104 kontakty: Andrzej Kola, Archidiakonka, Architektura, Architektura gotycka w Polsce, Architektura secesji, Arnold Stapil, Świadkowie Jehowy, Bazylika konkatedralna Świętej Trójcy w Chełmży, Biskupi chełmińscy, Bitwa pod Grunwaldem, Brąchnówko, Bydgoszcz, Charlie Chaplin, Chełmża (gmina wiejska), Chełmża (stacja kolejowa), Chełmża (ujednoznacznienie), Chełmżyńskie Towarzystwo Wioślarskie 1927, Chełmno, Chrystian z Oliwy, Cmentarz żydowski w Chełmży, Cukrownia „Chełmża”, Dżuma, Dekanat Chełmża, Diecezja chełmińska, Dom kahalny w Chełmży, Epoka kamienia, Główny Urząd Statystyczny, Gerard Labuda, Gotyk, Grodno (powiat toruński), Heidenryk (biskup chełmiński), Historia Polski (1918–1939), I rozbiór Polski, Ingres, Jan Czapliński, Józef Haller, Język polski, Jezioro Chełmżyńskie, Julian Prejs, Juta z Chełmży, Kamień węgielny, Kaplica Kalksteinów w Chełmży, Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej w Chełmży, Kaplica rodziny Zawiszów Czarnych w Chełmży, Klasztor, Kościół św. Mikołaja w Chełmży, Konkatedra, Konrad I mazowiecki, Kowalewo Pomorskie, Królestwo Prus, ..., Księstwo Warszawskie, Kultura łużycka, Legia Chełmża, Lubawa, Malbork, Marian Biskup, Mezolit, Miasto, Neolit, Niemcy, Nieuwerkerk aan den IJssel, Parafia św. Mikołaja w Chełmży, Pelplin, Pojezierze Chełmińskie, Pokój toruński (1411), Pokój toruński (1466), Polska, Powiat toruński, Powstania pruskie, Prawa miejskie, Protestantyzm, Prusowie, Prusy (kraina historyczna), Prusy Królewskie, Ratusz w Chełmży, Reformacja, Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski, Sangerhausen, Stanisław Kujot, Stanisław Leszczyński, Strajk dzieci wrzesińskich, Strajki szkolne w Prusach Zachodnich (1906–1907), Synagoga w Chełmży, Synod, Toruń, Traktat wersalski, Transept, Volkslista, Władysław II Jagiełło, Włóka (miara powierzchni), Wieża ciśnień w Chełmży, Województwo bydgoskie (1950–1975), Województwo kujawsko-pomorskie, Województwo pomorskie (1945–1950), Województwo pomorskie (II Rzeczpospolita), Województwo toruńskie, Wojna o sukcesję polską, Wojna siedmioletnia, Wojna trzynastoletnia, Zakon Braci Mniejszych, Zakon krzyżacki, Ziemia chełmińska, Związek Pruski, Zygmunt III Waza. Rozwiń indeks (54 jeszcze) »
Andrzej Kola
Andrzej Henryk Kola (ur. 17 stycznia 1940 w Toruniu) – polski historyk i archeolog, specjalizujący się w archeologii podwodnej, archeologii średniowiecza i nowożytności, profesor nauk humanistycznych.
Nowy!!: Chełmża i Andrzej Kola · Zobacz więcej »
Archidiakonka
Archidiakonka – jezioro w Polsce położone w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie miejskiej Chełmża.
Nowy!!: Chełmża i Archidiakonka · Zobacz więcej »
Architektura
Koloseum w Rzymie Angkor Wat Santa Maria del Fiore we Florencji autorstwa architekta F. Brunelleschiego. Polski pawilon na Wystawie Światowej w Paryżu (1925), Józef Czajkowski Wieża wentylacyjna tunelu pod Moząw Rotterdamie (1937) Dom nad wodospadem (1939), proj. Frank Lloyd Wright Opera w Sydney (1973) Elektrownia Battersea nad Tamizą(1939,1955) Architektura (od „buduję” z gr. archi „naczelny” i tekton „budowniczy”) – ogół obiektów materialnych, tworzonych przez człowieka, trwale związanych z określonym punktem powierzchni Ziemi służących zaspokojeniu jego potrzeb osobistych, jak i społecznych.
Nowy!!: Chełmża i Architektura · Zobacz więcej »
Architektura gotycka w Polsce
Kościół Mariacki w Krakowie Ratusz we Wrocławiu Wieża ratuszowa w Krakowie Kamienica Kopernika w Toruniu Późny gotyk - Kolegiata w Stargardzie Ratusz w Chojnie Kościół św. Doroty, Wacława i Stanisława we Wrocławiu Wiślica - kolegiata z XIV w. Konkatedra w Prabutach Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja we Fromborku Kościół Najświętszej Marii Panny w Poznaniu Zamek krzyżacki w Malborku Barbakan w Krakowie Kolegiata Bożego Ciała w Bieczu Kościół św. Katarzyny w Krakowie Bazylika mariacka w Gdańsku Most gotycki na Młynówce w Kłodzku katedra św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu Kolegiata św. Krzyża i św. Bartłomieja we Wrocławiu z XIII w. Ratusz Staromiejski w Toruniu.
Nowy!!: Chełmża i Architektura gotycka w Polsce · Zobacz więcej »
Architektura secesji
Wiedniu Barcelonie A. Endell, Hackesche Höfe w Berlinie Mauzoleum Izraela Poznańskiego Bielsku-Białej Łodzi Architektura secesji: Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie ul. Częstochowska 15 w Gliwicach Willa Leopolda Kindermanna w Łodzi Architektura secesji – kierunek w architekturze, który rozwijał się w latach 1890–1925, lecz zasadniczy rozkwit trwał od około 1905.
