Pracujemy nad przywróceniem aplikacji Unionpedia w Google Play Store
TowarzyskiPrzybywający
🌟Uprościliśmy nasz projekt, aby ułatwić nawigację!
Instagram Facebook X LinkedIn

Żydzi

Indeks Żydzi

Żydzi (dosł. „chwalcy Jahwe” lub „czciciele Jahwe” z hebr. Jehudim, יהודים, jid. Jidn, ייִדן, ladino ג׳ודיוס Gjudios) – naród semicki, zamieszkujący w starożytności Palestynę (określany wtedy jako Hebrajczycy albo Izraelici), posługujący się wówczas językiem hebrajskim, a w średniowieczu i czasach nowożytnych mieszkający w diasporze na całym świecie i posługujący się wieloma różnymi językami, w rezultacie czego niestanowiący jednolitej grupy religijnej i etnicznej.

Spis treści

  1. 191 kontakty: Abraham, Adolf Hitler, Agnostycyzm, Akiba ben Josef, Albert Einstein, Aleksander Macedoński, Almorawidzi, Ameryka, Andaluzja, Antysemityzm, Arabia, Arabowie, Aramejczycy, Argentyna, Arthur Koestler, Asarhaddon, Światowy Kongres Żydów, Świątynia Jerozolimska, Asymilacja kulturowa, Asyria, Asyryjczycy, Aszurbanipal, Ateizm, Australia, Azerbejdżan, Żydzi (dramat), Żydzi aszkenazyjscy, Żydzi w Polsce, Babilon, Babilonia, Baruch Spinoza, Belgia, Białoruś, Biblia, Brazylia, Cesarstwo Rzymskie, Chazarowie, Chile, Cyrus II Wielki, Daniel Rufeisen, Dawid (król Izraela), Dawid Ben Gurion, Dialekty judeo-romańskie, Diaspora (naród), Dzieje Apostolskie, Dziesięć Zaginionych Plemion Izraela, Echnaton, Egipt, Emmy Noether, Endlösung der Judenfrage, ... Rozwiń indeks (141 jeszcze) »

  2. Ludy Bliskiego Wschodu
  3. Ludy semickie

Abraham

''Abraham ofiarowuje Izaaka'', Caravaggio Abraham (’Awrāhām, akad. A-bi-ra-mu, Ibrāhīm, dosł. „kochający ojciec”) – pierwotnie zwany Abramem, pierwszy z hebrajskich patriarchów.

Zobaczyć Żydzi i Abraham

Adolf Hitler

(wym. //; ur. 20 kwietnia 1889 w Braunau am Inn, zm. 30 kwietnia 1945 w Berlinie) – niemiecki polityk pochodzenia austriackiego, kanclerz Rzeszy od 30 stycznia 1933, Wódz i kanclerz Rzeszy (niem. Der Führer und Reichskanzler) od 2 sierpnia 1934 do śmierci; twórca i dyktator III Rzeszy, przywódca Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP), ideolog narodowego socjalizmu; zbrodniarz wojenny, odpowiedzialny za zbrodnie przeciw ludzkości.

Zobaczyć Żydzi i Adolf Hitler

Agnostycyzm

Thomas Henry Huxley, twórca terminu ''agnostycyzm'' Agnostycyzm (α- a-, bez + γνώσις gnōsis, wiedzy; od gnostycyzmu) – pogląd filozoficzny, według którego obecnie niemożliwe jest całkowite poznanie rzeczywistości.

Zobaczyć Żydzi i Agnostycyzm

Akiba ben Josef

Akiba ben Josef (ur. ok. 50, zm. 135) – żydowski rabin, tannaita.

Zobaczyć Żydzi i Akiba ben Josef

Albert Einstein

Albert Einstein (wym.) (ur. 14 marca 1879 w Ulm, zm. 18 kwietnia 1955 w Princeton) – fizyk teoretyk, noblista, obywatel Szwajcarii i USA pochodzenia niemiecko-żydowskiegoobywatelem Szwajcarii Einstein był przez większość życia, od roku 1901, a obywatelem USA został na starość, w roku 1940; por.

Zobaczyć Żydzi i Albert Einstein

Aleksander Macedoński

Aleksander III Macedoński (Aleksandros ho Tritos ho Makedon) zwany też Aleksandrem Wielkim (Aleksandros ho Megas) i niezwyciężonym (άνίκητος) (ur. 19–20 lipca 356 p.n.e. w Pelli, zm. 10 czerwca 323 p.n.e. w Babilonie) – król Macedonii z dynastii Argeadów w latach 336–323 p.n.e.

Zobaczyć Żydzi i Aleksander Macedoński

Almorawidzi

right Almorawidzi (arab. المرابطون al-Murabitun) – ruch religijny, później dynastia berberyjska z Sahary.

Zobaczyć Żydzi i Almorawidzi

Ameryka

Ameryka Ameryka – część świata położona na zachodniej półkuli Ziemi, w skład której wchodządwa kontynenty: Ameryka Północna i Ameryka Południowa.

Zobaczyć Żydzi i Ameryka

Andaluzja

Andaluzja (hiszp. Andalucía, z arab. Al-Andalus, pierwotnie od plemienia Wandalów) – najludniejsza i druga pod względem powierzchni wspólnota autonomiczna położona w południowej Hiszpanii, obejmuje większączęść regionu historycznego o tej samej nazwie oraz pasmo górskie na północy Sierra Morena.

Zobaczyć Żydzi i Andaluzja

Antysemityzm

gwiazdy Dawida na odzieży) Antysemityzm – postawa niechęci, wrogości wobec Żydów i osób pochodzenia żydowskiego wynikająca z różnego rodzaju uprzedzeń; prześladowania i dyskryminacja Żydów jako grupy wyznaniowej, etnicznej lub rasowej oraz poglądy uzasadniające takie działania.

Zobaczyć Żydzi i Antysemityzm

Arabia

Arabia (pochodzi od słowa ’Arab – w pierwotnym znaczeniu: „koczownik”) – kraina zazwyczaj utożsamiana z Półwyspem Arabskim, lecz początkowo obejmująca obszar Azji Zachodniej leżący na południowy zachód od Mezopotamii, obejmując poza półwyspem również część Lewantu.

Zobaczyć Żydzi i Arabia

Arabowie

'''Państwa, w których język arabski jest językiem urzędowym'''„zielony” – państwa, w których jest jedynym językiem urzędowym,„niebieski” – państwa, w których jest jednym z języków urzędowych Arabowie (’Arab, w pierwotnym znaczeniu: „koczownik”) – grupa ludów pochodzenia semickiego zamieszkująca od czasów starożytnych Półwysep Arabski.

Zobaczyć Żydzi i Arabowie

Aramejczycy

Mapa starożytnego Bliskiego Wschodu ok. 1000-800 p.n.e. z zaznaczonymi najważniejszymi aramejskimi i nowohetyckimi państwami Aramejczycy – nazwa ludów semickich, które w II tysiącleciu p.n.e. żyły na pustyniach na zachód od Mezopotamii.

Zobaczyć Żydzi i Aramejczycy

Argentyna

Argentyna (hiszp. Argentina), oficjalnie Republika Argentyńska (hiszp. República Argentina, wym.) – państwo w Ameryce Południowej, w południowo-wschodniej części kontynentu, nad Oceanem Atlantyckim.

Zobaczyć Żydzi i Argentyna

Arthur Koestler

Arthur Koestler (ur. 5 września 1905 w Budapeszcie, zm. 3 marca 1983 w Londynie) – angielski pisarz i dziennikarz, pochodzenia węgierskiego.

Zobaczyć Żydzi i Arthur Koestler

Asarhaddon

Asarhaddon, właśc.

Zobaczyć Żydzi i Asarhaddon

Światowy Kongres Żydów

Światowy Kongres Żydów (WJC) – międzynarodowa federacja organizacji i gmin żydowskich ze 115 krajów.

Zobaczyć Żydzi i Światowy Kongres Żydów

Świątynia Jerozolimska

Heroda Wielkiego Model Świątyni Jerozolimskiej z czasów Heroda Wielkiego Heroda Wielkiego Świątynia Jerozolimska (Bejt Ha-Mikdasz) – jedyna świątynia judaizmu stojąca niegdyś w Jerozolimie.

Zobaczyć Żydzi i Świątynia Jerozolimska

Asymilacja kulturowa

Asymilacja kulturowa – proces określający całokształt zmian społecznych i psychicznych, jakim ulegająjednostki, odłączając się od swojej grupy i przystosowując się do życia w innej grupie o odmiennej kulturze.

