Pracujemy nad przywróceniem aplikacji Unionpedia w Google Play Store
TowarzyskiPrzybywający
🌟Uprościliśmy nasz projekt, aby ułatwić nawigację!
Instagram Facebook X LinkedIn

Układ Słoneczny

Indeks Układ Słoneczny

Słońce, planety i planety karłowate Układu Słonecznego; wielkości w skali, odległości nie zachowująskalihttp://www.phrenopolis.com/perspective/solarsystem/ Grafika przedstawiająca Słońce i planety z zachowaniem skali zarówno odległości, jak i ich wielkości.. Układ Słoneczny – układ planetarny w Drodze Mlecznej, składający się ze Słońca i powiązanych z nim grawitacyjnie ciał niebieskich: ośmiu planetW styczniu 2016 roku opublikowano pracę, która wykazuje duże prawdopodobieństwo istnienia dziewiątej planety o masie rzędu 10 mas Ziemi poza orbitąNeptuna.

Spis treści

  1. 318 kontakty: Aktywność słoneczna, Albedo, Aleksander Wolszczan, Alfa Centauri, Angelo Secchi, Apeks Słońca, Aphelium, Apollo 11, Apollo 15, Apollo 16, Apollo 17, Ariel (księżyc), Arjabhata, Arystarch z Samos, Środek ciężkości, Atmosfera, Atmosfera Ziemi, Łuna 1, Łuna 10, Łuna 2, Łunochod 1, Życie, Bąbel Lokalny, Biały karzeł, Biegun magnetyczny, Brązowy karzeł, Burza magnetyczna, Cassini-Huygens, Centaury (planetoidy), Chad Trujillo, Charon (księżyc), Christiaan Huygens, Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym, Ciało niebieskie, Ciąg główny, Clyde Tombaugh, Cubewano, Czarny karzeł, Czerwony karzeł, Czerwony olbrzym, David Jewitt, David Rabinowitz, Dawn (sonda kosmiczna), Deep Impact, Deimos (księżyc), Deorbitacja, Diagram Hertzsprunga-Russella, Dimidium, Doba, Droga Mleczna, ... Rozwiń indeks (268 jeszcze) »

  2. Planetologia

Aktywność słoneczna

Aktywność słoneczna w latach 1976–2006.Oznaczenia wykresów: Irradiancja (dzienna/roczna), Plamy słoneczne, Rozbłysk słoneczny, Strumień radiowy 10,7 cm. Aktywność słoneczna – zmiany zachodzące w atmosferze Słońca, powodujące fluktuacje poziomu emitowanego przez gwiazdę promieniowania elektromagnetycznego, w tym światła, które dociera do Ziemi (zob.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Aktywność słoneczna

Albedo

Wartość procentowa odbijanego światła słonecznego na Ziemi w różnych warunkach Albedo – parametr fotometryczny określający zdolność odbijania światła przez danąpowierzchnię.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Albedo

Aleksander Wolszczan

Aleksander Wolszczan (ur. 29 kwietnia 1946 w Szczecinku) – polski radioastronom, profesor nauk fizycznych, nauczyciel akademicki, współodkrywca (wraz z Kanadyjczykiem Dale’em Frailem) pierwszych planet pozasłonecznych, profesor Pennsylvania State University, związany także z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Aleksander Wolszczan

Alfa Centauri

Alfa Centauri (α Cen, Rigil Centaurus, Toliman) – gwiazda wielokrotna w gwiazdozbiorze Centaura, trzecia pod względem jasności gwiazda widoczna na nocnym niebie.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Alfa Centauri

Angelo Secchi

Pietro Angelo Secchi (ur. 29 czerwca 1818 w Reggio nell’Emilia, zm. 26 lutego 1878 w Rzymie) – włoski uczony i jezuita.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Angelo Secchi

Apeks Słońca

Apeks Słońca (łac. apex „szczyt; szpic czapki kapłana Jowisza”) – punkt, w kierunku którego Słońce porusza się względem innych jasnych gwiazd w otoczeniu.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Apeks Słońca

Aphelium

Schemat orbity heliocentrycznej: 1 – aphelium, 2 – peryhelium, 3 – Słońce Aphelium (polska nazwa – punkt odsłoneczny; zlatynizowany wyraz pochodzenia greckiego, od gr. - "od" i - "słońce") – punkt na orbicie ciała niebieskiego krążącego wokół Słońca, znajdujący się w miejscu największego oddalenia (apocentrum) tego ciała od Słońca.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Aphelium

Apollo 11

Apollo 11 – misja kosmiczna, której głównym celem było pierwsze lądowanie człowieka na Księżycu.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Apollo 11

Apollo 15

James '''Irwin''' oddaje honory fladze amerykańskiej. Obok lądownik księżycowy '''LM''' oraz pojazd '''LRV'''. Apollo 15 – misja załogowa w ramach programu Apollo; czwarta misja, podczas której astronauci wylądowali 30 lipca 1971 roku na powierzchni Księżyca.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Apollo 15

Apollo 16

fladze amerykańskiej. Za nim lądownik księżycowy '''LM''' oraz pojazd księżycowy LRV. Apollo 16 – piąta załogowa misja, podczas której astronauci wylądowali na powierzchni Księżyca.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Apollo 16

Apollo 17

Apollo 17 – ostatnia w ramach programu Apollo, szósta załogowa misja na Księżyc, w której astronauci lądowali na powierzchni.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Apollo 17

Ariel (księżyc)

Ariel (Uran I ) – jeden z pięciu największych satelitów Urana.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ariel (księżyc)

Arjabhata

Arjabhata (dewanagari: आर्यभट, trl. Āryabhaṭa) (ur. 476 w Kusumapurze (dzisiaj Patna), zm. 550) – matematyk i astronom indyjski, uznawany za jednego z najwybitniejszych w historii Indii.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Arjabhata

Arystarch z Samos

Ziemi Arystarch z Samos (gr. Aristarchos ho Samios; ok. 310–230 p.n.e.) – grecki astronom pochodzący z wyspy Samos, który jako pierwszy zaproponował heliocentryczny model Układu Słonecznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Arystarch z Samos

Środek ciężkości

Środek ciężkości ciała w polu grawitacyjnym – punkt, w którym umownie przyłożona jest wypadkowa siła grawitacji danego ciała sztywnego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Środek ciężkości

Atmosfera

Górne warstwy atmosfery Ziemi; w tle widoczny zdeformowany przez ugięcie światła obraz Księżyca Atmosfera – gazowa powłoka otaczająca ciało niebieskie o masie wystarczającej do utrzymywania warstwy gazów w wyniku działania grawitacji.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Atmosfera

Atmosfera Ziemi

Górne warstwy atmosfery; w tle widoczny zdeformowany przez ugięcie światła Księżyc Pionowy podział atmosfery z zachowanąskaląwysokości Atmosfera Ziemi – powłoka gazowa otaczająca planetę Ziemię utrzymywana przy powierzchni przez grawitację planety.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Atmosfera Ziemi

Łuna 1

Łuna 1 lub Mieczta (Мечта – ros. marzenie) – radziecka sonda księżycowa wystrzelona 2 stycznia 1959.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Łuna 1

Łuna 10

Łuna 10 – radziecka bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona w ramach programu Łuna.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Łuna 10

Łuna 2

Łuna 2 – bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona przez ZSRR.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Łuna 2

Łunochod 1

Makieta Łunochoda 1 w muzeum w Moskwie Łunochod 1 (ros. Луноход, czyli chodzący po księżycu), (indeks COSPAR 1970-095D) – pierwszy z dwóch bezzałogowych, sterowanych z Ziemi łazików radzieckich przeznaczonych do badań Księżyca.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Łunochod 1

Życie

Rośliny w górach Ruwenzori (Uganda) Życie roślinne (Waitakere Ranges) Morza Czerwonego symetria Gaja) Życie (gr. βίος, bios) w biologii ma dwie, związane ze sobądefinicje.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Życie

Bąbel Lokalny

Loop I (zawierającego Antares, po lewej widoczna Betelgeza) Bąbel Lokalny – obszar przestrzeni kosmicznej o małej gęstości materii międzygwiazdowej wewnątrz Ramienia Oriona w Drodze Mlecznej, wewnątrz którego aktualnie znajduje się Słońce.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Bąbel Lokalny

Biały karzeł

Biały karzeł – niewielki (rzędu rozmiarów Ziemi) obiekt astronomiczny składający się ze zdegenerowanej materii, emitujący m.in.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Biały karzeł

Biegun magnetyczny

kompasu w pobliżu biegunów magnesu Biegun magnetyczny – pojęcie używane w dwojakim znaczeniu.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Biegun magnetyczny

Brązowy karzeł

54 Psc B, sfotografowane przez Kosmiczny Teleskop Spitzera Brązowy karzeł – obiekt gwiazdopodobny o masie zbyt małej (poniżej ok. 8% masy Słońca – 80 mas Jowisza), by mogły zachodzić w nim reakcje przemiany wodoru w hel, które sągłównym źródłem energii gwiazd ciągu głównego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Brązowy karzeł

Burza magnetyczna

wiatru słonecznego na ziemskie pole magnetyczne Burza magnetyczna (geomagnetyczna) – nagłe i intensywne zmiany pola magnetycznego Ziemi (magnetosfery).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Burza magnetyczna

Cassini-Huygens

Cassini-Huygens – misja bezzałogowej sondy kosmicznej przeznaczonej do wykonania badań Saturna, jego pierścieni, księżyców i magnetosfery.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Cassini-Huygens

Centaury (planetoidy)

Orbity znanych centaurów Centaury – małe ciała Układu Słonecznego, które poruszająsię wokół Słońca po orbitach pomiędzy orbitami Jowisza i Neptuna.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Centaury (planetoidy)

Chad Trujillo

Chadwick (Chad) A. Trujillo (ur. 22 listopada 1973) – amerykański astronom. Tytuł doktora w dziedzinie astronomii uzyskał w 2000 roku na Uniwersytecie Hawajskim, po czym zatrudnił się w California Institute of Technology. Od 2003 roku pracował w Obserwatorium Gemini North na Hawajach, a od 2016 roku jako assistant professor (odpowiednik polskiego adiunkta) na Uniwersytecie Północnej Arizony.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Chad Trujillo

Charon (księżyc)

Charon (Pluton I) – największy naturalny satelita Plutona, odkryty 22 czerwca 1978 roku przez Jamesa Christy’ego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Charon (księżyc)

Christiaan Huygens

Christiaan Huygens (ur. 14 kwietnia 1629 w Hadze, zm. 8 lipca 1695 tamże) – holenderski uczony: matematyk, fizyk teoretyczny i doświadczalny, astronom oraz inżynier-wynalazca.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Christiaan Huygens

Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym

Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym przedstawia w postaci tabelarycznej chronologiczny przegląd odkryć głównych obiektów w Układzie Słonecznym, takich jak: planety, planety karłowate i ich księżyce.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym

Ciało niebieskie

Ciało niebieskie – każdy naturalny obiekt fizyczny oraz układ powiązanych ze sobąobiektów lub ich struktur, występujący w przestrzeni kosmicznej poza granicąatmosfery ziemskiej.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ciało niebieskie

Ciąg główny

typem widmowym dla gwiazd ciągu głównego. Zmiany barwy od czerwieni ku błękitowi (od lewej do prawej) związane sąze wzrostem temperatury fotosfery. Ciąg główny – pas przebiegający wzdłuż krzywej na diagramie Hertzsprunga-Russella, w którym zgrupowana jest większość gwiazd z okolic Słońca.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ciąg główny

Clyde Tombaugh

Clyde Tombaugh (około 1930) Clyde William Tombaugh (ur. 4 lutego 1906 w Streator, Illinois, zm. 17 stycznia 1997 w Las Cruces, Nowy Meksyk) – amerykański astronom, odkrywca w 1930 roku planety karłowatej Pluton, przez długi czas uważanej za dziewiątąplanetę Układu Słonecznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Clyde Tombaugh

Cubewano

Obiekt (486958) Arrokoth (2014 MU69) sfotografowany przez sondę New Horizons z odległości ok. 6 700 km Cubewano (klasyczne obiekty Pasa Kuipera) – rodzaj planetoid (obiektów transneptunowych) z Pasa Kuipera, okrążających Słońce w odległości 40–50 au po orbitach o stosunkowo niewielkiej ekscentryczności.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Cubewano

Czarny karzeł

Czarny karzeł – hipotetyczna gwiazda zdegenerowana powstająca, kiedy biały karzeł wypala się całkowicie i nie może emitować już promieniowania elektromagnetycznego Według obecnie akceptowanych teorii, gwiazda z czerwonego olbrzyma ewoluuje do stadium białego karła.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Czarny karzeł

Czerwony karzeł

Proxima Centauri, najbliższy czerwony karzeł, sfotografowany przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a Czerwony karzeł – gwiazda ciągu głównego późnego typu widmowego (K, M, rzadko L).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Czerwony karzeł

Czerwony olbrzym

Budowa wewnętrzna żółtych karłów typu Słońca i czerwonych olbrzymów (właściwąskalę rozmiarów ukazuje wstawka w prawym dolnym rogu). Czerwony olbrzym – gwiazda o stosunkowo niewielkiej masie (od 0,5 do ok. 8–10 mas Słońca), będąca na schyłkowym etapie ewolucji.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Czerwony olbrzym

David Jewitt

David Jewitt David C. Jewitt (ur. w 1958) – angielski astronom, odkrywca (wspólnie z Jane Luu) pierwszego obiektu w Pasie Kuipera – planetoidy (15760) Albion.

