Spis treści
318 kontakty: Aktywność słoneczna, Albedo, Aleksander Wolszczan, Alfa Centauri, Angelo Secchi, Apeks Słońca, Aphelium, Apollo 11, Apollo 15, Apollo 16, Apollo 17, Ariel (księżyc), Arjabhata, Arystarch z Samos, Środek ciężkości, Atmosfera, Atmosfera Ziemi, Łuna 1, Łuna 10, Łuna 2, Łunochod 1, Życie, Bąbel Lokalny, Biały karzeł, Biegun magnetyczny, Brązowy karzeł, Burza magnetyczna, Cassini-Huygens, Centaury (planetoidy), Chad Trujillo, Charon (księżyc), Christiaan Huygens, Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym, Ciało niebieskie, Ciąg główny, Clyde Tombaugh, Cubewano, Czarny karzeł, Czerwony karzeł, Czerwony olbrzym, David Jewitt, David Rabinowitz, Dawn (sonda kosmiczna), Deep Impact, Deimos (księżyc), Deorbitacja, Diagram Hertzsprunga-Russella, Dimidium, Doba, Droga Mleczna, ... Rozwiń indeks (268 jeszcze) »
- Planetologia
Aktywność słoneczna
Aktywność słoneczna w latach 1976–2006.Oznaczenia wykresów: Irradiancja (dzienna/roczna), Plamy słoneczne, Rozbłysk słoneczny, Strumień radiowy 10,7 cm. Aktywność słoneczna – zmiany zachodzące w atmosferze Słońca, powodujące fluktuacje poziomu emitowanego przez gwiazdę promieniowania elektromagnetycznego, w tym światła, które dociera do Ziemi (zob.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Aktywność słoneczna
Albedo
Wartość procentowa odbijanego światła słonecznego na Ziemi w różnych warunkach Albedo – parametr fotometryczny określający zdolność odbijania światła przez danąpowierzchnię.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Albedo
Aleksander Wolszczan
Aleksander Wolszczan (ur. 29 kwietnia 1946 w Szczecinku) – polski radioastronom, profesor nauk fizycznych, nauczyciel akademicki, współodkrywca (wraz z Kanadyjczykiem Dale’em Frailem) pierwszych planet pozasłonecznych, profesor Pennsylvania State University, związany także z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Aleksander Wolszczan
Alfa Centauri
Alfa Centauri (α Cen, Rigil Centaurus, Toliman) – gwiazda wielokrotna w gwiazdozbiorze Centaura, trzecia pod względem jasności gwiazda widoczna na nocnym niebie.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Alfa Centauri
Angelo Secchi
Pietro Angelo Secchi (ur. 29 czerwca 1818 w Reggio nell’Emilia, zm. 26 lutego 1878 w Rzymie) – włoski uczony i jezuita.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Angelo Secchi
Apeks Słońca
Apeks Słońca (łac. apex „szczyt; szpic czapki kapłana Jowisza”) – punkt, w kierunku którego Słońce porusza się względem innych jasnych gwiazd w otoczeniu.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Apeks Słońca
Aphelium
Schemat orbity heliocentrycznej: 1 – aphelium, 2 – peryhelium, 3 – Słońce Aphelium (polska nazwa – punkt odsłoneczny; zlatynizowany wyraz pochodzenia greckiego, od gr. - "od" i - "słońce") – punkt na orbicie ciała niebieskiego krążącego wokół Słońca, znajdujący się w miejscu największego oddalenia (apocentrum) tego ciała od Słońca.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Aphelium
Apollo 11
Apollo 11 – misja kosmiczna, której głównym celem było pierwsze lądowanie człowieka na Księżycu.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Apollo 11
Apollo 15
James '''Irwin''' oddaje honory fladze amerykańskiej. Obok lądownik księżycowy '''LM''' oraz pojazd '''LRV'''. Apollo 15 – misja załogowa w ramach programu Apollo; czwarta misja, podczas której astronauci wylądowali 30 lipca 1971 roku na powierzchni Księżyca.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Apollo 15
Apollo 16
fladze amerykańskiej. Za nim lądownik księżycowy '''LM''' oraz pojazd księżycowy LRV. Apollo 16 – piąta załogowa misja, podczas której astronauci wylądowali na powierzchni Księżyca.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Apollo 16
Apollo 17
Apollo 17 – ostatnia w ramach programu Apollo, szósta załogowa misja na Księżyc, w której astronauci lądowali na powierzchni.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Apollo 17
Ariel (księżyc)
Ariel (Uran I ) – jeden z pięciu największych satelitów Urana.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ariel (księżyc)
Arjabhata
Arjabhata (dewanagari: आर्यभट, trl. Āryabhaṭa) (ur. 476 w Kusumapurze (dzisiaj Patna), zm. 550) – matematyk i astronom indyjski, uznawany za jednego z najwybitniejszych w historii Indii.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Arjabhata
Arystarch z Samos
Ziemi Arystarch z Samos (gr. Aristarchos ho Samios; ok. 310–230 p.n.e.) – grecki astronom pochodzący z wyspy Samos, który jako pierwszy zaproponował heliocentryczny model Układu Słonecznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Arystarch z Samos
Środek ciężkości
Środek ciężkości ciała w polu grawitacyjnym – punkt, w którym umownie przyłożona jest wypadkowa siła grawitacji danego ciała sztywnego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Środek ciężkości
Atmosfera
Górne warstwy atmosfery Ziemi; w tle widoczny zdeformowany przez ugięcie światła obraz Księżyca Atmosfera – gazowa powłoka otaczająca ciało niebieskie o masie wystarczającej do utrzymywania warstwy gazów w wyniku działania grawitacji.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Atmosfera
Atmosfera Ziemi
Górne warstwy atmosfery; w tle widoczny zdeformowany przez ugięcie światła Księżyc Pionowy podział atmosfery z zachowanąskaląwysokości Atmosfera Ziemi – powłoka gazowa otaczająca planetę Ziemię utrzymywana przy powierzchni przez grawitację planety.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Atmosfera Ziemi
Łuna 1
Łuna 1 lub Mieczta (Мечта – ros. marzenie) – radziecka sonda księżycowa wystrzelona 2 stycznia 1959.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Łuna 1
Łuna 10
Łuna 10 – radziecka bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona w ramach programu Łuna.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Łuna 10
Łuna 2
Łuna 2 – bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona przez ZSRR.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Łuna 2
Łunochod 1
Makieta Łunochoda 1 w muzeum w Moskwie Łunochod 1 (ros. Луноход, czyli chodzący po księżycu), (indeks COSPAR 1970-095D) – pierwszy z dwóch bezzałogowych, sterowanych z Ziemi łazików radzieckich przeznaczonych do badań Księżyca.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Łunochod 1
Życie
Rośliny w górach Ruwenzori (Uganda) Życie roślinne (Waitakere Ranges) Morza Czerwonego symetria Gaja) Życie (gr. βίος, bios) w biologii ma dwie, związane ze sobądefinicje.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Życie
Bąbel Lokalny
Loop I (zawierającego Antares, po lewej widoczna Betelgeza) Bąbel Lokalny – obszar przestrzeni kosmicznej o małej gęstości materii międzygwiazdowej wewnątrz Ramienia Oriona w Drodze Mlecznej, wewnątrz którego aktualnie znajduje się Słońce.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Bąbel Lokalny
Biały karzeł
Biały karzeł – niewielki (rzędu rozmiarów Ziemi) obiekt astronomiczny składający się ze zdegenerowanej materii, emitujący m.in.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Biały karzeł
Biegun magnetyczny
kompasu w pobliżu biegunów magnesu Biegun magnetyczny – pojęcie używane w dwojakim znaczeniu.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Biegun magnetyczny
Brązowy karzeł
54 Psc B, sfotografowane przez Kosmiczny Teleskop Spitzera Brązowy karzeł – obiekt gwiazdopodobny o masie zbyt małej (poniżej ok. 8% masy Słońca – 80 mas Jowisza), by mogły zachodzić w nim reakcje przemiany wodoru w hel, które sągłównym źródłem energii gwiazd ciągu głównego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Brązowy karzeł
Burza magnetyczna
wiatru słonecznego na ziemskie pole magnetyczne Burza magnetyczna (geomagnetyczna) – nagłe i intensywne zmiany pola magnetycznego Ziemi (magnetosfery).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Burza magnetyczna
Cassini-Huygens
Cassini-Huygens – misja bezzałogowej sondy kosmicznej przeznaczonej do wykonania badań Saturna, jego pierścieni, księżyców i magnetosfery.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Cassini-Huygens
Centaury (planetoidy)
Orbity znanych centaurów Centaury – małe ciała Układu Słonecznego, które poruszająsię wokół Słońca po orbitach pomiędzy orbitami Jowisza i Neptuna.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Centaury (planetoidy)
Chad Trujillo
Chadwick (Chad) A. Trujillo (ur. 22 listopada 1973) – amerykański astronom. Tytuł doktora w dziedzinie astronomii uzyskał w 2000 roku na Uniwersytecie Hawajskim, po czym zatrudnił się w California Institute of Technology. Od 2003 roku pracował w Obserwatorium Gemini North na Hawajach, a od 2016 roku jako assistant professor (odpowiednik polskiego adiunkta) na Uniwersytecie Północnej Arizony.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Chad Trujillo
Charon (księżyc)
Charon (Pluton I) – największy naturalny satelita Plutona, odkryty 22 czerwca 1978 roku przez Jamesa Christy’ego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Charon (księżyc)
Christiaan Huygens
Christiaan Huygens (ur. 14 kwietnia 1629 w Hadze, zm. 8 lipca 1695 tamże) – holenderski uczony: matematyk, fizyk teoretyczny i doświadczalny, astronom oraz inżynier-wynalazca.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Christiaan Huygens
Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym
Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym przedstawia w postaci tabelarycznej chronologiczny przegląd odkryć głównych obiektów w Układzie Słonecznym, takich jak: planety, planety karłowate i ich księżyce.
Ciało niebieskie
Ciało niebieskie – każdy naturalny obiekt fizyczny oraz układ powiązanych ze sobąobiektów lub ich struktur, występujący w przestrzeni kosmicznej poza granicąatmosfery ziemskiej.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ciało niebieskie
Ciąg główny
typem widmowym dla gwiazd ciągu głównego. Zmiany barwy od czerwieni ku błękitowi (od lewej do prawej) związane sąze wzrostem temperatury fotosfery. Ciąg główny – pas przebiegający wzdłuż krzywej na diagramie Hertzsprunga-Russella, w którym zgrupowana jest większość gwiazd z okolic Słońca.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ciąg główny
Clyde Tombaugh
Clyde Tombaugh (około 1930) Clyde William Tombaugh (ur. 4 lutego 1906 w Streator, Illinois, zm. 17 stycznia 1997 w Las Cruces, Nowy Meksyk) – amerykański astronom, odkrywca w 1930 roku planety karłowatej Pluton, przez długi czas uważanej za dziewiątąplanetę Układu Słonecznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Clyde Tombaugh
Cubewano
Obiekt (486958) Arrokoth (2014 MU69) sfotografowany przez sondę New Horizons z odległości ok. 6 700 km Cubewano (klasyczne obiekty Pasa Kuipera) – rodzaj planetoid (obiektów transneptunowych) z Pasa Kuipera, okrążających Słońce w odległości 40–50 au po orbitach o stosunkowo niewielkiej ekscentryczności.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Cubewano
Czarny karzeł
Czarny karzeł – hipotetyczna gwiazda zdegenerowana powstająca, kiedy biały karzeł wypala się całkowicie i nie może emitować już promieniowania elektromagnetycznego Według obecnie akceptowanych teorii, gwiazda z czerwonego olbrzyma ewoluuje do stadium białego karła.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Czarny karzeł
Czerwony karzeł
Proxima Centauri, najbliższy czerwony karzeł, sfotografowany przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a Czerwony karzeł – gwiazda ciągu głównego późnego typu widmowego (K, M, rzadko L).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Czerwony karzeł
Czerwony olbrzym
Budowa wewnętrzna żółtych karłów typu Słońca i czerwonych olbrzymów (właściwąskalę rozmiarów ukazuje wstawka w prawym dolnym rogu). Czerwony olbrzym – gwiazda o stosunkowo niewielkiej masie (od 0,5 do ok. 8–10 mas Słońca), będąca na schyłkowym etapie ewolucji.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Czerwony olbrzym
David Jewitt
David Jewitt David C. Jewitt (ur. w 1958) – angielski astronom, odkrywca (wspólnie z Jane Luu) pierwszego obiektu w Pasie Kuipera – planetoidy (15760) Albion.