Zobaczyć Żydzi i Asymilacja kulturowa

Asyria

Asyria (akad. māt Aššurki) – starożytne państwo semickie w północnej Mezopotamii istniejące od drugiej połowy III tysiąclecia p.n.e. do pierwszej połowy I tysiąclecia p.n.e.

Zobaczyć Żydzi i Asyria

Asyryjczycy

Flaga Narodowa Asyryjczycy, Asyro-chaldejczycy (aram. ܥܡܐ ܐܬܘܪܝܐ/ܣܘܪܝܝܐ) – naród semicki zamieszkujący północny Irak, Iran, południowąTurcję i Syrię.

Zobaczyć Żydzi i Asyryjczycy

Aszurbanipal

Mapa imperium asyryjskiego za czasów Aszurbanipala (na brązowo) British Museum. Niniwy; zbiory British Museum steli Aszurbanipala; zbiory British Museum Aszurbanipal, Asurbanipal, właśc.

Zobaczyć Żydzi i Aszurbanipal

Ateizm

Ateizm (z gr. „bezbożny” – a-, „bez” oraz, theos, „bóg”) – brak wiary w istnienie jednego bądź wielu bogów czy też odrzucający wiarę w stwórcę; ewentualnie odrzucenie teizmu.

Zobaczyć Żydzi i Ateizm

Australia

Australia, formalnie Związek Australijski – państwo demokratyczne, położone na półkuli południowej, obejmujące kontynent Australia, wyspę Tasmanię i inne znacznie mniejsze wyspy na Oceanach Indyjskim i Spokojnym.

Zobaczyć Żydzi i Australia

Azerbejdżan

Położenie Azerbejdżanu w Eurazji Azerbejdżan, Republika Azerbejdżanu – państwo położone na Kaukazie Południowym z wybrzeżem nad Morzem Kaspijskim.

Zobaczyć Żydzi i Azerbejdżan

Żydzi (dramat)

Żydzi – dramat Józefa Korzeniowskiego w czterech aktach.

Zobaczyć Żydzi i Żydzi (dramat)

Żydzi aszkenazyjscy

Żydzi aszkenazyjscy, również aszkenazyjczycy lub aszkenazim ((l.mn.) oraz jehudej aszkenaz, „Żydzi z Aszkenazu”) – Żydzi zamieszkujący Europę Środkową, Wschodniąi częściowo Zachodnią, a od XVII wieku również Amerykę.

Zobaczyć Żydzi i Żydzi aszkenazyjscy

Żydzi w Polsce

Żydzi w Polsce – jedna z ustawowo uznanych mniejszości narodowych w Polsce.

Zobaczyć Żydzi i Żydzi w Polsce

Babilon

Mapa Babilonii w czasach Hammurabiego z zaznaczonym Babilonem Bramy Isztar, kompleksu z ziguratem E-temenanki i świątyni E-sagila. Babilon (sum. ká.dingir.raki „brama boga”; akad. Bāb-ilim „brama boga” lub Bāb-ilāni „brama bogów”; gr. Babylōn; bibl.

Zobaczyć Żydzi i Babilon

Babilonia

Babilonia (akad. 𒆳𒆍𒀭𒊏𒆠, māt Akkadī) – starożytne państwo semickie w Mezopotamii, na terenie obecnego Iraku.

Zobaczyć Żydzi i Babilonia

Baruch Spinoza

łac. ''Terra hic Benedicti de Spinoza in Ecclesia Nova olim sepulti ossa tegit'' Baruch Spinoza, Benedictus Despinoza, Benedictus d’Espinoza (ur. 24 listopada 1632 w Amsterdamie, zm. 21 lutego 1677 w Hadze) – filozof niderlandzki pochodzenia portugalsko-żydowskiego, konkretniej sefardyjskiego; z zawodu rzemieślnik optyczny.

Zobaczyć Żydzi i Baruch Spinoza

Belgia

Belgia, Królestwo Belgii – państwo federacyjne w zachodniej Europie, w południowych Niderlandach.

Zobaczyć Żydzi i Belgia

Białoruś

Białoruś, Republika Białorusi (biał.,, Bielarus’, Respublika Bielarus; lub Formąoficjalnie stosowanąjest według białoruskiego prawodawstwa Беларусь, natomiast Белоруссия to nazwa tradycyjnie stosowana w Rosji i uznawana za poprawnąprzez tamtejszych językoznawców.) – państwo w Europie Wschodniej.

Zobaczyć Żydzi i Białoruś

Biblia

Tory w języku hebrajskim LXXVTS 10a (zwój ''Proroków mniejszych'') ok. I wieku p.n.e. Wulgaty z 1407 r. do czytania na głos w klasztorze Biblia Gutenberga pierwsza książka drukowana przy użyciu ruchomej czcionki Dziesięć Przykazań) Johna Wyclifa (XIV wiek) Kodeksie Aleksandryjskim z V wieku Biblii Królowej Zofii (1455) Biblii Wujka Biblii gdańskiej Biblia (biblion – zwój papirusu, księga; l.m.

Zobaczyć Żydzi i Biblia

Brazylia

Mapa administracyjna Brazylii Brazylia, oficjalnie Federacyjna Republika Brazylii (port. República Federativa do Brasil) – państwo w Ameryce Południowej, położone we wschodniej części kontynentu, nad Oceanem Atlantyckim.

Zobaczyć Żydzi i Brazylia

Cesarstwo Rzymskie

Cesarstwo Rzymskie – starożytne państwo obejmujące obszary basenu Morza Śródziemnego, powstałe z przekształcenia republiki rzymskiej w system monarchiczny.

Zobaczyć Żydzi i Cesarstwo Rzymskie

Chazarowie

Wojownik chazarski prowadzący jeńca. Obszar stepu pontyjskiego ok. 650 roku. Kaganat (kolor jasnoniebieski) i strefy jego wpływów (kolor niebieski) ok. 820 roku. Prawdopodobny rozpad państwa Chazarów (kolor niebieski) ok. 1015 roku. Zasięg kaganatu chazarskiego w latach 650–850.

Zobaczyć Żydzi i Chazarowie

Chile

Chile, oficjalnie Republika Chile (wym.) – państwo w Ameryce Południowej, w południowo-zachodniej części kontynentu.

Zobaczyć Żydzi i Chile

Cyrus II Wielki

Cyrus II Wielki (staropers. 𐎤𐎢𐎽𐎢𐏁,; ur. 590 p.n.e. w Anszan zm. 529 p.n.e. w okolicach rzeki Jaksartes) – król Imperium Perskiego z dynastii AchemenidówCoraz większa liczba uczonych zalicza Cyrusa do dynastii Teispidów, a nie Achemenidów.

Zobaczyć Żydzi i Cyrus II Wielki

Daniel Rufeisen

Daniel Rufeisen OCD, właśc.

Zobaczyć Żydzi i Daniel Rufeisen

Dawid (król Izraela)

Król Dawid – André Beauneveu (1402) Dawid (Dāwiḏ, Dāʾūd; ur. ok. 1040 p.n.e., zm. ok. 970 p.n.e.) – postać biblijna, król Izraela od ok.

Zobaczyć Żydzi i Dawid (król Izraela)

Dawid Ben Gurion

, pierwotnie Dawid Grün (ur. 16 października 1886 w Płońsku, zm. 1 grudnia 1973 w Ramat Ganie) – żydowski i izraelski polityk, działacz i przywódca ruchu syjonistycznego, jeden z głównych założycieli państwa żydowskiego oraz pierwszy premier Izraela.

Zobaczyć Żydzi i Dawid Ben Gurion

Dialekty judeo-romańskie

Dialekty judeo-romańskie – dialekty lub języki, którymi posługująlub posługiwali się Żydzi wywodzący się z krajów romańskich - przede wszystkim Żydzi sefardyjscy wywodzący się z Półwyspu Iberyjskiego, ale także Żydzi włoscy i francuscy.

Zobaczyć Żydzi i Dialekty judeo-romańskie

Diaspora (naród)

Diaspora – słowo pochodzenia greckiego, oznaczające rozproszenie członków danego narodu bądź grupy etnicznej wśród innych narodów lub też wyznawców danej religii wśród wyznawców innej, nadawane konkretnym grupom przez naukowców lub też w wyniku autodefiniowania.

Zobaczyć Żydzi i Diaspora (naród)

Dzieje Apostolskie

Dzieje Apostolskie – księga historyczna Nowego Testamentu, zajmująca w kanonie miejsce piąte.