Nowy!!: Chełmża i Architektura secesji · Zobacz więcej »
Arnold Stapil
Arnold Stapil (ur. po 1360, zm. 31 maja 1416 w Lubawie) – biskup chełmiński w latach 1402–1416, kanclerz oraz kapelan, duchowny zakonu krzyżackiego.
Nowy!!: Chełmża i Arnold Stapil · Zobacz więcej »
Świadkowie Jehowy
głoszenia nauk biblijnych – głównie ''od domu do domu'' (na zdjęciu w Portugalii) Świadkowie Jehowy, pełna nazwa Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy – restoracjonistyczny związek wyznaniowy, głoszący, że jedynym Bogiem jest Jehowa (Jahwe), oraz o zbliżającym się objęciu władzy nad światem przez Królestwo Boże, które zaprowadzi na całej ziemi rajskie warunki życia wiecznego.
Nowy!!: Chełmża i Świadkowie Jehowy · Zobacz więcej »
Bazylika konkatedralna Świętej Trójcy w Chełmży
Bazylika konkatedralna Świętej Trójcy w Chełmży – dawna katedra biskupstwa chełmińskiego.
Nowy!!: Chełmża i Bazylika konkatedralna Świętej Trójcy w Chełmży · Zobacz więcej »
Biskupi chełmińscy
Biskupi chełmińscy – biskupi diecezjalni i biskupi pomocniczy diecezji chełmińskiej.
Nowy!!: Chełmża i Biskupi chełmińscy · Zobacz więcej »
Bitwa pod Grunwaldem
Władysław Jagiełło i Witold modlący się przed bitwą(Jan Matejko) Bitwa pod Grunwaldem. Diebold Schilling, miniatura (XV wiek) Bitwa pod Grunwaldem (zwana w języku niemieckim pierwsząbitwąpod Tannenbergiem „Schlacht bei Tannenberg”, a w języku litewskim bitwąpod Żalgirisem „Žalgirio mūšis”) – jedna z największych bitew w historii średniowiecznej Europy (pod względem liczby uczestników), stoczona na polach pod Grunwaldem 15 lipca 1410 roku, w czasie trwania wielkiej wojny między siłami zakonu krzyżackiego, wspomaganego przez rycerstwo zachodnioeuropejskie (głównie z Czech, z wielu księstw śląskich, z Pomorza Zachodniego i z pozostałych państw Świętego Cesarstwa Rzymskiego) oraz Prusów pod dowództwem wielkiego mistrza Ulricha von Jungingena, a połączonymi siłami polskimi i litewskimi (złożonymi głównie z Polaków, Litwinów i Rusinów) oraz niewielkich wojsk tatarskich wspieranymi lennikami obu tych krajów (Hospodarstwo Mołdawskie, księstwo mazowieckie, księstwo płockie, księstwo bełskie, Podole i litewskie lenna na Rusi) oraz najemnikami z Czech, Moraw i z księstw Śląska oraz uciekinierami ze Złotej Ordy i chorągwiami prywatnymi (między innymi chorągiew z Nowogrodu Wielkiego księcia Lingwena Semena), pod dowództwem króla Polski Władysława II Jagiełły i wielkiego księcia litewskiego Witolda.
Nowy!!: Chełmża i Bitwa pod Grunwaldem · Zobacz więcej »
Brąchnówko
Brąchnówko – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Chełmża.
Nowy!!: Chełmża i Brąchnówko · Zobacz więcej »
Bydgoszcz
Bydgoszcz (niem. Bromberg) – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce, siedziba wojewody i jednostek mu podporządkowanych oraz największe miasto województwa kujawsko-pomorskiego.
Nowy!!: Chełmża i Bydgoszcz · Zobacz więcej »
Charlie Chaplin
Karykatura Charlesa Chaplina Chaplin i Jackie Coogan w filmie ''Brzdąc'' (1921) Charlie Chaplin, właśc.
Nowy!!: Chełmża i Charlie Chaplin · Zobacz więcej »
Chełmża (gmina wiejska)
Chełmża – gmina wiejska w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim.
Nowy!!: Chełmża i Chełmża (gmina wiejska) · Zobacz więcej »
Chełmża (stacja kolejowa)
Chełmża – stacja kolejowa w Chełmży, w powiecie toruńskim, w województwie kujawsko-pomorskim.
Nowy!!: Chełmża i Chełmża (stacja kolejowa) · Zobacz więcej »
Chełmża (ujednoznacznienie)
* Chełmża – miasto w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim.
Nowy!!: Chełmża i Chełmża (ujednoznacznienie) · Zobacz więcej »
Chełmżyńskie Towarzystwo Wioślarskie 1927
okupacji w 1942 Klubowa czwórka na wodzie w latach 30. Chełmżyńskie Towarzystwo Wioślarskie 1927 (nazywane też: ChTW Chełmża) – towarzystwo wioślarskie powstałe w 1927 r. na terenie Chełmży.
Nowy!!: Chełmża i Chełmżyńskie Towarzystwo Wioślarskie 1927 · Zobacz więcej »
Chełmno
Chełmno – miasto w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, siedziba powiatu chełmińskiego; leży nad Wisłą, u ujścia Fryby.
Nowy!!: Chełmża i Chełmno · Zobacz więcej »
Chrystian z Oliwy
Chrystian z Oliwy, Chrystian (ur. 1180, zm. 4 grudnia 1245) – misjonarz, cysters, biskup misyjny Prus, założyciel rycerskiego zakonu braci dobrzyńskich, zwalczany przez zakon krzyżacki.