Zobaczyć Układ Słoneczny i David Jewitt
David Rabinowitz
David Rabinowitz David Lincoln Rabinowitz (ur. w 1960) – astronom z Uniwersytetu Yale.
Zobaczyć Układ Słoneczny i David Rabinowitz
Dawn (sonda kosmiczna)
Sonda podczas przygotowań na stanowisku startowym 1 lipca 2007 r. Rozmieszczenie instrumentów Trajektoria międzyplanetarna sondy Dawn Dawn – bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona we wrześniu 2007 roku przez NASA, której celem było dotarcie na orbitę planetoidy (4) Westa, a następnie na orbitę planety karłowatej (1) Ceres.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Dawn (sonda kosmiczna)
Deep Impact
Kometa Tempel 1 po 67 sekundach od uderzenia impaktora Deep Impact (późniejsza nazwa: EPOXI) – sonda kosmiczna wystrzelona przez NASA 12 stycznia 2005 roku z kosmodromu na przylądku Canaveral, której celem było zbadanie składu jądra komety Tempel 1, a później także obserwacja jądra komety 103P/Hartley.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Deep Impact
Deimos (księżyc)
Deimos (lub Dejmos, gr. Deímos ‘trwoga’) – mniejszy i dalszy z dwóch księżyców Marsa.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Deimos (księżyc)
Deorbitacja
Deorbitacja – sprowadzenie statku kosmicznego z orbity w gęste warstwy atmosfery.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Deorbitacja
Diagram Hertzsprunga-Russella
Diagram Hertzsprunga-Russella (H-R) – wykres klasyfikujący gwiazdy.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Diagram Hertzsprunga-Russella
Dimidium
Plakat NASA Dimidium (51 Pegasi b, nieoficjalnie „Bellerofont”) – planeta pozasłoneczna orbitująca wokół gwiazdy Helvetios (51 Pegasi).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Dimidium
Doba
Schematyczny rysunek wyjaśniający różnicę między dobągwiazdowąa słoneczną: 1→2 doba gwiazdowa; 1→3 doba słoneczna Doba – astronomiczna jednostka miary upływu czasu związana z obrotem Ziemi wokół własnej osi (ale nie jest równa jednemu pełnemu obrotowi, który trwa 23 h 56 min 4,091 s).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Doba
Droga Mleczna
Droga Mleczna – galaktyka spiralna z poprzeczką, w której znajduje się m.in.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Droga Mleczna
Dwutlenek węgla
Dwutlenek węgla, ditlenek węgla,, – nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków, w którym węgiel występuje na IV stopniu utlenienia.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Dwutlenek węgla
Dysk protoplanetarny
url.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Dysk protoplanetarny
Dysk rozproszony
Dysnomia Dysk rozproszony – region Układu Słonecznego rozciągający się za orbitąNeptuna, sięgający ponad 100 j.a. od Słońca oraz ponad 40° powyżej i poniżej ekliptyki.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Dysk rozproszony
Dysnomia (księżyc)
Dysnomia (pełna nazwa (136199) Eris I Dysnomia) – naturalny satelita planety karłowatej Eris.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Dysnomia (księżyc)
Edmond Halley
Popiersie Halleya (Królewskie Obserwatorium Astronomiczne w Greenwich) Edmond Halley (imię zapisywane także jako Edmund; ur. w Haggerston, Shoreditch koło Londynu, zm. w Greenwich) – angielski astronom i matematyk.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Edmond Halley
Ekliptyka
Ekliptyka i jej związek z nachyleniem osi obrotu sklepieniu niebieskim Merkurego Ekliptyka (z gr. έκλειψις 'zaćmienie') – okrąg wielki na sferze niebieskiej, po którym w ciągu roku pozornie porusza się Słońce obserwowane z Ziemi.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ekliptyka
Ekscentryczność (fizyka)
Orbity keplerowskie: eliptyczna orbita o mimośrodzie 0,7 (czerwona), orbita paraboliczna (zielona) i hiperboliczna o mimośrodzie 1,3 Ekscentryczność (inaczej mimośród) – wielkość charakteryzująca kształt orbity, opisywanej równaniem parametrycznym krzywej stożkowej.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ekscentryczność (fizyka)
Eksploracja kosmosu
istota ludzka Sputnik 1, pierwszy sztuczny satelita Ziemi modułu księżycowego LM oraz pojazdu LRV. Eksploracja kosmosu – fizyczna eksploracja przestrzeni kosmicznej, zarówno przez bezzałogowe próbniki, jak i załogowe pojazdy kosmiczne.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Eksploracja kosmosu
Enceladus (księżyc)
Enceladus (Saturn II ) – księżyc Saturna, odkryty w 1789 przez Williama Herschela.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Enceladus (księżyc)
Energia (fizyka)
Uderzenie pioruna jest przykładem przemian energii kuli plazmowej Energia (gr. ενεργεια energeia od ἔργον ergon „praca”) – skalarna wielkość fizyczna charakteryzująca stan układu fizycznego (materii)Leksykon naukowo-techniczny WNT 1984 s.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Energia (fizyka)
Europejskie Obserwatorium Południowe
Położenie obserwatoriów ESO Europejskie Obserwatorium Południowe (ang. European Southern Observatory – ESO) – międzynarodowa organizacja zrzeszająca europejskie kraje, powołana w 1962 roku w celu budowy i utrzymywania obserwatoriów astronomicznych na półkuli południowej.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Europejskie Obserwatorium Południowe
Ewolucja
Ewolucja – stopniowy proces zmian zachodzących w czasie.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ewolucja
Ewolucja gwiazd
Wielkim Obłoku Magellana. Ewolucja gwiazdy – sekwencje zmian, które gwiazda przechodzi podczas całego swojego życia, zwykle w ciągu milionów, miliardów lat, emitując przy tym promieniowanie.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ewolucja gwiazd
Explorer 6
Explorer 6 – mały amerykański satelita naukowy z serii Explorer.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Explorer 6
Fala uderzeniowa
Vieques Portoryko) 1 lipca 1984 – obserwowane fale na powierzchni oceanu Fala uderzeniowa – cienka warstwa, w której następuje gwałtowny wzrost ciśnienia ośrodka, rozchodząca się szybciej niż dźwięk.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Fala uderzeniowa
Fobos (księżyc)
Fobos (też: Phobos, ‘strach’) – większy z dwóch księżyców Marsa.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Fobos (księżyc)
Friedrich Wilhelm Bessel
Friedrich Wilhelm Bessel (ur. 22 lipca 1784 w Minden, zm. 17 marca 1846 w Królewcu) – niemiecki astronom, geodeta i matematyk.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Friedrich Wilhelm Bessel
Galaktyka
Galaktyka Czarne Oko Galaktyka karłowata Galaktyka (z gr. γάλα, gála – mleko) – duży, grawitacyjnie związany układ gwiazd, pyłu i gazu międzygwiazdowego oraz niewidocznej ciemnej materii.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Galaktyka
Galaktyka spiralna z poprzeczką
Galaktyka spiralna z poprzeczkąNGC 1300 NGC 253 – galaktyka spiralna z poprzeczką(2MASS) Galaktyka spiralna z poprzeczką– galaktyka spiralna z pasem jasnych gwiazd, wychodzących z centrum i przebiegających przez środek galaktyki.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Galaktyka spiralna z poprzeczką
Galileo (sonda kosmiczna)
Galileo – amerykańska bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona w 1989 roku przez agencję kosmicznąNASA w celu wykonania badań Jowisza, jego księżyców i pierścieni.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Galileo (sonda kosmiczna)
Galileusz
Galileusz, właśc.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Galileusz
Galileuszowe księżyce Jowisza
Sztuczna kompilacja obrazów księżyców galileuszowych, pokazująca porównanie ich rozmiarów z rozmiarami Jowisza (widoczna Wielka Czerwona Plama). Od góry: Io, Europa, Ganimedes i Kallisto Galileuszowe księżyce Jowisza – cztery największe księżyce Jowisza odkryte przez Galileusza w styczniu 1610 roku — Io, Europa, Kallisto i Ganimedes.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Galileuszowe księżyce Jowisza
Gaz cieplarniany
Gaz cieplarniany, gaz szklarniowy (GHG, z ang. greenhouse gas) – gazowy składnik atmosfery biorący udział w efekcie cieplarnianym.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gaz cieplarniany
Gazowy olbrzym
Cztery gazowe olbrzymy Układu Słonecznego w jednakowej skali. Kolejno od lewej: Jowisz, Saturn, Uran, Neptun Gazowy olbrzym (planeta-olbrzym) – typ planety, która nie ma stałej powierzchni, a skały nie stanowiąznacznej części jej masy.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gazowy olbrzym
Gęstość
Gęstość, masa właściwa – stosunek masy pewnej ilości substancji do zajmowanej przez niąobjętości.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gęstość
Gejzer
Geysir – gejzer w Islandii, od którego nazwy rozpowszechnił się termin „gejzer” Gejzer – rodzaj gorącego źródła, które okresowo wyrzuca gwałtownie strumień gorącej wody i pary wodnej.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gejzer
Giovanni Cassini
Giovanni Domenico Cassini, znany też jako Jean-Dominique Cassiniimię to przyjął po uzyskaniu obywatelstwa francuskiego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Giovanni Cassini
Giuseppe Piazzi
Giuseppe Piazzi (ur. 16 lipca 1746 w Ponte in Valtellina, zm. 22 lipca 1826 w Neapolu) – astronom włoski, założyciel obserwatorium w Palermo, odkrywca pierwszego obiektu z głównego pasa planetoid – planety karłowatej Ceres (w 1801 roku).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Giuseppe Piazzi
Grawitacja
Upuszczenie młotka i piór: astronauta David Scott (z misji Apollo 15) na Księżycu przedstawiający legendarny eksperyment Galileusza Grawitacja, ciążenie powszechne – zjawisko fizyczne polegające na wzajemnym przyciąganiu się wszystkich ciał – wszelkich mas i innych postaci energii.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Grawitacja
Gustav Kirchhoff
Gustav Robert Kirchhoff (ur. 12 marca 1824 w Królewcu, zm. 17 października 1887 w Berlinie) – niemiecki fizyk, twórca prawa promieniowania cieplnego dotyczącego zależności między zdolnościąemisyjnąi absorpcyjną, oraz praw dotyczących obwodów elektrycznych (pierwsze i drugie prawo Kirchhoffa).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gustav Kirchhoff
Gwiazda
ultrafiolecie Drogi Mlecznej. Gwiazda – kuliste ciało niebieskie, stanowiące skupisko powiązanej grawitacyjnie materii.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazda
Gwiazda Barnarda
Gwiazda Barnarda (również Gwiazda Strzała) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wężownika, niezwykle lekki czerwony karzeł oddalony o około 6 lat świetlnych od Ziemi.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazda Barnarda
Gwiazda podwójna
Łabędzia Animacja przedstawiająca układ dwóch gwiazd o podobnych masach, krążąone po orbitach eliptycznych wokół środka masy układu (oznaczonego czerwonym krzyżem) Gwiazda podwójna – układ dwóch gwiazd leżących (optycznie lub fizycznie) blisko siebie.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazda podwójna
Gwiazdozbiór
Centrum Nauki Kopernik w Warszawie Gwiazdozbiór (konstelacja z łac. constellatio, con od cum 'z ' i stella 'gwiazda', gr. αστερισμός) – określony obszar na sferze niebieskiej ustalony przez MiędzynarodowąUnię Astronomiczną.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazdozbiór
Gwiazdozbiór Byka
Byk (dop. Tauri, symbol 20px, skrót Tau) – duży i wyraźny, 17.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazdozbiór Byka
Gwiazdozbiór Herkulesa
Herkules (łac. Hercules, dop. Herculis, skrót Her) – wyrazisty gwiazdozbiór nieba północnego, piąty co do wielkości, znany już w starożytności.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazdozbiór Herkulesa
Gwiazdozbiór Lutni
Lutnia (łac. Lyra, dop. Lyrae, skrót Lyr) – jeden z charakterystycznych gwiazdozbiorów nieba północnego na półkuli północnej, 52.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazdozbiór Lutni
Gwiazdy położone najbliżej Ziemi
Gwiazdy położone najbliżej Ziemi.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazdy położone najbliżej Ziemi
Hel (pierwiastek)
Hel (He) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 2, z grupy helowców (gazów szlachetnych) w układzie okresowym.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Hel (pierwiastek)
Heliosfera
Struktura heliosfery Heliosfera – obszar wokół Słońca, w którym ciśnienie wiatru słonecznego przeważa nad ciśnieniem wiatrów galaktycznych, tworząc „bąbel” wyrzucanej przez Słońce materii w otaczającym ośrodku międzygwiazdowym.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Heliosfera
Historia pierwiastków chemicznych
Historia pierwiastków chemicznych – dzieje zmian chemicznego składu „zwykłej materii”Pojęcie „zwykła materia” nie jest jednoznaczne.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Historia pierwiastków chemicznych
Hydra (księżyc)
Pluton i jego księżyce z naniesionymi orbitami (fotografia wykonana przez teleskop Hubble’a) Hydra – naturalny satelita Plutona, po raz pierwszy sfotografowany 15 maja 2005 roku przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Hydra (księżyc)
Hydrosfera
Hydrosfera (z gr. ὕδωρ hydōr „woda”, σφαῖρα sphaîra „kula”) – jedna z geosfer, ogół wód na Ziemi obejmujący wody podziemne i powierzchniowe: rzeki, jeziora, morza, oceany, lodowce i lądolody oraz bagna, a także woda zawarta w atmosferze i biosferze.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Hydrosfera
International Cometary Explorer
International Cometary Explorer (ICE) – sonda kosmiczna, która była pierwotnie nazywana International Sun / Earth Explorer 3 (ISEE-3).
