Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Czad

Indeks Czad

Czad (fr. Tchad, arab. تشاد), oficjalnie Republika Czadu (fr. République du Tchad, arab. جمهوريّة تشاد, trb. Jumhuriyat Tashad) – państwo śródlądowe w środkowej Afryce.

928 kontakty: Aérospatiale Alouette III, Aérospatiale Gazelle, Abéché, Abdullah Omar, Acacia laeta, Actophilornis, Adaks pustynny, ADEC, Adoum Younousmi, Adré, Afrokulczyk mozambijski, Afrotyphlops, Afryka, Afryka Środkowa, Afryka Subsaharyjska, Afryka Zachodnia, Afrykanka żółtobrzucha, Afrykanka złotoplama, Agadez (region), Agama, Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego, Aggar (ujednoznacznienie), Ahmat Abderamane, Ahmat Brahim, Ahmat Evariste Medego, Ahmat Fatime, Ahmat Taboye, Ahmed Issa, Al-Ka’ida Islamskiego Maghrebu, Albert Pahimi Padacké, Alex Honnold, Ali Lamine Zeine, Alina Margolis-Edelman, Allah-Kauis Neneck, Alphitobius acutangulus, Am Dam, Am Timan, Amarantka czerwonodzioba, Amédée-François Lamy, Ambasada Czadu w Moskwie, Ambasada RP w Algierze, Ambasada RP w Trypolisie, Ambasadorowie Chin w Czadzie, Amdjarass, Amina Mahamat, AMX-10RC, Anais Mali, André Malraux, Angelina Jolie, Antropogeneza, ..., Aouzou, Arbuz kolokwinta, Archikatedra Najświętszej Marii Panny w Ndżamenie, Aristolochia bracteolata, Armand Djerabé, Armel Koulara, Artemisia judaica, Arturo Pérez-Reverte, Arun Milcarz, Astryld czerwonosterny, Astryld złotolicy, Świadkowie Jehowy w Czadzie, Świadkowie Jehowy w Kamerunie, Święto państwowe, Atak na Amdjereme, Atak na Borotę, Ati, Ati (miasto), Australopithecus bahrelghazali, Azawad, Azrack Mahamat, Żabiru afrykański, Żółw pustynny, Żołna modrolica, Żołna wschodnia, Żuraw stepowy, Żyrafa północna, Żyrafa sawannowa, Baïbokoum, Baba Moustapha, Bachir Mahamat, Baga, Bahr Aouk, Bakhit Djibrine, Bamingui-Bangoran, Bangi, Barack Obama, Bardaï, Basile Dieudonnie, Batha, Bawolec, Bébidjia, Béboto, Bédjondo, Bénoye, Béré, Beinamar, Beir Algandula, Beir Glulud, Beir Grassa, Beir Gtifa, Beir Gzir, BGM-71 TOW, Bibiro Ali Taher, Bikku Bitti, Bilbil ogrodowy, Billy Graham Evangelistic Association, Bilma (departament), Biltine, Binderella bistriata, Bitis, Bitkine, Bitwa pod Adré, Bitwa pod Am Zoer, Bitwa pod Am-Dam, Bitwa pod Kousséri, Bitwa pod Ndżameną (2006), Bitwa pod Ndżameną (2008), Bitwa pod Tamassi, Blaps bifurcata mirei, Boaedon, Bocian czarny, Bodele, Bogusław Pacek, Boko Haram, Bokoro, Bol (Czad), Bongor, Boswellia papyrifera, Bousso, Bradybaenus robustus, Bradybaenus scalaris, Brazzaville, Brodawkonos mały, Browar Kasztelan, Brygada Chamisa, Brzytwodziób afrykański, BvS 10, Bydgoszcz, Cassytha filiformis, Catherine Bokassa, Catherine Samba-Panza, Causus, César Abaya, César Madalngué, CEMAC Cup 2007, Centrochelys, Chad, Chalifa Haftar, Chalil Ibrahim, Charles de Gaulle, Charles Vandame, Cherbourg-en-Cotentin, Choroba weselbronska, Chruściel derkaczowaty, Clarisse Nomaye, Constant Madtoingué, Cotontchad, Cribrodyschirius jeanneli, Cyclanorbis, Cynisca, Cyptus auriculatus, Cyraneczka płowa, Czad (jezioro), Czad (ujednoznacznienie), Czad na letnich igrzyskach olimpijskich, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1964, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1968, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1972, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1984, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1988, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1992, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1996, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2000, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2004, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2008, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2012, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2016, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2020, Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich Młodzieży 2010, Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2011, Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2013, Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2015, Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2017, Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2019, Czadyjska odmiana języka arabskiego, Czadyjski Komitet Olimpijski i Sportowy, Czadyjskie Siły Powietrzne, Czagra senegalska, Czart szybowiec, Czas zachodnioafrykański, Dagana, Dariusz Wroński, Dassault Mirage F1, Dassault Mirage IV, Dasypeltis, David Nedingam Naibei, Dżandżawidzi, Dekolonizacja muzeów, Delta Force: Xtreme, Delwa Kassiré Koumakoye, Diecezja Koumra, Diecezja Sarh, Diego Causero, Diffa (departament), Diffa (region), Djekoundakom Djerayom, Djidingar Dono Ngardoum, Djimalde Dossengar, Djimotoum Yonoudjim Yannick, Djimrangar Dadnadji, Doba (miasto w Czadzie), Dominique Tinoudji, Domowie, Don McCullin, Dorota Kozioł, Douglas A-1 Skyraider, Dourbali, Drakunkuloza, Drozdówka rdzawa, Duala (miasto), Dzbaniwo, Echis, Edmond Djitangar, Elapsoidea, Emi Kussi, Emmanuel Nadingar, Ennedi, Eparchia północnoafrykańska, ERC 90 Sagaie, Erycinae, Esaïe Djikoloum, EUFOR, EUFOR Tchad/RCA, Eulophia, Ezechiel Ndouassel, Fada, Faris Haroun, Faya, Félix Éboué, Félix Malloum, Ferdinand Gassina, Fianga, Fianga (jezioro), FIM-43 Redeye, Fitri, Flagi państw świata, François Bozizé, François Jacob, François Tombalbaye, François-Xavier Yombandje, Françoise Claustre, Francja, Franco Coppola, Francuska Afryka Równikowa, Francuskie imperium kolonialne, Frankolin jarzębaty, Front dla Zmiany i Zgody w Czadzie, Fulbe, Fur, Fur (grupa etniczna), G5 Sahel, Gabon, Gampsoacantha, Gana Abba Kimet, Garnizon Bydgoszcz, Gatunki żółwi objęte ochroną i ograniczeniami w Unii Europejskiej i na świecie, Gazela piaskowa, Gazelka płocha, Góralek skalny, Geografia Czadu, Geografia Kamerunu, Geografia Libii, Geografia Nigerii, Geografia Nigru, Geografia Republiki Środkowoafrykańskiej, Geografia Sudanu, Georges-Hilaire Dupont, Gereza abisyńska, Ghana, Giętkoząb groszkoplamy, Giraffa camelopardalis antiquorum, Giraffa jumae, Giuseppe Laterza, Glorioza, Glorioza wspaniała, Gonionotophis, Goré, Gorączka O'nyong-nyong, Gordon Wetherell, Gori, Gori (Czad), Gospodarka Republiki Środkowoafrykańskiej, Goukouni Oueddei, Goundi, Gounou Gaya, Goz Beïda, Granica czadyjsko-libijska, Granica libijsko-nigerska, Granica libijsko-sudańska, Grayiinae, Grudzień 2013, Grudzień 2015, Grupa 77, Grzegorz Hałupka, Guélengdeng, Gulnoza Matniyazova, Gunther Holtorf, Guziec zwyczajny, Gwiazda Czadu, Habenaria, Haki Rozzi Ali, Hamadoun Touré, Haroun Kabadi, Hassan Diallo, Hassan Hissein, Hemidactylus, Hemirhagerrhis, Hemisus guineensis, Henri Coudray, Herb Czadu, Herby i godła państw świata, Herman Doumnan, Herrmann Jungraithmayr, Hexalobus monopetalus, Hiena pręgowana, Hilaire Kédigui, Hinikissia Ndikert, Hipopotam nilowy, Hissène Habré, Hisseine Djiddo, Historia Nigru, Hyalomma rufipes, Hymn Czadu, Hyoscyamus muticus, Idriss Déby, II wojna światowa w Afryce, II wojna domowa w Kongu, Incydent w Faszodzie, Instytut La Xavière, Misjonarza Jezusa Chrystusa, Iriba, Irlandzkie odznaczenia, Iro, Isabel Pisano, Islamska demokracja, Issaka Hassane, Jan Balicki (duchowny), Japhet N’Doram, Jardang, Jaskółka blada, Jaskółka rudoczelna, Józef Osas, Język bagirmi, Język ful, Język fur, Język kanuri, Język laal, Język maba, Język sango, Język tubu (nilo-saharyjski), Język zaghawa, Języki adamawa-ubangi, Języki afroazjatyckie, Języki środkowosudańskie, Języki świata, Języki biu-mandara, Języki biu-mandara A, Języki czadyjskie, Języki izolowane, Języki masa, Języki nilo-saharyjskie, Języki Republiki Środkowoafrykańskiej, Języki saharyjskie, Języki urzędowe państw świata, Języki wschodnioczadyjskie, Jean Colonna d’Ornano, Jean-Claude Bouchard, Jean-Pierre Cattenoz, Jeannou Lacaze, Jeżozwierz, Jednorożec, Jeorjos Jeorjiu, Jesús Ruiz Molina, Jeziora Ounianga, Joachim Kouraleyo Tarounga, John Bulaitis, Joseph Brahim Seid, Joseph Chennoth, Joseph Yodoyman, Jude Thaddeus Okolo, Jules Hamidou, Juliusz Maternus, Julodis caillaudi, Kadir van Lohuizen, Kalendarium pontyfikatu Franciszka (2014), Kaltouma Nadjina, Kalzeubet Pahimi Deubet, Kamerun, Kamusznik siny, Kanem-Bornu, Kanuri, Karabin FR F1, Karabiny CETME A, B, C, E, Katam, Kämpfer, Kélo, Kévin N’Doram, Kévin Nicaise, Khalil Alio, Kinixys, Klęska głodu, Klęska suszy w Sahelu, Klimat podrównikowy, Kobieta, Koibla Djimasta, Kolcobrzuch nilowy, Kolcomysz sahelska, Kolibło egipskie, Konflikt czadyjsko-sudański, Konflikt w Darfurze, Konstytucja Demokratycznej Republiki Konga, Kopalnie żelaza Tele-Nugar, Koronnik czarny, Korupcja, Kot (rodzaj ssaków), Koulsy Lamko, Koumra, Kousséri, Kraska abisyńska, Krater Aorounga, Krater Gweni-Fada, Kribi, Kruk pustynny, Kryzys polityczny w Wybrzeżu Kości Słoniowej, Kryzys złożony, Krzyż Kombatanta, Kulon rzeczny, Kwiecień 2021, Kyabé, Laï, Laktarium, Lampart (ssaki), Lasimorpha senegalensis, Lawia żółtoskrzydła, Léon Mébiame, Léré (Czad), Leiurus quinquestriatus, Leo Africanus, Leptoptilos falconeri, Letnie Igrzyska Olimpijskie 1964, Letnie Igrzyska Olimpijskie 1976, Libia, Libia w okresie rządów Mu’ammara al-Kaddafiego, Libijskie Siły Powietrzne, Ligue de N’djaména, Likaon pstry, Linia, Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Czadzie, Lista chorążych reprezentacji Czadu na igrzyskach olimpijskich, Lista domen najwyższego poziomu, Lista kraterów na Marsie, Lista kraterów uderzeniowych na Ziemi, Lista kraterów uderzeniowych w Afryce, Lista lotnisk w Czadzie, Lista najwyższych krajowych rozgrywek ligowych w piłce nożnej kobiet należących do FIFA, Lista odcinków programu Kobieta na krańcu świata, Lista państw Afryki, Lista państw świata w latach 50. XX wieku, Lista państw świata według gęstości zaludnienia, Lista państw świata według liczby ludności, Lista państw świata według powierzchni, Lista wulkanów tarczowych, Lista zgromadzeń przedstawicielskich, Lista związków piłkarskich, Logon, Louis Gidrol, Luigi Poggi, Luty 2006, Luty 2021, Lycophidion, Mahamat Ahmat Alhadj, Mahamat Déby Itno, Mahamat Idriss, Mahamat Saleh Haroun, Maj 2008, Mali, Malik Djakna, Mammuthus africanavus, Manat afrykański, Mandélia, Mangalmé, Mao, Mao (Czad), Marcel Lefebvre, Marcel Ninga, Marie-Christine Koundja, Marisol Touraine, Mariusz Ochalski, Maro (Czad), Martin Waïngue Bani, Marzec 2023, Masakra w Baga (2015), Massaguet, Massakory, Massénya, Maszaw, Mata (ujednoznacznienie), Mathieu Adoassou, Matthias N’Gartéri Mayadi, Maurice Abatam, Mayo Kébbi, M’Bairo Abakar, Mbanguingar Krabe, MDT David, Medal Zamorski, Megantereon, Melfi (miasto w Czadzie), Metropolia Ndżamena, Mia Farrow, Miasta Czadu, Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Międzynarodowy kod samochodowy, Międzynarodowy kod samolotowy, Michel Der Zakarian, Michele Russo, Mid Express Tchad, Miguel Angel Sebastián Martínez, Milorad Ulemek, Miron (Chodakowski), Misje dyplomatyczne Czadu, Misjonarze Świętego Franciszka Salezego, Mistrzostwa Afryki w Zapasach 2012, Mistrzostwa Afryki w Zapasach 2013, Mistrzostwa Afryki w Zapasach 2014, Mistrzostwa Afryki w Zapasach 2016, Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce 2011, Moïssala, Mobile Country Code, Monanthotaxis buchananii, Mondésir Alladjim, Mongo (miasto), Mont Valérien, Motoambulans, Moudou Kouta, Moumi Sébergué, Moundou, Mounira Mitchala, Moussa Faki, Moussoro, Moyencharia mineti, Mrównik (rodzaj), Mrównik afrykański, Mu’ammar al-Kaddafi, Myriopholis, Mysz sahelska, Myszorówka czadyjska, Myszoskocz okazały, Myszoskoczka egipska, Nabatingue Toko, Nagoum Yamassoum, Nagroda Literacka Josepha Brahima Seida, Naja, Narodowy komitet olimpijski, Nassour Guelendouksia Ouaido, Nasz ojciec, N’Guigmi (departament), Ndakom Valéry Ndeidoum, Ndżamena, Neisseria lactamica, Neukamerun, Ngama, Ngaoundéré, Nicolas Nadji Bab, Niger, Nigeria, Nimrod (pisarz), Noël Milarew Odingar, Nosorożec czarny, Noureddine Aman Hassan, Nuncjatura Apostolska w Republice Środkowoafrykańskiej, Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO w Afryce, Ochna rhizomatosa, OHADA, Okaleczanie żeńskich narządów płciowych, Omar Bongo, Onigue Berkemi, Operacja Barkhane, Operacja Manta, Operacja Serwal, Ordery i odznaczenia (Afryka), Organizacja Jedności Afrykańskiej, Oriano Quilici, Orthetrum brevistylum, Orthetrum caffrum, Oryks szablorogi, Ouara, Ouham, Ouham (prefektura), Ouham-Pendé, Oum Hadjer, Oxygonum sinuatum, Oznakowania statków powietrznych, Październik 2013, Październik 2022, Państwa członkowskie Unii Europejskiej, Państwa nieuznawane, Państwa uczestniczące w letnich igrzyskach olimpijskich, Państwo śródlądowe, Państwo upadłe, Pachnephorus gardinii, Pachnephorus moseykoi, Pala, Pala (Czad), Panhard AML, Pape Diouf, Parafia Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy w Boguszycach, Park Narodowy Bouba N’Djida, Park Narodowy Manovo-Gounda St. Floris, Park Narodowy Zakouma, Parki narodowe w Afryce, Pascal Yoadimnadji, Paschalis, Patas rudy, Patriotyczny Ruch Ocalenia, Pójdźka zwyczajna, Pełziec afrykański, Pedro Ekong Andeme, Pelusios, Perlica zwyczajna, Phacophallus sahariensis, Philippe Abbo Chen, Philippe Leclerc de Hauteclocque, Pié Masumbuko, Pierre Nguyễn Văn Tốt, Pierre Semmler, Pierre-Olivier Lapie, Pilatus PC-6, Pilatus PC-7, Plażowe Igrzyska Afrykańskie 2019, Placówki dyplomatyczne i konsularne Polski na świecie oraz obcych państw w Polsce, Platyceps, Platycoryne, Podróż wśród wojowników, Podskoczek egipski, Podział administracyjny Czadu, Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Czadzie, Pokraczka, Pokrzewka czarnogardła, Poligamia, Polityka zagraniczna Izraela, Polska w rankingach 1987-2013, Polski kontyngent wojskowy, Polski Kontyngent Wojskowy w Czadzie, Pomnik Francji Walczącej, Port lotniczy Abéché, Port lotniczy Abou-Deia, Port lotniczy Adé, Port lotniczy Am Timan, Port lotniczy Ati, Port lotniczy Biltine, Port lotniczy Bokoro, Port lotniczy Bol (Czad), Port lotniczy Bongor, Port lotniczy Bousso, Port lotniczy Faya-Largeau, Port lotniczy Lai, Port lotniczy Mao, Port lotniczy Melfi, Port lotniczy Mongo, Port lotniczy Moundou, Port lotniczy Ndżamena, Port lotniczy Oum Hadjer, Port lotniczy Pala, Port lotniczy Sarh, Port lotniczy Zakouma, Port lotniczy Zougra, Prawa człowieka w Republice Środkowoafrykańskiej, Prawosławny patriarchat aleksandryjski, Pręgomysz zebrowana, Pręgowiórka samotna, Prefektura (administracja), Prostytucja, Prosymninae, Protestantyzm w Czadzie, Przedstawiciele dyplomatyczni Polski, Przepiórka pstra, Przewodniczący Komisji Unii Afrykańskiej, Psammophis, Puchacz pustynny, Puchar CEMAC, Puchar Narodów Afryki 1994 (eliminacje), Puchar UDEAC, Puchar UNIFFAC, Purificación Angue Ondo, Python (zwierzęta), Raymond Depardon, Régis Belzile, Region Adamawa, Region Bahr El Gazel, Region Batha, Region Borkou-Ennedi-Tibesti, Region Borku, Region Ennedi, Region Guéra, Region Hadjer-Lamis, Region Kanem, Region Lac, Region Logon Wschodni, Region Logon Zachodni, Region Mandoul, Region Mayo-Kebbi Est, Region Mayo-Kebbi Ouest, Region Salamat, Region Sila, Region Szari Środkowe, Region Szari-Bagirmi, Region Tandjilé, Region Tibesti, Region Wadaj, Region Wadi Fira, Religia w Czadzie, René Pleven, Reprezentacja Czadu w piłce nożnej mężczyzn, Republika Środkowoafrykańska, Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 151, Rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z roku 1960, Rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z roku 1982, Rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z roku 2007, Ridbok zwyczajny, Rokietta siewna, Roland de La Poype, Ronodji Niakaken, Ropa naftowa, Ropucha panterowata, Rosalie Matondo, Rosario Pio Ramolo, Rostratula, Rozprzestrzenienie języków urzędowych, Sahara, Sahel, Sahelantrop, Sakor Rodet, Salamat (rzeka), Salezjański Wolontariat Misyjny „Młodzi Światu”, Salma Khalil Alio, Salome Zurabiszwili, Samuel Mbairabé Tibingar, Santiago De Wit Guzmán, Sao (cywilizacja), Sarh, Sarkidiornis, Sándor Jászberényi, Słoń afrykański, Sęp brunatny, Sclerophrys maculata, Sclerophrys steindachneri, Sclerophrys xeros, SECAM, SEPECAT Jaguar, Siły pokojowe ONZ, Siły Szybkiego Wsparcia, Sierpień 2022, Sierpodudek purpurowy, Silli, Simonetta Sommaruga, Sitamadji Allarassem, Skowron pustynny, Skowronik piaskowy, Skowronik rudawy, Skróty i skrótowce używane w NATO – T, SotelTchad, Srebrnodziobek afrykański, Srokosz, Ssaki krytycznie zagrożone, Stade de Moundou, Stade de Sarh, Stade Omnisports Idriss Mahamat Ouya, Stambuł, Stany Zjednoczone Europy, Stepówka prążkowana, Stolice państw świata, Strefa Aouzou, Stuart Roosa, Sudan, Sudan (region), Sympozjum Konferencji Episkopatów Afryki i Madagaskaru, Systemy ustrojowe w poszczególnych państwach, Sytuacja prawna i społeczna osób LGBT, Szari, Szarip Warajew, Szczeciniec, Szczeciniec mniejszy, Szponiastonóg zbrojny, Szponnik żółtogardły, TAI Anka, Tajny związek, Ténéré, Technical, Technologia mobilna w Afryce, Telescopus, Terytorium zależne, Thuburnica, Thyreocephalus ater, Thyreocephalus magnus, Tibesti, Tikem, Tina, Tina (Czad), Toumaï Air Tchad, Toussidé, Traktat feski, Trans-African Highways, Trans-Sahara Highway, Transport w Kamerunie, Trapelus, Tricheilostoma, Troglodyci, Trzciniak papirusowy, Tu-22, Tubu (lud), Turak białoczuby, Turak fioletowy, Turystyka w Czadzie, Tymalczyk saharyjski, Ubangi-Szari, Ubogie kraje o wysokim zadłużeniu, Umowa o Afrykańskiej Kontynentalnej Strefie Wolnego Handlu, Uniwersytet Króla Fajsala, Uromastyx, Vakaga, Voodoo, Vulpes riffautae, Wacław Micuta, Wadaj, Wadaj (królestwo), Wadaj (wyżyna), Wadi Howar, Walentin Wdowin, Waluta, Wanzyr błotny, Władysław Grochowski, Wielki Zielony Mur, Wikariat apostolski Mongo, Wikłacz czerwonodzioby, Wikłacz zmienny, Witold Spirydowicz, Wojna domowa w Libii, Wojna domowa w Libii (2014–2020), Wojna domowa w Mali (2012–2014), Wojna domowa w Republice Środkowoafrykańskiej, Wojna podziemno-minerska, Wojna toyot, Wolna Francja, Wróbel cytrynowy, Wróbel pustynny, Współczynnik umieralności niemowląt, Wspólnota Francuska, Wybory powszechne w Sudanie w 2010 roku, Wybory w 2006, Wyderka białolica, Xenopus, Yoa, Youssouf Saleh Abbas, Zaćmienie Słońca z 29 marca 2006, Zaghawa, Zakon Braci Mniejszych Kapucynów, Zamach stanu w Czadzie (2004), Zamach stanu w Czadzie (2006), Zamach stanu w Nigrze (2023), Zapasy na Igrzyskach Afrykańskich 2015, Zapasy na Igrzyskach Frankofońskich 2013, Zawód: Reporter, Zębiełek afrykański, Zgromadzenie Narodowe (Czad), Znak wywoławczy, Znaki lotnictwa wojskowego, Zonitoschema iranica, Zonitoschema oculatissima, Zorilla libijska, Zwrotnik Raka, .td, 1 Cudzoziemski Pułk Kawalerii, 1 grudnia, 1 Pułk Powietrznodesantowy Huzarów, 10 stycznia, 11 maja, 11 października, 11 sierpnia, 13 kwietnia, 14 marca, 16 listopada, 16 maja, 17 maja, 17 października, 1900, 1950, 1958, 1960, 1973, 1982, 1984, 1986, 1990, 1990 w polityce, 2 Cudzoziemski Pułk Piechoty, 2 Cudzoziemski Pułk Powietrznodesantowy, 2 Dywizja Pancerna (Francja), 2 grudnia, 2004, 2006, 2006 w polityce, 2007 w Wojsku Polskim, 2008, 2009 w Wojsku Polskim, 2013, 22 czerwca, 22 kwietnia, 28 listopada, 28 września, 29 maja, 29 stycznia, 2K12 Kub, 3 lutego, 30 marca, 30 stycznia, 4 grudnia, 4 maja, 6 kwietnia. Rozwiń indeks (878 jeszcze) »