Zobaczyć Żydzi i Dzieje Apostolskie

Dziesięć Zaginionych Plemion Izraela

Dziesięć Zaginionych Plemion Izraela – starożytne plemiona izraelickie, które po tym, gdy Królestwo Izraela zostało całkowicie zniszczone, a jego mieszkańcy wzięci w niewolę lub wypędzeni przez Asyryjczyków, nie pojawiająsię więcej na kartach Biblii.

Zobaczyć Żydzi i Dziesięć Zaginionych Plemion Izraela

Echnaton

Muzeum Egipskim ''Echnaton z żonąi córkami'', ok. 1340 p.n.e., Muzeum Egipskie w Berlinie Echnaton jako sfinks przed tarcząsłoneczną, symbolem Atona Amenhotep IV, także Amenophis IV (Achenaton, Echnaton) – władca starożytnego Egiptu (faraon) z XVIII dynastii, reformator religijny, twórca religii monoteistycznej opartej na kulcie boga Atona.

Zobaczyć Żydzi i Echnaton

Egipt

Piramidy w Gizie i Wielki Sfinks (fot. barwna, autochrom, Auguste Léon, 1914) Świątynie w Abu Simbel Świątynia Hatszepsut Egipt (Miṣr; dialekt egipski Máṣr, /masˤɾ/;;, Aígyptos), nazwa oficjalna Arabska Republika Egiptu (arab., Dżumhurijjat Misr Al-Arabijja) – państwo położone w północno-wschodniej Afryce z półwyspem Synaj w zachodniej Azji.

Zobaczyć Żydzi i Egipt

Emmy Noether

Amalie Emmy Noether (ur. 23 marca 1882 w Erlangen, zm. 14 kwietnia 1935 w Bryn Mawr w stanie Pensylwania) – niemiecka matematyczka i fizyczka, znana głównie dzięki osiągnięciom w teorii pierścieni i rozwinięciu nowej gałęzi matematyki – algebry abstrakcyjnej.

Zobaczyć Żydzi i Emmy Noether

Endlösung der Judenfrage

Heydrichowi „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”, lipiec 1941 obozie zagłady w Treblince Endlösung der Judenfrage (z niem. „ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej”) – eufemistyczne określenie nazistowskiego planu zagłady europejskich Żydów, przedstawionego na konferencji w Wannsee.

Zobaczyć Żydzi i Endlösung der Judenfrage

Etiopia

Etiopia (Jeśli tam, gdzie oczekujesz wyrazów amharskich, widzisz sekwencję prostokątów w rodzaju „▯▯▯▯”, oznacza to, że nie masz odpowiedniej czcionki zainstalowanej w swoim systemie. Skorzystaj np. z czcionki (gotowa do instalacji) lub (po rozpakowaniu archiwum)., trl.

Zobaczyć Żydzi i Etiopia

Eufrat

Eufrat (Eufrates; także Firat,, Nahr al-Furat) to obok Tygrysu jedna z dwóch największych rzek Mezopotamii.

Zobaczyć Żydzi i Eufrat

Feudalizm

Feudalizm (z lub feudum – lenno) – nazwa określająca ustrój społeczno-gospodarczo-polityczny rozpowszechniony w średniowiecznej Europie, trwający do rewolucji francuskiej, uznany za metodę rządzenia opierającąsię na systemie hierarchicznej zależności jednostek, z podziałem społeczeństwa na trzy stany: duchowieństwo, rycerstwo i chłopstwo oraz władców (książęta, królowie, cesarzowie, hanowie i sułtanowie).

Zobaczyć Żydzi i Feudalizm

Filistyni

332x332px Filistyni (Pəlištîm – „przybysze”, „wędrowcy”; eg. P-r-s-t; Filastin) – starożytny lud o nieokreślonym pochodzeniu, który zamieszkiwał południowe wybrzeża Kanaanu, w okresie pomiędzy XII a VII wiekiem p.n.e.Giancarlo T. Tomezzoli, Reinhardt S.

Zobaczyć Żydzi i Filistyni

Formacja antropologiczna

Formacja antropologiczna – zbiór podobnych do siebie składów rasowych terytorialnych grup ludzkich (w ujęciu przestrzennym i czasowym).

Zobaczyć Żydzi i Formacja antropologiczna

Francja

Francja (IPA), Republika Francuska – państwo, którego część metropolitalna znajduje się w Europie Zachodniej oraz częściowo w Europie Południowej (Oksytania, Korsyka), posiadające także zamorskie terytoria na innych kontynentach.

Zobaczyć Żydzi i Francja

Getto

Mulberry Street we włoskim getcie w Nowym Jorku (tzw. Małe Włochy) getcie łódzkim getta warszawskiego (1941) getta krakowskiego (1941) Getto – odizolowana część miasta, przeznaczona dla zamieszkania mniejszości narodowej, etnicznej, kulturowej bądź religijnej, poza którąnie wolno tejże społeczności zamieszkiwać.

Zobaczyć Żydzi i Getto

Habiru

Habiru (także Habiri, Khabiri, Hapiru, `Apiru, `Eperu) – starożytna grupa ludzi zamieszkujących rejon Syropalestyny, którzy nie posiadali własnego państwa.

Zobaczyć Żydzi i Habiru

Heber (postać biblijna)

Heber lub Eber (hebr. עֵבֶר) – postać biblijna ze Starego Testamentu, syn Szelacha.

Zobaczyć Żydzi i Heber (postać biblijna)

Hebrajczycy

Hebrajczycy, Izraelici – starożytny lud opisany w Biblii; jeden z ludów semickich, definiowany pochodzeniem od Jakuba, inaczej Izraela.

Zobaczyć Żydzi i Hebrajczycy

Historia Żydów w Chinach

Żydzi (chiń. 犹太, Yóutài) pojawili się w Chinach prawdopodobnie w okresie dynastii Tang (618-907).

Zobaczyć Żydzi i Historia Żydów w Chinach

Historia Żydów w Polsce

Drzwi Gnieźnieńskich około 1170 roku Pogromy dokonywane w czasie I krucjaty, spowodowały napływ uchodźców żydowskich na ziemie polskie, Masakra Żydów z Metzu w 1095 roku, obraz pędzla Auguste Migette Jana Matejki z 1889 roku knaan w piśmie hebrajskim. Można na nim odczytać משקא קרל – Mieszko król Fragment macewy rabbiego Aarona z 1174 roku na Starym Cmentarzu Żydowskim we Wrocławiu Historia Żydów na ziemiach polskich rozpoczęła się około 1000 lat temu, od kupców poszukujących na tych terenach głównie niewolników, sprzedawanych później w krajach muzułmańskich.

Zobaczyć Żydzi i Historia Żydów w Polsce

Hiszpania

Hiszpania, Królestwo Hiszpanii (hiszp. España, Reino de España) – państwo w zachodniej części Europy Południowej, położone głównie na Półwyspie Iberyjskim, obejmujące także Baleary na Morzu Śródziemnym, Wyspy Kanaryjskie na Oceanie Atlantyckim oraz mniejsze wysepki i tereny w północnej Afryce.

Zobaczyć Żydzi i Hiszpania

Holandia

Holandia (wym.), oficjalnie Królestwo Niderlandów – państwo położone w zachodniej Europie i południowej części Ameryki Północnej (Karaiby), będące monarchiąkonstytucyjną, złożone z czterech krajów składowych: Holandii (część europejska), Aruby, Curaçao i Sint Maarten oraz trzech gmin zamorskich: Bonaire, Saba i Sint Eustatius (część karaibska).

Zobaczyć Żydzi i Holandia

II wojna światowa

Polskiego Radia o wybuchu wojny II wojna światowa – największa i najkrwawsza wojna w dziejach, zaliczana do wojen totalnych, trwająca od 1 września 1939 roku do 2 września 1945 roku.

Zobaczyć Żydzi i II wojna światowa

III Rzesza

III Rzesza (niem. Drittes Reich) – nieoficjalna nazwa państwa niemieckiego pod rządami Adolfa Hitlera i NSDAP w latach 1933–1945.

Zobaczyć Żydzi i III Rzesza

Iran

Iran (trl. Irān, pełna nazwa Islamska Republika Iranu, Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān), w Europie dawniej znany jako Persja – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące między Morzem Kaspijskim na północy a ZatokąPerskąi ZatokąOmańskąna południu.

Zobaczyć Żydzi i Iran

Izrael

Izrael (Jisra’el, Isrā’īl), oficjalnie Państwo Izrael (Medinat Jisra’el, Dawlat Isrā’īl) – państwo na Bliskim Wschodzie, położone w Azji Zachodniej na wschodnim brzegu Morza Śródziemnego.