Nowy!!: Chełmża i Chrystian z Oliwy · Zobacz więcej »
Cmentarz żydowski w Chełmży
Cmentarz żydowski w Chełmży – znajdował się przy obecnej ulicy 3 Maja i został zniszczony przez Niemców w 1939.
Nowy!!: Chełmża i Cmentarz żydowski w Chełmży · Zobacz więcej »
Cukrownia „Chełmża”
Cukrownia „Chełmża” – cukrownia w Chełmży, zbudowana w 1882 przez niemieckąspółkę akcyjną, największa w ówczesnej Europie, znajduje się naprzeciwko stacji kolejowej w Chełmży.
Nowy!!: Chełmża i Cukrownia „Chełmża” · Zobacz więcej »
Dżuma
Dżuma (czarna śmierć, mór, zaraza morowa) – ostra bakteryjna choroba zakaźna gryzoni i (rzadziej) innych drobnych ssaków, a także człowieka (zoonoza).
Nowy!!: Chełmża i Dżuma · Zobacz więcej »
Dekanat Chełmża
Dekanat Chełmża – jeden z 24 dekanatów w rzymskokatolickiej diecezji toruńskiej.
Nowy!!: Chełmża i Dekanat Chełmża · Zobacz więcej »
Diecezja chełmińska
Herb diecezji chełmińskiej spod Grunwaldu ! Kategoria:Ziemia chełmińska.
Nowy!!: Chełmża i Diecezja chełmińska · Zobacz więcej »
Dom kahalny w Chełmży
Dom kahalny w Chełmży - znajduje się przy obecnej ulicy Hallera 7 i pierwotnie mieścił siedzibę władz miejscowego przykahałku (podległego gminie żydowskiej w Toruniu) oraz mieszkanie rabina.
Nowy!!: Chełmża i Dom kahalny w Chełmży · Zobacz więcej »
Epoka kamienia
Dolina rzeki Auasz, miejsce odnalezienia najstarszych narzędzi kamiennych Narzędzie kamienne, tzw. ''chopper'' („tasak, siekacz”). Kultura olduwajska Epoka kamienia – najwcześniejsza i najdłuższa z trzech epok prehistorycznych (po niej nastąpiły epoka brązu i żelaza) obejmująca okres od pojawienia się pierwszych używanych przez człowieka narzędzi kamiennych (najwcześniej w Afryce ok. 2,6 mln lat temu) aż do momentu zdobycia umiejętności masowego wytwarzania przedmiotów metalowych.
Nowy!!: Chełmża i Epoka kamienia · Zobacz więcej »
Główny Urząd Statystyczny
Al. Jerozolimskich 32 (drugi budynek od lewej), druga siedziba Głównego Urzędu Statystycznego al. Niepodległości 208 w Warszawie Główny Urząd Statystyczny (GUS) – urząd centralny administracji rządowej zajmujący się zbieraniem i udostępnianiem elektroniczna przeglądarka informacji statystycznych.
Nowy!!: Chełmża i Główny Urząd Statystyczny · Zobacz więcej »
Gerard Labuda
Gerard Labuda (ur. 28 grudnia 1916 w Nowej Hucie koło Kartuz, zm. 1 października 2010 w Poznaniu) – polski historyk mediewista.
Nowy!!: Chełmża i Gerard Labuda · Zobacz więcej »
Gotyk
katedry w Reims (Francja) Wita Stwosza Kościół św. Mateusza w Starogardzie Gdańskim Pietà z Lubiąża Gniezna Gotyk – styl w architekturze i innych dziedzinach sztuk plastycznych (rzeźbie, malarstwie i sztuce sepulkralnej), który powstał przed połowąXII wieku we Francji i szybko rozprzestrzenił się w Anglii (zob. architektura gotycka w Anglii), następnie w wielu innych państwach Europy.
Nowy!!: Chełmża i Gotyk · Zobacz więcej »
Grodno (powiat toruński)
Grodno – kolonia wsi Mirakowo w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Chełmża.
Nowy!!: Chełmża i Grodno (powiat toruński) · Zobacz więcej »
Heidenryk (biskup chełmiński)
Heidenryk (ur. w Saksonii, zm. 28 lub 29 czerwca 1263) – pierwszy biskup chełmiński, prowincjał polsko-czeskiej prowincji zakonu dominikanów.
Nowy!!: Chełmża i Heidenryk (biskup chełmiński) · Zobacz więcej »
Historia Polski (1918–1939)
Historia Polski w latach 1918–1939 – historia Polski w dwudziestoleciu międzywojennym, od odzyskania niepodległości przez Polskę do zakończenia regularnych działań wojennych Wojska Polskiego przeciw Wehrmachtowi i Armii Czerwonej po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę i przeniesienia siedziby władz II Rzeczypospolitej poza granice kraju w związku z okupacjąterytorium kraju przez agresorów.
Nowy!!: Chełmża i Historia Polski (1918–1939) · Zobacz więcej »
I rozbiór Polski
Ziemie zabrane przez trzy mocarstwa w I rozbiorze Polski Rzeczpospolita w latach 1773–1789 jako protektorat Imperium Rosyjskiego ''Obraz Europy w lipcu 1772'', satyryczna rycina brytyjska Noëla Le Mire’a Udział poszczególnych państw w całości ziem zagarniętych w I rozbiorze Polski I rozbiór Polski – cesja terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów dokonana w 1772 r. na rzecz Królestwa Prus, Monarchii HabsburgówAustria jako państwo pojawiła się dopiero w 1804 r. i Imperium Rosyjskiego.