Zobaczyć Układ Słoneczny i David Jewitt

David Rabinowitz

David Rabinowitz David Lincoln Rabinowitz (ur. w 1960) – astronom z Uniwersytetu Yale.

Zobaczyć Układ Słoneczny i David Rabinowitz

Dawn (sonda kosmiczna)

Sonda podczas przygotowań na stanowisku startowym 1 lipca 2007 r. Rozmieszczenie instrumentów Trajektoria międzyplanetarna sondy Dawn Dawn – bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona we wrześniu 2007 roku przez NASA, której celem było dotarcie na orbitę planetoidy (4) Westa, a następnie na orbitę planety karłowatej (1) Ceres.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Dawn (sonda kosmiczna)

Deep Impact

Kometa Tempel 1 po 67 sekundach od uderzenia impaktora Deep Impact (późniejsza nazwa: EPOXI) – sonda kosmiczna wystrzelona przez NASA 12 stycznia 2005 roku z kosmodromu na przylądku Canaveral, której celem było zbadanie składu jądra komety Tempel 1, a później także obserwacja jądra komety 103P/Hartley.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Deep Impact

Deimos (księżyc)

Deimos (lub Dejmos, gr. Deímos ‘trwoga’) – mniejszy i dalszy z dwóch księżyców Marsa.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Deimos (księżyc)

Deorbitacja

Deorbitacja – sprowadzenie statku kosmicznego z orbity w gęste warstwy atmosfery.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Deorbitacja

Diagram Hertzsprunga-Russella

Diagram Hertzsprunga-Russella (H-R) – wykres klasyfikujący gwiazdy.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Diagram Hertzsprunga-Russella

Dimidium

Plakat NASA Dimidium (51 Pegasi b, nieoficjalnie „Bellerofont”) – planeta pozasłoneczna orbitująca wokół gwiazdy Helvetios (51 Pegasi).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Dimidium

Doba

Schematyczny rysunek wyjaśniający różnicę między dobągwiazdowąa słoneczną: 1→2 doba gwiazdowa; 1→3 doba słoneczna Doba – astronomiczna jednostka miary upływu czasu związana z obrotem Ziemi wokół własnej osi (ale nie jest równa jednemu pełnemu obrotowi, który trwa 23 h 56 min 4,091 s).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Doba

Droga Mleczna

Droga Mleczna – galaktyka spiralna z poprzeczką, w której znajduje się m.in.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Droga Mleczna

Dwutlenek węgla

Dwutlenek węgla, ditlenek węgla,, – nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków, w którym węgiel występuje na IV stopniu utlenienia.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Dwutlenek węgla

Dysk protoplanetarny

url.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Dysk protoplanetarny

Dysk rozproszony

Dysnomia Dysk rozproszony – region Układu Słonecznego rozciągający się za orbitąNeptuna, sięgający ponad 100 j.a. od Słońca oraz ponad 40° powyżej i poniżej ekliptyki.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Dysk rozproszony

Dysnomia (księżyc)

Dysnomia (pełna nazwa (136199) Eris I Dysnomia) – naturalny satelita planety karłowatej Eris.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Dysnomia (księżyc)

Edmond Halley

Popiersie Halleya (Królewskie Obserwatorium Astronomiczne w Greenwich) Edmond Halley (imię zapisywane także jako Edmund; ur. w Haggerston, Shoreditch koło Londynu, zm. w Greenwich) – angielski astronom i matematyk.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Edmond Halley

Ekliptyka

Ekliptyka i jej związek z nachyleniem osi obrotu sklepieniu niebieskim Merkurego Ekliptyka (z gr. έκλειψις 'zaćmienie') – okrąg wielki na sferze niebieskiej, po którym w ciągu roku pozornie porusza się Słońce obserwowane z Ziemi.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ekliptyka

Ekscentryczność (fizyka)

Orbity keplerowskie: eliptyczna orbita o mimośrodzie 0,7 (czerwona), orbita paraboliczna (zielona) i hiperboliczna o mimośrodzie 1,3 Ekscentryczność (inaczej mimośród) – wielkość charakteryzująca kształt orbity, opisywanej równaniem parametrycznym krzywej stożkowej.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ekscentryczność (fizyka)

Eksploracja kosmosu

istota ludzka Sputnik 1, pierwszy sztuczny satelita Ziemi modułu księżycowego LM oraz pojazdu LRV. Eksploracja kosmosu – fizyczna eksploracja przestrzeni kosmicznej, zarówno przez bezzałogowe próbniki, jak i załogowe pojazdy kosmiczne.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Eksploracja kosmosu

Enceladus (księżyc)

Enceladus (Saturn II ) – księżyc Saturna, odkryty w 1789 przez Williama Herschela.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Enceladus (księżyc)

Energia (fizyka)

Uderzenie pioruna jest przykładem przemian energii kuli plazmowej Energia (gr. ενεργεια energeia od ἔργον ergon „praca”) – skalarna wielkość fizyczna charakteryzująca stan układu fizycznego (materii)Leksykon naukowo-techniczny WNT 1984 s.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Energia (fizyka)

Europejskie Obserwatorium Południowe

Położenie obserwatoriów ESO Europejskie Obserwatorium Południowe (ang. European Southern Observatory – ESO) – międzynarodowa organizacja zrzeszająca europejskie kraje, powołana w 1962 roku w celu budowy i utrzymywania obserwatoriów astronomicznych na półkuli południowej.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Europejskie Obserwatorium Południowe

Ewolucja

Ewolucja – stopniowy proces zmian zachodzących w czasie.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ewolucja

Ewolucja gwiazd

Wielkim Obłoku Magellana. Ewolucja gwiazdy – sekwencje zmian, które gwiazda przechodzi podczas całego swojego życia, zwykle w ciągu milionów, miliardów lat, emitując przy tym promieniowanie.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ewolucja gwiazd

Explorer 6

Explorer 6 – mały amerykański satelita naukowy z serii Explorer.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Explorer 6

Fala uderzeniowa

Vieques Portoryko) 1 lipca 1984 – obserwowane fale na powierzchni oceanu Fala uderzeniowa – cienka warstwa, w której następuje gwałtowny wzrost ciśnienia ośrodka, rozchodząca się szybciej niż dźwięk.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Fala uderzeniowa

Fobos (księżyc)

Fobos (też: Phobos, ‘strach’) – większy z dwóch księżyców Marsa.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Fobos (księżyc)

Friedrich Wilhelm Bessel

Friedrich Wilhelm Bessel (ur. 22 lipca 1784 w Minden, zm. 17 marca 1846 w Królewcu) – niemiecki astronom, geodeta i matematyk.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Friedrich Wilhelm Bessel

Galaktyka

Galaktyka Czarne Oko Galaktyka karłowata Galaktyka (z gr. γάλα, gála – mleko) – duży, grawitacyjnie związany układ gwiazd, pyłu i gazu międzygwiazdowego oraz niewidocznej ciemnej materii.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Galaktyka

Galaktyka spiralna z poprzeczką

Galaktyka spiralna z poprzeczkąNGC 1300 NGC 253 – galaktyka spiralna z poprzeczką(2MASS) Galaktyka spiralna z poprzeczką– galaktyka spiralna z pasem jasnych gwiazd, wychodzących z centrum i przebiegających przez środek galaktyki.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Galaktyka spiralna z poprzeczką

Galileo (sonda kosmiczna)

Galileo – amerykańska bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona w 1989 roku przez agencję kosmicznąNASA w celu wykonania badań Jowisza, jego księżyców i pierścieni.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Galileo (sonda kosmiczna)

Galileusz

Galileusz, właśc.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Galileusz

Galileuszowe księżyce Jowisza

Sztuczna kompilacja obrazów księżyców galileuszowych, pokazująca porównanie ich rozmiarów z rozmiarami Jowisza (widoczna Wielka Czerwona Plama). Od góry: Io, Europa, Ganimedes i Kallisto Galileuszowe księżyce Jowisza – cztery największe księżyce Jowisza odkryte przez Galileusza w styczniu 1610 roku — Io, Europa, Kallisto i Ganimedes.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Galileuszowe księżyce Jowisza

Gaz cieplarniany

Gaz cieplarniany, gaz szklarniowy (GHG, z ang. greenhouse gas) – gazowy składnik atmosfery biorący udział w efekcie cieplarnianym.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gaz cieplarniany

Gazowy olbrzym

Cztery gazowe olbrzymy Układu Słonecznego w jednakowej skali. Kolejno od lewej: Jowisz, Saturn, Uran, Neptun Gazowy olbrzym (planeta-olbrzym) – typ planety, która nie ma stałej powierzchni, a skały nie stanowiąznacznej części jej masy.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gazowy olbrzym

Gęstość

Gęstość, masa właściwa – stosunek masy pewnej ilości substancji do zajmowanej przez niąobjętości.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gęstość

Gejzer

Geysir – gejzer w Islandii, od którego nazwy rozpowszechnił się termin „gejzer” Gejzer – rodzaj gorącego źródła, które okresowo wyrzuca gwałtownie strumień gorącej wody i pary wodnej.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gejzer

Giovanni Cassini

Giovanni Domenico Cassini, znany też jako Jean-Dominique Cassiniimię to przyjął po uzyskaniu obywatelstwa francuskiego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Giovanni Cassini

Giuseppe Piazzi

Giuseppe Piazzi (ur. 16 lipca 1746 w Ponte in Valtellina, zm. 22 lipca 1826 w Neapolu) – astronom włoski, założyciel obserwatorium w Palermo, odkrywca pierwszego obiektu z głównego pasa planetoid – planety karłowatej Ceres (w 1801 roku).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Giuseppe Piazzi

Grawitacja

Upuszczenie młotka i piór: astronauta David Scott (z misji Apollo 15) na Księżycu przedstawiający legendarny eksperyment Galileusza Grawitacja, ciążenie powszechne – zjawisko fizyczne polegające na wzajemnym przyciąganiu się wszystkich ciał – wszelkich mas i innych postaci energii.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Grawitacja

Gustav Kirchhoff

Gustav Robert Kirchhoff (ur. 12 marca 1824 w Królewcu, zm. 17 października 1887 w Berlinie) – niemiecki fizyk, twórca prawa promieniowania cieplnego dotyczącego zależności między zdolnościąemisyjnąi absorpcyjną, oraz praw dotyczących obwodów elektrycznych (pierwsze i drugie prawo Kirchhoffa).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gustav Kirchhoff