Aérospatiale Alouette III

Aérospatiale Alouette III (z fr. skowronek) – lekki śmigłowiec produkowany przez francuski koncern Aérospatiale.

Nowy!!: Czad i Aérospatiale Alouette III · Zobacz więcej »

Aérospatiale Gazelle

Aérospatiale SA 341/342 Gazelle – lekki śmigłowiec wielozadaniowy zaprojektowany przez francuski koncern Aérospatiale przy współpracy z brytyjskąfirmąWestland Helicopters.

Nowy!!: Czad i Aérospatiale Gazelle · Zobacz więcej »

Abéché

Abéché (Abeszr) – miasto we wschodnim Czadzie, położone na wyżynie Wadaj.

Nowy!!: Czad i Abéché · Zobacz więcej »

Abdullah Omar

Abdullah Omar Ismail (ur. 1 stycznia 1987) - piłkarz bahrajński pochodzenia czadyjskiego grający na pozycji pomocnika.

Nowy!!: Czad i Abdullah Omar · Zobacz więcej »

Acacia laeta

Acacia laeta Benth.

Nowy!!: Czad i Acacia laeta · Zobacz więcej »

Actophilornis

Actophilornis – rodzaj ptaków z rodziny długoszponów (Jacanidae).

Nowy!!: Czad i Actophilornis · Zobacz więcej »

Adaks pustynny

Adaks pustynny, dawniej także: adaks, addaks (Addax nasomaculatus) – gatunek ssaka parzystokopytnego z rodziny wołowatych, zaliczany do antylop.

Nowy!!: Czad i Adaks pustynny · Zobacz więcej »

ADEC

Stowarzyszenie Rozwoju Kultury - ADEC (fr. Association pour le Développement Culturel) – stowarzyszenie świeckie, apolityczne, non-profit, działające na rzecz promocji i ochrony kultury i sztuki czadyjskiej.

Nowy!!: Czad i ADEC · Zobacz więcej »

Adoum Younousmi

Adoum Younousmi (ur. 1962) – Czadyjski polityk; pełnił obowiązki premiera w dniach 23–26 lutego 2007.

Nowy!!: Czad i Adoum Younousmi · Zobacz więcej »

Adré

Adré – miasto w Czadzie, w regionie Wadaj, departament Assoungha; 15 361 mieszkańców (2009), położone blisko granicy z Sudanem.

Nowy!!: Czad i Adré · Zobacz więcej »

Afrokulczyk mozambijski

Afrokulczyk mozambijski, kulczyk mozambijski (czasami niepoprawnie „mozambicki”) (Crithagra mozambica) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae).

Nowy!!: Czad i Afrokulczyk mozambijski · Zobacz więcej »

Afrotyphlops

Afrotyphlops – rodzaj węży z podrodziny Afrotyphlopinae w rodzinie ślepuchowatych (Typhlopidae).

Nowy!!: Czad i Afrotyphlops · Zobacz więcej »

Afryka

Mapa Afryki Afryka – drugi pod względem wielkości kontynent na Ziemi.

Nowy!!: Czad i Afryka · Zobacz więcej »

Afryka Środkowa

Państwa Afryki Środkowej (kolor ciemnozielony: przynależność do regionu uznawana bezspornie, kolor jasnozielony: tylko według części klasyfikacji) right Afryka Środkowa − region Afryki, obejmujący centralnączęść kontynentu.

Nowy!!: Czad i Afryka Środkowa · Zobacz więcej »

Afryka Subsaharyjska

rasowych ekologiczne granice Czarnej Afryki Afryka Subsaharyjska, nazywana też CzarnąAfryką– nazwa stosowana dla określenia części Afryki położonej na południe od Sahary.

Nowy!!: Czad i Afryka Subsaharyjska · Zobacz więcej »

Afryka Zachodnia

Państwa Afryki Zachodniej (kolor ciemnozielony: przynależność do regionu uznawana bezspornie, kolor jasnozielony: tylko według części klasyfikacji) Afryka Zachodnia – umowna nazwa określająca tereny położone w Afryce na północ od Zatoki Gwinejskiej i na południe od Sahary.

Nowy!!: Czad i Afryka Zachodnia · Zobacz więcej »

Afrykanka żółtobrzucha

Afrykanka żółtobrzucha, afrykanka ognistobrzucha, afrykanka senegalska, senegalka (Poicephalus senegalus) – gatunek średniego ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae).

Nowy!!: Czad i Afrykanka żółtobrzucha · Zobacz więcej »

Afrykanka złotoplama

Afrykanka złotoplama (Poicephalus meyeri) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae).

Nowy!!: Czad i Afrykanka złotoplama · Zobacz więcej »

Agadez (region)

Agadez – region w północnym Nigrze.

Nowy!!: Czad i Agadez (region) · Zobacz więcej »

Agama

Agama – rodzaj gadów z podrodziny Agaminae w rodzinie agamowatych (Agamidae).

Nowy!!: Czad i Agama · Zobacz więcej »

Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego

Agencja Unii Europejskiej ds.

Nowy!!: Czad i Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego · Zobacz więcej »

Aggar (ujednoznacznienie)

* Aggar – biskupstwo tytularne Kościoła katolickiego.

Nowy!!: Czad i Aggar (ujednoznacznienie) · Zobacz więcej »

Ahmat Abderamane

Ahmat Abderamane (ur. 1 stycznia 1993 w Moundou) – czadyjski piłkarz grający na pozycji środkowego obrońcy.

Nowy!!: Czad i Ahmat Abderamane · Zobacz więcej »

Ahmat Brahim

Ahmat Brahim (ur. 12 sierpnia 1982) – czadyjski piłkarz grający na pozycji ofensywnego pomocnika.

Nowy!!: Czad i Ahmat Brahim · Zobacz więcej »

Ahmat Evariste Medego

Ahmat Evariste Medego (ur. 7 kwietnia 1982 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz grający na pozycji napastnika.

Nowy!!: Czad i Ahmat Evariste Medego · Zobacz więcej »

Ahmat Fatime

Ahmat Darkou Fatime (ur. 1 grudnia 1995) – czadyjska zapaśniczka walcząca w stylu wolnym.

Nowy!!: Czad i Ahmat Fatime · Zobacz więcej »

Ahmat Taboye

Ahmat Taboye (także: Ahmad Taboye) – czadyjski literaturoznawca, kierownik wydziału literatury współczesnej na Uniwersytecie Ndżameńskim.

Nowy!!: Czad i Ahmat Taboye · Zobacz więcej »

Ahmed Issa

Ahmed Issa (ur. 17 lipca 1943 na terenie dzisiejszej Republiki Środkowoafrykańskiej, zm. 1983) – czadyjski lekkoatleta, średniodystansowiec.

Nowy!!: Czad i Ahmed Issa · Zobacz więcej »

Al-Ka’ida Islamskiego Maghrebu

Al-Ka’ida Islamskiego Maghrebu – filia terrorystycznej organizacji Al-Ka’ida w afrykańskim Maghrebie i Sahelu, wywodząca się z Salafickiej Grupy Modlitwy i Walki (GSPC).

Nowy!!: Czad i Al-Ka’ida Islamskiego Maghrebu · Zobacz więcej »

Albert Pahimi Padacké

Albert Pahimi Padacké (ur. 15 listopada 1966 w Gouin) – czadyjski polityk, kilkukrotny minister, premier Czadu od 13 lutego 2016 do 4 maja 2018 oraz ponownie od 26 kwietnia 2021 do 13 października 2022.

Nowy!!: Czad i Albert Pahimi Padacké · Zobacz więcej »

Alex Honnold

Alex Honnold (ur. 17 sierpnia 1985 w Sacramento, Kalifornia) – amerykański wspinacz, znany z trudnych i szybkich przejść klasycznych, w tym z klasycznych przejść bez asekuracji (ang. free solo) dróg na wielkich ścianach górskich.

Nowy!!: Czad i Alex Honnold · Zobacz więcej »

Ali Lamine Zeine

Ali Mahamane Lamine Zeine (ur. w 1962 r. w Zinder) – nigerski polityk i ekonomista.

Nowy!!: Czad i Ali Lamine Zeine · Zobacz więcej »

Alina Margolis-Edelman

Grób Marka Edelmana na cmentarzu żydowskim w Warszawie, będący zarazem symbolicznym grobem Aliny Margolis muralu w Warszawie Alina Margolis-Edelman (ur. 18 kwietnia 1922 w Łodzi, zm. 23 marca 2008 w Paryżu) – polska lekarka i działaczka społeczna żydowskiego pochodzenia, uczestniczka powstania warszawskiego (1944), żona Marka Edelmana.

Nowy!!: Czad i Alina Margolis-Edelman · Zobacz więcej »

Allah-Kauis Neneck

Allah-Kauis Neneck – czadyjski pisarz i badacz naukowy w CRASH (Centrum Badań Antropologii i Nauk Humanistycznych).

Nowy!!: Czad i Allah-Kauis Neneck · Zobacz więcej »

Alphitobius acutangulus

Alphitobius acutangulus – gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych i podrodziny Tenebrioninae.

Nowy!!: Czad i Alphitobius acutangulus · Zobacz więcej »

Am Dam

Am Dam – miasto w Czadzie, w regionie Sila, w departamencie Djourf Al Ahmar, będące ważnym węzłem komunikacyjnym w dolinie rzeki Batha, ok.

Nowy!!: Czad i Am Dam · Zobacz więcej »

Am Timan

Am Timan – miasto w Czadzie, stolica regionu Salamat, departament Barh Azoum; 52 tys.

Nowy!!: Czad i Am Timan · Zobacz więcej »

Amarantka czerwonodzioba

Amarantka czerwonodzioba, amarantka senegalska (Lagonosticta senegala) – gatunek małego ptaka z rodziny astryldowatych (Estrildidae), występujący w Afryce Subsaharyjskiej.

Nowy!!: Czad i Amarantka czerwonodzioba · Zobacz więcej »

Amédée-François Lamy

Amédée-François Lamy Śmierć Lamy'ego pod Kousséri Amédée-François Lamy (ur. 7 lutego 1858 w Mougins, w departamencie Alpes-Maritimes, zm. 22 kwietnia 1900 pod Kousséri w Kamerunie) – francuski wojskowy i podróżnik.

Nowy!!: Czad i Amédée-François Lamy · Zobacz więcej »

Ambasada Czadu w Moskwie

Ambasada Czadu w Moskwie – misja dyplomatyczna Republiki Czadu w Federacji Rosyjskiej.

Nowy!!: Czad i Ambasada Czadu w Moskwie · Zobacz więcej »

Ambasada RP w Algierze

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Algierze (fr. Ambassade de la République de Pologne à Alger) – polska misja dyplomatyczna w stolicy Algierii.

Nowy!!: Czad i Ambasada RP w Algierze · Zobacz więcej »

Ambasada RP w Trypolisie

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Trypolisie – polska misja dyplomatyczna w stolicy Libii.

Nowy!!: Czad i Ambasada RP w Trypolisie · Zobacz więcej »

Ambasadorowie Chin w Czadzie

Chińska Republika Ludowa posiada w Republice Czadu swojego przedstawiciela w randze ambasadora od 1973 roku.

Nowy!!: Czad i Ambasadorowie Chin w Czadzie · Zobacz więcej »

Amdjarass

Amdjarass – miasto we wschodnim Czadzie, stolica Regionu Ennedi Wschodniego.