Zobaczyć Układ Słoneczny i International Cometary Explorer
Interstellar Boundary Explorer
Logo IBEX Interstellar Boundary Explorer (IBEX) – satelita naukowy amerykańskiej agencji kosmicznej NASA mający wykonać pierwsząmapę obszarów leżących na granicy Układu Słonecznego i przestrzeni międzygwiezdnej.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Interstellar Boundary Explorer
Isaac Newton
Isaac Newton, Izaak Newton (ur. w Woolsthorpe-by-Colsterworth, zm. w Kensington) – angielski uczony: fizyk, astronom, matematyk, filozof, alchemik, biblista i historyk oraz urzędnik państwowy.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Isaac Newton
Jane Luu
Jane Luu (2011) Jane Luu (a.k.a. Jane X. Luu; wiet. Lưu Lệ Hằng) – wietnamsko-amerykańska astronom.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Jane Luu
Jasność (astronomia)
Jasność, dzielność promieniowania, moc promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w astronomii wielkość fizyczna określająca ilość energii, którąciało emituje w jednostce czasu.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Jasność (astronomia)
Jądro galaktyki
Jądro galaktyki – centralny obszar galaktyki, w którym znajduje się około 75% jej masy.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Jądro galaktyki
Jądro gwiazdy
Słońca Jądro gwiazdy – centralna część gwiazdy, w której występująlub występowały w przeszłości reakcje syntezy jądrowej.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Jądro gwiazdy
Jądro planety
Jądro planety – wewnętrzna część planety o dużej gęstości.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Jądro planety
Język angielski
Wielkiej Brytanii symbolizujące język angielski ikona symbolizująca język angielski według standardu ISO 639-1 Język angielski, angielszczyzna (ang.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich, powszechnie używany w Wielkiej Brytanii, jej terytoriach zależnych oraz w wielu byłych koloniach i dominiach, m.in.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Język angielski
Jednostka astronomiczna
Jednostka astronomiczna, oznaczenie au (dawniej również AU od ang. astronomical unit, w języku polskim czasem stosowany jest skrót j.a.) – pozaukładowa jednostka odległości używana w astronomii równa dokładnie 149 597 870 700 m.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Jednostka astronomiczna
Johannes Kepler
Johannes Kepler (ur. 27 grudnia 1571 w Weil der Stadt, zm. 15 listopada 1630 w Ratyzbonie) – niemiecki astronom, astrolog i matematyk, jedna z czołowych postaci rewolucji naukowej w XVII wieku.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Johannes Kepler
Jowisz
JWST. Jowisz – gazowy olbrzym, największa planeta Układu Słonecznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Jowisz
Jurij Gagarin
Warszawy (1961) Radziecki kosmonauta obserwujący paradę lotnicząw bazie lotniczej koło Kairu (1962) Anwar Sadat (1962) Jurij Aleksiejewicz Gagarin (ros. Юрий Алексеевич Гагарин, ur. 9 marca 1934 w Kłuszynie, zm. 27 marca 1968 w okolicach Kirżacza) – radziecki kosmonauta, pierwszy człowiek w przestrzeni kosmicznej (1961), Bohater Związku Radzieckiego, Lotnik Kosmonauta ZSRR.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Jurij Gagarin
Kerberos (księżyc)
Kerberos – naturalny satelita Plutona, odkryty na zdjęciach wykonanych 28 czerwca 2011 przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Kerberos (księżyc)
Klimat
Klimat (z gr. κλίμα lm. κλίματα - skłonność) – wolnozmienne cechy oddziaływań w, obejmującym atmosferę, hydrosferę i powierzchnie lądów.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Klimat
Koma (astronomia)
Zdjęcie komy komety 153P/Ikeya-Zhang wykonane w marcu 2002 roku Koma – pyłowo-gazowa „atmosfera” o zazwyczaj kulistym kształcie, otaczająca jądro komety i powstająca w miarę zbliżania się do Słońca pod wpływem jego promieniowania.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Koma (astronomia)
Kometa
Budowa komety (nie w skali) Warkocze komety ustawiająsię w kierunku od Słońca, choć warkocz pyłowy „zostaje w tyle” Chorwacji 29 marca 1997 Australii 23 stycznia 2007 Animacja przedstawiająca ruch komety okresowej (A – gwiazda, B – orbita najdalszej planety, C – kometa) Kometa – małe ciało niebieskie, które zbliżając się do gwiazdy, uwalnia ze swojej powierzchni gaz i pył, tworzący wokół jądra kometarnego obłok nazywany głowąkomety lub komą.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Kometa
Kometa długookresowa
Kometa długookresowa – kometa obiegająca Słońce w czasie dłuższym niż 200 lat.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Kometa długookresowa
Kometa Hale’a-Boppa
Kometa Hale’a-Boppa lub C/1995 O1 – kometa długookresowa, którąmożna było obserwować gołym okiem od maja 1996 do grudnia 1997 roku, dwa razy dłużej niż poprzedniąrekordzistkę, WielkąKometę z 1811 r.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Kometa Hale’a-Boppa
Kometa Halleya
Kometa Halleya (nazwa oficjalna 1P/Halley, łac. Cometa Halleiensis) – pierwsza zidentyfikowana kometa krótkookresowa.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Kometa Halleya
Kometa krótkookresowa
Kometa krótkookresowa – kometa obiegająca Słońce w czasie poniżej 200 lat, najczęściej nie oddalająca się od niego na większąodległość niż orbita Neptuna.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Kometa krótkookresowa
Komety muskające Słońce
Komety muskające Słońce – komety, które przechodząc przez punkt przysłoneczny swojej orbity, przechodząekstremalnie blisko powierzchni Słońca.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Komety muskające Słońce
Koronalny wyrzut masy
ultrafiolecie 300px Koronalny wyrzut masy (CME) – olbrzymi obłok plazmy, w którym pole magnetyczne jest bardziej intensywne, przyspieszany w obszarze korony słonecznej i wyrzucany w przestrzeń międzyplanetarną.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Koronalny wyrzut masy
Kosmonauta
Jurij Gagarin, pierwszy kosmonauta (1961) Astronauta Bruce McCandless podczas spaceru kosmicznego, 11 lutego 1984 Kosmonauta, także astronauta oraz tajkonauta (z gr. - żeglarz) – osoba wyszkolona, wyposażona i odbywająca loty kosmiczne poza strefę bezpośredniego oddziaływania Ziemi w specjalnie przeznaczonym do tego pojeździe.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Kosmonauta
Krater uderzeniowy
Krater uderzeniowy na Księżycu Krater uderzeniowy – koliste zagłębienie (lub zniekształcenie) na powierzchni ciała niebieskiego, spowodowane upadkiem meteorytu, planetoidy lub komety.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Krater uderzeniowy
Kriowulkanizm
Erupcje kriowulkaniczne na Enceladusie Kriowulkanizm – erupcja cieczy lub pary, złożonej z wody lub innych substancji, które sązamrożone w temperaturze panującej normalnie na powierzchni lodowego ciała niebieskiego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Kriowulkanizm
Krzemiany
Krzemiany – powszechnie występujące minerały, będące solami kwasu krzemowego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Krzemiany
Księżyc
Księżyc (Selḗnē; pol. fraz. „Srebrny Glob”, „srebrny glob”; pol. przest. gw. poet. „miesiąc”; pol. przest. poet. „luna” lub „łuna”) – jedyny naturalny satelita Ziemi (nie licząc tzw. księżyców Kordylewskiego, które sąobiektami pyłowymi i przez niektórych badaczy uważane za obiekty przejściowe).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyc
Księżyc planetoidy
Planetoida z pasa głównego: (243) Ida i jej księżyc Daktyl Księżyce planetoid lub moonletki – naturalne satelity planetoid.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyc planetoidy
Księżyce Jowisza
Artykuł zawiera podstawowe dane dotyczące 95 odkrytych naturalnych satelitów Jowisza (stan na 10 maja 2023).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyce Jowisza
Księżyce Marsa
Księżyce Marsa – dwa naturalne satelity, czwartej według oddalenia od Słońca, planety Układu Słonecznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyce Marsa
Księżyce Neptuna
Artykuł zawiera podstawowe dane dotyczące wszystkich odkrytych naturalnych satelitów Neptuna (stan na 2018 rok).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyce Neptuna
Księżyce planet w Układzie Słonecznym
Podstawowe informacje na temat księżyców planet w Układzie Słonecznym.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyce planet w Układzie Słonecznym
Księżyce Saturna
System Saturna (fotomontaż) Artykuł zawiera podstawowe dane dotyczące wszystkich 146 znanych naturalnych satelitów Saturna (stan na 23 maja 2023).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyce Saturna
Księżyce Urana
System Urana (fotomontaż) Artykuł zawiera podstawowe dane dotyczące wszystkich odkrytych naturalnych satelitów Urana (stan na 2018 rok).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyce Urana
Lalande 21185
Lalande 21185 (również Gliese 411) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy, czerwony karzeł niewidoczny gołym okiem.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Lalande 21185
Large Binocular Telescope
Large Binocular Telescope (LBT, nazwa tłumaczona na j. polski to: Wielki Teleskop Lornetkowy lub Wielki Teleskop Dwuobiektywowy) – wielki teleskop złożony z dwóch teleskopów w jednym budynku.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Large Binocular Telescope
Lądownik
Warszawie Lądownik księżycowy misji Apollo 16 Lądownik – część statku kosmicznego lub sondy kosmicznej, która po oddzieleniu się od statku macierzystego ląduje na planecie, księżycu, planetoidzie lub jądrze komety.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Lądownik
Lich (gwiazda)
Plakat NASA Lich, PSR 1257+12 – pulsar milisekundowy, odległy od Ziemi o 980 lat świetlnych, wokół którego krążąpierwsze odkryte planety pozasłoneczne.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Lich (gwiazda)
Linia Kármána