Nowy!!: Chełmża i I rozbiór Polski · Zobacz więcej »
Ingres
Ingres (łac. ingressus "wejście" od ingredi "wchodzić") – uroczyste objęcie władzy przez biskupa ordynariusza nad diecezją.
Nowy!!: Chełmża i Ingres · Zobacz więcej »
Jan Czapliński
Jan Kazimierz Czapliński (ur. 7 października 1870 w Rzeszowie, zm. 29 września 1934 w Krakowie) – generał brygady Wojska Polskiego, doktor nauk prawnych.
Nowy!!: Chełmża i Jan Czapliński · Zobacz więcej »
Józef Haller
Józef Haller von Hallenburg (ur. 13 sierpnia 1873 w Jurczycach, zm. 4 czerwca 1960 w Londynie) – generał broni Wojska Polskiego, Naczelny Dowódca wszystkich Wojsk Polskich od 4 października 1918 roku, komendant Legionów, od 16 marca do 2 kwietnia 1915 roku, pełniący obowiązki komendanta Legionów od 4 do 13 listopada 1916 roku, minister bez teki w drugim rządzie Władysława Sikorskiego w październiku 1939 roku, przewodniczący Obywatelskiego Komitetu Wykonawczego Obrony Państwa w 1920 roku, dowódca Frontu Północnego w czasie wojny polsko-bolszewickiej, Generalny Inspektor Armii Ochotniczej w 1920 roku, prezes Rady Naczelnej Stronnictwa Pracy w 1937 roku, Komendant Polowych Drużyn Sokolich w 1913 roku, harcmistrz, przewodniczący ZHP, prezes Komitetu PCK, działacz polityczny i społeczny, kawaler Orderów: Orła Białego i Virtuti Militari.
Nowy!!: Chełmża i Józef Haller · Zobacz więcej »
Język polski
Język polski, polszczyzna – język z grupy zachodniosłowiańskiej (do której należąrównież czeski, kaszubski, słowacki i języki łużyckie), stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej.
Nowy!!: Chełmża i Język polski · Zobacz więcej »
Jezioro Chełmżyńskie
Jezioro Chełmżyńskie – polodowcowe jezioro rynnowe w Polsce, położone w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w granicach administracyjnych Chełmży i gminy wiejskiej Chełmża.
Nowy!!: Chełmża i Jezioro Chełmżyńskie · Zobacz więcej »
Julian Prejs
Julian Walenty Prejs, pseud. Sjerp-Polaczek; Polaczek-Biedaczek, bez kosy Wojaczek (ur. 13 lutego 1820 w Papowie Biskupim, zm. 4 lipca 1904 w Bydgoszczy) – nauczyciel, pisarz ludowy, polski działacz narodowy, dziennikarz, wydawca, zwany „ojcem prasy ludowej na Pomorzu”.
Nowy!!: Chełmża i Julian Prejs · Zobacz więcej »
Juta z Chełmży
Chełmży Błogosławiona Juta, Juta z Chełmży, Juta z Bielczyn, Juta, niem. Jutta von Sangerhausen (ur. ok. 1220 w Sangerhausen, zm. 12 maja 1260 w Bielczynach k. Chełmży) – niemiecka arystokratka, błogosławiona Kościoła katolickiego, mistyczka i pustelnica.
Nowy!!: Chełmża i Juta z Chełmży · Zobacz więcej »
Kamień węgielny
Lasówce Kamień węgielny (rzadziej węgłowy) – kamień w narożu ściany wieńcowej, na którym opiera się węgieł ściany.
Nowy!!: Chełmża i Kamień węgielny · Zobacz więcej »
Kaplica Kalksteinów w Chełmży
Kaplica Kalksteinów w Chełmży – oktagonalne (ośmiokątne) neorenesansowe mauzoleum rodziny Kalksteinów z Pluskowęs, znajdujące się na tzw.
Nowy!!: Chełmża i Kaplica Kalksteinów w Chełmży · Zobacz więcej »
Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej w Chełmży
Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej w Chełmży – istniejąca w latach 1927-1940 oktogonalna kaplica w Chełmży, wybudowana na tzw.
Nowy!!: Chełmża i Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej w Chełmży · Zobacz więcej »
Kaplica rodziny Zawiszów Czarnych w Chełmży
Kaplica rodziny Zawiszów Czarnych w Chełmży – neobarokowy zabytek sepulkralny, grobowiec rodziny Zawiszów Czarnych herbu Przerowa z Warszewic.
Nowy!!: Chełmża i Kaplica rodziny Zawiszów Czarnych w Chełmży · Zobacz więcej »
Klasztor
Opactwo Cystersów w Henrykowie Klasztor benedyktyński na Monte Cassino – widok z Polskiego Cmentarza Wojennego Klasztor (z, od – miejsce zamknięte) – budynek lub zespół budynków, w którym mieszkająwspólnoty religijne zakonników albo zakonnic.
Nowy!!: Chełmża i Klasztor · Zobacz więcej »
Kościół św. Mikołaja w Chełmży
Kościół św.
Nowy!!: Chełmża i Kościół św. Mikołaja w Chełmży · Zobacz więcej »
Konkatedra
Konkatedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gdańsku Konkatedra, współkatedra, kościół konkatedralny – drugi kościół archidiecezji lub diecezji, druga siedziba biskupa diecezjalnego, ewentualnie miejsce rezydencji wikariusza biskupiego dla danego miasta (np. biskup Zbigniew Kraszewski, który krótko po powstaniu diecezji warszawsko-praskiej był proboszczem parafii konkatedralnej).
