Pracujemy nad przywróceniem aplikacji Unionpedia w Google Play Store
TowarzyskiPrzybywający
🌟Uprościliśmy nasz projekt, aby ułatwić nawigację!
Instagram Facebook X LinkedIn

Religia

Indeks Religia

rodzimowierstwa słowiańskiego (czwarty rząd) Procent obywateli uznających religię za bardzo ważną: do 19%, > 90% obszary niereligijne Religia – system wierzeń i praktyk określający relację między różnie pojmowanąsferąsacrum (świętością) i sferąboskąa społeczeństwem, grupąlub jednostką.

Spis treści

  1. 413 kontakty: Adam Mickiewicz, Adwentyzm, Afrochrześcijaństwo, Agamy (hinduizm), Agnostycyzm, Ahinsa, Ahl-e hakk, Ahmadijja, Ajjawali, Alawizm, Aleksander Świętochowski, Alewici, Allah, Amaterasu, Amisze, Anabaptyzm, Ananda Coomaraswamy, Anatole France, Andrzej Frycz Modrzewski, Anglikanizm, Animizm, Anthony Storr, Antropocentryzm, Antropologia fizyczna, Antropomorfizacja, Apostolski Kościół Ormiański, Archetyp (psychologia), Arianizm, Armia Zbawienia, Arthur Schopenhauer, Aryman, Śastra, Śiwa, Świadkowie Jehowy, Świętość, Świecki Ruch Misyjny „Epifania”, Ateizm, Augustyn z Hippony, Awesta, Azalityzm, Łotysze, Ásatrú, Żydzi mesjanistyczni, Émile Durkheim, Babizm, Badacze Pisma Świętego, Baha Allah, Bahaizm, Baptyzm, Baruch Spinoza, ... Rozwiń indeks (363 jeszcze) »

Adam Mickiewicz

Adam Bernard Mickiewicz (ur. w Zaosiu lub Nowogródku, zm. 26 listopada 1855 w Stambule) – polski poeta, działacz polityczny, publicysta, tłumacz, filozof, działacz religijny, mistyk, organizator i dowódca wojskowy, nauczyciel akademicki.

Zobaczyć Religia i Adam Mickiewicz

Adwentyzm

Adwentyzm (z: „przyjście”) – Kościoły i inne wspólnoty chrześcijańskie wywodzące się lub nawiązujące do XIX-wiecznego amerykańskiego przebudzenia eschatologiczno-mesjanistycznego w łonie ewangelikalizmu, któremu przewodził William Miller.

Zobaczyć Religia i Adwentyzm

Afrochrześcijaństwo

Afrochrześcijaństwo (Kościoły afrochrześcijańskie) – ruchy religijne powstałe w Czarnej Afryce w wyniku oderwania się od misyjnych Kościołów chrześcijańskich (zarówno katolickich, jak i protestanckich).

Zobaczyć Religia i Afrochrześcijaństwo

Agamy (hinduizm)

Agama (dewanagari आगम, trl. Āgama – „schodzenie”, „tradycja”) – hinduistyczne teksty poruszające zagadnienia rytuału świątynnego i filozofii.

Zobaczyć Religia i Agamy (hinduizm)

Agnostycyzm

Thomas Henry Huxley, twórca terminu ''agnostycyzm'' Agnostycyzm (α- a-, bez + γνώσις gnōsis, wiedzy; od gnostycyzmu) – pogląd filozoficzny, według którego obecnie niemożliwe jest całkowite poznanie rzeczywistości.

Zobaczyć Religia i Agnostycyzm

Ahinsa

Ahinsa (dewanagari अहिंसा trl. ahisā – „niekrzywdzenie”, „niestosowanie przemocy”; chiń. 不害 buhai; kor. salsaeng kye; jap. setsujō kai) – zasada moralna obecna w hinduizmie, buddyzmie, a przede wszystkim w dżinizmie, która nakazuje poszanowanie wszelkiego życia, zaleca niezabijanie i niezadawanie obrażeń cielesnych żadnym istotom żywym – ludziom, zwierzętom, a w dżinizmie także roślinom i Ziemi.

Zobaczyć Religia i Ahinsa

Ahl-e hakk

Ahl-e hakk (kurd. یارسان, Yarsan; per. اهل حق Ahl-e haqq, ludzie prawdy), zwani też Ali Ilahi (علي إلاه `Alī ilāhi, arab.: Ali jest bogiem), zwana także jarsanizmem – religia z pogranicza islamu, uznająca Alego ibn Abi Taliba, zięcia Mahometa, za inkarnację Boga.

Zobaczyć Religia i Ahl-e hakk

Ahmadijja

Liwa-e-Ahmadijja, Flaga Ahmadiji Mirza Ghulam Ahmad Ahmadijja (trans. ʾaḥmadiyya, także: ahmadija) – ruch reformatorski w islamie założony przez muzułmanina Mirzę Ghulama Ahmada z Qadian (1839–1908) (Pendżab), który ogłosił się (zgodnie z objawieniami otrzymywanymi od 1865 roku) mahdim i powtórnie przybyłym Jezusem, później zaś także inkarnacjąKryszny.

Zobaczyć Religia i Ahmadijja

Ajjawali

Symbol ruchu Ayyavazhi Ajjawali (trl. ayyāvaḻi, ajjavazhi, dosł.: „droga ojca”, droga mistrza) – ruch religijny w łonie hinduizmu, popularny zwłaszcza w indyjskim stanie Tamil Nadu.

Zobaczyć Religia i Ajjawali

Alawizm

Alawita w tradycyjnym stroju, XIX w. Alawizm (alawijja), nusajryzm (nusajrijja, nasirijja), także ansaryzm (ansarijja), namiryzm (namirijja) – synkretyczny prąd religijny wyrosły na gruncie wczesnego szyizmu, którego centralnąideąjest deifikacja Alego.

Zobaczyć Religia i Alawizm

Aleksander Świętochowski

Kazimierza Mordasewicza, 1908 Aleksander Świętochowski, ps. „Władysław Okoński”, „Poseł Prawdy”, „O.Remus”, „Oremus”, „Liber”, „Gezyasz”, „Nauczyciel” i in.

Zobaczyć Religia i Aleksander Świętochowski

Alewici

alawitów. Alewici – wyznanie monoteistyczne wyrosłe z islamu szyickiego, czasem uważane za jego odłam.

Zobaczyć Religia i Alewici

Allah

Turcji. Allah (Allāh, wym.) – w języku arabskim słowo oznaczające abrahamicznego Boga.

Zobaczyć Religia i Allah

Amaterasu

Amaterasu opuszcza jaskinię, – japońska bogini słońca, narodzona z lewego oka boga Izanagiego i wyznaczona przez niego do panowania na Wysokiej Równinie Niebios (tłum. również: Równina Wysokich Niebios, jap. Takama-ga-hara), główne bóstwo shintō.

Zobaczyć Religia i Amaterasu

Amisze

Amisze – chrześcijańska wspólnota protestancka wywodząca się ze Szwajcarii, konserwatywny odłam anabaptystów.

Zobaczyć Religia i Amisze

Anabaptyzm

Thomas Müntzer – jeden z założycieli anabaptyzmu Anabaptyzm (z gr. anabaptizein – „na nowo chrzcić”), nowochrzczeńcy – radykalny nurt w reformacji XVI w. Anabaptyści byli zróżnicowanym ruchem.

Zobaczyć Religia i Anabaptyzm

Ananda Coomaraswamy

Ananda Kentish Coomaraswamy (tamil. ஆனந்த குமாரசுவாமி, ur. 22 sierpnia 1877 w Colombo, Sri Lanka; zm. 9 września 1947 w Needham, Massachusetts) – profesor historii sztuki, filozof.

Zobaczyć Religia i Ananda Coomaraswamy

Anatole France

Anatole France, właśc.

Zobaczyć Religia i Anatole France

Andrzej Frycz Modrzewski

Zygmunta Augusta Zygmunta Augusta Andrzej Frycz Modrzewski, właśc.

Zobaczyć Religia i Andrzej Frycz Modrzewski

Anglikanizm

Anglikanizm – jedna z gałęzi chrześcijaństwa, która powstała w Anglii w XVI wieku.

Zobaczyć Religia i Anglikanizm

Animizm

Szaman Urarina, 1988 Animizm („oddech, dusza, życie”) – pogląd, zgodnie z którym istoty nie-ludzkie takie jak zwierzęta (niebędące ludźmi), rośliny czy przedmioty nieożywione, posiadająduszę.

Zobaczyć Religia i Animizm

Anthony Storr

Anthony Storr (ur. 18 maja 1920 w Londynie, zm. 17 marca 2001 w Oxfordzie) – angielski psychiatra, psychoanalityk, pisarz.

Zobaczyć Religia i Anthony Storr

Antropocentryzm

Antropocentryzm (z gr. anthropos – człowiek i gr. kentron – środek koła) – pogląd filozoficzny i religijny, według którego człowiek stanowi centrum i cel Wszechświata.

Zobaczyć Religia i Antropocentryzm

Antropologia fizyczna

Porównanie czaszek człowieka, szympansa, orangutana i makaka Antropologia fizyczna – dział antropologii zajmujący się zmiennościącech anatomicznych i fizjologicznych człowieka w czasie i przestrzeni.

Zobaczyć Religia i Antropologia fizyczna

Antropomorfizacja

Antropomorfizacja lub antropomorfizm – zabieg językowy, polegający na nadawaniu niebędącym ludźmi przedmiotom, pojęciom, zjawiskom, zwierzętom itp.

Zobaczyć Religia i Antropomorfizacja

Apostolski Kościół Ormiański

Apostolski Kościół Ormiański (Święty Apostolski Kościół Ormiański, orm. Հայ Արաքելական Եկեղեցի) – przedchalcedoński Kościół wschodni działający wśród Ormian – pierwotnie w Armenii i na Bliskim Wschodzie, obecnie również wśród diaspory ormiańskiej na całym świecie.

Zobaczyć Religia i Apostolski Kościół Ormiański

Archetyp (psychologia)

Archetyp (z gr. arche – "początek", typos – "typ") – pierwotny wzorzec (pierwowzór) postaci, zdarzenia, motywu, symbolu lub schematu, głęboko zakorzeniony w kulturze przez człowieka.

Zobaczyć Religia i Archetyp (psychologia)

Arianizm

Jana Chrzciciela. katolików (Cesarstwo Bizantyńskie) w 495 r. Arianizm – doktryna teologiczna Ariusza (zm. 336), prezbitera Kościoła w Aleksandrii w Egipcie, odrzucająca dogmat Trójcy Świętej i wpisująca się w nurt antytrynitaryzmu, powstała w kontekście sporów o rozumienie chrześcijańskiego monoteizmu.

Zobaczyć Religia i Arianizm

Armia Zbawienia

Flaga Armii Zbawienia Międzynarodowa Kwatera Główna Armii Zbawienia w Londynie '''The William Booth Memorial Training College''', Denmark Hill, Londyn: College Szkoleniowy dla Oficerów Armii Zbawienia w Wielkiej Brytanii Oxfordu Japonii Armia Zbawienia (ang.

Zobaczyć Religia i Armia Zbawienia

Arthur Schopenhauer

Arthur Schopenhauer (ur. 22 lutego 1788 w Gdańsku, zm. 21 września 1860 we Frankfurcie nad Menem) – filozof niemiecki, przedstawiciel pesymizmu w filozofii.

Zobaczyć Religia i Arthur Schopenhauer

Aryman

Płaskorzeźba z pałacu Achemenidów w Persepolis przedstawiająca walkę króla z lwem symbolizującym Arymana V w. p.n.e. Aryman – Drudż, Aryman lub Ahriman (od staroperskiego, awestyjskiego Angra Mainju – Zły Duch, średnioperskie: Ahriman), także aw.

Zobaczyć Religia i Aryman

Śastra

Śastra (trl. शास्त्र śāstra, trl. śastra, ang. Shastra, sanskryt nauka, księga, pismo) – tekst który objaśnia i rozwija jakiś temat.

Zobaczyć Religia i Śastra

Śiwa

Śiwa (sanskr. शिव „łaskawy, przychylny”) – jeden z najistotniejszych dewów w hinduizmie.

Zobaczyć Religia i Śiwa

Świadkowie Jehowy

głoszenia nauk biblijnych – głównie ''od domu do domu'' (na zdjęciu w Portugalii) Świadkowie Jehowy, pełna nazwa Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy – restoracjonistyczny związek wyznaniowy, głoszący, że jedynym Bogiem jest Jehowa (Jahwe), oraz o zbliżającym się objęciu władzy nad światem przez Królestwo Boże, które zaprowadzi na całej ziemi rajskie warunki życia wiecznego.

Zobaczyć Religia i Świadkowie Jehowy

Świętość

Świętość ((qodesz) – od (qadosz – święty), (hágios) – stan konsekracji, w sensie oddzielenia od, czyli od powszedniego świata. Świętość oznacza oddzielenie od (kogoś lub czegoś) dla (kogoś lub czegoś). Jest także rozumiana jako czystość – moralna bądź duchowa nieskazitelność.

Zobaczyć Religia i Świętość

Świecki Ruch Misyjny „Epifania”

Świecki Ruch Misyjny „Epifania” – działająca w Polsce część międzynarodowego ruchu religijnego o nazwie Laymen’s Home Missionary Movement (dosł. Domowy Ruch Misjonarski Osób Świeckich) założonego przez Paula S.L. Johnsona (1873–1950).

Zobaczyć Religia i Świecki Ruch Misyjny „Epifania”

Ateizm

Ateizm (z gr. „bezbożny” – a-, „bez” oraz, theos, „bóg”) – brak wiary w istnienie jednego bądź wielu bogów czy też odrzucający wiarę w stwórcę; ewentualnie odrzucenie teizmu.

Zobaczyć Religia i Ateizm

Augustyn z Hippony

Philippe’a de Champaigne Aureliusz Augustyn z Hippony, łac. Aurelius Augustinus (ur. 13 listopada 354 w Tagaście, zm. 28 sierpnia 430 w Hipponie) – filozof, teolog, organizator życia kościelnego, święty Kościoła katolickiego i Cerkwi PrawosławnejPor.

Zobaczyć Religia i Augustyn z Hippony

Awesta

Jasna 28.1 (Bodleian MS J2) Awesta, st.-pers.

Zobaczyć Religia i Awesta

Azalityzm

Azalityzm (nazwa własna: Bayani) – ruch religijny w łonie babizmu (zwany również babizmem, bądź azalityzmem-babizmem) powstały na gruncie sporu o sukcesję po założycielu, skupiony wokół Mirzy Yahya Nuri (Subh-i-Azal, co po persku znaczy Poranek Wieczności) (1831–1912).

Zobaczyć Religia i Azalityzm

Łotysze

Łotysze (łot. latvieši) – naród bałtycki, stanowiący większość (około 62%) ludności Łotwy posługujący się językiem łotewskim.

Zobaczyć Religia i Łotysze

Ásatrú

Ásatrú – nurt w obrębie rodzimowierstwa germańskiego, oparty na wierzeniach zawartych w mitologii nordyckiej, której świat bogów reprezentujądwie dynastie Asów i Vanów.

Zobaczyć Religia i Ásatrú

Żydzi mesjanistyczni

Synagoga Mesjanistyczna w Dallas Żydzi mesjanistyczni (pełna nazwa: żydzi mesjanistyczni, synowie Nowego Przymierza) (יהודי משיחי; jehudim meszichijim יהודים משיחיים, b’nej B’rit Hadasza בני ברית חדשה) – współczesny ruch religijny, łączący judaizm i chrześcijaństwo, wiarę, że Jezus jest Mesjaszem – z wiernościąwobec podstawowych form judaizmu i żydowskiej tradycji.

Zobaczyć Religia i Żydzi mesjanistyczni

Émile Durkheim

Émile Durkheim (wym. fr.; ur. 15 kwietnia 1858, zm. 15 listopada 1917) – francuski filozof, socjolog i pedagog.

Zobaczyć Religia i Émile Durkheim

Babizm

Babizm (Bâbihâ) – ruch religijny wywodzący się z islamu, powstały ok.

Zobaczyć Religia i Babizm

Badacze Pisma Świętego

Charles Taze Russell Badacze Pisma Świętego – restoracjonistyczny nurt religijny czerpiący z tradycji unitarianizmu, millenaryzmu i adwentyzmu, którego początki sięgająpierwszej klasy biblijnej założonej w 1870 roku w Allegheny w stanie Pensylwania.

Zobaczyć Religia i Badacze Pisma Świętego

Baha Allah

Świątynia Baha Allaha i miejsce jego spoczynku, Bahji, Izrael Baha Allah, Bahaullah (Bahāʾ Allāh, „Chwała Boża”, ur. 12 listopada 1817, zm. 29 maja 1892), urodzony jako Mirza Husajn Nuri – założyciel bahaizmu.

Zobaczyć Religia i Baha Allah

Bahaizm

Mauzoleum Baba w Hajfie, obok mauzoleum Baha’u’llaha, jedno z dwóch najważniejszych miejsc świętych dla bahaitów Bahaizm, bahá'í – religia monoteistyczna założona w Persji w XIX wieku przez Bahá'u'lláha, podkreślająca duchowąjedność całej ludzkości.