Gwiazda

ultrafiolecie Drogi Mlecznej. Gwiazda – kuliste ciało niebieskie, stanowiące skupisko powiązanej grawitacyjnie materii.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazda

Gwiazda Barnarda

Gwiazda Barnarda (również Gwiazda Strzała) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wężownika, niezwykle lekki czerwony karzeł oddalony o około 6 lat świetlnych od Ziemi.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazda Barnarda

Gwiazda podwójna

Łabędzia Animacja przedstawiająca układ dwóch gwiazd o podobnych masach, krążąone po orbitach eliptycznych wokół środka masy układu (oznaczonego czerwonym krzyżem) Gwiazda podwójna – układ dwóch gwiazd leżących (optycznie lub fizycznie) blisko siebie.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazda podwójna

Gwiazdozbiór

Centrum Nauki Kopernik w Warszawie Gwiazdozbiór (konstelacja z łac. constellatio, con od cum 'z ' i stella 'gwiazda', gr. αστερισμός) – określony obszar na sferze niebieskiej ustalony przez MiędzynarodowąUnię Astronomiczną.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazdozbiór

Gwiazdozbiór Byka

Byk (dop. Tauri, symbol 20px, skrót Tau) – duży i wyraźny, 17.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazdozbiór Byka

Gwiazdozbiór Herkulesa

Herkules (łac. Hercules, dop. Herculis, skrót Her) – wyrazisty gwiazdozbiór nieba północnego, piąty co do wielkości, znany już w starożytności.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazdozbiór Herkulesa

Gwiazdozbiór Lutni

Lutnia (łac. Lyra, dop. Lyrae, skrót Lyr) – jeden z charakterystycznych gwiazdozbiorów nieba północnego na półkuli północnej, 52.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazdozbiór Lutni

Gwiazdy położone najbliżej Ziemi

Gwiazdy położone najbliżej Ziemi.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Gwiazdy położone najbliżej Ziemi

Hel (pierwiastek)

Hel (He) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 2, z grupy helowców (gazów szlachetnych) w układzie okresowym.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Hel (pierwiastek)

Heliosfera

Struktura heliosfery Heliosfera – obszar wokół Słońca, w którym ciśnienie wiatru słonecznego przeważa nad ciśnieniem wiatrów galaktycznych, tworząc „bąbel” wyrzucanej przez Słońce materii w otaczającym ośrodku międzygwiazdowym.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Heliosfera

Historia pierwiastków chemicznych

Historia pierwiastków chemicznych – dzieje zmian chemicznego składu „zwykłej materii”Pojęcie „zwykła materia” nie jest jednoznaczne.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Historia pierwiastków chemicznych

Hydra (księżyc)

Pluton i jego księżyce z naniesionymi orbitami (fotografia wykonana przez teleskop Hubble’a) Hydra – naturalny satelita Plutona, po raz pierwszy sfotografowany 15 maja 2005 roku przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Hydra (księżyc)

Hydrosfera

Hydrosfera (z gr. ὕδωρ hydōr „woda”, σφαῖρα sphaîra „kula”) – jedna z geosfer, ogół wód na Ziemi obejmujący wody podziemne i powierzchniowe: rzeki, jeziora, morza, oceany, lodowce i lądolody oraz bagna, a także woda zawarta w atmosferze i biosferze.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Hydrosfera

International Cometary Explorer

International Cometary Explorer (ICE) – sonda kosmiczna, która była pierwotnie nazywana International Sun / Earth Explorer 3 (ISEE-3).

Zobaczyć Układ Słoneczny i International Cometary Explorer

Interstellar Boundary Explorer

Logo IBEX Interstellar Boundary Explorer (IBEX) – satelita naukowy amerykańskiej agencji kosmicznej NASA mający wykonać pierwsząmapę obszarów leżących na granicy Układu Słonecznego i przestrzeni międzygwiezdnej.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Interstellar Boundary Explorer

Isaac Newton

Isaac Newton, Izaak Newton (ur. w Woolsthorpe-by-Colsterworth, zm. w Kensington) – angielski uczony: fizyk, astronom, matematyk, filozof, alchemik, biblista i historyk oraz urzędnik państwowy.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Isaac Newton

Jane Luu

Jane Luu (2011) Jane Luu (a.k.a. Jane X. Luu; wiet. Lưu Lệ Hằng) – wietnamsko-amerykańska astronom.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Jane Luu

Jasność (astronomia)

Jasność, dzielność promieniowania, moc promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w astronomii wielkość fizyczna określająca ilość energii, którąciało emituje w jednostce czasu.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Jasność (astronomia)

Jądro galaktyki

Jądro galaktyki – centralny obszar galaktyki, w którym znajduje się około 75% jej masy.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Jądro galaktyki

Jądro gwiazdy

Słońca Jądro gwiazdy – centralna część gwiazdy, w której występująlub występowały w przeszłości reakcje syntezy jądrowej.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Jądro gwiazdy

Jądro planety

Jądro planety – wewnętrzna część planety o dużej gęstości.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Jądro planety

Język angielski

Wielkiej Brytanii symbolizujące język angielski ikona symbolizująca język angielski według standardu ISO 639-1 Język angielski, angielszczyzna (ang.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich, powszechnie używany w Wielkiej Brytanii, jej terytoriach zależnych oraz w wielu byłych koloniach i dominiach, m.in.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Język angielski

Jednostka astronomiczna

Jednostka astronomiczna, oznaczenie au (dawniej również AU od ang. astronomical unit, w języku polskim czasem stosowany jest skrót j.a.) – pozaukładowa jednostka odległości używana w astronomii równa dokładnie 149 597 870 700 m.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Jednostka astronomiczna

Johannes Kepler

Johannes Kepler (ur. 27 grudnia 1571 w Weil der Stadt, zm. 15 listopada 1630 w Ratyzbonie) – niemiecki astronom, astrolog i matematyk, jedna z czołowych postaci rewolucji naukowej w XVII wieku.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Johannes Kepler

Jowisz

JWST. Jowisz – gazowy olbrzym, największa planeta Układu Słonecznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Jowisz

Jurij Gagarin

Warszawy (1961) Radziecki kosmonauta obserwujący paradę lotnicząw bazie lotniczej koło Kairu (1962) Anwar Sadat (1962) Jurij Aleksiejewicz Gagarin (ros. Юрий Алексеевич Гагарин, ur. 9 marca 1934 w Kłuszynie, zm. 27 marca 1968 w okolicach Kirżacza) – radziecki kosmonauta, pierwszy człowiek w przestrzeni kosmicznej (1961), Bohater Związku Radzieckiego, Lotnik Kosmonauta ZSRR.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Jurij Gagarin

Kerberos (księżyc)

Kerberos – naturalny satelita Plutona, odkryty na zdjęciach wykonanych 28 czerwca 2011 przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Kerberos (księżyc)

Klimat

Klimat (z gr. κλίμα lm. κλίματα - skłonność) – wolnozmienne cechy oddziaływań w, obejmującym atmosferę, hydrosferę i powierzchnie lądów.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Klimat

Koma (astronomia)

Zdjęcie komy komety 153P/Ikeya-Zhang wykonane w marcu 2002 roku Koma – pyłowo-gazowa „atmosfera” o zazwyczaj kulistym kształcie, otaczająca jądro komety i powstająca w miarę zbliżania się do Słońca pod wpływem jego promieniowania.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Koma (astronomia)

Kometa

Budowa komety (nie w skali) Warkocze komety ustawiająsię w kierunku od Słońca, choć warkocz pyłowy „zostaje w tyle” Chorwacji 29 marca 1997 Australii 23 stycznia 2007 Animacja przedstawiająca ruch komety okresowej (A – gwiazda, B – orbita najdalszej planety, C – kometa) Kometa – małe ciało niebieskie, które zbliżając się do gwiazdy, uwalnia ze swojej powierzchni gaz i pył, tworzący wokół jądra kometarnego obłok nazywany głowąkomety lub komą.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Kometa

Kometa długookresowa

Kometa długookresowa – kometa obiegająca Słońce w czasie dłuższym niż 200 lat.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Kometa długookresowa

Kometa Hale’a-Boppa

Kometa Hale’a-Boppa lub C/1995 O1 – kometa długookresowa, którąmożna było obserwować gołym okiem od maja 1996 do grudnia 1997 roku, dwa razy dłużej niż poprzedniąrekordzistkę, WielkąKometę z 1811 r.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Kometa Hale’a-Boppa

Kometa Halleya

Kometa Halleya (nazwa oficjalna 1P/Halley, łac. Cometa Halleiensis) – pierwsza zidentyfikowana kometa krótkookresowa.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Kometa Halleya

Kometa krótkookresowa

Kometa krótkookresowa – kometa obiegająca Słońce w czasie poniżej 200 lat, najczęściej nie oddalająca się od niego na większąodległość niż orbita Neptuna.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Kometa krótkookresowa

Komety muskające Słońce

Komety muskające Słońce – komety, które przechodząc przez punkt przysłoneczny swojej orbity, przechodząekstremalnie blisko powierzchni Słońca.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Komety muskające Słońce

Koronalny wyrzut masy

ultrafiolecie 300px Koronalny wyrzut masy (CME) – olbrzymi obłok plazmy, w którym pole magnetyczne jest bardziej intensywne, przyspieszany w obszarze korony słonecznej i wyrzucany w przestrzeń międzyplanetarną.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Koronalny wyrzut masy

Kosmonauta

Jurij Gagarin, pierwszy kosmonauta (1961) Astronauta Bruce McCandless podczas spaceru kosmicznego, 11 lutego 1984 Kosmonauta, także astronauta oraz tajkonauta (z gr. - żeglarz) – osoba wyszkolona, wyposażona i odbywająca loty kosmiczne poza strefę bezpośredniego oddziaływania Ziemi w specjalnie przeznaczonym do tego pojeździe.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Kosmonauta

Krater uderzeniowy

Krater uderzeniowy na Księżycu Krater uderzeniowy – koliste zagłębienie (lub zniekształcenie) na powierzchni ciała niebieskiego, spowodowane upadkiem meteorytu, planetoidy lub komety.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Krater uderzeniowy

Kriowulkanizm

Erupcje kriowulkaniczne na Enceladusie Kriowulkanizm – erupcja cieczy lub pary, złożonej z wody lub innych substancji, które sązamrożone w temperaturze panującej normalnie na powierzchni lodowego ciała niebieskiego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Kriowulkanizm

Krzemiany

Krzemiany – powszechnie występujące minerały, będące solami kwasu krzemowego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Krzemiany

Księżyc

Księżyc (Selḗnē; pol. fraz. „Srebrny Glob”, „srebrny glob”; pol. przest. gw. poet. „miesiąc”; pol. przest. poet. „luna” lub „łuna”) – jedyny naturalny satelita Ziemi (nie licząc tzw. księżyców Kordylewskiego, które sąobiektami pyłowymi i przez niektórych badaczy uważane za obiekty przejściowe).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyc

Księżyc planetoidy

Planetoida z pasa głównego: (243) Ida i jej księżyc Daktyl Księżyce planetoid lub moonletki – naturalne satelity planetoid.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyc planetoidy

Księżyce Jowisza

Artykuł zawiera podstawowe dane dotyczące 95 odkrytych naturalnych satelitów Jowisza (stan na 10 maja 2023).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyce Jowisza

Księżyce Marsa

Księżyce Marsa – dwa naturalne satelity, czwartej według oddalenia od Słońca, planety Układu Słonecznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyce Marsa

Księżyce Neptuna

Artykuł zawiera podstawowe dane dotyczące wszystkich odkrytych naturalnych satelitów Neptuna (stan na 2018 rok).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyce Neptuna

Księżyce planet w Układzie Słonecznym

Podstawowe informacje na temat księżyców planet w Układzie Słonecznym.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyce planet w Układzie Słonecznym