Nowy!!: Chełmża i Konkatedra · Zobacz więcej »
Konrad I mazowiecki
przypisywana Konradowi I mazowieckiemu Pieczęć konna Konrada I z 1218 Konrad I mazowiecki (ur. zapewne w 1187 lub 1188, zm. 31 sierpnia 1247) – w latach 1194–1200 współrządca razem z bratem Leszkiem w Małopolsce, na Mazowszu i Kujawach (według części historyków Kujawy Kazimierzowice otrzymali dopiero w 1198), od 1200 samodzielny książę kujawsko-mazowiecki, 1222–1228 w ziemi chełmińskiej, w latach 1229–1232 regent w Sandomierzu, 1229–1231 i 1241–1243 w Krakowie, w 1231 odłączył Sieradz i Łęczycę od księstwa krakowskiego i przyłączył do Mazowsza, w 1233 podział z synami i rezygnacja z Kujaw i północnego Mazowsza (płockie na północ od Wisły i Bugu), od 1233 w Żarnowie (dożywotnio), od 1241 w Radomiu (dożywotnio).
Nowy!!: Chełmża i Konrad I mazowiecki · Zobacz więcej »
Kowalewo Pomorskie
Kowalewo Pomorskie (do 22.IV.1939 Kowalewo; niem. Schönsee) – miasto w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, położone nad StrugąMłyńską.
Nowy!!: Chełmża i Kowalewo Pomorskie · Zobacz więcej »
Królestwo Prus
Królestwo Prus – historyczne państwo rządzone przez dynastię Hohenzollernów, powstałe w 1701 roku w wyniku koronacji Fryderyka III na „króla w Prusach”.
Nowy!!: Chełmża i Królestwo Prus · Zobacz więcej »
Księstwo Warszawskie
Ziemie polskie pod zaborami Marcello Bacciarellego z ok. 1808-1809 roku Księstwo Warszawskie – istniejące w latach 1807–1815 państwo polskie związane uniąpersonalnąz Królestwem Saksonii.
Nowy!!: Chełmża i Księstwo Warszawskie · Zobacz więcej »
Kultura łużycka
Maksymalny zasięg kultury łużyckiej, zaznaczony kolorem zielonym266x266px krzyżem słonecznym, interpretowanym niekiedy jako czterolistna koniczyna Kultura łużycka – kultura archeologiczna środkowej i młodszej epoki brązu oraz wczesnej epoki żelaza (ok. 1300 r. p.n.e. – 400 r. p.n.e), występująca głównie na ziemiach Polski oraz przyległych do nich obszarów w innych państwach m.in.
Nowy!!: Chełmża i Kultura łużycka · Zobacz więcej »
Legia Chełmża
Klub Sportowy Legia Chełmża – polski klub piłkarski z siedzibąw Chełmży, założony w 1928.
Nowy!!: Chełmża i Legia Chełmża · Zobacz więcej »
Lubawa
Lubawa (prus.) – miasto w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim.
Nowy!!: Chełmża i Lubawa · Zobacz więcej »
Malbork
Malbork (łac. Mariaeburgum, Mariae castrum, Marianopolis, niem. Marienburg) – miasto powiatowe, w województwie pomorskim nad Nogatem.
Nowy!!: Chełmża i Malbork · Zobacz więcej »
Marian Biskup
Marian Biskup (ur. 19 grudnia 1922 w Inowrocławiu, zm. 16 kwietnia 2012 w Toruniu) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych, specjalizujący się w historii Pomorza, historii strefy bałtyckiej, historii średniowieczna i nowożytnej oraz historii zakonu krzyżackiego.
Nowy!!: Chełmża i Marian Biskup · Zobacz więcej »
Mezolit
Mezolit (gr. mesos „średni” i lithos „kamień”), środkowa epoka kamienia, epipaleolit – środkowy okres epoki kamienia trwający od około 11000–7000 p.n.e. na Bliskim Wschodzie i około 8000–4800 p.n.e. na terenach Niżu Środkowoeuropejskiego, stanowiący stopniowe przejście od paleolitu do neolitu i związany z postępującymi przemianami klimatycznymi (schyłek zlodowacenia).
Nowy!!: Chełmża i Mezolit · Zobacz więcej »
Miasto
Nowy Jork Bielsko-Biała Hamm Tachov Limanowej Miasto (od psł. *město „miejsce”) – historycznie ukształtowana jednostka osadnicza charakteryzująca się dużąintensywnościązabudowy, małąilościąterenów rolniczych, ludnościąpracującąpoza rolnictwem (w przemyśle lub w usługach) prowadzącąmiejski styl życia.
Nowy!!: Chełmża i Miasto · Zobacz więcej »
Neolit
cywilizację maltańskąw okresie neolituhttp://www.culturalheritage.gov.mt/filebank/inventory/00001.pdf Ġgantija Temples, National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islandshttp://www.bradshawfoundation.com/malta/ The Prehistoric Archaeology of the Temples of Malta, bradshawfoundation.com Rekonstrukcja neolitycznego ołtarza na terenie dzisiejszej Ukrainy Skara Brae na Orkadach jest najlepiej zachowanąwsiąneolitycznąw Europie. Wzgórze Silbury jest najwyższym kopcem usypanym w okresie neolitu. Neolit (gr. néos „nowy” i líthos „kamień”), młodsza epoka kamienia, epoka kamienia gładzonego – ostatni okres epoki kamienia (poprzedzający epokę brązu).
Nowy!!: Chełmża i Neolit · Zobacz więcej »
Niemcy
Niemcy; Republika Federalna Niemiec, RFN (niem. Deutschland; Bundesrepublik Deutschland, BRD,.
Nowy!!: Chełmża i Niemcy · Zobacz więcej »
Nieuwerkerk aan den IJssel
Nieuwerkerk aan den IJssel – miejscowość w Holandii, w prowincji Południowa Holandia, w gminie Zuidplas.