Zobaczyć Religia i Bahaizm

Baptyzm

Baptyzm (z gr. baptídzein „zanurzać; chrzcić” od báptein „zanurzać”) – nurt chrześcijaństwa należący do protestantyzmu, akcentujący indywidualizm w relacji do Boga, nadrzędnąrolę Pisma Świętego jako autorytetu w sprawach wiary i życia chrześcijanina oraz ograniczający praktykę chrztu do osób świadomych tego aktuE.A.

Zobaczyć Religia i Baptyzm

Baruch Spinoza

łac. ''Terra hic Benedicti de Spinoza in Ecclesia Nova olim sepulti ossa tegit'' Baruch Spinoza, Benedictus Despinoza, Benedictus d’Espinoza (ur. 24 listopada 1632 w Amsterdamie, zm. 21 lutego 1677 w Hadze) – filozof niderlandzki pochodzenia portugalsko-żydowskiego, konkretniej sefardyjskiego; z zawodu rzemieślnik optyczny.

Zobaczyć Religia i Baruch Spinoza

Bóg

Bóg stwarzający świat'', Muzeum Brytyjskie tetragram JHWH nad obrazem Jezusa Kopia obok Wawelu. Kraków Kaligrafia słowa Allah antyczny Bóg lub bóstwo – istota nadprzyrodzona, której istnienie (jednej bądź wielu) uznaje większość religii.

Zobaczyć Religia i Bóg

Bóg Ojciec

Mount Vernon, Ohio, Stany Zjednoczone – witraż ''Pater'' odnoszący się do Boga Ojca w kościele pw. św. Wincentego à Paulo Bóg Ojciec, Pan Bóg (łac. Deus Pater) – jedna z Trzech Osób Boskich, czczona (łac. Latriae cultus) przez większość wyznań chrześcijańskich.

Zobaczyć Religia i Bóg Ojciec

Bektaszijja

Bektaszijja (albo bektaszyci) – suficki tarikat, powstały w XIII wieku na terenie Anatolii, łączący wiele różnorodnych tradycji religijnych (synkretyzm religijny).

Zobaczyć Religia i Bektaszijja

Bertrand Russell

Bertrand Russell w roku 1893 Bertrand Russell w roku 1907 Bertrand Arthur William Russell, 3.

Zobaczyć Religia i Bertrand Russell

Bezpopowcy

Modlitwy Jezusowej Bezpopowcy – jeden z dwóch głównych odłamów ruchu staroobrzędowego (obok popowców), powstały w końcu XVII w. Specyficznącechąbezpopowców jest wiara w panowanie Antychrysta na ziemi, co powoduje w ich ocenie nieważność sakramentów sprawowanych przez jakikolwiek chrześcijański związek wyznaniowy.

Zobaczyć Religia i Bezpopowcy

Biblia

Tory w języku hebrajskim LXXVTS 10a (zwój ''Proroków mniejszych'') ok. I wieku p.n.e. Wulgaty z 1407 r. do czytania na głos w klasztorze Biblia Gutenberga pierwsza książka drukowana przy użyciu ruchomej czcionki Dziesięć Przykazań) Johna Wyclifa (XIV wiek) Kodeksie Aleksandryjskim z V wieku Biblii Królowej Zofii (1455) Biblii Wujka Biblii gdańskiej Biblia (biblion – zwój papirusu, księga; l.m.

Zobaczyć Religia i Biblia

Bogini Matka

Izyda karmiąca Horusa Bogini Matka, Wielka Bogini, Wielka Macierz, Matka Ziemia, Królowa Niebios, Magna Mater – w wierzeniach wielu kultur główne (lub jedno z główniejszych) bóstwo w panteonie.

Zobaczyć Religia i Bogini Matka

Bohdan Chwedeńczuk

Bohdan Chwedeńczuk (ur. w 1938 roku w Warszawie) – filozof, tłumacz i publicysta, uczeń filozofów wywodzących się ze szkoły lwowsko-warszawskiej.

Zobaczyć Religia i Bohdan Chwedeńczuk

Bohrowie

Bohrowie (Bohra, Vohra, Musta'ilici) – jedna z dwu głównych – obok chodżów – gałęzi ismailityzmu.

Zobaczyć Religia i Bohrowie

Bracia morawscy

''Kurze Nachricht...'' - wyznanie wiary braci morawskich z 1762 Łodzi Bracia morawscy, Ewangelicka Jednota Braterska, herrnhuci – ewangelicka wspólnota kościelna ukształtowana w XVIII wieku w Niemczech, nawiązująca do doktryny i tradycji braci czeskich.

Zobaczyć Religia i Bracia morawscy

Bracia plymuccy

Bracia plymuccy (ang. Plymouth Brethren) – zgromadzenie reprezentujące ewangelikalnąformę pobożności w nurcie protestantyzmu.

Zobaczyć Religia i Bracia plymuccy

Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa X

Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa X (łac. Fraternitas Sacerdotalis Sancti Pii X, FSSPX, SSPX, pot. lefebryści lub lefebvryści, rzadko piusowcy) – katolickie stowarzyszenie życia apostolskiego o nieuregulowanym statusie kanonicznym, lecz z personalnąjurysdykcjąpapieską, której udzielił papież Franciszek.

Zobaczyć Religia i Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa X

Brahmasutry

Brahmasutry lub Wedantasutry – starożytny hinduski traktat filozoficzny pochodzący z I bądź IV w. przed Chr.

Zobaczyć Religia i Brahmasutry

Bronisław Malinowski (antropolog)

Bronisław Kasper Malinowski (ur. 7 kwietnia 1884 w Krakowie, zm. 16 maja 1942 w New Haven) – polski antropolog społeczny i ekonomiczny, podróżnik, a także filozof, etnolog, religioznawca i socjolog.

Zobaczyć Religia i Bronisław Malinowski (antropolog)

Budda Siakjamuni

Ilustracja Buddy z XIX wieku Budda Siakjamuni (żył w latach prawdopodobnie 563–483 p.n.e.Daty życia Buddy sąobiektem kontrowersji. Zobacz: era buddyjska.), właściwie Siddhartha Gautama z rodu Śakjów – indyjski książę, filozof i reformator religijny, twórca buddyzmu.

Zobaczyć Religia i Budda Siakjamuni

Buddyzm

„Koło Dharmy” – najczęściej spotykany buddyjski symbol. Flaga buddyjska Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pāli. Buddha Dhamma lub Buddha Sasana – „Nauka Przebudzonego”) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, którego założycielem i twórcąjego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e.

Zobaczyć Religia i Buddyzm

Buddyzm tybetański

Wylie: mkhas grub dge legs dpal bzang po; 1385–1438). Od słowa lama pochodzi określenie buddyzmu tybetańskiego jako lamaizmu Buddyzm tybetański (tyb.: བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན།, Wylie: bod brgyud nang bstan; określany też jako lamaizm, choć nazwa ta bywa odbierana jako pejoratywna i jest merytorycznie niesłuszna) – odmiana buddyzmu, która jest głównąreligiąTybetu i jego regionów sąsiadujących (np.

Zobaczyć Religia i Buddyzm tybetański

Carl Gustav Jung

Carl Gustav Jung (ur. 26 lipca 1875 w Kesswil, zm. 6 czerwca 1961 w Küsnacht) – szwajcarski psychiatra, psycholog, naukowiec, artysta malarz.

Zobaczyć Religia i Carl Gustav Jung

Ceremonia

Ceremonia – pojęcie z obszaru nauk o kulturze związany z takimi pojęciami, jak rytuał i obrzęd.

Zobaczyć Religia i Ceremonia

Cerkiew prawosławna

Cerkiew Chrystusa Pantokratora w Nesebyrze (Bułgaria) z XIV w. Cerkiew Przemienienia Pańskiego w Sasinach Helsinkach (Finlandia) Cerkiew prawosławna, Kościół prawosławny – trzecia co do wielkości chrześcijańska wspólnota wyznaniowa, zrzeszająca ponad 200 milionów chrześcijan, głosząca zasady wiary i życia określane mianem prawosławia.

Zobaczyć Religia i Cerkiew prawosławna

Chan (buddyzm)

Chan (chiń. 禪 pinyin: chán; sans. ध्यान dhyāna; kor. sŏn (선), sŏn chong (선종); jap. zen (禅), zen shū (禅宗); wiet. thiền, thiền tông) – jedna z najważniejszych szkół chińskiego buddyzmu, założona w VI wieku przez Bodhidharmę.

Zobaczyć Religia i Chan (buddyzm)

Charydżyzm

Charydżyzm (chawāridż) – najmniejszy z trzech głównych nurtów islamu (obok sunnizmu i szyizmu).

Zobaczyć Religia i Charydżyzm

Chasydyzm

Bracławski chasyd w Jerozolimie w czasie modlitwy Chasydyzm (chasidut, dosł. „pobożność, bogobojność”), chasydzi (chasid, l.mn. chasidim) – ruch religijny lub pobożnościowy o charakterze mistycznym, powstały w łonie judaizmu.

Zobaczyć Religia i Chasydyzm

Chodżowie

Chodżowie – aga chanowie pochodzenia indyjskiego, a także potomkowie indyjskich aga chanów, którzy przyjęli inne formy islamu.

Zobaczyć Religia i Chodżowie

Christopher Hitchens

Christopher Eric Hitchens (ur. 13 kwietnia 1949 w Portsmouth w Wielkiej Brytanii, zm. 15 grudnia 2011 w Houston) – amerykańsko-brytyjski pisarz, dziennikarz i krytyk literacki.

Zobaczyć Religia i Christopher Hitchens

Chrystadelfianie

Zbór chrystadelfiański w Bath, Anglii Chrystadelfianie, Bracia w Chrystusie – mały odłam unitarianizmu.

Zobaczyć Religia i Chrystadelfianie

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Zobaczyć Religia i Chrześcijaństwo

Claude Lévi-Strauss

Claude Lévi-Strauss (ur. 28 listopada 1908 w Brukseli, zm. 30 października 2009 w Paryżu) – francuski antropolog.

Zobaczyć Religia i Claude Lévi-Strauss

Clifford Geertz

Clifford James Geertz (ur. 23 sierpnia 1926 w San Francisco, zm. 30 października 2006 w Filadelfii) – amerykański antropolog kultury.

Zobaczyć Religia i Clifford Geertz

Cyceron

Marek Tulliusz Cyceron, inaczej Marek Tulliusz CyceroNiekiedy w literaturze polskiej można również spotkać formy Ciceron lub Cicero.

Zobaczyć Religia i Cyceron

Czarni Muzułmanie

Czarni Muzułmanie (ang. Black Muslims) lub Czarny Islam (ang. Black Muslim) – grupa ruchów religijnych i społecznych założonych w XX wieku w afrykańskiej diasporze (gł. USA), luźno oparta na zasadach islamu.

Zobaczyć Religia i Czarni Muzułmanie

Czondoizm

Czondoizm lub czundoizm (Niebiańska Droga) – synkretyczna religia koreańska, łącząca w sobie elementy taoizmu, konfucjanizmu, buddyzmu i chrześcijaństwa.

Zobaczyć Religia i Czondoizm

Cztery Szlachetne Prawdy

Cztery Szlachetne Prawdy (pāli. cattari arya sacchani; sanskr. catvari arya satyani) – to podstawa nauk buddyzmu.

Zobaczyć Religia i Cztery Szlachetne Prawdy

Dao

Dao – podstawowe pojęcie filozofii chińskiej, kluczowe dla taoizmu, ale używane również przez inne kierunki, m.in.

Zobaczyć Religia i Dao

Daodejing

Daodejing (wym.), pełna nazwa Laozi Daodejing, w skrócie Laozi (typowa starochińska maniera nazywania dzieła nazwiskiem autora), najczęściej tłumaczona jako Księga Drogi i Cnoty, uznawana niekiedy za pierwsząfilozoficznąksięgę w języku chińskim.

Zobaczyć Religia i Daodejing

Dźinizm

Swastyka – jeden z symboli dźinizmu Otwarta dłoń – inny symbol dźinizmu Dźinizm (też dżinizm, sanskryt जैन धर्म – trl. jaina dharma, trb. dźajna dharma) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, który powstał w Indiach około VI wieku p.n.e.

Zobaczyć Religia i Dźinizm

Deizm

Deizm – nurt religijno-filozoficzny, którego cechąwspólnąjest przekonanie, że racjonalnie można uzasadnić istnienie jedynie Boga bezosobowego, będącego konstruktorem świata rozumianego jako mechanizm oraz źródłem praw, według których ten mechanizm świata działa.

Zobaczyć Religia i Deizm

Demokryt

Demokryt z Abdery (gr. Demokritos ho Abderites, dosł. Demokryt Abderyta, ur. ok. 460 p.n.e., zm. ok. 370 p.n.e.Imię to znaczy „sędzia ludu” od δῆμος „lud” i κριτής „sędzia”) – myśliciel i podróżnik, uczeń Leucypa, naukowiec, znany jako „śmiejący się filozof”.

Zobaczyć Religia i Demokryt

Denis Diderot

Denis Diderot, wym.

Zobaczyć Religia i Denis Diderot

Dewiacja społeczna

Palenie tytoniu w miejscu, gdzie jest to zabronione, jest przykładem dewiacji Dewiacja społeczna – odchylenie od reguł działania społecznego, postępowanie niezgodne z normami, a także z wartościami przyjętymi w społeczeństwie lub w grupie społecznej.

Zobaczyć Religia i Dewiacja społeczna

Dewimahatmja

Najstarszy zachowany tekst dzieła; na liściach palmowych z XI wieku. Dewimahatmja (dewanagari देवीमाहात्म्यम्, trl. devīmāhātmyam) – popularny hinduistyczny tekst religijny, część Markandejapurany autorstwa rysziego Markandei.

Zobaczyć Religia i Dewimahatmja

Dievturība

Dievturība – łotewski nurt rodzimowierstwa bałtyjskiego zapoczątkowany w roku 1925 (główny twórca to Ernests Brastiņš) na bazie idei przechowanych w tradycyjnych pieśniach łotewskich, zwanych daina, z których znaczna część pochodzi z okresu przedchrześcijańskiego.

Zobaczyć Religia i Dievturība

Digambarowie

Digambarowie (dewanagari: दिगंबर) – jeden z dwóch głównych (obok śwetambarów) kierunków w łonie dźinizmu.

Zobaczyć Religia i Digambarowie

Doktryna religijna

Doktryna religijna – doktryna, poglądy dotyczące natury i cech charakterystycznych strefy sacrum.

Zobaczyć Religia i Doktryna religijna

Druid

Dwaj druidzi Druid (łac. druides albo druida, z celtyckiego) – starożytny kapłan celtycki, który przewodził obrzędom i ceremoniom religijnym.

Zobaczyć Religia i Druid

Druzowie

Druzowie, al–muwaḥḥidūn (arab. دروز durūz hebr: דרוזים, druzim) – grupa wyznaniowa, która wyłoniła się z egipskiego ismailizmu w XI wieku na Bliskim Wschodzie.

Zobaczyć Religia i Druzowie

Duch Święty

Witraż w bazylice watykańskiej Duch Święty (hebr. רוּחַ הַקֹּדֶשׁ Ruach ha-Kodesz, gr. to hagion Pneuma lub to Pneuma to hagion, łac. Spiritus Sanctus) – w większości religii chrześcijańskich trzecia Osoba Trójcy Świętej, równa Ojcu i Synowi w bóstwie, majestacie, substancji i naturze.

Zobaczyć Religia i Duch Święty

Duchowość

symbole religijne Duchowość – pojęcie wieloznaczne, kojarzone albo z działaniem sił nadnaturalnych, albo ze szczególnym (często z wartościującym epitetem „wyższy”) wymiarem psychiki; może też być pojmowana w sposób łączący powyższe dwa sposoby, traktując wymiar duchowy jako należący do sfery nadnaturalnej.

Zobaczyć Religia i Duchowość

Dzionang

Dzionang lub Dzionangpa (język tybetański: ཇོ་ནང་, transliteracja Wyliego: Jo-nang, ZWPY: Qonang; język chiński: 觉囊派, juénáng pài) – szkoła buddyzmu tybetańskiego, która stała się szeroko znana w Tybecie w XIII wieku.

Zobaczyć Religia i Dzionang

Ekumeniczna Wspólnota Katolicka

Ekumeniczna Wspólnota Katolicka (Ecumenical Catholic Communion) – międzynarodowa konfederacja autokefalicznych diecezji i wspólnot (parafii) katolickich, inspirowanych ruchem starokatolickim, zrzeszająca wspólnoty o poglądach zwanych reformowanym katolicyzmem.

Zobaczyć Religia i Ekumeniczna Wspólnota Katolicka

Epikur

Epikur (gr. Epikuros) (341 – 270 p.n.e. urodził się na wyspie Samos) – grecki filozof, twórca epikureizmu.

Zobaczyć Religia i Epikur

Erazm z Rotterdamu

Erazm z Rotterdamu, łac. Desiderius Erasmus Roterodamus, właściwie Geert Geerts, Gerhard Gerhardson.

Zobaczyć Religia i Erazm z Rotterdamu

Erich Fromm

Erich Fromm (ur. 23 marca 1900 we Frankfurcie nad Menem, zm. 18 marca 1980 w Muralto) – niemiecki filozof, psycholog i psychoanalityk pochodzenia żydowskiego.

Zobaczyć Religia i Erich Fromm

Etnologia

Etnologia – jedna z dyscyplin, obok etnografii, antropologii kulturowej i społecznej, wchodzących w zakres antropologii – nauki o człowieku i jego kulturze.