Zobaczyć Żydzi i Izrael

Izraelczycy

Izraelczycy (Israelim) – obywatele współczesnego państwa Izrael.

Zobaczyć Żydzi i Izraelczycy

Jahwe

Jahwe (JHWH) – Bóg czczony w judaizmie i chrześcijaństwie, uważany za Istotę Najwyższą, pojmowany na sposób monoteistyczny.

Zobaczyć Żydzi i Jahwe

Jakub (postać biblijna)

''Walka Jakuba z aniołem'' – Gustave Doré, 1855 Jakub (Jaʿăqōḇ, Jaʿaqov,, Jaʿqūb, od aqeb – „pięta”), nazywany też Izraelem (hebr. יִשְׂרָאֵל – Israel „Walczący z Bogiem”) – patriarcha biblijny, którego dzieje przedstawia Księga Rodzaju.

Zobaczyć Żydzi i Jakub (postać biblijna)

Jan Czekanowski

Pomnik Jana Czekanowskiego na pl. Andersa w Szczecinie cmentarzu Powązkowskim Jan Czekanowski (ur. 6 października 1882 w Głuchowie, zm. 20 lipca 1965 w Szczecinie) – polski antropolog, etnograf, statystyk, podróżnik i językoznawca.

Zobaczyć Żydzi i Jan Czekanowski

Józef Flawiusz

Biblioteki Narodowej Józef Flawiusz (ur. 37, zm. po 94) – żydowski historyk pochodzący z rodu kapłańskiego – z klasy Joariba, pierwszej klasy kapłańskiej w Izraelu.

Zobaczyć Żydzi i Józef Flawiusz

Język angielski

Wielkiej Brytanii symbolizujące język angielski ikona symbolizująca język angielski według standardu ISO 639-1 Język angielski, angielszczyzna (ang.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich, powszechnie używany w Wielkiej Brytanii, jej terytoriach zależnych oraz w wielu byłych koloniach i dominiach, m.in.

Zobaczyć Żydzi i Język angielski

Język aramejski

Język aramejski (aram. ܐܪܡܝܐ Ārāmājâ, Arāmît) – język z grupy semickiej, używany na Bliskim Wschodzie od II tysiąclecia p.n.e. do czasów dzisiejszych.

Zobaczyć Żydzi i Język aramejski

Język francuski

Języki i dialekty Francji Znajomość języka francuskiego w krajach Unii Europejskiej. Język francuski (fr. lub) – język pochodzenia indoeuropejskiego z grupy języków romańskich.

Zobaczyć Żydzi i Język francuski

Język hebrajski

Język hebrajski (hebr., trb.) – język z grupy kananejskiej języków semickich północno-zachodnich, należących do afroazjatyckiej rodziny językowej, zapisywany przeważnie alfabetem hebrajskim.

Zobaczyć Żydzi i Język hebrajski

Język niemiecki

Język niemiecki (niem.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich.

Zobaczyć Żydzi i Język niemiecki

Język polski

Język polski, polszczyzna – język z grupy zachodniosłowiańskiej (do której należąrównież czeski, kaszubski, słowacki i języki łużyckie), stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej.

Zobaczyć Żydzi i Język polski

Język rosyjski

Język rosyjski (ros., russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język z grupy wschodniosłowiańskiej, będący urzędowym w Rosji, Kirgistanie, Kazachstanie i na Białorusi, a także jednym z pięciu języków oficjalnych i jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Zobaczyć Żydzi i Język rosyjski

Języki żydowskie

Języki żydowskie – grupa języków używanych przez diasporę żydowskąw różnych krajach świata, najczęściej w Europie, zachodniej Azji i północnej Afryce.

Zobaczyć Żydzi i Języki żydowskie

Jeremiasz

''Jeremiasz opłakujący zburzenie Jerozolimy'', obraz Rembrandta Prorok Jeremiasz, (Yirməyāhū) – prorok, twórca biblijnej księgi Jeremiasza, jest mu przypisywane również autorstwo biblijnych Lamentacji oraz Ksiąg Królewskich w czym pomagał mu jego skryba oraz uczeń – Baruch ben Neriah.

Zobaczyć Żydzi i Jeremiasz

Jerozolima

Jerozolima (trl. Yerushalayim trb. Jeruszalajim; arab. القدس, trl. Al-Quds, trb. Al-Kuds oraz اورشليمtrl. Ūrushalīm, trb. Uruszalim, także بيت المقدس, trl. Bayt al-Maqdis lub Bayt al-Muqaddas, trb. Bajt al-Makdis lub Bajt al-Mukaddas, – zobacz też: nazwy Jerozolimy) – największe miasto Izraela, stolica administracyjna Dystryktu Jerozolimy i stolica państwa Izraela według izraelskiego prawa.

Zobaczyć Żydzi i Jerozolima

Jewish Virtual Library

Jewish Virtual Library (JVL) – angielskojęzyczna encyklopedia internetowa wydawana przez American–Israeli Cooperative Enterprise (AICE).

Zobaczyć Żydzi i Jewish Virtual Library

Jidysz

''Elementarz'', Warszawa 1958 Jidysz (jid. jidisz, dosł. „żydowski” – od pierwotnego określenia w tym języku jidisz-tajcz „żydowsko-niemiecki”, „judeo-niemiecki”) – język Żydów aszkenazyjskich, powstały ok.

Zobaczyć Żydzi i Jidysz

Juda (postać biblijna)

Jacoba de Gheyna II, malarza i rytownika holenderskiego Horacego Vernet Juda (hebr. יְהוּדָה) – postać biblijna z Księgi Rodzaju.

Zobaczyć Żydzi i Juda (postać biblijna)

Juda Machabeusz

Judea za Judy Machabeusza Juda Machabeusz (hebr. יהודה המכבי Yehudah HaMakabi Juda Młot) – jeden z przywódców żydowskiego powstania Machabeuszy przeciwko Seleucydom 167 p.n.e. – 160 p.n.e.

Zobaczyć Żydzi i Juda Machabeusz

Judaizm

data.

Zobaczyć Żydzi i Judaizm

Judaizm reformowany

Synagoga w Hamburgu «Israelitischer Tempel Poolstraße» Judaizm postępowy (reformowany albo liberalny) – nurt judaizmu, który powstał w XIX wieku w Niemczech.

Zobaczyć Żydzi i Judaizm reformowany

Kaganat Chazarski

Kaganat Chazarski, Chazaria – państwo chazarskie powstałe w wyniku rozpadu kaganatu zachodniotureckiego w II połowie VII wieku nad Wołgąi Donem.

Zobaczyć Żydzi i Kaganat Chazarski

Kanaan

Steli Merenptaha) Kanaan, Chanaan (Kənáʻan lub כְּנָעַן Kənāʻan, Chanaan, Kanʻān) – kraj niski, nizinny, lub − w oparciu o teksty z Nuzi − Mat Kinahhi (kraj purpurowej wełny), starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego (teren późniejszej Palestyny, Syrii aż do Eufratu i Fenicji).

Zobaczyć Żydzi i Kanaan

Kanada

Kanada (ang. i fr. Canada) – państwo położone w Ameryce Północnej, rozciągające się od Oceanu Atlantyckiego na wschodzie do Oceanu Spokojnego na zachodzie i Oceanu Arktycznego na północy.

Zobaczyć Żydzi i Kanada

Karol Wielki

Tron Karola Wielkiego (2013) Karol I Wielki (ur. 2 kwietnia 742 lub 747, zm. 28 stycznia 814 w Akwizgranie) – król Franków i Longobardów, cesarz rzymski od 25 grudnia 800.

Zobaczyć Żydzi i Karol Wielki

Kaukaz (region)

Granice państw, państw nieuznawanych i republik autonomicznych istniejących na Kaukazie w 2008 Zakaukaskiej Demokratycznej Republiki Federacyjnej w 1918 Flaga Republiki Górskiej Północnego Kaukazu Zakaukaskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej Kaukaz – region na pograniczu Europy i Azji pomiędzy morzami Czarnym i Kaspijskim wokół gór Kaukaz.

Zobaczyć Żydzi i Kaukaz (region)

Konferencja w Wannsee

Willa przy Großer Wannsee 56/58, w której 20 stycznia 1942 odbyła się konferencja; obecnie muzeum Dom Konferencji w Wannsee Konferencja w Wannsee – spotkanie, które odbyło się 20 stycznia 1942 roku w willi przy Großer Wannsee 56/58 w Berlinie (obecnie muzeum Dom Konferencji w Wannsee), na którym zebrali się wysokiej rangi niemieccy urzędnicy państwowi, pod przewodnictwem Reinharda Heydricha.

