Pracujemy nad przywróceniem aplikacji Unionpedia w Google Play Store
TowarzyskiPrzybywający
🌟Uprościliśmy nasz projekt, aby ułatwić nawigację!
Instagram Facebook X LinkedIn

Układ okresowy pierwiastków

Indeks Układ okresowy pierwiastków

Układ okresowy pierwiastków (potocznie: tablica Mendelejewa) – zestawienie w postaci tabeli wszystkich pierwiastków chemicznych, uporządkowanych według ich rosnącej liczby atomowej, grupujące pierwiastki według ich cyklicznie powtarzających się podobieństw właściwości, zgodnie z prawem okresowości Dmitrija Mendelejewa.

Spis treści

  1. 72 kontakty: Aktynowce, Alexandre-Émile Béguyer de Chancourtois, Alfred Werner, Atom, Blok d, Blok f, Blok p, Blok s, Bratysława, Chemia, Dmitrij Mendelejew, Elektron, Elektroujemność, Ernest Rutherford, Gal, Galaktyka, German, Glenn Seaborg, Grupa układu okresowego, Helowce, Henry Moseley, Homeopatia, Homeopatyczny układ okresowy pierwiastków, Izotopy, Język chiński, Jod, Johann Wolfgang Döbereiner, John Newlands, Klasyfikacja lantanowców i aktynowców, Konfiguracja elektronowa, Krypton, Ksenon, Lantanowce, Liczba atomowa, Liczby kwantowe, Linus Pauling, Lista pierwiastków chemicznych, Lothar Meyer, Masa atomowa, Mechanika kwantowa, Metale, Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej, Moskow (pierwiastek), Nazewnictwo pierwiastków chemicznych, Neon (pierwiastek), Niels Bohr, Niemetale, Nihon, Oganeson, Oktawa (interwał), ... Rozwiń indeks (22 jeszcze) »

  2. Układ okresowy

Aktynowce

Aktynowce – grupa pierwiastków chemicznych wydzielona z układu okresowego.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Aktynowce

Alexandre-Émile Béguyer de Chancourtois

Alexandre-Émile Béguyer de Chancourtois (ur. 20 stycznia 1820 w Paryżu, zm. 14 listopada 1886 tamże) – francuski chemik, mineralog i geolog, który jako pierwszy uporządkował pierwiastki chemiczne według wzrastających mas atomowych.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Alexandre-Émile Béguyer de Chancourtois

Alfred Werner

Alfred Werner (ur. 12 grudnia 1866 w Miluzie w Alzacji, zm. 15 listopada 1919 w Zurychu) – szwajcarski chemik, twórca teorii związków kompleksowych, wyróżniony w roku 1913 NagrodąNobla w dziedzinie chemii za sformułowanie w 1891 roku koordynacyjnej teorii wartościowości (teoria Wernera).

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Alfred Werner

Atom

fm – ok. 100 000 razy mniej od rozmiarów chmury elektronowej. Atom – podstawowy składnik materii.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Atom

Blok d

4 (fioletowy). Blok d (metale przejściowe, pierwiastki przejściowe) – grupa pierwiastków chemicznych w układzie okresowym, obejmująca grupy poboczne układu okresowego, tj.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Blok d

Blok f

Blok f (pierwiastki wewnątrzprzejściowe) – rodzina pierwiastków chemicznych w układzie okresowym, których elektrony o najwyższej energii według reguły Madelunga powinny znajdować się na orbitalu f (w stanie podstawowym).

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Blok f

Blok p

Blok p – grupa pierwiastków chemicznych w układzie okresowym, których wspólnącechąjest występowanie przynajmniej jednego elektronu walencyjnego na podpowłoce p i niewystępowanie elektronów walencyjnych na podpowłokach d i f. Do bloku tego należąpierwiastki od 13 do 18 grupy układu okresowego bez helu, należącego do bloku s.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Blok p

Blok s

Blok s – grupa pierwiastków chemicznych w układzie okresowym, do których należąbardzo aktywne metale 1 i 2 grupy oraz wodór z grupy 1 i hel z grupy 18.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Blok s

Bratysława

Bratysława (i, wym.;;; pol. dawniej Pożoń, także Preszburg) – stolica oraz największe miasto Słowacji pod względem liczby mieszkańców (475 503 mieszkańców) i powierzchni (367,5 km²).