Warstwy atmosfery (bez zachowania skali) Linia Kármána – umowna granica pomiędzy atmosferąZiemi i przestrzeniąkosmicznąprzebiegająca na wysokości 100 km (328 084 stóp) n.p.m. Powyższa definicja została przyjęta przez MiędzynarodowąFederację Lotniczą(FAI), która zajmuje się m.in.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Linia Kármána
Lokalny Obłok Międzygwiazdowy
Diagram ukazujący bliskie obłoki materii międzygwiazdowej oraz kierunki ich ruchu (niebieskie strzałki) Lokalny Obłok Międzygwiazdowy – obłok międzygwiazdowy o rozmiarach około 30 lat świetlnych, w którym porusza się obecnie Układ Słoneczny.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Lokalny Obłok Międzygwiazdowy
Lot suborbitalny
Izaaka Newtona Lot suborbitalny – lot kosmiczny, w którym statek kosmiczny osiąga przestrzeń kosmiczną, ale jego trajektoria lotu przecina atmosferę lub powierzchnię grawitującego ciała, z którego pojazd został wystrzelony, przez co nie jest w stanie dokonać pełnego obiegu orbitalnego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Lot suborbitalny
Lowell Observatory
Lowell Observatory – prywatne, niekomercyjne obserwatorium astronomiczne w mieście Flagstaff w Arizonie.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Lowell Observatory
Lunar Roving Vehicle
Pojazd LRV wyprawy Apollo 15 Lunar Roving Vehicle (LRV) – pojazd kołowy używany przez astronautów programu Apollo do przemieszczania się po powierzchni Księżyca.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Lunar Roving Vehicle
Luyten 726-8
Luyten 726-8 – jedna z najbliższych gwiazd, jest ona równocześnie najbliższągwiazdąpodwójną, znajduje się w gwiazdozbiorze Wieloryba.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Luyten 726-8
Małe ciało Układu Słonecznego
sondę Galileo) Małe ciało Układu Słonecznego – obiekt astronomiczny krążący wokół Słońca, który nie jest ani planetą, ani planetąkarłowatą.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Małe ciało Układu Słonecznego
Mariner 10
Mariner 10 (pol. „Żeglarz 10”) – ostatnia bezzałogowa sonda kosmiczna z programu Mariner wystrzelona 3 listopada 1973 roku przez amerykańskąagencję kosmicznąNASA.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Mariner 10
Mariner 2
Mariner 2 (pl. Żeglarz 2) – pierwsza pomyślnie wystrzelona sonda kosmiczna programu Mariner amerykańskiej NASA.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Mariner 2
Mariner 4
Mariner 4, Mariner-Mars 1964 – amerykańska sonda kosmiczna wystrzelona 28 listopada 1964 w ramach programu Mariner, która dokonała pierwszego przelotu w niewielkiej odległości (8700 km) od Marsa i przesłała pierwsze w historii zdjęcia innej planety wykonane z głębokiej przestrzeni kosmicznej.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Mariner 4
Mariner 9
Mariner 9 – (pol. Żeglarz 9.) przedostatnia bezzałogowa sonda kosmiczna NASA z programu Mariner.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Mariner 9
Mars
Mars – czwarta od Słońca planeta Układu Słonecznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Mars
Mars 3
Mars 3 (ros. Марс 3) – radziecka sonda kosmiczna wysłana na Marsa w ramach programu Mars, 9 dni po bliźniaczej misji Mars 2.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Mars 3
Mars Pathfinder
Mars Pathfinder – sonda kosmiczna NASA przeznaczona do badań Marsa.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Mars Pathfinder
Masa (fizyka)
Masa – jedna z podstawowych wielkości fizycznych określająca bezwładność (masa bezwładna) i oddziaływanie grawitacyjne (masa grawitacyjna) obiektów fizycznych.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Masa (fizyka)
Masa Ziemi
Masa Ziemi (M🜨) – pozaukładowa jednostka masy stosowana w astronomii, głównie Układu Słonecznego oraz planet pozasłonecznych typu superziemia.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Masa Ziemi
Massachusetts Institute of Technology
Massachusetts Institute of Technology, skrótowiec: MIT – amerykańska uczelnia niepubliczna, politechnika o statusie uniwersyteckim, założona w 1861 w Cambridge w stanie Massachusetts.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Massachusetts Institute of Technology
Mechanika płynów
prawa Bernoulliego Mechanika płynów (ang. fluid mechanics) – dział mechaniki ośrodków ciągłych analizujący równowagę i ruch płynów.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Mechanika płynów
Merkury
Merkury – najmniejsza i najbliższa Słońca planeta Układu Słonecznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Merkury
MESSENGER (sonda kosmiczna)
MESSENGER pl posłaniec, skrótowiec pełnej nazwy: Mercury Surface, Space Environment, Geochemistry and Ranging – sonda kosmiczna amerykańskiej agencji NASA, której celem było badanie planety Merkury.
Zobaczyć Układ Słoneczny i MESSENGER (sonda kosmiczna)
Metaliczność
Metaliczność – zawartość pierwiastków cięższych od helu (metali w rozumieniu astronomicznym) w gwieździe względem ich zawartości w Słońcu.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Metaliczność
Meteoroid
Meteoroidy – okruchy skalne (mniejsze od planetoid) poruszające się po orbitach wokół Słońca.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Meteoroid
Mgławica planetarna
Cztery mgławice planetarne – Henize 2-47 (u góry po lewej), IC 4593 (u góry po prawej), NGC 5307 (u dołu po lewej) i NGC 5315 (u dołu po prawej). Mgławica planetarna – obłok gazu i pyłu powstałego z zewnętrznych warstw gwiazdy kończącej etap syntezy jądrowej we wnętrzu.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Mgławica planetarna
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna, MSK (ang. International Space Station, ISS; ros. Международная Космическая Станция, МКС; trb.: Mieżdunarodnaja Kosmiczeskaja Stancyja, MKS) – pierwsza stacja kosmiczna wybudowana z założenia przy współudziale wielu państw.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Międzynarodowa Stacja Kosmiczna
Międzynarodowa Unia Astronomiczna
Międzynarodowa Unia Astronomiczna (– IAU/UAI/MUA) – międzynarodowa organizacja zrzeszająca 13 706 zawodowych astronomów (wymagane jest posiadanie co najmniej doktoratu) rekomendowanych przez odpowiednie Komitety Narodowe.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Międzynarodowa Unia Astronomiczna
Michael E. Brown
Michael „Mike” E. Brown (ur. 5 czerwca 1965 w Huntsville) – amerykański astronom, współodkrywca 29 ponumerowanych planetoid, głównie obiektów transneptunowych.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Michael E. Brown
Mikołaj Kopernik
Dom Mikołaja Kopernika w Toruniu kapituły warmińskiej, której kanonikiem był Kopernik przez 48 lat życia,, (ur. 19 lutego 1473 w Toruniu, zm. przed 21 maja 1543 we Fromborku) – polski polihistor pochodzenia niemieckiego; prawnik, urzędnik, dyplomata, lekarz i niższy duchowny katolicki, doktor prawa kanonicznego, zajmujący się również astronomiąi astrologią, matematyką, ekonomią, strategiąwojskową, kartografiąi filologią.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Mikołaj Kopernik
Minor Planet Center
Minor Planet Center – organizacja działająca pod auspicjami Międzynarodowej Unii Astronomicznej odpowiedzialna za zbieranie danych obserwacyjnych małych ciał Układu Słonecznego (planetoid i komet).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Minor Planet Center
Mir (stacja kosmiczna)
Mir (pol. pokój, świat) – zbudowana przez Związek Radziecki załogowa stacja kosmiczna, która od wystrzelenia jej pierwszego modułu w 1986 roku, do jej kontrolowanej deorbitacji w 2001 roku, okrążała Ziemię poruszając się po niskiej orbicie okołoziemskiej.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Mir (stacja kosmiczna)
Miranda (księżyc)
Miranda (Uran V ) – najmniejszy spośród pięciu głównych księżyców Urana.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Miranda (księżyc)
Mitologia rzymska
Trójca Kapitolińska: Jowisz, Junona i Minerwa Matthiasa Stomera Jacques’a-Louisa Davida Mitologia rzymska – zbiór wierzeń, rytuałów i obrzędów dotyczących zjawisk nadprzyrodzonych wyznawanych i obchodzonych przez starożytnych Rzymian od czasów najdawniejszych do chwili, gdy chrześcijaństwo całkowicie zastąpiło rdzenne religie Imperium Rzymskiego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Mitologia rzymska
NASA
Flaga NASA NASA (od ang. National Aeronautics and Space Administration), Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej – agencja rządu Stanów Zjednoczonych odpowiedzialna za narodowy program lotów kosmicznych, ustanowiona 29 lipca 1958 roku na mocy National Aeronautics and Space Act, zastępując poprzednika – National Advisory Committee for Aeronautics.
Zobaczyć Układ Słoneczny i NASA
Naturalny satelita
Enceladus na tle Saturna Naturalny satelita (księżyc) – ciało niebieskie pochodzenia naturalnego, obiegające planetę, planetę karłowatąlub planetoidę.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Naturalny satelita
Nature
Nature – jedno z najstarszych i najbardziej prestiżowych czasopism naukowych.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Nature
NEAR Shoemaker
NEAR Shoemaker (ang. Near Earth Asteroid Rendezvous) – amerykańska sonda kosmiczna przeznaczona do badania okołoziemskich planetoid.
Zobaczyć Układ Słoneczny i NEAR Shoemaker
Neil Armstrong
John Glenn (''z lewej'') i Neil Armstrong w lutym 2012 Autograf astronauty Neil Alden Armstrong (ur. 5 sierpnia 1930 w Wapakoneta, zm. 25 sierpnia 2012 w Cincinnati) – amerykański astronauta, dowódca misji Apollo 11.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Neil Armstrong
Neptun
Neptun – gazowy olbrzym, ósma, najdalsza planeta w Układzie Słonecznym, czwarta pod względem średnicy i trzecia pod względem masy.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Neptun
New Horizons
Sonda New Horizons podczas przygotowań przedstartowych Rozmieszczenie instrumentów pokładowych Start sondy New Horizons Cape Canaveral Air Force Station - 19 stycznia 2006 Trajektoria New Horizons na tle Układu Słonecznego Io z widocznymi erupcjami wulkanicznymi. Fotografia wykonana 28 lutego 2007 r.