Księżyce Saturna

System Saturna (fotomontaż) Artykuł zawiera podstawowe dane dotyczące wszystkich 146 znanych naturalnych satelitów Saturna (stan na 23 maja 2023).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyce Saturna

Księżyce Urana

System Urana (fotomontaż) Artykuł zawiera podstawowe dane dotyczące wszystkich odkrytych naturalnych satelitów Urana (stan na 2018 rok).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Księżyce Urana

Lalande 21185

Lalande 21185 (również Gliese 411) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy, czerwony karzeł niewidoczny gołym okiem.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Lalande 21185

Large Binocular Telescope

Large Binocular Telescope (LBT, nazwa tłumaczona na j. polski to: Wielki Teleskop Lornetkowy lub Wielki Teleskop Dwuobiektywowy) – wielki teleskop złożony z dwóch teleskopów w jednym budynku.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Large Binocular Telescope

Lądownik

Warszawie Lądownik księżycowy misji Apollo 16 Lądownik – część statku kosmicznego lub sondy kosmicznej, która po oddzieleniu się od statku macierzystego ląduje na planecie, księżycu, planetoidzie lub jądrze komety.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Lądownik

Lich (gwiazda)

Plakat NASA Lich, PSR 1257+12 – pulsar milisekundowy, odległy od Ziemi o 980 lat świetlnych, wokół którego krążąpierwsze odkryte planety pozasłoneczne.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Lich (gwiazda)

Linia Kármána

Warstwy atmosfery (bez zachowania skali) Linia Kármána – umowna granica pomiędzy atmosferąZiemi i przestrzeniąkosmicznąprzebiegająca na wysokości 100 km (328 084 stóp) n.p.m. Powyższa definicja została przyjęta przez MiędzynarodowąFederację Lotniczą(FAI), która zajmuje się m.in.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Linia Kármána

Lokalny Obłok Międzygwiazdowy

Diagram ukazujący bliskie obłoki materii międzygwiazdowej oraz kierunki ich ruchu (niebieskie strzałki) Lokalny Obłok Międzygwiazdowy – obłok międzygwiazdowy o rozmiarach około 30 lat świetlnych, w którym porusza się obecnie Układ Słoneczny.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Lokalny Obłok Międzygwiazdowy

Lot suborbitalny

Izaaka Newtona Lot suborbitalny – lot kosmiczny, w którym statek kosmiczny osiąga przestrzeń kosmiczną, ale jego trajektoria lotu przecina atmosferę lub powierzchnię grawitującego ciała, z którego pojazd został wystrzelony, przez co nie jest w stanie dokonać pełnego obiegu orbitalnego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Lot suborbitalny

Lowell Observatory

Lowell Observatory – prywatne, niekomercyjne obserwatorium astronomiczne w mieście Flagstaff w Arizonie.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Lowell Observatory

Lunar Roving Vehicle

Pojazd LRV wyprawy Apollo 15 Lunar Roving Vehicle (LRV) – pojazd kołowy używany przez astronautów programu Apollo do przemieszczania się po powierzchni Księżyca.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Lunar Roving Vehicle

Luyten 726-8

Luyten 726-8 – jedna z najbliższych gwiazd, jest ona równocześnie najbliższągwiazdąpodwójną, znajduje się w gwiazdozbiorze Wieloryba.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Luyten 726-8

Małe ciało Układu Słonecznego

sondę Galileo) Małe ciało Układu Słonecznego – obiekt astronomiczny krążący wokół Słońca, który nie jest ani planetą, ani planetąkarłowatą.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Małe ciało Układu Słonecznego

Mariner 10

Mariner 10 (pol. „Żeglarz 10”) – ostatnia bezzałogowa sonda kosmiczna z programu Mariner wystrzelona 3 listopada 1973 roku przez amerykańskąagencję kosmicznąNASA.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Mariner 10

Mariner 2

Mariner 2 (pl. Żeglarz 2) – pierwsza pomyślnie wystrzelona sonda kosmiczna programu Mariner amerykańskiej NASA.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Mariner 2

Mariner 4

Mariner 4, Mariner-Mars 1964 – amerykańska sonda kosmiczna wystrzelona 28 listopada 1964 w ramach programu Mariner, która dokonała pierwszego przelotu w niewielkiej odległości (8700 km) od Marsa i przesłała pierwsze w historii zdjęcia innej planety wykonane z głębokiej przestrzeni kosmicznej.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Mariner 4

Mariner 9

Mariner 9 – (pol. Żeglarz 9.) przedostatnia bezzałogowa sonda kosmiczna NASA z programu Mariner.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Mariner 9

Mars

Mars – czwarta od Słońca planeta Układu Słonecznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Mars

Mars 3

Mars 3 (ros. Марс 3) – radziecka sonda kosmiczna wysłana na Marsa w ramach programu Mars, 9 dni po bliźniaczej misji Mars 2.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Mars 3

Mars Pathfinder

Mars Pathfinder – sonda kosmiczna NASA przeznaczona do badań Marsa.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Mars Pathfinder

Masa (fizyka)

Masa – jedna z podstawowych wielkości fizycznych określająca bezwładność (masa bezwładna) i oddziaływanie grawitacyjne (masa grawitacyjna) obiektów fizycznych.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Masa (fizyka)

Masa Ziemi

Masa Ziemi (M🜨) – pozaukładowa jednostka masy stosowana w astronomii, głównie Układu Słonecznego oraz planet pozasłonecznych typu superziemia.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Masa Ziemi

Massachusetts Institute of Technology

Massachusetts Institute of Technology, skrótowiec: MIT – amerykańska uczelnia niepubliczna, politechnika o statusie uniwersyteckim, założona w 1861 w Cambridge w stanie Massachusetts.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Massachusetts Institute of Technology

Mechanika płynów

prawa Bernoulliego Mechanika płynów (ang. fluid mechanics) – dział mechaniki ośrodków ciągłych analizujący równowagę i ruch płynów.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Mechanika płynów

Merkury

Merkury – najmniejsza i najbliższa Słońca planeta Układu Słonecznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Merkury

MESSENGER (sonda kosmiczna)

MESSENGER pl posłaniec, skrótowiec pełnej nazwy: Mercury Surface, Space Environment, Geochemistry and Ranging – sonda kosmiczna amerykańskiej agencji NASA, której celem było badanie planety Merkury.

Zobaczyć Układ Słoneczny i MESSENGER (sonda kosmiczna)

Metaliczność

Metaliczność – zawartość pierwiastków cięższych od helu (metali w rozumieniu astronomicznym) w gwieździe względem ich zawartości w Słońcu.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Metaliczność

Meteoroid

Meteoroidy – okruchy skalne (mniejsze od planetoid) poruszające się po orbitach wokół Słońca.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Meteoroid

Mgławica planetarna

Cztery mgławice planetarne – Henize 2-47 (u góry po lewej), IC 4593 (u góry po prawej), NGC 5307 (u dołu po lewej) i NGC 5315 (u dołu po prawej). Mgławica planetarna – obłok gazu i pyłu powstałego z zewnętrznych warstw gwiazdy kończącej etap syntezy jądrowej we wnętrzu.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Mgławica planetarna

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna, MSK (ang. International Space Station, ISS; ros. Международная Космическая Станция, МКС; trb.: Mieżdunarodnaja Kosmiczeskaja Stancyja, MKS) – pierwsza stacja kosmiczna wybudowana z założenia przy współudziale wielu państw.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Międzynarodowa Stacja Kosmiczna

Międzynarodowa Unia Astronomiczna

Międzynarodowa Unia Astronomiczna (– IAU/UAI/MUA) – międzynarodowa organizacja zrzeszająca 13 706 zawodowych astronomów (wymagane jest posiadanie co najmniej doktoratu) rekomendowanych przez odpowiednie Komitety Narodowe.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Międzynarodowa Unia Astronomiczna

Michael E. Brown

Michael „Mike” E. Brown (ur. 5 czerwca 1965 w Huntsville) – amerykański astronom, współodkrywca 29 ponumerowanych planetoid, głównie obiektów transneptunowych.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Michael E. Brown

Mikołaj Kopernik

Dom Mikołaja Kopernika w Toruniu kapituły warmińskiej, której kanonikiem był Kopernik przez 48 lat życia,, (ur. 19 lutego 1473 w Toruniu, zm. przed 21 maja 1543 we Fromborku) – polski polihistor pochodzenia niemieckiego; prawnik, urzędnik, dyplomata, lekarz i niższy duchowny katolicki, doktor prawa kanonicznego, zajmujący się również astronomiąi astrologią, matematyką, ekonomią, strategiąwojskową, kartografiąi filologią.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Mikołaj Kopernik

Minor Planet Center

Minor Planet Center – organizacja działająca pod auspicjami Międzynarodowej Unii Astronomicznej odpowiedzialna za zbieranie danych obserwacyjnych małych ciał Układu Słonecznego (planetoid i komet).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Minor Planet Center

Mir (stacja kosmiczna)

Mir (pol. pokój, świat) – zbudowana przez Związek Radziecki załogowa stacja kosmiczna, która od wystrzelenia jej pierwszego modułu w 1986 roku, do jej kontrolowanej deorbitacji w 2001 roku, okrążała Ziemię poruszając się po niskiej orbicie okołoziemskiej.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Mir (stacja kosmiczna)

Miranda (księżyc)

Miranda (Uran V ) – najmniejszy spośród pięciu głównych księżyców Urana.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Miranda (księżyc)

Mitologia rzymska

Trójca Kapitolińska: Jowisz, Junona i Minerwa Matthiasa Stomera Jacques’a-Louisa Davida Mitologia rzymska – zbiór wierzeń, rytuałów i obrzędów dotyczących zjawisk nadprzyrodzonych wyznawanych i obchodzonych przez starożytnych Rzymian od czasów najdawniejszych do chwili, gdy chrześcijaństwo całkowicie zastąpiło rdzenne religie Imperium Rzymskiego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Mitologia rzymska

NASA

Flaga NASA NASA (od ang. National Aeronautics and Space Administration), Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej – agencja rządu Stanów Zjednoczonych odpowiedzialna za narodowy program lotów kosmicznych, ustanowiona 29 lipca 1958 roku na mocy National Aeronautics and Space Act, zastępując poprzednika – National Advisory Committee for Aeronautics.

Zobaczyć Układ Słoneczny i NASA

Naturalny satelita

Enceladus na tle Saturna Naturalny satelita (księżyc) – ciało niebieskie pochodzenia naturalnego, obiegające planetę, planetę karłowatąlub planetoidę.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Naturalny satelita

Nature

Nature – jedno z najstarszych i najbardziej prestiżowych czasopism naukowych.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Nature

NEAR Shoemaker

NEAR Shoemaker (ang. Near Earth Asteroid Rendezvous) – amerykańska sonda kosmiczna przeznaczona do badania okołoziemskich planetoid.

Zobaczyć Układ Słoneczny i NEAR Shoemaker

Neil Armstrong

John Glenn (''z lewej'') i Neil Armstrong w lutym 2012 Autograf astronauty Neil Alden Armstrong (ur. 5 sierpnia 1930 w Wapakoneta, zm. 25 sierpnia 2012 w Cincinnati) – amerykański astronauta, dowódca misji Apollo 11.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Neil Armstrong

Neptun

Neptun – gazowy olbrzym, ósma, najdalsza planeta w Układzie Słonecznym, czwarta pod względem średnicy i trzecia pod względem masy.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Neptun

New Horizons

Sonda New Horizons podczas przygotowań przedstartowych Rozmieszczenie instrumentów pokładowych Start sondy New Horizons Cape Canaveral Air Force Station - 19 stycznia 2006 Trajektoria New Horizons na tle Układu Słonecznego Io z widocznymi erupcjami wulkanicznymi. Fotografia wykonana 28 lutego 2007 r.