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Bratysława

Chemia

Roztwory substancji w butelkach laboratoryjnych, w tym woda amoniakalna i kwas azotowy, podświetlone na różne kolory Chemia (arab. كيمياء kīmijāʾ, الخيمياء al-chīmijāʾ prawdopodobnie od stgr. χημ(ε)ία chēm(e)ía, χυμεία chymeía „rozpuszczanie, stapianie”) – nauka przyrodnicza badająca naturę i właściwości substancji, a zwłaszcza przemiany zachodzące pomiędzy nimi.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Chemia

Dmitrij Mendelejew

Dmitrij Iwanowicz Mendelejew (ur. w Tobolsku, zm. w Petersburgu) – rosyjski chemik, odkrywca (w 1869) prawa okresowości pierwiastków chemicznych, laureat Medalu Copleya.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Dmitrij Mendelejew

Elektron

Elektron, negaton, e−, β− – trwała cząstka elementarna (lepton), jeden z elementów atomu.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Elektron

Elektroujemność

Elektroujemność, skala elektroujemności – miara tendencji do przyciągania elektronów przez atomy danego pierwiastka, gdy tworzy on związek chemiczny z atomami innego pierwiastka.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Elektroujemność

Ernest Rutherford

Ernest Rutherford, 1.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Ernest Rutherford

Gal

Gal (Ga) – pierwiastek chemiczny z bloku p układu okresowego, o liczbie atomowej 31.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Gal

Galaktyka

Galaktyka Czarne Oko Galaktyka karłowata Galaktyka (z gr. γάλα, gála – mleko) – duży, grawitacyjnie związany układ gwiazd, pyłu i gazu międzygwiazdowego oraz niewidocznej ciemnej materii.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Galaktyka

German

German (Ge, łac. germanium) – pierwiastek chemiczny z bloku p układu okresowego.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i German

Glenn Seaborg

Glenn Theodore Seaborg (ur. 19 kwietnia 1912 w Ishpeming, Michigan, zm. 25 lutego 1999 w Lafayette, Kalifornia) – amerykański chemik, odkrywca wielu pierwiastków transuranowych: plutonu, ameryku, kiuru, berkelu i kalifornu.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Glenn Seaborg

Grupa układu okresowego

Grupa (czasem zwana rodzinąpierwiastków) jest pionowąkolumnąw układzie okresowym pierwiastków chemicznych.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Grupa układu okresowego

Helowce

Helowce, gazy szlachetne – pierwiastki chemiczne ostatniej, 18.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Helowce

Henry Moseley

Henry Gwyn Jeffreys Moseley (ur. 23 listopada 1887 w Weimouth, zm. 10 sierpnia 1915 w Gelibolu) – brytyjski fizyk z Uniwersytetu w Manchesterze.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Henry Moseley

Homeopatia

Homeopatia (z gr. homoios, podobny, i pathos, cierpienie) – pseudonaukowy system medycyny niekonwencjonalnej, na którego działanie nie ma żadnych dowodów, zaproponowany po raz pierwszy w 1796 przez niemieckiego lekarza Samuela Hahnemanna.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Homeopatia

Homeopatyczny układ okresowy pierwiastków

Homeopatyczny układ okresowy pierwiastków Homeopatyczne stadia Homeopatyczna spirala pierwiastków Homeopatyczny układ okresowy pierwiastków – układ okresowy pierwiastków, przedstawiający homeopatycznąMaterię Medicę pierwiastków chemicznych, opracowany przez Jana Scholtena i opublikowany w pozycji Homeopatia i pierwiastki chemiczne (tytuł niderlandzkiego oryginału Homeopathie en de elementen) w 1996.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Homeopatyczny układ okresowy pierwiastków

Izotopy

neonu 20Ne i 22Ne. Izotopy – odmienne postacie atomów pierwiastka chemicznego, różniące się liczbąneutronów w jądrze (z definicji atomy tego samego pierwiastka majątę samąliczbę protonów w jądrze).