Zobaczyć Układ Słoneczny i New Horizons
Nikiel
Nikiel (Ni) - pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 28.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Nikiel
Nix (księżyc)
Pluton i jego księżyce z naniesionymi orbitami (fotografia wykonana przez teleskop Hubble’a) Nix – naturalny satelita Plutona, który po raz pierwszy sfotografowany został 15 maja 2005 roku przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Nix (księżyc)
Ośrodek międzygwiazdowy
doi.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ośrodek międzygwiazdowy
Obłok molekularny
Mgławicy w Kilu. W pobliżu widać nowo powstałe gwiazdy, których obraz jest poczerwieniony przez wybiórczo rozproszone niebieskie światło na dominującym pyle. Obraz na zdjęciu rozciąga się na przestrzeni około 2 lat świetlnych. Wykonane przez orbitujący Kosmiczny Teleskop Hubble’a w 1999 roku.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Obłok molekularny
Obłok Oorta
Przypuszczalne rozmiary Obłoku Oorta w porównaniu z resztąUkładu Słonecznego. Obłok Oorta (znany też pod nazwąObłoku Öpika-Oorta) – hipotetyczny, sferyczny obłok, składający się z pyłu, drobnych okruchów i planetoid obiegających Słońce w odległości od 300 do 100 000 j.a.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Obłok Oorta
Oberon (księżyc)
Oberon (Uran IV) – drugi co do wielkości, najbardziej zewnętrzny satelita spośród pięciu głównych księżyców Urana.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Oberon (księżyc)
Obiekt odłączony
dysku rozproszonego (szare) i odłączone (białe) Obiekty odłączone – planetoidy krążące w zewnętrznych rejonach Układu Słonecznego, które nigdy nie zbliżająsię do Słońca na tyle, aby wpływ grawitacyjny planet (w szczególności Neptuna) mógł zaburzyć ich orbitę.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Obiekt odłączony
Olympus Mons
Olympus Mons (Góra Olimp) – najwyższa znana góra w Układzie Słonecznym, położona na Marsie.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Olympus Mons
Orbita
środka masy układu Orbita – tor ciała (ciała niebieskiego lub sztucznego satelity) poruszającego się pod wpływem sił grawitacji.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Orbita
Paralaksa
Schemat przedstawiający efekt paralaksy. Z punktu widzenia A gwiazda wydaje się być przesunięta w stosunku do widoku jej z punktu widzenia B. Animacja przedstawiająca efekt paralaksy. Obiekty w oddali wydająsię przesuwać wolniej niż te pobliskie. Paralaksa (z gr. παράλλαξις) – efekt niezgodności różnych obrazów tego samego obiektu obserwowanych z różnych kierunków.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Paralaksa
Pas Kuipera
DrogąMlecznąutrudniającąobserwacje w tym kierunku. Pas Kuipera, zwany też Pasem Edgewortha-Kuipera – obszar Układu Słonecznego rozciągający się za orbitąNeptuna, od 30 do około 50 au od Słońca.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Pas Kuipera
Pas planetoid
Pas planetoid (białe plamki) znajduje się między orbitami Marsa i Jowisza Pas planetoid – obszar Układu Słonecznego, znajdujący się między orbitami Marsa i Jowisza.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Pas planetoid
Płaszcz Układu Słonecznego
Struktura heliosfery Płaszcz Układu Słonecznego (ang. heliosheath) – część heliosfery pomiędzy szokiem końcowym a heliopauzą.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Płaszcz Układu Słonecznego
Płaszcz ziemski
Budowa wnętrza Ziemi Płaszcz – warstwa Ziemi o grubości ok.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Płaszcz ziemski
Percival Lowell
Percival Lowell Percival Lawrence Lowell (ur. 13 marca 1855 w Bostonie, zm. 12 listopada 1916 we Flagstaff) – amerykański przedsiębiorca, pisarz, matematyk i astronom amator, który był przekonany o istnieniu kanałów na Marsie.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Percival Lowell
Perturbacja
Perturbacja – zakłócenie zgodnego z prawami Keplera ruchu ciał niebieskich, spowodowane głównie obecnościąinnych ciał, ale także oporem ośrodka oraz spłaszczeniem ciała centralnego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Perturbacja
Peryhelium
Schemat orbity heliocentrycznej: 1 – aphelium, 2 – peryhelium, 3 – Słońce Peryhelium, perihelium (zlatynizowany wyraz pochodzenia greckiego, od gr. peri „przy” i helios „Słońce”; dawniej punkt przysłoneczny) – punkt na orbicie ciała niebieskiego obiegającego Słońce, znajdujący się w miejscu największego zbliżenia (perycentrum) obu ciał.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Peryhelium
Pierścienie planetarne
Cassini 2004-10-06 Cassini 2004-10-27 Pierścień planetarny – pierścień złożony z cząsteczek pyłu i innych małych cząstek orbitujących dookoła planety w cienkim obszarze o kształcie dysku.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Pierścienie planetarne
Pierścienie Saturna
Główne pierścienie Saturna Zewnętrzne, słabsze pierścienie Saturna Pierścienie Saturna – pierścienie zbudowane z cząstek lodu i skał, krążących wokół Saturna.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Pierścienie Saturna
Pioneer 10
Start sondy ''Pioneer 10'' plakietka na pokładzie sond Pioneer 10 i 11 Pioneer 10 podczas montażu Schemat konstrukcji sondy Pioneer 10 Io Pioneer 10 – bezzałogowa sonda kosmiczna NASA, wyniesiona z przylądka Canaveral na Florydzie z zespołu startowego nr 36, 3 marca 1972 roku przy użyciu rakiety nośnej Atlas Centaur.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Pioneer 10
Pioneer 11
Wielka Czerwona Plama na fotografii wykonanej przez Pioneera 11 Tytana wykonana 26 sierpnia 1979 roku Pioneer 11 – bezzałogowa sonda kosmiczna NASA, wyniesiona z przylądka Canaveral na Florydzie 6 kwietnia 1973 roku przy użyciu rakiety nośnej Atlas Centaur.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Pioneer 11
Planeta
tło Syriusz B i Wenus. Planeta – ciało niebieskie (obiekt astronomiczny) spełniające kilka kryteriów.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta
Planeta karłowata
brown (oprócz Plutona i Charona obrazy powierzchni obiektów transneptunowych sąwizjąartysty). Planeta karłowata – rodzaj obiektu astronomicznego, pośredni między planetami a małymi ciałami niebieskimi.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta karłowata
Planeta podwójna
DSCOVR Charon i Pluton sfotografowane przez sondę New Horizons Planeta podwójna – nieoficjalne i niezdefiniowane przez MiędzynarodowąUnię Astronomiczną(IAU) określenie na układ podwójny składający się z dwóch obiektów o masie planetarnej – planet lub planet karłowatych.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta podwójna
Planeta pozasłoneczna
Kolejne położenia planety Beta Pictoris b w latach 2013–2018, sfotografowane przy pomocy instrumentu Gemini Planet Imager Planeta pozasłoneczna, egzoplaneta (– exo: poza, na zewnątrz) – planeta znajdująca się w układzie planetarnym, krążąca wokół gwiazdy (lub gwiazd) innej niż Słońce.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta pozasłoneczna
Planeta skalista
Cztery planety skaliste Układu Słonecznego w jednakowej skali Planeta skalista, planeta typu ziemskiego – typ planety, która ma skalnąlub skalno-lodowąpowłokę jądra metalicznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta skalista
Planeta wewnętrzna
Planeta wewnętrzna – planeta, której orbita leży w wewnętrznym obszarze rozpatrywanego systemu planetarnego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta wewnętrzna
Planeta X
Planeta X – hipotetyczna dziewiąta planeta w Układzie Słonecznym, znajdująca się dalej od Słońca niż Neptun.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta X
Planetoida
Daktyl. Planetoida 2004 FH w ruchu Planetoida (planeta + – postać), asteroida (– gwiaździsty), planetka – ciało niebieskie, nie będące planetą, księżycem planety, kometąlub meteoroidem, o zazwyczaj małych rozmiarach (od kilku metrów do czasem ponad 1000 km), obiegające gwiazdę (w szczególności Słońce).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planetoida
Planetoida podwójna
Planetoida podwójna – ciało niebieskie, składające się z dwóch związanych ze sobąsiłami grawitacyjnymi planetoid o porównywalnych rozmiarach.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planetoida podwójna
Planetoidy bliskie Ziemi
potencjalnie niebezpiecznych (pomarańczowe). Zielona linia wskazuje orbitę Ziemi. Planetoidy bliskie Ziemi (ang. Near-Earth asteroids, NEA) – planetoidy z klasy obiektów bliskich Ziemi, których peryhelium orbity znajduje się w pobliżu orbity Ziemi i jest mniejsze niż 1,3 au.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planetoidy bliskie Ziemi
Planetozymal
Planetozymal, planetezymal – małe ciało niebieskie zbudowane ze stałej materii, zalążek planety tworzący się we wczesnym etapie ewolucji układu planetarnego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planetozymal
Planety
Adriana Boulta Planety, op.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planety
Planety dolne i górne
Planety dolne i górne – podział planet Układu Słonecznego ze względu na ich położenie względem orbity Ziemi.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Planety dolne i górne
Plazma
poziomów energetycznych do niższych stanów. Wyładowanie w kuli plazmowej Plazma (ang. plasma z gr. πλάσμα plásma „rzecz uformowana, ulepiona, wymyślona” od πλάσσειν, plássein ‘formować; modelować’) – zjonizowana materia o stanie skupienia przypominającym gaz, w którym znaczna część cząstek jest naładowana elektrycznie.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Plazma
Plutoid
Duże obiekty transneptunowe: porównanie rozmiarów, kolorów i albedo. Plutoidy – klasa obiektów astronomicznych, obiegających Słońce poza orbitąNeptuna, które posiadająna tyle dużąmasę, żeby mogły dzięki siłom własnej grawitacji uzyskać kształt zbliżony do sferycznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Plutoid
Plutonek
Porównanie rozmiarów, kolorów i albedo największych plutonków ekliptyki Plutonek, plutino – określenie używane do obiektów transneptunowych z Pasa Kuipera znajdujących się w rezonansie orbitalnym 2:3 z Neptunem; na dwa obiegi plutonka wokół Słońca przypadajątrzy obiegi Neptuna.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Plutonek
Pociemnienie brzegowe
Tarcza słoneczna, podczas tranzytu Wenus w 2012r. Czarna kropka w górnej części tarczy słonecznej to Wenus. Pociemnienie brzegowe – efekt optyczny obserwowany na tarczy słonecznej, polegający na spadku jasności i poczerwienieniu w pobliżu krawędzi tarczy.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Pociemnienie brzegowe
Populacje gwiazdowe
Idea populacji gwiazdowych powstała, gdy odpowiednio dobra zdolność rozdzielcza obserwacji galaktyki M31 pozwoliła Walterowi Baademu w 1944 roku na wyróżnienie w tej galaktyce dwóch odrębnych populacji gwiazd.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Populacje gwiazdowe
Portable Document Format
Portable Document Format (PDF) – format plików służący do prezentacji, przenoszenia i drukowania treści tekstowo-graficznych, opracowany przez firmę Adobe Systems.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Portable Document Format
Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego
dysku protoplanetarnego Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego rozpoczęły się 4,6 miliarda lat temu, na skutek grawitacyjnego zapadnięcia się jednej z części niestabilnego obłoku molekularnego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego
Prawa Keplera
Tycho Brahe mierzy położenie gwiazd i planet (1598) Prawa Keplera – trzy prawa astronomiczne opisujące ruch planet wokół Słońca odkryte przez Johannesa Keplera.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Prawa Keplera
Procesy życiowe
Procesy życiowe, czynności życiowe – czynności wspólne dla istot żywych.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Procesy życiowe
Program Skylab
Skylab (skrót od: kosmiczne laboratorium) – amerykańska stacja kosmiczna działająca od 14 maja 1973 do 11 lipca 1979 r.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Program Skylab
Program Voyager
Artystyczna wizja misji Mariner Jupiter/Saturn 1977 z 1975 roku Artystyczna wizja sondy Voyager Trajektoria lotu sond Voyager Program Voyager – bezzałogowy program badawczy, poświęcony badaniom planet-olbrzymów i zewnętrznej części heliosfery za pomocądwóch bliźniaczych sond kosmicznych.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Program Voyager
Progress M1-5
Progress M1-5 (ros. Прогресс М1-5) – statek zaopatrzeniowy serii Progress M, którego celem było ściągnięcie z orbity piętnastoletniej stacji kosmicznej Mir.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Progress M1-5
Promieniowanie elektromagnetyczne
Promieniowanie elektromagnetyczne (fala elektromagnetyczna) – rozchodzące się w przestrzeni zaburzenie pola elektromagnetycznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Promieniowanie elektromagnetyczne
Promieniowanie kosmiczne
Tory cząstek promieniowania kosmicznego zarejestrowane na fotografii (1960) Promieniowanie kosmiczne – promieniowanie złożone, zarówno korpuskularne jak i elektromagnetyczne, docierające do Ziemi z otaczającej jąprzestrzeni kosmicznej.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Promieniowanie kosmiczne
Protogwiazda
