Szybszy dostęp niż przeglądarce!
205 kontakty: Abraham van Westerveld, Adam Hieronim Sieniawski (podczaszy koronny), Adam Kisiel, Aleksander Koniecpolski (1620–1659), Aleksander Kostka-Napierski, Areszt, Artyleria, Ataman, Bakczysaraj, Bar (obwód winnicki), Bastion, Bazyli Lupu, Bezkrólewie, Biała Cerkiew, Bitwa nad Żółtymi Wodami, Bitwa o Mozyrz, Bitwa pod Łojowem (1649), Bitwa pod Łojowem (1651), Bitwa pod Żwańcem, Bitwa pod Batohem, Bitwa pod Beresteczkiem, Bitwa pod Białą Cerkwią (1651), Bitwa pod Jezierną, Bitwa pod Kannami, Bitwa pod Konstantynowem, Bitwa pod Kopyczyńcami, Bitwa pod Korsuniem, Bitwa pod Krasnem (1651), Bitwa pod Piławcami, Bitwa pod Zahalem, Bitwa pod Zborowem, Bohdan Chmielnicki, Buława, Carstwo Rosyjskie, Cerkiew prawosławna, Chan (władca), Chanat Krymski, Chłopi, Cholera, Chutor, Czehryń, Czeladź (służba), Czerń (ruskie chłopstwo), Czerkasy, Daniel Czapliński, Demokracja szlachecka, Dniepr, Dyplomacja, Europa Wschodnia, Federacja, ..., Fortyfikacja, Hetman, Hetman polny litewski, Hetman wielki koronny, Hetmanat, Historia Żydów w Polsce, Hołd lenny, Imperium Osmańskie, Interrex (Polska), Islam, Islam III Girej, Iwan Bohun, Iwan Wyhowski, Jacek Kolbuszewski, Jan II Kazimierz Waza, Jan Matejko, Jan Sobiepan Zamoyski, Jan z Dukli, Janusz Radziwiłł, Jasyr, Józef Bartłomiej Zimorowic, Jeremi Wiśniowiecki, Jerzy II Rakoczy, Jerzy Ossoliński, Joachim Jerlicz, Kamieniec Podolski, Kanclerz wielki koronny, Kapitulacja, Kazimierz III Wielki, Kazimierz Władysław Wóycicki, Kijów, Koniecpolscy herbu Pobóg, Konstytucja, Korona Królestwa Polskiego, Korsuń Szewczenkowski, Kozacy, Kozacy rejestrowi, Kozacy zaporoscy, Królewszczyzna, Księstwo Siedmiogrodu, Kudak, Kureń (oddział kozacki), Kwatera (dowództwo), Latyfundium, List przypowiedni, Lista hetmanów kozaków zaporoskich, Logistyka, Lubecz, Lubomirscy herbu Drużyna, Ludwik Wejher (zm. 1656), Lwów, Maciej Łubieński (1572–1652), Magnat, Magnateria w Polsce, Maksym Krzywonos, Marcin Kalinowski (hetman), Mateusz Basarab, Mehmed IV Girej, Mieszczaństwo, Mikołaj Ostroróg, Mikołaj Potocki (hetman), Morale, Mur obronny, Oblężenie, Oblężenie Kamieńca Podolskiego (1652), Oblężenie Suczawy, Obrona Zbaraża, Ordynacja Zamojska, Ormianie w Polsce, Ostrogscy herbu własnego, Państwowy Instytut Wydawniczy, Pańszczyzna w Polsce, Półwysep Krymski, Pełnomocnictwo, Perejasław, Piotr Potocki (wojewoda bracławski), Podhale, Podole, Podstarości, Polacy, Polonizacja, Potop szwedzki, Powstanie, Powstanie Kosińskiego, Powstanie Nalewajki, Powstanie Pawluka, Prawosławie, Pułkownik, Rajtaria, Regimentarz, Republika Wenecka, Rozanda Lupu, Rozejm andruszowski, Ruina (Ukraina), Rzeczpospolita Obojga Narodów, Rzeczpospolita Trojga Narodów, Służba wywiadowcza, Sejm walny I Rzeczypospolitej, Setnik, Sicz Zaporoska, Sobór Sofijski w Kijowie, Społeczeństwo, Stanisław Koniecpolski, Starokonstantynów, Stefan Czarniecki, Stefan Potocki (ok. 1624–1648), Strony świata, Subotiw, Suczawa, Szlachta, Szlachta w Polsce, Sztandar, Szwecja, Tabor wojskowy, Tatarzy, Teofipol, Trybunał Główny Koronny, Tuhaj-bej, Turcja, Tymosz Chmielnicki, Ugoda perejasławska, Ugoda w Białej Cerkwi, Ugoda zborowska, Ukraina (Naddnieprze), Ukraina (nazwa), Unia hadziacka, Uniwersał, Warszawa, Wawel, Władysław Dominik Zasławski-Ostrogski, Władysław Gonzaga Myszkowski, Władysław IV Waza, Wiśniowieccy herbu Korybut, Wielkie Księstwo Litewskie, Wielkie Księstwo Moskiewskie, Wielkie Księstwo Ruskie, Wołyń, Wojewoda, Wojna podjazdowa, Wojna polsko-rosyjska (1654–1667), Wojna trzydziestoletnia, Wojny chłopskie, Wojska prywatne, Wojsko kwarciane, Wojsko najemne, Wojsko zaciężne, Wolna elekcja, Wysoki komisarz, Wysoki Zamek we Lwowie, Zajazd (zwyczaj), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Zamach stanu, Zamość, Zasławscy herbu własnego, Złoty. Rozwiń indeks (155 jeszcze) »
Abraham van Westerveld
Abraham Evertsz.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Abraham van Westerveld · Zobacz więcej »
Adam Hieronim Sieniawski (podczaszy koronny)
Nagrobek Hieronima Adama Sieniawskiego w kaplicy zamkowej w Brzeżanach Adam Hieronim Sieniawski herbu Leliwa (ur. 1576, zm. w 3 czerwca 1619) – polski szlachcic, podczaszy wielki koronny, starosta jaworowski, rotmistrz husarii.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Adam Hieronim Sieniawski (podczaszy koronny) · Zobacz więcej »
Adam Kisiel
Adam Swiętołdycz-Swiatołd Kisiel z Brusiłowa, łac. Adamo de Brusilow Sventoldicio Kisiel, ukr. Адам з Брусилова Свентольдич Кисіль herbu Namiot (ur. w 1600 r., zm. 3 maja 1653 w Brześciu Litewskim)Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 240.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Adam Kisiel · Zobacz więcej »
Aleksander Koniecpolski (1620–1659)
Aleksander Koniecpolski herbu Pobóg (ur. w 1620 w Podhorcach, zm. 30 lub 31 marca 1659) – polski książę od 1637, wojewoda sandomierski od 1656, regimentarz koronny w latach 1648-1649, chorąży wielki koronny od 1641.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Aleksander Koniecpolski (1620–1659) · Zobacz więcej »
Aleksander Kostka-Napierski
Aleksander Kostka-Napierski (ur. 1617 w Warszawie, zm. 18 lipca 1651 w Krakowie) – oficer wojsk koronnych, uczestnik wojny trzydziestoletniej i przywódca powstania chłopskiego na Podhalu w 1651.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Aleksander Kostka-Napierski · Zobacz więcej »
Areszt
Aresztowanie w Chicago Inscenizacja historycznego aresztu Areszt – ogólna nazwa rodziny instytucji, a zarazem środków karnych znanych różnym gałęziom prawa, których cechę wspólnąstanowi przymusowe odizolowanie poddanej mu osoby od świata zewnętrznego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Areszt · Zobacz więcej »
Artyleria
L118 Artyleria – jeden z podstawowych rodzajów wojsk, na uzbrojenie którego wchodządziała (armaty, haubice, moździerze) oraz wyrzutnie rakietowe, a w przeszłości także machiny miotające.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Artyleria · Zobacz więcej »
Ataman
Ataman Krasnoszczekow (XVIII w.) Ataman, ukr. отаман (wataman, vataman, otaman) – kozacki przywódca pełniący funkcje polityczne i wojskowe; także dowódca wojskowy oddzielnego pododdziału, mający władzę wojskowąlub administracyjno-wojskową, względnie przywódca niezależnego od jakiejkolwiek władzy oddziału, niejednokrotnie o charakterze rozbójniczym.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Ataman · Zobacz więcej »
Bakczysaraj
Bakczysaraj (Bachczysaraj;, Bachczisaraj) – miasto na Krymie, położone w Górach Krymskich.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bakczysaraj · Zobacz więcej »
Bar (obwód winnicki)
Bar (dawniej Rów) – miasto na Ukrainie, w obwodzie winnickim, w rejonie żmeryńskim, siedziba hromady Bar leży na Wyżynie Podolskiej, na lewym brzegu Rowu; miasto królewskie, położone na Podolu, lokowane w 1453 i relokowane w latach 1538–1540, do II rozbioru Polski (1793) leżało w województwie podolskim; w 1768 w Barze zawiązano konfederację barską.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bar (obwód winnicki) · Zobacz więcej »
Bastion
Bastiony (1,2); obrona czół (4) i kurtyny (5) ogniem bocznym z barków (3) twierdzy Srebrna Góra Bastion Żubr w Gdańsku Jasnej Górze twierdzy Kłodzko Bastion – podstawowy element umocnień w dawnych fortyfikacjach o narysie bastionowym, wznoszony na załamaniach obwałowania twierdzy (na wysuniętych narożnikach).