Nowy!!: Chełmża i Nieuwerkerk aan den IJssel · Zobacz więcej »
Parafia św. Mikołaja w Chełmży
Parafia św.
Nowy!!: Chełmża i Parafia św. Mikołaja w Chełmży · Zobacz więcej »
Pelplin
Pelplin – miasto w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pelplin, oraz diecezji pelplińskiej.
Nowy!!: Chełmża i Pelplin · Zobacz więcej »
Pojezierze Chełmińskie
Chełmno Kowalewo Pomorskie Pojezierze Chełmińskie (315.11) – mezoregion fizycznogeograficzny w środkowo-północnej Polsce, stanowiący zachodniączęść Pojezierza Chełmińsko-Dobrzyńskiego.
Nowy!!: Chełmża i Pojezierze Chełmińskie · Zobacz więcej »
Pokój toruński (1411)
Ruiny zamku w Złotorii, w pobliżu którego wymieniono opieczętowane dokumenty pokoju Pokój toruński – traktat pokojowy zawarty 1 lutego 1411 na wiślanej wyspie Kępa Bazarowa w Toruniu, między Polskąi Litwąa Krzyżakami, kończący tzw.
Nowy!!: Chełmża i Pokój toruński (1411) · Zobacz więcej »
Pokój toruński (1466)
Akt ''Pokoju toruńskiego'' z 1466 roku alt.
Nowy!!: Chełmża i Pokój toruński (1466) · Zobacz więcej »
Polska
Polska, Rzeczpospolita Polska (RP) – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w przeważającej części w dorzeczu Wisły i Odry.
Nowy!!: Chełmża i Polska · Zobacz więcej »
Powiat toruński
Powiat toruński – powiat w Polsce (województwo kujawsko-pomorskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej.
Nowy!!: Chełmża i Powiat toruński · Zobacz więcej »
Powstania pruskie
pruskie w XIII wieku Powstania pruskie – trzy powstania Prusów przeciwko zakonowi krzyżackiemu w XIII wieku.
Nowy!!: Chełmża i Powstania pruskie · Zobacz więcej »
Prawa miejskie
Akt nadania praw miejskich Kobylinowi Prawa miejskie – zbiór praw dotyczący mieszkańców miasta, szczególnie istotny w średniowieczu, gdyż wyjmował mieszczan spod jurysdykcji prawa ziemskiego (tzw. prawo dworskie).
Nowy!!: Chełmża i Prawa miejskie · Zobacz więcej »
Protestantyzm
Protestantyzm – jedna z głównych gałęzi chrześcijaństwa, obok katolicyzmu i prawosławia, na którąskładająsię wspólnoty religijne powstałe na skutek ruchów reformacyjnych wewnątrz Kościoła rzymskokatolickiego rozpoczętych wystąpieniem Marcina Lutra w XVI wieku oraz ruchów przebudzeniowych w łonie macierzystych wyznań protestanckich w kolejnych stuleciach.
Nowy!!: Chełmża i Protestantyzm · Zobacz więcej »
Prusowie
Prusowie – ludy bałtyckie zamieszkujące w średniowieczu tereny między Pomorzem, Mazowszem, Litwą, Bałtykiem, między dolnąWisłąa dolnym Niemnem oraz Niwą.
Nowy!!: Chełmża i Prusowie · Zobacz więcej »
Prusy (kraina historyczna)
Najstarszy opis ziem pruskich w duńskim kodeksie Liber Census Daniae (ok. 1210-1231 r.). Pomorze i Prusy w XII wieku, rozgraniczała je dolna Wisła. Prusy plemienne w XIII wieku. rozbiorach Polski. Mapa Prus z polskimi nazwami (lata 20. XX wieku). Prusy (łac. Borussia, Prutenia, Prussia; niem. Preußen, Preußenland; prus. Prūsa), w historiografii Prusy właściwe, Prusy Wschodnie lub dawniej Stare Prusy (niem. Altpreußen)Tak np.
Nowy!!: Chełmża i Prusy (kraina historyczna) · Zobacz więcej »
Prusy Królewskie
Prusy w 1576 roku Koronie Królestwa Polskiego, 15 kwietnia 1454 roku, Archiwum Główne Akt Dawnych Prusy Królewskie, Prusy Polskie – nazwa prowincji przyłączonej do Polski po wojnie trzynastoletniej postanowieniami pokoju toruńskiego z 1466 r. Prusy Królewskie obejmowały: Pomorze Gdańskie, ziemię chełmińską, ziemię malborskąoraz Warmię, która choć zaliczała się do Prus Królewskich, tworzyła jednak wydzielone władztwo terytorialne podlegające miejscowym biskupom – tzw.
Nowy!!: Chełmża i Prusy Królewskie · Zobacz więcej »
Ratusz w Chełmży
Ratusz w Chełmży – neogotycki ratusz, znajdujący się przy ul.
Nowy!!: Chełmża i Ratusz w Chełmży · Zobacz więcej »
Reformacja
kościoła zamkowego w Wittenberdze. bulli papieskiej. Przedstawiciele reformacji przy wspólnym stole, anonimowa rycina z XVII wieku. Jan Łaski, na Zachodzie znany jako Johannes a Lasco, był jedynym przedstawicielem polskiej reformacji, który zyskał europejski rozgłos. Reformacja – ruch religijno-polityczno-społeczny zapoczątkowany przez Marcina Lutra w XVI wieku, mający na celu odnowę chrześcijaństwa.