Zobaczyć Żydzi i Konferencja w Wannsee

Konwersja na judaizm

Konwersja na judaizm (hebr. gijur) – proces przejścia na judaizm i przyjęcia człowieka do narodu żydowskiego.

Zobaczyć Żydzi i Konwersja na judaizm

Królestwo Izraela (państwo północne)

Królestwo Izraela – starożytne państwo na Bliskim Wschodzie, obejmujące znaczne tereny Palestyny.

Zobaczyć Żydzi i Królestwo Izraela (państwo północne)

Królestwo Judy

Królestwo Judy – starożytne państwo na Bliskim Wschodzie, obejmujące terytorium krainy Judei (terytoria plemion Judy i Beniamina).

Zobaczyć Żydzi i Królestwo Judy

Księga Daniela

Księga Daniela – (hebr. דניאל Daniel) księga zaliczana do Pism (Ketuwim) Biblii hebrajskiej oraz ksiąg prorockich chrześcijańskiego Starego Testamentu.

Zobaczyć Żydzi i Księga Daniela

Księga Estery

Księga Estery – jedna z ksiąg biblijnych, spisana w dwóch wersjach językowych: krótszej hebrajskiej, która została włączona do Biblii Hebrajskiej, oraz dłuższej greckiej, wchodzącej w skład Starego Testamentu.

Zobaczyć Żydzi i Księga Estery

Księga Ezdrasza

Księga Ezdrasza – (hebr. עֶזְרָא Ezra) jedna z ksiąg Starego Testamentu.

Zobaczyć Żydzi i Księga Ezdrasza

Księga Jeremiasza

Księga Jeremiasza (יִרְמְיָהוּ Yirməyāhū) – księga zaliczana do ksiąg prorockich Starego Testamentu.

Zobaczyć Żydzi i Księga Jeremiasza

Księga Nehemiasza

Księga Nehemiasza (hebr. נְחֶמְיָה Nehemia) – jedna z ksiąg Pisma Świętego zawarta w Starym Testamencie.

Zobaczyć Żydzi i Księga Nehemiasza

Księga Rodzaju

Księga Rodzaju, Pierwsza Księga Mojżeszowa (hebr. בראשית Bereszit (od pierwszych słów Na początku), gr. Γένεσις Genesis) – pierwsza księga Biblii, należąca do Starego Testamentu, zaliczana do Pięcioksięgu (Tory).

Zobaczyć Żydzi i Księga Rodzaju

Księga Zachariasza

Księga proroka Zachariasza (hebr. זכריה Zecharija) – jedna z ksiąg Pisma Świętego, znajdująca się wśród ksiąg prorockich Starego Testamentu.

Zobaczyć Żydzi i Księga Zachariasza

Kto jest Żydem?

Kto jest Żydem? (hebr. ? מיהו יהודי) – pytanie obecne w tradycji żydowskiej, na które nie da się jednoznacznie odpowiedzieć i które jest tematem kontrowersyjnej dyskusji w środowiskach żydowskich, gdyż za Żyda można się uważać z powodu pochodzenia etnicznego, identyfikacji z kulturąi religiążydowską, czasem tylko z jednego z tych powodów.

Zobaczyć Żydzi i Kto jest Żydem?

Ladino (dialekt)

Język ladino (לאדינו), język judeohiszpański (ג'ודיאו-איספאנייול), judezmo, dżudezmo, spaniolisz, spaniolin – język żydowski powstały jako dialekt języka hiszpańskiego po wygnaniu Żydów sefardyjskich z Półwyspu Iberyjskiego w latach 1492–1497.

Zobaczyć Żydzi i Ladino (dialekt)

List do Filipian

List do Filipian – jeden z listów więziennych apostoła Pawła, napisany prawdopodobnie podczas jego uwięzienia w Rzymie (lata 61−62) lub w Efezie (56−57).

Zobaczyć Żydzi i List do Filipian

List do Galatów

List do Galatów, List do Galacjan – jeden z listów apostoła Pawła, znajdujący się w Nowym Testamencie.

Zobaczyć Żydzi i List do Galatów

Ludy semickie

Ludy semickie, Semici – grupa ludów posługujących się językami z rodziny semickiej, m.in.

Zobaczyć Żydzi i Ludy semickie

Lwowska szkoła antropologiczna

Lwowska szkoła antropologiczna – polska antropologiczna szkoła naukowa.

Zobaczyć Żydzi i Lwowska szkoła antropologiczna

Mahomet

Mahomet (arab.,, pełne arabskie imię: Muhammad ibn Abd Allah ibn Abd al-Muttalib; محمد إبن عبد الله إبن عبد المطاليب), ur.

Zobaczyć Żydzi i Mahomet

Majmonides

Majmonides, rabbi Mosze ben Majmon, Rambam, Abu Imran Musa Ibn Majmun,, (ur. 1135 w Kordobie, zm. 13 grudnia 1204 w Kairze) – żydowski filozof (główny przedstawiciel arystotelizmu żydowskiego) i lekarz.

Zobaczyć Żydzi i Majmonides

Majuskuła

alfabetu łacińskiego Majuskuła (wersalik, wielka litera, duża litera) – każda z dużych liter alfabetu, tj.

Zobaczyć Żydzi i Majuskuła

Marc Chagall

Nowym Jorku Marc Chagall (jid. מאַרק שאַגאַל; ros. Марк Захарович Шагал, Mark Zacharowicz Szagal, urodzony jako Мойша Захарович Шагалов, Mojsza Zacharowicz Szagałow; biał. Мойшa Хацкелевіч Шагалаў, Mojsza Chackielewicz Szahałau; ur.

Zobaczyć Żydzi i Marc Chagall

Meksyk

Meksyk (hiszp. México, nah. Mēxihco), oficjalnie Meksykańskie Stany Zjednoczone (hiszp. Estados Unidos Mexicanos) – państwo w Ameryce Północnej.

Zobaczyć Żydzi i Meksyk

Mezopotamia

Mezopotamia widoczna z satelity w 2020 roku Mezopotamia,, w znaczeniu dosłownym międzyrzecze (nazwa przejęta z Miyanrudan i Bet-Nahrain) – starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu Tygrysu i Eufratu.

Zobaczyć Żydzi i Mezopotamia

Minuskuła

Minuskuła (mała litera, litera tekstowa) – każda z małych liter alfabetu.

Zobaczyć Żydzi i Minuskuła

Mizrachijczycy

Kurdyjscy Żydzi Mizrahi w Rawanduz, północny Irak, 1905. Jemeński Żyd Mizrahi z początku XX wieku. Mizrachijczycy (także: Mizrahi, z hebr. מזרחים „wschodni”, spolszczona forma: mizrachim; inne nazwy: orientalni, mizrachijscy, lub arabscy Żydzi) – określenie ludności żydowskiej zamieszkującej obszary państw arabskich położonych w Afryce Północnej, na Bliskim Wschodzie, w Azji Środkowej oraz na Kaukazie.

Zobaczyć Żydzi i Mizrachijczycy

Mojżesz

Juliusza II Gotyckie popiersie Mojżesza z Dekalogiem z bazyliki katedralnej św. Janów w Toruniu Obraz ''Mojżesz'', 1638, Jusepe de Ribera. jego siostra (obraz z 1900 r.) Przejście przez Morze Czerwone (ilustracja z 1907 r.) Mojżesz i tetragram ''JHWH'' w krzewie gorejącym (obraz z 1770 r.) węża miedzianego, który chronił Izraelitów przed skutkami ukąszeń węży Mojżesz spoglądający przed śmierciąna Ziemię Obiecaną(ilustracja z 1907 r.) Rodowód Mojżesza Mojżesz (hebr.

Zobaczyć Żydzi i Mojżesz

Monoteizm

Monoteizm, jedynobóstwo (monoteizm z monos – „jedyny” + theos – „bóg”) – wiara w istnienie tylko jednego boga i w przeciwieństwie do henoteizmu wykluczająca istnienie jakichkolwiek innych istot boskich.

Zobaczyć Żydzi i Monoteizm

Mord rytualny

Karola de Prevot (XVIII w.) Mord rytualny – umyślne zabicie człowieka w celach rytualnych.