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bastion · Zobacz więcej »
Bazyli Lupu
Portret Bazylego Lupu na ścianie Ateneul Român – filharmonii w Bukareszcie Bazyli Lupu, także Bazyli Wilk (ur. 1595, zm. 1661) – hospodar Mołdawii w latach 1634–1653.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bazyli Lupu · Zobacz więcej »
Bezkrólewie
Bezkrólewie (dosł. „międzykrólewie”) – okres między śmierciąlub abdykacjądanego króla, a wstąpieniem na tron (koronacją) jego następcy.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bezkrólewie · Zobacz więcej »
Biała Cerkiew
Biała Cerkiew (Biła Cerkwa) – miasto w północnej części Ukrainy, największe w obwodzie kijowskim, nad rzekąRoś, w odległości 84 km na południe od Kijowa, siedziba administracyjna rejonu białocerkiewskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Biała Cerkiew · Zobacz więcej »
Bitwa nad Żółtymi Wodami
upright.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa nad Żółtymi Wodami · Zobacz więcej »
Bitwa o Mozyrz
Bitwa o Mozyrz (nazywana także bitwąpod Murażnowicami) – zbrojne starcie o miejscowość Mozyrz między wojskami litewskimi a kozackimi stoczone 8–9 lutego 1649 podczas powstania Chmielnickiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa o Mozyrz · Zobacz więcej »
Bitwa pod Łojowem (1649)
Bitwa pod Łojowem – starcie zbrojne, które odbyło się 31 lipca 1649 koło Łojowa, około 50 km od Czernihowa, podczas powstania Chmielnickiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Łojowem (1649) · Zobacz więcej »
Bitwa pod Łojowem (1651)
Bitwa pod Łojowem, znana także jako druga bitwa pod Łojowem miała miejsce 6 lipca 1651 koło Łojowa, ok.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Łojowem (1651) · Zobacz więcej »
Bitwa pod Żwańcem
Bitwa pod Żwańcem stoczona została 3–17 grudnia 1653 w czasie powstania Chmielnickiego na Ukrainie.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Żwańcem · Zobacz więcej »
Bitwa pod Batohem
Bitwa pod Batohem – bitwa pomiędzy wojskami polskimi, dowodzonymi przez hetmana polnego Marcina Kalinowskiego, a wojskami kozackimi Bohdana Chmielnickiego, wspomaganymi przez Tatarów, która rozegrała się 1–2 czerwca 1652 na uroczysku Batoh.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Batohem · Zobacz więcej »
Bitwa pod Beresteczkiem
250px Bitwa pod Beresteczkiem – jedna z największych bitew lądowych XVII-wiecznej Europy, rozegrała się w dniach 28 czerwca – 10 lipca 1651 roku pod Beresteczkiem na Wołyniu, w trakcie powstania Chmielnickiego, między wojskami polskimi pod dowództwem Jana Kazimierza a siłami tatarsko-kozackimi.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Beresteczkiem · Zobacz więcej »
Bitwa pod Białą Cerkwią (1651)
Bitwa pod BiałąCerkwią– bitwa powstania Chmielnickiego, która odbyła się 23 września 1651.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Białą Cerkwią (1651) · Zobacz więcej »
Bitwa pod Jezierną
Bitwa pod Jezierną– starcie zbrojne do którego doszło w dniach 10–12 listopada 1655 podczas wojny polsko-rosyjskiej (1654–1667).
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Jezierną · Zobacz więcej »
Bitwa pod Kannami
Bitwa pod Kannami – największe zwycięstwo wojsk kartagińskich nad rzymskimi podczas II wojny punickiej.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Kannami · Zobacz więcej »
Bitwa pod Konstantynowem
Bitwa pod Konstantynowem została stoczona w dniach 26 lipca–28 lipca 1648 podczas powstania Chmielnickiego 1648–1654.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Konstantynowem · Zobacz więcej »
Bitwa pod Kopyczyńcami
Bitwa pod Kopyczyńcami – bitwa stoczona 12 maja 1651 między armiąpolskądowodzonąprzez hetmana polnego koronnego Marcina Kalinowskiego a połączonymi siłami kozacko-tatarskimi pod wodząAsanda Demki w trakcie powstania Chmielnickiego na Ukrainie.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Kopyczyńcami · Zobacz więcej »
Bitwa pod Korsuniem
Bitwa pod Korsuniem Bitwa pod Korsuniem – druga bitwa między wojskami koronnymi a Kozakami zaporoskimi w czasie powstania Chmielnickiego rozegrana 26 maja 1648.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Korsuniem · Zobacz więcej »
Bitwa pod Krasnem (1651)
Bitwa pod Krasnem – bitwa stoczona między wojskami polskimi pod dowództwem hetmana polnego koronnego Marcina Kalinowskiego a wojskami kozackimi pod wodząpułkownika Daniło Nieczaja w dniach 20–23 lutego 1651.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Krasnem (1651) · Zobacz więcej »
Bitwa pod Piławcami
290 px Bitwa pod Piławcami – bitwa rozegrana na pograniczu Podola i Wołynia w dniach 23–25 września 1648 roku (20–23 września).
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Piławcami · Zobacz więcej »
Bitwa pod Zahalem
Bitwa pod Zahalem – bitwa pomiędzy oddziałem Kozaków zaporoskich i zbuntowanych włościan z jednej strony i polsko-litewskąekspedycjąkarnąz drugiej strony, która miała miejsce podczas powstania Chmielnickiego, 17–18 czerwca 1649, w pobliżu wsi Zahale na Polesiu.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Zahalem · Zobacz więcej »
Bitwa pod Zborowem
Bitwa pod Zborowem Bitwa pod Zborowem – stoczona w dniach 15–16 sierpnia 1649 roku w czasie powstania Chmielnickiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bitwa pod Zborowem · Zobacz więcej »
Bohdan Chmielnicki
List hetmana Bohdana Chmielnickiego do cara Aleksieja Michajłowicza, w którym donosi o zwycięstwie nad Polakami i przedkłada prośbę kozaków zaporoskich o poddanie się Carstwu Rosyjskiemu (Czerkasy, 8 czerwca 1648) Wjazd Chmielnickiego do Kijowa Pomnik Bohdana Chmielnickiego w Kijowie Bohdan Zenobi Chmielnicki (ruski: Зѣновій Богдан Хмелніцкій,; ur. 27 grudnia 1595 najprawdopodobniej w Czehryniu, zm. 6 sierpnia 1657 tamżePochowany w Subotowie.) – hetman zaporoski, przywódca powstania kozackiego przeciwko Rzeczypospolitej w latach 1648–1657, bohater narodowy Ukrainy.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Bohdan Chmielnicki · Zobacz więcej »
Buława
Nowym Jorku Buława – jednoręczna broń obuchowa, składająca się ze styliska zakończonego kulistąlub gruszkowatągłowicą.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Buława · Zobacz więcej »
Carstwo Rosyjskie
Iwan IV Groźny Siergiej Iwanow ''W czasach smuty'' Wasilija Surikowa namalowany w 1895 Piotr I Wielki Carstwo RosyjskieMikołaj Mazuś:, s. 467.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Carstwo Rosyjskie · Zobacz więcej »
Cerkiew prawosławna
Cerkiew Chrystusa Pantokratora w Nesebyrze (Bułgaria) z XIV w. Cerkiew Przemienienia Pańskiego w Sasinach Helsinkach (Finlandia) Cerkiew prawosławna, Kościół prawosławny – trzecia co do wielkości chrześcijańska wspólnota wyznaniowa, zrzeszająca ponad 200 milionów chrześcijan, głosząca zasady wiary i życia określane mianem prawosławia.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Cerkiew prawosławna · Zobacz więcej »
Chan (władca)
Chan (tur. khān, skrócona forma od khāqān „władca”) tytuł władcy państwa (chanatu) w dawnych krajach Azji Środkowej i Europy Wschodniej.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Chan (władca) · Zobacz więcej »
Chanat Krymski
Pałac chanów krymskich w Bakczysaraju Daniela Schultza (1664) Lwowem'' (1885) Maksymiliana Gierymskiego (1867) Artura Grottgera (1855) Gospodarstwo tatarskie Chanat Krymski – historyczne państwo feudalne na Krymie pod panowaniem chanów tatarskich, istniejące od XV do XVIII wieku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Chanat Krymski · Zobacz więcej »
Chłopi
Przedwojenne polskie chłopki Adama Ciemniewskiego. Chłopi – warstwa społeczna zamieszkująca tereny wiejskie, dominująca w społeczeństwach przedindustrialnych, zajmująca się produkcjąrolną.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Chłopi · Zobacz więcej »
Cholera
Cholera – ostra i zaraźliwa choroba zakaźna przewodu pokarmowego, której przyczynąjest spożycie pokarmu lub wody skażonej Gram-ujemnąbakterią– szczepami przecinkowca cholery (Vibrio cholerae) produkującego enterotoksynę.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Cholera · Zobacz więcej »
Chutor
Małorosji''. Konstantyn Kryżycki, 1884 Chutor (gwar. futor, ros. хутoр, ukr. хутір) – odosobniony, najczęściej niewielki punkt osadniczy; znaczenie tego słowa zmieniało się w różnych okresach historycznych.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Chutor · Zobacz więcej »
Czehryń
Cerkiew św. Eliasza w Subotowie k. Czehrynia ''Czehryn lub Czehrin'', ok. roku 1663 na mapie Jana Janssona ''Tractus Borysthenis Vulgo Dniepr at Niepr dicti.'' Czehryń (Czyhyryn) – miasto w centralnej części Ukrainy, w obwodzie czerkaskim, w rejonie czerkaskim nad Tiasmynem.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Czehryń · Zobacz więcej »
Czeladź (służba)
Podtyniu Henrykowie Czeladź – kategoria ludności wiejskiej będąca na odpłatnej służbie, nie tylko na zamku, we dworze, w gospodarstwie rolnym u bogatego kmiecia, ale także towarzysząca swoim panom w czasie wypraw wojennych.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Czeladź (służba) · Zobacz więcej »
Czerń (ruskie chłopstwo)
Czerń (ukr. чернь) – termin utworzony w XVII wieku na określenie chłopów, niemających statusu kozaków, zamieszkujących tereny Ukrainy Naddnieprzańskiej, czyli województwa bracławskie, kijowskie i czernihowskie Rzeczypospolitej.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Czerń (ruskie chłopstwo) · Zobacz więcej »
Czerkasy
Czerkasy – miasto w centralnej części Ukrainy, stolica obwodu czerkaskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Czerkasy · Zobacz więcej »
Daniel Czapliński
Daniel Czapliński – podstarości czehryński, rotmistrz wojsk polskich.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Daniel Czapliński · Zobacz więcej »
Demokracja szlachecka
Demokracja szlachecka – system panujący w XV i XVI wieku w Królestwie Polskim, a następnie Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Demokracja szlachecka · Zobacz więcej »
Dniepr
Dorzecze Dniepru Antoniego Sujkowskiego Jan Stanisławski, ''Dniepr szafirowy'', 1904 Dniepr (ukr. Дніпро, Dnipro; ros. Днепр, Dniepr; biał. Дняпро, Dniapro) – rzeka w Rosji, Białorusi i Ukrainie, w zlewisku Morza Czarnego; dł.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Dniepr · Zobacz więcej »
Dyplomacja
Dyplomacja – czynności prowadzone między państwami, w celu zawarcia umów handlowych oraz pozyskania wsparcia wojskowego dla reprezentowanego kraju.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Dyplomacja · Zobacz więcej »
Europa Wschodnia
Europa Wschodnia Europa Wschodnia – termin określający wschodniączęść kontynentu europejskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Europa Wschodnia · Zobacz więcej »
Federacja
stany Federacja (– „przymierze”, „związek”), in.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Federacja · Zobacz więcej »
Fortyfikacja
Fortyfikacje na ilustracji z początku XX w Florydzie) Krakowie) Twierdza (Twierdza Mehrangarh w Dźodhpur) Holandii) tunele Mury obronne (Mury obronne twierdzy w Chocimiu) Szprotawie Obszar Warowny Śląsk) Okop (Zdjęcie z 1916 r.) Fortyfikacja (z łac. fortificatio – umocnienie, od fors dpn. fortis siła i ficatio od facere robić, czynić, działać) – zespół obiektów wojskowych w postaci odpowiednich budowli i urządzeń, przeznaczonych do prowadzenia działań obronnych.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Fortyfikacja · Zobacz więcej »
Hetman
200px Hetman (łac. capitaneus, czes. hejtman, ukr. гетьман, rum. hatman niem. Hauptmann) – historyczna nazwa głównodowodzących armiami.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Hetman · Zobacz więcej »
Hetman polny litewski
Roman Sanguszko Krzysztof Radziwiłł Piorun Jan Karol Chodkiewicz Wincenty Gosiewski Michał Kazimierz Radziwiłł Hetman polny litewski – jedna z najwyższych funkcji w wojsku w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Hetman polny litewski · Zobacz więcej »
Hetman wielki koronny
Jan Amor Tarnowski Jan Zamoyski Stanisław Żółkiewski Stanisław Koniecpolski Stanisław Rewera Potocki Stanisław Jan Jabłonowski Hetman wielki koronny – z urzędu minister Korony Królestwa Polskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Hetman wielki koronny · Zobacz więcej »
Hetmanat
Obszar Hetmanatu w połowie XVII w. Ukrainy Słobodzkiej (zieleń) w połowie XVIII w. Hetmanat, Hetmańszczyzna, (1649–1764), zwane także Wojskiem Zaporoskim – w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów system autonomicznych rządów terytorialnych na Ukrainie Naddnieprzańskiej, oparty na systemie demokracji wojennej Kozaków Zaporoskich, powstały w wyniku zawartej w roku 1649 ugody zborowskiej wojska zaporoskiego z królem Polski Janem II Kazimierzem Waząi Rzecząpospolitą, potwierdzony w roku 1654 w ugodzie perejasławskiej pomiędzy wojskiem zaporoskim a carem rosyjskim Aleksym I i ponownie (w rozszerzonej formie) w unii hadziackiej (króla i Rzeczypospolitej z Kozaczyznązaporoską, 1658).