Zobaczyć Religia i Etnologia

Ezoteryka

Pentagram — jeden z symboli ezoterycznych Ezoteryzm, ezoteryka – cecha wierzeń zwanych wiedzątajemną, hermetycznąlub ezoterycznąi przekazywanąjedynie wybranym osobom w przeciwieństwie do dostępnej dla ogółu wiedzy egzoterycznej; w religioznawstwie tendencja do utajniania części wierzeń danej doktryny lub kultu religijnego przed ogółem; w filozofii teorie starożytnych i średniowiecznych szkół filozoficznych, które ówcześnie były przekazywane jedynie wybranym uczniom.

Zobaczyć Religia i Ezoteryka

Falun Gong

Symbol Falun Gong Falun Gong (chiń. 法轮功; inna nazwa Falun Dafa, chiń. 法轮大法 – Wielkie Prawo Koła Praw) – chińska praktyka duchowa, która łączy medytację i ćwiczenia Qi Gong z filozofiąmoralnąopartąna zasadach Prawdy (Zhen), Życzliwości (Shan) i Cierpliwości (Ren) (chiński:  真、善、忍).

Zobaczyć Religia i Falun Gong

Felaszowie

Felaszowie, inaczej Falaszowie, Falasza – lud kuszycki, wywodzący się z Etiopii, obecnie w większości zamieszkujący Izrael.

Zobaczyć Religia i Felaszowie

Feliks Koneczny

Feliks Karol Koneczny (ur. 1 listopada 1862 w Krakowie, zm. 10 lutego 1949 tamże) – polski historyk i historiozof, bibliotekarz, krytyk teatralny, publicysta, twórca oryginalnej koncepcji cywilizacji.

Zobaczyć Religia i Feliks Koneczny

Fenomenologia

Fenomenologia (z gr. phainomenon – „to, co się jawi”) – XX-wieczny kierunek filozoficzny, polegający na opisie i oglądzie tego, co bezpośrednio jest dane.

Zobaczyć Religia i Fenomenologia

Filozofia religii

Filozofia religii – dział filozofii zajmujący się religią, Bogiem i zakładanymi przez religie faktami, bytami czy spodziewanymi wydarzeniami.

Zobaczyć Religia i Filozofia religii

Francis Bacon (filozof)

Francis Bacon, 1.

Zobaczyć Religia i Francis Bacon (filozof)

Franz König

Franz König (ur. 3 sierpnia 1905 w Warth koło Rabenstein, zm. 13 marca 2004 w Wiedniu) – austriacki duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, biskup koadiutor St. Pölten w latach 1952–1956, arcybiskup metropolita Wiednia w latach 1956–1985, ordynariusz wiernych obrządku wschodniego w Austrii w latach 1956–1985, przewodniczący Konferencji Episkopatu Austrii w latach 1958–1985, kardynał prezbiter w latach 1958–2004, biskup polowy Austrii w latach 1959–1969, przewodniczący sekretariatu ds.

Zobaczyć Religia i Franz König

Free Baha’i Faith

Free Baha’i Faith (wcześniej znane również pod nazwą: World Union for Universal Religion and Universal Peace) – niewielkie wyznanie bahaickie, którego historia rozpoczyna się w 1922 roku.

Zobaczyć Religia i Free Baha’i Faith

Friedrich Engels

Friedrich Engels (w wersji spolszczonej Fryderyk Engels; ur. 28 listopada 1820 w Wuppertalu, zm. 5 sierpnia 1895 w Londynie) – niemiecki filozof i socjolog.

Zobaczyć Religia i Friedrich Engels

Friedrich Heiler

Friedrich Heiler (ur. 30 stycznia 1892 w Monachium, zm. 28 kwietnia 1967 tamże) – niemiecki teolog i religioznawca.

Zobaczyć Religia i Friedrich Heiler

Friedrich Nietzsche

Nietzsche w 1861 Friedrich Wilhelm Nietzsche (wym. niem.

Zobaczyć Religia i Friedrich Nietzsche

Gelug

Gelug (tyb. དགེ་ལུགས་པ།, Wylie: dge lugs pa, ZWPY: Gêlug-pa; nazwa po tybetańsku oznacza system szlachetności) – jedna z czterech głównych tradycji (szkół, obrządków) buddyzmu tybetańskiego nauczających hinajany, mahajany i wadżrajany.

Zobaczyć Religia i Gelug

Gerardus van der Leeuw

Gerardus van der Leeuw (1928) Gerardus van der Leeuw (ur. 18 marca 1890 w Hadze, zm. 18 listopada 1950 w Utrechcie) – holenderski teolog, religioznawca, egiptolog i polityk.

Zobaczyć Religia i Gerardus van der Leeuw

Giordano Bruno

Giordano Bruno (właśc. Philippo Bruno, ur. w styczniu 1548 w Noli, zm. 17 lutego 1600 w Rzymie) – włoski filozof, teolog, poeta i przejściowo duchowny katolicki z zakonu dominikanów (1565/6–1579); renesansowy humanista, filozof hermetyczny.

Zobaczyć Religia i Giordano Bruno

Giovanni Boccaccio

Vincenza Gozziniego, 1822 Giovanni Boccaccio (ur. 1313 w Certaldo, zm. 21 grudnia 1375 tamże) – pisarz włoski, znany zwłaszcza ze swego dzieła Dekameron.

Zobaczyć Religia i Giovanni Boccaccio

Gita

Gita – Pieśń – gatunek literacki w hinduizmie.

Zobaczyć Religia i Gita

Gnostycyzm

Krzyż gnostycki Gnostycyzm (z gnostikos „dotyczący wiedzy, służący poznaniu wiedzy istnienia wszechrzeczy”) – doktryny i ruchy religijne powstające na wschodzie cesarstwa rzymskiego do II w., gł.

Zobaczyć Religia i Gnostycyzm

Grzegorz z Sanoka

Gregorius Sanocensis - z rysunku znajdującego się u Gwalberta Pawlikowskiego (1825-1850) Grzegorz z Sanoka herbu Strzemię, inne formy nazwiska Gregorius Sanocensis, Gregorius Sanoceus, Gregorius de Sanok (ur. ok. 1407 w okolicach Sanoka, zm. 29 stycznia 1477 w Rohatynie) – polski duchowny rzymskokatolicki, profesor Akademii Krakowskiej, arcybiskup metropolita lwowski w latach 1451–1477, pierwszy przedstawiciel renesansowego humanizmu w Polsce, krytyk scholastyki i poeta.

Zobaczyć Religia i Grzegorz z Sanoka

Hanafici

Hanafici – zwolennicy jednej z czterech głównych sunnickich szkół prawa muzułmańskiego, wywodzącej się od teologa Abu Hanify (zm. 767).

Zobaczyć Religia i Hanafici

Hanbalici

Hanbalici – zwolennicy jednej z czterech głównych sunnickich szkół prawa muzułmańskiego, wywodzącej się od teologa Ahmada ibn Hanbala (zm. 855).

Zobaczyć Religia i Hanbalici

Harrizm

Harrizm – ruch religijny w Afryce powstały na przełomie XIX i XX wieku.

Zobaczyć Religia i Harrizm

Heinrich Heine

Christian Johann Heinrich Heine, właśc.

Zobaczyć Religia i Heinrich Heine

Hellenizm (religia)

Symbol używany przez hellenistów Hellenizm – współczesna religia politeistyczna, której wyznawcy czcząbogów starożytnych Greków.

Zobaczyć Religia i Hellenizm (religia)

Henoteizm

Henoteizm (z gr. heis, dopełniacz henos – „jeden”, theos – „bóg”) – forma przejściowa religii pomiędzy politeizmem a monoteizmem.

Zobaczyć Religia i Henoteizm

Henri Bergson

Henri Bergson (ur. 18 października 1859 w Paryżu, zm. 4 stycznia 1941 tamże) – francuski filozof, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1927.

Zobaczyć Religia i Henri Bergson

Heraklit

Heraklit z Efezu (Herakleitos ho Ephesios), (ur. ok. 540 p.n.e., zm. ok. 480 p.n.e.) – presokratyczny filozof grecki, zaliczany do jońskich filozofów przyrody, urodzony w mieście Efez, w Jonii, u wybrzeży Azji Mniejszej.

Zobaczyć Religia i Heraklit

Hinajana

Hinajana – nazwa „hīnayāna” (sanskr. हीनयान; chiń. xiaosheng 小乘, kor. sosŭng 소승, jap. shōjō, wiet. tiểu thừa) oznacza Podrzędny Pojazd, Gorszy Wóz, Niższy Wóz (według Pali Text Society: hina.

Zobaczyć Religia i Hinajana

Hinduizm

OM – zapis sylaby będącej symbolem hinduizmu Swastyka hinduistyczna Hinduizm – określenie zbiorcze na grupę wierzeń religijnych, wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim.

Zobaczyć Religia i Hinduizm

Hubertus Mynarek

Hubertus Mynarek (ur. 1929 w Strzelcach Opolskich) – niemiecki filozof, teolog, religioznawca, krytyk Kościoła katolickiego.

Zobaczyć Religia i Hubertus Mynarek

Hugo Kołłątaj

Jan Pfeiffer, Portret Hugona Kołłątaja z 1810 r. Autograf Hugona Kołłątaja Popiersie Hugona Kołłątaja na dziedzińcu Collegium Kołłątaja UJ w Krakowie Hugo Stumberg Kołłątaj herbu Kotwica, inna forma nazwiska: Kołłontay, ps.

Zobaczyć Religia i Hugo Kołłątaj

Husytyzm

Jan Hus – duchowy ojciec husytyzmu Obraz przedstawiający spalenie Jana Husa Replika husyckiego wozu bojowego. Husytyzm – ruch religijny i polityczny zapoczątkowany przez Jana Husa, którego zwolennicy w 1417 ogłosili Cztery artykuły praskie w których domagali się m.in.

Zobaczyć Religia i Husytyzm

Huteryci

Plakat oskarżający Huteryci (także: Hutteryci, Hutterianie, Hutterowcy) – chrześcijańskie wyznanie protestanckie, odłam anabaptystów, założony w Tyrolu i Szwajcarii w XVI wieku przez Jakuba Huttera.

Zobaczyć Religia i Huteryci

Ibadytyzm

Ibadytyzm (arab. إباضية) – ruch w łonie charydżyzmu; najbardziej umiarkowany i na początku XXI w. jedyny istniejący.

Zobaczyć Religia i Ibadytyzm

Imamizm

Imamizm – główny nurt szyizmu, uznający dwunastu imamów.

Zobaczyć Religia i Imamizm

Immanuel Kant

Immanuel Kant (ur. 22 kwietnia 1724 w Królewcu, zm. 12 lutego 1804 tamże) – niemiecki filozof, profesor logiki i metafizyki na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu.

Zobaczyć Religia i Immanuel Kant

Indeks religijności według Gallup International Association

Indeks religijności według Gallup International, 2012. Tytuł: Odsetek osób deklarujących, że są"ludźmi religijnymi"Gallup International, https://web.archive.org/web/20131021065544/http://www.wingia.com/web/files/news/14/file/14.pdf GLOBAL INDEX OF RELIGIOSITY AND ATHEISM (2012), informacja prasowa, pdf, dostęp 20.09.2015 Indeks religijności według Instytutu Gallupa z 2008/2009 - pozytywne odpowiedzi na pytanie, czy religia jest ważna w życiu ankietowanych.

Zobaczyć Religia i Indeks religijności według Gallup International Association

Islam

Arabii Saudyjskiej i Afganistanu. pielgrzymek. Islam (al-islām – poddanie się woli Boga), mahometanizm – religia monoteistyczna, na początku XXI wieku druga na świecie pod względem liczby wyznawców po chrześcijaństwieW 2010 roku Pew Research Center oceniło liczbę muzułmanów na 1,57 miliarda, to jest 23% ludzkości.

Zobaczyć Religia i Islam

Ismailizm

Ismailizm, izmailizm także: siedmiowcy – ugrupowanie religijne i polityczne w islamie szyickim.

Zobaczyć Religia i Ismailizm

Jaźń

Jaźń – oś, wokół której organizuje się struktura psychiczna człowieka.

Zobaczyć Religia i Jaźń

Jahwe

Jahwe (JHWH) – Bóg czczony w judaizmie i chrześcijaństwie, uważany za Istotę Najwyższą, pojmowany na sposób monoteistyczny.

Zobaczyć Religia i Jahwe

Jean Meslier

Kościół parafialny w Etrépigny Ogrodzie Aleksandrowskim w Moskwie. Jean Meslier (ur. 15 czerwca 1664 w Mazerny, zm. 17 czerwca 1729 w Etrépigny) – francuski ksiądz katolicki, filozof, przedstawiciel materializmu i ateizmu; głosił, że wszyscy ludzie rodząsię równi i każdy ma prawo do życia, wolności i udziału w owocach ziemi, co było nadzwyczajne w jego czasach; jest autorem 1200-stronicowego traktatu filozoficznego pt.

Zobaczyć Religia i Jean Meslier

Jean-Paul Sartre

Jean-Paul Charles Aymard Sartre (ur. 21 czerwca 1905 w Paryżu, zm. 15 kwietnia 1980 tamże) – powieściopisarz, dramaturg, eseista i filozof francuski.

Zobaczyć Religia i Jean-Paul Sartre

Jezus Chrystus

Jezus Chrystus (ur. ok. 8–4 p.n.e. w Betlejem, zm. ok. 30Por. Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary (381 r.): Wierzę... w jednego Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bożego Jednorodzonego, który z Ojca jest zrodzony przed wszystkimi wiekami, Bóg z Boga, Światłość ze Światłości, Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego.

Zobaczyć Religia i Jezus Chrystus

Jezydyzm

Adiego ibn Musafira w Lalisz Jezydyzm, jazydyzm – monoteistyczna religia utworzona w XII wieku przez szajcha Adiego ibn Musafira, wyznawana głównie przez Kurdów mieszkających na pograniczu Iraku (największym ich skupiskiem sąokolice Mosulu), Iranu, Turcji, Syrii, Armenii, Gruzji oraz na emigracji (głównie w Niemczech).

Zobaczyć Religia i Jezydyzm

Joga

Bangalore, Indie Joga (sanskryt योग) – jeden z sześciu ortodoksyjnych (tzn. uznających autorytet Wed) systemów filozofii indyjskiej, zajmujący się wszelkimi związkami pomiędzy ciałem i umysłem.

Zobaczyć Religia i Joga

Jogasutry

Rękopis ''Jogasutr'' Patańdźaliego, zbiory indyjskiej Biblioteki Narodowej Jogasutry (dewanagari योगसूत्र, trl. Yogasūtra) – najstarszy traktat klasycznej jogi indyjskiej (jogadarśany) w formie 195 zwięzłych aforyzmów (sutr), obejmujący w czterech rozdziałach lub księgach (pāda) nauczanie jogicznych praktyk prowadzących do oświecenia.

Zobaczyć Religia i Jogasutry

Johann Wolfgang von Goethe

Popiersie Goethego Johann Wolfgang von Goethe (ur. 28 sierpnia 1749 we Frankfurcie nad Menem, zm. 22 marca 1832 w Weimarze) – niemiecki poeta przełomu XVIII i XIX wieku i najwybitniejszy przedstawiciel literatury niemieckiej, a także jeden z najbardziej znaczących w skali światowej dramaturg, prozaik, uczony, polityk, wolnomularz.

Zobaczyć Religia i Johann Wolfgang von Goethe

John Locke

John Locke (ur. we Wrington, zm. w High Laver) – angielski filozof, lekarz, polityk i ekonomista.

Zobaczyć Religia i John Locke

John Toland

John Toland (ur. 30 listopada 1670 w Ardagh, zm. 11 marca 1722 w Londynie) – irlandzki filozof, teolog, wolnomyśliciel, panteista, zwolennik wolności słowa i obrońca ofiar prześladowań religijnych.

Zobaczyć Religia i John Toland

John Wiley & Sons

John Wiley & Sons, Inc (Wiley) – wydawnictwo o zasięgu światowym, specjalizujące się w publikacjach naukowych.

Zobaczyć Religia i John Wiley & Sons

Judaizm

data.

Zobaczyć Religia i Judaizm

Judaizm konserwatywny

Judaizm konserwatywny – nurt judaizmu utworzony w 1845 roku przez rabina reformowanego Zachariasa Frankela.

Zobaczyć Religia i Judaizm konserwatywny

Judaizm reformowany

Synagoga w Hamburgu «Israelitischer Tempel Poolstraße» Judaizm postępowy (reformowany albo liberalny) – nurt judaizmu, który powstał w XIX wieku w Niemczech.

Zobaczyć Religia i Judaizm reformowany

Judaizm rekonstrukcjonistyczny

Judaizm rekonstrukcjonistyczny – najmniejszy z 4 głównych nurtów współczesnego judaizmu, założony przez Mordechaja Kaplana.

Zobaczyć Religia i Judaizm rekonstrukcjonistyczny

Julien Offray de La Mettrie

Julien Offray de La Mettrie (ur. 25 grudnia 1709, zm. 11 listopada 1751) – francuski lekarz i filozof-naturalista.