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Izotopy

Język chiński

Zasięg geograficzny poszczególnych języków chińskich Język chiński (lub; pinyin Zhōngwén) – język lub grupa spokrewnionych języków (w klasyfikacji ISO 639-3: makrojęzyk) z rodziny języków chińsko-tybetańskich.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Język chiński

Jod

Jod (I) – pierwiastek chemiczny z grupy 17 – fluorowców.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Jod

Johann Wolfgang Döbereiner

Johann Wolfgang Döbereiner(1780–1849) Lampa Döbereinera Johann Wolfgang Döbereiner (ur. 13 grudnia 1780, zm. 24 marca 1849 w Jenie) – niemiecki chemik, profesor Uniwersytetu w Jenie od 1810 roku.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Johann Wolfgang Döbereiner

John Newlands

John Alexander Reina Newlands (ur. 1837, zm. 1898) – angielski chemik, który podjął jednąz pierwszych prób sklasyfikowania pierwiastków chemicznych.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i John Newlands

Klasyfikacja lantanowców i aktynowców

W literaturze można spotkać różne sposoby klasyfikacji pierwiastków chemicznych o liczbach atomowych od 57 (lantan) do 71 (lutet) oraz od 89 (aktyn) do 103 (lorens).

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Klasyfikacja lantanowców i aktynowców

Konfiguracja elektronowa

Konfiguracja elektronowa (struktura elektronowa) pierwiastka – uproszczony opis atomu polegający na rozmieszczeniu elektronów należących do atomów danego pierwiastka na poszczególnych powłokach, podpowłokach i orbitalach.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Konfiguracja elektronowa

Krypton

Krypton (Kr; z gr. κρυπτός, kryptos.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Krypton

Ksenon

Ksenon (Xe) – pierwiastek chemiczny z grupy gazów szlachetnych w układzie okresowym.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Ksenon

Lantanowce

Lantanowce – grupa pierwiastków chemicznych wydzielona z 6 okresu układu okresowego.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Lantanowce

Liczba atomowa

Liczba atomowa (Z) – parametr atomów, pierwiastków chemicznych i części jonów o kilku równoważnych definicjach.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Liczba atomowa

Liczby kwantowe

Dyskretne linie promieniowania emitowanego przez wodór w zakresie widzialnym – ewidentny dowód kwantowania energii elektronu w atomie. Gdyby energia nie była skwantowana, to wodór promieniowałby pełne widmo, jakie daje np. tęcza utworzona ze światła słonecznego. Liczby kwantowe – liczby opisujące dyskretne wielkości fizyczne, np.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Liczby kwantowe

Linus Pauling

Linus Carl Pauling (wym.; ur. 28 lutego 1901 w Portlandzie w stanie Oregon, zm. 19 sierpnia 1994 w Big Sur w stanie Kalifornia) – amerykański fizyk i chemik, aktywny również w innych dziedzinach nauki oraz w polityce, dotychczas jedyny dwukrotny laureat indywidualnej Nagrody Nobla: w dziedzinie chemii (1954) i pokojowej (1962).

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Linus Pauling

Lista pierwiastków chemicznych

Pierwiastki chemiczne oraz niektóre z ich właściwości.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Lista pierwiastków chemicznych

Lothar Meyer

Julius Lothar Meyer (ur. 19 sierpnia 1830, zm. 11 kwietnia 1895 w Tybindze) – niemiecki chemik.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Lothar Meyer

Masa atomowa

Masa atomowa (ma) – wielkość fizyczna określająca masę spoczynkowąatomu znajdującego się w stanie podstawowym.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Masa atomowa

Mechanika kwantowa

równania Schrödingera. interferencyjny strumienia elektronów przechodzących przez podwójnąszczelinę Mechanika kwantowa – teoria fizyczna rozszerzająca mechanikę klasyczną, konieczna do poprawnego opisu mikroświata, tj.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Mechanika kwantowa

Metale

Złoto - jeden z nielicznych metali występujących w przyrodzie w stanie wolnym Metale (gr. μέταλλον 'kopalnia, szyb, kamieniołom, metal') – pierwiastki chemiczne charakteryzujące się obecnościąw sieci krystalicznej elektronów swobodnych (niezwiązanych).