Nowy!!: Czad i Amdjarass · Zobacz więcej »

Amina Mahamat

Amina Mahamat (ur. 17 października 1986) – czadyjska lekkoatletka, młociarka, tyczkarka i trójskoczkini.

Nowy!!: Czad i Amina Mahamat · Zobacz więcej »

AMX-10RC

AMX-10RC – francuski współczesny opancerzony wóz rozpoznawczy.

Nowy!!: Czad i AMX-10RC · Zobacz więcej »

Anais Mali

Anais Mokngar Mali (ur. 22 stycznia 1988 w Tulonie) – francuska modelka i projektantka mody.

Nowy!!: Czad i Anais Mali · Zobacz więcej »

André Malraux

André Malraux (ur. 3 listopada 1901 w Paryżu, zm. 23 listopada 1976 w Créteil) – francuski pisarz, eseista, polityk, autor ważnych opracowań z dziedziny historii sztuki.

Nowy!!: Czad i André Malraux · Zobacz więcej »

Angelina Jolie

Angelina Jolie Voight (ur. 4 czerwca 1975 w Los Angeles) – amerykańska aktorka, reżyserka, producentka filmowa, modelka i działaczka społeczna, ambasadorka dobrej woli UNHCR oraz członkini Rady Stosunków Międzynarodowych, zdobywczyni jednego Oscara, trzech Złotych Globów i Nagrody Gildii Aktorów Filmowych.

Nowy!!: Czad i Angelina Jolie · Zobacz więcej »

Antropogeneza

Antropogeneza (gr. ánthrōpos – człowiek, génesis – pochodzenie) – filogeneza człowieka, czyli pochodzenie, droga rozwojowa i procesy biologiczne, które doprowadziły do powstania anatomicznie nowoczesnego człowieka rozumnego (Homo sapiens), wyjaśniane na gruncie teorii ewolucji w oparciu o osiągnięcia antropologii, filogenetyki molekularnej i antropolingwistyki.

Nowy!!: Czad i Antropogeneza · Zobacz więcej »

Aouzou

Aouzou, Aʿūđu – miasto w Czadzie, w regionie Tibesti, departament Tibesti Est; 1965 mieszkańców (2005), położone w północnej części kraju.

Nowy!!: Czad i Aouzou · Zobacz więcej »

Arbuz kolokwinta

Kolokwinty na pustyni (owoce dojrzałe) Arbuz kolokwinta, kawon kolokwinta, kolokwinta, kolocynta (Citrullus colocynthis (L.) Schrad.) – gatunek rośliny zielnej z rodziny dyniowatych.

Nowy!!: Czad i Arbuz kolokwinta · Zobacz więcej »

Archikatedra Najświętszej Marii Panny w Ndżamenie

Archikatedra Matki Bożej Królowej Pokoju w Ndżamenie (fr. Cathédrale Notre-Dame de la Paix de Ndjamena) – świątynia rzymskokatolicka będąca katedrą archidiecezji Ndżamena.

Nowy!!: Czad i Archikatedra Najświętszej Marii Panny w Ndżamenie · Zobacz więcej »

Aristolochia bracteolata

Aristolochia bracteolata Lam.

Nowy!!: Czad i Aristolochia bracteolata · Zobacz więcej »

Armand Djerabé

Armand Djerabé (ur. 11 września 1980 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz grający na pozycji lewego obrońcy.

Nowy!!: Czad i Armand Djerabé · Zobacz więcej »

Armel Koulara

Armel N'Dinga Koulara Kwanyéllé (ur. 15 sierpnia 1989 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz, grający na pozycji bramkarza.

Nowy!!: Czad i Armel Koulara · Zobacz więcej »

Artemisia judaica

Artemisia judaica L. – gatunek roślin z rodziny astrowatych (złożonych).

Nowy!!: Czad i Artemisia judaica · Zobacz więcej »

Arturo Pérez-Reverte

Arturo Pérez-Reverte (ur. 25 listopada 1951 w Kartagenie) – hiszpański powieściopisarz i dziennikarz.

Nowy!!: Czad i Arturo Pérez-Reverte · Zobacz więcej »

Arun Milcarz

Arun Milcarz, właśc.

Nowy!!: Czad i Arun Milcarz · Zobacz więcej »

Astryld czerwonosterny

Astryld czerwonosterny, astryld lawendowy (Estrilda caerulescens) – gatunek małego ptaka z rodziny astryldowatych (Estrildidae).

Nowy!!: Czad i Astryld czerwonosterny · Zobacz więcej »

Astryld złotolicy

Astryld złotolicy (Estrilda melpoda) – gatunek małego ptaka z rodziny astryldowatych (Estrildidae).

Nowy!!: Czad i Astryld złotolicy · Zobacz więcej »

Świadkowie Jehowy w Czadzie

Świadkowie Jehowy w Czadzie – społeczność wyznaniowa w Czadzie, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2022 roku 806 głosicieli, należących do 22 zborów.

Nowy!!: Czad i Świadkowie Jehowy w Czadzie · Zobacz więcej »

Świadkowie Jehowy w Kamerunie

Świadkowie Jehowy w Kamerunie – społeczność wyznaniowa w Kamerunie, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2022 roku 43 217 głosicieli, należących do 499 zborów.

Nowy!!: Czad i Świadkowie Jehowy w Kamerunie · Zobacz więcej »

Święto państwowe

Narodowe Święto Niepodległości, 2008, Katowice Święto państwowe, święto narodowe – okres związany z historiąpaństwa, tradycjami i kulturąpaństwową.

Nowy!!: Czad i Święto państwowe · Zobacz więcej »

Atak na Amdjereme

Atak na Amdjereme – starcie na pograniczu czadyjsko-sudańskim, które miało miejsce 6 marca 2006 roku.

Nowy!!: Czad i Atak na Amdjereme · Zobacz więcej »

Atak na Borotę

Atak na Borotę – 6 stycznia 2006 roku rozpoczęło się starcie, w leżącej na wschód od miasta Adré, osadzie Borota.

Nowy!!: Czad i Atak na Borotę · Zobacz więcej »

Ati

* ATI Technologies – producent układów scalonych.

Nowy!!: Czad i Ati · Zobacz więcej »

Ati (miasto)

Ati – miasto w środkowym Czadzie, nad rzekąBatha, stolica regionu Batha i departamentu Batha Ouest.

Nowy!!: Czad i Ati (miasto) · Zobacz więcej »

Australopithecus bahrelghazali

Australopithecus bahrelghazali (Praeanthropus bahrelghazali) – wymarły hominid odkryty w 1993 roku przez Michela Bruneta, w starym korycie rzeki Bahr el Ghazal w Czadzie, ok.

Nowy!!: Czad i Australopithecus bahrelghazali · Zobacz więcej »

Azawad

Azawad, Azaouâd (fr. Azaouâd, Azawad; ar. أزواد, trl. Azawād, trb. Azauad; ber. ⴰⵣⴰⵓⴷ, trl. Azaud) – region w północnym Mali, obejmujący tereny saharyjskie leżące na północ od TimbuktuMali.

Nowy!!: Czad i Azawad · Zobacz więcej »

Azrack Mahamat

Azrack-Yassine Mahamat (ur. 24 marca 1988 w Créteil) – piłkarz z Czadu, grający na pozycji pomocnika.

Nowy!!: Czad i Azrack Mahamat · Zobacz więcej »

Żabiru afrykański

Żabiru afrykański, bocian siodlasty (Ephippiorhynchus senegalensis) – gatunek dużego ptaka brodzącego z rodziny bocianów (Ciconiidae), której jest największym przedstawicielem.

Nowy!!: Czad i Żabiru afrykański · Zobacz więcej »

Żółw pustynny

Żółw pustynny (Centrochelys sulcata) – gatunek żółwia z rodziny żółwi lądowych (Testudinidae).

Nowy!!: Czad i Żółw pustynny · Zobacz więcej »

Żołna modrolica

Żołna modrolica (Merops persicus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny żołn (Meropidae).

Nowy!!: Czad i Żołna modrolica · Zobacz więcej »

Żołna wschodnia

Żołna wschodnia (Merops orientalis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny żołn (Meropidae).

Nowy!!: Czad i Żołna wschodnia · Zobacz więcej »

Żuraw stepowy

Żuraw stepowy (Grus virgo) – gatunek dużego ptaka wędrownego z rodziny żurawi (Gruidae).

Nowy!!: Czad i Żuraw stepowy · Zobacz więcej »

Żyrafa północna

Żyrafa północna (Giraffa camelopardalis) – ssak parzystokopytny należący do rodziny żyrafowatych.

Nowy!!: Czad i Żyrafa północna · Zobacz więcej »

Żyrafa sawannowa

Żyrafa sawannowa (Giraffa camelopardalis) – afrykański ssak parzystokopytny z rodziny żyrafowatych.

Nowy!!: Czad i Żyrafa sawannowa · Zobacz więcej »

Baïbokoum

Baïbokoum – miasto w Czadzie, w regionie Logon Wschodni, departament Monts de Lam; 9250 mieszkańców (2009), położone w południowej części kraju przy granicy z Kamerunem.

Nowy!!: Czad i Baïbokoum · Zobacz więcej »

Baba Moustapha

Baba Moustapha, właśc.

Nowy!!: Czad i Baba Moustapha · Zobacz więcej »

Bachir Mahamat

Bachir Mahamat (ur. 1 grudnia 1996 roku w Ndżamenie) – czadyjski lekkoatleta, reprezentant kraju na igrzyskach olimpijskich w Rio de Janeiro.

Nowy!!: Czad i Bachir Mahamat · Zobacz więcej »

Baga

Baga – miasto w północno-wschodniej Nigerii, w stanie Borno, leżące blisko jeziora Czad (dawniej – do lat 60./70. – było portem nad nim dla rybaków; obecnie wskutek wysychania Czadu, nie jest już w ten sposób wykorzystywane).

Nowy!!: Czad i Baga · Zobacz więcej »

Bahr Aouk

Bahr Aouk – rzeka w środkowej Afryce.

Nowy!!: Czad i Bahr Aouk · Zobacz więcej »

Bakhit Djibrine

Bakhit Djibrine Bakhit (ur. 17 kwietnia 1995) – czadyjski piłkarz grający na pozycji lewoskrzydłowego.

Nowy!!: Czad i Bakhit Djibrine · Zobacz więcej »

Bamingui-Bangoran

Bamingui-Bangoran – prefektura w Republice Środkowoafrykańskiej z siedzibąw Ndélé.

Nowy!!: Czad i Bamingui-Bangoran · Zobacz więcej »

Bangi

Bangi (fr. Bangui) – stolica i największe miasto Republiki Środkowoafrykańskiej, położone w południowej części kraju na zachodnim brzegu rzeki Ubangi.

Nowy!!: Czad i Bangi · Zobacz więcej »

Barack Obama

Barack Hussein Obama II (wym., ur. 4 sierpnia 1961 w Honolulu) – amerykański polityk, demokrata, 44.

Nowy!!: Czad i Barack Obama · Zobacz więcej »

Bardaï

Bardaï – niewielka osada w północnym Czadzie, ośrodek administracyjny regionu Tibesti oraz departamentu Tibesti Est.

Nowy!!: Czad i Bardaï · Zobacz więcej »

Basile Dieudonnie

Basile Dieudonnie (ur. 16 maja 1986) – czadyjski zapaśnik walczący w obu stylach.

Nowy!!: Czad i Basile Dieudonnie · Zobacz więcej »

Batha

* Batha – region w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Batha · Zobacz więcej »

Bawolec

Bawolec (Alcelaphus) – rodzaj dużych ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae), afrykański kopytny opisany naukowo przez niemieckiego zoologa Pallasa w 1766.

Nowy!!: Czad i Bawolec · Zobacz więcej »

Bébidjia

Bébidjia (Bébédjia) – miasto w Czadzie, w regionie Logon Wschodni, departament Nya; 28 195 mieszkańców (2009), położone na południu kraju.

Nowy!!: Czad i Bébidjia · Zobacz więcej »

Béboto

Béboto – miasto w Czadzie, w regionie Logone Oriental, departament Pendé; 5432 mieszkańców (2005), położone w południowej części kraju.

Nowy!!: Czad i Béboto · Zobacz więcej »

Bédjondo

Bédjondo – miasto w Czadzie, w regionie Mandoul; ośrodek administracyjny departamentu Mandoul Occidental.

Nowy!!: Czad i Bédjondo · Zobacz więcej »

Bénoye

Bénoye, Bénoy – miasto w Czadzie, w regionie Logone Occidental, departament Ngourkosso; 15 717 mieszkańców (2005), położone 46 km na południe od Laï.

Nowy!!: Czad i Bénoye · Zobacz więcej »

Béré

Béré – miasto w Czadzie, w regionie Tandjilé, departament Tandjilé Ouest; 14 666 mieszkańców (2005), położone ok.

Nowy!!: Czad i Béré · Zobacz więcej »

Beinamar

Beinamar – miasto w Czadzie, w regionie Logone Occidental, departament Dodjé; 7445 mieszkańców (2005), położone ok.

Nowy!!: Czad i Beinamar · Zobacz więcej »

Beir Algandula

Beir Algandula (بير الجندل) – libijski kuter rakietowy z lat 80.

Nowy!!: Czad i Beir Algandula · Zobacz więcej »

Beir Glulud

Beir Glulud (بير جلولد) – libijski kuter rakietowy z lat 80.

Nowy!!: Czad i Beir Glulud · Zobacz więcej »

Beir Grassa

Beir Grassa (بير جرسا) – libijski kuter rakietowy z lat 80.

Nowy!!: Czad i Beir Grassa · Zobacz więcej »

Beir Gtifa

Beir Gtifa (بير جتف) – libijski kuter rakietowy z lat 80.

Nowy!!: Czad i Beir Gtifa · Zobacz więcej »

Beir Gzir

Beir Gzir (بير جزر) – libijski kuter rakietowy z lat 80.

Nowy!!: Czad i Beir Gzir · Zobacz więcej »

BGM-71 TOW

BGM-71 TOW (ang. Tube-launched Optically tracked, Wire-guided – wystrzeliwany z wyrzutni rurowej, naprowadzany optycznie, kierowany przewodowo) – przeciwpancerny pocisk kierowany produkcji USA.

Nowy!!: Czad i BGM-71 TOW · Zobacz więcej »

Bibiro Ali Taher

Bibiro Ali Taher (ur. 24 kwietnia 1988) – czadyjska biegaczka specjalizująca się w biegach na 3000 m i 5000 m. Reprezentantka Czadu na letnich igrzyskach olimpijskich w 2016 w Rio de Janeiro.

Nowy!!: Czad i Bibiro Ali Taher · Zobacz więcej »

Bikku Bitti

Bikku Bitti - szczyt w pasmie Tibesti, w Północnej Afryce.

Nowy!!: Czad i Bikku Bitti · Zobacz więcej »

Bilbil ogrodowy

Bilbil ogrodowy (Pycnonotus barbatus) – gatunek małego, hałaśliwego ptaka z rodziny bilbili (Pycnonotidae).

Nowy!!: Czad i Bilbil ogrodowy · Zobacz więcej »

Billy Graham Evangelistic Association

Założyciel stowarzyszenia Billy Graham w 1966 Billy Graham Evangelistic Association (Stowarzyszenie Ewangelizacyjne Billy’ego Grahama), w skrócie BGEA, założone przez Billy’ego Grahama dla wspierania jego misji ewangelizacyjnych, działalności wydawniczej i promowania chrześcijańskiego stylu życia.

Nowy!!: Czad i Billy Graham Evangelistic Association · Zobacz więcej »

Bilma (departament)

Bilma – departament w północno-wschodnim Nigrze, w regionie Agadez.

Nowy!!: Czad i Bilma (departament) · Zobacz więcej »

Biltine

Biltine – miasto w Czadzie, stolica regionu Wadi Fira, departament Biltine; 11 000 mieszkańców (2005), położone ok.

Nowy!!: Czad i Biltine · Zobacz więcej »

Binderella bistriata

Binderella bistriata – gatunek kosarza z podrzędu Laniatores i rodziny Assamiidae, jedyny z monotypowego rodzaju Binderella.

Nowy!!: Czad i Binderella bistriata · Zobacz więcej »

Bitis

Bitis – rodzaj jadowitych węży z podrodziny żmij (Viperinae) w rodzinie żmijowatych (Viperidae).

Nowy!!: Czad i Bitis · Zobacz więcej »

Bitkine

Bitkine – miasto w Czadzie, w regionie Guéra, departament Guéra; 18 495 mieszkańców (2005).

Nowy!!: Czad i Bitkine · Zobacz więcej »

Bitwa pod Adré

Bitwa pod Adré – starcie, które rozpoczęło się 18 grudnia 2005 roku, gdy rebelianci z Ruchu na rzecz demokracji i wolności (RDL) oraz Platformy dla zmian, jedności i demokracji (SCUD), rzekomo wspierani przez rząd Sudanu, zaatakowali garnizon w tym mieście.

Nowy!!: Czad i Bitwa pod Adré · Zobacz więcej »

Bitwa pod Am Zoer

Bitwa pod Am Zoer – starcie, pomiędzy wojskami Czadu, a rebeliantami (z trzech organizacji UFDD, UFDD-F oraz RFC), które nastąpiło 18 czerwca 2008 roku, gdy wojska Czadu uderzyły na kolumnę rebeliantów, zmierzających w kierunku stolicy, Ndżameny.

Nowy!!: Czad i Bitwa pod Am Zoer · Zobacz więcej »

Bitwa pod Am-Dam

Bitwa pod Am-Dam – starcie, pomiędzy wojskami Czadu a rebeliantami z Unii Sił Oporu (UFR), które miało miejsce w pobliżu miasta Am Dam, leżącego ok.