Zobaczyć Religia i Julien Offray de La Mettrie

Kagju

Tradycyjne wyobrażenie Marpy Tłumacza (1012-1097), założyciela marpa kagju w Tybecie Kagju (wymowa tybetańska kagjü, tyb.: བཀའ་བརྒྱུད་པ, wylie: bka’ brgyud pa, ZWPY: Gagyü-pa) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Zobaczyć Religia i Kagju

Kalwinizm

Kalwinizm, ewangelicyzm reformowany – jeden z czołowych nurtów protestantyzmu, obok luteranizmu.

Zobaczyć Religia i Kalwinizm

Kami (mitologia japońska)

Amaterasu, bogini Słońca, jedna z głównych kami w shintō – japońskie pojęcie boga, bóstwa, ducha.

Zobaczyć Religia i Kami (mitologia japońska)

Kaodaizm

Kaodaizm (wiet. Cao Đài) – monoteistyczna, synkretyczna religia wietnamska.

Zobaczyć Religia i Kaodaizm

Karaimizm

Biblii karaimskiej Kalifornii Karaimizm, karaizm – kierunek w teologii żydowskiej, odrzucający Talmud i autorytet tradycji rabinów.

Zobaczyć Religia i Karaimizm

Karl Marx

Karl Marx (pol. Karol Marks; ur. 5 maja 1818 w Trewirze, zm. 14 marca 1883 w Londynie) – niemiecki filozof, socjolog, ekonomista, historyk, dziennikarz i działacz rewolucyjny.

Zobaczyć Religia i Karl Marx

Karma

Karma (lub karman, sanskr. कर्म, pali. kamma, chiń. 業 yè, kor. 업ǒp; jap. gō; wiet. nghiệp) – w buddyzmie, hinduizmie i religiach dharmicznych jest to przyczyna – rozumiana w sensie prawa przyczyny i skutku.

Zobaczyć Religia i Karma

Katolicki liberalizm

Katolicki liberalizm – zespół poglądów wyznawanych przez katolików popierających ideologię liberalnąi dążących do tego, by Kościół uznał ustrój społeczny oraz polityczny opierający się na liberalizmie.

Zobaczyć Religia i Katolicki liberalizm

Katolickie Kościoły wschodnie

Katolickie Kościoły wschodnie – określenie Kościołów wschodnich, wchodzących w skład Kościoła katolickiego, które pozostająw jedności ze StolicąApostolską, uznając władzę i autorytet papieża.

Zobaczyć Religia i Katolickie Kościoły wschodnie

Katolicyzm

Katolicyzm – jeden z głównych odłamów chrześcijaństwa, najliczniejsze wyznanie chrześcijańskie, oparte na Piśmie Świętym i Tradycji apostolskiej.

Zobaczyć Religia i Katolicyzm

Kazimierz Łyszczyński

Kazimierz Łyszczyński herbu własnego (ur. 4 marca 1634 w Łyszczycach, zm. 30 marca 1689 w Warszawie) – starolitewsk i polski urzędnik państwowy, polityk, żołnierz i filozof amator, a przejściowo też duchowny katolicki z zakonu jezuitów; poseł na Sejm walny I Rzeczypospolitej.

Zobaczyć Religia i Kazimierz Łyszczyński

Kazimierz Banek

Kazimierz Banek (ur. 30 października 1943 w Tarnowie) – polski religioznawca specjalizujący się w historii religii, teorii religii i fenomenologii religii, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ), były dyrektor Instytutu Religioznawstwa UJ.

Zobaczyć Religia i Kazimierz Banek

Kemetyzm

Kemetyzm – religia politeistyczna będąca współczesnąformąwierzeń starożytnego Egiptu.

Zobaczyć Religia i Kemetyzm

Kimbangizm

Kościół kimbangistyczny w Nkamba Kimbangizm (Kościół Jezusa Chrystusa na Ziemi ustanowiony przez proroka Simona Kimbangu, Église de Jésus Christ sur la Terre par son envoyé spécial Simon Kimbangu w skrócie EJCSK) – afrochrześcijański kościół założony w pierwszej połowie XX wieku przez Simona Kimbangu na terenie dzisiejszej Demokratycznej Republiki Konga (wówczas Konga Belgijskiego).

Zobaczyć Religia i Kimbangizm

Kościół (organizacja)

Kościół (gr. ekklesia - zwołanie, zgromadzenie) jako wspólnota wiernych spotyka się w budynku- kościele na wspólnych celebracjach liturgicznych. Na zdjęciu wnętrze katedry św. Marka w Aleksndrii, w Egipcie. Kościół – określenie niektórych związków wyznaniowych, najczęściej chrześcijańskich.

Zobaczyć Religia i Kościół (organizacja)

Kościół łaciński

bazylice św. Jana na Lateranie Kościół łaciński, Kościół rzymskokatolicki – największa liczebnie część Kościoła katolickiego, mająca własną, odrębnątradycję liturgicznąoraz własnąi odrębnąstrukturę; widzialnągłowąKościoła rzymskokatolickiego jest biskup Rzymu, czyli papież.

Zobaczyć Religia i Kościół łaciński

Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich

Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich – największa denominacja ruchu świętych w dniach ostatnich.

Zobaczyć Religia i Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich

Kościół katolicki

Bazylika św. Piotra w Watykanie Leonarda da Vinci Św. Paweł Kościół katolicki, Kościół powszechny (katholikos, powszechny) – największa na świecie chrześcijańska wspólnota wyznaniowa, głosząca zasady wiary i życia określane mianem katolicyzmu.

Zobaczyć Religia i Kościół katolicki

Kościół Lumpa

Kościół Lumpa (ang. Lumpa Church) – niezależny afrochrześcijański kościół, założony w 1955 roku przez prorokinię Alice Lenshinę Mulengę w wiosce Kasomo w Zambii.

Zobaczyć Religia i Kościół Lumpa

Kościół Nazarejczyka

Kościół Nazarejczyka (ang. Church of Nazarene – CoN) – wolny kościół chrześcijański o charakterze ewangelikalnym, metodystycznym i uświęceniowym wywodzący się z powstałego w XIX wieku ruchu uświęceniowego.

Zobaczyć Religia i Kościół Nazarejczyka

Kościół Palmariański

Palmariańska Bazylika Archikatedralna Msza Pontyfikalna – Papież Piotr III Kościół Jeden, Święty, Katolicki, Apostolski i Palmariański – wspólnota wyznaniowa, powstała w Hiszpanii w latach 70.

Zobaczyć Religia i Kościół Palmariański

Kościół Pana „Aladura”

Kościół Pana „Aladura” – afrochrześcijański Kościół, który został założony w 1930 roku przez Josiah Olunowo Oshitelu w Ogere, w Nigerii.

Zobaczyć Religia i Kościół Pana „Aladura”

Kościoły asyryjskie

Kościoły asyryjskie, Kościoły przedefeskie, Kościoły nestoriańskie – Kościoły wschodnie wywodzące się bezpośrednio z Kościoła Wschodu, który powstał w początkach chrześcijaństwa na wschodnich rubieżach Cesarstwa Rzymskiego, w Indiach i w Persji, a następnie od V wieku rozwijał się i egzystował niezależnie od pięciu kanonicznych patriarchatów w niemal całej Azji.

Zobaczyć Religia i Kościoły asyryjskie

Kościoły greckokatolickie

diecezja Szamos-Ujvár. Obecnie poszczególne diecezje znajdująsię w jurysdykcji różnych Kościołów ''sui iuris''. Kościoły greckokatolickie – zbiorcza nazwa Kościołów (Cerkwi) katolickich wschodniej tradycji bizantyńskiej, a określenie „greckokatolicki” pozwala odróżnić je od innych tradycji katolickich – przede wszystkim od rytu „łacińskiego”.

Zobaczyć Religia i Kościoły greckokatolickie

Kościoły orientalne

Rozmieszczenie wiernych Kościołów orientalnych Kościoły orientalne (vel przedchalcedońskie, niechalcedońskie, ortodoksyjne orientalne, monofizyckie, Mniejsze Kościoły Wschodnie, Starożytne Kościoły Wschodnie, Orientalne Kościoły Prawosławne) – grupa wschodnich Kościołów chrześcijańskich, które nie przyjęły postanowień soboru chalcedońskiego w 451 roku.

Zobaczyć Religia i Kościoły orientalne

Konfucjanizm

Konfucjanizm (儒學, rúxué, lub 儒家, rújiā) – system filozoficzno-religijny zapoczątkowany w Chinach przez Konfucjusza (Kong Fuzi, Kongzi) w V wieku p.n.e., a następnie rozwinięty m.in.

Zobaczyć Religia i Konfucjanizm

Konfucjusz

Portret Konfucjusza autorstwa Wu Daozi. Konfucjusz (ur. 551 p.n.e. w Qufu, zm. 479 p.n.e. tamże) – chiński filozof, twórca konfucjanizmu.

Zobaczyć Religia i Konfucjusz

Kongregacjonalizm

Kongregacjonalizm (z, wspólnota) – forma organizacji Kościołów protestanckich, której podstawąjest niezależność i autonomia poszczególnych wspólnot.

Zobaczyć Religia i Kongregacjonalizm

Konklawizm

Konklawizm – odłam tradycjonalizmu katolickiego, wywodzący się z sedewakantyzmu, którego wyznawcy twierdzą, że ze względu na upadek posoborowej hierarchii mogąwybrać swego własnego papieża.

Zobaczyć Religia i Konklawizm

Koptyjski Kościół Ortodoksyjny

Koptyjski Kościół Ortodoksyjny, Kościół koptyjski – jeden z autokefalicznych przedchalcedońskich Kościołów wschodnich związany swojądziałalnościągłównie z Egiptem i skupiający rdzennąludność tego kraju – Koptów.

Zobaczyć Religia i Koptyjski Kościół Ortodoksyjny

Koran

Okładka Koranu z 1866 roku – obiekt ze zbioru Muzeum w Darłowie Koran (Al-Qur’ān) – święta księga islamu.

Zobaczyć Religia i Koran

Krysznaizm

Krysznaizm – początkowo odrębna religia w łonie hinduizmu, później (po uznaniu Kryszny za awatara Wisznu) forma wisznuizmu, w której źródłem wszechrzeczy – isztadewatą, czyli Bogiem osobistym – jest Kryszna.

Zobaczyć Religia i Krysznaizm

Krytyka religii

Krytyka religii – obejmuje zarówno krytykę pojęcia religii, praktyk religijnych, idei propagowanych przez religie oraz konsekwencji tychże idei.

Zobaczyć Religia i Krytyka religii

Krzyż maltański

Krzyż maltański Krzyż maltański, krzyż kawalerski, znany też jako krzyż cnót rycerskich.

Zobaczyć Religia i Krzyż maltański

Kult religijny

hinduista podczas modlitwy w rzece Kult religijny – integralny składnik religii, który w szerokim tego pojęcia znaczeniu oznacza czynności, dokonywane z pobudek religijnych, zaś w wąskim znaczeniu oznacza ustalone rytuały, odprawiane ku czci wobec sacrumJ.

Zobaczyć Religia i Kult religijny

Kulty cargo

Krzyż ceremonialny kultu cargo Johna Fruma, wyspa Tanna Kulty cargo, kargizm (– ładunek) – ruchy religijne szerzące się głównie na wyspach Oceanu Spokojnego, głoszące nadejście nowego porządku: równości wszystkich ludzi, białych i czarnych, oraz powszechnego dobrobytu.

Zobaczyć Religia i Kulty cargo

Kwakrzy

Indianami (rycina z XVIII w.) Kwakrzy (ang. Quakers), oficjalnie Religijne Towarzystwo Przyjaciół.

Zobaczyć Religia i Kwakrzy

Laktancjusz

Lucius Caecilius Firmianus Lactantius (ur. ok. 250, zm. 330) – pisarz i apologeta chrześcijański, retor.

Zobaczyć Religia i Laktancjusz

Laozi

Laozi (wym.); nazwisko: Li Er (李耳); nazwisko pośmiertne: Li Dan (李聃) – półlegendarny chiński filozof, twórca taoizmu.

Zobaczyć Religia i Laozi

Latający Potwór Spaghetti

Michała Anioła wykorzystywana przez wyznawców Latającego Potwora Spaghetti Latający Potwór Spaghetti (LPS) (FSM) – bóstwo opisane po raz pierwszy w 2005 przez fizyka Bobby’ego Hendersona, w którego istnienie deklarująwiarę wyznawcy pastafarianizmu (pastafarianie), skupieni w Kościele Latającego Potwora Spaghetti (KLPS).

Zobaczyć Religia i Latający Potwór Spaghetti

Litwini

Litwini (lit. lietuviai) – naród bałtycki zamieszkujący głównie Litwę, a również WielkąBrytanię, USA, Irlandię, Brazylię i inne kraje, posługujący się językiem litewskim.

Zobaczyć Religia i Litwini

Louis Bouyer

Louis Bouyer (ur. 17 lutego 1913, zm. 22 października 2004) – francuski teolog specjalizujący się w studiach liturgicznych.

Zobaczyć Religia i Louis Bouyer

Lucilio Vanini

Miejsce urodzenia Giulio Cesare Vaniniego w Taurisano. Tablica upamiętniająca Giulio Cesare Vanininiego umieszczona w miejscu jego śmierci. Lucilio Vanini (Praca zbiorowa, Encyplopedia Powszechna PWN., Warszawa 1976, t. 4 s. 554.), używał także nazwiska Pompeo Usciglio (prawdopodobnie tak powstało przypisane mu później imię: Lucilio)Andrzej Nowicki, Centralne kategorie filozofii Vaniniego., Warszawa 1970.

Zobaczyć Religia i Lucilio Vanini

Lucyfer

Paula Doré przedstawia wygnanie Lucyfera ''Lucyfer (Gwiazda Zaranna)'' wylewający światło, rytował G.H. Frezza, 1704, na podstawie przedstawienia przez P. de Petris, która na podstawie przedstawienia przez F. Albani. Luna, której towarzyszy dwoista personifikacja Wenus: Fosforos – Lucyfer, jako Gwiazda Poranna, niosąca światło i Hesperos – Noctifer, jako Gwiazda Wieczorna, niosąca noc.

Zobaczyć Religia i Lucyfer

Lud

''Wolność wiodąca lud na barykady'', obraz Eugène Delacroix Lud − jedno z kluczowych pojęć języka polityki, używane w dwóch podstawowych znaczeniach.

Zobaczyć Religia i Lud

Ludwig Feuerbach

Ludwig Andreas Feuerbach (ur. 28 lipca 1804 w Landshut, zm. 13 września 1872 w Rechenbergu, obecnie Norymberga) – niemiecki filozof.

Zobaczyć Religia i Ludwig Feuerbach

Luteranizm

Luteranizm – doktryna teologiczna i chrześcijański ruch reformacyjny, zapoczątkowany przez Marcina Lutra w XVI wieku (za datę jego rozpoczęcia uważa się rok 1517).

Zobaczyć Religia i Luteranizm

Magia

Pentagram – jeden z symboli stosowanych w magii Magia, czary – ogół wierzeń i praktyk opartych na przekonaniu o istnieniu sił nadprzyrodzonych, które można opanować za pomocąodpowiednich zaklęć i określonych czynności.

Zobaczyć Religia i Magia

Mahajana

Mahajana (skt. mahāyāna „Wielki Wóz”, chiń.: 大乘, dàshèng; kor. 대승 taesŭng, jap.: 大乗, daijō, wiet. đại thừa) – kierunek buddyzmu, który wyodrębnił się w I wieku p.n.e.

Zobaczyć Religia i Mahajana

Mahomet

Mahomet (arab.,, pełne arabskie imię: Muhammad ibn Abd Allah ibn Abd al-Muttalib; محمد إبن عبد الله إبن عبد المطاليب), ur.

Zobaczyć Religia i Mahomet

Malarstwo jaskiniowe

jaskini Chauveta Malarstwo jaskiniowe, malarstwo naskalne – rysunki i malowidła wykonane na ścianach lub sklepieniach jaskiń, które pochodząnajczęściej z epoki kamienia.

Zobaczyć Religia i Malarstwo jaskiniowe

Malikici

Malikici − jedna z czterech szkół prawa koranicznego w sunnickiej wersji islamu i druga pod względem liczebności wiernych wśród nich, praktykowana przez ok.

Zobaczyć Religia i Malikici

Mandaizm

Mandaizm lub mandeizm – religia monoteistyczna opierająca się na mieszance wierzeń egipskich, żydowskich, chrześcijańskich, gnostyckich i perskich.

Zobaczyć Religia i Mandaizm

Manicheizm

Manicheizm – prąd religijno-filozoficzny stworzony w III wieku n.e. przez Babilończyka Maniego (Manesa).

Zobaczyć Religia i Manicheizm

Manusmryti

Manusmryti (sanskryt मनुस्मृति manusmṛti) – starożytny indyjski traktat dotyczący dharmy, omawiający wszystkie aspekty i przejawy życia jednostki i społeczeństwa.

Zobaczyć Religia i Manusmryti

Marcin Luter

Marcin Luter (ur. 10 listopada 1483 w Eisleben, zm. 18 lutego 1546 tamże) – niemiecki duchowny chrześcijański i tłumacz, doktor teologii.