Zobaczyć Układ Słoneczny i New Horizons

Nikiel

Nikiel (Ni) - pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 28.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Nikiel

Nix (księżyc)

Pluton i jego księżyce z naniesionymi orbitami (fotografia wykonana przez teleskop Hubble’a) Nix – naturalny satelita Plutona, który po raz pierwszy sfotografowany został 15 maja 2005 roku przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Nix (księżyc)

Ośrodek międzygwiazdowy

doi.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ośrodek międzygwiazdowy

Obłok molekularny

Mgławicy w Kilu. W pobliżu widać nowo powstałe gwiazdy, których obraz jest poczerwieniony przez wybiórczo rozproszone niebieskie światło na dominującym pyle. Obraz na zdjęciu rozciąga się na przestrzeni około 2 lat świetlnych. Wykonane przez orbitujący Kosmiczny Teleskop Hubble’a w 1999 roku.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Obłok molekularny

Obłok Oorta

Przypuszczalne rozmiary Obłoku Oorta w porównaniu z resztąUkładu Słonecznego. Obłok Oorta (znany też pod nazwąObłoku Öpika-Oorta) – hipotetyczny, sferyczny obłok, składający się z pyłu, drobnych okruchów i planetoid obiegających Słońce w odległości od 300 do 100 000 j.a.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Obłok Oorta

Oberon (księżyc)

Oberon (Uran IV) – drugi co do wielkości, najbardziej zewnętrzny satelita spośród pięciu głównych księżyców Urana.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Oberon (księżyc)

Obiekt odłączony

dysku rozproszonego (szare) i odłączone (białe) Obiekty odłączone – planetoidy krążące w zewnętrznych rejonach Układu Słonecznego, które nigdy nie zbliżająsię do Słońca na tyle, aby wpływ grawitacyjny planet (w szczególności Neptuna) mógł zaburzyć ich orbitę.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Obiekt odłączony

Olympus Mons

Olympus Mons (Góra Olimp) – najwyższa znana góra w Układzie Słonecznym, położona na Marsie.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Olympus Mons

Orbita

środka masy układu Orbita – tor ciała (ciała niebieskiego lub sztucznego satelity) poruszającego się pod wpływem sił grawitacji.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Orbita

Paralaksa

Schemat przedstawiający efekt paralaksy. Z punktu widzenia A gwiazda wydaje się być przesunięta w stosunku do widoku jej z punktu widzenia B. Animacja przedstawiająca efekt paralaksy. Obiekty w oddali wydająsię przesuwać wolniej niż te pobliskie. Paralaksa (z gr. παράλλαξις) – efekt niezgodności różnych obrazów tego samego obiektu obserwowanych z różnych kierunków.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Paralaksa

Pas Kuipera

DrogąMlecznąutrudniającąobserwacje w tym kierunku. Pas Kuipera, zwany też Pasem Edgewortha-Kuipera – obszar Układu Słonecznego rozciągający się za orbitąNeptuna, od 30 do około 50 au od Słońca.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Pas Kuipera

Pas planetoid

Pas planetoid (białe plamki) znajduje się między orbitami Marsa i Jowisza Pas planetoid – obszar Układu Słonecznego, znajdujący się między orbitami Marsa i Jowisza.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Pas planetoid

Płaszcz Układu Słonecznego

Struktura heliosfery Płaszcz Układu Słonecznego (ang. heliosheath) – część heliosfery pomiędzy szokiem końcowym a heliopauzą.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Płaszcz Układu Słonecznego

Płaszcz ziemski

Budowa wnętrza Ziemi Płaszcz – warstwa Ziemi o grubości ok.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Płaszcz ziemski

Percival Lowell

Percival Lowell Percival Lawrence Lowell (ur. 13 marca 1855 w Bostonie, zm. 12 listopada 1916 we Flagstaff) – amerykański przedsiębiorca, pisarz, matematyk i astronom amator, który był przekonany o istnieniu kanałów na Marsie.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Percival Lowell

Perturbacja

Perturbacja – zakłócenie zgodnego z prawami Keplera ruchu ciał niebieskich, spowodowane głównie obecnościąinnych ciał, ale także oporem ośrodka oraz spłaszczeniem ciała centralnego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Perturbacja

Peryhelium

Schemat orbity heliocentrycznej: 1 – aphelium, 2 – peryhelium, 3 – Słońce Peryhelium, perihelium (zlatynizowany wyraz pochodzenia greckiego, od gr. peri „przy” i helios „Słońce”; dawniej punkt przysłoneczny) – punkt na orbicie ciała niebieskiego obiegającego Słońce, znajdujący się w miejscu największego zbliżenia (perycentrum) obu ciał.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Peryhelium

Pierścienie planetarne

Cassini 2004-10-06 Cassini 2004-10-27 Pierścień planetarny – pierścień złożony z cząsteczek pyłu i innych małych cząstek orbitujących dookoła planety w cienkim obszarze o kształcie dysku.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Pierścienie planetarne

Pierścienie Saturna

Główne pierścienie Saturna Zewnętrzne, słabsze pierścienie Saturna Pierścienie Saturna – pierścienie zbudowane z cząstek lodu i skał, krążących wokół Saturna.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Pierścienie Saturna

Pioneer 10

Start sondy ''Pioneer 10'' plakietka na pokładzie sond Pioneer 10 i 11 Pioneer 10 podczas montażu Schemat konstrukcji sondy Pioneer 10 Io Pioneer 10 – bezzałogowa sonda kosmiczna NASA, wyniesiona z przylądka Canaveral na Florydzie z zespołu startowego nr 36, 3 marca 1972 roku przy użyciu rakiety nośnej Atlas Centaur.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Pioneer 10

Pioneer 11

Wielka Czerwona Plama na fotografii wykonanej przez Pioneera 11 Tytana wykonana 26 sierpnia 1979 roku Pioneer 11 – bezzałogowa sonda kosmiczna NASA, wyniesiona z przylądka Canaveral na Florydzie 6 kwietnia 1973 roku przy użyciu rakiety nośnej Atlas Centaur.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Pioneer 11

Planeta

tło Syriusz B i Wenus. Planeta – ciało niebieskie (obiekt astronomiczny) spełniające kilka kryteriów.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta

Planeta karłowata

brown (oprócz Plutona i Charona obrazy powierzchni obiektów transneptunowych sąwizjąartysty). Planeta karłowata – rodzaj obiektu astronomicznego, pośredni między planetami a małymi ciałami niebieskimi.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta karłowata

Planeta podwójna

DSCOVR Charon i Pluton sfotografowane przez sondę New Horizons Planeta podwójna – nieoficjalne i niezdefiniowane przez MiędzynarodowąUnię Astronomiczną(IAU) określenie na układ podwójny składający się z dwóch obiektów o masie planetarnej – planet lub planet karłowatych.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta podwójna

Planeta pozasłoneczna

Kolejne położenia planety Beta Pictoris b w latach 2013–2018, sfotografowane przy pomocy instrumentu Gemini Planet Imager Planeta pozasłoneczna, egzoplaneta (– exo: poza, na zewnątrz) – planeta znajdująca się w układzie planetarnym, krążąca wokół gwiazdy (lub gwiazd) innej niż Słońce.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta pozasłoneczna

Planeta skalista

Cztery planety skaliste Układu Słonecznego w jednakowej skali Planeta skalista, planeta typu ziemskiego – typ planety, która ma skalnąlub skalno-lodowąpowłokę jądra metalicznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta skalista

Planeta wewnętrzna

Planeta wewnętrzna – planeta, której orbita leży w wewnętrznym obszarze rozpatrywanego systemu planetarnego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta wewnętrzna

Planeta X

Planeta X – hipotetyczna dziewiąta planeta w Układzie Słonecznym, znajdująca się dalej od Słońca niż Neptun.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planeta X

Planetoida

Daktyl. Planetoida 2004 FH w ruchu Planetoida (planeta + – postać), asteroida (– gwiaździsty), planetka – ciało niebieskie, nie będące planetą, księżycem planety, kometąlub meteoroidem, o zazwyczaj małych rozmiarach (od kilku metrów do czasem ponad 1000 km), obiegające gwiazdę (w szczególności Słońce).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planetoida

Planetoida podwójna

Planetoida podwójna – ciało niebieskie, składające się z dwóch związanych ze sobąsiłami grawitacyjnymi planetoid o porównywalnych rozmiarach.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planetoida podwójna

Planetoidy bliskie Ziemi

potencjalnie niebezpiecznych (pomarańczowe). Zielona linia wskazuje orbitę Ziemi. Planetoidy bliskie Ziemi (ang. Near-Earth asteroids, NEA) – planetoidy z klasy obiektów bliskich Ziemi, których peryhelium orbity znajduje się w pobliżu orbity Ziemi i jest mniejsze niż 1,3 au.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planetoidy bliskie Ziemi

Planetozymal

Planetozymal, planetezymal – małe ciało niebieskie zbudowane ze stałej materii, zalążek planety tworzący się we wczesnym etapie ewolucji układu planetarnego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planetozymal

Planety

Adriana Boulta Planety, op.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planety

Planety dolne i górne

Planety dolne i górne – podział planet Układu Słonecznego ze względu na ich położenie względem orbity Ziemi.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Planety dolne i górne

Plazma

poziomów energetycznych do niższych stanów. Wyładowanie w kuli plazmowej Plazma (ang. plasma z gr. πλάσμα plásma „rzecz uformowana, ulepiona, wymyślona” od πλάσσειν, plássein ‘formować; modelować’) – zjonizowana materia o stanie skupienia przypominającym gaz, w którym znaczna część cząstek jest naładowana elektrycznie.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Plazma

Plutoid

Duże obiekty transneptunowe: porównanie rozmiarów, kolorów i albedo. Plutoidy – klasa obiektów astronomicznych, obiegających Słońce poza orbitąNeptuna, które posiadająna tyle dużąmasę, żeby mogły dzięki siłom własnej grawitacji uzyskać kształt zbliżony do sferycznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Plutoid

Plutonek

Porównanie rozmiarów, kolorów i albedo największych plutonków ekliptyki Plutonek, plutino – określenie używane do obiektów transneptunowych z Pasa Kuipera znajdujących się w rezonansie orbitalnym 2:3 z Neptunem; na dwa obiegi plutonka wokół Słońca przypadajątrzy obiegi Neptuna.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Plutonek

Pociemnienie brzegowe

Tarcza słoneczna, podczas tranzytu Wenus w 2012r. Czarna kropka w górnej części tarczy słonecznej to Wenus. Pociemnienie brzegowe – efekt optyczny obserwowany na tarczy słonecznej, polegający na spadku jasności i poczerwienieniu w pobliżu krawędzi tarczy.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Pociemnienie brzegowe

Populacje gwiazdowe

Idea populacji gwiazdowych powstała, gdy odpowiednio dobra zdolność rozdzielcza obserwacji galaktyki M31 pozwoliła Walterowi Baademu w 1944 roku na wyróżnienie w tej galaktyce dwóch odrębnych populacji gwiazd.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Populacje gwiazdowe

Portable Document Format

Portable Document Format (PDF) – format plików służący do prezentacji, przenoszenia i drukowania treści tekstowo-graficznych, opracowany przez firmę Adobe Systems.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Portable Document Format

Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego

dysku protoplanetarnego Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego rozpoczęły się 4,6 miliarda lat temu, na skutek grawitacyjnego zapadnięcia się jednej z części niestabilnego obłoku molekularnego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego

Prawa Keplera

Tycho Brahe mierzy położenie gwiazd i planet (1598) Prawa Keplera – trzy prawa astronomiczne opisujące ruch planet wokół Słońca odkryte przez Johannesa Keplera.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Prawa Keplera

Procesy życiowe

Procesy życiowe, czynności życiowe – czynności wspólne dla istot żywych.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Procesy życiowe

Program Skylab

Skylab (skrót od: kosmiczne laboratorium) – amerykańska stacja kosmiczna działająca od 14 maja 1973 do 11 lipca 1979 r.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Program Skylab