Nowy!!: Czad i Bitwa pod Am-Dam · Zobacz więcej »

Bitwa pod Kousséri

Bitwa pod Kousséri – starcie zbrojne, które miało miejsce 22 kwietnia 1900 r. w trakcie próby przejęcia przez Francuzów kontroli nad regionem Chari-Baguirmi na terenie obecnego Czadu.

Nowy!!: Czad i Bitwa pod Kousséri · Zobacz więcej »

Bitwa pod Ndżameną (2006)

Bitwa pod Ndżameną(2006) – starcie, które miało miejsce 13 kwietnia 2006 roku, gdy siły rebeliantów przeciwne rządom prezydenta Idriss Déby, przeprowadziły szturm na Ndżamenę, stolicę Czadu.

Nowy!!: Czad i Bitwa pod Ndżameną (2006) · Zobacz więcej »

Bitwa pod Ndżameną (2008)

Bitwa pod Ndżameną(2008) – starcie, które miało miejsce 2 lutego 2008 roku, gdy siły rebeliantów przeciwne rządom prezydenta Idriss Déby zaatakowały Ndżamenę, stolicę Czadu.

Nowy!!: Czad i Bitwa pod Ndżameną (2008) · Zobacz więcej »

Bitwa pod Tamassi

Bitwa pod Tamassi – starcie pomiędzy wojskami Czadu a rebeliantami z frakcji FPRN, które miało miejsce w pobliżu miasta Tamasi, leżącego we wschodnim Czadzie, w dniach 24 oraz 28 kwietnia 2010.

Nowy!!: Czad i Bitwa pod Tamassi · Zobacz więcej »

Blaps bifurcata mirei

Blaps bifurcata mirei – podgatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych i podrodziny Tenebrioninae.

Nowy!!: Czad i Blaps bifurcata mirei · Zobacz więcej »

Boaedon

Boaedon – rodzaj węży z podrodziny Lamprophiinae w rodzinie Lamprophiidae.

Nowy!!: Czad i Boaedon · Zobacz więcej »

Bocian czarny

Bocian czarny, gwarowo: hajstra (Ciconia nigra) – gatunek dużego ptaka z rodziny bocianowatych.

Nowy!!: Czad i Bocian czarny · Zobacz więcej »

Bodele

Burza piaskowa nad KotlinąBodele. Bodele – bezodpływowa, półpustynna kotlina na południu Sahary, w Czadzie, na wysokości 150–200 m. Występujątu nieliczne oazy.

Nowy!!: Czad i Bodele · Zobacz więcej »

Bogusław Pacek

Bogusław Pacek (ur. 17 czerwca 1954 w Chlebowie) – polski wojskowy i naukowiec, profesor nauk społecznych, doktor habilitowany nauk wojskowych, generał dywizji Wojska Polskiego w stanie spoczynku.

Nowy!!: Czad i Bogusław Pacek · Zobacz więcej »

Boko Haram

Boko Haram (z j. hausa: boko – zmodyfikowany alfabet łaciński służący do zapisu języka hausa i arabskiego, haram – zakazany; zwykle odnosi się do działań i pokarmów zakazanych przepisami religii muzułmańskiej), oficjalnie Jama’atu Ahlis Sunna Lidda’Awati Wal-Jihad – zmilitaryzowana muzułmańska organizacja ekstremistyczna powstała w Nigerii, domagająca się wprowadzenia szariatu we wszystkich 36 stanach Nigerii (obecnie szariat jest oficjalnym prawem w północnych stanach z przeważającąpopulacjąwyznawców islamu) i zakazania zachodniej oświaty; odrzuca także udział w wyborach BBC online, 17 czerwca 2011.

Nowy!!: Czad i Boko Haram · Zobacz więcej »

Bokoro

Bokoro – miasto w Czadzie, w regionie Hadjer-Lamis, departament Dababa; 14 723 mieszkańców (2005), położone ok.

Nowy!!: Czad i Bokoro · Zobacz więcej »

Bol (Czad)

Bol – miasto w Czadzie, stolica regionu Lac, departament Mamdi; 10 551 mieszkańców (2005), położone ok.

Nowy!!: Czad i Bol (Czad) · Zobacz więcej »

Bongor

Bongor – miasto w południowo-zachodnim Czadzie, nad rzekąLogone, przy granicy z Kamerunem, w regionie Mayo-Kebbi Est, departament Mayo-Boneye.

Nowy!!: Czad i Bongor · Zobacz więcej »

Boswellia papyrifera

Boswellia papyrifera (Caill. ex Delile) Hochst.

Nowy!!: Czad i Boswellia papyrifera · Zobacz więcej »

Bousso

Bousso – miasto w Czadzie, w regionie Chari-Baguirmi, departament Loug Chari; 13 555 mieszkańców (2005), położone ok.

Nowy!!: Czad i Bousso · Zobacz więcej »

Bradybaenus robustus

Bradybaenus robustus – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny Harpalinae.

Nowy!!: Czad i Bradybaenus robustus · Zobacz więcej »

Bradybaenus scalaris

Bradybaenus scalaris – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny Harpalinae.

Nowy!!: Czad i Bradybaenus scalaris · Zobacz więcej »

Brazzaville

Brazzaville – największe miasto, stolica administracyjna i finansowa Konga, położone nad rzekąKongo.

Nowy!!: Czad i Brazzaville · Zobacz więcej »

Brodawkonos mały

Brodawkonos mały, brodawkonos Hardwickiego (Rhinopoma hardwickii) – gatunek małego, drapieżnego nietoperza z rodziny brodawkonosów (Rhinopomatidae).

Nowy!!: Czad i Brodawkonos mały · Zobacz więcej »

Browar Kasztelan

Browar w latach 70 XX w. Browar Kasztelan – browar i słodownia w Sierpcu.

Nowy!!: Czad i Browar Kasztelan · Zobacz więcej »

Brygada Chamisa

Brygada Chamisa właściwie 32 Wzmocniona Brygada Armii Ludu – jednostka piechoty zmotoryzowanej armii libijskiej, utworzona w roku 2000.

Nowy!!: Czad i Brygada Chamisa · Zobacz więcej »

Brzytwodziób afrykański

Brzytwodziób afrykański (Rynchops flavirostris) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny mewowatych (Laridae), podrodziny brzytwodziobów.

Nowy!!: Czad i Brzytwodziób afrykański · Zobacz więcej »

BvS 10

BvS 10 – gąsienicowy przegubowy transporter opancerzony opracowany przez szwedzkie przedsiębiorstwo BAE Systems Hägglunds.

Nowy!!: Czad i BvS 10 · Zobacz więcej »

Bydgoszcz

Bydgoszcz (niem. Bromberg) – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce, siedziba wojewody i jednostek mu podporządkowanych oraz największe miasto województwa kujawsko-pomorskiego.

Nowy!!: Czad i Bydgoszcz · Zobacz więcej »

Cassytha filiformis

Cassytha filiformis L. – gatunek rośliny z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae Juss.). Występuje naturalnie w strefie tropikalnej całego świata.

Nowy!!: Czad i Cassytha filiformis · Zobacz więcej »

Catherine Bokassa

Catherine Bokassa z domu Denguiadé (ur. 7 sierpnia 1949 w Czadzie) – cesarzowa Cesarstwa Środkowoafrykańskiego w latach 1977–1979, żona Jeana-Bedela Bokassy.

Nowy!!: Czad i Catherine Bokassa · Zobacz więcej »

Catherine Samba-Panza

Catherine Samba-Panza (ur. 26 czerwca 1954 w Ndżamenie) – środkowoafrykańska polityk i prawnik, od 2013 do 2014 burmistrz Bangi, pełniąca obowiązki prezydenta Republiki Środkowoafrykańskiej od 23 stycznia 2014 do 30 marca 2016.

Nowy!!: Czad i Catherine Samba-Panza · Zobacz więcej »

Causus

Causus – rodzaj jadowitych węży z podrodziny żmij (Viperinae) w rodzinie żmijowatych (Viperidae).

Nowy!!: Czad i Causus · Zobacz więcej »

César Abaya

César Abaya (ur. 12 października 1984 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz grający na pozycji prawego obrońcy.

Nowy!!: Czad i César Abaya · Zobacz więcej »

César Madalngué

César Madalngué (ur. 9 grudnia 1987 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz grający na pozycji prawego obrońcy.

Nowy!!: Czad i César Madalngué · Zobacz więcej »

CEMAC Cup 2007

CEMAC Cup 2007 jest to 4 edycja tego turnieju.

Nowy!!: Czad i CEMAC Cup 2007 · Zobacz więcej »

Centrochelys

Centrochelys – rodzaj żółwia z rodziny żółwi lądowych (Testudinidae).

Nowy!!: Czad i Centrochelys · Zobacz więcej »

Chad

Chad (Ceadda, Chad z Yorku, Cedda; data urodzenia nieznana; zm. 2 marca 672) – średniowieczny anglosaski duchowny, opat kilku klasztorów, biskup Northumbrii i Mercji, czczony jako święty w Kościele katolickim, prawosławnym i anglikańskim.

Nowy!!: Czad i Chad · Zobacz więcej »

Chalifa Haftar

Chalifa Bilkasim Haftar (arab. خليفة بالقاسمحفتر; ur. 7 listopada 1943 w Adżdabiji) – libijski wojskowy, dowódca armii podczas wojny czadyjsko-libijskiej.

Nowy!!: Czad i Chalifa Haftar · Zobacz więcej »

Chalil Ibrahim

Chalil Ibrahim (ur. 1957, zm. 25 grudnia 2011) – przywódca partyzantów zrzeszonych w ramach Ruchu Sprawiedliwości i Równości.

Nowy!!: Czad i Chalil Ibrahim · Zobacz więcej »

Charles de Gaulle

Charles André Joseph Marie de Gaulle (wym.; ur. 22 listopada 1890 w Lille, zm. 9 listopada 1970 w Colombey-les-Deux-Églises) – francuski polityk, generał brygady, mąż stanu i teoretyk wojskowości, w czasie II wojny światowej stał na czele ruchu Wolnej Francji, kontynuującego walkę z III Rzesząniezależnie od Francji Vichy.

Nowy!!: Czad i Charles de Gaulle · Zobacz więcej »

Charles Vandame

Charles Louis Joseph Vandame (ur. 30 czerwca 1928 w Colombes) – francuski duchowny rzymskokatolicki posługujący w Czadzie, w latach 1982-2003 arcybiskup Ndżameny.

Nowy!!: Czad i Charles Vandame · Zobacz więcej »

Cherbourg-en-Cotentin

Cherbourg-en-Cotentin – miasto i gmina we Francji, w regionie Normandia, w departamencie Manche, port nad kanałem La Manche, na półwyspie Cotentin.

Nowy!!: Czad i Cherbourg-en-Cotentin · Zobacz więcej »

Choroba weselbronska

Choroba weselbronska – zakaźna, niezaraźliwa, wirusowa choroba owiec.

Nowy!!: Czad i Choroba weselbronska · Zobacz więcej »

Chruściel derkaczowaty

Chruściel derkaczowaty, derkaczek, derkacz kureczkowaty (Crecopsis egregia) – gatunek ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae).

Nowy!!: Czad i Chruściel derkaczowaty · Zobacz więcej »

Clarisse Nomaye

Clarisse Nomaye z domu Nandogngar – adwokat z wykształcenia, czadyjska pisarka i poetka.

Nowy!!: Czad i Clarisse Nomaye · Zobacz więcej »

Constant Madtoingué

Constant Madtoingué (ur. 23 września 1987 w Sarh) – czadyjski piłkarz grający na pozycji prawego obrońcy.

Nowy!!: Czad i Constant Madtoingué · Zobacz więcej »

Cotontchad

Cotontchad (fr. Société cotonnière du Tchad) – przedsiębiorstwo czadyjskie, pozostające pod kontroląwładz Czadu, skupujące bawełnę na rynku wewnętrznym oraz eksportujące ten surowiec za granicę.

Nowy!!: Czad i Cotontchad · Zobacz więcej »

Cribrodyschirius jeanneli

Cribrodyschirius jeanneli – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny Scaritinae.

Nowy!!: Czad i Cribrodyschirius jeanneli · Zobacz więcej »

Cyclanorbis

Cyclanorbis – rodzaj żółwia z rodziny żółwiakowatych (Trionychidae).

Nowy!!: Czad i Cyclanorbis · Zobacz więcej »

Cynisca

Cynisca – rodzaj amfisben z rodziny Amphisbaenidae.

Nowy!!: Czad i Cynisca · Zobacz więcej »

Cyptus auriculatus

Cyptus auriculatus – gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych i podrodziny Tenebrioninae.

Nowy!!: Czad i Cyptus auriculatus · Zobacz więcej »

Cyraneczka płowa

Cyraneczka płowa (Anas capensis) – gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae).

Nowy!!: Czad i Cyraneczka płowa · Zobacz więcej »

Czad (jezioro)

Czad – jezioro bezodpływowe w środkowej Afryce, w Kotlinie Czadu, na pograniczu Czadu, Nigerii, Nigru i Kamerunu.

Nowy!!: Czad i Czad (jezioro) · Zobacz więcej »

Czad (ujednoznacznienie)

;Geografia.

Nowy!!: Czad i Czad (ujednoznacznienie) · Zobacz więcej »

Czad na letnich igrzyskach olimpijskich

Reprezentanci Czadu występująna letnich igrzyskach olimpijskich od 1964 roku.

Nowy!!: Czad i Czad na letnich igrzyskach olimpijskich · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1964

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1964 reprezentowało 2 zawodników, byli to sami mężczyźni.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1964 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1968

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1968 reprezentowało 3 zawodników, byli to sami mężczyźni.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1968 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1972

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1972 reprezentowało 4 zawodników, byli to sami mężczyźni.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1972 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1984

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1984 reprezentowało 3 zawodników, byli to sami mężczyźni.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1984 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1988

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1988 reprezentowało 6 zawodników, byli to sami mężczyźni.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1988 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1992

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1992 reprezentowało 6 zawodników, 5 mężczyzn i 1 kobieta.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1992 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1996

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1996 reprezentowało 4 zawodników, 3 mężczyzn i 1 kobieta.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1996 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2000

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2000 reprezentowało 2 zawodników, 1 mężczyzna i 1 kobieta.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2000 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2004

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2004 reprezentowało 2 sportowców.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2004 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2008

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2008 reprezentowało dwoje zawodników – oboje wystartowali w lekkoatletyce.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2008 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2012

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2012, które odbyły się w Londynie, reprezentowało 2 zawodniczki.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2012 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2016

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2016 w Rio de Janeiro reprezentowało 2 zawodników.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2016 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2020

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2020 – występ kadry sportowców reprezentujących Czad na igrzyskach olimpijskich, które odbyły się w Tokio w Japonii, w dniach 23 lipca - 8 sierpnia 2021 roku.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2020 · Zobacz więcej »

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich Młodzieży 2010

Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich Młodzieży 2010 w Singapurze reprezentowało 2 sportowców w 1 dyscyplinie.

Nowy!!: Czad i Czad na Letnich Igrzyskach Olimpijskich Młodzieży 2010 · Zobacz więcej »

Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2011

Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2011 reprezentowany był przez dwóch zawodników.

Nowy!!: Czad i Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2011 · Zobacz więcej »

Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2013

Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2013 – reprezentacja Czadu podczas mistrzostw świata w Moskwie liczyła 1 zawodnika.

Nowy!!: Czad i Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2013 · Zobacz więcej »

Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2015

Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2015 – reprezentacja Czadu podczas Mistrzostw Świata w Pekinie liczyła 1 zawodnika, który nie zdobył medalu.

Nowy!!: Czad i Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2015 · Zobacz więcej »

Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2017

Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2017 – reprezentacja Czadu podczas Mistrzostw Świata w Londynie liczyła 1 zawodnika, który nie zdobył medalu.

Nowy!!: Czad i Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2017 · Zobacz więcej »

Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2019

Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2019 – reprezentacja Czadu podczas mistrzostw świata w Doha liczyła tylko jednego zawodnika, sprintera Bachir Mahamat.

Nowy!!: Czad i Czad na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce 2019 · Zobacz więcej »

Czadyjska odmiana języka arabskiego

Czadyjska odmiana języka arabskiego (lokalnie znana jako arabski szuwa/shuwa/shua/suwa;, również baggara, arabski zachodniosudański) – jeden z regionalnych dialektów języka arabskiego.

Nowy!!: Czad i Czadyjska odmiana języka arabskiego · Zobacz więcej »

Czadyjski Komitet Olimpijski i Sportowy

Czadyjski Komitet Olimpijski i Sportowy (fr. Comité Olympique et Sportif Tchadien) – czadyjskie stowarzyszenie związków i organizacji sportowych.

Nowy!!: Czad i Czadyjski Komitet Olimpijski i Sportowy · Zobacz więcej »

Czadyjskie Siły Powietrzne

MiG-29 w barwach Czadyjskich Sił Powietrznych Czadyjski Su-25 Siły powietrzne Czadu (fr. Force Aériene Tchadienne) utworzone zostały w 1961 r. Początkowo w czadyjskim lotnictwie wojskowym służyło ok.

Nowy!!: Czad i Czadyjskie Siły Powietrzne · Zobacz więcej »

Czagra senegalska

Czagra senegalska (Tchagra senegalus) – gatunek średniego, płochliwego ptaka z rodziny dzierzbików (Malaconotidae).

Nowy!!: Czad i Czagra senegalska · Zobacz więcej »

Czart szybowiec

Czart szybowiec (Exhyalanthrax afer) – gatunek muchówki z rodziny bujankowatych i podrodziny Exoprosopinae.

Nowy!!: Czad i Czart szybowiec · Zobacz więcej »

Czas zachodnioafrykański

Czas zachodnioafrykański (ang. West Africa Time, WAT) – strefa czasowa, odpowiadająca czasowi słonecznemu południka 15°E, który różni się o 1 godzinę od uniwersalnego czasu koordynowanego (UTC+01:00).

