Szybszy dostęp niż przeglądarce!
53 kontakty: Buddyzm, Buddyzm tybetański, Czogje Triczen Rinpocze, Dharma, Gelug, Hewadżra, Indie, Język tybetański, Jidam, Kagju, Kalaczakra, Lamdre, Luding Khenczen Rinpocze, Madhjamaka, Mahamudra, Mahasiddha, Manjushri, Marpa Tłumacz, Nagardżuna, Naropa, Natura Buddy, Ningma, Padmasambhava, Pinyin tybetański, Prasangika, Sakja (klasztor), Sakja Pandita, Sanskryt, Scholastyka (filozofia), Siunjata, Sonam Tsemo, Swatantrika, Tantra, Tantry jogi najwyższej, Transliteracja Wyliego, Tulku, Tybet (region), Virupa, Wadźrabhajrawa, Wadźrajogini, Wadżrajana, 1034, 1073, 1092, 1102, 1142, 1158, 1174, 1182, 1216, ..., 1235, 1251, 1280. Rozwiń indeks (3 jeszcze) »
Buddyzm
„Koło Dharmy” – najczęściej spotykany buddyjski symbol. Flaga buddyjska Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pāli. Buddha Dhamma lub Buddha Sasana – „Nauka Przebudzonego”) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, którego założycielem i twórcąjego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e. Siddhārtha Gautama (pāli. Siddhattha Gotama), syn księcia z rodu Śākyów, władcy jednego z miast-państw w północnych Indiach.
Nowy!!: Sakja i Buddyzm · Zobacz więcej »
Buddyzm tybetański
Wylie: mkhas grub dge legs dpal bzang po; 1385–1438). Od słowa lama pochodzi określenie buddyzmu tybetańskiego jako lamaizmu Buddyzm tybetański (tyb.: བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན།, Wylie: bod brgyud nang bstan; określany też jako lamaizm, choć nazwa ta bywa odbierana jako pejoratywna i jest merytorycznie niesłuszna) – odmiana buddyzmu, która jest głównąreligiąTybetu i jego regionów sąsiadujących (np. Bhutanu, Nepalu, Sikkimu i Ladakhu) od czasu ustanowienia jej jako religii państwowej przez króla Trisong Decena (Wylie: khri srong lde btsan) panującego w Tybecie w okresie od roku 755 do 797.
Nowy!!: Sakja i Buddyzm tybetański · Zobacz więcej »
Czogje Triczen Rinpocze
Czogje Triczen Rinpocze (ur. 1920, zm. 2007) – wielki mistrz buddyzmu tybetańskiego, zwierzchnik tradycji tsharpa - jednej z trzech głównych szkół tradycji sakja buddyzmu tybetańskiego.
Nowy!!: Sakja i Czogje Triczen Rinpocze · Zobacz więcej »
Dharma
Dharma (skt. धर्म; pali Dhamma धम्म; chiń. 法, pinyin fǎ; kor. pŏp 법, talma; jap. 法 hō lub ダルマ daruma; wiet. pháp, đạt-ma; tyb. ལྷ་ཆོས།, Wylie lha chos) – wieloznaczny termin występujący w religiach dharmicznych, np.
Nowy!!: Sakja i Dharma · Zobacz więcej »
Gelug
Gelug (tyb. དགེ་ལུགས་པ།, Wylie: dge lugs pa, ZWPY: Gêlug-pa; nazwa po tybetańsku oznacza system szlachetności) – jedna z czterech głównych tradycji (szkół, obrządków) buddyzmu tybetańskiego nauczających hinajany, mahajany i wadżrajany.
Nowy!!: Sakja i Gelug · Zobacz więcej »
Hewadżra
Hewadżra i Nairatmja Hewadżra (tyb. ཀྱེ་རྡོ་རྗེ་, Kje(ba) dorże; chiń. 喜金刚, Xǐ jīngāng; mong. Kevajra) – bóstwo będące jednym z jidamów.
Nowy!!: Sakja i Hewadżra · Zobacz więcej »
Indie
Indie (niezaakceptowana społecznie propozycja PAN z 1959 r.: India,, trl. Bhārat, trb. Bharat), Republika Indii (hindi: भारत गणराज्य, trl. Bhārat Gaṇarājya, trb. Bharat Ganaradźja; ang. Republic of India) – państwo położone w Azji Południowej, zajmujące większość subkontynentu indyjskiego.