Program Voyager

Artystyczna wizja misji Mariner Jupiter/Saturn 1977 z 1975 roku Artystyczna wizja sondy Voyager Trajektoria lotu sond Voyager Program Voyager – bezzałogowy program badawczy, poświęcony badaniom planet-olbrzymów i zewnętrznej części heliosfery za pomocądwóch bliźniaczych sond kosmicznych.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Program Voyager

Progress M1-5

Progress M1-5 (ros. Прогресс М1-5) – statek zaopatrzeniowy serii Progress M, którego celem było ściągnięcie z orbity piętnastoletniej stacji kosmicznej Mir.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Progress M1-5

Promieniowanie elektromagnetyczne

Promieniowanie elektromagnetyczne (fala elektromagnetyczna) – rozchodzące się w przestrzeni zaburzenie pola elektromagnetycznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Promieniowanie elektromagnetyczne

Promieniowanie kosmiczne

Tory cząstek promieniowania kosmicznego zarejestrowane na fotografii (1960) Promieniowanie kosmiczne – promieniowanie złożone, zarówno korpuskularne jak i elektromagnetyczne, docierające do Ziemi z otaczającej jąprzestrzeni kosmicznej.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Promieniowanie kosmiczne

Protogwiazda

globuli Boka Protogwiazda – bardzo młoda gwiazda, zbierająca masę z obłoku molekularnego i zapadająca się na skutek grawitacji, zanim zacznie emitować światło.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Protogwiazda

Proxima Centauri

Pozycja gwiazdy Proxima Centauri na niebie południowym Orbita Proxima Centauri na niebie południowym Proxima Centauri (– najbliższa) – gwiazda typu czerwony karzeł, znajdująca się około 4,24 lat świetlnych (40 bilionów km) od Ziemi, w gwiazdozbiorze Centaura.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Proxima Centauri

Przerwa Cassiniego

Przerwa Cassiniego jest dobrze widoczna na zdjęciu Przerwa Cassiniego - największa z przerw widocznych w pierścieniach Saturna, o szerokości 4 800 km.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Przerwa Cassiniego

Pulsar

teleskopu Hubble’a. Foto NASA/STScI Schemat pulsara: model latarni morskiej. Kula w środku przedstawia pulsar, białe linie to linie pola magnetycznego Pulsar (od pulse z ang. pulsować i -ar jak w quasar – „quasi-stellar radio source” lub też „QSO” – „quasi-stellar object”, dosłownie „obiekt gwiazdopodobny emitujący fale radiowe”) – wysoce zmagnetyzowana, rotująca gwiazda neutronowa (lub biały karzeł), która emituje wiązkę promieniowania elektromagnetycznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Pulsar

Punkt libracyjny

Rozmieszczenie punktów libracyjnych w układzie Ziemia–Słońce punktami stacjonarnymi potencjału grawitacyjnego Punkt libracyjny, punkt libracji, punkt Lagrange’a – miejsce w przestrzeni, w układzie dwóch ciał powiązanych grawitacją, w którym ciało o pomijalnej masie może pozostawać w spoczynku względem ciał układu.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Punkt libracyjny

Pył kosmiczny

Porowaty chondryt – drobina pyłu międzyplanetarnego Pył kosmiczny – materia wypełniająca przestrzeń kosmicznązłożona z cząstek o wielkości od kilku atomów do 0,1 μm średnicy.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Pył kosmiczny

Pył międzyplanetarny

Pył międzyplanetarny – rodzaj pyłu kosmicznego, znajdujący się w przestrzeni międzyplanetarnej, to jest w przestrzeni pomiędzy planetami Układu Słonecznego lub innego układu planetarnego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Pył międzyplanetarny

Ramię Oriona

Struktura Drogi Mlecznej. Ramię Oriona zaznaczone na pomarańczowo. Układ Słoneczny zaznaczony czerwonym okręgiem w Ramieniu Oriona Obraz sąsiedztwa Ramienia Oriona Ramię Oriona (także Ramię Lokalne, Ramię w Orionie) – ramię spiralne Drogi Mlecznej, zawierające Układ Słoneczny w tym Ziemię.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ramię Oriona

Ramię spiralne

thumb Ramię spiralne – region gwiazd rozchodzących się od centrum galaktyk spiralnych.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ramię spiralne

Rów tektoniczny

Rowy (graben) i zręby (horst) tektoniczne Rów tektoniczny (graben) – rodzaj obniżenia geologicznego, obejmujący wąski i podłużny fragment skorupy ziemskiej, który zapadł się wzdłuż równoległych do siebie uskoków normalnych.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Rów tektoniczny

Reakcja termojądrowa

helu-4, neutronu i energii energii kinetycznej cząstek alfa Reakcja termojądrowa, synteza jądrowa lub fuzja jądrowa – zjawisko polegające na złączeniu się dwóch lżejszych jąder w jedno cięższe.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Reakcja termojądrowa

Reguła Titiusa-Bodego

Reguła Titiusa-Bodego (także prawo Bodego lub szereg Titiusa-Bodego) – hipoteza, według której średnie odległości planet od gwiazdy centralnej w Układzie Słonecznym spełniajądość dokładnie pewne proste arytmetyczne prawo.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Reguła Titiusa-Bodego

Rezonans orbitalny

Kallisto.Rezonans orbitalny – zjawisko związane z obiegiem dwóch ciał niebieskich (np. planet) wokół masywnego obiektu (np. gwiazdy), przy czym obydwa ciała, obiegające masywny obiekt, pozostająw pewnym związku grawitacyjnym pomiędzy sobą, tak, iż na określonąliczbę okrążeń jednego wypada jakaś wielokrotność okrążeń drugiego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Rezonans orbitalny

Robert Bunsen

Robert Bunsen Robert Wilhelm Eberhard Bunsen (ur. 30 lub 31 marca 1811 w Getyndze, zm. 16 sierpnia 1899 w Heidelbergu) – niemiecki fizyk i chemik, profesor we Wrocławiu i Heidelbergu.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Robert Bunsen

Rodzina planetoidy Hilda

Rodzina planetoidy Hilda – rodzina złożona z planetoid o półosi wielkiej o długości pomiędzy 3,7 a 4,2 au, ekscentryczności orbity większej niż 0,07 oraz o inklinacji poniżej 20°.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Rodzina planetoidy Hilda

Rok świetlny

Rok świetlny – jednostka odległości stosowana w astronomii.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Rok świetlny

Rok galaktyczny

Rok galaktyczny – okres, w ciągu którego Słońce obiega środek Drogi Mlecznej.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Rok galaktyczny

Ross 154

Ross 154 (V1216 Sagittarii) – gwiazda w gwiazdozbiorze Strzelca, znajdująca się w odległości ok.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ross 154

Ruch wsteczny

Ruch wsteczny Ruch wsteczny, obrót wsteczny – ruch obiegowy obiektu, okrążającego większe ciało niebieskie, w kierunku przeciwnym do ruchu obrotowego większego ciała.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ruch wsteczny

Saturn

Saturn – gazowy olbrzym, szósta planeta Układu Słonecznego pod względem odległości od Słońca, druga po Jowiszu pod względem masy i wielkości.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Saturn

Słońce

Słońce (łac. Sol, gr. Ἥλιος, trb. Hḗlios; symbol: ☉) – gwiazda centralna Układu Słonecznego, wokół której krąży Ziemia, inne planety tego układu, planety karłowate oraz małe ciała Układu Słonecznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Słońce

Shoemaker-Levy 9

Zdjęcie uderzenia komety Shoemaker-Levy 9 w powierzchnię Jowisza zrobione z pokładu sondy kosmicznej Galileo z odległości 238 mln km. Ślady na powierzchni Jowisza po uderzeniu fragmentów komety Shoemaker-Levy 9. D/Shoemaker-Levy 9 (nazwa klasyfikacyjna D/1993 F2, gdzie litera D oznacza defunct - nieistniejący, zlikwidowany) – kometa należąca do rodziny komet Jowisza, odkryta 24 marca 1993 roku przez Carolyn i Eugene'a Shoemakerów oraz Davida Levy’ego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Shoemaker-Levy 9

Skała

Skała – naturalnie powstały zespół minerałów.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Skała

Skorupa ziemska

skał osadowych12. Warstwa bazaltowa13. Warstwa granitowa14. Płaszcz ziemski15. Kierunek wsuwania się płyty oceanicznej pod kontynentalną16. Linia, wzdłuż której następuje wzajemne przemieszczanie się płyt Skorupa ziemska – część litosfery ograniczona od góry atmosferąlub hydrosferą, a od dołu granicząca z górnąwarstwąpłaszcza ziemskiego (nieciągłość Mohorovičicia nazywana też nieciągłościąMoho).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Skorupa ziemska

Sonda kosmiczna

Artystyczne wyobrażenie sondy Pioneer Venus 1 na orbicie Wenus Sonda kosmiczna – bezzałogowy, prawie zawsze zautomatyzowany statek kosmiczny przeznaczony do prowadzenia badań naukowych w przestrzeni pozaziemskiej.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Sonda kosmiczna

Space Transportation System

promu kosmicznego. Zbiornik był pokryty białąpowłokąFRL tylko dla dwóch pierwszych startów. Od STS-3 zbiornik nie był pokrywany powłoką, aby zmniejszyć jego masę. Space Transportation System (STS) – System Transportu Kosmicznego – program załogowych lotów kosmicznych zrealizowany przez NASA odbywanych za pomocąwahadłowców kosmicznych (ang.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Space Transportation System

SpaceShipOne

Lądowanie statku SpaceShipOne na lotnisku Mojave 21 czerwca 2004 Scaled Composites Model 316 SpaceShipOne (ang. Statek Kosmiczny 1) – pierwszy prywatny załogowy statek kosmiczny.

Zobaczyć Układ Słoneczny i SpaceShipOne

Spektroskop

Spektroskop Spektroskop – przyrząd służący do przeprowadzania zdalnej analizy poprzez badanie widma odpowiadającego określonemu rodzajowi promieniowania (np. promieniowanie świetlne, rentgenowskie, akustyczne).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Spektroskop

Sputnik 1

Sputnik 1 na orbicie – wizja artystyczna Sputnik 1 (ros. Спутник-1, w tłum. towarzysz podróży; oznaczenie kodowe: ПС-1, trl. PS-1 – skrót od słów Простейший Спутник-1, trl. Prostiejszyj Sputnik-1, trb. Prosteyshiy Sputnik-1 w tłum. najprostszy satelita 1) – pierwszy sztuczny satelita Ziemi.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Sputnik 1

Stacja kosmiczna

Porównanie rozmiarów i konfiguracji czynnych stacji kosmicznych (ISS i Tiangong) oraz dawniejszych stacji i modułów orbitalnych Stacja kosmiczna, stacja orbitalna – duży załogowy statek kosmiczny (lub ich zespół), umieszczony na orbicie okołoziemskiej, pełniący funkcję laboratorium kosmicznego przeznaczonego do długotrwałego prowadzenia badań naukowych: fizycznych, chemicznych, biologiczno-medycznych; obserwacji astronomicznych, meteorologicznych, geofizycznych itp.; wykonywania prac naukowo-technicznych, obejmujących m.in.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Stacja kosmiczna

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Stany Zjednoczone

Strefa Hilla

Przybliżone promienie km strefy Hilla wybranych ciał niebieskich Strefa Hilla (nazywana również strefąRoche'a) – obszar otaczający ciało niebieskie (np. planetę), w którym jego przyciąganie dominuje nad przyciąganiem innego, większego obiektu w niedalekiej odległości (np.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Strefa Hilla

Styx (księżyc)

HST) Styx (do lipca 2013 S/2012 (134340) 1, nieformalnie: P5 lub S/2012 P 1) – naturalny satelita Plutona, odkryty na serii zdjęć wykonanych od 26 czerwca do 9 lipca 2012 przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Styx (księżyc)