Nowy!!: Czad i Czas zachodnioafrykański · Zobacz więcej »

Dagana

* Dagana – miasto i departament w Senegalu.

Nowy!!: Czad i Dagana · Zobacz więcej »

Dariusz Wroński

Dariusz Wroński (ur. 23 lipca 1960 w Ostaszewie) – polski pilot wojskowy; generał brygady Wojska Polskiego; dowódca 49 pułku śmigłowców bojowych (1999–2006); dowódca 25 Brygady Kawalerii Powietrznej (2008–2010); dowódca 1 Brygady Lotnictwa Wojsk Lądowych (2014–2015).

Nowy!!: Czad i Dariusz Wroński · Zobacz więcej »

Dassault Mirage F1

Mirage F1 – francuski jednomiejscowy myśliwiec przewagi powietrznej i samolot szturmowy zbudowany przez wytwórnię Dassault Aviation.

Nowy!!: Czad i Dassault Mirage F1 · Zobacz więcej »

Dassault Mirage IV

Le Bourget Dassault Mirage IV – francuski ponaddźwiękowy bombowiec strategiczny oraz samolot rozpoznawczy wytwórni Dassault z okresu zimnej wojny.

Nowy!!: Czad i Dassault Mirage IV · Zobacz więcej »

Dasypeltis

D. atra''''' Dasypeltis – rodzaj węży z podrodziny Colubrinae w rodzinie połozowatych (Colubridae).

Nowy!!: Czad i Dasypeltis · Zobacz więcej »

David Nedingam Naibei

David Nedingam Naibei – czadyjski pisarz młodego pokolenia, student prawa na Uniwersytecie Emi Koussi w Ndżamenie.

Nowy!!: Czad i David Nedingam Naibei · Zobacz więcej »

Dżandżawidzi

Dżandżawid na koniu. Dżandżawidzi (ang. - Janjaweed, arab. - جنجويد.

Nowy!!: Czad i Dżandżawidzi · Zobacz więcej »

Dekolonizacja muzeów

Dekolonizacja muzeów – ruch wymierzony w pisanie historii kolekcji muzealnych, organizowanie wystaw i prowadzenie działalności edukacyjnej w duchu dekolonizacji wiedzy.

Nowy!!: Czad i Dekolonizacja muzeów · Zobacz więcej »

Delta Force: Xtreme

Delta Force: Xtreme – gra komputerowa z gatunku strzelanek pierwszoosobowych wydana 21 kwietnia 2005 przez studio NovaLogic, należąca do serii Delta Force.

Nowy!!: Czad i Delta Force: Xtreme · Zobacz więcej »

Delwa Kassiré Koumakoye

Delwa Kassiré Koumakoye (ur. 31 grudnia 1949) – czadyjski polityk, premier Czadu od 26 lutego 2007 do 16 kwietnia 2008.

Nowy!!: Czad i Delwa Kassiré Koumakoye · Zobacz więcej »

Diecezja Koumra

Diecezja Koumra – diecezja rzymskokatolicka w Czadzie, z siedzibąw Koumra.

Nowy!!: Czad i Diecezja Koumra · Zobacz więcej »

Diecezja Sarh

Diecezja Sarh – diecezja rzymskokatolicka w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Diecezja Sarh · Zobacz więcej »

Diego Causero

Diego Causero (ur. 13 stycznia 1940 w Moimacco we Włoszech) – duchowny katolicki, arcybiskup, emerytowany nuncjusz apostolski.

Nowy!!: Czad i Diego Causero · Zobacz więcej »

Diffa (departament)

Diffa – departament w południowo-wschodnim Nigrze, w regionie Diffa.

Nowy!!: Czad i Diffa (departament) · Zobacz więcej »

Diffa (region)

Diffa – region we wschodnim Nigrze.

Nowy!!: Czad i Diffa (region) · Zobacz więcej »

Djekoundakom Djerayom

Djekoundakom Elie Djerayom (ur. 12 marca 1996) – czadyjski zapaśnik walczący w obu stylach.

Nowy!!: Czad i Djekoundakom Djerayom · Zobacz więcej »

Djidingar Dono Ngardoum

Djidingar Dono Ngardoum (ur. 1928, zm. 19 lutego 2000) – czadyjski polityk, premier Czadu w roku 1982.

Nowy!!: Czad i Djidingar Dono Ngardoum · Zobacz więcej »

Djimalde Dossengar

Djimalde Dossengar (ur. 31 grudnia 1978) – czadyjski piłkarz grający na pozycji prawego obrońcy.

Nowy!!: Czad i Djimalde Dossengar · Zobacz więcej »

Djimotoum Yonoudjim Yannick

Djimotoum Yonoudjim Yannick – czadyjski pisarz, poeta, eseista młodego pokolenia.

Nowy!!: Czad i Djimotoum Yonoudjim Yannick · Zobacz więcej »

Djimrangar Dadnadji

Joseph Djimrangar Dadnadji (ur. 1 stycznia 1954 w Bébopen, zm. 31 grudnia 2019 w Ndżamenie) – czadyjski polityk, minister w latach 2002–2004 oraz 2010–2011.

Nowy!!: Czad i Djimrangar Dadnadji · Zobacz więcej »

Doba (miasto w Czadzie)

Doba – miasto w południowym Czadzie, nad rzekąLogone, w regionie Logone Oriental.

Nowy!!: Czad i Doba (miasto w Czadzie) · Zobacz więcej »

Dominique Tinoudji

Dominique Tinoudji (ur. 8 sierpnia 1973 w Manli) – czadyjski duchowny katolicki, biskup Pala od 2021.

Nowy!!: Czad i Dominique Tinoudji · Zobacz więcej »

Domowie

Domowie lub Doma (w języku domari dosłownie „ludzie”) – grupa etniczna pochodzenia indyjskiego zamieszkująca kraje Bliskiego Wschodu.

Nowy!!: Czad i Domowie · Zobacz więcej »

Don McCullin

Donald McCullin (ur. 9 października 1935 w Londynie) – brytyjski fotoreporter, znany głównie z reportaży wojennych i społecznych.

Nowy!!: Czad i Don McCullin · Zobacz więcej »

Dorota Kozioł

Dorota Kozioł (ur. 1951 w Tarnobrzegu–Machowie) – poetka, dziennikarka, pisarka, malarka, regionalistka popularyzująca kulturę regionu tarnobrzeskiego.

Nowy!!: Czad i Dorota Kozioł · Zobacz więcej »

Douglas A-1 Skyraider

Douglas A-1 (pierwotnie AD) Skyraider – amerykański pokładowy samolot szturmowy, w służbie od 1946 do lat 70., produkowany także w wersjach specjalistycznych, głównie wczesnego ostrzegania i walki radioelektronicznej.

Nowy!!: Czad i Douglas A-1 Skyraider · Zobacz więcej »

Dourbali

Dourbali – miasto w Czadzie, w regionie Chari-Baguirmi, departament Baguirmi; 17 682 mieszkańców (2005), położone 98 km od Ndżameny.

Nowy!!: Czad i Dourbali · Zobacz więcej »

Drakunkuloza

Drakunkuloza – choroba pasożytnicza wywoływana przez nitkowca podskórnego (Dracunculus medinensis).

Nowy!!: Czad i Drakunkuloza · Zobacz więcej »

Drozdówka rdzawa

Drozdówka rdzawa (Cercotrichas galactotes) – gatunek niewielkiego ptaka lądowego z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae).

Nowy!!: Czad i Drozdówka rdzawa · Zobacz więcej »

Duala (miasto)

Duala (ang., fr. Douala) – największe miasto Kamerunu, stolica Regionu Nadmorskiego i departamentu Wouri, ważny port morski nad ZatokąGwinejskąoraz lotnisko międzynarodowe i krajowe.

Nowy!!: Czad i Duala (miasto) · Zobacz więcej »

Dzbaniwo

Owoc dzbaniwa kalebasowego Dzbaniwo (Crescentia L.) – rodzaj drzew z rodziny bignoniowatych.

Nowy!!: Czad i Dzbaniwo · Zobacz więcej »

Echis

Echis – rodzaj jadowitych węży z podrodziny żmij (Viperinae) w rodzinie żmijowatych (Viperidae).

Nowy!!: Czad i Echis · Zobacz więcej »

Edmond Djitangar

Edmond Djitangar (ur. 2 listopada 1952 w Bekoro) – czadyjski duchowny katolicki, arcybiskup Ndżameny od 2016.

Nowy!!: Czad i Edmond Djitangar · Zobacz więcej »

Elapsoidea

Elapsoidea – rodzaj jadowitych węży z rodziny zdradnicowatych (Elapidae).

Nowy!!: Czad i Elapsoidea · Zobacz więcej »

Emi Kussi

Mniejsza kaldera wewnętrzna ''Era Kohor'' Emi Kussi (Emi Koussi) także ang. Mount Koussi – wysoki, wygasły wulkan tarczowy na południowo-wschodnim krańcu masywu wulkanicznego Tibesti na Saharze, w północno-zachodnim Czadzie; najwyższy szczyt na terenie Czadu i Sahary.

Nowy!!: Czad i Emi Kussi · Zobacz więcej »

Emmanuel Nadingar

Emanuel Nadingar (ur. 1951 w Bebidji), czadyjski polityk, były minister, premier Czadu od 5 marca 2010 do 21 stycznia 2013.

Nowy!!: Czad i Emmanuel Nadingar · Zobacz więcej »

Ennedi

Ennedi to wyżyna w środkowej części Sahary w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Ennedi · Zobacz więcej »

Eparchia północnoafrykańska

Eparchia północnoafrykańska – jedna z eparchii Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, z siedzibąw Kairze.

Nowy!!: Czad i Eparchia północnoafrykańska · Zobacz więcej »

ERC 90 Sagaie

ERC 90 Sagaie jest bojowym wozem rozpoznawczym produkcji francuskiej.

Nowy!!: Czad i ERC 90 Sagaie · Zobacz więcej »

Erycinae

Erycinae – monotypowa podrodzina węży z rodziny dusicielowatych (Boidae), zawierająca ok. 10 gatunków niewielkich, krępych i masywnych dusicieli.

Nowy!!: Czad i Erycinae · Zobacz więcej »

Esaïe Djikoloum

Esaïe Djikoloum (ur. 3 października 1991 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz grający na pozycji prawoskrzydłowego.

Nowy!!: Czad i Esaïe Djikoloum · Zobacz więcej »

EUFOR

EUFOR – określenie wojsk użytych podczas misji pokojowych Unii Europejskiej w Bośni i Hercegowinie – EUFOR Althea, Demokratycznej Republice Konga – EUFOR DR Kongo i Czadzie – EUFOR Tchad/RCA.

Nowy!!: Czad i EUFOR · Zobacz więcej »

EUFOR Tchad/RCA

Polscy żołnierze podczas patrolu. Baretka medaluza ''EUFOR Tchad/RCA''. EUFOR Tchad/RCA z francuska lub European Union Force Chad/CAR po angielsku - misja pokojowa sił zbrojnych UE w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej, podjęta w końcu 2007 r. EUFOR Chad/CAR korzysta także z mandatu Rady Bezpieczeństwa ONZ jako MINURCAT - siły ONZ ds.

Nowy!!: Czad i EUFOR Tchad/RCA · Zobacz więcej »

Eulophia

''Eulophia bouliawongo'' ''Eulophia guineensis'' ''Eulophia ochreata'' ''Eulophia spectabilis'' ''Eulophia walleri'' Eulophia – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae).

Nowy!!: Czad i Eulophia · Zobacz więcej »

Ezechiel Ndouassel

Ezechiel Ndouassel (ur. 22 kwietnia 1988 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz występujący na pozycji napastnika.

Nowy!!: Czad i Ezechiel Ndouassel · Zobacz więcej »

Fada

Lokalizacja miasta na mapie fiz Wielbłądy w guelcie d'Archei, niedaleko Fady Fada – miasto w północno-wschodnim Czadzie, stolica regionu Ennedi i departamentu Ennedi Ouest.

Nowy!!: Czad i Fada · Zobacz więcej »

Faris Haroun

Faris Haroun (ur. 22 września 1985 w Brukseli) – piłkarz belgijski podchodzenia czadyjskiego grający na pozycji środkowego pomocnika.

Nowy!!: Czad i Faris Haroun · Zobacz więcej »

Faya

Faya, Faya-Largeau, Largeau – miasto w Czadzie, stolica regionu Borku (dawniej regionu Bourkou-Ennedi-Tibesti obejmującego cały północny Czad) oraz departamentu Borkou; 13 400 mieszkańców (2005).

Nowy!!: Czad i Faya · Zobacz więcej »

Félix Éboué

paryskim Panteonie Félix Éboué (ur. 26 grudnia 1884 w Kajennie, zm. 17 maja 1944 w Kairze) – francuski administrator kolonialny, pierwszy czarnoskóry francuski gubernator.

Nowy!!: Czad i Félix Éboué · Zobacz więcej »

Félix Malloum

Félix Malloum (ur. 10 września 1932, zm. 12 czerwca 2009) – czadyjski polityk, generał, członek Czadyjskiej Partii Postępu (PPT).

Nowy!!: Czad i Félix Malloum · Zobacz więcej »

Ferdinand Gassina

Ferdinand Gassina (ur. 13 listopada 1992 w Bongor) – czadyjski piłkarz grający na pozycji środkowego pomocnika.

Nowy!!: Czad i Ferdinand Gassina · Zobacz więcej »

Fianga

Fianga – miasto w Czadzie, w regionie Mayo-Kebbi Est, departament Mont d'Illi; położone przy granicy z Kamerunem.

Nowy!!: Czad i Fianga · Zobacz więcej »

Fianga (jezioro)

Fianga – jezioro w regionie Mayo-Kebbi Est w południowo-zachodnim Czadzie na granicy z Kamerunem.

Nowy!!: Czad i Fianga (jezioro) · Zobacz więcej »

FIM-43 Redeye

FIM-43 Redeye – przenośny przeciwlotniczy zestaw rakietowy pierwszej generacji, samonaprowadzający na podczerwień, produkowany w Stanach Zjednoczonych przez General Dynamics w latach 60.

Nowy!!: Czad i FIM-43 Redeye · Zobacz więcej »

Fitri

Fitri – jezioro w Czadzie, leżące ok.

Nowy!!: Czad i Fitri · Zobacz więcej »

Flagi państw świata

Flagi państw – lista flag państwowych obowiązujących we wszystkich państwach, wliczając państwa nieuznawaneStan na rok 2022.

Nowy!!: Czad i Flagi państw świata · Zobacz więcej »

François Bozizé

François Bozizé Yangouvonda, wym.

Nowy!!: Czad i François Bozizé · Zobacz więcej »

François Jacob

François Jacob (ur. 17 czerwca 1920 w Nancy, zm. 19 kwietnia 2013 w Paryżu) – francuski genetyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny, którąotrzymał wraz z Monod i Lwoff, w roku 1965 za odkrycie mRNA i wyjaśnienie mechanizmu regulacji ekspresji genów.

Nowy!!: Czad i François Jacob · Zobacz więcej »

François Tombalbaye

François Tombalbaye, znany także jako Ngarta Tombalbaye lub N'Garta Tombalbaye (ur. 15 czerwca 1918, zm. 13 kwietnia 1975) – czadyjski polityk, pierwszy prezydent niepodległego Czadu.

Nowy!!: Czad i François Tombalbaye · Zobacz więcej »

François-Xavier Yombandje

François-Xavier Yombandje (ur. 9 lipca 1956 w Koumra) – czadyjski duchowny rzymskokatolicki posługujący w Republice Środkowoafrykańskiej, w latach 2004-2009 biskup Bossangoa.

Nowy!!: Czad i François-Xavier Yombandje · Zobacz więcej »

Françoise Claustre

Françoise Claustre (Françoise Treinen-Claustre, ur. 8 lutego 1937, zm. 3 września 2006 w Montauriol) – francuska archeolog znana przede wszystkim z uprowadzenia przez czadyjskiego rebelianta Hissène Habré i niewoli w jakiej pozostawała w latach 1974–1977.

Nowy!!: Czad i Françoise Claustre · Zobacz więcej »

Francja

Francja (IPA), Republika Francuska – państwo, którego część metropolitalna znajduje się w Europie Zachodniej oraz częściowo w Europie Południowej (Oksytania, Korsyka), posiadające także zamorskie terytoria na innych kontynentach.

Nowy!!: Czad i Francja · Zobacz więcej »

Franco Coppola

Franco Coppola (ur. 31 marca 1957 w Maglie) – włoski duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski w Belgii i Luksemburgu.

Nowy!!: Czad i Franco Coppola · Zobacz więcej »

Francuska Afryka Równikowa

Francuska Afryka Równikowa (AEF) – federacja francuskich kolonii w środkowej Afryce, między rzekąKongo a Saharą.

Nowy!!: Czad i Francuska Afryka Równikowa · Zobacz więcej »

Francuskie imperium kolonialne

Mapa dawnych i obecnych terytoriów zależnych Francji Francuskie imperium kolonialne – Francja wkroczyła na arenę wielkich imperiów kolonialnych na początku XVII wieku, a założenia jej polityki kolonialnej zostały ukształtowane przez kardynała Armanda Jeana Richelieu.

Nowy!!: Czad i Francuskie imperium kolonialne · Zobacz więcej »

Frankolin jarzębaty

Frankolin jarzębaty (Campocolinus schlegelii) − gatunek średniej wielkości afrykańskiego ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae).

Nowy!!: Czad i Frankolin jarzębaty · Zobacz więcej »

Front dla Zmiany i Zgody w Czadzie

Front dla Zmiany i Zgody w Czadzie, FACT (fr. Front pour l’Alternance et la Concorde au Tchad) – organizacja polityczna i militarna utworzona w kwietniu 2016 roku w miejscowości Tanua na północy Czadu przez Mahamata Mahdi Aliego i Mahamata Nuri.