Zobaczyć Religia i Marcin Luter

Mariawityzm

Maria Franciszka Kozłowska (1862–1921), założycielka mariawityzmu Jan Maria Michał Kowalski, reformator mariawityzmu Pierwsi biskupi mariawiccy: Maria Michał Kowalski, Maria Andrzej Gołębiowski, Maria Jakub Próchniewski Zgromadzenie Sióstr Mariawitek Maria Izabela Wiłucka – przełożona Zgromadzenia Sióstr Mariawitek w latach 1922–1946 Świątynia Miłosierdzia i Miłości w Płocku – katedra mariawicka i najważniejsze sanktuarium dla mariawitów Klasztor mariawicki w Felicjanowie Wnętrze kościoła mariawickiego w Paryżu Medalion mariawicki na kościele w Mińsku Mazowieckim Kościół Przenajświętszego Sakramentu w Długiej Kościelnej Kościół św.

Zobaczyć Religia i Mariawityzm

Max Scheler

Max Scheler (ur. 22 sierpnia 1874 w Monachium, zm. 19 maja 1928 we Frankfurcie nad Menem) – filozof niemiecki, założyciel współczesnej antropologii filozoficznej.

Zobaczyć Religia i Max Scheler

Mazdaizm

Mazda, grafika komputerowa na podstawie ryciny z książki „Religions of the ancient Persia” Drzewo życia. Ozdoba na hafcie z płaszcza królewskiego z epoki Achemenidów. (British Museum. Layard, Monmnents, ist series, pi. 6. Mazdaizm, Mazda – Jasna (od Mazda i aw. Mazdajasnô) – podstawa kolejnych religii perskich (zaratusztrianizmu, mazdaizmu achemenidzkiego, manicheizmu, zoroastryzmu średnioperskiego za panowania dynastii Sasanidów III–VIII w.

Zobaczyć Religia i Mazdaizm

Medytacja

mantrąMedytacja (– zagłębianie się w myślach, rozważanie, namysł) – praktyki polegające na ćwiczeniu umysłu lub wprowadzaniu się w odmienny stan świadomości dla uzyskania dobroczynnego skutku, albo aby umysł uznał treść odmiennego stanu bez identyfikowania się z nim lub jako cel sam w sobie.

Zobaczyć Religia i Medytacja

Medytacja chrześcijańska

Antoni Wielki – chrześcijański mnich z Egiptu Laurence Freeman Klasztor Benedyktynów w Lubiniu o zachodzie słońca Medytacja chrześcijańska – metoda modlitwy chrześcijańskiej polegająca na naśladowaniu osób Trójcy Świętej, które się wzajemnie kontemplują.

Zobaczyć Religia i Medytacja chrześcijańska

Melford Spiro

Melford Elliot Spiro (ur. 26 kwietnia 1920 w Ohio, zm. 18 października 2014 w La Jolla) – amerykański antropolog kulturowy.

Zobaczyć Religia i Melford Spiro

Mennonici

USA) Norden (Niemcy) Kościół mennonicki w Amsterdamie (Holandia) Kościół pomennonicki w Gdańsku Mennonici – wyznanie chrześcijańskie zaliczane do protestantyzmu, powstałe w roku 1539 w Holandii.

Zobaczyć Religia i Mennonici

Metodyzm

John Wesley – „ojciec metodyzmu” Parafia Ewangelicko-Metodystyczna w Ścinawce Średniej Metodyzm – nurt chrześcijaństwa zapoczątkowany jako wewnętrzny ruch ożywienia wewnątrz Kościoła anglikańskiego (pod wpływem pietyzmu), kierowany przez Johna Wesleya i jego brata, Charlesa.

Zobaczyć Religia i Metodyzm

Michel de Montaigne

200px Michel Eyquem de Montaigne (wym., również Michał de Montaigne; ur. 28 lutego 1533 w Château de Montaigne koło Saint-Michel-de-Montaigne, zm. 13 września 1592 tamże) – francuski pisarz i filozof-humanista; jeden z głównych przedstawicieli renesansu; 1557–1570 radca parlamentu (sądu) w Bordeaux, 1581–1585 burmistrz tamże, szlachcic.

Zobaczyć Religia i Michel de Montaigne

Milleryzm

Milleryzm – protestancka tradycja religijna, związana z nauczaniem amerykańskiego farmera, Williama Millera, baptystycznego pastora, byłego kapitana Armii Stanów Zjednoczonych.

Zobaczyć Religia i Milleryzm

Mircea Eliade

Mircea Eliade (ur. 9 marca 1907 w Bukareszcie, zm. 22 kwietnia 1986 w Chicago) – rumuński historyk religii, religioznawca, indolog, filozof kultury, a także eseista, pisarz i dyplomata.

Zobaczyć Religia i Mircea Eliade

Mistycyzm

chrześcijaństwie za jednego z klasyków mistycyzmu Mistycyzm – wieloznaczny termin opisujący doświadczenie religijne, polegające na bezpośredniej, czyli niezależnej od rytuałów i obrzędów, relacji człowieka z rzeczywistościąpozamaterialną, pozazmysłowąlub transcendentną.

Zobaczyć Religia i Mistycyzm

Mit

Cornelisa van Poelenburgha z ok. 1630, galeria Mauritshuis w Hadze Mit – opowieść o bóstwach i istotach nadprzyrodzonych, przekazywana przez danąspołeczność, zawierająca w sobie wyjaśnienie sensu świata i ludzi w ich doświadczeniach zbiorowych oraz indywidualnych (według definicji etnoreligijnej) lub wywodzące się z tradycji ustnej ponadczasowe, anonimowe opowiadanie o postaciach nadprzyrodzonych, które trwa w kulturze dzięki ciągłym transformacjom i reinterpretacjom dokonywanym przez pisarzy, przy zachowaniu jednocześnie swojego pierwotnego sensu (według definicji literackiej).

Zobaczyć Religia i Mit

Mitra (mitologia)

Mitra (awest. Miθrō ميترا – „pakt”, „przymierze”, sankr. Mitráḥ) – bóstwo solarne w mitologii indoirańskiej, którego kult narodził się w II tysiącleciu p.n.e. Atrybuty i przymioty Mitry zostały opisane w Aweście, która tytułuje go Panem Zobowiązań i opisuje jako ducha umów, personifikując w jego osobie Lojalność.

Zobaczyć Religia i Mitra (mitologia)

Mitraizm

Mitraizm – kult solarnego boga Mitry; był kultem misteryjnym znanym początkowo w Azji Przedniej, później rozprzestrzenił się na całe cesarstwo rzymskie.

Zobaczyć Religia i Mitraizm

Modekngei

Modekngei (albo Ngara Modekngei) - (Zjednoczona Religia) - jest religiąmonoteistycznązałożonąokoło 1915 roku przez Temedada, mieszkańca wyspy Babeldaob, która rozpowszechniła się na całe Palau.

Zobaczyć Religia i Modekngei

Mojżesz

Juliusza II Gotyckie popiersie Mojżesza z Dekalogiem z bazyliki katedralnej św. Janów w Toruniu Obraz ''Mojżesz'', 1638, Jusepe de Ribera. jego siostra (obraz z 1900 r.) Przejście przez Morze Czerwone (ilustracja z 1907 r.) Mojżesz i tetragram ''JHWH'' w krzewie gorejącym (obraz z 1770 r.) węża miedzianego, który chronił Izraelitów przed skutkami ukąszeń węży Mojżesz spoglądający przed śmierciąna Ziemię Obiecaną(ilustracja z 1907 r.) Rodowód Mojżesza Mojżesz (hebr.

Zobaczyć Religia i Mojżesz

Moksza (hinduizm)

Gajendra Moksha Moksza (dewanagari मोक्ष) – w hinduizmie, jodze i dźinizmie – ostateczne wyjście poza krąg samsary i tym samym zaprzestanie przyjmowania kolejnych wcieleń po śmierci (reinkarnacji).

Zobaczyć Religia i Moksza (hinduizm)

Monoteizm

Monoteizm, jedynobóstwo (monoteizm z monos – „jedyny” + theos – „bóg”) – wiara w istnienie tylko jednego boga i w przeciwieństwie do henoteizmu wykluczająca istnienie jakichkolwiek innych istot boskich.

Zobaczyć Religia i Monoteizm

Moralność

Moralność – zbiór zasad (norm), które określają, co jest dobre, a co złe.

Zobaczyć Religia i Moralność

Morelly

''Kodeks natury'', 1755 Étienne-Gabriel Morelly (ur. 1717 w Vitry-le-François, zm. 1778) – francuski filozof, przedstawiciel komunizmu utopijnego.

Zobaczyć Religia i Morelly

Mormonizm

Mormoński chrzest Świątynia w Salt Lake City – siedzibie głównej Kościoła. Kaplica Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich w Warszawie Szwajcarii – Berno, 2006 alt.

Zobaczyć Religia i Mormonizm

Mozaizm

Mozaizm – określenie judaizmu, używane głównie w zachodnim chrześcijaństwie, nazwa wywiedziona od Mojżesza.

Zobaczyć Religia i Mozaizm

Msza

Msza święta, XV w. Msza w formie posoborowej sprawowana przez Benedykta XVI Msza – w części wyznań uobecnienie ofiary krzyżowej Jezusa Chrystusa w sposób bezkrwawy na ołtarzu.

Zobaczyć Religia i Msza

Nanak

Nanak (pendż. ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ; hindi गुरु नानक; urdu گرونانک; ur. 15 kwietnia 1469 w Talwandi, zm. 22 września 1539 w) – indyjski reformator religijny, założyciel i pierwszy guru sikhizmu.

Zobaczyć Religia i Nanak

Naraka

Piekło w hinduizmie: w środku bóg śmierci, Jama podczas pośmiertnego sądu Naraka – w religiach dharmicznych zbiorcze określenie wielu piekieł.

Zobaczyć Religia i Naraka

Naród Islamu

Flaga NOI Naród Islamu (NOI) – ruch separatystyczno-religijny Afroamerykanów.

Zobaczyć Religia i Naród Islamu

Natjaśastra

Bharatanatyam Natjaśastra, pełna nazwa Bharata Natjaśastra – traktat dotyczący teatru, tańca i muzyki, spisany przez mędrca Bharatę, jak wierząhinduiści, natchnionego przez Brahmę, przechowywany w bibliotekach w Tandżore i Malabar (Indie).

Zobaczyć Religia i Natjaśastra

Nenbutsu-shū

– japoński odłam buddyzmu, powiązany ze szkołami amidystycznymi Szkoły Czystej Krainy (częściej tłumaczonej jako Szkoła Czystej Ziemi), utworzonymi m.in.

Zobaczyć Religia i Nenbutsu-shū

New Age

New Age (wym.), Nowa Era, Nowy Wiek – złożony i wielowymiarowy alternatywny ruch kulturowy, zapoczątkowany w latach sześćdziesiątych XX wieku, wyrosły z przekonania, że ludzkość, pogrążona w głębokim kryzysie, znajduje się w punkcie zwrotnym między dwiema epokami (erami).

Zobaczyć Religia i New Age

Niccolò Machiavelli

Niccolò di Bernardo dei Machiavelli (ur. 3 maja 1469 we Florencji, zm. 21 czerwca 1527 w Sant'Andrea in Percussina k. Florencji) – prawnik, filozof, pisarz społeczny i polityczny, historyk i dyplomata florencki, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli renesansowej myśli politycznej.

Zobaczyć Religia i Niccolò Machiavelli

Nieśmiertelność

Nieśmiertelność – życie, które nigdy się nie kończy, nieuleganie śmierci.

Zobaczyć Religia i Nieśmiertelność

Niebo (raj)

Niebo czy raj – mityczna kraina, lub jedna z krain stanowiących zaświaty.

Zobaczyć Religia i Niebo (raj)

Niereligijność

thumb Niereligijność lub bezwyznaniowość – brak wyznania religijnego, postawa obojętności lub niechęci wobec religii.

Zobaczyć Religia i Niereligijność

Niewidzialny Różowy Jednorożec

zwierzęcia heraldycznego Niewidzialny Różowy Jednorożec – bogini parodii religii, będącej satyrąna wierzenia teistyczne.

Zobaczyć Religia i Niewidzialny Różowy Jednorożec

Niezależny Kościół Filipiński

Niezależny Kościół Filipiński – Kościół starokatolicki, działający prawnie na terenie Filipin, USA i Kanady, będący członkiem Światowej Rady Kościołów, Konferencji Chrześcijańskiej w Azji oraz Narodowej Rady Kościołów na Filipinach.

Zobaczyć Religia i Niezależny Kościół Filipiński

Ningma

Mandarawy i Jeszie Tsogial nad którymi znajdująsię Samantabhadra, Wadżrasattwa i Garab Dordże, a poniżej tybetańscy mistrzowie Longczenpa oraz Dżigme Lingpa Ningma (tyb. རྙིང་མ་, Wylie: rnying ma, ZWPY: Nyingma) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Zobaczyć Religia i Ningma

Nirwana

Nirwana (dosłownie zgaśnięcie) – wygaśnięcie cierpienia, termin używany w religiach dharmicznych na określenie bardzo zaawansowanego poziomu urzeczywistnienia.

Zobaczyć Religia i Nirwana

Nizaryci

Forteca asasynów w Alamut. (Perska miniaturka) Nizaryci, arab. النزاريون, znani także jako asasyni – dominujący współcześnie odłam ismailitów, uznający linię imamów wywodzącąsię od Nizara.

Zobaczyć Religia i Nizaryci

Nonteizm

Nonteizm, nieteizm – doktryna religijna, która nie afirmuje ani nie neguje istnienia boga.

Zobaczyć Religia i Nonteizm

Nowe ruchy religijne

Nowe ruchy religijne (ang. New religious movements lub NRM) – powszechna, zbiorowa nazwa wspólnot religijnych odróżnianych od związków tego rodzaju posiadających szerokie uznanie społeczne.

Zobaczyć Religia i Nowe ruchy religijne

Oświecenie (religie Wschodu)

Latarnia przy japońskiej świątyni zen Oświecenie (albo samourzeczywistnienie, samorealizacja, bodhi skr. बोधि, poch. od rdzenia budh „wiedzieć”, w stronie biernej „być przebudzonym”) – stan (lub raczej cały szereg stanów), jaki według większości religii i filozofii Wschodu (buddyzm, hinduizm, dżinizm, taoizm), czasami lub trwale realizuje się po długotrwałej praktyce medytacyjnej, albo z nagła (spór gradualizmu z subityzmem).

Zobaczyć Religia i Oświecenie (religie Wschodu)

Obrządek

Obrządek (także ryt liturgiczny albo liturgia) – utrwalony specyficzny sposób sprawowania liturgii, charakterystyczny dla danego regionu.

Zobaczyć Religia i Obrządek

Okres Wiosen i Jesieni

Okres Wiosen i Jesieni – okres w historii Chin między 770 lub 722 a 480 p.n.e. Jego nazwa pochodzi od Kroniki Wiosen i Jesieni, której autorstwo tradycja przypisuje Konfucjuszowi.

Zobaczyć Religia i Okres Wiosen i Jesieni

Okultyzm

Okultyzm (łac. occulere – „skrywać”) – zespół poglądów i wierzeń o istnieniu niepoddających się naukowym obserwacjom istot, mocy i możliwości ukrytych we wszechświecie i człowieku, wierzenia o wychodzących poza poznanie zdolnościach ludzkich i ich podporządkowaniu, związane z tymi wierzeniami magiczne rytuały, praktyki medytacyjne, a także synonim ezoteryki.

Zobaczyć Religia i Okultyzm

Ontogeneza

Ontogeneza, rozwój osobniczy (gr. óntos – byt, będące, istniejące, génesis – pochodzenie) – przemiany anatomiczne i fizjologiczne osobnika od powstania w wyniku rozmnażania do śmierci.

Zobaczyć Religia i Ontogeneza

Opium ludu

Opium ludu (a. opium mas) – fraza Karla Marksa określająca religię jako zbiór złudzeń mających na celu uśmierzenie cierpienia, które to opium dodatkowo przeszkadza w zdobywaniu szczęścia ludziom.

Zobaczyć Religia i Opium ludu

Orfizm (religia)

Orfizm (Orficyzm) – nurt religijny w starożytnej Grecji powstały w VII wieku p.n.e. Jest on związany z kultem Dionizosa, cechuje się wiarąw wędrówkę dusz i ich wyższości nad ciałem.

Zobaczyć Religia i Orfizm (religia)

Ormuzd

Ormuzd lub Ahura Mazda (dosł. Pan Mądry, Pan Wszystkowiedzący; staroperski: Ahuramazda, średnioperski: Ohrmazd, Ormuzd, Hormuzd, Ohrmizd) – najwyższe bóstwo w religiach irańskich: mazdaizmie i zaratusztrianizmie.

Zobaczyć Religia i Ormuzd

Osho (guru)

Osho, Bhagwan Shree Rajneesh właśc.

Zobaczyć Religia i Osho (guru)

Panenteizm

Panenteizm (gr. pán en theós – wszystko w Bogu) – pogląd religijno-filozoficzny, który wyznaje połączenie teizmu z panteizmem.

Zobaczyć Religia i Panenteizm

Panteizm

Paralelizm Spinozy Panteizm (z gr. pan „wszystko”, theos „Bóg”) – pogląd filozoficzno-religijny (niekiedy teologiczny) utożsamiający wszystko z bogiem (lub absolutem).

Zobaczyć Religia i Panteizm

Parodia religii

Parodia religii – zjawisko kulturowe polegające na działaniach i publikacjach imitujących istniejącąreligię.