Sublimacja

punkt krytyczny Para sublimującego jodu resublimację) sublimującej na dnie naczynia.'''1''' Dopływ wody chłodzącej'''2''' Odpływ wody chłodzącej'''3''' Połączenie z pompąpróżniową'''4''' Komora sublimacyjna'''5''' Resublimowana substancja osadzona na palcu chłodzącym'''6''' Sublimowana substancja'''7''' Zewnętrzne źródło ciepła Sublimacja – przemiana fazowa bezpośredniego przejścia ze stanu stałego w stan gazowy z pominięciem stanu ciekłego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Sublimacja

Supergromada Lokalna

Schemat przedstawiający odległości między gromadami w Supergromadzie Lokalnej Supergromada Lokalna (także Supergromada w Pannie; ang. Local Supercluster lub Virgo Supercluster) – supergromada zajmująca obszar o średnicy około 200 milionów lat świetlnych.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Supergromada Lokalna

Supernowa

Mgławica pozostała po „Gwieździe Keplera”, SN 1604 Supernowa w NGC 6946 Supernowa – termin określający kilka rodzajów kosmicznych eksplozji powodujących powstanie na niebie niezwykle jasnego obiektu, który już po kilku tygodniach lub miesiącach staje się niemal niewidoczny.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Supernowa

Symbole astronomiczne

Nautical Almanac'' z 1833 pokazujący użycie symboli astronomicznych, zawierający symbole faz Księżyca, planet i konstelacji zodiakalnych encke Symbole astronomiczne – symbole wykorzystywane do oznaczania różnych ciał niebieskich, tworów teoretycznych i obserwowanych zjawisk astronomicznych.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Symbole astronomiczne

Syriusz

Syriusz (Alfa Canis Majoris, α CMa) – najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd południowego nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Syriusz

Szok końcowy

Struktura heliosfery Szok końcowy – powierzchnia otaczająca Układ Słoneczny, na której wiatr słoneczny zwalnia do prędkości mniejszej od prędkości dźwięku w otaczającym ośrodku międzygwiazdowym.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Szok końcowy

Sztuczny satelita

ERS 2 – sztucznego satelity Ziemi Ziemi Sztuczny satelita – satelita wykonany przez człowieka poruszający się po orbicie wokół ciała niebieskiego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Sztuczny satelita

Tau Ceti

Tau Ceti (τ Cet) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wieloryba.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Tau Ceti

Tektonika (geologia)

Mapa aktywności tektonicznej Ziemi Tektonika (gr. tektonikề „sztuka budowy”) – nauka o budowie skorupy ziemskiej oraz o procesach wpływających na nią.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Tektonika (geologia)

Tektonika płyt

Mapa płyt tektonicznych Tektonika płyt (teoria wędrówki płyt tektonicznych, z tekton „budujący”) – dominująca współcześnie teoria tłumacząca wielkoskalowe ruchy ziemskiej litosfery, w szczególności przejawiające się w obserwowanym zjawisku dryfu kontynentalnego, powstawania gór, rozmieszczeniu stref sejsmicznych i inne.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Tektonika płyt

Teleskop

Mały refrakcyjny teleskop optyczny Nowym Meksyku (USA) Teleskop (gr. tēle-skópos – daleko widzący) – narzędzie, które służy do obserwacji odległych obiektów poprzez zbieranie promieniowania elektromagnetycznego (np. światła widzialnego).

Zobaczyć Układ Słoneczny i Teleskop

Tempel 1

9P/Tempel (lub Tempel 1) – kometa okresowa należąca do rodziny komet Jowisza.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Tempel 1

Temperatura

helu przedstawiony jest proporcjonalnie do odległości między cząsteczkami jakie sąprzy ciśnieniu 136 atmosfer. Prędkość ruchu, odpowiadająca temperaturze pokojowej, została spowolniona dwa biliony razy lub odpowiada temperaturze 0,0003 K. Temperatura – jedna z podstawowych wielkości fizycznych (parametrów stanu) w termodynamice.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Temperatura

Tlen

Tlen (O) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 8, niemetal z grupy tlenowców w układzie okresowym.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Tlen

Tlenki żelaza

ochr. Gleba zabarwiona na czerwono tlenkami żelaza Jest znanych 16 tlenków, wodorotlenków i hydroksytlenków (uwodnionych tlenków) żelaza.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Tlenki żelaza

Tranzyt (astronomia)

słonecznąw 2012 roku, uwieczniony przez kamerę sondy Hinode Tranzyt ma w astronomii dwa znaczenia.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Tranzyt (astronomia)

Trojańczycy

Obrazowe przedstawienie usytuowania planetoid trojańskich (obóz trojański i grecki) na orbicie Jowisza Trojańczycy, trojańczyki, planetoidy trojańskie – dwie grupy planetoid krążących wokół Słońca po orbitach bardzo podobnych do orbity Jowisza.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Trojańczycy

Tryton (księżyc)

Tryton (Neptun I) – największy księżyc Neptuna.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Tryton (księżyc)

Typ widmowy

Zmiany rozmiarów gwiazd i barw ich fotosfer wraz z typem widmowym dla gwiazd ciągu głównego. Zmiany barwy od czerwieni ku błękitowi (od lewej do prawej) związane sąze wzrostem temperatury fotosfery. Zobacz temperatura barwowa Typ widmowy – klasyfikacja gwiazd oparta na widmie światła wysyłanego przez gwiazdę.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Typ widmowy

Tytan (księżyc)

Tytan (Saturn VI) – największy księżyc Saturna, jedyny w Układzie Słonecznym otoczony gęstąatmosferą, w której zachodząskomplikowane zjawiska pogodowe.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Tytan (księżyc)

Tytania (księżyc)

Tytania (Uran III ) – największy księżyc Urana.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Tytania (księżyc)

Układ planetarny

Podobne układy planetarne: 55 Cancri A i Układ Słoneczny w tej samej skali Układ planetarny, system planetarny – zbiór planet i innych ciał niebieskich, krążących wokół centralnej gwiazdy lub układu gwiazd.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Układ planetarny

Umbriel (księżyc)

Umbriel (Uran II ) – trzeci co do wielkości naturalny satelita Urana.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Umbriel (księżyc)

Uniwersytet Hawajski

Uniwersytet Hawajski, Uniwersytet Hawajów – zespół uczelni publicznych na Hawajach, prowadzących studia licencjackie, magisterskie, doktoranckie i podoktorskie.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Uniwersytet Hawajski

Uran

Uran − gazowy olbrzym, siódma od Słońca planeta Układu Słonecznego, trzecia pod względem wielkości i czwarta pod względem masy.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Uran

Uranos

Uranos (także Uran, Niebo; Ouranós,, Caelus ‘niebo’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie nieba.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Uranos

Urbain Le Verrier

Urbain Jean Joseph Le Verrier (ur. 11 marca 1811 w Saint-Lô w Normandii; zm. 23 września 1877 w Paryżu) – francuski astronom i matematyk, dyrektor Paryskiego Obserwatorium Astronomicznego, profesor École polytechnique i Sorbony.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Urbain Le Verrier

Valles Marineris

(Współrzędne) 1. Olympus Mons 2. Tharsis Tholus 3. Ascraeus Mons4. Pavonis Mons 5. Arsia Mons 6. '''Valles Marineris''' Valles Marineris (łac. Doliny Marinera) – złożony system kanionów na Marsie znajdujący się nieco na południe od równika, na wschód od Tharsis.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Valles Marineris

Viking 1

Viking 1 – bezzałogowa sonda kosmiczna z programu Viking wystrzelona 20 sierpnia 1975 r. przez amerykańskąagencję kosmicznąNASA.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Viking 1

Voyager 1

Voyager 1 – bezzałogowa sonda kosmiczna NASA, wystrzelona 5 września 1977 roku z Przylądka Canaveral na Florydzie w ramach programu Voyager.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Voyager 1

Voyager 2

Voyager 2 podczas testów przedstartowych Voyager 2 – bezzałogowa sonda kosmiczna wysłana w 1977 roku w przestrzeń kosmicznąz Przylądka Canaveral przez amerykańskąagencję kosmicznąNASA w ramach programu Voyager.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Voyager 2

Wahadłowiec kosmiczny

modułem Leonardo Columbia (lot STS-1) Wahadłowiec (pot. prom kosmiczny) – załogowy statek kosmiczny, który może być wykorzystywany wielokrotnie i przystosowany jest do wynoszenia na orbitę okołoziemskąi sprowadzania z orbity ludzi i sprzętu.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Wahadłowiec kosmiczny

Węglowodory

etylen, benzen, cykloheksan, heksan (kolor szary – atomy węgla, kolor biały – atomy wodoru) Węglowodory – organiczne związki chemiczne zawierające w swojej strukturze wyłącznie atomy węgla i wodoru.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Węglowodory

Wenera 3

Radziecki znaczek pocztowy upamiętniający lot Wenery 3 Wenera 3 (ros. Венера, co znaczy „Wenus”) – radziecka bezzałogowa sonda kosmiczna przeznaczona do badania planety Wenus.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Wenera 3

Wenera 9

Wenera 9 (ros. Венера 9) – szósta udana radziecka sonda kosmiczna przeznaczona do badania Wenus.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Wenera 9

Wenus

Wenus – druga pod względem odległości od Słońca planeta Układu Słonecznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Wenus

Wiatr słoneczny

Struktura heliosfery, czyli obszaru, w którym dominuje wiatr słoneczny Wiatr słoneczny – strumień plazmy wypływający ze Słońca, składający się przede wszystkim z protonów, elektronów i cząstek alfa.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Wiatr słoneczny

Wielka Czerwona Plama

Wielki Biały Owal w sztucznych barwach Wielki Biały Owal poniżej, widziane przez sondę Voyager 1 Powiększony fragment rejonu Wielkiej Czerwonej Plamy i Wielkiego Białego Owalu Ziemia i Wielka Czerwona Plama – porównanie rozmiarów Wielka Czerwona Plama – ogromny stały antycyklon od co najmniej lat wiejący na Jowiszu, 22° na południe od równika.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Wielka Czerwona Plama

William Herschel

Teleskop Herschela Frederick William Herschel, właściwie Friedrich Wilhelm Herschel (ur. 15 listopada 1738 w Hanowerze, zm. 25 sierpnia 1822 w Slough) – brytyjsko-niemiecki astronom, konstruktor teleskopów i kompozytor, znany z wielu odkryć astronomicznych, a szczególnie z odkrycia Urana.

Zobaczyć Układ Słoneczny i William Herschel

WISE 1049-5319

WISE 1049-5319 (Luhman 16) – układ podwójny złożony z dwóch brązowych karłów położony w gwiazdozbiorze Żagla i oddalony o około 6,5 lat świetlnych od Ziemi.