Nowy!!: Czad i Front dla Zmiany i Zgody w Czadzie · Zobacz więcej »

Fulbe

Fulbe (zwani także: Fulanie, Fulbeje, Fula, Foulah, Peulh i Peul) – grupa ludów zamieszkujących głównie kraje Afryki Zachodniej.

Nowy!!: Czad i Fulbe · Zobacz więcej »

Fur

* Fur – grupa etniczna w zachodnim Sudanie.

Nowy!!: Czad i Fur · Zobacz więcej »

Fur (grupa etniczna)

Obszar zamieszkany przez Fur w Sudanie Fur (For, Furawi) – grupa etniczna w Afryce.

Nowy!!: Czad i Fur (grupa etniczna) · Zobacz więcej »

G5 Sahel

G5 Sahel (G5S) – grupa pięciu państw Afryki (Regionu Sahel) – Burkiny Faso, Czadu, Mali, Mauretanii i Nigru, której celem jest współpraca ekonomiczna i wojskowa państw członkowskich.

Nowy!!: Czad i G5 Sahel · Zobacz więcej »

Gabon

Region Gabonu Gabon, Republika Gabońska – państwo położone w środkowej Afryce nad Oceanem Atlantyckim.

Nowy!!: Czad i Gabon · Zobacz więcej »

Gampsoacantha

Gampsoacantha – rodzaj pluskwiaków z podrzędu różnoskrzydłych, rodziny smukleńcowatych i podrodziny Gampsocorinae.

Nowy!!: Czad i Gampsoacantha · Zobacz więcej »

Gana Abba Kimet

Gana Abba Kimet (ur. 12 maja 1946) - czadyjski olimpijczyk, lekkoatleta, sprinter.

Nowy!!: Czad i Gana Abba Kimet · Zobacz więcej »

Garnizon Bydgoszcz

Komendy Garnizonu Bydgoszcz przy ul. Warszawskiej Garnizon Bydgoszcz – garnizon wojskowy w Polsce zlokalizowany w Bydgoszczy.

Nowy!!: Czad i Garnizon Bydgoszcz · Zobacz więcej »

Gatunki żółwi objęte ochroną i ograniczeniami w Unii Europejskiej i na świecie

Przewożenie przez granice państwowe gatunków chronionych wymaga zezwolenia, przewożenie bez zezwolenia traktowane jest jak przemyt i polega karze.

Nowy!!: Czad i Gatunki żółwi objęte ochroną i ograniczeniami w Unii Europejskiej i na świecie · Zobacz więcej »

Gazela piaskowa

Gazela piaskowa (Gazella leptoceros) – ssak kopytny z rodziny wołowatych.

Nowy!!: Czad i Gazela piaskowa · Zobacz więcej »

Gazelka płocha

Gazelka płocha, dawniej: mhor (Nanger dama) – gatunek ssaka kopytnego z rodziny wołowatych (Bovidae), o rozmiarach znacznie większych od innych gatunków gazeli, zamieszkujący pustynne i suche stepowe obszary Afryki północnej, w pasie południowej części Sahary od Atlantyku po Sudan.

Nowy!!: Czad i Gazelka płocha · Zobacz więcej »

Góralek skalny

Góralek skalny (Procavia capensis) – gatunek ssaka z rodziny góralkowatych (Procaviidae) zamieszkujący kontynent afrykański, Półwysep Arabski, Bliski Wschód, aż po Turcję.

Nowy!!: Czad i Góralek skalny · Zobacz więcej »

Geografia Czadu

Mapa Czadu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej Zdjęcia zanikającego jeziora Czad na przestrzeni lat 1973–2001 Akacja – jedno z drzew wyróżniających się w krajobrazie Czadu Żyrafa – jeden z najliczniej występujących ssaków w Czadzie Ulica w stolicy państwa – Ndżamena Geografia Czadu – dziedzina nauki zajmująca się badaniem Czadu pod względem geograficznym.

Nowy!!: Czad i Geografia Czadu · Zobacz więcej »

Geografia Kamerunu

Mapa Kamerunu Kamerun jest państwem położonym w zachodniej części Afryki nad Oceanem Atlantyckim.

Nowy!!: Czad i Geografia Kamerunu · Zobacz więcej »

Geografia Libii

Położenie Libii Libia – zdjęcie satelitarne Miasta Libii Geografia Libii – dziedzina nauki zajmująca się badaniem Libii pod względem geograficznym.

Nowy!!: Czad i Geografia Libii · Zobacz więcej »

Geografia Nigerii

Mapa Nigerii Nigeria jest dużym państwem afrykańskim położonym w Afryce Zachodniej nad ZatokąGwinejską.

Nowy!!: Czad i Geografia Nigerii · Zobacz więcej »

Geografia Nigru

Mapa Nigru Niger jest dużym państwem leżącym w Afryce Zachodniej.

Nowy!!: Czad i Geografia Nigru · Zobacz więcej »

Geografia Republiki Środkowoafrykańskiej

Mapa Republiki Środkowoafrykańskiej Republika Środkowoafrykańska to średniej wielkości państwo położone w centralnej części kontynentu afrykańskiego.

Nowy!!: Czad i Geografia Republiki Środkowoafrykańskiej · Zobacz więcej »

Geografia Sudanu

Sudan jest trzecim pod względem powierzchni państwem afrykańskim, położonym w północno-wschodniej części kontynentu, nad Morzem Czerwonym.

Nowy!!: Czad i Geografia Sudanu · Zobacz więcej »

Georges-Hilaire Dupont

Georges-Hilaire Dupont OMI (ur. 16 listopada 1919 w Virey, zm. 29 stycznia 2020 w Saint-Hilaire-du-Harcouët) – francuski duchowny rzymskokatolicki posługujący w Czadzie, w latach 1964–1975 biskup Pala.

Nowy!!: Czad i Georges-Hilaire Dupont · Zobacz więcej »

Gereza abisyńska

Gereza abisyńska (Colobus guereza) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny gerez (Colobinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).

Nowy!!: Czad i Gereza abisyńska · Zobacz więcej »

Ghana

Ghana (Republika Ghany, ang. Republic of Ghana) – państwo w zachodniej Afryce nad Oceanem Atlantyckim.

Nowy!!: Czad i Ghana · Zobacz więcej »

Giętkoząb groszkoplamy

Giętkoząb groszkoplamy (Synodontis ocellifer) – gatunek słodkowodnej ryby sumokształtnej z rodziny pierzastowąsowatych (Mochokidae).

Nowy!!: Czad i Giętkoząb groszkoplamy · Zobacz więcej »

Giraffa camelopardalis antiquorum

Giraffa camelopardalis antiquorum – podgatunek żyrafy spotykany na północy Kamerunu, w południowym Czadzie, Republice Środkowoafrykańskiej i prawdopodobnie również na zachodzie Sudanu.

Nowy!!: Czad i Giraffa camelopardalis antiquorum · Zobacz więcej »

Giraffa jumae

Giraffa jumae – wymarły gatunek ssaka parzystokopytnego z rodziny żyrafowatych.

Nowy!!: Czad i Giraffa jumae · Zobacz więcej »

Giuseppe Laterza

Giuseppe Laterza (ur. 12 listopada 1970 w Conversano) – włoski duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski w Republice Środkowoafrykańskiej i Czadzie.

Nowy!!: Czad i Giuseppe Laterza · Zobacz więcej »

Glorioza

''Gloriosa modesta'' Glorioza (Gloriosa L.) – rodzaj wieloletnich, ziemnopączkowych pnączy z rodziny zimowitowatych, obejmujący 10 gatunków pochodzących z tropikalnej i południowej Afryki.

Nowy!!: Czad i Glorioza · Zobacz więcej »

Glorioza wspaniała

Pokrój Kwiat Glorioza wspaniała (Gloriosa superba L.) – gatunek pnącza z rodziny zimowitowatych, pochodzący z Afryki i Azji, naturalizowany w Australii i Oceanii, uprawiany w Europie i Ameryce.

Nowy!!: Czad i Glorioza wspaniała · Zobacz więcej »

Gonionotophis

Gonionotophis – rodzaj węży z podrodziny Lamprophiinae w rodzinie Lamprophiidae.

Nowy!!: Czad i Gonionotophis · Zobacz więcej »

Goré

Goré – miasto w południowym Czadzie, w Regionie Logon Wschodnim.

Nowy!!: Czad i Goré · Zobacz więcej »

Gorączka O'nyong-nyong

Gorączka O'nyong-nyong (O'nyong'nyong) – choroba wirusowa występująca epidemicznie w Afryce.

Nowy!!: Czad i Gorączka O'nyong-nyong · Zobacz więcej »

Gordon Wetherell

Gordon Wetherell (ur. 1948) – brytyjski dyplomata i polityk, gubernator Turks i Caicos od 5 sierpnia 2008.

Nowy!!: Czad i Gordon Wetherell · Zobacz więcej »

Gori

Gori – miasto we wschodniej Gruzji, stolica regionu Wewnętrzna Kartlia.

Nowy!!: Czad i Gori · Zobacz więcej »

Gori (Czad)

Gori – wieś w południowym Czadzie, nad rzekąSzari.

Nowy!!: Czad i Gori (Czad) · Zobacz więcej »

Gospodarka Republiki Środkowoafrykańskiej

Gospodarka Republiki Środkowoafrykańskiej – gospodarka rynkowa, jeden z najbiedniejszych i najmniej rozwiniętych krajów świata.

Nowy!!: Czad i Gospodarka Republiki Środkowoafrykańskiej · Zobacz więcej »

Goukouni Oueddei

Goukouni Oueddei (ur. 1944) – polityk czadyjski, prezydent Czadu w roku 1979 oraz ponownie w latach 1979–1982.

Nowy!!: Czad i Goukouni Oueddei · Zobacz więcej »

Goundi

Goundi – miasto w Czadzie, w regionie Mandoul, departament Mandoul Oriental; 10 052 mieszkańców (2005), położone ok.

Nowy!!: Czad i Goundi · Zobacz więcej »

Gounou Gaya

Gounou Gaya – miasto w Czadzie, w regionie Mayo-Kebbi Est, departament Kabbia; 9521 mieszkańców (2005), położone ok.

Nowy!!: Czad i Gounou Gaya · Zobacz więcej »

Goz Beïda

Wejście do zbudowanej w Goz Beïda twierdzy, wzniesionej z cegieł suszonych na słońcu (1918) Goz Beïda – miasto we wschodnim Czadzie, ośrodek administracyjny regionu Sila oraz departamentu Kimiti.

Nowy!!: Czad i Goz Beïda · Zobacz więcej »

Granica czadyjsko-libijska

Granica czadyjsko-libijska − granica międzypaństwowa pomiędzy Libiąi Czadem o długości 1055 kilometrów.

Nowy!!: Czad i Granica czadyjsko-libijska · Zobacz więcej »

Granica libijsko-nigerska

Granica libijsko-nigerska − granica międzypaństwowa pomiędzy Libiąi Nigrem o długości 354 kilometrów.

Nowy!!: Czad i Granica libijsko-nigerska · Zobacz więcej »

Granica libijsko-sudańska

Granica libijsko-sudańska – granica międzypaństwowa pomiędzy Libiąi Sudanem o długości 383 kilometrów.

Nowy!!: Czad i Granica libijsko-sudańska · Zobacz więcej »

Grayiinae

Grayiinae – monotypowa podrodzina węży z rodziny połozowatych (Colubridae).

Nowy!!: Czad i Grayiinae · Zobacz więcej »

Grudzień 2013

”, tak aby były widoczne w portalu Aktualności).

Nowy!!: Czad i Grudzień 2013 · Zobacz więcej »

Grudzień 2015

", tak aby były widoczne w portalu Aktualności).

Nowy!!: Czad i Grudzień 2015 · Zobacz więcej »

Grupa 77

Państwa Grupy 77 Grupa 77 – luźna forma współpracy państw rozwijających się utworzona 15 czerwca 1964 r. Stanowi międzynarodowe forum dyskusji na temat sposobów i metod przebudowy międzynarodowych stosunków gospodarczych, w celu zwiększenia transferu środków finansowych z państw bogatej Północy na rzecz biedniejszego Południa.

Nowy!!: Czad i Grupa 77 · Zobacz więcej »

Grzegorz Hałupka

Grzegorz Hałupka (ur. 28 listopada 1970 w Chorzowie) – generał brygady Wojska Polskiego; dowódca 6 Brygady Powietrznodesantowej w latach 2016–2018; członek Rady ds.

Nowy!!: Czad i Grzegorz Hałupka · Zobacz więcej »

Guélengdeng

Guélengdeng – miasto w Czadzie, w regionie Mayo-Kebbi Est, departament Mayo Lemie; 11 379 mieszkańców (2005), położone 140 km na południowy wschód od Ndżameny.

Nowy!!: Czad i Guélengdeng · Zobacz więcej »

Gulnoza Matniyazova

Gulnoza Jumaboy qizi Matniyazova (ur. 10 sierpnia 1994) – uzbecka judoczka.

Nowy!!: Czad i Gulnoza Matniyazova · Zobacz więcej »

Gunther Holtorf

Gunther Holtorf (ur. 4 lipca 1937 w Getyndze, zm. 4 października 2021) – niemiecki podróżnik, który w latach 1989–2014 odbył podróż dookoła świata w Mercedesie 300GD, odwiedzając 180 państw.

Nowy!!: Czad i Gunther Holtorf · Zobacz więcej »

Guziec zwyczajny

Guziec zwyczajny (Phacochoerus africanus) – ssak parzystokopytny z rodziny świniowatych.

Nowy!!: Czad i Guziec zwyczajny · Zobacz więcej »

Gwiazda Czadu

Gwiazda Czadu – polskie odznaczenie pamiątkowe przyznawane uczestnikom Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Republice Czadu i Republice Środkowoafrykańskiej.

Nowy!!: Czad i Gwiazda Czadu · Zobacz więcej »

Habenaria

Habenaria medusa Habenaria pantlingiana Habenaria plantaginea Habenaria praestans Habenaria rhodocheila Habenaria procera Habenaria – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae).

Nowy!!: Czad i Habenaria · Zobacz więcej »

Haki Rozzi Ali

Haki Rozzi Ali – czadyjski pisarz, poeta, eseista młodego pokolenia.

Nowy!!: Czad i Haki Rozzi Ali · Zobacz więcej »

Hamadoun Touré

Hamadoun Touré (ur. 3 września 1953) en – malijski inżynier i menadżer.

Nowy!!: Czad i Hamadoun Touré · Zobacz więcej »

Haroun Kabadi

Haroun Kabadi (ur. 29 kwietnia 1949 w Dindjebo) – czadyjski polityk, premier Czadu w latach 2002–2003.

Nowy!!: Czad i Haroun Kabadi · Zobacz więcej »

Hassan Diallo

Syriakata Hassan Diallo (ur. 3 marca 1978 w Bol) – czadyjski piłkarz grający na pozycji defensywnego pomocnika.

Nowy!!: Czad i Hassan Diallo · Zobacz więcej »

Hassan Hissein

Hassan Hissein (ur. 20 maja 1992 w Wadi Fira) – czadyjski piłkarz grający na pozycji środkowego obrońcy.

Nowy!!: Czad i Hassan Hissein · Zobacz więcej »

Hemidactylus

Hemidactylus – rodzaj jaszczurek z rodziny gekonowatych (Gekkonidae).

Nowy!!: Czad i Hemidactylus · Zobacz więcej »

Hemirhagerrhis

Hemirhagerrhis – rodzaj węży z podrodziny Psammophiinae w rodzinie Lamprophiidae.

Nowy!!: Czad i Hemirhagerrhis · Zobacz więcej »

Hemisus guineensis

Hemisus guineensis – gatunek afrykańskiego płaza bezogonowego z rodziny prosiakowatych (Hemisotidae), który wykluwa się w norze wykopanej przez matkę.

Nowy!!: Czad i Hemisus guineensis · Zobacz więcej »

Henri Coudray

Henri Coudray SJ (ur. 22 czerwca 1942 w Pont-de-Beauvoisin) – francuski duchowny rzymskokatolicki działający w Czadzie, w latach 2009–2020 wikariusz apostolski Mongo.

Nowy!!: Czad i Henri Coudray · Zobacz więcej »

Herb Czadu

Herb Czadu – został oficjalnie zaakceptowany w 1970 r., dziesięć lat po uzyskaniu przez Czad niepodległości.

Nowy!!: Czad i Herb Czadu · Zobacz więcej »

Herby i godła państw świata

Herby i godła państw – uszeregowane w porządku alfabetycznym.

Nowy!!: Czad i Herby i godła państw świata · Zobacz więcej »

Herman Doumnan

Herman Doumnan (ur. 25 września 1982 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz grający na pozycji defensywnego pomocnika.

Nowy!!: Czad i Herman Doumnan · Zobacz więcej »

Herrmann Jungraithmayr

Herrmann Jungraithmayr (ur. 7 maja 1931 w Eferding) – niemiecki językoznawca pochodzenia austriackiego, egiptolog, afrykanista i etnolog.

Nowy!!: Czad i Herrmann Jungraithmayr · Zobacz więcej »

Hexalobus monopetalus

Hexalobus monopetalus (A.Rich.) Engl.

Nowy!!: Czad i Hexalobus monopetalus · Zobacz więcej »

Hiena pręgowana

Hiena pręgowana (Hyaena hyaena) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny hien (Hyaeninae) w obrębie rodziny hienowatych (Hyaenidae).

Nowy!!: Czad i Hiena pręgowana · Zobacz więcej »

Hilaire Kédigui

Hilaire Kédigui (ur. 19 sierpnia 1982 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz grający na pozycji lewego pomocnika.