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Hetmanat · Zobacz więcej »
Historia Żydów w Polsce
Drzwi Gnieźnieńskich około 1170 roku Pogromy dokonywane w czasie I krucjaty, spowodowały napływ uchodźców żydowskich na ziemie polskie, Masakra Żydów z Metzu w 1095 roku, obraz pędzla Auguste Migette Jana Matejki z 1889 roku knaan w piśmie hebrajskim. Można na nim odczytać משקא קרל – Mieszko król Fragment macewy rabbiego Aarona z 1174 roku na Starym Cmentarzu Żydowskim we Wrocławiu Historia Żydów na ziemiach polskich rozpoczęła się około 1000 lat temu, od kupców poszukujących na tych terenach głównie niewolników, sprzedawanych później w krajach muzułmańskich.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Historia Żydów w Polsce · Zobacz więcej »
Hołd lenny
Jana Matejki Hołd lenny (łac. homagium) – ceremonia uroczystego zawarcia kontraktu lennego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Hołd lenny · Zobacz więcej »
Imperium Osmańskie
Imperium Osmańskie (trans. Devlet-i ʿAlīye-i ʿOsmānīye, tur. Osmanlı İmparatorluğu lub Osmanlı Devleti) – państwo rządzone przez dynastię Osmanów, istniejące od końca XIII wieku do roku 1922, od 1453 roku ze stolicąw Stambule, u szczytu potęgi w XVI–XVIII wieku obejmujące większość Bliskiego Wschodu, Afryki Północnej i południowo-wschodniej Europy.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Imperium Osmańskie · Zobacz więcej »
Interrex (Polska)
Interrex, osoba zastępująca króla w okresie bezkrólewia (łac. inter – między, rex – król) – określenie stosowane w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w odniesieniu do regenta państwa.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Interrex (Polska) · Zobacz więcej »
Islam
Arabii Saudyjskiej i Afganistanu. pielgrzymek. Islam (al-islām – poddanie się woli Boga), mahometanizm – religia monoteistyczna, na początku XXI wieku druga na świecie pod względem liczby wyznawców po chrześcijaństwieW 2010 roku Pew Research Center oceniło liczbę muzułmanów na 1,57 miliarda, to jest 23% ludzkości.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Islam · Zobacz więcej »
Islam III Girej
Islam III Girej, w literaturze także Islam Gerej III (1604 – 10 lipca 1654) – władca Chanatu Krymskiego w latach 1644–1654, syn chana Selameta I Gireja.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Islam III Girej · Zobacz więcej »
Iwan Bohun
''Iwan Bohun'', J. Madejewski, litografia, 1884 Iwan Teodorowicz Bohun, (ur. ok. 1608, zm. 27 lutego 1664) – pułkownik kozacki, jeden z głównych przywódców powstania Chmielnickiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Iwan Bohun · Zobacz więcej »
Iwan Wyhowski
Pieczęć Wyhowskiego Iwan Wyhowski (ukr. Іван Виговський) (zm. 16 marca 1664 roku w Rokitnem) – szlachcic, pisarz wojska zaporoskiego, następnie hetman kozacki i w końcu wojewoda kijowski, starosta lubomelski, starosta barski w 1658 roku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Iwan Wyhowski · Zobacz więcej »
Jacek Kolbuszewski
Jacek Kolbuszewski (ur. 10 maja 1938 w Poznaniu, zm. 10 września 2022 we Wrocławiu) – polski historyk literatury polskiej i literatur zachodniosłowiańskich, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor zwyczajny w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Jacek Kolbuszewski · Zobacz więcej »
Jan II Kazimierz Waza
Jan II Kazimierz Waza (ur. 22 marca 1609 w Krakowie, zm. 16 grudnia 1672 w Nevers) – król Polski i wielki książę litewski w latach 1648–1668, tytularny król Szwecji do 1660 z dynastii Wazów, kardynał w latach 1646–1648.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Jan II Kazimierz Waza · Zobacz więcej »
Jan Matejko
Jan Alojzy Matejko (ur. 24 czerwcaDzienna data narodzin malarza nie jest pewna. Księga chrztów podaje 24 czerwca, akta cywilne 28 lipca (ASC Parafii Św. Krzyża w Krakowie, nr). Matejko urodziny obchodził 30 czerwca. Za:. 1838 w Krakowie, zm. 1 listopada 1893 tamże) – polski malarz, twórca obrazów historycznych i batalistycznych, historiozof.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Jan Matejko · Zobacz więcej »
Jan Sobiepan Zamoyski
Jan Sobiepan Zamoyski herbu Jelita (ur. 9 kwietnia 1627 w Zamościu, zm. 7 kwietnia 1665 tamże) – III Ordynat zamojski, wojewoda sandomierski od 1659, wojewoda kijowski od 1658, podczaszy wielki koronny w latach 1653–1658, krajczy wielki koronny od 1653, generał ziem podolskich od 1637, starosta kałuski i rostocki.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Jan Sobiepan Zamoyski · Zobacz więcej »
Jan z Dukli
Jan z Dukli (ur. ok. 1414 w Dukli, zm. 29 września 1484 we Lwowie) – polski święty katolicki, pustelnik, prezbiter, franciszkanin konwentualny, pod koniec życia w surowszej gałęzi zakonu: bernardynach.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Jan z Dukli · Zobacz więcej »
Janusz Radziwiłł
Daniel Schultz, Portret Janusza Radziwiłła z około 1652–1654 roku Abrahama van Westervelda Medal wybity w 1651 z okazji odzyskania Kijowa przez Janusza Radziwiłła w czasie powstania Chmielnickiego Pochód Szwedów do Kiejdan Częściowo zrekonstruowany zamek w Tykocinie Pomnik Janusza Radziwiłła w Kiejdanach Trumna ze zwłokami Janusza Radziwiłła w krypcie kościoła ewangelicko-reformowanego w Kiejdanach Janusz Radziwiłł (młodszy) herbu Trąby (ur. 12 grudnia 1612 w Popielu, zm. 31 grudnia 1655 w Tykocinie) – książę na Birżach i Dubinkach, hetman wielki litewski od 1654, wojewoda wileński od 1653, marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1648 roku, starosta generalny żmudzki i hetman polny litewski od 1646, ciwun retowski w latach 1644–1655, podkomorzy wielki litewski od 1633, starosta mścisławski w latach 1643–1645, kamieniecki, starosta kazimierski od 1638 roku, starosta sejwejski, ambasador nadzwyczajny Rzeczypospolitej w Republice Zjednoczonych Prowincji w 1633 roku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Janusz Radziwiłł · Zobacz więcej »
Jasyr
Erhard Schön: ''Turcy z jeńcami'' Ukrainie Jasyr, jassyr – termin polski, ukraiński i ruski oznaczający niewolę tureckąlub tatarską.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Jasyr · Zobacz więcej »
Józef Bartłomiej Zimorowic
Józef Bartłomiej Zimorowic, nazwisko właściwe: Ozimek, inna forma nazwiska: Zimorowicz, allonim: Szymon Zimorowic, krypt.: B. Zmrcz, Barth.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Józef Bartłomiej Zimorowic · Zobacz więcej »
Jeremi Wiśniowiecki
Domniemane zwłoki J. Wiśniowieckiego w krypcie klasztoru na Świętym Krzyżu Jeremi Michał Korybut Wiśniowiecki (zwany Jaremąlub Młotem na Kozaków) herbu Korybut (ur. 17 sierpnia 1612 w Łubniach, zm. 20 sierpnia 1651 w obozie pod Pawołoczą) – książę na Wiśniowcu, Łubniach i Chorolu, dowódca wojsk koronnych, wojewoda ruski od 1646, starosta przemyski, starosta przasnyski w 1649 roku, starosta nowotarski, hadziacki, kaniowski.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Jeremi Wiśniowiecki · Zobacz więcej »
Jerzy II Rakoczy
Jerzy II Rakoczy nazwisko zapisano również jako Ragotzovius, Ragotzius, Ragotzi, Ragotzki, Ragotzky, właśc.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Jerzy II Rakoczy · Zobacz więcej »
Jerzy Ossoliński
Jerzy Ossoliński, portret Peetera Danckersa de Rij po 1643 roku Stefano Della Bella ''Wjazd Jerzego Ossolińskiego do Rzymu w 1633'' – akwaforta Stefano Della Bella (fragmenty) zamku w Ossolinie fundacji Jerzego Ossolińskiego Kościół św. Józefa w Klimontowie fundacji Jerzego Ossolińskiego Jerzy Ossoliński herbu Topór (ur. 15 grudnia 1595 w Sandomierzu, zm. 9 sierpnia 1650 w Warszawie) – marszałek sejmu zwyczajnego w Warszawie w 1631 roku i marszałek sejmu zwyczajnego w Warszawie w 1635 roku, dyplomata, podstoli wielki koronny od 1630, marszałek sejmu 1631, starosta bydgoski od 1633, podskarbi nadworny koronny w latach 1632-1636, wojewoda sandomierski od 1636, podkanclerzy koronny od 1638, kanclerz wielki koronny od 1643, starosta lubelski w latach 1649–1650, starosta lubomelski w 1639 roku, lubaczowski w latach 1637–1645 i 1648–1650, bogusławski, brodnicki, rycki, dorpacki, adzelski, stanisławowski, bydgoski w latach 1632–1644, starosta żydaczowski w 1650 roku, starosta radoszycki w 1625 rokuJan Kwak, Sejm warszawski 1626 roku, Opole 1985, s. 21.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Jerzy Ossoliński · Zobacz więcej »
Joachim Jerlicz
Joachim Jerlicz herbu własnego (ur. 19 maja 1598 w Kolonce (Kolence) pod Ostrogiem, zm. po kwietniu 1673) – kronikarz i pamiętnikarz.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Joachim Jerlicz · Zobacz więcej »
Kamieniec Podolski
Francuska mapa Kamieńca Podolskiego z 1691 r. Poloniae finitimarumgue locarum descriptio(fragment), 1571, wyd. 2, Biblioteka Narodowa, syg. ZZK 18611, domena publiczna Kamieniec Podolski (Kamjaneć-Podilśkyj) – miasto w południowo-zachodniej części Ukrainy, w obwodzie chmielnickim, nad Smotryczem, siedziba administracyjna rejonu kamienieckiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Kamieniec Podolski · Zobacz więcej »
Kanclerz wielki koronny