Nowy!!: Sakja i Indie · Zobacz więcej »
Język tybetański
Inskrypcja w języku tybetańskim Mantra „Om mani padme hum” w alfabecie tybetańskim z użyciem znaków do zapisu dźwięków obcojęzycznych Język tybetański (tyb., Wylie: bod-skad, ZWPY: Pögä) – język z gałęzi tybeto-birmańskiej języków chińsko-tybetańskich.
Nowy!!: Sakja i Język tybetański · Zobacz więcej »
Jidam
Naropy Jidam (transliteracja Wyliego: yi dam; sanskryt. iṣṭadevatā) – jeden z trzech korzeni praktyki buddyjskiej, prowadzącej do oświecenia; charakterystyczna dla wadżrajany metoda praktyki, w której występuje medytacyjne skupienie na postaci manifestacji buddy (lub mahasiddhy np. Padmasambhawy) wybieranej na podstawie indywidualnie wybranej tantry lub termy i bezpośredniego przekazu autentycznego mistrza (język tybetański: lama) odpowiednio do możliwości i zdolności adepta wadżrajany.
Nowy!!: Sakja i Jidam · Zobacz więcej »
Kagju
Tradycyjne wyobrażenie Marpy Tłumacza (1012-1097), założyciela marpa kagju w Tybecie Kagju (wymowa tybetańska kagjü, tyb.: བཀའ་བརྒྱུད་པ, wylie: bka’ brgyud pa, ZWPY: Gagyü-pa) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.
Nowy!!: Sakja i Kagju · Zobacz więcej »
Kalaczakra
Koło Czasu (sanskr. कालचक्र kālacakra; tyb.: དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ།, Wylie: dus kyi 'khor lo) – medytacyjny aspekt buddy (tyb. jidam) należący do cyklu nauk tradycji Wadżrajana i tantr klasy Maha-Anuttara-Yoga.
Nowy!!: Sakja i Kalaczakra · Zobacz więcej »
Lamdre
Lamdre (tyb. Lam „Ścieżka”, Dre „Rezultat”) – „Ścieżka i jej Owoc”, kompletny i unikatowy system teorii i praktyk kultywowany w szkole sakja, związany z Tantrami Jogi Najwyższej, obejmujący wszystkie poziomy w ścieżce do oświecenia w buddyzmie tybetańskim.
Nowy!!: Sakja i Lamdre · Zobacz więcej »
Luding Khenczen Rinpocze
Luding Khenczen Rinpocze (ur. 1931) – mistrz buddyzmu tybetańskiego, zwierzchnik tradycji ngor szkoły sakja - jednej z trzech głównych tradycji sakja buddyzmu tybetańskiego.
Nowy!!: Sakja i Luding Khenczen Rinpocze · Zobacz więcej »
Madhjamaka
Posążek przedstawiający nauczającego Nagardżunę, klasztor tybetański w Kullu, Indie. Madhjamaka, czyli „Droga Środka” (sanskryt: माध्यमक, Mādhyamaka, chiń. 中觀派 Zhōngguānpài lub 中道宗 Zhōngdàozōng; zwana też Śunyavada) – jest tradycjąnauk mahajany, na temat m.in.
Nowy!!: Sakja i Madhjamaka · Zobacz więcej »
Mahamudra
Mahamudra (sanskryt. mahāmudrā; wymowa tybetańska. ciakcien; tyb. ཕྱག་ཆེན།; Wylie. phyag chen) – naturalny stan oraz kompleksowy system prowadzący do tego stanu związany z tantrami jogi najwyższej „nowożytnego przekazu” sarma (Wylie. gsar ma) bądź tantrami wewnętrznymi (Wylie. nang rgyud) „starożytnego przekazu” ningma (Wylie. rnying ma) buddyzmu tybetańskiego.
Nowy!!: Sakja i Mahamudra · Zobacz więcej »
Mahasiddha
Mahasiddha (tyb.: གྲུབ་ཐོབ་ཆེན་པོ, Wylie: grub thob chen po, ZWPY: Chubtobqênbo), urzeczywistniony mistrz – w buddyzmie tybetańskim i hinduizmie tantrycznym termin określający oświeconych mistrzów ścieżki tantrycznej, którzy osiągnęli najwyższy poziom poznania, maha-siddhi, oznaczający najwyższąmoc, osiągnięcie jedności z nienazywalnąrzeczywistością, jak i również manifestujących to urzeczywistnienie (spełnienie) w wymiarze względnym, zjawiskowym.