Nowy!!: Chełmża i Reformacja · Zobacz więcej »
Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski
Mapa regionów fizycznogeograficznych Polski (od megaregionów po mezoregiony), akcentująca hierarchię i względne rozmieszczenie regionów (przed zmianami z 2018 r.) Mapa mezoregionów fizycznogeograficznych Polski na tle ukształtowania terenu i podziału administracyjnego (przed zmianami z 2018 r.) Mapa mezoregionów fizycznogeograficznych Polski na tle szczegółowego podziału administracyjnego (przed zmianami z 2018 r.) Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski – regionalizacja fizycznogeograficzna opracowana przez Jerzego Kondrackiego w drugiej połowie XX wieku, w postaci wielostopniowego układu regionów.
Nowy!!: Chełmża i Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski · Zobacz więcej »
Sangerhausen
Sangerhausen – miasto powiatowe w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia-Anhalt, siedziba powiatu Mansfeld-Südharz, leży ok.
Nowy!!: Chełmża i Sangerhausen · Zobacz więcej »
Stanisław Kujot
Stanisław Kujot (ur. 13 listopada 1845 w Kiełpinie koło Tucholi, zm. 5 grudnia 1914 w Grzybnie) – polski duchowny katolicki, historyk, członek Towarzystwa Historycznego we Lwowie.
Nowy!!: Chełmża i Stanisław Kujot · Zobacz więcej »
Stanisław Leszczyński
Stanisław Bogusław Leszczyński herbu Wieniawa (ur. 20 października 1677 we Lwowie, zm. 23 lutego 1766 w Lunéville) – król Polski w latach 1704–1709 i 1733–1736, książę Lotaryngii i Baru w latach 1738–1766, wolnomularz, starosta nowodworski w 1701 i 1703 roku, starosta odolanowski w 1696 rokuMichał Zwierzykowski, Samorząd sejmikowy województw poznańskiego i kaliskiego w latach 1696–1732, Poznań 2010, s. 367.
Nowy!!: Chełmża i Stanisław Leszczyński · Zobacz więcej »
Strajk dzieci wrzesińskich
Historyczna szkoła we Wrześni Oskarżeni w procesie wrzesińskim w 1901 Zamku Cesarskim w Poznaniu Pomnik Dzieci Wrzesińskich we Wrześni Pomnik - Ławeczka Bronisławy Śmidowiczównej Tablica we Wrześni upamiętniająca strajk i księdza Jana Laskowskiego Strajk dzieci wrzesińskich – strajk uczennic i uczniów Katolickiej Szkoły Ludowej we Wrześni (Katholische Volksschule), w latach 1901–1902.
Nowy!!: Chełmża i Strajk dzieci wrzesińskich · Zobacz więcej »
Strajki szkolne w Prusach Zachodnich (1906–1907)
Prowincja Prusy Zachodnie w granicach sprzed 1920 r. Strajki szkolne w prowincji Prusy Zachodnie, obejmującej tereny Pomorza Gdańskiego, Krajny, ziemi malborskiej, Powiśla oraz ziemi chełmińskiej i lubawskiej (w ramach dwóch rejencji: gdańskiej i kwidzyńskiej), przeprowadzone w latach 1906−1907, były następstwem pruskiej polityki szkolnej, która od lat 60.
Nowy!!: Chełmża i Strajki szkolne w Prusach Zachodnich (1906–1907) · Zobacz więcej »
Synagoga w Chełmży
Synagoga w Chełmży – nieistniejąca synagoga, która znajdowała się w Chełmży.
Nowy!!: Chełmża i Synagoga w Chełmży · Zobacz więcej »
Synod
Synod (z gr. Σύνοδος — zebranie, ''koniunkcja ciał niebieskich'').– okazjonalne zgrupowanie przedstawicieli duchowieństwa i świeckich w kościołach chrześcijańskich.
Nowy!!: Chełmża i Synod · Zobacz więcej »
Toruń
Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO Starego Miasta w Toruniu Mikołaj Kopernik (Torunium) – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce, jedna z dwóch stolic województwa kujawsko-pomorskiego - siedziba marszałka, zarządu i sejmiku województwa oraz jednostek im podporządkowanych, a także jednej z najlepszych uczelni wyższych w Polsce – Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Nowy!!: Chełmża i Toruń · Zobacz więcej »
Traktat wersalski
Wilson Republiki Weimarskiej Mapa Nadrenii z zaznaczonymi obszarami zdemilitaryzowanymi i strefami okupowanymi do 1930 przez wojska Ententy Traktat wersalski – główny traktat pokojowy kończący I wojnę światową, podpisany 28 czerwca 1919 roku przez Niemcy, mocarstwa Ententy, państwa sprzymierzone i stowarzyszone.
Nowy!!: Chełmża i Traktat wersalski · Zobacz więcej »
Transept
Transept Transept, nawa poprzeczna, część kościoła, nawa prostopadła do osi kościoła, położona pomiędzy prezbiterium a resztąjego budynku.
Nowy!!: Chełmża i Transept · Zobacz więcej »
Volkslista
Łodzi Volkslista (niem. Deutsche Volksliste (DVL), pol. folkslistaWielki słownik ortograficzny PWN podaje tylko takąpisownię hasła.) – niemiecka lista narodowościowa wprowadzona 2 września 1940 na podstawie reskryptu Heinricha Himmlera jako komisarza Rzeszy do spraw wzmacniania niemczyzny.
Nowy!!: Chełmża i Volkslista · Zobacz więcej »
Władysław II Jagiełło
240x240px Pieczęć majestatyczna duża Władysława II Jagiełły z 1389 roku Wyobrażenie Władysława Jagiełły. Rys. Jan Matejko (XIX w.). Aleksandra Lessera z XIX w. Władysław II Jagiełło (ur. ok. 1362 lub ok. 1352, zm. 1 czerwca 1434 w Gródku) – wielki książę litewski i książę witebski w latach 1377–1381 i 1382–1401, iure uxoris król Polski, najwyższy książę litewski 1401–1434.