Kanclerz wielki koronny przed królem Polski Krzysztof Szydłowiecki Kanclerz Wielki Koronny1515–1532 Kanclerz wielki koronny – urzędnik kierujący kancelariąkrólewskąKorony Królestwa Polskiego i odpowiadający za politykę zagranicznąKrólestwa Polskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Kanclerz wielki koronny · Zobacz więcej »
Kapitulacja
bitwie o Singapur (1942) Kapitulacja (z łac. capitulatio od capitulum "nagłówek" zdrobnienie od caput "głowa") – umowa poddania się przeciwnikowi pod pewnymi warunkami lub bezwarunkowoEncyklopedia wojskowa tom I (A-M), Wydawnictwo Naukowe PWN i Wydawnictwo Bellona wyd.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Kapitulacja · Zobacz więcej »
Kazimierz III Wielki
Figura sarkofagowa Kazimierza III Wielkiego na jego grobie na Wawelu Kazimierz III Wielki (ur. 30 kwietnia 1310 w Kowalu, zm. 5 listopada 1370 w Krakowie) – najmłodszy syn Władysława I Łokietka i Jadwigi Bolesławówny, król Polski w latach 1333–1370, ostatni monarcha z dynastii Piastów na tronie polskim.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Kazimierz III Wielki · Zobacz więcej »
Kazimierz Władysław Wóycicki
Kłosy'' (1876) Portret Kazimierza Władysława Wóycickiego, fot. Jan Mieczkowski, ok. 1865 Afisz sztuki teatralnej na podstawie powieści historycznej „Kurpie” Grób Kazimierza Władysława Wóycickiego na cmentarzu Powązkowskim Kazimierz Władysław Wóycicki (ur. 3 marca 1807 w Warszawie, zm. 2 sierpnia 1879 tamże) – polski literat i wydawca, historyk Warszawy.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Kazimierz Władysław Wóycicki · Zobacz więcej »
Kijów
Logotyp Kijów (Kyjiw) – stolica i największe miasto Ukrainy (pod względem liczby ludności oraz powierzchni), leżące nad rzekąDniepr.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Kijów · Zobacz więcej »
Koniecpolscy herbu Pobóg
Pobóg Pobóg odm. Koniecpolscy – magnacki ród herbu Pobóg, wywodzący się z Koniecpola koło Częstochowy.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Koniecpolscy herbu Pobóg · Zobacz więcej »
Konstytucja
Konstytucja kwietniowa uchwalona 23 kwietnia 1935 Konstytucja (od „urządzać, ustanawiać, regulować”) – akt prawny, określany także jako ustawa zasadnicza, który zazwyczaj ma najwyższąmoc prawnąw systemie źródeł prawa w państwie.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Konstytucja · Zobacz więcej »
Korona Królestwa Polskiego
Korona Królestwa Polskiego, w skrócie Korona Polska lub Królestwo Polskie, potocznie i skrótowo: Korona – 1.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Korona Królestwa Polskiego · Zobacz więcej »
Korsuń Szewczenkowski
Korsuń Szewczenkowski (Korsuń-Szewczenkiwśkyj; do 1944 roku Korsuń) – miasto na Ukrainie, w obwodzie czerkaskim, w rejonie czerkaskim, nad rzekąRoś, przed 2020 siedziba administracyjna rejonu korsuńskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Korsuń Szewczenkowski · Zobacz więcej »
Kozacy
Muzeum Rosyjskie w Sankt Petersburgu Józefa Brandta. Muzeum Rosyjskie w Sankt Petersburgu Juliusza Kossaka. Stanisława Masłowskiego ol./pł, 1883Obraz był reprodukowany po raz pierwszy w "Albumie malarzy polskich", wyd. M.Robiczka w Warszawie, 1885, zeszyt 11 Ossolineum, Wrocław 1957, s. 145. Kozacy (ukr. козаки́ / kozaky, ros. каза́ки a. казаки́ / kazaki, z tur. quazzāq, awanturnik) – nazwa odnosząca się do grupy ludności o charakterze wieloetnicznym z dominującym substratem ruskim, zamieszkującej stepy położone na południe od księstw ruskich, określająca później także rodzaj osadnictwa wojskowego na zasiedlanych ziemiach pogranicznych Rzeczypospolitej i Rosji.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Kozacy · Zobacz więcej »
Kozacy rejestrowi
Kozacy rejestrowi – kozacy zaporoscy, wpisani do tak zwanego imiennego wykazu żołnierzy i tym samym wzięci na żołd Rzeczypospolitej, później również Rosji.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Kozacy rejestrowi · Zobacz więcej »
Kozacy zaporoscy
Rada kozacka Kaffę Józef Brandt, ''Obóz Zaporożców'' Muzeum Rosyjskie w Sankt Petersburgu bandurze Józef Brandt, ''Kozak na stanowisku'' zwycięstwie nad wojskami koronnymi i przedkłada prośbę Kozaków zaporoskich o poddanie się Carstwu Rosyjskiemu, Czerkasy, 8 czerwca 1648 roku ugodzie zborowskiej 1649 unii hadziackiej 10 czerwca 1659 Oficer kozaków zaporoskich w 1720 Lokalizacja Siczy Zaporoskiej XVI-XVIII w. rozejmie andruszowskim w 1667 roku, kolorem ciemnozielonym zaznaczono ziemie Rzeczypospolitej będące w posiadaniu Carstwa Rosyjskiego na mocy rozejmu andruszowskiego, zaznaczono Zaporoże jako kondominium polsko-rosyjskie w latach 1667-1686 Ukrainy Słobodzkiej (zieleń) w połowie XVIII wieku Kozacy zaporoscy, kozacy niżowi – społeczność zorganizowana na sposób wojskowy, której początki sięgająXV w. i związane sąz południowo-wschodnimi kresami Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Kozacy zaporoscy · Zobacz więcej »
Królewszczyzna
Sumy zastawione na dobrach królewskich Korony Królestwa Polskiego według województw w 1569 roku (w czerwonych złotych) gospodarstw domowych) w królewszczyznach I Rzeczypospolitej, według spisu statystycznego Fryderyka Moszyńskiego w 1789 roku Procentowy udział królewszczyzn w stosunku do powierzchni dzielnic I Rzeczypospolitej Królewszczyzna (królewszczyzny, domena królewska, dobra królewskie) – ziemie będące własnością(dominium) monarchy, istniały we wszystkich monarchiach europejskich.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Królewszczyzna · Zobacz więcej »
Księstwo Siedmiogrodu
Księstwo Siedmiogrodu − państwo zależne od Imperium Osmańskiego, powstałe z przekształcenia Wschodniego Królestwa Węgier i istniejące w latach 1570–1711.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Księstwo Siedmiogrodu · Zobacz więcej »
Kudak
Kudak na mapie z połowy XVII wieku Kudak (ukr. Кодак) – polska twierdza zbudowana w latach 1635–1637 w celu utrzymania w posłuszeństwie Kozaków zaporoskich.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Kudak · Zobacz więcej »
Kureń (oddział kozacki)
Kureń – jednostka organizacyjna wojska Kozaków zaporoskich.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Kureń (oddział kozacki) · Zobacz więcej »
Kwatera (dowództwo)
Kwatera – siedziba dowództwa, np.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Kwatera (dowództwo) · Zobacz więcej »
Latyfundium
Latyfundium – ogromna posiadłość ziemska należąca do jednej osoby lub organizacji, np.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Latyfundium · Zobacz więcej »
List przypowiedni
List przypowiedni (łac. Literae inscriptionis stipendii, często błędnie: list przepowiedni) – dokument wydawany przez króla lub hetmana w czasach Jagiellonów oraz w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów dla dowódcy oddziału wojska zaciężnego, zwykle rotmistrza lub pułkownika, na określonąliczbę żołnierzy (porcji), oraz na obszar wybranych królewszczyzn, na których miał prowadzić zaciąg.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i List przypowiedni · Zobacz więcej »
Lista hetmanów kozaków zaporoskich
Lista hetmanów kozaków zaporoskich.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Lista hetmanów kozaków zaporoskich · Zobacz więcej »
Logistyka
Nowoczesna hala magazynowa Logistyka – proces planowania, realizowania i kontrolowania sprawnego i efektywnego ekonomicznie przepływu surowców, materiałów, wyrobów gotowych oraz odpowiedniej informacji z punktu pochodzenia do punktu konsumpcji w celu zaspokojenia wymagań klienta.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Logistyka · Zobacz więcej »
Lubecz
Lubecz lub Lubiacz (ukr. Любеч) – miasto na Ukrainie, nad rzekąDniepr i Użyk, obwód czernihowski, od zachodniej strony przy granicy z Białorusią.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Lubecz · Zobacz więcej »
Lubomirscy herbu Drużyna
Jerzego Sebastiana Lubomirskiego Stanisława Herakliusza Lubomirskiego Jana Kazimierza Lubomirskiego Jerzego Aleksandra Lubomirskiego Jerzego Ignacego Lubomirskiego Stanisława Herakliusza Lubomirskiego Teodora Lubomirskiego Hieronima Augustyna Lubomirskiego Lubomirscy herbu Drużyna – polski ród książęcy wywodzący się jakoby, wedle legend rodowych, ze Szreniawitów lub Drużynnitów, żyjących w zakolach rzeki Szreniawy koło Proszowic w czasach Mieszka I. Twórcąpotęgi rodu trwającej od lat 80.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Lubomirscy herbu Drużyna · Zobacz więcej »
Ludwik Wejher (zm. 1656)
Ludwik Wejher (Weyher, Weiher) (zm. 18 lutego 1656 roku) – pułkownik od 1647, kasztelan elbąski od 1648, wojewoda pomorski od 1649, starosta skarżewski i wałecki, starosta nowodworski w 1650 roku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Ludwik Wejher (zm. 1656) · Zobacz więcej »
Lwów
Gmach Namiestnictwa we Lwowie Lwów (Lwiw) – miasto na Ukrainie, ośrodek administracyjny obwodu lwowskiego i rejonu lwowskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Lwów · Zobacz więcej »
Maciej Łubieński (1572–1652)
Jeremiasza Falcka z 1652 roku Herb Macieja Łubieńskiego na Katedrze Gnieźnieńskiej Maciej Łubieński herbu Pomian (ur. 2 lutego 1572 w Łubnej, zm. 28 sierpnia 1652 w Łowiczu) – arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, biskup poznański, biskup kujawski, biskup chełmski, kanonik gnieźnieński i krakowski, kustosz sandomierski w 1614 roku, proboszcz średzki i łęczycki, prepozyt miechowski.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Maciej Łubieński (1572–1652) · Zobacz więcej »