Zobaczyć Religia i Parodia religii

Paul d’Holbach

Baron d’Holbach, autor portretu – Louis Carrogis Carmontelle Paul Henry Thiry, baron d’Holbach (ur. 8 grudnia 1723 w Edesheim, zm. 21 stycznia 1789 w Paryżu) – oświeceniowy filozof francuski, ateista, encyklopedysta Wielkiej Encyklopedii Francuskiej.

Zobaczyć Religia i Paul d’Holbach

Paweł z Tarsu

Paweł Apostoł'', Rembrandt, ok. 1657 Paweł z Tarsu, Paweł Apostoł, Szaweł, Szaul ha-Tarsi (ur. ok. 5–10 w Tarsie w Cylicji, zm. ok. 64–67 w Rzymie) – Żyd z Tarsu, święty chrześcijański, męczennik za wiarę.

Zobaczyć Religia i Paweł z Tarsu

Pentekostalizm

Pentekostalizm (ruch zielonoświątkowy) – nurt chrześcijaństwa wyrosły i zakorzeniony w ewangelikalnym protestantyzmie, charakteryzujący się wyjątkowym naciskiem na znaczenie darów Ducha Świętego, w tym prorokowania, uzdrawiania chorych (np. przez nałożenie rąk i modlitwę), glosolalii, o których wspomniano w rozdziale 12 Pierwszego Listu do KoryntianDzieje Apostolskie mówiąo tym kilkakrotnie.

Zobaczyć Religia i Pentekostalizm

Pięcioksiąg konfucjański

''Liji'' Pięcioksiąg konfucjański – zestaw pięciu ksiąg klasycznych w Chinach.

Zobaczyć Religia i Pięcioksiąg konfucjański

Pięcioprocentowcy

Pięcioprocentowcy lub Naród Bogów i Ziem (ang. The Nation of Gods and Earths) – synkretyczny ruch religio-społeczny zapoczątkowany został w Harlemie w Nowym Jorku przez Clarence’a Smitha lepiej znanego pod pseudonimem Clarence 13X, określanego przez jego studentów jako Allah (arabskie imię Boga) lub Ojca.

Zobaczyć Religia i Pięcioprocentowcy

Piekło

Herrady z Landsbergu (około 1180 roku) Boskiej Komedii'' Piekło – w eschatologiach religii uznających życie pozagrobowe – miejsce przebywania lub stan dusz zmarłych potępionych za grzechy lub winy wobec bogów popełnione na Ziemi.

Zobaczyć Religia i Piekło

Pitagorejczycy

Fiodora Bronnikowa Pitagorejczycy – wyznawcy doktryny rozwiniętej przez Pitagorasa i jego następców w szkole religijno-filozoficznej, którązałożył w Krotonie w Wielkiej Grecji, w południowych Włoszech.

Zobaczyć Religia i Pitagorejczycy

Pokora

Pokora – cnota moralna, która w ogólnym rozumieniu polega na uznaniu własnej ograniczoności, niewywyższaniu się ponad innych i unikaniu chwalenia się swoimi dokonaniami.

Zobaczyć Religia i Pokora

Politeizm

Bogowie starożytnego Egiptu w Carnegie Museum of Natural History Politeizm (z polys – „liczny” + theos – „bóg”), wielobóstwo – wiara w istnienie wielu bóstw (np. religia Słowian, religia starożytnej Grecji, starożytnego Rzymu, starożytnego Egiptu, wierzenia Azteków, shintō, niektóre odłamy hinduizmu).

Zobaczyć Religia i Politeizm

Polskokatolicyzm

Polskokatolicyzm – odmiana starokatolicyzmu oparta na polskich tradycjach religijnych i kulturalnych.

Zobaczyć Religia i Polskokatolicyzm

Popowcy

Popowcy, biegłopopowcy – odłam staroobrzędowców, który praktykuje obrzędy liturgiczne pod przewodnictwem kapłanów.

Zobaczyć Religia i Popowcy

Potrójna Bogini

Potrójna Bogini – występująca w pracach Roberta Gravesa, zaadaptowana jako główne bóstwo przez członków religii neopogańskich oraz Wicca.

Zobaczyć Religia i Potrójna Bogini

Poznanie

Poznanie – termin filozoficzny oznaczający odkrywanie (przedmiotu czy zagadnienia).

Zobaczyć Religia i Poznanie

Pramonoteizm

Pramonoteizm – kierunek w religioznawstwie uznający iż pierwotnąformąreligii był monoteizm, który dopiero z czasem przekształcił się w politeizm.

Zobaczyć Religia i Pramonoteizm

Prawosławie

Cerkiew Świętego Ducha w Białymstoku Cerkiew cmentarna w Lublinie Prawosławie – jeden z głównych odłamów chrześcijaństwa, opierający swądoktrynę na Piśmie Świętym i Tradycji Kościoła Wschodniego (istniejąrównież wspólnoty prawosławne rytu zachodniego).

Zobaczyć Religia i Prawosławie

Prezbiterianizm

Woodstock Prezbiterianizm (z gr. πρεσβύτερος, „starszy”) – krąg protestanckich Kościołów reformowanych charakteryzujących się ustrojem opartym na władzy prezbiterów, czyli starszych zborów (duchownych i świeckich).

Zobaczyć Religia i Prezbiterianizm

Protestantyzm

Protestantyzm – jedna z głównych gałęzi chrześcijaństwa, obok katolicyzmu i prawosławia, na którąskładająsię wspólnoty religijne powstałe na skutek ruchów reformacyjnych wewnątrz Kościoła rzymskokatolickiego rozpoczętych wystąpieniem Marcina Lutra w XVI wieku oraz ruchów przebudzeniowych w łonie macierzystych wyznań protestanckich w kolejnych stuleciach.

Zobaczyć Religia i Protestantyzm

Przesąd

Jednolicie czarne umaszczenie kotów jest tematem wielu przesądów Przesąd, zabobon – przekonania, poglądy, wierzenia, praktyki nie mające oparcia w panującym systemie uzasadnień, wierzeń i obrzędów.

Zobaczyć Religia i Przesąd

Psychologia religii

Kobieta modląca się w kościele Psychologia religii – interdyscyplinarna nauka z pogranicza psychologii i religioznawstwa, korzystająca z dorobku obu dziedzin.

Zobaczyć Religia i Psychologia religii

Purany

Purany (dewanagari पुराण, trl. purāṇa) – gatunek literacki świętych pism hinduizmu.

Zobaczyć Religia i Purany

Raelizm

Zlot Raelian w Korei Południowej Ruch raeliański, zwany też raelianizmem lub raelizmem – filozofia oparta na historii byłego francuskiego dziennikarza oraz kierowcy wyścigowego, Claude’a Vorilhona, który przyjął imię Rael.

Zobaczyć Religia i Raelizm

Reform Bahai Faith

Reform Bahai Faith – niewielkie wyznanie bahaickie, założone w 2004 roku przez Fredericka Glayshera, dla którego inspiracjąbyła działalność Marcina Lutra, Julie Chanler, Ruth White i Mirzy Ahmada Sohraba.

Zobaczyć Religia i Reform Bahai Faith

Reinkarnacja

Zobrazowanie kolejnych inkarnacji Reinkarnacja (również: metempsychoza, transmigracja; łac. re+in+caro, carnis „ponowne wcielenie”) – pogląd, według którego dusza (bądź świadomość) po śmierci ciała może wcielić się w nowy byt fizyczny.

Zobaczyć Religia i Reinkarnacja

Rekonstrukcjonizm celtycki

spirals”. Rekonstrukcjonizm celtycki, rzadziej rodzimowierstwo celtyckie lub celtyckie pogaństwo rekonstrukcjonistyczne – rekonstrukcjonistyczne podejście w obrębie celtyckiego neopogaństwa, przedkładające zgodność historycznąponad eklektyzm, jaki można znaleźć w wielu formach neodruidyzmu.

Zobaczyć Religia i Rekonstrukcjonizm celtycki

Religia fikcyjna

Religia fikcyjna – fikcyjny system wierzeń, stworzony na potrzeby literatury, filmu bądź gry.

Zobaczyć Religia i Religia fikcyjna

Religia naturalna

Religia naturalna – religia, która uznawana jest przez jej wyznawców za istniejącąod zawsze, a dokładniej: od początku historii danej grupy etnicznej czy narodu.

Zobaczyć Religia i Religia naturalna

Religia objawiona

Religia objawiona, założona – religia, której początki związane sąz działalnościązałożyciela czy proroka.

Zobaczyć Religia i Religia objawiona

Religia plemienna

Dogonów Religia plemienna (religia pierwotna, religia tradycyjna, religia prymitywna, religia archaiczna) – zbiorcze określenie systemów wierzeniowo-rytualnych tubylczych ludów Afryki, Azji, obu Ameryk, Australii i Oceanii.

Zobaczyć Religia i Religia plemienna

Religie abrahamowe

Symbole najważniejszych religii abrahamowych (kolejno: chrześcijaństwo; islam; judaizm; bahaizm) Zasięg religii abrahamowych (różowy). Religie abrahamowe lub abrahamiczne – religie mające swe korzenie w starożytnych przekazach żydowskiej świętej księgi Tory o Abrahamie, biblijnym patriarsze.

Zobaczyć Religia i Religie abrahamowe

Religie dharmiczne

Odcieniami żółtego zaznaczono zasięg geograficzny religii dharmicznych Religie dharmiczne – religie wiążące się z dharmą.

Zobaczyć Religia i Religie dharmiczne

Religie etniczne

Religia etniczna – system wierzeń wyznawanych przez konkretnągrupę etniczną, wykształcony w jej obrębie i ściśle związany z jej tradycją, kulturąi specyfikązamieszkiwanego terenu.

Zobaczyć Religia i Religie etniczne

Religie kosmocentryczne

Religie kosmocentryczne – zwane też religiami mistycznymi, lub religiami Wschodu.

Zobaczyć Religia i Religie kosmocentryczne

Religie prehistoryczne

Religie prehistoryczne – religie, których istnienia można się domyślać na podstawie wykopalisk archeologicznych, obejmujących początkowy okres dziejów ludzkości do około 3300 p.n.e., czyli do momentu, w którym przypuszczalnie wynaleziono pismo.

Zobaczyć Religia i Religie prehistoryczne

Religie rodzime Afryki

Religie Afryki Religie rodzime Afryki – pojęcie obejmujące tradycyjne wierzenia i praktyki ludów Czarnej Afryki, które kształtowały się przed kontaktami Afrykanów z religiami przyniesionymi z zewnątrz.

Zobaczyć Religia i Religie rodzime Afryki

Religie rodzime Australii

Religie rodzime Australii – na kształt wierzeń rodzimych mieszkańców Australii decydujący wpływ miała izolacja kontynentu, charakterystyczne środowisko naturalne oraz nieukształtowana struktura społeczna.

Zobaczyć Religia i Religie rodzime Australii

Religie teocentryczne

Religie teocentryczne, zwane też religiami profetycznymi lub religiami Zachodu.

Zobaczyć Religia i Religie teocentryczne

Religioznawstwo

Symbole religijne Religioznawstwo – zespół nauk o religii, których podejście – w odróżnieniu od teologii i od filozofii religii – charakteryzuje się empirycznym (antropologicznym, socjologicznym, historycznym, ekonomicznym) stosunkiem do przedmiotu badań.

Zobaczyć Religia i Religioznawstwo

René Guénon

René-Jean-Marie-Joseph Guénon, szejk Abd al-Wahid Jahja (ur. 15 listopada 1886 w Blois, zm. 7 stycznia 1951 w Kairze) – francuski myśliciel i pisarz ezoteryczny, badacz tradycji religijnych, metafizycznych i mistycznych, współtwórca koncepcji tradycjonalizmu integralnego.

Zobaczyć Religia i René Guénon

Restoracjonizm

Restoracjonizm – w sensie ogólnym, przekonanie o konieczności powrotu do pierwotnego, czystego, biblijnego chrześcijaństwa z I wieku naszej ery, z czasów Jezusa i apostołów.

Zobaczyć Religia i Restoracjonizm

Richard Dawkins

Richard Dawkins, właściwie Clinton Richard Dawkins (wym.; ur. 26 marca 1941 w Nairobi w Kenii) – brytyjski zoolog, etolog, ewolucjonista i publicysta.

Zobaczyć Religia i Richard Dawkins

Richard Wagner

Wilhelm Richard Wagner (ur. 22 maja 1813 w Lipsku, zm. 13 lutego 1883 w Wenecji) – niemiecki kompozytor, dyrygent i teoretyk muzyki okresu romantyzmu.

Zobaczyć Religia i Richard Wagner

Robert Sapolsky

Robert Maurice Sapolsky (ur. 6 kwietnia 1957 w Brooklynie, w Nowym Jorku) – amerykański biolog i neurolog.

Zobaczyć Religia i Robert Sapolsky

Rodzimowierstwo bałtyjskie

Romuvańska ceremonia rytualna. Rodzimowierstwo bałtyjskie, rzadziej bałtyjskie neopogaństwo – kategoria autochtonicznych ruchów religijnych, rewitalizujących religię Bałtów wśród współczesnych społeczeństw bałtyjskich (głównie Litwinów i Łotyszy).

Zobaczyć Religia i Rodzimowierstwo bałtyjskie

Rodzimowierstwo germańskie

Rodzimowierstwo germańskie, rzadziej starowierstwo germańskie lub germańskie neopogaństwo – religia neopogańska, przez religioznawców klasyfikowania jako nowy ruch religijny.

Zobaczyć Religia i Rodzimowierstwo germańskie

Rodzimowierstwo słowiańskie

Drewniany posąg Peruna, ustawiony przez ukraińskich rodzimowierców w Kijowie w 2009 roku. Zniszczony w 2012 roku przez nieznanych sprawców. Rodzimowierstwo słowiańskie, rzadziej słowianowierstwo lub słowiańskie neopogaństwo – współczesna religia oparta na duchowości i mitologii ludów słowiańskich, przez religioznawców klasyfikowana jako religia etniczna oraz nowy ruch religijny.

Zobaczyć Religia i Rodzimowierstwo słowiańskie

Romuva

Romuva (lit. Senovės baltų religinė bendrija Wspólnota religijna dawnych Bałtów) – założona w XX w. na Litwie i tam głównie działająca współczesna pogańska wspólnota religijna, odmiana bałtowierstwa.

Zobaczyć Religia i Romuva

Ruch Rastafari

Ruch Rastafari – millenarystyczno-mesjanistyczny synkretyczny ruch religijny powstały w chrześcijańskich kręgach kulturowych na Jamajce w latach 30.

Zobaczyć Religia i Ruch Rastafari

Rudolf Otto

Rudolf Otto Rudolf Otto (ur. 25 września 1869 w Peine, zm. 6 marca 1937 w Marburgu) – niemiecki filozof, przedstawiciel fenomenologii i teolog protestancki, religioznawca, autor.

Zobaczyć Religia i Rudolf Otto

Rytuał

Rytuał (łac. ritualis od ritus 'obrządek; zwyczaj') – zespół specyficznych dla danej kultury symbolicznych sekwencji sformalizowanych czynów i wypowiedzi, wykonywanych w celu osiągnięcia pożądanego skutku, który jednakże może być znacznie oderwany od pozornie oczywistego celu funkcjonalnego.

Zobaczyć Religia i Rytuał

Rzeczywistość

Rzeczywistość – wszystko co istnieje.

Zobaczyć Religia i Rzeczywistość

Sacrum

Sacrum (łac.) – sfera świętości, wokół której koncentrująsię wierzenia, obrzędy i praktyki religijne.

Zobaczyć Religia i Sacrum

Sakja

Sakja (tyb.: ས་སྐྱ་, Wylie: sa skya, ZWPY: Sa’gya) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Zobaczyć Religia i Sakja

Sam Harris

Sam Harris, właśc.

Zobaczyć Religia i Sam Harris

Samarytanie

Grupa Samarytan „Dobry Samarytanin” (1633),obraz Rembrandta Samarytanie, Szomronim, Szamerim, sami często określająsię Bene Israel, Żydzi nadali im miano Kutim – grupa etniczno-religijna, genetycznie i językowo semicka, zaś wyznaniowo abrahamiczna, żyjąca od starożytności w Palestynie.

Zobaczyć Religia i Samarytanie

Santeria

Kapłan Ify Santería (inne nazwy: Lucumi, Lukumi lub Regla de Ocha) – synkretyczna afroamerykańska religia pochodzenia afrykańskiego, obecna głównie na Kubie, Haiti, Dominikanie czy Stanach Zjednoczonych.

Zobaczyć Religia i Santeria

Satanizm

Odwrócony pentagram – powszechnie uznawany za symbol satanizmu Satanizm – termin określający wiele różnych systemów religijnych, wierzeń oraz praktyk, które nawiązujądo różnie rozumianego Szatana.

Zobaczyć Religia i Satanizm

Sathya Sai Baba

Sathya Sai Baba (telugu సత్య సాయిబాబా, właśc. Sathyanarayana Raju Ratnakaram, ur. 23 listopada 1926 w Puttaparthi, zm. 24 kwietnia 2011, tamże) – hinduski mistrz duchowy, guru, przywódca religijny.