Nowy!!: Sakja i Mahasiddha · Zobacz więcej »
Manjushri
'''Tradycyjna figurka z Nepalu ze swymi atrybutami''' Monju Bosatsu w klasztorze Myoshinji w Kioto, Japonia Manjushri (skr. मञ्जुश्री, Mañjuśrī, Manjushri, Mandziuśri (chiń. 文殊師利 Wénshū Shīlì, 文殊 Wénshū; kor. Munsu(sari); jap. Monju) – w buddyzmie Bodhisattwa Mądrości. Należy do 3 najważniejszych bodhisattwów w mahajanie i wadżrajanie (obok Awalokiteśwary i Wadżrapaniego). Jest emanacjąbuddy Wajroczany (jednego z buddów 5 rodzin). Inspiruje do odkrywania pustki (świadcząo tym m.in. przedmioty, które trzyma w swoich dłoniach – w prawej miecz odcinający dualistyczne spojrzenie na rzeczywistość, a w lewej kwiat lotosu, na którym spoczywa tekst Pradżniaparamity). Z tego też powodu nazywany jest też bodhisattwąmądrości. Jest przedstawiany w postaci 16-letniego młodzieńca, co daje w ten sposób wskazówkę, iż mądrość nie musi być kojarzona z dojrzałym wiekiem. Uważa się, że Mandziuśri przebywa obecnie w czystej krainie, która ma swoje ziemskie odniesienie w rejonie chińskich gór Wutai Shan (Pięć gór raju). W XIX w. Mipham Rinpocze (1846–1912) opracował MO (jest to tybetańska sztuka wróżenia), która opiera się na postaci bodhisattwy Mandziuśriego i jego mantrze OM AH RA PA TSA NA DHI. Jest jidamem na którego medytowało wielu wielkich mistrzów przeszłości jak ww. Mipham Rinpocze i Szantidewa. EmanacjąMandziuśriego był m.in. wielki mistrz i współinicjator niesekciarskiego ruchu Rime – Dziamjang Khjentse Rinpocze. Istnieje kilka form Mandziuśriego m.in. w kolorze białym, żółtym (złotym). Kategoria:Bodhisattwowie.
Nowy!!: Sakja i Manjushri · Zobacz więcej »
Marpa Tłumacz
Marpa Tłumacz (tyb.: མར་པ་ལོ་ཙྰ་བ་ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས་, Wylie：mar pa lo bo’ chos kyi blo gros; 1012–1097) – wielki mistrz buddyzmu tybetańskiego, uczeń m.in.
Nowy!!: Sakja i Marpa Tłumacz · Zobacz więcej »
Nagardżuna
Nagardżuna (Nāgārjuna, telugu నాగార్జునా) – żyjący w II wieku twórca filozofii ''madhjamiki'' („Środkowej Drogi”).
Nowy!!: Sakja i Nagardżuna · Zobacz więcej »
Naropa
Naropa (tyb.; sanskryt: Nadaprada, ur. 1016, zm. 1100) – indyjski mistyk i mnich buddyjski, uczeń Tilopy, brat Nigumy, a także główny nauczyciel Marpy.
Nowy!!: Sakja i Naropa · Zobacz więcej »
Natura Buddy
Natura Buddy (także Tathagatagarbha, Sugatagarbha; sans. Buddhatā, chiń. 佛性 fóxìng, kor. pulsŏng lub bulseong, jap. 仏性 busshō, wiet. phật tính, wylie: de bzhin gshegs pa’i snying po; chin. rulaizang) – esencja umysłu, najwyższa mądrość, absolutna natura wszystkiego, co istnieje, umożliwiająca osiągnięcie Oświecenia według buddyzmu.
Nowy!!: Sakja i Natura Buddy · Zobacz więcej »
Ningma
Mandarawy i Jeszie Tsogial nad którymi znajdująsię Samantabhadra, Wadżrasattwa i Garab Dordże, a poniżej tybetańscy mistrzowie Longczenpa oraz Dżigme Lingpa Ningma (tyb. རྙིང་མ་, Wylie: rnying ma, ZWPY: Nyingma) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.