Nowy!!: Czad i Hilaire Kédigui · Zobacz więcej »

Hinikissia Ndikert

Hinikissia Albertine Ndikert (ur. 15 września 1992) – czadyjska sprinterka specjalizująca się w biegach na 60 m, 100 m i 200 m. Olimpijka, reprezentantka Czadu na letnich igrzyskach olimpijskich w 2008 oraz 2012.

Nowy!!: Czad i Hinikissia Ndikert · Zobacz więcej »

Hipopotam nilowy

Hipopotam nilowy (Hippopotamus amphibius) – gatunek dużego, przeważnie roślinożernego ssaka, należącego do rodziny hipopotamowatych (Hippopotamidae), w obrębie której wyróżnia się dwa współcześnie żyjące gatunki (drugim jest dużo mniejszy hipopotam karłowaty).

Nowy!!: Czad i Hipopotam nilowy · Zobacz więcej »

Hissène Habré

Hissène Habré (ur. 13 września 1942 w Faya, zm. 24 sierpnia 2021 w Dakarze) – czadyjski polityk, w latach 1978–1979 premier Czadu, w latach 1982–1990 prezydent kraju.

Nowy!!: Czad i Hissène Habré · Zobacz więcej »

Hisseine Djiddo

Djiddo Hisseine Yanta (ur. 3 grudnia 1972 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz grający na pozycji środkowego obrońcy.

Nowy!!: Czad i Hisseine Djiddo · Zobacz więcej »

Historia Nigru

Flaga Nigru (od 1959 roku) Historia Nigru – obejmuje dzieje państwa i narodu nigerskiego.

Nowy!!: Czad i Historia Nigru · Zobacz więcej »

Hyalomma rufipes

Hyalomma rufipes – gatunek roztocza z rzędu kleszczy i rodziny kleszczowatych.

Nowy!!: Czad i Hyalomma rufipes · Zobacz więcej »

Hymn Czadu

La Tchadienne (Pieśń Czadu) to hymn państwowy Czadu.

Nowy!!: Czad i Hymn Czadu · Zobacz więcej »

Hyoscyamus muticus

Lulek złoty (Hyoscyamus muticus L.) – gatunek roślin z rodziny psiankowatych.

Nowy!!: Czad i Hyoscyamus muticus · Zobacz więcej »

Idriss Déby

Michelle Obamy, 5 sierpnia 2014 Idriss Déby (wym.; od stycznia 2006 Idriss Déby Itno; ur. 18 czerwca 1952 w Fadzie, zm. 20 kwietnia 2021 w regionie Tibesti) – czadyjski polityk i wojskowy, w latach 1990–2021 prezydent Czadu.

Nowy!!: Czad i Idriss Déby · Zobacz więcej »

II wojna światowa w Afryce

II wojna światowa w Afryce – całokształt działań zbrojnych stoczonych w Afryce (głównie północnej) pomiędzy Aliantami a państwami Osi podczas II wojny światowej.

Nowy!!: Czad i II wojna światowa w Afryce · Zobacz więcej »

II wojna domowa w Kongu

II wojna domowa w Kongu (określana również jako afrykańska wojna światowa i wielka wojna afrykańska) – konflikt zbrojny, trwający od sierpnia 1998 roku do oficjalnego zakończenia w lipcu 2003, kiedy Tymczasowy Rząd Demokratycznej Republiki Konga przejął władzę.

Nowy!!: Czad i II wojna domowa w Kongu · Zobacz więcej »

Incydent w Faszodzie

Mapa Afryki (około 1912) obrazująca zasięg wpływów kolonialnych po incydencie w Faszodzie (brytyjskie na żółto, francuskie na różowo) Incydent w Faszodzie – kulminacyjny punkt brytyjsko-francuskiego konfliktu o granice posiadłości kolonialnych w Afryce Wschodniej, który miał miejsce w 1898 roku i omal nie doprowadził Wielkiej Brytanii i Francji do wojny.

Nowy!!: Czad i Incydent w Faszodzie · Zobacz więcej »

Instytut La Xavière, Misjonarza Jezusa Chrystusa

Zakon Xavières jest katolickim żeńskim zgromadzeniem zakonnym uznanym przez Kościół katolicki 4 lutego 1963 r. podczas Soboru Watykańskiego II.

Nowy!!: Czad i Instytut La Xavière, Misjonarza Jezusa Chrystusa · Zobacz więcej »

Iriba

Iriba – miasto w Czadzie w regionie Wadi Fira, ok.

Nowy!!: Czad i Iriba · Zobacz więcej »

Irlandzkie odznaczenia

W Republice Irlandii nie ma systemu odznaczeń cywilnych (z powodu niechęci do brytyjskiego systemu orderowego z czasów ich panowania na wyspie do 1920), nadawane sąjednak odznaczenia wojskowe.

Nowy!!: Czad i Irlandzkie odznaczenia · Zobacz więcej »

Iro

Iro to jezioro w centralnej Afryce.

Nowy!!: Czad i Iro · Zobacz więcej »

Isabel Pisano

Isabel Pisano Calistro (ur. 1944 w Montevideo) – urugwajska aktorka, scenarzystka, publicystka, pisarka i dziennikarka.

Nowy!!: Czad i Isabel Pisano · Zobacz więcej »

Islamska demokracja

Islamska demokracja – idea, według której w systemie demokratycznym można przestrzegać zasad religii islamskiej.

Nowy!!: Czad i Islamska demokracja · Zobacz więcej »

Issaka Hassane

Issaka Hussane (ur. 3 stycznia 1959) – czadijski sprinter, olimpijczyk, reprezentant Czadu na letnich igrzyskach olimpijskich 1984 w Los Angeles.

Nowy!!: Czad i Issaka Hassane · Zobacz więcej »

Jan Balicki (duchowny)

Jan Wojciech Balicki (ur. 25 stycznia 1869 w Staromieściu, zm. 15 marca 1948 w Przemyślu) – polski duchowny katolicki, teolog dogmatyczny, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu, błogosławiony Kościoła katolickiego.

Nowy!!: Czad i Jan Balicki (duchowny) · Zobacz więcej »

Japhet N’Doram

Japhet N’Doram (ur. 27 lutego 1966 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz występujący na pozycji napastnika.

Nowy!!: Czad i Japhet N’Doram · Zobacz więcej »

Jardang

Kotlinie Cajdamskiej, Chiny. Nietypowy jardang na pustyni Lut w Iranie. Jardang – forma ukształtowania powierzchni Ziemi występująca na pustynnych obszarach na całym świecie; ostry grzbiet oddzielający bruzdy korazyjne.

Nowy!!: Czad i Jardang · Zobacz więcej »

Jaskółka blada

Jaskółka blada (Ptyonoprogne fuligula) – gatunek małego ptaka z rodziny jaskółkowatych (Hirundinidae).

Nowy!!: Czad i Jaskółka blada · Zobacz więcej »

Jaskółka rudoczelna

Jaskółka rudoczelna (Hirundo aethiopica) – gatunek niewielkiego ptaka z rodziny jaskółkowatych (Hirundinidae).

Nowy!!: Czad i Jaskółka rudoczelna · Zobacz więcej »

Józef Osas

Józef Osas (ur. 30 marca 1949 w Czyżewie) – polski dyplomata, arabista.

Nowy!!: Czad i Józef Osas · Zobacz więcej »

Język bagirmi

Język bagirmi, także: baghirmi, bagrimma, baguirme, baguirmi, barma, lis, lisi, mbarma, tar bagrimma, tar barma – język ludu Baguirmi w południowo-zachodnim Czadzie i północno-wschodniej Nigerii (Borno), należący do rodziny języków środkowosudańskich, używany przez prawie 45 tys.

Nowy!!: Czad i Język bagirmi · Zobacz więcej »

Język ful

Język ful (zwany także: fula, fulani, fulfulde) – język regionu Afryki Zachodniej, używany przez ludy Fula od Senegalu po Kamerun i Sudan.

Nowy!!: Czad i Język ful · Zobacz więcej »

Język fur

Język fur (także: języki fur, nazwa własna: bèle fòòr lub fòòraŋ bèle) – nazwa odnoszona w najszerszym znaczeniu do dwóch blisko spokrewnionych ze sobąjęzyków nilosaharyjskich, którymi posługuje się około 1 mln ludzi na pograniczu Sudanu i Czadu.

Nowy!!: Czad i Język fur · Zobacz więcej »

Język kanuri

Język kanuri – język stanowiący przeważającączęść rodziny saharyjskiej, używany przez około 8 mln ludzi, głównie w okolicach jeziora Czad, zwłaszcza w Czadzie, Nigrze i Nigerii.

Nowy!!: Czad i Język kanuri · Zobacz więcej »

Język laal

Język laal (nazwa własna: yəw láà:l) – niesklasyfikowany język używany przez 749 osób (dane z 2000 roku) w czadyjskim regionie administracyjnym Moyen-Chari w trzech wsiach: Gori (lá), Damtar (ual) i Mailao, położonych nad rzekąSzari.

Nowy!!: Czad i Język laal · Zobacz więcej »

Język maba

Język maba, także bora mabang – język z rodziny nilo-saharyjskiej z gałęzi języków maba, używany przez lud w regionie Wadaj na terenie Czadu (gdzie lud ten stanowi tam najliczniejszągrupę etniczną) oraz w południowo-zachodnim Sudanie.

Nowy!!: Czad i Język maba · Zobacz więcej »

Język sango

Język sango (yângâ tî sängö) – język z grupy adamawa-ubangi z wielkiej rodziny nigero-kongijskiej, używany w Republice Środkowoafrykańskiej oraz przygranicznych terenach Czadu, Kamerunu, Demokratycznej Republiki Konga i Republiki Konga.

Nowy!!: Czad i Język sango · Zobacz więcej »

Język tubu (nilo-saharyjski)

Język tubu – język z rodziny języków nilo-saharyjskich.

Nowy!!: Czad i Język tubu (nilo-saharyjski) · Zobacz więcej »

Język zaghawa

Język zaghawa – język z rodziny nilo-saharyjskiej z gałęzi języków saharyjskich, używany przez lud Zaghawa w środkowo-wschodnim Czadzie oraz w północno-zachodnim Sudanie (Darfur).

Nowy!!: Czad i Język zaghawa · Zobacz więcej »

Języki adamawa-ubangi

Języki adamawa-ubangi, także: języki wschodnie adamawa – podgrupa języków nigero-kongijskich, według klasyfikacji Josepha Greenberga stanowiąca w niej osobnąrodzinę, niektórzy językoznawcy włączająjednak języki adamawa-ubangi do wolta-kongijskich w obrębie podgrupy atlantycko-kongijskiej.

Nowy!!: Czad i Języki adamawa-ubangi · Zobacz więcej »

Języki afroazjatyckie

Rodziny językowe Afryki Języki afroazjatyckie (dawniej zwane rodzinąsemito-chamickąlub chamito-semicką) – wielka rodzina języków, zajmująca obszary od afrykańskich wybrzeży Atlantyku z językami hausa, arabskim i berberyjskimi na zachodzie po Róg Afryki (języki kuszyckie) i Bliski Wschód z językami hebrajskim i arabskim na wschodzie.

Nowy!!: Czad i Języki afroazjatyckie · Zobacz więcej »

Języki środkowosudańskie

Języki środkowosudańskie – rodzina około trzydziestu języków nilo-saharyjskich używanych w Sudanie, Czadzie, Republice Środkowoafrykańskiej oraz w mniejszym zakresie w Ugandzie i Demokratycznej Republice Konga.

Nowy!!: Czad i Języki środkowosudańskie · Zobacz więcej »

Języki świata

Języki świata – na świecie używanych jest ponad 7 tysięcy języków.

Nowy!!: Czad i Języki świata · Zobacz więcej »

Języki biu-mandara

Języki biu-mandara – gałąź afroazjatyckiej rodziny języków czadyjskich.

Nowy!!: Czad i Języki biu-mandara · Zobacz więcej »

Języki biu-mandara A

Języki biu-mandara A – w klasyfikacji Paula Newmana z 1990 roku jest to podgałąź gałęzi biu-mandara rodziny języków czadyjskich.

Nowy!!: Czad i Języki biu-mandara A · Zobacz więcej »

Języki czadyjskie

Zasięg języków czadyjskich Języki czadyjskie – rodzina języków afroazjatyckich, do której należy m.in.

Nowy!!: Czad i Języki czadyjskie · Zobacz więcej »

Języki izolowane

Języki izolowane, języki odosobnione – języki, które ze względu na swąspecyfikę, tj.

Nowy!!: Czad i Języki izolowane · Zobacz więcej »

Języki masa

Języki masa – gałąź afroazjatyckiej rodziny języków czadyjskich.

Nowy!!: Czad i Języki masa · Zobacz więcej »

Języki nilo-saharyjskie

Rozmieszczenie geograficzne języków nilo-saharyjskich Języki nilo-saharyjskie – grupa języków używanych przez około 11 milionów ludzi w Afryce, głównie na terytorium Czadu i w górnym dorzeczu Nilu, a także w Sudanie na terenach historycznej Nubii.

Nowy!!: Czad i Języki nilo-saharyjskie · Zobacz więcej »

Języki Republiki Środkowoafrykańskiej

Oficjalnymi językami Republiki Środkowoafrykańskiej sąfrancuski i sango.

Nowy!!: Czad i Języki Republiki Środkowoafrykańskiej · Zobacz więcej »

Języki saharyjskie

Języki saharyjskie – rodzina języków nilo-saharyjskich używanych na rozległych obszarach wschodniej Sahary od sudańskiej krainy Darfur po tereny wschodniej Libii, środkowego Czadu i północno-wschodniej Nigerii.

Nowy!!: Czad i Języki saharyjskie · Zobacz więcej »

Języki urzędowe państw świata

Poniższa lista przedstawia języki urzędowe obowiązującego w poszczególnych państwach świata w podziale na kontynenty.

Nowy!!: Czad i Języki urzędowe państw świata · Zobacz więcej »

Języki wschodnioczadyjskie

Języki wschodnioczadyjskie – gałąź afroazjatyckiej rodziny języków czadyjskich.

Nowy!!: Czad i Języki wschodnioczadyjskie · Zobacz więcej »

Jean Colonna d’Ornano

Jean Colonna d’Ornano (ur. 5 kwietnia 1895 w Algierze, zm. 11 stycznia 1941 w Murzuku) – oficer we francuskich wojskach kolonialnych i w czasie II wojny światowej, potem dowódca w armii France Libre, pozostającej pod rozkazami generała de Gaulle’a.

Nowy!!: Czad i Jean Colonna d’Ornano · Zobacz więcej »

Jean-Claude Bouchard

Jean-Claude Bouchard OMI (ur. 25 września 1940 w Saint-Eloi) – kanadyjski duchowny rzymskokatolicki działający w Czadzie, w latach 1977–2020 biskup Pala.

Nowy!!: Czad i Jean-Claude Bouchard · Zobacz więcej »

Jean-Pierre Cattenoz

Jean-Pierre Marie Cattenoz (ur. 17 grudnia 1945 w Maxéville) – francuski duchowny katolicki, arcybiskup Awinionu w latach 2002–2021.

Nowy!!: Czad i Jean-Pierre Cattenoz · Zobacz więcej »

Jeannou Lacaze

Jeannou Lacaze (ur. 11 lutego 1924 w Huế, zm. 1 sierpnia 2005 w Paryżu) – francuski wojskowy i polityk, generał armii, w latach 1981–1985 szef Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych, eurodeputowany III kadencji.

Nowy!!: Czad i Jeannou Lacaze · Zobacz więcej »

Jeżozwierz

Jeżozwierz (Hystrix) – rodzaj ssaków z rodziny jeżozwierzowatych (Hystricidae).

Nowy!!: Czad i Jeżozwierz · Zobacz więcej »

Jednorożec

''Młoda kobieta z jednorożcem'' — fresk w Palazzo Farnese w Rzymie, prawdopodobnie autorstwa Domenichino, ok. 1602 Bestiariusza z Aberdeen'', ok. 1200 Jednorożec – stworzenie fantastyczne, występujące w mitach i legendach, mające jeden róg pośrodku czoła.

Nowy!!: Czad i Jednorożec · Zobacz więcej »

Jeorjos Jeorjiu

Jeorjos Jeorjiu, gr. Γεώργιος Γεωργίου(ur. 15 kwietnia 1936 w Atenach) – grecki dyplomata i polityk, eurodeputowany w latach 2007–2009.

Nowy!!: Czad i Jeorjos Jeorjiu · Zobacz więcej »

Jesús Ruiz Molina

Jesús Ruiz Molina (ur. 23 stycznia 1959 w La Cueva de Roa) – hiszpański duchowny katolicki, kombonianin, biskup pomocniczy Bangassou w latach 2017–2021, biskup diecezjalny Mbaïki od 2021.

Nowy!!: Czad i Jesús Ruiz Molina · Zobacz więcej »

Jeziora Ounianga

Jeziora Ounianga – grupa jezior w regionie Bourkou-Ennedi-Tibesti w północnym Czadzie.

Nowy!!: Czad i Jeziora Ounianga · Zobacz więcej »

Joachim Kouraleyo Tarounga

Joachim Kouraleyo Tarounga (ur. 1958 w Donia) – Czadyjski duchowny katolicki, biskup Moundou od 2004.

Nowy!!: Czad i Joachim Kouraleyo Tarounga · Zobacz więcej »

John Bulaitis

John Bulaitis (ur. 26 czerwca 1933 w Londynie, zm. 25 grudnia 2010 w Rzymie) – duchowny katolicki litewskiego pochodzenia, arcybiskup, nuncjusz apostolski.

Nowy!!: Czad i John Bulaitis · Zobacz więcej »

Joseph Brahim Seid

Joseph Brahim Seid (ur. 27 listopada 1927 w Ndżamenie, zm. 4 marca 1980) – czadyjski polityk i pisarz, tworzący w języku francuskim.