Magnat
Magnat (Jan Zamoyski) Magnat (z – możnowładca, wielki) – członek najbogatszej grupy szlachty, wywodzącej się ze średniowiecznego możnowładztwa.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Magnat · Zobacz więcej »
Magnateria w Polsce
Posiadłości ziemskie polskich rodów magnackich w XVI-XVII wieku Magnaci polscy 1576–1586 Magnaci polscy 1697–1795 Pałac w Radzyniu Podlaskim Potockich herbu Pilawa, przykład rezydencji magnackiej Ordynacji Zamojskiej na początku XVII wieku Dwór polskiego magnata w podróży w czasie panowania Augusta III Peetera Danckersa de Rij po 1643 roku Aleksander Janusz Zasławski, był dziedzicem jednej z największych fortun magnackich w Rzeczypospolitej Towarzystwa Naukowego Jabłonowskich w Lipsku herbu złożonego Magnateria polska – najwyższa warstwa szlachty w Rzeczypospolitej Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Magnateria w Polsce · Zobacz więcej »
Maksym Krzywonos
Wysokiego Zamku we Lwowie, zdobytego w 1648 przez Maksyma Krzywonosa Maksym Krzywonos, także Maksym Krywonos, ukr. Максим Кривоніс (ur. ok. 1600, zm. 1648) – pułkownik czerkaski kozackiego wojska zaporoskiego, jeden z głównych przywódców powstania Chmielnickiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Maksym Krzywonos · Zobacz więcej »
Marcin Kalinowski (hetman)
Marcin Kalinowski herbu Kalinowa (ur. około 1605, zm. 2 czerwca 1652 w Batohu) – hetman polny koronny w latach 1646–1652, wojewoda czernihowski od 16 marca 1635 do 1652, podkomorzy kamieniecki w latach 1628–1633, starosta bracławski w latach 1638–1643, starosta czernihowski w latach 1638–1648, starosta cykowski w latach 1623-1629, starosta karaczkowski w latach 1623-1629, starosta lityński w latach 1638-1646, starosta lubecki w latach 1638-1652, starosta trembowelski w latach 1645-1646, starosta łojowski w 1646 roku, starosta przemyski w latach 1651-1652, rotmistrz królewski w 1633.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Marcin Kalinowski (hetman) · Zobacz więcej »
Mateusz Basarab
Mateusz Basarab i jego syn Mateusz Basarab (rum. Matei Basarab; ur. 1588, Brâncoveni, Aluta - zm. 9 kwietnia 1654, Bukareszt) był hospodarem Wołoszczyzny w latach 1632-1654.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Mateusz Basarab · Zobacz więcej »
Mehmed IV Girej
Mehmed IV Girej Sufi (Sofu) (1610–1674) – syn Selameta, młodszy brat Islama III.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Mehmed IV Girej · Zobacz więcej »
Mieszczaństwo
średniowieczu, inscenizacja Mieszczaństwo – stan społeczny składający się z obywateli miast (łac. cives), czyli osób wolnych, podlegających prawu miejskiemu, uformowany w średniowieczu.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Mieszczaństwo · Zobacz więcej »
Mikołaj Ostroróg
Mikołaj Ostroróg herbu Nałęcz (1593–1651), poseł na sejm z województw ruskiego i bełskiego, marszałek sejmu koronacyjnego w Krakowie w 1633 roku, stolnik wielki koronny 1634, krajczy wielki koronny 1636, podczaszy wielki koronny 1638, starosta tykociński 1645 i buski 1646, starosta drohowyski, kościański, nieszawski, rohatyński, jeden z trzech regimentarzy wojsk koronnych 1648-1649, pułkownik wojska powiatowego województwa ruskiego w 1648 roku, rotmistrz wojska powiatowego ziemi lwowskiej w 1648 roku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Mikołaj Ostroróg · Zobacz więcej »
Mikołaj Potocki (hetman)
Mikołaj Potocki herbu Pilawa (ur. ok. 1593, zm. 20 listopada 1651) – kasztelan krakowski w latach 1646–1651, hetman wielki koronny w latach 1646–1651, hetman polny koronny w latach 1637–1646, wojewoda bracławski w latach 1636–1646, pisarz polny koronny w latach 1629–1637, starosta podolski w latach 1631–1642/1643, starosta grodowy lubelski i latyczowski, starosta niegrodowy czerkaski w 1639 roku, starosta smotrycki w 1615 roku, barski, starosta ostrski, starosta niżyński w 1636 roku, rotmistrz królewski w 1609 roku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Mikołaj Potocki (hetman) · Zobacz więcej »
Morale
Morale − gotowość do wypełniania obowiązków, znoszenia trudów i niebezpieczeństw oraz poczucie odpowiedzialności i wiara w sukces.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Morale · Zobacz więcej »
Mur obronny
zamku w Beaumaris Wielki Mur Chiński, najdłuższy system murów obronnych w historii Carcassonne Mur obronny – ciągła konstrukcja warowna w postaci muru wykonanego z kamienia lub cegły.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Mur obronny · Zobacz więcej »
Oblężenie
tureckie Oblężenie – odcięcie miasta, twierdzy, regionu, części kraju lub innego obiektu posiadającego załogę wojskową, od głównych sił oraz źródeł zaopatrzenia, zarówno w sprzęt i siły wojskowe, jak i żywność i inne potrzebne do życia artykuły.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Oblężenie · Zobacz więcej »
Oblężenie Kamieńca Podolskiego (1652)
Oblężenie Kamieńca Podolskiego – trwające przez 2 tygodnie zbrojne oblężenie twierdzy w Kamieńcu Podolskim przez wojska kozackie dowodzone przez Tymosza Chmielnickiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Oblężenie Kamieńca Podolskiego (1652) · Zobacz więcej »
Oblężenie Suczawy
Oblężenie Suczawy – atak i zdobycie twierdzy w Suczawie przez wojska polsko-wołosko-mołdawskie, skierowany przeciw hospodarowi mołdawskiemu Bazylemu Lupu i sprzymierzonym z nim Kozakom zaporoskim, pod wodząTymofieja Chmielnickiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Oblężenie Suczawy · Zobacz więcej »
Obrona Zbaraża
Zamek Obrona Zbaraża — bitwa obronna przeprowadzona w dniach 10 lipca – 22 sierpnia 1649 roku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Obrona Zbaraża · Zobacz więcej »
Ordynacja Zamojska
Zasięg Ordynacji Zamojskiej na początku XVII wieku Ordynacja Zamojska – jedna z pierwszych ordynacji magnackich w Rzeczypospolitej, założona przez wielkiego kanclerza koronnego i hetmana Jana Zamoyskiego, a zatwierdzona ustawąsejmowąz dnia 8 lipca 1589, została zlikwidowana po II wojnie światowej w ramach reformy rolnej.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Ordynacja Zamojska · Zobacz więcej »
Ormianie w Polsce
Ormianie (rdzenna ludność Armenii) – jedna z dziewięciu ustawowo uznanych mniejszości narodowych w Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiąca część światowej diaspory ormiańskiej, żyjąca w rozproszeniu na terenie całego kraju, w zaawansowanej asymilacji oraz w wielowiekowej tradycji osadnictwa na ziemiach Rzeczypospolitej.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Ormianie w Polsce · Zobacz więcej »
Ostrogscy herbu własnego
Herb Ostrogskich Posiadłości ziemskie Ostrogskich w I Rzeczypospolitej (różowy) na tle posiadłości innych rodów magnackich Ostrogscy – ród kniaziowski (książęcy), biorący swe nazwisko od Ostroga na Wołyniu (obecnie na Ukrainie, siedziba rejonu ostrogskiego, w obwodzie rówieńskim), prawdopodobnie pochodzący od dynastii Rurykowiczów i ich linii panującej nad księstwem pińsko-turowskim tj.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Ostrogscy herbu własnego · Zobacz więcej »
Państwowy Instytut Wydawniczy
Foksal 17 w Warszawie (2015) Państwowy Instytut Wydawniczy (PIW) – polskie wydawnictwo założone w 1946 w Warszawie, w latach 2012–2015 w stanie likwidacji; w latach 2005–2015 dyrektorem (od 2012 likwidatorem) wydawnictwa był Rafał Skąpski; od 2017 państwowa instytucja kultury.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Państwowy Instytut Wydawniczy · Zobacz więcej »
Pańszczyzna w Polsce
dybach”, Biernat z Lublina w: „Żywot Ezopa Fryga”, Kraków 1578 (Kara ta dotykała najczęściej chłopów pańszczyźnianych) Ferdynanda I Habsburga. Na pomniku napis: ''TEN KRZYŻ POSTAWIŁA GROMADA RUDNIAŃSKA NA PAMIĄTKĘ DANIA NAM WOLNOŚCI ZA PANOWANIA CES: FERDINANDA I DNIA 15 MAJA 1848'' Pańszczyzna w Polsce – forma renty feudalnej polegająca na bezpłatnej i przymusowej pracy chłopów na rzecz właściciela ziemskiego w zamian za użytkowanie przez nich posiadanego gospodarstwa.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Pańszczyzna w Polsce · Zobacz więcej »
Półwysep Krymski
Półwysep Krymski, Krym (Krymśkyj piwostriw;;, Krymskij połuostrow) – półwysep pomiędzy częściąpółnocnąMorza Czarnego a częściązachodniąMorza Azowskiego, zwany w starożytności Chersonezem Taurydzkim bądź Taurydą, połączony jest z lądem tylko wąskim Przesmykiem Perekopskim, pomiędzy morzami Czarnym i Azowskim, a na wschodzie oddzielony od lądu CieśninąKerczeńską.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Półwysep Krymski · Zobacz więcej »
Pełnomocnictwo
notarialne z roku 1922 (obie strony dokumentu) Pełnomocnictwo – w doktrynie prawa terminem pełnomocnictwo określa się zarówno.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Pełnomocnictwo · Zobacz więcej »
Perejasław
Perejasław (w l. 1943–2019 Perejasław Chmielnicki –) – miasto w obwodzie kijowskim, w rejonie boryspolskim na Ukrainie, niedaleko Kijowa, nad rzekąTrubiż (dopływem Dniepru), ok.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Perejasław · Zobacz więcej »
Piotr Potocki (wojewoda bracławski)