Zobaczyć Żydzi i Mord rytualny

Morze Czarne

Morze Czarne (w starożytności:,, „Morze Gościnne”, „Morze Przyjazne”) – morze śródlądowe rozciągające się pomiędzy AzjąMniejsząna południu, Kaukazem na wschodzie, NizinąWschodnioeuropejskąna północy i Półwyspem Bałkańskim na zachodzie.

Zobaczyć Żydzi i Morze Czarne

Morze Kaspijskie

Zachód słońca nad Morzem Kaspijskim ''Stieńka Razin'' (Wasilij Surikow) Morze Kaspijskie (Darja-je Chazar;, Kaspijskoje morie;;, Kaspij tengyzy) – bezodpływowe słone jezioro reliktowe w Azji i w części północnej w Europie.

Zobaczyć Żydzi i Morze Kaspijskie

Nabuchodonozor II

Nabuchodonozor II, właśc.

Zobaczyć Żydzi i Nabuchodonozor II

Naród wybrany

Naród wybrany – istniejący w judaizmie i większości wyznań chrześcijańskich pogląd o szczególnym związku Żydów z Bogiem, który jest niezmienny i przekazany w Starym (Rdz 28,14-15; Pwt 7,7n) i Nowym Testamencie (Rz 11,28n).

Zobaczyć Żydzi i Naród wybrany

Narodowy socjalizm

III Rzeszy Narodowy socjalizm, nazizm (skrót od), czasem określany również jako hitleryzm (od nazwiska Adolfa Hitlera) – rasistowska, antykomunistyczna, antydemokratyczna i antysemicka ideologia Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP).

Zobaczyć Żydzi i Narodowy socjalizm

Natalie Portman

Natalie Portman na planie filmu ''Free Zone'' (2005) festiwalu w Toronto w 2009 Czarny łabędź'' (2010) festiwalu w Toronto w 2016 Natalie Portman, (ur. 9 czerwca 1981 w Jerozolimie) – amerykańsko-izraelska aktorka.

Zobaczyć Żydzi i Natalie Portman

Niemcy

Niemcy; Republika Federalna Niemiec, RFN (niem. Deutschland; Bundesrepublik Deutschland, BRD,.

Zobaczyć Żydzi i Niemcy

Niewola babilońska

Uprowadzenie jeńców do Babilonu Niewola babilońska – zwyczajowe określenie wygnania Judejczyków z Judy, trwającego od 586 do 538 roku p.n.e.

Zobaczyć Żydzi i Niewola babilońska

Obóz zagłady

niemieckich nazistowskich obozów (granice państw współczesne, stan na 2007 rok). Znakiem trupiej główki oznaczono ośrodki zagłady Obóz zagłady – obóz zorganizowany przez nazistowskie Niemcy w okresie II wojny światowej, w ramach programu „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”.

Zobaczyć Żydzi i Obóz zagłady

Obozy niemieckie (1933–1945)

Obozy w III Rzeszy – obozy przeznaczone do przetrzymywania (w niektórych przypadkach także uśmiercania) osób, kierowane przez SA (później również SS, Gestapo lub Wehrmacht).

Zobaczyć Żydzi i Obozy niemieckie (1933–1945)

Ormianie

Ormianie (Hajér) – naród indoeuropejski zamieszkujący początkowo obszar Zakaukazia i Wyżyny Armeńskiej, posługujący się językiem ormiańskim.

Zobaczyć Żydzi i Ormianie

Państwo

unitarne, będące jednocześnie krajem krajów związkowych Państwo – forma organizacji społeczeństwa mająca na celu stanowienie i wykonywanie prawa na określonym terytorium.

Zobaczyć Żydzi i Państwo

Palestyna

Palestyńska moneta z okresu rządów brytyjskich Flaga brytyjskiego mandatu Palestyna Flaga współczesnego państwa Palestyna Jerozolimie Banknot palestyńskiego funta Palestyna – region geograficzny w zachodniej Azji.

Zobaczyć Żydzi i Palestyna

Paweł z Tarsu

Paweł Apostoł'', Rembrandt, ok. 1657 Paweł z Tarsu, Paweł Apostoł, Szaweł, Szaul ha-Tarsi (ur. ok. 5–10 w Tarsie w Cylicji, zm. ok. 64–67 w Rzymie) – Żyd z Tarsu, święty chrześcijański, męczennik za wiarę.

Zobaczyć Żydzi i Paweł z Tarsu

Piotr Zychowicz

Kielcach, 18 grudnia 2018 Promocja książki ''Wołyń zdradzony czyli jak dowództwo AK porzuciło Polaków na pastwę UPA'' (2019) Piotr Stefan Zychowicz (ur. 27 kwietnia 1980 w Warszawie) – polski publicysta historyczny, w latach 2000–2012 dziennikarz „Rzeczpospolitej”, w 2013-2022 zastępca redaktora naczelnego tygodnika „Do Rzeczy” i redaktor naczelny miesięcznika „Historia Do Rzeczy”.

Zobaczyć Żydzi i Piotr Zychowicz

Południowa Afryka

Południowa Afryka, oficjalnie Republika Południowej Afryki, RPA – państwo położone na południowym krańcu Afryki, u styku Oceanu Atlantyckiego i Indyjskiego.

Zobaczyć Żydzi i Południowa Afryka

Pogrom

pogromu w Białymstoku (1906) Mińsku Mazowieckim (1936) pogromu we Lwowie (1941) Pogrom (z: po gromu, po gromie, po uderzeniu pioruna) – zadanie komuś zupełnej klęski, rozgromienie wojsk nieprzyjaciela, wymordowanie wielu ludzi, unicestwienie, wybicie.

Zobaczyć Żydzi i Pogrom

Polska

Polska, Rzeczpospolita Polska (RP) – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w przeważającej części w dorzeczu Wisły i Odry.

Zobaczyć Żydzi i Polska

Portugalia

Portugalia, Republika Portugalska (port. Portugal, wym.; oficjalna nazwa República Portuguesa) – państwo europejskie położone w zachodniej części Europy Południowej na południowym zachodzie Półwyspu Iberyjskiego, gdzie od północy i wschodu graniczy z Hiszpanią, a od zachodu i południa Portugalię oblewająwody Oceanu Atlantyckiego.

Zobaczyć Żydzi i Portugalia

Powstanie Machabeuszów

Powstanie Machabeuszów, również powstanie hasmonejskie – żydowskie powstanie narodowowyzwoleńcze w latach 167–160 p.n.e., skierowane przeciwko rządzącej z Syrii hellenistycznej dynastii Seleucydów.

Zobaczyć Żydzi i Powstanie Machabeuszów

Prozelityzm

Aśoki (260–218 r. p.n.e.) Prozelityzm (prosēlytos „obcy, przybysz“ od προσ, pros „w stronę“ oraz ἐλεύσομαι, eleusomai czas przyszły od ἔρχομαι, érchomai „przybywać“) – nawracanie innych na swojąwiarę.

Zobaczyć Żydzi i Prozelityzm

Ptolemeusze

Ptolemeusz I Soter, założyciel dynastii Ptolemeuszy Ptolemeusze (albo Lagidzi) – dynastia pochodzenia macedońskiego panująca w starożytnym Egipcie w latach 304–30 p.n.e., w południowej Syrii, Libanie i Palestynie w latach 301–200 p.n.e., na Cyprze do 58 p.n.e. i w latach 48–30 p.n.e.

Zobaczyć Żydzi i Ptolemeusze

Rasizm

Namibii. Rasizm, dyskryminacja rasowa (z od „ród, rasa, grupa spokrewnionych”) – zespół poglądów opartych na pseudonaukowej teorii przyjmującej wyższość jednych ras nad drugimi.

Zobaczyć Żydzi i Rasizm

Religia w Izraelu

Jerozolima – Ściana Płaczu i Kopuła na Skale Religia w Izraelu zajmuje centralne miejsce w państwie oraz odgrywa kluczowąrolę w kształtowaniu izraelskiej kultury i stylu życia.

Zobaczyć Żydzi i Religia w Izraelu

Rosja

zarchiwizowano.

Zobaczyć Żydzi i Rosja

Salomon (król Izraela)

Salomon i królowa Saby (mal. Piero della Francesca) „Salomon na tronie” (XVIII-wieczna rycina) Salomon (Szlomoh,, Sulayman, Sulaiman, Süleyman, Solyman; ur. ok. 1000 p.n.e., zm. ok. 931 p.n.e.) – biblijny król Izraela, syn i następca króla Dawida.