Zobaczyć Religia i Sathya Sai Baba

Sŏn

Sillę Sŏn (선; szkoła sŏn 선종sŏn chong) – koreańska medytacyjna szkoła buddyjska, będąca odpowiednikiem chińskiej szkoły chan, która mimo kilkusetletnich prześladowań przetrwała do czasów obecnych.

Zobaczyć Religia i Sŏn

Scjentologia

Centrum Scjentologii w Los Angeles Scjentologia – ruch religijny założony w 1951 przez pisarza fantastyki naukowej L. Rona Hubbarda jako alternatywa psychologii.

Zobaczyć Religia i Scjentologia

Sedewakantyzm

Sedewakantyzm (od łac. sede vacante – „przy nieobsadzonej stolicy” lub „przy pustym tronie”) – hipoteza teologiczna, według której wszystkie osoby, które zasiadająna tronie papieskim od czasu śmierci Piusa XII w 1958 roku, sąantypapieżami.

Zobaczyć Religia i Sedewakantyzm

Seweryn Goszczyński

Dom w Zakopanem, w którym przebywał Seweryn Goszczyński Cmentarzu Łyczakowskim (wyk. Julian Markowski) Seweryn Goszczyński (ur. 4 listopada 1801 w Ilińcach, zm. 25 lutego 1876 we Lwowie) – polski działacz społeczny, rewolucjonista, pisarz i poeta polskiego romantyzmu.

Zobaczyć Religia i Seweryn Goszczyński

Shingon

Mnisi szkoły Shingon przy świątyni na górze Kōya goma Świątynia Chishaku-in w Kioto, główna siedziba sekty Shingon-shū Chizan-ha – japońska odmiana buddyzmu ezoterycznego tzn.

Zobaczyć Religia i Shingon

Shintō

Modlitwa w chramie Itsukushima Kannushi – kapłan, chram Katori-jingū, Katori Kapłan shintō w stroju ''kariginu''W okresie Heian był to strój arystokratów i wojowników. Kolor różni się w zależności od wieku kapłana i pory roku., na głowie ''eboshi'' irysów., Tokio ''Mikoshi'' przygotowane do parady Kamakurze Kapłani niosący ''mikoshi'' w czasie ''matsuri'', Tsuruga, prefektura Fukui ''Chi-no-wa''''Chi-no-wa'' – duży pierścień wykonany z trawy ''chigaya'' (''Imperata cylindrica''), utworzony na ścieżce prowadzącej do chramu.

Zobaczyć Religia i Shintō

Shintō sekciarskie

– jeden z odłamów japońskiej religii narodowej shintō, obejmujący różne nieortodoksyjne i eklektyczne szkoły.

Zobaczyć Religia i Shintō sekciarskie

Sigmund Freud

Sigmund Freud (ur. jako Sigismund Schlomo Freud, 6 maja 1856 w Příborze, zm. 23 września 1939 w Londynie) – austriacki lekarz żydowskiego pochodzenia, neurolog, twórca psychoanalizy.

Zobaczyć Religia i Sigmund Freud

Sikhizm

Khanda – symbol sikhizmu Sikhizm (pendż. ਸਿੱਖੀ) – religia powstała w XV wieku w Indiach w prowincji Pendżab.

Zobaczyć Religia i Sikhizm

Skopcy

Skopcy (rzezańcy, tzn. kastraci, zwani też „białymi gołębiami”) – ruch religijny (grupa wyznaniowa) w Rosji, powstały w łonie bezpopowców i prawosławia, uważający ascezę i kastrację lub surowąwstrzemięźliwość płciowąza warunek zbawienia.

Zobaczyć Religia i Skopcy

Skrypturalizm

Skrypturalizm (albo islam koraniczny) – ruch religijny za jedyne źródło islamu uznający Koran.

Zobaczyć Religia i Skrypturalizm

Smryti

Smryti – teksty religijne hinduizmu nienależące do wedyjskiego Objawienia (śruti), ale związane z tradycjąwedyjską.

Zobaczyć Religia i Smryti

Socjologia religii

Socjologia religii – dział socjologii zajmujący się wierzeniami, praktykami i instytucjami religijnymi w ich kontekście społecznym.

Zobaczyć Religia i Socjologia religii

Spirytyzm

Allan Kardec Spirytyzm – doktryna stworzona w połowie XIX wieku przez francuskiego naukowca Hipolita Rivaila (pod pseudonimem Allan Kardec), głosząca istnienie w każdym człowieku „czynnika myślącego”, który po śmierci odłącza się od ciała fizycznego i wciela przez reinkarnację w kolejne istoty.

Zobaczyć Religia i Spirytyzm

Społeczność

Społeczność – połączona ze sobąza pomocąwięzi społecznych zbiorowość ludzi należących do pewnego środowiska społecznego i powiązanych ze sobąnp..

Zobaczyć Religia i Społeczność

Społeczność Chrystusa

Świątynia Independence wyświęcona w 1994 r. Świątynia Kirtland, wyświęcona w 1836 r. przez Jospeha Smitha Jr., należąca do Społeczności Chrystusa Społeczność Chrystusa, do 2001: Zreorganizowany Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (skrót RLDS od ang. Reorganized Church of Jesus Christ of Latter Day Saints) – druga co do wielkości denominacja ruchu świętych w dniach ostatnich (mormonów).

Zobaczyć Religia i Społeczność Chrystusa

Sri Guru Granth Sahib

Recytacja Świętej Księgi Sri Guru Granth Sahib (pendż.: ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ gurū granth sāhib) – święta księga wyznawców sikhizmu oraz ravidasi.

Zobaczyć Religia i Sri Guru Granth Sahib

Stanisław Staszic

Medal z podobiznąStanisława Staszica 1926 Bielanach w Warszawie Łodzi Ławeczka Stanisława Staszica w Pile Politechniki Świętokrzyskiej odsłonięty 3 czerwca 2015 r. Stanisław Wawrzyniec Staszic, inne formy nazwiska: Stasic; Staszyc; Stazis, ps.: „Pisarz „Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego”; S.; Zakordonowy obywatel pruski” (ur.

Zobaczyć Religia i Stanisław Staszic

Stanisław Witkiewicz

Stanisław Witkiewicz (ur. 21 maja 1851 w Poszawszu, zm. 5 września 1915 w Lovranie) – polski malarz, architekt, pisarz i teoretyk sztuki, twórca i popularyzator stylu zakopiańskiego, ojciec Stanisława Ignacego Witkiewicza.

Zobaczyć Religia i Stanisław Witkiewicz

Starokalendarzowcy

Starokalendarzowcy (gr. Παλαιοημερολογίτες, Paleoimerologites) – grupy prawosławnych, które wyodrębniły się głównie z Greckiego Kościoła Prawosławnego oraz Patriarchatu Konstantynopola, sprzeciwiające się reformom kalendarza liturgicznego, polegającym na zaadaptowaniu poprawionego kalendarza gregoriańskiego (określanego jako kalendarz neojuliański) w miejsce dotychczasowego juliańskiego.

Zobaczyć Religia i Starokalendarzowcy

Starokatolicyzm

Korneliusz Jansen Piotr Józef Riegger Johann Döllinger Ignacy von Wessenberg Eduard Herzog Fryderyk von Schulte Archikatedra św. Gertrudy w Utrechcie Katedra Świętego Ducha w Warszawie Starokatolicyzm – nurt katolicyzmu, powstały w 1870 roku w wyniku sprzeciwu części Kościoła rzymskokatolickiego wobec ogłoszenia przez sobór watykański I dogmatu o nieomylności i prymacie papieża.

Zobaczyć Religia i Starokatolicyzm

Staroobrzędowcy

Staroobrzędowcy, starowierzy, starowiercyNazwa staroobrzędowcy jest oficjalnym terminem opisującym to wyznanie przyjętym w Rosji a akcie tolerancyjnym z 1905, wcześniej opisywana grupa określana była jako raskolnicy (dosł. rozłamowcy), który to termin miał jednoznaczne nacechowanie pejoratywne.

Zobaczyć Religia i Staroobrzędowcy

Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego

Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego – polska grupa wyznaniowa wywodząca się z ruchu Badaczy Pisma Świętego, powstała na skutek wewnętrznych podziałów wśród Badaczy, po śmierci Charlesa Taze Russella (1852–1916).

Zobaczyć Religia i Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego

Sufizm

Sufizm (arab. تصوف) – zbiorcze określenie rozmaitych nurtów mistycznych w islamie.

Zobaczyć Religia i Sufizm

Sunnizm

Sunnizm – jeden z trzech głównych odłamów islamu (pozostałe to szyizm i charydżyzm) wierny ortodoksyjnej tradycji Sunny, uznający wszystkich kalifów do 1258Śmierć abbasydzkiego kalifa w bitwie pod Bagdadem.

Zobaczyć Religia i Sunnizm

Sutra

Diamentowej Sutry Sutry Lankavatara Sutra (sans. सूत्र, sūtra; pali sutta, co znaczy „księga” lub „pismo”; chiń. jing 經; kor. kyŏng 경; jap. kyō 経; wiet. kinh; tyb. མདོ, Wylie mdo) – nazwa religijnych ksiąg buddyjskich lub hinduskich.

Zobaczyć Religia i Sutra

Syn Boży

Syn Boży - Ikona Syn Boży (Syn Boga, Słowo Boże st.pol. Bożyc) – tytuł przysługujący w Nowym Testamencie tylko Jezusowi Chrystusowi.

Zobaczyć Religia i Syn Boży

Syryjski Kościół Ortodoksyjny

Syryjski Kościół Ortodoksyjny – jeden z Kościołów Wschodu, wyznających w przeszłości monofizytyzm.

Zobaczyć Religia i Syryjski Kościół Ortodoksyjny

System

System (systema – rzecz złożona) – zespół wzajemnie powiązanych elementów realizujących jako całość założone cele.

Zobaczyć Religia i System

Szabat

Szabat (lub יוֹם הַשַׁבָּת, od rdzenia szbt: szin + bet/bejt + taw.

Zobaczyć Religia i Szabat

Szafi’ici

Szafi’ici – zwolennicy jednej z czterech głównych sunnickich szkół prawa muzułmańskiego, wywodzącej się od Asz-Szafi’iego (zm. 820).

Zobaczyć Religia i Szafi’ici

Szajchizm

Szajchizm (lub Szajkizm) – mistyczny nurt imamizmu założony formalnie w 1824 roku przez szejka Ahmada-i Ahsa'i.

Zobaczyć Religia i Szajchizm

Szkoła Czystej Krainy

Amitabha w Zachodnim Raju Szkoła Czystej Krainy (także: Szkoła Czystej Ziemi; chiń. jingtuzong (淨土宗); kor. chŏngt'o chong (정토종); jap. jōdo-shū (浄土宗); wiet. Tịnh độ tông) – jedna z tradycji buddyzmu chińskiego związana z amidyzmem.

Zobaczyć Religia i Szkoła Czystej Krainy

Szyizm

Szyizm (od arab. شيعة علي, szī'at Ali – stronnictwo Alego) – obok sunnizmu i charydżyzmu jeden z trzech głównych nurtów współczesnego islamu, drugi po sunnizmie co do liczby wyznawców.

Zobaczyć Religia i Szyizm

Tadeusz Boy-Żeleński

Tadeusz Kamil Marcjan Żeleński, pseudonim „Boy”, znany jako Boy-Żeleński (ur. 21 grudnia 1874 w Warszawie, zm. 4 lipca 1941 we Lwowie) – polski tłumacz, krytyk literacki i teatralny, poeta-satyryk, kronikarz, eseista i działacz społeczny, z wykształcenia lekarz.

Zobaczyć Religia i Tadeusz Boy-Żeleński

Tadeusz Kotarbiński

Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (23 lipca 2008) Tadeusz Marian Kotarbiński (ur. 31 marca 1886 w Warszawie, zm. 3 października 1981 tamże) – polski filozof, logik i etyk, czołowy przedstawiciel szkoły lwowsko-warszawskiej, autor koncepcji reizmu, twórca etyki niezależnej oraz koncepcji opiekuna spolegliwego.

Zobaczyć Religia i Tadeusz Kotarbiński

Tanach

Zbiór zwojów zawierający pełnąwersję Tanach Tanach (hebr. תנ״ך) – akronim określający Biblię hebrajską, utworzony od początkowych liter trzech części Pisma: Tora („Prawo”), Newiim („Prorocy”), Ketuwim („Pisma”).

Zobaczyć Religia i Tanach

Tantry jogi najwyższej

Tantry jogi najwyższej (sanskryt. anuttara joga tantra, tyb. བླ་ན་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་, transliteracja Wyliego. rnal 'byor bla na med pa’i rgyud) – najbardziej zaawansowane tantry wadżrajany, gdzie występuje praktyka fazy spełniającej (transliteracja Wyliego.

Zobaczyć Religia i Tantry jogi najwyższej

Taoizm

yang'' Taoizm (czasem zapisywany jako daoizm) – tradycyjny chiński system filozoficzny i religijny.

Zobaczyć Religia i Taoizm

Tarika

Tarika (arab. طريقه, dosłownie: droga, ścieżka) – nazwa używana w islamie pierwotnie (w IX-X wieku) na określenie sposobu postępowania jednostki, mającej skłonności mistyczne, następnie zaś w stosunku do reguły bractwa sufickiego lub samego bractwa.

Zobaczyć Religia i Tarika

Teizm

Teizm (gr. θεoς „bóg”) – wiara w istnienie Boga, bogów lub bogiń, którzy sąosobami ingerującymi w losy świata lub jest on ich dziełem; czuwającymi nad biegiem wydarzeń lub podtrzymującymi świat w istnieniu oraz pogląd filozoficzno-religijny głoszący, że tacy bogowie istnieją; wiara w Boga lub bogów bez odrzucania objawienia, co jest charakterystyczne dla deizmu.

Zobaczyć Religia i Teizm

Tendai

– japońska szkoła buddyjska założona przez Saichō w 805 roku.

Zobaczyć Religia i Tendai

Teologia

Akademii Krakowskiej Teologia (gr. θεος, theos, „Bóg”, + λογος, logos, „nauka”) lub sacra doctrina (święta nauka); bogoznawstwo – refleksja nad doktrynami religijnymi, wykraczająca poza religioznawstwo – nieoceniające ich prawdziwości – oraz poza filozofię religii, która to nie opiera się na wierze.

Zobaczyć Religia i Teologia

Therawada

Therawada (pāli: थेरवाद theravāda; sanskr. स्थविरवाद sthaviravāda; dosł. „doktryna starszych”) – najdłużej istniejąca szkoła buddyjska spośród wczesnych szkół buddyjskich.

Zobaczyć Religia i Therawada

Thomas Henry Huxley

Thomas Henry Huxley (ur. 4 maja 1825 w Ealing w Middlesex, zm. 29 czerwca 1895 w Eastbourne w Susseksie) – angielski naukowiec: zoolog, paleontolog, fizjolog i filozof, a z wykształcenia lekarz; członek Royal Society, w latach 1883–1885 jego prezes, profesor Royal School of Mines i Royal College of Surgeons.

Zobaczyć Religia i Thomas Henry Huxley

Thomas Hobbes

Thomas Hobbes (ur. 5 kwietnia 1588 w Westport (Wiltshire), ob. Malmesbury, zm. 4 grudnia 1679 w Hardwick Hall) – angielski filozof, myśliciel społeczny, twórca kontraktualizmu, autor dzieła Lewiatan (1651), traktatu z zakresu filozofii społecznej i filozofii politycznej, w którym dowodzi, że człowiek wyszedł z hipotetycznego stanu natury, czyli stanu wojny każdego z każdym (łac.

Zobaczyć Religia i Thomas Hobbes

Tomasz Hergesel

Tomasz Arnold Hergesel (ur. 17 maja 1943 w Dobrzeniu Wielkim) – ksiądz katolicki, biblista, profesor nauk teologicznych.

Zobaczyć Religia i Tomasz Hergesel

Tomasz z Akwinu

Carlo Crivelli Tomasz z Akwinu, także Akwinata (ur. w 1224 albo w 1225 w Roccasecca, zm. 7 marca 1274 w Fossanuova) – włoski filozof scholastyczny, teolog, członek Zakonu Kaznodziejskiego (dominikanów).

Zobaczyć Religia i Tomasz z Akwinu

Tommaso Campanella

Tommaso Campanella, imiona świeckie Giovanni Domenico (ur. 5 września 1568 w Stignano w Kalabrii, zm. 21 maja 1639 w Paryżu) – włoski filozof, teolog i poeta epoki renesansu, autor dzieła pt.

Zobaczyć Religia i Tommaso Campanella

Tradycjonalizm katolicki

Trydencka Msza św. solenna Tradycjonalizm katolicki – termin określający nurt katolicyzmu, charakteryzujący się zamiłowaniem do starych zwyczajów Kościoła, sprzed Soboru Watykańskiego II i pielęgnowaniem liturgii rzymskiej w jej formie nadzwyczajnej.

Zobaczyć Religia i Tradycjonalizm katolicki

Transcendencja (religia)

Transcendencja – istnienie poza.

Zobaczyć Religia i Transcendencja (religia)

Trójca Święta

Wyobrażenie Trójcy Świętej Trójca Święta, Święta Trójca (także Trinitas, stgr. Αγια Τριας, trb. Hágia Trías) – chrześcijański dogmat uznający, że Bóg jest Bogiem Trójjedynym, istniejącym jako trzy Osoby – po grecku hipostazy – pozostając jednocześnie jednym Bytem.