Nowy!!: Sakja i Ningma · Zobacz więcej »
Padmasambhava
Padmasambhava Gompie Drophan Ling w Darnkowie Padmasambhava (dosł. „zrodzony z lotosu”; tyb.: པདྨ་འབྱུང་གནས།, Wylie: pad ma 'byung gnas, ZWPY: Bämajungnä; chiń.: 蓮花生, Liánhuāshēng), Guru Rinpocze (ok. 730-810) – urodzony w królestwie Oddijana, które znajdowało się na terenie obecnego Pakistanu, wielki mahasiddha, który w VIII wieku przeniósł pełny przekaz buddyzmu do Tybetu i Bhutanu, a zwłaszcza nauki Wadżrajany.
Nowy!!: Sakja i Padmasambhava · Zobacz więcej »
Pinyin tybetański
Tybetański pinyin (chiń. 藏文拼音 Zàngwén Pīnyīn, stąd skrót ZWPY) – oficjalna transkrypcja języka tybetańskiego przy użyciu alfabetu łacińskiego, używana na terenie ChRL.
Nowy!!: Sakja i Pinyin tybetański · Zobacz więcej »
Prasangika
Prasangika – jedna ze szkół madhjamaki, czyli tzw.
Nowy!!: Sakja i Prasangika · Zobacz więcej »
Sakja (klasztor)
Starsza północna część klasztoru Klasztor Sakja (tyb: ས་སྐྱ་དགོན།་, Wylie: sa skya dgon pa, od ས་སྐྱ sa skya, szara lub blada ziemia) – buddyjski klasztor w prefekturze Xigazê, w Tybetańskim Regionie Autonomicznym.
Nowy!!: Sakja i Sakja (klasztor) · Zobacz więcej »
Sakja Pandita
Sakya Pandita Sakja Pandita Kunga Gyeltsen, Kunga Gylatshan Pal Zangpo (tyb.: ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་།, Wylie: sa skya paṇḍita kun dga’ rgyal mtshan, tyb.: Sa’gya Pandita Günga Gyaincain; 1182–1251 r. n.e.) – wielki tybetański przywódca duchowy, jeden z najbardziej wpływowych buddyjskich uczonych oraz scholastyków.
Nowy!!: Sakja i Sakja Pandita · Zobacz więcej »
Sanskryt
Rygwedy w sanskrycie Sanskryt (dewanagari: संस्कृतम् saṃskṛtam; sa.msk.rtā bhā.sā, od sa.m+k.r: zestawiać, składać; bhā.sā: język; język uporządkowany, w przeciwieństwie do języków naturalnych prakrytów, tzn. ludowych o nieuporządkowanej gramatyce) – język literacki starożytnych, średniowiecznych i wczesnonowożytnych Indii.
Nowy!!: Sakja i Sanskryt · Zobacz więcej »
Scholastyka (filozofia)
Mistrz i uczniowie (1464) Scholastyka – termin wieloznaczny.
Nowy!!: Sakja i Scholastyka (filozofia) · Zobacz więcej »
Siunjata
Siakjamuniego nauczającego siunjatę, Muzeum w Sarnath, Indie. Siunjata (pāli. suññatā; sanskr. śūnyatā; शून्यता – pustka, pustość, niesubstancjalność; chiń. 空 kōng, kongxing 空性; kor. kong 공, kongsŏng; jap. kū, kūshō; wiet. không, không tính; tyb. stong pa nyid) – pojęcie występujące we wszystkich odłamach buddyzmu.
Nowy!!: Sakja i Siunjata · Zobacz więcej »
Sonam Tsemo
Sonam Tsemo (tyb.: བསོད་ནམས་རྩེ་མོ།, Wylie: bsod nams rtse mo, ZWPY: Soinam Zêmo; 1142–1182) – tybetański mistrz buddyzmu wadżrajany, należy do Pięciu Wielkich Mistrzów, którzy uważani sąza założycieli szkoły sakja buddyzmu tybetańskiego.
Nowy!!: Sakja i Sonam Tsemo · Zobacz więcej »
Swatantrika
Bhavavivekę (Vi w n.e.), kluczowąpostać dla współczesnej madhjamaki Swatantrika – jedna ze szkół madhjamaki, czyli tzw.
Nowy!!: Sakja i Swatantrika · Zobacz więcej »
Tantra
Tantra - ilustracja z muzeum Patan w Nepalu Tantra – rodzaj dzieła, właściwy dla tantryzmu śaktyjskiego, dźinijskiego i buddyjskiego.