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Metale

Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej

Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej (ang. International Union of Pure and Applied Chemistry, w skrócie IUPAC) – międzynarodowa organizacja zajmująca się przede wszystkim standaryzacjąsymboliki, nazewnictwa i wzorców wielkości fizycznych stosowanych przez chemików na całym świecie.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej

Moskow (pierwiastek)

Moskow (Mc) – syntetyczny pierwiastek chemiczny, transuranowiec o liczbie atomowej 115.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Moskow (pierwiastek)

Nazewnictwo pierwiastków chemicznych

Nazewnictwo pierwiastków chemicznych – część nomenklatury chemicznej dotycząca nadawania i tworzenia nazw dla pierwiastków chemicznych.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Nazewnictwo pierwiastków chemicznych

Neon (pierwiastek)

Neon (Ne) – pierwiastek chemiczny z grupy helowców (gazów szlachetnych) w układzie okresowym.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Neon (pierwiastek)

Niels Bohr

Niels Henrik David Bohr, IPA: (ur. 7 października 1885 w Kopenhadze, zm. 18 listopada 1962 tamże) – duński fizyk.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Niels Bohr

Niemetale

Niemetale – pierwiastki chemiczne niewykazujące właściwości metalicznych.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Niemetale

Nihon

Nihon (Nh) – syntetyczny pierwiastek chemiczny, transuranowiec o liczbie atomowej 113.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Nihon

Oganeson

Oganeson (Og) – niewystępujący naturalnie na Ziemi pierwiastek chemiczny z grupy transaktynowców o liczbie atomowej 118.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Oganeson

Oktawa (interwał)

Oktawa – interwał prosty zawarty między ośmioma kolejnymi stopniami skali muzycznej.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Oktawa (interwał)

Orbital

Kształty orbitali – miejsca w których najbardziej prawdopodobne jest znalezienie elektronu Orbital – funkcja falowa będącąrozwiązaniem równania Schrödingera dla szczególnego przypadku układu jednego elektronu znajdującego się na jednej z powłok atomowych lub tworzących wiązanie chemiczne.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Orbital

Paul Walden

200px Paul Walden (łot.: Pauls Valdens; ur. 14 lipca 1863 w Rosenbeck koło Rygi, Imperium Rosyjskie, obecnie Łotwa, zm. 24 stycznia 1957 Gammertingen, RFN (Wirtembergia)) – chemik niemiecki.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Paul Walden

Pierwiastek chemiczny

Układ okresowy pierwiastków Pierwiastek chemiczny – podstawowe pojęcie chemiczne posiadające dwa znaczenia.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Pierwiastek chemiczny

Politechnika Gdańska

Politechnika Gdańska (PG, Gdańsk Tech) – polska państwowa uczelnia o profilu technicznym w Gdańsku.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Politechnika Gdańska

Powłoka elektronowa

Poziomy energetyczne z powłokami elektronowymi baru Powłoki elektronowe atomu radonu, liczba atomowa – 86 Powłoka elektronowa – zbiór stanów kwantowych o tej samej wartości głównej liczby kwantowej.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Powłoka elektronowa

Powłoka walencyjna

Powłoka walencyjna – ostatnia, najdalej odsunięta od jądra powłoka elektronowa atomu.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Powłoka walencyjna

Poziom energetyczny

powłokami elektronowymi Poziom energetyczny – energia stanu dostępnego dla cząstki.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Poziom energetyczny

Prawo okresowości Mendelejewa

Prawo okresowości pierwiastków chemicznych zostało sformułowane przez Dymitra Mendelejewa w roku 1869.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Prawo okresowości Mendelejewa

Proton

Proton, p (z – ‘pierwsze’) – trwała cząstka subatomowa z grupy barionów o ładunku +1 i masie spoczynkowej równej ok.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Proton