Piotr Potocki herbu Pilawa (ur. 1622, zm. przed 22 maja 1657 rokuKrzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 265.) – wojewoda bracławski od 1651, generał ziem podolskich od 1649, pułkownik wojsk koronnych od 1643, starosta latyczowski, starosta szczurowiecki.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Piotr Potocki (wojewoda bracławski) · Zobacz więcej »
Podhale
Podhale, widok z polany ''Tarasówka'' (Małe Ciche) Podhale – region kulturowy góralski w południowej Polsce u północnego podnóża Tatr, w dorzeczu górnego Dunajca z wyłączeniem obszarów leżących na prawym brzegu Białki i prawym brzegu Dunajca, poniżej ujścia Białki.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Podhale · Zobacz więcej »
Podole
Podole właściwe (woj. podolskie) przed 1664 Podole ukrainne (woj. bracławskie) w 1648 Podole, 1769 Podole (Podilla,, Podolje) – kraina historyczna i geograficzna (Wyżyna Podolska) na terytorium Ukrainy i Mołdawii, położona nad północnymi dopływami środkowego Dniestru (Zbrucz, Smotrycz, Uszyca i in.) i w górnym biegu rzeki Boh.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Podole · Zobacz więcej »
Podstarości
Podstarości, wicestarosta (łac. vicecapitaneus) – urząd ziemski I Rzeczypospolitej w Wielkim Księstwie Litewskim.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Podstarości · Zobacz więcej »
Polacy
Polacy – naród zachodniosłowiański (lechicki) zamieszkujący głównie obszar Rzeczypospolitej Polskiej i będący jej głównym składnikiem ludnościowym, a poza granicami Polski tworzący Polonię.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Polacy · Zobacz więcej »
Polonizacja
Polonizacja – proces przyswajania bądź narzucania języka lub kultury polskiej jednostkom i grupom społecznym funkcjonującym wcześniej w ramach innych kultur.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Polonizacja · Zobacz więcej »
Potop szwedzki
Bitwa pod Ujściem'' Erik Dahlbergh, ''Oblężenie Torunia'' Oblężenie Jasnej Góry Józef Brandt, ''Pochód Szwedów do Kiejdan'' Stanisław Lanckoroński), 1655 Walerego Eljasza-Radzikowskiego Bitwa pod Gołębiem Bitwa w widłach Wisły i Sanu koło Sandomierza bitwie pod WarkąJohan Filip Lemke, Bitwa pod Kłeckiem, 7 maja 1656 Tatarami polskimi pod Warszawą1656 Erik Dahlbergh Drugi dzień bitwy pod WarszawąObrona Przemyśla przed wojskami Rakoczego w 1657 Brześcia Litewskiego przez wojska Rakoczego i Karola Gustawa Erik Dahlbergh, Połączenie się wojsk Karola Gustawa i Rakoczego pod Ćmielowem, 12 kwietnia 1657 Modliborzycami Wisłę w Zakroczymiu Oblężenie Torunia w 1658 roku Stefan Czarniecki, portret pędzla Brodero Matthiesena z 1659 roku Żołnierze polscy 1633–1668 Rzeczpospolita w 1660 roku Fryderykiem Wilhelmem I Hohenzollernem Wojna polsko-szwedzka (1655–1660), VI wojna polsko-szwedzka, zwana także potopem szwedzkim – inwazja Szwecji na Rzeczpospolitąw latach 1655–1660, stanowiąca jednąz odsłon II wojny północnej.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Potop szwedzki · Zobacz więcej »
Powstanie
Polonia'', 1863 Powstanie, rebelia (dawniej insurekcja) – zbrojne wystąpienie ludności państwa, miasta lub pewnego obszaru, skierowane przeciw władzy okupacyjnej.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Powstanie · Zobacz więcej »
Powstanie Kosińskiego
Mapa terenów objętych powstaniem z zaznaczonymi ruchami wojsk Powstanie Kosińskiego (1591–1593) – pierwsza rebelia kozacka (wspierana przez chłopów) w I Rzeczypospolitej, dowodzona przez hetmana kozackiego Krzysztofa Kosińskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Powstanie Kosińskiego · Zobacz więcej »
Powstanie Nalewajki
Powstanie Nalewajki – drugie powstanie kozacko-chłopskie pod wodząSemena Nalewajki przeciw Rzeczypospolitej w latach 1594–1596Adam Tatomir, Tysiąc lat dziejów Polski, Warszawa 1962, s.117.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Powstanie Nalewajki · Zobacz więcej »
Powstanie Pawluka
Powstanie Pawluka – antyfeudalne i antyszlacheckie powstanie chłopsko-kozackie na Naddnieprzu w 1637 roku, pod wodząPawła Pawluka.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Powstanie Pawluka · Zobacz więcej »
Prawosławie
Cerkiew Świętego Ducha w Białymstoku Cerkiew cmentarna w Lublinie Prawosławie – jeden z głównych odłamów chrześcijaństwa, opierający swądoktrynę na Piśmie Świętym i Tradycji Kościoła Wschodniego (istniejąrównież wspólnoty prawosławne rytu zachodniego).
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Prawosławie · Zobacz więcej »
Pułkownik
Pułkownik (płk) – stopień oficerski.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Pułkownik · Zobacz więcej »
Rajtaria
Rajtar z bandoletem w XVII wieku Piotra Michałowskiego) Rajtar gdański Rajtar Rajtaria, rajtarzy (od niem. Reiter – „jeździec”) – typ kawalerii używającej w walce przede wszystkim pistoletów.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Rajtaria · Zobacz więcej »
Regimentarz
Jeden z regimentarzy – Jeremi Wiśniowiecki Regimentarz (łac. regimen – kierowanie, rządzenie od regere – kierować) – w Rzeczypospolitej XVII–XVIII w. zastępca hetmana lub mianowany przez hetmana, króla albo sejm dowódca wydzielonej grupy wojsk, sprawujący swe funkcje okresowo, kiedy hetmani nie mogli wykonywać swoich obowiązków.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Regimentarz · Zobacz więcej »
Republika Wenecka
Republika Wenecka, Rzeczpospolita Wenecka, Najjaśniejsza Republika Wenecka (wł. Serenissima Repubblica di Venezia) – północnowłoska republika kupiecka, istniejąca od 697 roku do 15 maja 1797 roku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Republika Wenecka · Zobacz więcej »
Rozanda Lupu
Rozanda Lupu Naszyjnik noszony przez Rozandę Rozanda Lupu (ur. 1630, zm. ok. 1686) – córka hospodara mołdawskiego Bazylego Lupu.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Rozanda Lupu · Zobacz więcej »
Rozejm andruszowski
240x240px Rozejm andruszowski – rozejm zawarty 9 lutego (30 stycznia starego stylu) 1667 w Andruszowie, kończący wojnę Rzeczypospolitej z Carstwem Rosyjskim.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Rozejm andruszowski · Zobacz więcej »
Ruina (Ukraina)
Ruina – termin stosowany w ukraińskich badaniach historycznych na określenie okresu w historii Hetmanatu od śmierci Bohdana Chmielnickiego (1657) do wyboru hetmana Iwana Mazepy (1687).
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Ruina (Ukraina) · Zobacz więcej »
Rzeczpospolita Obojga Narodów
rolce sztokholmskiej z XVII wieku unii lubelskiej 1 lipca 1569 roku, akt ustanawiający RzeczpospolitąObojga Narodów Rewers 15 dukatów Zygmunta III Wazy z 1617 z herbem królewskim. W otoku napis: MAGNVS DVX LITVAniae RVSsiae PRVSsiae MASoviae SAMogitiae LIVONiae ZC Gęstość zaludnienia Rzeczypospolitej Obojga Narodów według spisu ludności z 1790 roku Zasięg terytorialny Rzeczypospolitej w 1701 roku Podział administracyjny Rzeczypospolitej, stan prawny na rok 1619 Posiadłości ziemskie polskich rodów magnackich w XVI-XVII wieku potopu rosyjskiego miasta królewskie Rzeczypospolitej Obojga Narodów Jan Matejko, Unia lubelska Jan Matejko, ''Potęga Rzeczypospolitej u zenitu. Złota wolność. Elekcja 1573'' Jan Matejko, ''Konstytucja 3 maja'' 1791 Quincunx'' z 1564 Rzeczpospolita Obojga Narodów, potocznie: Polska, I Rzeczpospolita lub Rzeczpospolita szlachecka – państwo złożone z Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego powstałe w roku 1569 na mocy unii lubelskiej, przestało istnieć w wyniku traktatów rozbiorowych w 1795 roku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Rzeczpospolita Obojga Narodów · Zobacz więcej »
Rzeczpospolita Trojga Narodów
Unii Hadziackiej (1658) z wydzielonym Wielkim Księstwem Ruskim Rzeczpospolita Trojga Narodów – współczesny termin określający XVII-wieczny projekt polityczny przekształcenia federacji Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego tworzącej RzeczpospolitąObojga Narodów w organizm trójczłonowy powstały przez wyodrębnienie Wielkiego Księstwa Ruskiego, połączonego uniąrealnąz dwoma pozostałymi.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Rzeczpospolita Trojga Narodów · Zobacz więcej »
Służba wywiadowcza
Służba wywiadowcza (wywiad) – służba specjalna zajmująca się pozyskiwaniem (często niejawnych) informacji oraz ich przetwarzaniem, przechowywaniem, analizątych informacji i przekazywaniem ich rządowi.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Służba wywiadowcza · Zobacz więcej »
Sejm walny I Rzeczypospolitej
Jana Herburta ''Statuta y Przywileie Koronne'' z 1570 roku Leonarda Chodźki z 1839 roku Leonarda Chodźki z 1839 roku Zygmunta III Wazy Połączone Senat i Izba Poselska podczas sejmu koronacyjnego w 1698 roku Zamku Królewskim w Warszawie sejmików przedsejmowych na 18 sierpnia 1788 roku Sejm walny – nazwa parlamentu Korony Królestwa Polskiego, a od 1569 roku Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Sejm walny I Rzeczypospolitej · Zobacz więcej »
Setnik
Setnik to.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Setnik · Zobacz więcej »
Sicz Zaporoska
Ukrainy Słobodzkiej (zieleń) w połowie XVIII wieku Flaga Siczy Zaporoskiej Sicz Zaporoska (ukr. Запорозька Січ) – główny ośrodek Kozaków zaporoskich (niżowych).