globuli Boka Protogwiazda – bardzo młoda gwiazda, zbierająca masę z obłoku molekularnego i zapadająca się na skutek grawitacji, zanim zacznie emitować światło.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Protogwiazda
Proxima Centauri
Pozycja gwiazdy Proxima Centauri na niebie południowym Orbita Proxima Centauri na niebie południowym Proxima Centauri (– najbliższa) – gwiazda typu czerwony karzeł, znajdująca się około 4,24 lat świetlnych (40 bilionów km) od Ziemi, w gwiazdozbiorze Centaura.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Proxima Centauri
Przerwa Cassiniego
Przerwa Cassiniego jest dobrze widoczna na zdjęciu Przerwa Cassiniego - największa z przerw widocznych w pierścieniach Saturna, o szerokości 4 800 km.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Przerwa Cassiniego
Pulsar
teleskopu Hubble’a. Foto NASA/STScI Schemat pulsara: model latarni morskiej. Kula w środku przedstawia pulsar, białe linie to linie pola magnetycznego Pulsar (od pulse z ang. pulsować i -ar jak w quasar – „quasi-stellar radio source” lub też „QSO” – „quasi-stellar object”, dosłownie „obiekt gwiazdopodobny emitujący fale radiowe”) – wysoce zmagnetyzowana, rotująca gwiazda neutronowa (lub biały karzeł), która emituje wiązkę promieniowania elektromagnetycznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Pulsar
Punkt libracyjny
Rozmieszczenie punktów libracyjnych w układzie Ziemia–Słońce punktami stacjonarnymi potencjału grawitacyjnego Punkt libracyjny, punkt libracji, punkt Lagrange’a – miejsce w przestrzeni, w układzie dwóch ciał powiązanych grawitacją, w którym ciało o pomijalnej masie może pozostawać w spoczynku względem ciał układu.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Punkt libracyjny
Pył kosmiczny
Porowaty chondryt – drobina pyłu międzyplanetarnego Pył kosmiczny – materia wypełniająca przestrzeń kosmicznązłożona z cząstek o wielkości od kilku atomów do 0,1 μm średnicy.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Pył kosmiczny
Pył międzyplanetarny
Pył międzyplanetarny – rodzaj pyłu kosmicznego, znajdujący się w przestrzeni międzyplanetarnej, to jest w przestrzeni pomiędzy planetami Układu Słonecznego lub innego układu planetarnego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Pył międzyplanetarny
Ramię Oriona
Struktura Drogi Mlecznej. Ramię Oriona zaznaczone na pomarańczowo. Układ Słoneczny zaznaczony czerwonym okręgiem w Ramieniu Oriona Obraz sąsiedztwa Ramienia Oriona Ramię Oriona (także Ramię Lokalne, Ramię w Orionie) – ramię spiralne Drogi Mlecznej, zawierające Układ Słoneczny w tym Ziemię.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ramię Oriona
Ramię spiralne
thumb Ramię spiralne – region gwiazd rozchodzących się od centrum galaktyk spiralnych.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ramię spiralne
Rów tektoniczny
Rowy (graben) i zręby (horst) tektoniczne Rów tektoniczny (graben) – rodzaj obniżenia geologicznego, obejmujący wąski i podłużny fragment skorupy ziemskiej, który zapadł się wzdłuż równoległych do siebie uskoków normalnych.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Rów tektoniczny
Reakcja termojądrowa
helu-4, neutronu i energii energii kinetycznej cząstek alfa Reakcja termojądrowa, synteza jądrowa lub fuzja jądrowa – zjawisko polegające na złączeniu się dwóch lżejszych jąder w jedno cięższe.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Reakcja termojądrowa
Reguła Titiusa-Bodego
Reguła Titiusa-Bodego (także prawo Bodego lub szereg Titiusa-Bodego) – hipoteza, według której średnie odległości planet od gwiazdy centralnej w Układzie Słonecznym spełniajądość dokładnie pewne proste arytmetyczne prawo.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Reguła Titiusa-Bodego
Rezonans orbitalny
Kallisto.Rezonans orbitalny – zjawisko związane z obiegiem dwóch ciał niebieskich (np. planet) wokół masywnego obiektu (np. gwiazdy), przy czym obydwa ciała, obiegające masywny obiekt, pozostająw pewnym związku grawitacyjnym pomiędzy sobą, tak, iż na określonąliczbę okrążeń jednego wypada jakaś wielokrotność okrążeń drugiego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Rezonans orbitalny
Robert Bunsen
Robert Bunsen Robert Wilhelm Eberhard Bunsen (ur. 30 lub 31 marca 1811 w Getyndze, zm. 16 sierpnia 1899 w Heidelbergu) – niemiecki fizyk i chemik, profesor we Wrocławiu i Heidelbergu.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Robert Bunsen
Rodzina planetoidy Hilda
Rodzina planetoidy Hilda – rodzina złożona z planetoid o półosi wielkiej o długości pomiędzy 3,7 a 4,2 au, ekscentryczności orbity większej niż 0,07 oraz o inklinacji poniżej 20°.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Rodzina planetoidy Hilda
Rok świetlny
Rok świetlny – jednostka odległości stosowana w astronomii.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Rok świetlny
Rok galaktyczny
Rok galaktyczny – okres, w ciągu którego Słońce obiega środek Drogi Mlecznej.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Rok galaktyczny
Ross 154
Ross 154 (V1216 Sagittarii) – gwiazda w gwiazdozbiorze Strzelca, znajdująca się w odległości ok.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ross 154
Ruch wsteczny
Ruch wsteczny Ruch wsteczny, obrót wsteczny – ruch obiegowy obiektu, okrążającego większe ciało niebieskie, w kierunku przeciwnym do ruchu obrotowego większego ciała.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ruch wsteczny
Saturn
Saturn – gazowy olbrzym, szósta planeta Układu Słonecznego pod względem odległości od Słońca, druga po Jowiszu pod względem masy i wielkości.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Saturn
Słońce
Słońce (łac. Sol, gr. Ἥλιος, trb. Hḗlios; symbol: ☉) – gwiazda centralna Układu Słonecznego, wokół której krąży Ziemia, inne planety tego układu, planety karłowate oraz małe ciała Układu Słonecznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Słońce
Shoemaker-Levy 9
Zdjęcie uderzenia komety Shoemaker-Levy 9 w powierzchnię Jowisza zrobione z pokładu sondy kosmicznej Galileo z odległości 238 mln km. Ślady na powierzchni Jowisza po uderzeniu fragmentów komety Shoemaker-Levy 9. D/Shoemaker-Levy 9 (nazwa klasyfikacyjna D/1993 F2, gdzie litera D oznacza defunct - nieistniejący, zlikwidowany) – kometa należąca do rodziny komet Jowisza, odkryta 24 marca 1993 roku przez Carolyn i Eugene'a Shoemakerów oraz Davida Levy’ego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Shoemaker-Levy 9
Skała
Skała – naturalnie powstały zespół minerałów.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Skała
Skorupa ziemska
skał osadowych12. Warstwa bazaltowa13. Warstwa granitowa14. Płaszcz ziemski15. Kierunek wsuwania się płyty oceanicznej pod kontynentalną16. Linia, wzdłuż której następuje wzajemne przemieszczanie się płyt Skorupa ziemska – część litosfery ograniczona od góry atmosferąlub hydrosferą, a od dołu granicząca z górnąwarstwąpłaszcza ziemskiego (nieciągłość Mohorovičicia nazywana też nieciągłościąMoho).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Skorupa ziemska
Sonda kosmiczna
Artystyczne wyobrażenie sondy Pioneer Venus 1 na orbicie Wenus Sonda kosmiczna – bezzałogowy, prawie zawsze zautomatyzowany statek kosmiczny przeznaczony do prowadzenia badań naukowych w przestrzeni pozaziemskiej.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Sonda kosmiczna
Space Transportation System
promu kosmicznego. Zbiornik był pokryty białąpowłokąFRL tylko dla dwóch pierwszych startów. Od STS-3 zbiornik nie był pokrywany powłoką, aby zmniejszyć jego masę. Space Transportation System (STS) – System Transportu Kosmicznego – program załogowych lotów kosmicznych zrealizowany przez NASA odbywanych za pomocąwahadłowców kosmicznych (ang.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Space Transportation System
SpaceShipOne
Lądowanie statku SpaceShipOne na lotnisku Mojave 21 czerwca 2004 Scaled Composites Model 316 SpaceShipOne (ang. Statek Kosmiczny 1) – pierwszy prywatny załogowy statek kosmiczny.
Zobaczyć Układ Słoneczny i SpaceShipOne
Spektroskop
Spektroskop Spektroskop – przyrząd służący do przeprowadzania zdalnej analizy poprzez badanie widma odpowiadającego określonemu rodzajowi promieniowania (np. promieniowanie świetlne, rentgenowskie, akustyczne).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Spektroskop
Sputnik 1
Sputnik 1 na orbicie – wizja artystyczna Sputnik 1 (ros. Спутник-1, w tłum. towarzysz podróży; oznaczenie kodowe: ПС-1, trl. PS-1 – skrót od słów Простейший Спутник-1, trl. Prostiejszyj Sputnik-1, trb. Prosteyshiy Sputnik-1 w tłum. najprostszy satelita 1) – pierwszy sztuczny satelita Ziemi.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Sputnik 1
Stacja kosmiczna
Porównanie rozmiarów i konfiguracji czynnych stacji kosmicznych (ISS i Tiangong) oraz dawniejszych stacji i modułów orbitalnych Stacja kosmiczna, stacja orbitalna – duży załogowy statek kosmiczny (lub ich zespół), umieszczony na orbicie okołoziemskiej, pełniący funkcję laboratorium kosmicznego przeznaczonego do długotrwałego prowadzenia badań naukowych: fizycznych, chemicznych, biologiczno-medycznych; obserwacji astronomicznych, meteorologicznych, geofizycznych itp.; wykonywania prac naukowo-technicznych, obejmujących m.in.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Stacja kosmiczna
Stany Zjednoczone
Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Stany Zjednoczone
Strefa Hilla
Przybliżone promienie km strefy Hilla wybranych ciał niebieskich Strefa Hilla (nazywana również strefąRoche'a) – obszar otaczający ciało niebieskie (np. planetę), w którym jego przyciąganie dominuje nad przyciąganiem innego, większego obiektu w niedalekiej odległości (np.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Strefa Hilla
Styx (księżyc)
HST) Styx (do lipca 2013 S/2012 (134340) 1, nieformalnie: P5 lub S/2012 P 1) – naturalny satelita Plutona, odkryty na serii zdjęć wykonanych od 26 czerwca do 9 lipca 2012 przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Styx (księżyc)
Sublimacja
punkt krytyczny Para sublimującego jodu resublimację) sublimującej na dnie naczynia.'''1''' Dopływ wody chłodzącej'''2''' Odpływ wody chłodzącej'''3''' Połączenie z pompąpróżniową'''4''' Komora sublimacyjna'''5''' Resublimowana substancja osadzona na palcu chłodzącym'''6''' Sublimowana substancja'''7''' Zewnętrzne źródło ciepła Sublimacja – przemiana fazowa bezpośredniego przejścia ze stanu stałego w stan gazowy z pominięciem stanu ciekłego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Sublimacja
Supergromada Lokalna
Schemat przedstawiający odległości między gromadami w Supergromadzie Lokalnej Supergromada Lokalna (także Supergromada w Pannie; ang. Local Supercluster lub Virgo Supercluster) – supergromada zajmująca obszar o średnicy około 200 milionów lat świetlnych.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Supergromada Lokalna
Supernowa
Mgławica pozostała po „Gwieździe Keplera”, SN 1604 Supernowa w NGC 6946 Supernowa – termin określający kilka rodzajów kosmicznych eksplozji powodujących powstanie na niebie niezwykle jasnego obiektu, który już po kilku tygodniach lub miesiącach staje się niemal niewidoczny.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Supernowa
Symbole astronomiczne
Nautical Almanac'' z 1833 pokazujący użycie symboli astronomicznych, zawierający symbole faz Księżyca, planet i konstelacji zodiakalnych encke Symbole astronomiczne – symbole wykorzystywane do oznaczania różnych ciał niebieskich, tworów teoretycznych i obserwowanych zjawisk astronomicznych.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Symbole astronomiczne
Syriusz
Syriusz (Alfa Canis Majoris, α CMa) – najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd południowego nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Syriusz
Szok końcowy
Struktura heliosfery Szok końcowy – powierzchnia otaczająca Układ Słoneczny, na której wiatr słoneczny zwalnia do prędkości mniejszej od prędkości dźwięku w otaczającym ośrodku międzygwiazdowym.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Szok końcowy
Sztuczny satelita
ERS 2 – sztucznego satelity Ziemi Ziemi Sztuczny satelita – satelita wykonany przez człowieka poruszający się po orbicie wokół ciała niebieskiego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Sztuczny satelita
Tau Ceti
Tau Ceti (τ Cet) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wieloryba.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Tau Ceti
Tektonika (geologia)
Mapa aktywności tektonicznej Ziemi Tektonika (gr. tektonikề „sztuka budowy”) – nauka o budowie skorupy ziemskiej oraz o procesach wpływających na nią.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Tektonika (geologia)
Tektonika płyt
Mapa płyt tektonicznych Tektonika płyt (teoria wędrówki płyt tektonicznych, z tekton „budujący”) – dominująca współcześnie teoria tłumacząca wielkoskalowe ruchy ziemskiej litosfery, w szczególności przejawiające się w obserwowanym zjawisku dryfu kontynentalnego, powstawania gór, rozmieszczeniu stref sejsmicznych i inne.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Tektonika płyt
Teleskop
Mały refrakcyjny teleskop optyczny Nowym Meksyku (USA) Teleskop (gr. tēle-skópos – daleko widzący) – narzędzie, które służy do obserwacji odległych obiektów poprzez zbieranie promieniowania elektromagnetycznego (np. światła widzialnego).