Reakcja chemiczna

SN2 rozerwanie wiązania i utworzenie nowego zachodzi równocześnie Reakcja chemiczna – każdy proces, w wyniku którego pierwotna substancja zwana substratem przemienia się w innąsubstancję zwanąproduktem.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Reakcja chemiczna

Reguła Pauliego

Reguła Pauliego, zwana też zakazem Pauliego, czasem też zasadąPauliego lub prawem Pauliego – została zaproponowana przez Wolfganga Pauliego w 1925 dla wyjaśnienia zachowania się fermionów, czyli cząstek o spinie połówkowym.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Reguła Pauliego

Rozszerzony układ okresowy pierwiastków

Rozszerzony układ okresowy pierwiastków – rozszerzenie układu okresowego z włączonymi nieodkrytymi dotychczas pierwiastkami.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Rozszerzony układ okresowy pierwiastków

Słoniowate

Plastikowa figurka przedstawiająca słonia Słoniowate, słonie (Elephantidae) – rodzina dużych ssaków lądowych z rzędu trąbowców (Proboscidea).

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Słoniowate

Skand

Skand (Sc) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Skand

Spin (fizyka)

Przykład obracającego się ciała, które dopiero po obrocie o 720 stopni znajdzie się w tym samym stanie. Podobne właściwości ma fermion o spinie ½ nieoznaczoności kwantowej określone sąjedynie stożki możliwych usytuowań wektora spinu Spin – moment pędu (kręt) cząstki wynikający z jej natury kwantowej.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Spin (fizyka)

Tellur

Tellur (Te) – pierwiastek chemiczny, tlenowiec z grupy półmetali w układzie okresowym.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Tellur

Tenes

Tenes (Ts) – syntetyczny pierwiastek chemiczny, transuranowiec o liczbie atomowej 117.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Tenes

Uniwersytet Paryski

Uniwersytet Paryski – francuski uniwersytet w Paryżu, popularnie zwany Sorboną.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Uniwersytet Paryski

Wiązanie chemiczne

Struktura CrC6H3-2,6-(C6H3-2,6-(CHMe2)2)22 z wiązaniem pięciokrotnym Wiązanie chemiczne – według klasycznej definicji: każde trwałe połączenie dwóch atomów.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Wiązanie chemiczne

William Ramsay

William Ramsay (ur. 2 października 1852 w Glasgow w Szkocji, zm. 23 lipca 1916 w High Wycombe, w hrabstwie Buckinghamshire w Anglii) – brytyjski chemik i fizyk, członek Royal Society od roku 1888, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii w roku 1904 za odkrycie gazów szlachetnych w powietrzu i ustalenie miejsca tych pierwiastków w układzie okresowym.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i William Ramsay

Wszechświat

mikrofalowego promieniowania tła, pokazująca obraz wczesnego Wszechświata (na podstawie danych zebranych przez sondę WMAP) gwiazdy, 26,8% to ciemna materia,68,3% to ciemna energia Wszechświat – wszystko, co istnieje fizycznie: cała czasoprzestrzeń oraz wszystkie wypełniające jąformy energii jak materia i pola fizyczne; synonim słów „natura” i „przyroda”.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Wszechświat

Związek chemiczny

Związek chemiczny – jednorodne połączenie co najmniej dwóch różnych pierwiastków chemicznych za pomocądowolnego wiązania.

Zobaczyć Układ okresowy pierwiastków i Związek chemiczny

Zobacz także

Układ okresowy

Znany jako Tablica Mendelejewa, Tablica Wernera, Układ Mendelejewa, Układ okresowy, Układ okresowy pierwiastków chemicznych.

, Orbital, Paul Walden, Pierwiastek chemiczny, Politechnika Gdańska, Powłoka elektronowa, Powłoka walencyjna, Poziom energetyczny, Prawo okresowości Mendelejewa, Proton, Reakcja chemiczna, Reguła Pauliego, Rozszerzony układ okresowy pierwiastków, Słoniowate, Skand, Spin (fizyka), Tellur, Tenes, Uniwersytet Paryski, Wiązanie chemiczne, William Ramsay, Wszechświat, Związek chemiczny.