Nowy!!: Chełmża i Władysław II Jagiełło · Zobacz więcej »
Włóka (miara powierzchni)
Włóka – dawna (średniowieczna) miara powierzchni, odpowiadająca wielkościąłanowi chełmińskiemu.
Nowy!!: Chełmża i Włóka (miara powierzchni) · Zobacz więcej »
Wieża ciśnień w Chełmży
Wieża ciśnień w Chełmży – wieża ciśnień znajdująca się przy ul.
Nowy!!: Chełmża i Wieża ciśnień w Chełmży · Zobacz więcej »
Województwo bydgoskie (1950–1975)
Województwo bydgoskie – jedno z województw istniejących w Polsce w latach 1950–1975.
Nowy!!: Chełmża i Województwo bydgoskie (1950–1975) · Zobacz więcej »
Województwo kujawsko-pomorskie
Mapa fizyczna Województwa z lat 1975–1998 Krainy historyczno-etnograficzne w województwie kujawsko-pomorskim Województwo kujawsko-pomorskie – jedno z 16 polskich województw leżące w północno-centralnej części kraju.
Nowy!!: Chełmża i Województwo kujawsko-pomorskie · Zobacz więcej »
Województwo pomorskie (1945–1950)
Województwo pomorskie – jedno z województw istniejących w Polsce w latach 1945–1950.
Nowy!!: Chełmża i Województwo pomorskie (1945–1950) · Zobacz więcej »
Województwo pomorskie (II Rzeczpospolita)
Województwo pomorskie – województwo II Rzeczypospolitej istniejące w latach 1919–1939 ze stolicąw Toruniu.
Nowy!!: Chełmża i Województwo pomorskie (II Rzeczpospolita) · Zobacz więcej »
Województwo toruńskie
Urząd Marszałkowski województwa kujawsko-pomorskiego (od 1999 roku) Sąd Okręgowy Województwo toruńskie – jedno z 49 województw istniejących w latach 1975–1998.
Nowy!!: Chełmża i Województwo toruńskie · Zobacz więcej »
Wojna o sukcesję polską
Ludwika XV Rosyjski grenadier z 1732 roku Piechota saska w 1730 roku Piechur saski Augusta II Śmierć pułkownika hrabiego de Plélo na Westerplatte 27 maja 1734 Wojna o sukcesję polskązwana także wojnąsukcesyjnąpolską– wojna toczona w Europie w latach 1733–1735 między koalicjami Francji, Hiszpanii i Bawarii a Austrii, Rosji, Prus i Danii.
Nowy!!: Chełmża i Wojna o sukcesję polską · Zobacz więcej »
Wojna siedmioletnia
Francja, Hiszpania, Austria, Rosja, Szwecja z sojusznikami Wojna siedmioletnia (1756–1763) – wojna pomiędzy WielkąBrytanią, Prusami i Hanowerem a Francją, Austrią, Rosją, Szwecjąi Saksonią.
Nowy!!: Chełmża i Wojna siedmioletnia · Zobacz więcej »
Wojna trzynastoletnia
Wojna trzynastoletnia – stoczona w latach 1454–1466 wojna między państwem zakonu krzyżackiego a KoronąKrólestwa Polskiego, rozpoczęta na skutek poparcia przez Polskę powstania Związku Pruskiego przeciwko zakonowi krzyżackiemu, zakończona zwycięstwem Królestwa Polskiego i II pokojem toruńskim.
Nowy!!: Chełmża i Wojna trzynastoletnia · Zobacz więcej »
Zakon Braci Mniejszych
Zakon Braci Mniejszych (siglum: OFM, pot. franciszkanie, franciszkanie brązowi) – katolicka wspólnota zakonna z grupy zakonów żebrzących z rodziny franciszkańskiej.
Nowy!!: Chełmża i Zakon Braci Mniejszych · Zobacz więcej »
Zakon krzyżacki
Domy zakonu krzyżackiego w Europie oraz państwo zakonne w Prusach i Inflantach około 1300 roku data dostępu.
Nowy!!: Chełmża i Zakon krzyżacki · Zobacz więcej »
Ziemia chełmińska
Ziemia chełmińska (łac. Terra Culmensis, niem. Kulmerland) – region historyczno-etnograficzny w północno-środkowej Polsce, stanowiący część Pomorza Nadwiślańskiego.
Nowy!!: Chełmża i Ziemia chełmińska · Zobacz więcej »
Związek Pruski
Akt erekcyjny Związku Pruskiego, 1440 Związek Pruski (lub Bund vor Gewalt) – organizacja do obrony interesów i praw, o której powołaniu zadecydowano na zjeździe ziem i miast pruskich w Elblągu 21 lutego 1440 r. Projekt statutu został ustalony, wyznaczono termin zjazdu celem opieczętowania aktu na 13 marca, na który postanowiono zwołać nieobecne w Elblągu okręgi Prus.
Nowy!!: Chełmża i Związek Pruski · Zobacz więcej »
Zygmunt III Waza
Zygmunt III Waza, szw. Sigismund (ur. 20 czerwca 1566 w Gripsholm, zm. 30 kwietnia 1632 w Warszawie) – król Polski i wielki książę litewski w latach 1587–1632 oraz król Szwecji (panował w latach 1592–1599, zachował tytuł do śmierci w 1632) z dynastii Wazów.
Nowy!!: Chełmża i Zygmunt III Waza · Zobacz więcej »