Zobaczyć Układ Słoneczny i WISE 1049-5319

Wodór

Wodór (H) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 1, niemetal z bloku s układu okresowego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Wodór

Wolf 359

Wolf 359 (CN Leo) – gwiazda położona w gwiazdozbiorze Lwa w odległości 7,9 roku świetlnego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Wolf 359

Wostok 1

Wostok 1 – pierwszy lot kosmiczny człowieka w kosmos w ramach programu Wostok.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Wostok 1

Wszechświat

mikrofalowego promieniowania tła, pokazująca obraz wczesnego Wszechświata (na podstawie danych zebranych przez sondę WMAP) gwiazdy, 26,8% to ciemna materia,68,3% to ciemna energia Wszechświat – wszystko, co istnieje fizycznie: cała czasoprzestrzeń oraz wszystkie wypełniające jąformy energii jak materia i pola fizyczne; synonim słów „natura” i „przyroda”.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Wszechświat

Wulkan

Sill 6. Przewód boczny 7. Warstwy popiołu emitowanego przez wulkan 8. Zbocze 9. Warstwy lawy emitowanej przez wulkan 10. Gardziel 11. Stożek pasożytniczy 12. Potok lawowy 13. Komin 14. Krater 15. Chmura popiołu Wulkan (z łac. Vulcanus – imię rzymskiego boga ognia) – miejsce na powierzchni Ziemi, z którego wydobywa się lawa, gazy wulkaniczne (solfatary, mofety, fumarole) i materiał piroklastycznyWulkany występująrównież na innych obiektach Układu Słonecznego – patrz sekcja „Wulkany poza Ziemią”.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Wulkan

Wulkanoidy

Wyobrażenie planetoidy z grupy wulkanoidów Wulkanoidy – hipotetyczne planetoidy, które obiegająSłońce po orbitach przebiegających wewnątrz orbity planety Merkury.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Wulkanoidy

Zapadanie grawitacyjne

Schemat mechanizmu zapadania grawitacyjnego gwiazdy. Zapadanie grawitacyjne, kolaps – zjawisko kurczenia się skupisk materii pod wpływem siły grawitacji.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Zapadanie grawitacyjne

Zderzenie Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną

Zderzenie Galaktyki Andromedy z DrogąMlecznąPrzewidywany widok fragmentu nieba z DrogąMlecznąi galaktykąAndromedy za około 4 miliardy lat. Zderzenie Galaktyki Andromedy z DrogąMleczną– przewidywane przyszłe zderzenie dwóch największych galaktyk Grupy Lokalnej: Drogi Mlecznej i Galaktyki Andromedy (M31), mające rozpocząć się za około 4,5 miliarda lat i mające następnie trwać kolejne kilka miliardów lat.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Zderzenie Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną

Ziemia

Ziemia (trb. Gaja) – trzecia, licząc od Słońca, oraz piąta pod względem wielkości planeta Układu Słonecznego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ziemia

Ziemskie pole magnetyczne

Schematyczne przedstawienie linii pola magnetycznego Ziemi Pole magnetyczne daleko od Ziemi: linie pola sądeformowane przez wiatr słoneczny Ziemskie pole magnetyczne – pole magnetyczne występujące naturalnie wewnątrz i wokół Ziemi.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Ziemskie pole magnetyczne

Zorza polarna

''Aurora borealis'' Zorza polarna wokół bieguna południowego (''Aurora australis'') zarejestrowana 11 września 2005 przez satelitę NASA IMAGE Zjawiska w magnetosferze Ziemi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej Zorza polarna (aurora borealis, aurora australis) – obserwowane w górnej atmosferze, w pobliżu biegunów magnetycznych planety, zjawisko świetlne charakteryzujące się silnym polem magnetycznym.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Zorza polarna

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR, Związek Radziecki, również Związek Sowiecki, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, skr. ZSRS,; Sowietskij Sojuz, Sojuz Sowietskich Socyalisticzeskich Riespublik, SSSR) – historyczne pierwsze państwo komunistyczne na świecie, położone częściowo w Europie wschodniej i północno-wschodniej, a częściowo w Azji, ze stolicąw Moskwie, istniejące w latach 1922–1991.

Zobaczyć Układ Słoneczny i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

(1) Ceres

Ceres (symbol) – planeta karłowata krążąca wewnątrz pasa planetoid między orbitami Marsa i Jowisza.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (1) Ceres

(10) Hygiea

(10) Hygiea – duża planetoida krążąca w pasie planetoid w Układzie Słonecznym, czwarta pod względem objętości i masy w pasie głównym.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (10) Hygiea

(134340) Pluton

Pluton (oznaczenie oficjalne: (134340) Pluton; symbole: ⯓ i ♇) – planeta karłowata, plutoid, najjaśniejszy obiekt Pasa Kuipera.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (134340) Pluton

(136108) Haumea

Haumea (symbol: 🝻) – planeta karłowata z Pasa Kuipera, należąca do grupy plutoidów, odkryta 7 marca 2003 roku.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (136108) Haumea

(136199) Eris

Eris (symbol: ⯰) – planeta karłowata, jeden z obiektów dysku rozproszonego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (136199) Eris

(136472) Makemake

Makemake (oficjalnie: (136472) Makemake; symbol: 🝼) – trzecia co do wielkości rozpoznana planeta karłowata i trzeci co do wielkości obiekt transneptunowy zaliczany do plutoidów.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (136472) Makemake

(15760) Albion

(15760) Albion (1992 QB1) – obiekt transneptunowy, protoplasta grupy cubewano.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (15760) Albion

(20000) Waruna

(20000) Waruna – duża planetoida należąca do obiektów transneptunowych z Pasa Kuipera, typu cubewano.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (20000) Waruna

(243) Ida

(243) Ida – planetoida średniej wielkości krążąca w głównym pasie planetoid.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (243) Ida

(4) Westa

(4) Westa – czwarta odkryta planetoida z pasa planetoid krążących po orbitach pomiędzy Marsem a Jowiszem.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (4) Westa

(433) Eros

(433) Eros – planetoida z grupy Amora.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (433) Eros

(50000) Quaoar

(50000) Quaoar (wym.) – duża planetoida transneptunowa z Pasa Kuipera, obiekt typu cubewano.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (50000) Quaoar

(90482) Orkus

(90482) Orkus (2004 DW) – duża planetoida transneptunowa z Pasa Kuipera, obiekt typu plutonek.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (90482) Orkus

(951) Gaspra

(951) Gaspra – jedna z mniejszych planetoid z pasa głównego.

Zobaczyć Układ Słoneczny i (951) Gaspra

21P/Giacobini-Zinner

Kometa Giacobini-Zinnera (nazwa oficjalna 21P/Giacobini-Zinner) – kometa okresowa należąca do rodziny komet Jowisza, odkryta 20 grudnia 1900 przez Michela Giacobiniego i powtórnie odkryta 23 października 1913 przez Ernsta Zinnera.

Zobaczyć Układ Słoneczny i 21P/Giacobini-Zinner

Zobacz także

Planetologia

Znany jako Planety układu słonecznego, System słoneczny.

, Dwutlenek węgla, Dysk protoplanetarny, Dysk rozproszony, Dysnomia (księżyc), Edmond Halley, Ekliptyka, Ekscentryczność (fizyka), Eksploracja kosmosu, Enceladus (księżyc), Energia (fizyka), Europejskie Obserwatorium Południowe, Ewolucja, Ewolucja gwiazd, Explorer 6, Fala uderzeniowa, Fobos (księżyc), Friedrich Wilhelm Bessel, Galaktyka, Galaktyka spiralna z poprzeczką, Galileo (sonda kosmiczna), Galileusz, Galileuszowe księżyce Jowisza, Gaz cieplarniany, Gazowy olbrzym, Gęstość, Gejzer, Giovanni Cassini, Giuseppe Piazzi, Grawitacja, Gustav Kirchhoff, Gwiazda, Gwiazda Barnarda, Gwiazda podwójna, Gwiazdozbiór, Gwiazdozbiór Byka, Gwiazdozbiór Herkulesa, Gwiazdozbiór Lutni, Gwiazdy położone najbliżej Ziemi, Hel (pierwiastek), Heliosfera, Historia pierwiastków chemicznych, Hydra (księżyc), Hydrosfera, International Cometary Explorer, Interstellar Boundary Explorer, Isaac Newton, Jane Luu, Jasność (astronomia), Jądro galaktyki, Jądro gwiazdy, Jądro planety, Język angielski, Jednostka astronomiczna, Johannes Kepler, Jowisz, Jurij Gagarin, Kerberos (księżyc), Klimat, Koma (astronomia), Kometa, Kometa długookresowa, Kometa Hale’a-Boppa, Kometa Halleya, Kometa krótkookresowa, Komety muskające Słońce, Koronalny wyrzut masy, Kosmonauta, Krater uderzeniowy, Kriowulkanizm, Krzemiany, Księżyc, Księżyc planetoidy, Księżyce Jowisza, Księżyce Marsa, Księżyce Neptuna, Księżyce planet w Układzie Słonecznym, Księżyce Saturna, Księżyce Urana, Lalande 21185, Large Binocular Telescope, Lądownik, Lich (gwiazda), Linia Kármána, Lokalny Obłok Międzygwiazdowy, Lot suborbitalny, Lowell Observatory, Lunar Roving Vehicle, Luyten 726-8, Małe ciało Układu Słonecznego, Mariner 10, Mariner 2, Mariner 4, Mariner 9, Mars, Mars 3, Mars Pathfinder, Masa (fizyka), Masa Ziemi, Massachusetts Institute of Technology, Mechanika płynów, Merkury, MESSENGER (sonda kosmiczna), Metaliczność, Meteoroid, Mgławica planetarna, Międzynarodowa Stacja Kosmiczna, Międzynarodowa Unia Astronomiczna, Michael E. Brown, Mikołaj Kopernik, Minor Planet Center, Mir (stacja kosmiczna), Miranda (księżyc), Mitologia rzymska, NASA, Naturalny satelita, Nature, NEAR Shoemaker, Neil Armstrong, Neptun, New Horizons, Nikiel, Nix (księżyc), Ośrodek międzygwiazdowy, Obłok molekularny, Obłok Oorta, Oberon (księżyc), Obiekt odłączony, Olympus Mons, Orbita, Paralaksa, Pas Kuipera, Pas planetoid, Płaszcz Układu Słonecznego, Płaszcz ziemski, Percival Lowell, Perturbacja, Peryhelium, Pierścienie planetarne, Pierścienie Saturna, Pioneer 10, Pioneer 11, Planeta, Planeta karłowata, Planeta podwójna, Planeta pozasłoneczna, Planeta skalista, Planeta wewnętrzna, Planeta X, Planetoida, Planetoida podwójna, Planetoidy bliskie Ziemi, Planetozymal, Planety, Planety dolne i górne, Plazma, Plutoid, Plutonek, Pociemnienie brzegowe, Populacje gwiazdowe, Portable Document Format, Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego, Prawa Keplera, Procesy życiowe, Program Skylab, Program Voyager, Progress M1-5, Promieniowanie elektromagnetyczne, Promieniowanie kosmiczne, Protogwiazda, Proxima Centauri, Przerwa Cassiniego, Pulsar, Punkt libracyjny, Pył kosmiczny, Pył międzyplanetarny, Ramię Oriona, Ramię spiralne, Rów tektoniczny, Reakcja termojądrowa, Reguła Titiusa-Bodego, Rezonans orbitalny, Robert Bunsen, Rodzina planetoidy Hilda, Rok świetlny, Rok galaktyczny, Ross 154, Ruch wsteczny, Saturn, Słońce, Shoemaker-Levy 9, Skała, Skorupa ziemska, Sonda kosmiczna, Space Transportation System, SpaceShipOne, Spektroskop, Sputnik 1, Stacja kosmiczna, Stany Zjednoczone, Strefa Hilla, Styx (księżyc), Sublimacja, Supergromada Lokalna, Supernowa, Symbole astronomiczne, Syriusz, Szok końcowy, Sztuczny satelita, Tau Ceti, Tektonika (geologia), Tektonika płyt, Teleskop, Tempel 1, Temperatura, Tlen, Tlenki żelaza, Tranzyt (astronomia), Trojańczycy, Tryton (księżyc), Typ widmowy, Tytan (księżyc), Tytania (księżyc), Układ planetarny, Umbriel (księżyc), Uniwersytet Hawajski, Uran, Uranos, Urbain Le Verrier, Valles Marineris, Viking 1, Voyager 1, Voyager 2, Wahadłowiec kosmiczny, Węglowodory, Wenera 3, Wenera 9, Wenus, Wiatr słoneczny, Wielka Czerwona Plama, William Herschel, WISE 1049-5319, Wodór, Wolf 359, Wostok 1, Wszechświat, Wulkan, Wulkanoidy, Zapadanie grawitacyjne, Zderzenie Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną, Ziemia, Ziemskie pole magnetyczne, Zorza polarna, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, (1) Ceres, (10) Hygiea, (134340) Pluton, (136108) Haumea, (136199) Eris, (136472) Makemake, (15760) Albion, (20000) Waruna, (243) Ida, (4) Westa, (433) Eros, (50000) Quaoar, (90482) Orkus, (951) Gaspra, 21P/Giacobini-Zinner.