Nowy!!: Sakja i Tantra · Zobacz więcej »
Tantry jogi najwyższej
Tantry jogi najwyższej (sanskryt. anuttara joga tantra, tyb. བླ་ན་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་, transliteracja Wyliego. rnal 'byor bla na med pa’i rgyud) – najbardziej zaawansowane tantry wadżrajany, gdzie występuje praktyka fazy spełniającej (transliteracja Wyliego. rdzogs rim), z punktu widzenia szkół sarma buddyzmu tybetańskiego takich jak sakja, kagju, gelug, dzionang.
Nowy!!: Sakja i Tantry jogi najwyższej · Zobacz więcej »
Transliteracja Wyliego
Transliteracja Wyliego – najczęściej stosowana transliteracja języka tybetańskiego, zaprezentowana przez tybetologa Turrella Wyliego (1927–1984) w 1959.
Nowy!!: Sakja i Transliteracja Wyliego · Zobacz więcej »
Tulku
Tulku (tyb.: སྥྲུལ་སྐུ་, Wylie: sprul sku, ZWPY: zhügu) – w buddyzmie tybetańskim – istota, która manifestuje się w postaci ludzkiej przez wiele kolejnych inkarnacji, w przeciwieństwie do innych istot odradzająca się w świadomy sposób, aczkolwiek nie zawsze pamiętająca swoje poprzednie żywoty.
Nowy!!: Sakja i Tulku · Zobacz więcej »
Tybet (region)
Tybet (Wylie: Bod, ZWPY: Poi; chiń.: 西藏, pinyin: Xīzàng) – kraina historyczna w Azji obejmująca Wyżynę Tybetańskąi jej przyległości, obecnie w większości w granicach Chin.
Nowy!!: Sakja i Tybet (region) · Zobacz więcej »
Virupa
Virupa – wielki mistrz buddyzmu tybetańskiego, mahasiddha z Indii, prekursor tybetańskiej szkoły sakja.
Nowy!!: Sakja i Virupa · Zobacz więcej »
Wadźrabhajrawa
Posążek przedstawiający jidama Wadżrabhajrawa, British Museum Wadżrabhajrawa (skt. यमान्तक Wadżra-przerażliwy, tybetański གཤིན་རྗེ་གཤེད་ Dzordże Shinjeshe, Transliteracja Wyliego: rDorje Gshin-rje-gshed), inna nazwa Jamantaka – gniewna forma Buddy należąca do nauk tantr Jogi Najwyższej buddyzmu tybetańskiego zwanych z sanskrytu jako Maha Anuttara Joga Tantra.
Nowy!!: Sakja i Wadźrabhajrawa · Zobacz więcej »
Wadźrajogini
Thanka przedstawiająca Wadżrajogini Wadżrajogini (sanskryt: Vajrayoginī; język chiński: 瑜伽空行母 Yújiā kōngxíngmǔ; język tybetański: Dorje Naljorma, transliteracja Wyliego: Rdo rje rnal ’byor ma, dosłownie Diamentowa Jogini) – jidam związany z tantrami Jogi najwyższej.
Nowy!!: Sakja i Wadźrajogini · Zobacz więcej »
Wadżrajana
mala Wadżrajana – kierunek buddyzmu związany z praktykątantr, który wyodrębnił się ok.
Nowy!!: Sakja i Wadżrajana · Zobacz więcej »
1034
Bez opisu.
Nowy!!: Sakja i 1034 · Zobacz więcej »
1073
Bez opisu.
Nowy!!: Sakja i 1073 · Zobacz więcej »
1092
Bez opisu.
Nowy!!: Sakja i 1092 · Zobacz więcej »
1102
Bez opisu.
Nowy!!: Sakja i 1102 · Zobacz więcej »
1142
Bez opisu.
Nowy!!: Sakja i 1142 · Zobacz więcej »
1158
Bez opisu.
Nowy!!: Sakja i 1158 · Zobacz więcej »
1174
Bez opisu.
Nowy!!: Sakja i 1174 · Zobacz więcej »
1182
Bez opisu.
Nowy!!: Sakja i 1182 · Zobacz więcej »
1216
Bez opisu.
Nowy!!: Sakja i 1216 · Zobacz więcej »
1235
Bez opisu.
Nowy!!: Sakja i 1235 · Zobacz więcej »
1251
Bez opisu.
Nowy!!: Sakja i 1251 · Zobacz więcej »
1280
Bez opisu.
Nowy!!: Sakja i 1280 · Zobacz więcej »