Zobaczyć Układ Słoneczny i Teleskop
Tempel 1
9P/Tempel (lub Tempel 1) – kometa okresowa należąca do rodziny komet Jowisza.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Tempel 1
Temperatura
helu przedstawiony jest proporcjonalnie do odległości między cząsteczkami jakie sąprzy ciśnieniu 136 atmosfer. Prędkość ruchu, odpowiadająca temperaturze pokojowej, została spowolniona dwa biliony razy lub odpowiada temperaturze 0,0003 K. Temperatura – jedna z podstawowych wielkości fizycznych (parametrów stanu) w termodynamice.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Temperatura
Tlen
Tlen (O) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 8, niemetal z grupy tlenowców w układzie okresowym.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Tlen
Tlenki żelaza
ochr. Gleba zabarwiona na czerwono tlenkami żelaza Jest znanych 16 tlenków, wodorotlenków i hydroksytlenków (uwodnionych tlenków) żelaza.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Tlenki żelaza
Tranzyt (astronomia)
słonecznąw 2012 roku, uwieczniony przez kamerę sondy Hinode Tranzyt ma w astronomii dwa znaczenia.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Tranzyt (astronomia)
Trojańczycy
Obrazowe przedstawienie usytuowania planetoid trojańskich (obóz trojański i grecki) na orbicie Jowisza Trojańczycy, trojańczyki, planetoidy trojańskie – dwie grupy planetoid krążących wokół Słońca po orbitach bardzo podobnych do orbity Jowisza.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Trojańczycy
Tryton (księżyc)
Tryton (Neptun I) – największy księżyc Neptuna.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Tryton (księżyc)
Typ widmowy
Zmiany rozmiarów gwiazd i barw ich fotosfer wraz z typem widmowym dla gwiazd ciągu głównego. Zmiany barwy od czerwieni ku błękitowi (od lewej do prawej) związane sąze wzrostem temperatury fotosfery. Zobacz temperatura barwowa Typ widmowy – klasyfikacja gwiazd oparta na widmie światła wysyłanego przez gwiazdę.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Typ widmowy
Tytan (księżyc)
Tytan (Saturn VI) – największy księżyc Saturna, jedyny w Układzie Słonecznym otoczony gęstąatmosferą, w której zachodząskomplikowane zjawiska pogodowe.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Tytan (księżyc)
Tytania (księżyc)
Tytania (Uran III ) – największy księżyc Urana.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Tytania (księżyc)
Układ planetarny
Podobne układy planetarne: 55 Cancri A i Układ Słoneczny w tej samej skali Układ planetarny, system planetarny – zbiór planet i innych ciał niebieskich, krążących wokół centralnej gwiazdy lub układu gwiazd.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Układ planetarny
Umbriel (księżyc)
Umbriel (Uran II ) – trzeci co do wielkości naturalny satelita Urana.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Umbriel (księżyc)
Uniwersytet Hawajski
Uniwersytet Hawajski, Uniwersytet Hawajów – zespół uczelni publicznych na Hawajach, prowadzących studia licencjackie, magisterskie, doktoranckie i podoktorskie.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Uniwersytet Hawajski
Uran
Uran − gazowy olbrzym, siódma od Słońca planeta Układu Słonecznego, trzecia pod względem wielkości i czwarta pod względem masy.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Uran
Uranos
Uranos (także Uran, Niebo; Ouranós,, Caelus ‘niebo’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie nieba.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Uranos
Urbain Le Verrier
Urbain Jean Joseph Le Verrier (ur. 11 marca 1811 w Saint-Lô w Normandii; zm. 23 września 1877 w Paryżu) – francuski astronom i matematyk, dyrektor Paryskiego Obserwatorium Astronomicznego, profesor École polytechnique i Sorbony.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Urbain Le Verrier
Valles Marineris
(Współrzędne) 1. Olympus Mons 2. Tharsis Tholus 3. Ascraeus Mons4. Pavonis Mons 5. Arsia Mons 6. '''Valles Marineris''' Valles Marineris (łac. Doliny Marinera) – złożony system kanionów na Marsie znajdujący się nieco na południe od równika, na wschód od Tharsis.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Valles Marineris
Viking 1
Viking 1 – bezzałogowa sonda kosmiczna z programu Viking wystrzelona 20 sierpnia 1975 r. przez amerykańskąagencję kosmicznąNASA.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Viking 1
Voyager 1
Voyager 1 – bezzałogowa sonda kosmiczna NASA, wystrzelona 5 września 1977 roku z Przylądka Canaveral na Florydzie w ramach programu Voyager.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Voyager 1
Voyager 2
Voyager 2 podczas testów przedstartowych Voyager 2 – bezzałogowa sonda kosmiczna wysłana w 1977 roku w przestrzeń kosmicznąz Przylądka Canaveral przez amerykańskąagencję kosmicznąNASA w ramach programu Voyager.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Voyager 2
Wahadłowiec kosmiczny
modułem Leonardo Columbia (lot STS-1) Wahadłowiec (pot. prom kosmiczny) – załogowy statek kosmiczny, który może być wykorzystywany wielokrotnie i przystosowany jest do wynoszenia na orbitę okołoziemskąi sprowadzania z orbity ludzi i sprzętu.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Wahadłowiec kosmiczny
Węglowodory
etylen, benzen, cykloheksan, heksan (kolor szary – atomy węgla, kolor biały – atomy wodoru) Węglowodory – organiczne związki chemiczne zawierające w swojej strukturze wyłącznie atomy węgla i wodoru.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Węglowodory
Wenera 3
Radziecki znaczek pocztowy upamiętniający lot Wenery 3 Wenera 3 (ros. Венера, co znaczy „Wenus”) – radziecka bezzałogowa sonda kosmiczna przeznaczona do badania planety Wenus.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Wenera 3
Wenera 9
Wenera 9 (ros. Венера 9) – szósta udana radziecka sonda kosmiczna przeznaczona do badania Wenus.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Wenera 9
Wenus
Wenus – druga pod względem odległości od Słońca planeta Układu Słonecznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Wenus
Wiatr słoneczny
Struktura heliosfery, czyli obszaru, w którym dominuje wiatr słoneczny Wiatr słoneczny – strumień plazmy wypływający ze Słońca, składający się przede wszystkim z protonów, elektronów i cząstek alfa.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Wiatr słoneczny
Wielka Czerwona Plama
Wielki Biały Owal w sztucznych barwach Wielki Biały Owal poniżej, widziane przez sondę Voyager 1 Powiększony fragment rejonu Wielkiej Czerwonej Plamy i Wielkiego Białego Owalu Ziemia i Wielka Czerwona Plama – porównanie rozmiarów Wielka Czerwona Plama – ogromny stały antycyklon od co najmniej lat wiejący na Jowiszu, 22° na południe od równika.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Wielka Czerwona Plama
William Herschel
Teleskop Herschela Frederick William Herschel, właściwie Friedrich Wilhelm Herschel (ur. 15 listopada 1738 w Hanowerze, zm. 25 sierpnia 1822 w Slough) – brytyjsko-niemiecki astronom, konstruktor teleskopów i kompozytor, znany z wielu odkryć astronomicznych, a szczególnie z odkrycia Urana.
Zobaczyć Układ Słoneczny i William Herschel
WISE 1049-5319
WISE 1049-5319 (Luhman 16) – układ podwójny złożony z dwóch brązowych karłów położony w gwiazdozbiorze Żagla i oddalony o około 6,5 lat świetlnych od Ziemi.
Zobaczyć Układ Słoneczny i WISE 1049-5319
Wodór
Wodór (H) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 1, niemetal z bloku s układu okresowego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Wodór
Wolf 359
Wolf 359 (CN Leo) – gwiazda położona w gwiazdozbiorze Lwa w odległości 7,9 roku świetlnego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Wolf 359
Wostok 1
Wostok 1 – pierwszy lot kosmiczny człowieka w kosmos w ramach programu Wostok.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Wostok 1
Wszechświat
mikrofalowego promieniowania tła, pokazująca obraz wczesnego Wszechświata (na podstawie danych zebranych przez sondę WMAP) gwiazdy, 26,8% to ciemna materia,68,3% to ciemna energia Wszechświat – wszystko, co istnieje fizycznie: cała czasoprzestrzeń oraz wszystkie wypełniające jąformy energii jak materia i pola fizyczne; synonim słów „natura” i „przyroda”.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Wszechświat
Wulkan
Sill 6. Przewód boczny 7. Warstwy popiołu emitowanego przez wulkan 8. Zbocze 9. Warstwy lawy emitowanej przez wulkan 10. Gardziel 11. Stożek pasożytniczy 12. Potok lawowy 13. Komin 14. Krater 15. Chmura popiołu Wulkan (z łac. Vulcanus – imię rzymskiego boga ognia) – miejsce na powierzchni Ziemi, z którego wydobywa się lawa, gazy wulkaniczne (solfatary, mofety, fumarole) i materiał piroklastycznyWulkany występująrównież na innych obiektach Układu Słonecznego – patrz sekcja „Wulkany poza Ziemią”.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Wulkan
Wulkanoidy
Wyobrażenie planetoidy z grupy wulkanoidów Wulkanoidy – hipotetyczne planetoidy, które obiegająSłońce po orbitach przebiegających wewnątrz orbity planety Merkury.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Wulkanoidy
Zapadanie grawitacyjne
Schemat mechanizmu zapadania grawitacyjnego gwiazdy. Zapadanie grawitacyjne, kolaps – zjawisko kurczenia się skupisk materii pod wpływem siły grawitacji.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Zapadanie grawitacyjne
Zderzenie Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną
Zderzenie Galaktyki Andromedy z DrogąMlecznąPrzewidywany widok fragmentu nieba z DrogąMlecznąi galaktykąAndromedy za około 4 miliardy lat. Zderzenie Galaktyki Andromedy z DrogąMleczną– przewidywane przyszłe zderzenie dwóch największych galaktyk Grupy Lokalnej: Drogi Mlecznej i Galaktyki Andromedy (M31), mające rozpocząć się za około 4,5 miliarda lat i mające następnie trwać kolejne kilka miliardów lat.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Zderzenie Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną
Ziemia
Ziemia (trb. Gaja) – trzecia, licząc od Słońca, oraz piąta pod względem wielkości planeta Układu Słonecznego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ziemia
Ziemskie pole magnetyczne
Schematyczne przedstawienie linii pola magnetycznego Ziemi Pole magnetyczne daleko od Ziemi: linie pola sądeformowane przez wiatr słoneczny Ziemskie pole magnetyczne – pole magnetyczne występujące naturalnie wewnątrz i wokół Ziemi.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Ziemskie pole magnetyczne
Zorza polarna
''Aurora borealis'' Zorza polarna wokół bieguna południowego (''Aurora australis'') zarejestrowana 11 września 2005 przez satelitę NASA IMAGE Zjawiska w magnetosferze Ziemi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej Zorza polarna (aurora borealis, aurora australis) – obserwowane w górnej atmosferze, w pobliżu biegunów magnetycznych planety, zjawisko świetlne charakteryzujące się silnym polem magnetycznym.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Zorza polarna
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR, Związek Radziecki, również Związek Sowiecki, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, skr. ZSRS,; Sowietskij Sojuz, Sojuz Sowietskich Socyalisticzeskich Riespublik, SSSR) – historyczne pierwsze państwo komunistyczne na świecie, położone częściowo w Europie wschodniej i północno-wschodniej, a częściowo w Azji, ze stolicąw Moskwie, istniejące w latach 1922–1991.