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Sicz Zaporoska · Zobacz więcej »
Sobór Sofijski w Kijowie
Abrahama van Westervelda smaltąDzwonnica z XVIII w. (zwieńczenie z XIX w.) Sobór Sofijski albo sobór Mądrości Bożej (ukr. Софійський Собор) – cerkiew w Kijowie, wpisana na listę światowego dziedzictwa kulturalnego UNESCO, obecnie muzeum państwowe.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Sobór Sofijski w Kijowie · Zobacz więcej »
Społeczeństwo
Społeczeństwo – podstawowe pojęcie socjologiczne, jednakże niejednoznacznie definiowane.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Społeczeństwo · Zobacz więcej »
Stanisław Koniecpolski
Stanisław Koniecpolski ok. 1640 r. Pałac w Podhorcach z lat 1637-1641 pod Brodami Cytadela bastionowa w Brodach Nagrobek hetmana Koniecpolskiego w kościele w Koniecpolu koło Częstochowy Pałacu Ursynowskim Stanisław Koniecpolski herbu Pobóg (ur. 9 lutego 1591 w Koniecpolu, zm. 11 marca 1646 w Brodach) – starosta wieluński od 1607 i żarnowiecki od 1611, hetman polny koronny od 1618, a także barski od 1623Leszek Podhorodecki, Stanisław Koniecpolski 1592–1646 i bytowski od 1638 roku, wojewoda sandomierski od 1625, hetman wielki koronny od 1632, kasztelan krakowski od 1633, książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego od 1637, starosta buski, perejasławski, płoskirowski, stryjski i kowelski, starosta szczurowiecki w 1635 roku, starosta babimojski w 1617 roku, pułkownik wojska powiatowego województwa sandomierskiego w 1632 roku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Stanisław Koniecpolski · Zobacz więcej »
Starokonstantynów
Starokonstantynów, dawniej Konstantynów (ukr. Старокостянтинів, trb. Starokostiantyniw) – dawne miasto rejonowe w obwodzie chmielnickim Ukrainy.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Starokonstantynów · Zobacz więcej »
Stefan Czarniecki
Stefan Czarniecki na miedziorycie Cornelisa Meyssensa z 1670 roku Andrzeja Le Bruna Stefan Czarniecki herbu Łodzia (ur. ok. 1599 w Czarncy, zm. 16 lutego 1665 w Sokołówce) – polski dowódca wojskowy, oboźny koronny (dworski), kasztelan kijowski od 1652, starosta niegrodowy kowelski od 1655, regimentarz od 1656, wojewoda ruski od 1657, starosta tykociński od 1659, wojewoda kijowski od 1664, hetman polny koronny w 1665, starosta ratneński w 1657 roku, starosta niegrodowy kaniowski w 1659 roku, starosta chęciński od 1664 roku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Stefan Czarniecki · Zobacz więcej »
Stefan Potocki (ok. 1624–1648)
Juliusz Kossak, ''Śmierć Stefana Potockiego pod Żółtymi Wodami'' Stefan Potocki herbu Pilawa (ur. ok. 1624, zm. 19 maja 1648) – starosta niżyński, polski dowódca wojskowy.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Stefan Potocki (ok. 1624–1648) · Zobacz więcej »
Strony świata
Róża wiatrów – kierunki świata (skróty angielskie, albo międzynarodowe) Strony świata, kierunki świata, ściślej: główne kierunki geograficzne, kierunki główne – cztery główne kierunki wyznaczone na powierzchni kuli ziemskiej.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Strony świata · Zobacz więcej »
Subotiw
Subotiw (ukr. Суботів; pol. hist. Subotów) – wieś na Ukrainie, w obwodzie czerkaskim, w rejonie czerkaskim, nad rzekąTiasmyn.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Subotiw · Zobacz więcej »
Suczawa
Dzisiejszy okręg Suczawa, z zaznaczonąBukowinąpołudniowąSuczawa (Szoc) – miasto w historycznej Mołdawii w Rumunii, stolica okręgu Suczawa oraz Bukowiny rumuńskiej.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Suczawa · Zobacz więcej »
Szlachta
Stroje męskie polskiej szlachty, XVII wiek polskich magnatów, XVI wiek Szlachta (daw. ślachta, ślachcic) – wyższa warstwa społeczna, wywodząca się ze stanu rycerskiego w społeczeństwie feudalnym.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Szlachta · Zobacz więcej »
Szlachta w Polsce
Polska szlachta w mundurach wojewódzkich w XVIII wieku data dostępu.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Szlachta w Polsce · Zobacz więcej »
Sztandar
Pułku Lotnictwa Myśliwskiego Normandia-Niemen Sztandar – weksylium będące znakiem oddziału wojskowego, stowarzyszenia, miasta, szkoły, instytucji itp.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Sztandar · Zobacz więcej »
Szwecja
Szwecja, Królestwo Szwecji (Konungariket Sverige) – państwo w Europie Północnej, zaliczane zarówno do państw skandynawskich oraz krajów nordyckich.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Szwecja · Zobacz więcej »
Tabor wojskowy
Husycka forteca z wozów – ''„Wagenburg”'' Tabor wojskowy (częściej używane w formie liczby mnogiej: tabory wojskowe) – przewoźne obozowisko, przemieszczające się wraz z armią.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Tabor wojskowy · Zobacz więcej »
Tatarzy
Flaga narodowa krymskich Tatarów Kobieta tatarska w stroju z XVIII wieku Tatarzy (nazwa własna: tatarlar / татарлар) – grupa ludów tureckich z Europy wschodniej oraz północnej Azji.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Tatarzy · Zobacz więcej »
Teofipol
Teofipol lub Teofilpol (ukr. Теофі́поль, dawniej Kamień (do XVI wieku), Kamień Czowhański (XVII wiek), Czowhań (1681-1740), Biały Kamień – osiedle typu miejskiego w obwodzie chmielnickim Ukrainy, siedziba władz rejonu teofipolskiego. Leży nad rzekąPołtwa, 6396 mieszkańców (2020), dla porównania spis powszechny w 2001 zanotował ich 7026. W sąsiedztwie miasta znajduje się duża cukrownia.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Teofipol · Zobacz więcej »
Trybunał Główny Koronny
Trybunał Główny Koronny w Lublinie Ratusz w Piotrkowie Trybunalskim – miejsce posiedzeń Trybunału dla prowincji wielkopolskiej Trybunał Główny Koronny (łac. Iudicium Ordinarium Generale Tribunalis Regni) – najwyższy sąd apelacyjny Korony Królestwa Polskiego I Rzeczypospolitej dla spraw prawa ziemskiego normującego stosunki między szlachtą.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Trybunał Główny Koronny · Zobacz więcej »
Tuhaj-bej
Tuhaj-bej, właściwie (ur. ok. 1601, zm. w czerwcu 1651) – przywódca polityczny i wojskowy Tatarów krymskich.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Tuhaj-bej · Zobacz więcej »
Turcja
Turcja (tur. Türkiye), Republika Turcji (tur. Türkiye Cumhuriyeti) – państwo położone w Azji Zachodniej na półwyspie Azja Mniejsza, a częściowo również w Europie Południowo-Wschodniej, ze stolicąw Ankarze.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Turcja · Zobacz więcej »
Tymosz Chmielnicki
Tymosz Chmielnicki, Tymofiej, Timofiej, często zdrobniale lub pogardliwie Tymoszka lub Cimoszka Chmielnicki; ukr. Тиміш Хмельницький (ur. 1632, zm. w Suczawie) – dowódca kozacki, syn Bohdana, starszy brat Jerzego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Tymosz Chmielnicki · Zobacz więcej »
Ugoda perejasławska
Radziecki znaczek pocztowy z 1954 Ugoda perejasławska – umowa zawarta 18 stycznia 1654 w Perejasławiu pomiędzy Hetmanatem i Bohdanem Chmielnickim a Wasylem Buturlinem, występującym jako pełnomocnik cara Rosji Aleksego I, na mocy której Ukraina została poddana władzy cara Rosji.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Ugoda perejasławska · Zobacz więcej »
Ugoda w Białej Cerkwi
Ugoda w Białej Cerkwi – traktat między Rzecząpospolitąa Kozaczyzną, wymuszony na obu stronach powstaniem Chmielnickiego i bitwąpod Beresteczkiem.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Ugoda w Białej Cerkwi · Zobacz więcej »
Ugoda zborowska
Ugoda zborowska została zawarta między Rzeczpospolitąi Kozakami 17 sierpnia 1649, po stoczeniu bitwy pod Zborowem, gdy wojskom koronnym nie udało się przyjść z odsiecząoblężonemu przez Kozaków i Tatarów Zbarażowi w czasie powstania Chmielnickiego na Ukrainie.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Ugoda zborowska · Zobacz więcej »
Ukraina (Naddnieprze)
Ukrainy Północ na dole mapy. Carstwa Rosyjskiego określone jako ''UKRAINE ou PAYS DES COSAQUES'' (Ukraina lub ziemie kozackie). Na wschód od Hetmanatu ''OKRAINA'' (pogranicze) określa pograniczne południowe ziemie rosyjskie. drugim rozbiorze. Mapa Thomasa Kitchina, wydawca: Laurie and Whittle (Londyn 1794) prowincji małopolskiej przed rokiem 1660 Ukraina, in.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Ukraina (Naddnieprze) · Zobacz więcej »
Ukraina (nazwa)
mapy radziwiłłowskiej z 1613 roku. Łaciński napis: ''Volynia ulterior, quae tum UKRAINA tum NIS ab aliis vocitatur'', czyli w tłumaczeniu „Wołyń dalszy, który już to UKRAINA, już to NIŻ jest zwany”Jarosław Łuczyński ''http://ul.history.org.ua/images/2/UL_T_II-121-152.pdf Przestrzeń Wielkiego Księstwa Litewskiego na mapie radziwiłłowskiej Tomasza Makowskiego z 1613 roku w świetle treści kartograficznej i opisowej'', Ukraina Lithuanica: студії з історії Великого князівства Литовського", wyd. Narodowa Akademia Nauk Ukrainy, tom II (2013), s. 121-152 Władysława IV obejmująca województwa: kijowskie, bracławskie, czernihowskie, podolskie, wołyńskie i wschodniączęść województwa ruskiego. Północ na dole mapy Wilhelm de Beauplan ''Opisanie Ukrainy...'', strona tytułowa (1660) Carstwa Rosyjskiego określone jako ''UKRAINE ou PAYS DES COSAQUES'' (Ukraina lub ziemie kozackie). Na wschód od Hetmanatu ''OKRAINA'' (pogranicze) określa pograniczne południowe ziemie rosyjskie Pojęcie Ukraina ewoluowało semantycznie na przestrzeni dziejów i zakres jego stosowania jest od XX wieku przedmiotem polemik i kontrowersji w historiografii oraz naukach politycznych.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Ukraina (nazwa) · Zobacz więcej »
Unia hadziacka
Rzeczpospolita Trojga Narodów według unii hadziackiej Dokument przysięgi Jana Kazimierza na tekst unii hadziackiej, 10 czerwca 1659 Unia hadziacka lub Ugoda hadziacka – zawarta 16 września 1658 roku w Hadziaczu umowa między RzecząpospolitąObojga Narodów a Kozackim Wojskiem Zaporoskim, reprezentowanym przez hetmana kozackiego Iwana Wyhowskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Unia hadziacka · Zobacz więcej »