Zobaczyć Żydzi i Salomon (król Izraela)

Salomon Czortkower

Salomon Czortkower (ur. 6 czerwca 1903 we Lwowie, zm. 1943 we Lwowie) – polski antropolog.

Zobaczyć Żydzi i Salomon Czortkower

Samaria (starożytne miasto)

Samarytanin, w tle ruiny Samariizdjęcie z http://www.jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid.

Zobaczyć Żydzi i Samaria (starożytne miasto)

Saul (król Izraela)

Saul (hebr. שָׁאוּל Šāʾūl, gr. Σαούλ) – postać biblijna, syn Kisza z plemienia Beniamina (ok. XI wieku p.n.e.), według Biblii pierwszy król Izraela.

Zobaczyć Żydzi i Saul (król Izraela)

Sefardyjczycy

''Wygnanie sefardyjczyków'' Emilio Sala Sarajewa w tradycyjnych strojach na zdjęciu z 1900 roku Sefardyjczycy (także: Spaniolowie, Żydzi sefardyjscy;, trl. jahaˈdut s'farad) – określenie ludności żydowskiej pierwotnie zamieszkującej obszar Półwyspu Iberyjskiego.

Zobaczyć Żydzi i Sefardyjczycy

Seleucydzi

bitwie pod Ipsos (301 p.n.e.) Seleucydzi lub też Seleukidzi – dynastia hellenistyczna założona przez Seleukosa, z ośrodkiem początkowo w Babilonii, a od początku III w. p.n.e. Syrii, panująca w latach 312–63 p.n.e. Seleukos był jednym z dowódców Aleksandra Wielkiego.

Zobaczyć Żydzi i Seleucydzi

Sennacheryb

Sennacheryb, właśc.

Zobaczyć Żydzi i Sennacheryb

Shlomo Sand

250px Shlomo Sand (hebr. שלמה זנד, ur. 10 października 1946, Linz, Austria) – profesor historii Uniwersytetu w Tel-Awiwie.

Zobaczyć Żydzi i Shlomo Sand

Siergiej Prokudin-Gorski

Siergiej Michajłowicz Prokudin-Gorski (ros. Сергей Михайлович Прокудин-Горский; ur. we wsi Funikowa Gora w pokrowskim ujeździe guberni włodzimierskiej, zm. 27 września 1944 w Paryżu) – jeden z pionierów fotografii kolorowej, poświęcił swoje życie zawodowe rozwojowi tych technik.

Zobaczyć Żydzi i Siergiej Prokudin-Gorski

Sigmund Freud

Sigmund Freud (ur. jako Sigismund Schlomo Freud, 6 maja 1856 w Příborze, zm. 23 września 1939 w Londynie) – austriacki lekarz żydowskiego pochodzenia, neurolog, twórca psychoanalizy.

Zobaczyć Żydzi i Sigmund Freud

Społeczność międzynarodowa

Społeczność międzynarodowa – w najszerszym ujęciu społeczeństwo całej Ziemi traktowane jako podmiot stosunków społecznych i politycznych.

Zobaczyć Żydzi i Społeczność międzynarodowa

Stan (zbiorowość społeczna)

iluminacji Chrystusa Stan – zbiorowość społeczna w średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europie, wyróżniająca się charakterystycznąpozycjąekonomiczną, społecznąi prawnąswoich członków (wyraźnie wyodrębnionymi prawami i obowiązkami).

Zobaczyć Żydzi i Stan (zbiorowość społeczna)

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

Zobaczyć Żydzi i Stany Zjednoczone

Starożytność

Egipskie piramidy Ateny na Akropolu Rzymskie koloseum Starożytność – pierwszy okres historii niektórych części świata, wyróżniany zwłaszcza w dziejopisarstwie europejskim.

Zobaczyć Żydzi i Starożytność

Starożytny Izrael

Starożytne państwo żydowskie istniejące z długimi przerwami na Bliskim Wschodzie (tereny dzisiejszego Izraela i Jordanii).

Zobaczyć Żydzi i Starożytny Izrael

Starożytny Izrael w okresie babilońskim

Okres babiloński w starożytnym Izraelu trwał w latach 586 – 539 p.n.e. W 586 p.n.e. królestwo Judy zostało zajęte przez króla Babilonu, Nabuchodonozora II.

Zobaczyć Żydzi i Starożytny Izrael w okresie babilońskim

Starożytny Rzym

cesarstwo nicejskie, Despotat Epiru i Despotat Morei Starożytny Rzym – cywilizacja rozwijająca się w basenie Morza Śródziemnego i części Europy.

Zobaczyć Żydzi i Starożytny Rzym

Stary Testament

Tory w języku hebrajskim Dziesięć Przykazań) – Codex Orientales 4445 I w. p.n.e. Stary Testament – starsza część Biblii, przyjęta przez chrześcijaństwo.

Zobaczyć Żydzi i Stary Testament

Stela Merenptaha

Stela Merenptaha Stela Merenptaha (także stela Zwycięstwa Merenptaha lub stela Izraela) – starożytna stela pokryta reliefem i towarzyszącąmu inskrypcją, pochodząca z 5.

Zobaczyć Żydzi i Stela Merenptaha

Stela Meszy

Stela Meszy Stela Meszy (także Kamień Moabicki, Kamień Moabitów) – bazaltowa stela o wysokości 124 cm, zawierająca starożytnąinskrypcję.

Zobaczyć Żydzi i Stela Meszy

Stolica

Stolica Polski (Warszawa) Stolica – miasto, w którym znajduje się siedziba centralnych organów państwa lub główne miasto okręgu, rejonu, województwa, krainy historycznej itp.

Zobaczyć Żydzi i Stolica

Strefa Gazy

Strefa Gazy (Recuat Azza) – obszar położony na wybrzeżu Morza Śródziemnego, graniczący na południowym zachodzie z Egiptem oraz na północy i wschodzie z Izraelem.

Zobaczyć Żydzi i Strefa Gazy

Syjonizm

Syjonizm (od nazwy wzgórza Syjon w Jerozolimie, na którym stała Świątynia Jerozolimska) – ruch polityczny i społeczny, dążący do odtworzenia żydowskiej siedziby narodowej na terenach starożytnego Izraela, będących w okresie międzywojennym mandatem Wielkiej Brytanii (Brytyjski Mandat Palestyny).

Zobaczyć Żydzi i Syjonizm

Symeon (postać biblijna)

Gerarda Hoeta (1728) Symeon – postać biblijna z Księgi Rodzaju, drugi syn Jakuba i Lei.

Zobaczyć Żydzi i Symeon (postać biblijna)

Syropalestyna

Syropalestyna w starożytności. Niektóre z miast i osad regionu od neolitu preceramicznego do czasów historycznych. Syropalestyna (inaczej: Syro-Palestyna) – zbiorcza nazwa ziem wchodzących w skład dzisiejszych: Izraela, Palestyny, Jordanii, Syrii i Libanu, stosowana głównie w opracowaniach z zakresu historii starożytnego Bliskiego Wschodu.

Zobaczyć Żydzi i Syropalestyna

Szolem Alejchem

Szolem Alejchem, właśc.

Zobaczyć Żydzi i Szolem Alejchem

Szymon z Trydentu

Ilustracja w Weltchronik Hartmanna Schedela 1493 Szymon, chłopiec z Trydentu (ur. 26 listopada 1472, zm. 23 marca 1475 w Trydencie) − chłopiec porwany i zamordowany w nieznanych okolicznościach; jego śmierć była podstawądo oskarżenia miejscowych Żydów o mord rytualny, święty Kościoła katolickiego.

Zobaczyć Żydzi i Szymon z Trydentu

Terroryzm

zamachów terrorystycznych z 11 września 2001 roku Terroryzm (z, treo, „drzenie, obawa” oraz, „strach, trwoga, przerażenie”) – różnie umotywowane, najczęściej ideologicznie, planowane i zorganizowane działania przestępcze pojedynczych osób lub grup, w celu wymuszenia od władz państwowych i społeczeństwa określonych zachowań i świadczeń, często naruszające dobra osób postronnych; działania te sąrealizowane z całąbezwzględnością, za pomocąróżnych środków (nacisk psychiczny, przemoc fizyczna, użycie broni i ładunków wybuchowych), w warunkach specjalnie nadanego im rozgłosu i celowo wytworzonego w społeczeństwie lęku.

Zobaczyć Żydzi i Terroryzm

Tiglat-Pileser III

Kalchu; zbiory Luwru w Paryżu. Tiglat-Pileser III, właśc.