Zobaczyć Układ Słoneczny i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
(1) Ceres
Ceres (symbol) – planeta karłowata krążąca wewnątrz pasa planetoid między orbitami Marsa i Jowisza.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (1) Ceres
(10) Hygiea
(10) Hygiea – duża planetoida krążąca w pasie planetoid w Układzie Słonecznym, czwarta pod względem objętości i masy w pasie głównym.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (10) Hygiea
(134340) Pluton
Pluton (oznaczenie oficjalne: (134340) Pluton; symbole: ⯓ i ♇) – planeta karłowata, plutoid, najjaśniejszy obiekt Pasa Kuipera.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (134340) Pluton
(136108) Haumea
Haumea (symbol: 🝻) – planeta karłowata z Pasa Kuipera, należąca do grupy plutoidów, odkryta 7 marca 2003 roku.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (136108) Haumea
(136199) Eris
Eris (symbol: ⯰) – planeta karłowata, jeden z obiektów dysku rozproszonego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (136199) Eris
(136472) Makemake
Makemake (oficjalnie: (136472) Makemake; symbol: 🝼) – trzecia co do wielkości rozpoznana planeta karłowata i trzeci co do wielkości obiekt transneptunowy zaliczany do plutoidów.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (136472) Makemake
(15760) Albion
(15760) Albion (1992 QB1) – obiekt transneptunowy, protoplasta grupy cubewano.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (15760) Albion
(20000) Waruna
(20000) Waruna – duża planetoida należąca do obiektów transneptunowych z Pasa Kuipera, typu cubewano.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (20000) Waruna
(243) Ida
(243) Ida – planetoida średniej wielkości krążąca w głównym pasie planetoid.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (243) Ida
(4) Westa
(4) Westa – czwarta odkryta planetoida z pasa planetoid krążących po orbitach pomiędzy Marsem a Jowiszem.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (4) Westa
(433) Eros
(433) Eros – planetoida z grupy Amora.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (433) Eros
(50000) Quaoar
(50000) Quaoar (wym.) – duża planetoida transneptunowa z Pasa Kuipera, obiekt typu cubewano.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (50000) Quaoar
(90482) Orkus
(90482) Orkus (2004 DW) – duża planetoida transneptunowa z Pasa Kuipera, obiekt typu plutonek.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (90482) Orkus
(951) Gaspra
(951) Gaspra – jedna z mniejszych planetoid z pasa głównego.
Zobaczyć Układ Słoneczny i (951) Gaspra
21P/Giacobini-Zinner
Kometa Giacobini-Zinnera (nazwa oficjalna 21P/Giacobini-Zinner) – kometa okresowa należąca do rodziny komet Jowisza, odkryta 20 grudnia 1900 przez Michela Giacobiniego i powtórnie odkryta 23 października 1913 przez Ernsta Zinnera.
Zobaczyć Układ Słoneczny i 21P/Giacobini-Zinner
Zobacz także
Planetologia
- Achondryt
- Atmosfera
- Diogenit
- Efekt Rossitera-McLaughlina
- Eukryt
- Europlanet
- Flux Transfer Event
- Geomorfologia
- Hipotetyczne planety Układu Słonecznego
- Historia poglądów dotyczących powstania i ewolucji Układu Słonecznego
- Howardyt
- Katastrofa kosmiczna
- Kosmochemia
- Krzywa blasku
- Linia śniegu
- Magnetosfera
- Masa Jowisza
- Masa Ziemi
- Meteoryty HED
- Mikrometeoryt
- Nagłe zakłócenia jonosferyczne
- Nauki o Ziemi
- Obieg materii w przyrodzie
- Planeta
- Planetologia
- Pogoda kosmiczna
- Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego
- Promień Jowisza
- Promień Ziemi
- Pustynia Neptunowa
- Pył kosmiczny
- Pył międzyplanetarny
- Płaszczyzna Laplace’a
- Skala podobieństwa do Ziemi
- Spacewatch
- Tagish Lake
- Temperatura efektywna (fizyka)
- Temperatura jasnościowa
- Układ Słoneczny
- Zorza polarna
Znany jako Planety układu słonecznego, System słoneczny.
, Dwutlenek węgla, Dysk protoplanetarny, Dysk rozproszony, Dysnomia (księżyc), Edmond Halley, Ekliptyka, Ekscentryczność (fizyka), Eksploracja kosmosu, Enceladus (księżyc), Energia (fizyka), Europejskie Obserwatorium Południowe, Ewolucja, Ewolucja gwiazd, Explorer 6, Fala uderzeniowa, Fobos (księżyc), Friedrich Wilhelm Bessel, Galaktyka, Galaktyka spiralna z poprzeczką, Galileo (sonda kosmiczna), Galileusz, Galileuszowe księżyce Jowisza, Gaz cieplarniany, Gazowy olbrzym, Gęstość, Gejzer, Giovanni Cassini, Giuseppe Piazzi, Grawitacja, Gustav Kirchhoff, Gwiazda, Gwiazda Barnarda, Gwiazda podwójna, Gwiazdozbiór, Gwiazdozbiór Byka, Gwiazdozbiór Herkulesa, Gwiazdozbiór Lutni, Gwiazdy położone najbliżej Ziemi, Hel (pierwiastek), Heliosfera, Historia pierwiastków chemicznych, Hydra (księżyc), Hydrosfera, International Cometary Explorer, Interstellar Boundary Explorer, Isaac Newton, Jane Luu, Jasność (astronomia), Jądro galaktyki, Jądro gwiazdy, Jądro planety, Język angielski, Jednostka astronomiczna, Johannes Kepler, Jowisz, Jurij Gagarin, Kerberos (księżyc), Klimat, Koma (astronomia), Kometa, Kometa długookresowa, Kometa Hale’a-Boppa, Kometa Halleya, Kometa krótkookresowa, Komety muskające Słońce, Koronalny wyrzut masy, Kosmonauta, Krater uderzeniowy, Kriowulkanizm, Krzemiany, Księżyc, Księżyc planetoidy, Księżyce Jowisza, Księżyce Marsa, Księżyce Neptuna, Księżyce planet w Układzie Słonecznym, Księżyce Saturna, Księżyce Urana, Lalande 21185, Large Binocular Telescope, Lądownik, Lich (gwiazda), Linia Kármána, Lokalny Obłok Międzygwiazdowy, Lot suborbitalny, Lowell Observatory, Lunar Roving Vehicle, Luyten 726-8, Małe ciało Układu Słonecznego, Mariner 10, Mariner 2, Mariner 4, Mariner 9, Mars, Mars 3, Mars Pathfinder, Masa (fizyka), Masa Ziemi, Massachusetts Institute of Technology, Mechanika płynów, Merkury, MESSENGER (sonda kosmiczna), Metaliczność, Meteoroid, Mgławica planetarna, Międzynarodowa Stacja Kosmiczna, Międzynarodowa Unia Astronomiczna, Michael E. Brown, Mikołaj Kopernik, Minor Planet Center, Mir (stacja kosmiczna), Miranda (księżyc), Mitologia rzymska, NASA, Naturalny satelita, Nature, NEAR Shoemaker, Neil Armstrong, Neptun, New Horizons, Nikiel, Nix (księżyc), Ośrodek międzygwiazdowy, Obłok molekularny, Obłok Oorta, Oberon (księżyc), Obiekt odłączony, Olympus Mons, Orbita, Paralaksa, Pas Kuipera, Pas planetoid, Płaszcz Układu Słonecznego, Płaszcz ziemski, Percival Lowell, Perturbacja, Peryhelium, Pierścienie planetarne, Pierścienie Saturna, Pioneer 10, Pioneer 11, Planeta, Planeta karłowata, Planeta podwójna, Planeta pozasłoneczna, Planeta skalista, Planeta wewnętrzna, Planeta X, Planetoida, Planetoida podwójna, Planetoidy bliskie Ziemi, Planetozymal, Planety, Planety dolne i górne, Plazma, Plutoid, Plutonek, Pociemnienie brzegowe, Populacje gwiazdowe, Portable Document Format, Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego, Prawa Keplera, Procesy życiowe, Program Skylab, Program Voyager, Progress M1-5, Promieniowanie elektromagnetyczne, Promieniowanie kosmiczne, Protogwiazda, Proxima Centauri, Przerwa Cassiniego, Pulsar, Punkt libracyjny, Pył kosmiczny, Pył międzyplanetarny, Ramię Oriona, Ramię spiralne, Rów tektoniczny, Reakcja termojądrowa, Reguła Titiusa-Bodego, Rezonans orbitalny, Robert Bunsen, Rodzina planetoidy Hilda, Rok świetlny, Rok galaktyczny, Ross 154, Ruch wsteczny, Saturn, Słońce, Shoemaker-Levy 9, Skała, Skorupa ziemska, Sonda kosmiczna, Space Transportation System, SpaceShipOne, Spektroskop, Sputnik 1, Stacja kosmiczna, Stany Zjednoczone, Strefa Hilla, Styx (księżyc), Sublimacja, Supergromada Lokalna, Supernowa, Symbole astronomiczne, Syriusz, Szok końcowy, Sztuczny satelita, Tau Ceti, Tektonika (geologia), Tektonika płyt, Teleskop, Tempel 1, Temperatura, Tlen, Tlenki żelaza, Tranzyt (astronomia), Trojańczycy, Tryton (księżyc), Typ widmowy, Tytan (księżyc), Tytania (księżyc), Układ planetarny, Umbriel (księżyc), Uniwersytet Hawajski, Uran, Uranos, Urbain Le Verrier, Valles Marineris, Viking 1, Voyager 1, Voyager 2, Wahadłowiec kosmiczny, Węglowodory, Wenera 3, Wenera 9, Wenus, Wiatr słoneczny, Wielka Czerwona Plama, William Herschel, WISE 1049-5319, Wodór, Wolf 359, Wostok 1, Wszechświat, Wulkan, Wulkanoidy, Zapadanie grawitacyjne, Zderzenie Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną, Ziemia, Ziemskie pole magnetyczne, Zorza polarna, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, (1) Ceres, (10) Hygiea, (134340) Pluton, (136108) Haumea, (136199) Eris, (136472) Makemake, (15760) Albion, (20000) Waruna, (243) Ida, (4) Westa, (433) Eros, (50000) Quaoar, (90482) Orkus, (951) Gaspra, 21P/Giacobini-Zinner.