Zobaczyć Religia i Trójca Święta

Trzy skarby

Za trzy skarby (tłumaczone też jako „Trzy Drogocenności” lub „Trzy Klejnoty”, skr. triratna, pali: tiratana, chiń. 三宝 sanbao, kor. sambo, jap. sambō, wiet. tam bảo) buddyzmu uważane są.

Zobaczyć Religia i Trzy skarby

Układ odpornościowy

skaningowego mikroskopu elektronowego) Układ odpornościowy, układ immunologiczny – układ narządów umożliwiających działanie mechanizmom odporności.

Zobaczyć Religia i Układ odpornościowy

Unia Utrechcka Kościołów Starokatolickich

Unia Utrechcka Kościołów Starokatolickich – związek samodzielnych krajowych Kościołów starokatolickich, uznających te same podstawy wiary, te same porządki ustrojowe i liturgiczne, tworzących tym samym wspólnotę Kościołów starokatolickich.

Zobaczyć Religia i Unia Utrechcka Kościołów Starokatolickich

Unitarianizm

Unitarianizm – obok luteranizmu, kalwinizmu, anglikanizmu i anabaptyzmu, jeden z głównych nurtów reformacji.

Zobaczyć Religia i Unitarianizm

Upaniszady

Upaniszady (dewanagari उपनिषद्, trl. Upaniṣad) – najpóźniejsze, bo pochodzące z VIII–III w. p.n.e., teksty, należące do wedyjskiego objawienia (śruti) o treści religijno-filozoficznej.

Zobaczyć Religia i Upaniszady

Voltaire

Voltaire, pol.

Zobaczyć Religia i Voltaire

Voodoo

Voodoo a. wudu (inne formy Vodun (Benin); również Vodoun (kreolski), Sevi Lwa) jest synkretycznąreligiąafroamerykańskąwyznawanągłównie w Haiti i na południu USA.

Zobaczyć Religia i Voodoo

Wadżrajana

mala Wadżrajana – kierunek buddyzmu związany z praktykątantr, który wyodrębnił się ok.

Zobaczyć Religia i Wadżrajana

Wahhabizm

Wahhabizm (lub wahabizm) (al-wahhābija) – ruch reformatorski i religijno-polityczny w łonie islamu sunnickiego powstały w XVIII wieku na terenie Arabii.

Zobaczyć Religia i Wahhabizm

Waldensi

Centrum kultury waldensów w Torre Pellice Kościół Waldensów w Mediolanie Waldensi – ugrupowanie chrześcijańskie, zainicjowane przez Piotra Waldo, zawiązane w południowej Francji około 1170 jako tzw.

Zobaczyć Religia i Waldensi

Wardhamana Mahawira

Mahawira Wardhamana Mahawira (skr. वर्धमान vardhamāna - "wzrastający", to jego imię własne; महावीर mahāvīra - "wielki bohater", to tytuł, pod jakim go czcząwyznawcy) – pierwszy zaświadczony historycznie przywódca dżinijski, uważany powszechnie za założyciela dżinizmu; według tradycji ostatni, dwudziesty czwarty z tirthankarów.

Zobaczyć Religia i Wardhamana Mahawira

Władysław Witwicki

cmentarzu w Skolimowie (Konstancin-Jeziorna). Błędnie podany rok urodzenia Euzebii Popławskiej (ur. 1880) i Tadeusza Witwickiego (ur. 1902). Władysław Witwicki, właśc.

Zobaczyć Religia i Władysław Witwicki

Wedy

Wedy, Weda (dewanagari वेद „wiedza”) – święte księgi hinduizmu, najstarsza grupa religijnych tekstów sanskryckich, które stanowiły całość ówczesnej wiedzy człowieka o świecie ludzi i bogów; antologia tekstów z różnych okresów, o różnej tematyce, budowie i przeznaczeniu.

Zobaczyć Religia i Wedy

Wiara religijna

Wiara religijna – różnie definiowana postawa osobowa.

Zobaczyć Religia i Wiara religijna

Wicca

Wicca, w wersji spolszczonej także wikka lub wika – rozpowszechniona w Europie i Stanach Zjednoczonych religia neopogańska.

Zobaczyć Religia i Wicca

Wirus umysłu

Wirus umysłu (ang. mind virus, virus of the mind) – w ujęciu memetyki – bezużyteczne mempleksy, replikujące się w umysłach wielu ludzi, prowadzące do negatywnych skutków.

Zobaczyć Religia i Wirus umysłu

Wisznu

Wisznu Wisznu (hindi: विष्णु) – jeden z najpopularniejszych dewów w hinduizmie, jedyny hinduski bóg czczony w wisznuizmie (największym wyznaniu hinduistycznym).

Zobaczyć Religia i Wisznu

Wisznuizm

Posąg Wisznu Wisznuicki sadhu nad Gangesem Kryszna i gopi Wisznuizm (nazywany przez wielu wyznawców waisznawizmem (ew. wajsznawizmem) od oryginalnej nazwy sanskryckiej) – gałąź hinduizmu, w której Wisznu lub jeden z jego awatarów wielbiony jest jako najwyższy Bóg.

Zobaczyć Religia i Wisznuizm

Wróżenie

Gaspare'a Traversiego, poł. XVIII w. Wróżenie (wróżbiarstwo, dywinacja) – zespół czynności związanych z próbami przepowiadania przyszłości z pomocąspecjalnych przedmiotów i technik, a według niektórych interpretacji, także sił nadnaturalnych (zob.

Zobaczyć Religia i Wróżenie

Wspólnota religijna

Wspólnota religijna – stowarzyszenie osób połączonych jednakowymi przekonaniami religijnymi, wspólnym sprawowaniem kultu, wspólnym dążeniem do określonego celu religijnego i zbliżonym stylem życia.

Zobaczyć Religia i Wspólnota religijna

Wu wei

Wu wei (chiń. trad. 無為, upr. 无为, pinyin: wú wéi; kor. muwi, jap. mui, wiet. vô vi, tyb. bja.bral) – podstawowa zasada taoizmu, mówiąca o tym, że należy pozwolić rzeczom istnieć zgodnie z naturą, a zdarzenia mająbiec tak, jak biec mają, bez wszelkiej ingerencji i narzucania czegokolwiek.

Zobaczyć Religia i Wu wei

Wydawnictwo WAM

Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy (1872–1918, 1935–1993), Wydawnictwo Księży Jezuitów (1918–1935), Wydawnictwo WAM (od 1993) – najstarsze polskie wydawnictwo katolickie, założone w 1872 przez ks. Stanisława Stojałowskiego SJ w Krakowie.

Zobaczyć Religia i Wydawnictwo WAM

Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne

Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, dawniej nerwica natręctw – zaburzenie psychiczne, w którym osoba odczuwa potrzebę wielokrotnego wykonywania pewnych czynności (zwanych „kompulsjami”) lub ma pewne powtarzające się myśli (zwane „obsesjami”).

Zobaczyć Religia i Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne

Zajdyci

Zajdyci – najmniejsza i najbardziej zbliżona do sunnizmu (i mutazylitów) grupa szyitów.

Zobaczyć Religia i Zajdyci

Zamach z 11 września 2001 roku

WTC po uderzeniach samolotów Zamachy z 11 września 2001 roku, często potocznie określane jako 11 września – seria czterech skoordynowanych ataków terrorystycznych, przeprowadzonych przez paramilitarnąislamskąorganizację terrorystycznąAl-Ka’ida przeciwko USA rano we wtorek 11 września 2001 roku na terytorium Stanów Zjednoczonych za pomocąuprowadzonych samolotów pasażerskich.

Zobaczyć Religia i Zamach z 11 września 2001 roku

Zaratusztra

Zaratusztra; także Zoroaster lub Zaratustra (awestyj. Zaraθuštra, Zartošt, Zōroástrēs) – perski kapłan, prorok i reformator religijny.

Zobaczyć Religia i Zaratusztra

Zaratusztrianizm

cytat.

Zobaczyć Religia i Zaratusztrianizm

Zbawienie

''Chrystus Zbawca'' Zbawienie – uwolnienie się z niekorzystnego stanu lub okoliczności.

Zobaczyć Religia i Zbawienie

Zen

– nurt buddyzmu, który w pełni rozwiniętąformę uzyskał w Chinach (zob. chan), skąd przedostał się do Korei, Wietnamu i Japonii.

Zobaczyć Religia i Zen

Zenrin-kyō

– wyznanie religijne, utworzone w Japonii w 1947 roku, oparte na japońskiej tradycyjnej religii shintō.

Zobaczyć Religia i Zenrin-kyō

Zhuangzi (księga)

Zhuangzi – starożytny chiński traktat filozoficzny, obok Daodejing zasadnicze dzieło filozofii taoistycznej, cenione także za walory literackie.

Zobaczyć Religia i Zhuangzi (księga)

Zikryci

Zikryci, zwani też mahdiwitami – odłam islamu, którego wyznawcy zamieszkująprzede wszystkim region Mekran Beludżystanu (Pakistan i Iran); wyznawcy to głównie etniczni Beludżowie, należy jednak podkreślić, że większość Beludżów to sunnici.

Zobaczyć Religia i Zikryci

Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego

Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego – międzynarodowy ruch religijny działający w Polsce od roku 1928.

Zobaczyć Religia i Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego

Zurwanizm

Zurwanizm – henoteistyczna religia mieszkańców obecnego Iranu za czasów panowania Partów i wczesnych Sasanidów uznająca Zurwana za najwyższe i aetyczne bóstwo..

Zobaczyć Religia i Zurwanizm

Związek wyznaniowy

Związek wyznaniowy – wspólnota powołana dla celów kultu religijnego, propagowania i nauczania określonej tradycji religijnej.

Zobaczyć Religia i Związek wyznaniowy

Znany jako Religie.

, Bóg, Bóg Ojciec, Bektaszijja, Bertrand Russell, Bezpopowcy, Biblia, Bogini Matka, Bohdan Chwedeńczuk, Bohrowie, Bracia morawscy, Bracia plymuccy, Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa X, Brahmasutry, Bronisław Malinowski (antropolog), Budda Siakjamuni, Buddyzm, Buddyzm tybetański, Carl Gustav Jung, Ceremonia, Cerkiew prawosławna, Chan (buddyzm), Charydżyzm, Chasydyzm, Chodżowie, Christopher Hitchens, Chrystadelfianie, Chrześcijaństwo, Claude Lévi-Strauss, Clifford Geertz, Cyceron, Czarni Muzułmanie, Czondoizm, Cztery Szlachetne Prawdy, Dao, Daodejing, Dźinizm, Deizm, Demokryt, Denis Diderot, Dewiacja społeczna, Dewimahatmja, Dievturība, Digambarowie, Doktryna religijna, Druid, Druzowie, Duch Święty, Duchowość, Dzionang, Ekumeniczna Wspólnota Katolicka, Epikur, Erazm z Rotterdamu, Erich Fromm, Etnologia, Ezoteryka, Falun Gong, Felaszowie, Feliks Koneczny, Fenomenologia, Filozofia religii, Francis Bacon (filozof), Franz König, Free Baha’i Faith, Friedrich Engels, Friedrich Heiler, Friedrich Nietzsche, Gelug, Gerardus van der Leeuw, Giordano Bruno, Giovanni Boccaccio, Gita, Gnostycyzm, Grzegorz z Sanoka, Hanafici, Hanbalici, Harrizm, Heinrich Heine, Hellenizm (religia), Henoteizm, Henri Bergson, Heraklit, Hinajana, Hinduizm, Hubertus Mynarek, Hugo Kołłątaj, Husytyzm, Huteryci, Ibadytyzm, Imamizm, Immanuel Kant, Indeks religijności według Gallup International Association, Islam, Ismailizm, Jaźń, Jahwe, Jean Meslier, Jean-Paul Sartre, Jezus Chrystus, Jezydyzm, Joga, Jogasutry, Johann Wolfgang von Goethe, John Locke, John Toland, John Wiley & Sons, Judaizm, Judaizm konserwatywny, Judaizm reformowany, Judaizm rekonstrukcjonistyczny, Julien Offray de La Mettrie, Kagju, Kalwinizm, Kami (mitologia japońska), Kaodaizm, Karaimizm, Karl Marx, Karma, Katolicki liberalizm, Katolickie Kościoły wschodnie, Katolicyzm, Kazimierz Łyszczyński, Kazimierz Banek, Kemetyzm, Kimbangizm, Kościół (organizacja), Kościół łaciński, Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, Kościół katolicki, Kościół Lumpa, Kościół Nazarejczyka, Kościół Palmariański, Kościół Pana „Aladura”, Kościoły asyryjskie, Kościoły greckokatolickie, Kościoły orientalne, Konfucjanizm, Konfucjusz, Kongregacjonalizm, Konklawizm, Koptyjski Kościół Ortodoksyjny, Koran, Krysznaizm, Krytyka religii, Krzyż maltański, Kult religijny, Kulty cargo, Kwakrzy, Laktancjusz, Laozi, Latający Potwór Spaghetti, Litwini, Louis Bouyer, Lucilio Vanini, Lucyfer, Lud, Ludwig Feuerbach, Luteranizm, Magia, Mahajana, Mahomet, Malarstwo jaskiniowe, Malikici, Mandaizm, Manicheizm, Manusmryti, Marcin Luter, Mariawityzm, Max Scheler, Mazdaizm, Medytacja, Medytacja chrześcijańska, Melford Spiro, Mennonici, Metodyzm, Michel de Montaigne, Milleryzm, Mircea Eliade, Mistycyzm, Mit, Mitra (mitologia), Mitraizm, Modekngei, Mojżesz, Moksza (hinduizm), Monoteizm, Moralność, Morelly, Mormonizm, Mozaizm, Msza, Nanak, Naraka, Naród Islamu, Natjaśastra, Nenbutsu-shū, New Age, Niccolò Machiavelli, Nieśmiertelność, Niebo (raj), Niereligijność, Niewidzialny Różowy Jednorożec, Niezależny Kościół Filipiński, Ningma, Nirwana, Nizaryci, Nonteizm, Nowe ruchy religijne, Oświecenie (religie Wschodu), Obrządek, Okres Wiosen i Jesieni, Okultyzm, Ontogeneza, Opium ludu, Orfizm (religia), Ormuzd, Osho (guru), Panenteizm, Panteizm, Parodia religii, Paul d’Holbach, Paweł z Tarsu, Pentekostalizm, Pięcioksiąg konfucjański, Pięcioprocentowcy, Piekło, Pitagorejczycy, Pokora, Politeizm, Polskokatolicyzm, Popowcy, Potrójna Bogini, Poznanie, Pramonoteizm, Prawosławie, Prezbiterianizm, Protestantyzm, Przesąd, Psychologia religii, Purany, Raelizm, Reform Bahai Faith, Reinkarnacja, Rekonstrukcjonizm celtycki, Religia fikcyjna, Religia naturalna, Religia objawiona, Religia plemienna, Religie abrahamowe, Religie dharmiczne, Religie etniczne, Religie kosmocentryczne, Religie prehistoryczne, Religie rodzime Afryki, Religie rodzime Australii, Religie teocentryczne, Religioznawstwo, René Guénon, Restoracjonizm, Richard Dawkins, Richard Wagner, Robert Sapolsky, Rodzimowierstwo bałtyjskie, Rodzimowierstwo germańskie, Rodzimowierstwo słowiańskie, Romuva, Ruch Rastafari, Rudolf Otto, Rytuał, Rzeczywistość, Sacrum, Sakja, Sam Harris, Samarytanie, Santeria, Satanizm, Sathya Sai Baba, Sŏn, Scjentologia, Sedewakantyzm, Seweryn Goszczyński, Shingon, Shintō, Shintō sekciarskie, Sigmund Freud, Sikhizm, Skopcy, Skrypturalizm, Smryti, Socjologia religii, Spirytyzm, Społeczność, Społeczność Chrystusa, Sri Guru Granth Sahib, Stanisław Staszic, Stanisław Witkiewicz, Starokalendarzowcy, Starokatolicyzm, Staroobrzędowcy, Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego, Sufizm, Sunnizm, Sutra, Syn Boży, Syryjski Kościół Ortodoksyjny, System, Szabat, Szafi’ici, Szajchizm, Szkoła Czystej Krainy, Szyizm, Tadeusz Boy-Żeleński, Tadeusz Kotarbiński, Tanach, Tantry jogi najwyższej, Taoizm, Tarika, Teizm, Tendai, Teologia, Therawada, Thomas Henry Huxley, Thomas Hobbes, Tomasz Hergesel, Tomasz z Akwinu, Tommaso Campanella, Tradycjonalizm katolicki, Transcendencja (religia), Trójca Święta, Trzy skarby, Układ odpornościowy, Unia Utrechcka Kościołów Starokatolickich, Unitarianizm, Upaniszady, Voltaire, Voodoo, Wadżrajana, Wahhabizm, Waldensi, Wardhamana Mahawira, Władysław Witwicki, Wedy, Wiara religijna, Wicca, Wirus umysłu, Wisznu, Wisznuizm, Wróżenie, Wspólnota religijna, Wu wei, Wydawnictwo WAM, Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, Zajdyci, Zamach z 11 września 2001 roku, Zaratusztra, Zaratusztrianizm, Zbawienie, Zen, Zenrin-kyō, Zhuangzi (księga), Zikryci, Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego, Zurwanizm, Związek wyznaniowy.