Zobaczyć Żydzi i Tiglat-Pileser III

Tora

Zwój Tory w języku hebrajskim Tora (– wskazówka, pouczenie, wtórnie prawo) – pięć pierwszych ksiąg Biblii (stąd także Pięcioksiąg, Pentateuch), najważniejszy tekst objawiony judaizmu.

Zobaczyć Żydzi i Tora

Turcja

Turcja (tur. Türkiye), Republika Turcji (tur. Türkiye Cumhuriyeti) – państwo położone w Azji Zachodniej na półwyspie Azja Mniejsza, a częściowo również w Europie Południowo-Wschodniej, ze stolicąw Ankarze.

Zobaczyć Żydzi i Turcja

Ukraina

Ukraina (Ukrajina,.

Zobaczyć Żydzi i Ukraina

Uniwersytet Telawiwski

Uniwersytet Telawiwski (hebr. אוניברסיטת תל אביב; ang. Tel Aviv University (TAU)) – największa publiczna uczelnia w Izraelu.

Zobaczyć Żydzi i Uniwersytet Telawiwski

Ur (miasto)

Ur (sum. uri2/urim2(ŠEŠ.UNUG)ki lub uri5/urim5(ŠEŠ.AB)ki) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, w XXI wieku p.n.e. stolica imperium III dynastii z Ur; obecnie stanowisko archeologiczne Tall al-Mukajjar w Iraku, położone ok.

Zobaczyć Żydzi i Ur (miasto)

Urugwaj

Urugwaj (Uruguay, Wschodnia Republika Urugwaju – República Oriental del Uruguay) – państwo w Ameryce Południowej, nad Atlantykiem, graniczące z Argentynąod zachodu i Brazyliąod północy.

Zobaczyć Żydzi i Urugwaj

Włochy

Zdjęcie satelitarne Włoch Włochy, Republika Włoska – państwo położone w Europie Południowej, głównie na Półwyspie Apenińskim, będące członkiem Unii Europejskiej oraz wielu organizacji, m.in.: ONZ, NATO, należące do grupy siedmiu najbardziej uprzemysłowionych i bogatych państw świata – G7.

Zobaczyć Żydzi i Włochy

Węgry

Węgry (.

Zobaczyć Żydzi i Węgry

Wielka Brytania

Wielka Brytania lub Zjednoczone KrólestwoW języku angielskim nazwąpaństwa jest (Zjednoczone Królestwo), podczas gdy nazwa (Wielka Brytania) odnosi się wyłącznie do Anglii, Szkocji i Walii (bez Irlandii Północnej) – zob.

Zobaczyć Żydzi i Wielka Brytania

Wyznanie

Stadionie Narodowym w Warszawie Wyznanie – określenie grupy religijnej opartej na jednym zestawie prawd wiary („wyznaniu”, „credo”).

Zobaczyć Żydzi i Wyznanie

Zachariasz (prorok)

Zachariasz (hebr. זְכַרְיָה, Zecharja, Jahwe pamięta) – syn Barachiasza, izraelski prorok, którego działalność przypadła od listopada 520 p.n.e. do grudnia 518 p.n.e., czyli od ósmego miesiąca w drugim roku panowania Dariusza do dziesiątego miesiąca czwartego roku rządów tegoż króla.

Zobaczyć Żydzi i Zachariasz (prorok)

Zachodni Brzeg

Jerycho Wyżyna Judzka, widok z Ramallah 498x498px Zachodni Brzeg (arab. الضفة الغربية, trb. ad-Diffa al-Gharbija; hebr. הגדה המערבית, trb. ha-Gada ha-Ma’arawit), zwany także Zachodnim Brzegiem Jordanu i Cisjordanią– część Palestyny, kontrolowana przez Izrael i stanowiąca jego jednostkę administracyjnąo nazwie Judea i Samaria na zachód od doliny rzeki Jordan.

Zobaczyć Żydzi i Zachodni Brzeg

Zagłada Żydów

powstania w getcie warszawskim Zagłada Żydów, również Holocaust lub Holokaust (gr. ὁλόκαυστος holokaustos – „całopalenie, ofiara całopalna”), Shoah, Szoa – ludobójstwo około 6 milionów europejskich Żydów dokonane w czasie II wojny światowej przez III Rzeszę Niemieckąi wspierane w różnym stopniu przez uzależnione od niej państwa sojusznicze.

Zobaczyć Żydzi i Zagłada Żydów

Ziemia Obiecana (Biblia)

Ziemia Obiecana (hebr.: אֶרֶץ יִשְׂרָאֵל, Erec Israel, Ziemia Izraela) – biblijne miejsce, do którego Mojżesz prowadził Izraelitów po wyprowadzeniu ich z Egiptu i przeprowadzeniu przez Morze Czerwone.

Zobaczyć Żydzi i Ziemia Obiecana (Biblia)

2 Księga Królewska

Gustave Doré Eliasz wstępuje ku niebu 2 Krl 2:11 Druga Księga Królewska, Druga Księga Królów, (hebr. מְלָכִים ב Melakhim 2) w Septuagincie Czwarta Księga Królewska jest kontynuacjąsprawozdania z Pierwszej Księgi Królewskiej, opisuje dalszy ciąg burzliwych dziejów królestwa Izraela i Judy, opisuje panowanie 29 monarchów – 12 władców północnego królestwa Izraela oraz 17 panujących w południowym królestwie Judy.

Zobaczyć Żydzi i 2 Księga Królewska

Zobacz także

Ludy Bliskiego Wschodu

Ludy semickie

Znany jako Naród żydowski, Żyd.

, Etiopia, Eufrat, Feudalizm, Filistyni, Formacja antropologiczna, Francja, Getto, Habiru, Heber (postać biblijna), Hebrajczycy, Historia Żydów w Chinach, Historia Żydów w Polsce, Hiszpania, Holandia, II wojna światowa, III Rzesza, Iran, Izrael, Izraelczycy, Jahwe, Jakub (postać biblijna), Jan Czekanowski, Józef Flawiusz, Język angielski, Język aramejski, Język francuski, Język hebrajski, Język niemiecki, Język polski, Język rosyjski, Języki żydowskie, Jeremiasz, Jerozolima, Jewish Virtual Library, Jidysz, Juda (postać biblijna), Juda Machabeusz, Judaizm, Judaizm reformowany, Kaganat Chazarski, Kanaan, Kanada, Karol Wielki, Kaukaz (region), Konferencja w Wannsee, Konwersja na judaizm, Królestwo Izraela (państwo północne), Królestwo Judy, Księga Daniela, Księga Estery, Księga Ezdrasza, Księga Jeremiasza, Księga Nehemiasza, Księga Rodzaju, Księga Zachariasza, Kto jest Żydem?, Ladino (dialekt), List do Filipian, List do Galatów, Ludy semickie, Lwowska szkoła antropologiczna, Mahomet, Majmonides, Majuskuła, Marc Chagall, Meksyk, Mezopotamia, Minuskuła, Mizrachijczycy, Mojżesz, Monoteizm, Mord rytualny, Morze Czarne, Morze Kaspijskie, Nabuchodonozor II, Naród wybrany, Narodowy socjalizm, Natalie Portman, Niemcy, Niewola babilońska, Obóz zagłady, Obozy niemieckie (1933–1945), Ormianie, Państwo, Palestyna, Paweł z Tarsu, Piotr Zychowicz, Południowa Afryka, Pogrom, Polska, Portugalia, Powstanie Machabeuszów, Prozelityzm, Ptolemeusze, Rasizm, Religia w Izraelu, Rosja, Salomon (król Izraela), Salomon Czortkower, Samaria (starożytne miasto), Saul (król Izraela), Sefardyjczycy, Seleucydzi, Sennacheryb, Shlomo Sand, Siergiej Prokudin-Gorski, Sigmund Freud, Społeczność międzynarodowa, Stan (zbiorowość społeczna), Stany Zjednoczone, Starożytność, Starożytny Izrael, Starożytny Izrael w okresie babilońskim, Starożytny Rzym, Stary Testament, Stela Merenptaha, Stela Meszy, Stolica, Strefa Gazy, Syjonizm, Symeon (postać biblijna), Syropalestyna, Szolem Alejchem, Szymon z Trydentu, Terroryzm, Tiglat-Pileser III, Tora, Turcja, Ukraina, Uniwersytet Telawiwski, Ur (miasto), Urugwaj, Włochy, Węgry, Wielka Brytania, Wyznanie, Zachariasz (prorok), Zachodni Brzeg, Zagłada Żydów, Ziemia Obiecana (Biblia), 2 Księga Królewska.