Uniwersał
Uniwersał (stpol. oniwersał) – list władz lub akt prawny odczytywany publicznie, dotyczący ważnych wydarzeń, spraw gospodarczych, wojskowych, wyznaniowych, również akt zwołujący szlachtę na sejm lub pospolite ruszenie.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Uniwersał · Zobacz więcej »
Warszawa
Hejnał warszawski Warszawa, miasto stołeczne WarszawaUstawa z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Warszawa · Zobacz więcej »
Wawel
Wawel, ''Civitates orbis terrarum'', 1617 Jan Nepomucen Głowacki, ''Wawel'', 1845 kościoła św. Michała Wawel – wzgórze na Pomoście Krakowskim, w Krakowie w dzielnicy I, na lewym brzegu Wisły.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wawel · Zobacz więcej »
Władysław Dominik Zasławski-Ostrogski
Władysław Dominik Zasławski-Ostrogski herbu własnego (ur. 1618, zm. 5 maja 1656) – książę, ordynat ostrogski, koniuszy wielki koronny od 1636, wojewoda sandomierski od 1645, wojewoda krakowski od 1649, starosta łucki 1639–1653, starosta robczycki w 1652 roku, regimentarz wojsk koronnych 1648, magnat w Koronie.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Władysław Dominik Zasławski-Ostrogski · Zobacz więcej »
Władysław Gonzaga Myszkowski
Władysław Gonzaga Myszkowski (ur. ok. 1593, zm. przed 7 czerwca 1658 roku) – wojewoda krakowski (od 1656), wojewoda sandomierski (od listopada 1649), wojewoda bracławski (od marca 1649), IV ordynat Ordynacji Myszkowskich, rotmistrz wojsk koronnych w 1630 roku, starosta grodecki, mościcki, medycki, grabowiecki, rotmistrz wojska powiatowego województwa krakowskiego w 1648 roku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Władysław Gonzaga Myszkowski · Zobacz więcej »
Władysław IV Waza
Pieczęć Władysława IV z 1633 roku Władysław IV Waza (ur. 9 czerwca 1595 w Łobzowie, zm. 20 maja 1648 w Mereczu) – syn Zygmunta III Wazy i Anny Habsburżanki, król Polski w latach 1632–1648, tytularny król Szwecji 1632–1648, formalnie car Rosji w latach 1610–1613, a tytularny do 1634.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Władysław IV Waza · Zobacz więcej »
Wiśniowieccy herbu Korybut
Herb własny Wiśniowieckich – Korybut Wiśniowieccy – magnacki ród książęcy, pieczętujący się herbem Korybut, z którego pochodził król Polski i wielki książę litewski Michał Korybut Wiśniowiecki.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wiśniowieccy herbu Korybut · Zobacz więcej »
Wielkie Księstwo Litewskie
Wielkie Księstwo Litewskie (rus. Велїкое кнꙗзство Лїтовское), potocznie: Litwa, w historiografii określana jako Litwa historyczna – państwo powstałe w wyniku zjednoczenia plemiennych księstw litewskich w roku 1236 przez Mendoga.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wielkie Księstwo Litewskie · Zobacz więcej »
Wielkie Księstwo Moskiewskie
Wielkie Księstwo Moskiewskie (ros. Великое княжество Московское, łac. Magnus Ducatus Moscuensis; potocznie pol. Moskwa, ros. Московия, łac. Moscovia lub Muscovia) – państwo wielkoruskie istniejące w latach 1263–1547, ze stolicąw Moskwie.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wielkie Księstwo Moskiewskie · Zobacz więcej »
Wielkie Księstwo Ruskie
Wielkie Księstwo Ruskie (Wełyke Kniaziwstwo Ruśke.) – państwo obejmujące ziemie dzisiejszej środkowej Ukrainy, istniejące od września 1658 do 1659 r. Wielkie Księstwo Ruskie zostało utworzone na mocy unii hadziackiej pomiędzy Rzecząpospolitąa Kozackim Wojskiem Zaporoskim, z ziem województw: kijowskiego, bracławskiego i czernihowskiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wielkie Księstwo Ruskie · Zobacz więcej »
Wołyń
Ukrainy Pierwotny herb Wołynia Herb Wołynia od 1569 Wołyń – kraina historyczna w dorzeczu górnego Bugu oraz dopływów Dniepru: Prypeci, Styru, Horynia i Słuczy, obecnie część Ukrainy – obwody wołyński i rówieński, zachodnia część żytomierskiego i północne części tarnopolskiego i chmielnickiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wołyń · Zobacz więcej »
Wojewoda
Wojewoda („komes pałacowy, palatyn”) – organ administracji państwowej w Polsce, a w przeszłości także w innych krajach słowiańskich i bałkańskich: w Czechach, Rosji, Bułgarii, Mołdawii i Siedmiogrodzie.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wojewoda · Zobacz więcej »
Wojna podjazdowa
Wojna podjazdowa, wojna szarpana – specyficzny sposób prowadzenia walki: strona słabsza unika rozstrzygającej bitwy, atakując mniejsze oddziały przeciwnika, zaplecze i tabory.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wojna podjazdowa · Zobacz więcej »
Wojna polsko-rosyjska (1654–1667)
Juliusza Kossaka Wojna polsko-rosyjska (1654–1667), wojna moskiewska 1654–1667 – wojna obronna Rzeczypospolitej Obojga Narodów wobec najazdu na jej terytorium wojsk Carstwa Rosyjskiego rozgrywająca się w latach 1654–1667, na czas której przypadł również potop szwedzki (1655-1660).
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wojna polsko-rosyjska (1654–1667) · Zobacz więcej »
Wojna trzydziestoletnia
Defenestracja praska Mapa działań wojny trzydziestoletniej Oblężenie Budziszyna w 1620 Fryderyk V Wittelsbach Gábor Bethlen Albrecht von Wallenstein Gustaw II Adolf Ernst von Mansfeld Pappenheima Pokój westfalski Rzeszy na skutek wojny Wojna trzydziestoletnia – europejski konflikt trwający od 23 maja 1618 do 24 października 1648 pomiędzy protestanckimi państwami Świętego Cesarstwa Rzymskiego (I Rzeszy) wspieranymi przez inne państwa europejskie (takie jak Szwecja, Dania, Republika Zjednoczonych Prowincji, Francja), a katolickądynastiąHabsburgów.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wojna trzydziestoletnia · Zobacz więcej »
Wojny chłopskie
Sebalda Behama Jana Nepomucena Lewickiego Wojny chłopskie – powstania chłopskie, skierowane przeciw systemowi feudalnemu.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wojny chłopskie · Zobacz więcej »
Wojska prywatne
Wojska prywatne (także wojska magnackie, armie prywatne, armie magnackie, oddziały nadworne, milicje) – składały się głównie z zawodowych wojsk zaciężnych, zarówno narodowego jak i cudzoziemskiego autoramentu w XVI-XVIII wieku.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wojska prywatne · Zobacz więcej »
Wojsko kwarciane
Wojsko kwarciane – zaciężne oddziały wojskowe autoramentu narodowego istniejące tylko w Koronie od ustanowienia w 1563 roku kwarty przez Zygmunta II Augusta.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wojsko kwarciane · Zobacz więcej »
Wojsko najemne
Leonardo da Vinci, „Kondotier” (1480) Wojsko najemne (także: najemnicy, żołnierze najemni, kondotierzy, żołnierze fortuny) – formacja wojskowa składająca się z ochotników walczących za pieniądze, najczęściej w służbie obcego wojska dla danego państwa, miasta, władcy lub jakiejś organizacji, a nawet osoby prywatnej.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wojsko najemne · Zobacz więcej »
Wojsko zaciężne
bitwy pod Orszą1514 Wojsko zaciężne – zawodowe oddziały wojskowe pozostające od końca XV wieku na żołdzie Rzeczypospolitej.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wojsko zaciężne · Zobacz więcej »
Wolna elekcja
Jan Matejko, ''Potęga Rzeczypospolitej u zenitu. Złota wolność. Elekcja'' (1889) Jana Piotra Norblina (ok. 1790) Elekcja Stanisława Augusta'' przedstawiający elekcję Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1764 na Woli, widoczna szopa senatorska, koło rycerskie z chorągwiami województw Plan pola elekcyjnego na Woli Wikizeszyty audio. Artykuł czytany przez Magdę Karel Wolna elekcja – wybór monarchy nieprzestrzegający zasad sukcesji dynastycznej.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wolna elekcja · Zobacz więcej »
Wysoki komisarz
Wysoki komisarz – tytuł i zarazem nazwa funkcji występującej w międzynarodowych stosunkach dyplomatycznych.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wysoki komisarz · Zobacz więcej »
Wysoki Zamek we Lwowie
Wysoki Zamek we Lwowie – murowany, gotycki zamek królewski we Lwowie, wzniesiony w II połowie XIV wieku przez króla Polski Kazimierza III Wielkiego.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Wysoki Zamek we Lwowie · Zobacz więcej »
Zajazd (zwyczaj)
Zajazd – sposób egzekucji wyroku sądowego w prawodawstwie staropolskim.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Zajazd (zwyczaj) · Zobacz więcej »
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Zakład Narodowy im.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Zakład Narodowy im. Ossolińskich · Zobacz więcej »
Zamach stanu
Zamach stanu, także: przewrót, pucz – niezgodne z porządkiem konstytucyjnym, często z użyciem siły (zbrojny zamach stanu), przejęcie władzy politycznej w państwie przez jednostkę lub grupę osób.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Zamach stanu · Zobacz więcej »
Zamość
Zamość – miasto na prawach powiatu w Polsce w południowej części województwa lubelskiego, siedziba władz powiatu zamojskiego i gminy wiejskiej Zamość.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Zamość · Zobacz więcej »
Zasławscy herbu własnego
Herb książąt Zasławskich-Ostrogskich Posiadłości ziemskie Wiśniowieckich, Zbaraskich i Zasławskich w I Rzeczypospolitej (czerwony) na tle posiadłości innych rodów magnackich Zasławscy lub Zasławscy-Ostrogscy – ród kniaziowski (książęcy), biorący swe nazwisko od Zasławia na Wołyniu, a pochodzący od dynastii Rurykowiczów i ich linii panującej nad księstwem pińsko-turowskim.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Zasławscy herbu własnego · Zobacz więcej »
Złoty
Złoty (zł, aktualny kod ISO 4217 PLN – przed denominacjąw roku 1995 oznaczenie kodowe PLZ) – podstawowa jednostka monetarna w Polsce, dzieli się na 100 groszy.
Nowy!!: Powstanie Chmielnickiego i Złoty · Zobacz więcej »