Nowy!!: Czad i Joseph Brahim Seid · Zobacz więcej »

Joseph Chennoth

Joseph Chennoth (ur. 13 października 1943 w Kockamangalam, zm. 8 września 2020 w Tokio) – indyjski duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski.

Nowy!!: Czad i Joseph Chennoth · Zobacz więcej »

Joseph Yodoyman

Joseph Yodoyman (ur. 1950, zm. 22 listopada 1993) – czadyjski polityk i urzędnik państwowy, były minister spraw wewnętrznych i planowania, w latach 1992–1993 premier Czadu.

Nowy!!: Czad i Joseph Yodoyman · Zobacz więcej »

Jude Thaddeus Okolo

Jude Thaddeus Okolo (ur. 18 grudnia 1956 w Kano) – nigeryjski duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski w Czechach.

Nowy!!: Czad i Jude Thaddeus Okolo · Zobacz więcej »

Jules Hamidou

Jules Hamidou (w niektórych źródłach jako Jules Hamadou; ur. 28 sierpnia 1987 w Delémont) – czadyjski piłkarz grający na pozycji obrońcy.

Nowy!!: Czad i Jules Hamidou · Zobacz więcej »

Juliusz Maternus

Juliusz Maternus (I w. n.e.) – rzymski kupiec, w poszukiwaniu nosorożców odbył śladem Septymiusza Flakusa podróż z Leptis Magna w głąb Afryki (okolice dzisiejszego Czadu), gdzie nawiązał kontakty z Garamantami i wspólnie z nimi wyruszył w stronę kraju Agisymba (Etiopii), raportując odkrycie żyznej krainy za pustyniąi przywożąc nosorożca o dwóch rogach, który został zaprezentowany w Koloseum.

Nowy!!: Czad i Juliusz Maternus · Zobacz więcej »

Julodis caillaudi

Julodis caillaudi – gatunek chrząszcza z rodziny bogatkowatych i podrodziny Julodinae.

Nowy!!: Czad i Julodis caillaudi · Zobacz więcej »

Kadir van Lohuizen

Kadir van Lohuizen (ur. 6 sierpnia 1963 w Utrechcie) – holenderski fotograf zamieszkały w Amsterdamie, współzałożyciel agencji fotograficznej NOORred.

Nowy!!: Czad i Kadir van Lohuizen · Zobacz więcej »

Kalendarium pontyfikatu Franciszka (2014)

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i Kalendarium pontyfikatu Franciszka (2014) · Zobacz więcej »

Kaltouma Nadjina

Kaltouma Nadjina (ur. 16 listopada 1976 w Bol) – czadyjska lekkoatletka, sprinterka specjalizująca się w biegach na 200 i 400 metrów.

Nowy!!: Czad i Kaltouma Nadjina · Zobacz więcej »

Kalzeubet Pahimi Deubet

Kalzeubet Pahimi Deubet (ur. 1 stycznia 1957 w Lac Léré) – czadyjski ekonomista, polityk i biznesmen, premier Czadu od 21 listopada 2013 do 13 lutego 2016.

Nowy!!: Czad i Kalzeubet Pahimi Deubet · Zobacz więcej »

Kamerun

Kamerun, Republika Kamerunu (fr. Cameroun, République du Cameroun, ang. Cameroon, Republic of Cameroon) – państwo w środkowej Afryce, nad ZatokąGwinejską.

Nowy!!: Czad i Kamerun · Zobacz więcej »

Kamusznik siny

Kilka plech na piaskowcu Kamusznik siny, krążniczka sina (Porpidia tuberculosa (Sm.) Hertel & Knoph) – gatunek grzybów z rodziny krążniczkowatych (Lecideaceae).

Nowy!!: Czad i Kamusznik siny · Zobacz więcej »

Kanem-Bornu

Obszar wpływów państwa Kanem około roku 1200 Bornu około roku 1750 Bornu około 1750 Brytyjski rysunek, przedstawiający wojowników z królestwa Kanem-Bornu Kanem-Bornu – państwo afrykańskie, istniejące od VIII do XIX w. w okolicach jeziora Czad.

Nowy!!: Czad i Kanem-Bornu · Zobacz więcej »

Kanuri

Kanuri – lud afrykański, zamieszkujący północno-wschodniąNigerię, częściowo Niger, wschodni brzeg jeziora Czad i zachód Sudanu.

Nowy!!: Czad i Kanuri · Zobacz więcej »

Karabin FR F1

Fusil à repetition F1 (FR F1) – francuski karabin wyborowy.

Nowy!!: Czad i Karabin FR F1 · Zobacz więcej »

Karabiny CETME A, B, C, E

Karabiny CETME A, B, C, E – hiszpańskie karabiny automatyczne skonstruowane w Centro de Estudios Técnicos de Materiales Especiales (CETME) w Madrycie.

Nowy!!: Czad i Karabiny CETME A, B, C, E · Zobacz więcej »

Katam

Katam – jedno z większych jezior w zespole jezior Ounianga w regionie Ennedi w północno-wschodnim Czadzie.

Nowy!!: Czad i Katam · Zobacz więcej »

Kämpfer

Kämpfer (niem. Kämpfer – wojownik) – seria light novel stworzonych przez Toshihiko Tsukiji.

Nowy!!: Czad i Kämpfer · Zobacz więcej »

Kélo

Kélo – miasto w południowo-zachodnim Czadzie, w regionie Tandjilé, departament Tandjilé Ouest, około 100 km na północny zachód od Moundou.

Nowy!!: Czad i Kélo · Zobacz więcej »

Kévin N’Doram

Kévin N'Doram (ur. 22 stycznia 1996 w Saint-Sébastien-sur-Loire) – francuski piłkarz pochodzenia czadyjskiego występujący na pozycji pomocnika lub środkowego obrońcy.

Nowy!!: Czad i Kévin N’Doram · Zobacz więcej »

Kévin Nicaise

Kévin Nicaise Tatila (ur. 17 kwietnia 1985 w Mons) – czadyjski piłkarz występujący na pozycji obrońcy oraz trener.

Nowy!!: Czad i Kévin Nicaise · Zobacz więcej »

Khalil Alio

Khalil Alio (ur. 15 października 1951 w Ndżamenie) – czadyjski doktor nauk humanistycznych, językoznawca, pisarz, wykładowca akademicki, polityk.

Nowy!!: Czad i Khalil Alio · Zobacz więcej »

Kinixys

Kinixys – rodzaj żółwia z rodziny żółwi lądowych (Testudinidae).

Nowy!!: Czad i Kinixys · Zobacz więcej »

Klęska głodu

Matka z dziećmi podczas głodu Klęska głodu – niedostatek żywności, powodujący niedożywienie lub śmierć głodowąznacznej części populacji.

Nowy!!: Czad i Klęska głodu · Zobacz więcej »

Klęska suszy w Sahelu

Klęska suszy w Sahelu – katastrofalna susza w Sahelu trwająca od końca lat 60.

Nowy!!: Czad i Klęska suszy w Sahelu · Zobacz więcej »

Klimat podrównikowy

Południowe Mali będące przykładem klimatu podrównikowego, gdzie występuje wyraźna pora sucha i pora deszczowa. Klimat podrównikowy – wyodrębniony ze strefy klimatu równikowego pas klimatyczny leżący po obu stronach równika, który charakteryzuje się występowaniem okresów o niskich opadach i wyższych amplitudach termicznych w ciągu rocznego i dobowego cyklu, niż w klimacie równikowym.

Nowy!!: Czad i Klimat podrównikowy · Zobacz więcej »

Kobieta

Tybetanka'''4:''' Marilyn Monroe• Oprah Winfrey• Aung San Suu Kyi• Josephine Baker'''5:''' Izyda• Laverne Cox• Elżbieta I Tudor• Peruwianka Kobieta – dorosła przedstawicielka gatunku Homo sapiens o płci żeńskiej.

Nowy!!: Czad i Kobieta · Zobacz więcej »

Koibla Djimasta

Koibla Dijmasta (ur. 1950, zm. 30 stycznia 2007) – czadyjski polityk, były minister zdrowia i obrony, w latach 1995–1997 premier Czadu.

Nowy!!: Czad i Koibla Djimasta · Zobacz więcej »

Kolcobrzuch nilowy

Kolcobrzuch nilowy (Tetraodon lineatus) – gatunek ryby z rodziny rozdymkowatych.

Nowy!!: Czad i Kolcobrzuch nilowy · Zobacz więcej »

Kolcomysz sahelska

Kolcomysz sahelska (Acomys johannis) – gatunek ssaka z podrodziny sztywniaków (Deomyinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w Afryce Zachodniej, w regionie Sahelu.

Nowy!!: Czad i Kolcomysz sahelska · Zobacz więcej »

Kolibło egipskie

Kolibło egipskie (Balanites aegyptiaca (L.) Delile) – gatunek drzewa z rodziny parolistowatych (Zygophyllaceae).

Nowy!!: Czad i Kolibło egipskie · Zobacz więcej »

Konflikt czadyjsko-sudański

Konflikt czadyjsko-sudański (także wojna domowa w Czadzie) – wojna prowadzona przez Czad przeciwko rebeliantom wspieranym przez Sudan, rozpoczęta 23 grudnia 2005.

Nowy!!: Czad i Konflikt czadyjsko-sudański · Zobacz więcej »

Konflikt w Darfurze

Prorządowa milicja w Darfurze Konflikt w Darfurze – aktualnie trwający konflikt zbrojny, mający miejsce w Darfurze (zachodnia część Sudanu, Afryka).

Nowy!!: Czad i Konflikt w Darfurze · Zobacz więcej »

Konstytucja Demokratycznej Republiki Konga

Konstytucja Republiki Konga – podstawowy i najważniejszy akt prawny Demokratycznej Republiki Konga obowiązujący od 2006 roku.

Nowy!!: Czad i Konstytucja Demokratycznej Republiki Konga · Zobacz więcej »

Kopalnie żelaza Tele-Nugar

Kopalnie żelaza Tele-Nugar – dawne kopalnie żelaza zlokalizowane w Regionie Guéra, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Kopalnie żelaza Tele-Nugar · Zobacz więcej »

Koronnik czarny

Koronnik czarny (Balearica pavonina) – gatunek dużego ptaka z rodziny żurawi (Gruidae).

Nowy!!: Czad i Koronnik czarny · Zobacz więcej »

Korupcja

Mapa przedstawiająca wskaźnik percepcji korupcji dla poszczególnych państw Alegoria przedstawiająca zjawisko korupcji(Fresk Elihu Vedder z 1896) Wiesława Adamskiego) Konwencja Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji Korupcja (łac. corruptio – zepsucie) – nadużycie stanowiska publicznego w celu uzyskania prywatnych korzyści.

Nowy!!: Czad i Korupcja · Zobacz więcej »

Kot (rodzaj ssaków)

Kot (Felis) – rodzaj drapieżnych ssaków z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae).

Nowy!!: Czad i Kot (rodzaj ssaków) · Zobacz więcej »

Koulsy Lamko

Koulsy Lamko (ur. 1959 w Dadouar) – czadyjski dramaturg, poeta, autor opowiadań, narracji i scenariuszy, wykładowca i muzyk.

Nowy!!: Czad i Koulsy Lamko · Zobacz więcej »

Koumra

Koumra – miasto w południowym Czadzie, na południowy zachód od Sarh, w regionie Mandoul, departament Mandoul Oriental.

Nowy!!: Czad i Koumra · Zobacz więcej »

Kousséri

Kousséri – miasto w Kamerunie, położone nad rzekąSzari w Regionie Dalekiej Północy.

Nowy!!: Czad i Kousséri · Zobacz więcej »

Kraska abisyńska

Kraska abisyńska (Coracias abyssinicus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny krasek (Coraciidae).

Nowy!!: Czad i Kraska abisyńska · Zobacz więcej »

Krater Aorounga

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i Krater Aorounga · Zobacz więcej »

Krater Gweni-Fada

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i Krater Gweni-Fada · Zobacz więcej »

Kribi

Plaża w Kribi Kribi – miasto w Kamerunie, port morski u ujścia rzeki Kienke, ośrodek wypoczynkowy.

Nowy!!: Czad i Kribi · Zobacz więcej »

Kruk pustynny

Kruk pustynny (Corvus ruficollis) – gatunek dużego ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae).

Nowy!!: Czad i Kruk pustynny · Zobacz więcej »

Kryzys polityczny w Wybrzeżu Kości Słoniowej

Kryzys polityczny w Wybrzeżu Kości Słoniowej, w czasie którego funkcjonowały dwa niezależne od siebie i nieuznające się wzajemnie ośrodki władzy państwowej, nastąpił po wyborach prezydenckich w 2010 roku.

Nowy!!: Czad i Kryzys polityczny w Wybrzeżu Kości Słoniowej · Zobacz więcej »

Kryzys złożony

Afryce jako przykład kryzysu złożonego Kryzys złożony (ang. complex emergency) – odmiana kryzysu humanitarnego występującego w państwie lub regionie, w którym jednocześnie istnieje poważny lub całkowity upadek władzy spowodowany konfliktem wewnętrznym lub zewnętrznymAgnieszka Skowrońska, Pomoc społeczna w obliczu katastrof i kryzysów złożonych, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa, 2014, s. 25–30,182, (1).

Nowy!!: Czad i Kryzys złożony · Zobacz więcej »

Krzyż Kombatanta

Krzyż Kombatanta – francuskie odznaczenie wojenne.

Nowy!!: Czad i Krzyż Kombatanta · Zobacz więcej »

Kulon rzeczny

Kulon rzecznySystematyka i nazwy polskie za: (Burhinus senegalensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kulonów (Burhinidae).

Nowy!!: Czad i Kulon rzeczny · Zobacz więcej »

Kwiecień 2021

", tak aby były widoczne w portalu Aktualności).

Nowy!!: Czad i Kwiecień 2021 · Zobacz więcej »

Kyabé

Kyabé – miasto w Czadzie, w regionie Moyen-Chari, departament Lac Iro; 16 177 mieszkańców (2005), położone w południowej części kraju, przy granicy z RepublikąŚrodkowoafrykańską.

Nowy!!: Czad i Kyabé · Zobacz więcej »

Laï

Laï – miasto w Czadzie, w regionie Tandjilé, departament Tandjilé Est; 20 tys.

Nowy!!: Czad i Laï · Zobacz więcej »

Laktarium

Stanisława Wyspiańskiego „Macierzyństwo” Laktarium – wyspecjalizowana komórka medyczna, który prowadzi zbiórkę oraz magazynuje mleko kobiece.

Nowy!!: Czad i Laktarium · Zobacz więcej »

Lampart (ssaki)

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i Lampart (ssaki) · Zobacz więcej »

Lasimorpha senegalensis

Lasimorpha senegalensis Schott – gatunek roślin zielnych z monotypowego rodzaju Lasimorpha Schott, z rodziny obrazkowatych, pochodzący z tropikalnej Afryki, od Senegalu do Czadu i Angoli.

Nowy!!: Czad i Lasimorpha senegalensis · Zobacz więcej »

Lawia żółtoskrzydła

Lawia żółtoskrzydła, lironos żółtoskrzydły (Lavia frons) – gatunek ssaka z rodziny lironosowatych (Megadermatidae).

Nowy!!: Czad i Lawia żółtoskrzydła · Zobacz więcej »

Léon Mébiame

Léon Mébiame (ur. 1 września 1934 w Libreville, zm. 18 grudnia 2015) – gaboński polityk, premier Gabonu w latach 1975–1990, wiceprezydent w latach 1968–1975.

Nowy!!: Czad i Léon Mébiame · Zobacz więcej »

Léré (Czad)

Léré – miasto w Czadzie, w regionie Mayo-Kebbi Ouest, departament Lac Léré; 17 132 mieszkańców (2005), położone pomiędzy jeziorami Lac de Lere i Lac de Trene, przy granicy z Kamerunem.

Nowy!!: Czad i Léré (Czad) · Zobacz więcej »

Leiurus quinquestriatus

Leiurus quinquestriatus – gatunek skorpiona, drugi co do siły jadu na Ziemi.

Nowy!!: Czad i Leiurus quinquestriatus · Zobacz więcej »

Leo Africanus

Leo Africanus vel Giovanni Leone Leo Africanus, także Giovanni Leone, w rzeczywistości al-Hassan ibn Muhammed al-Wazzan al-Zaiyati – podróżnik i dyplomata arabski podróżujący po Afryce, Europie i Azji, ur.

Nowy!!: Czad i Leo Africanus · Zobacz więcej »

Leptoptilos falconeri

Leptoptilos falconeri – gatunek olbrzymiego plioceńskiego ptaka z rodziny bocianów (Ciconiidae).

Nowy!!: Czad i Leptoptilos falconeri · Zobacz więcej »

Letnie Igrzyska Olimpijskie 1964

XVIII Letnie Igrzyska Olimpijskie (oficjalnie Igrzyska XVIII Olimpiady) odbyły się w 1964 roku w Tokio (Japonia).

Nowy!!: Czad i Letnie Igrzyska Olimpijskie 1964 · Zobacz więcej »

Letnie Igrzyska Olimpijskie 1976

XXI Letnie Igrzyska Olimpijskie (oficjalnie Igrzyska XXI Olimpiady) odbyły się w 1976 roku w Montrealu (Kanada).

Nowy!!: Czad i Letnie Igrzyska Olimpijskie 1976 · Zobacz więcej »

Libia

Flaga Libii w latach 1977–2011 Trypolis Panorama Trypolisu Tobruk Al-Bajda Bengazi Sabracie Pustynia Libijska Libia (arab. ليبيا, trl. Lībiyā, trb. Libija), oficjalnie Państwo Libia (arab. دولة ليبيا, trl. Dawlat Lībiyā, trb. Daulat Libija) – państwo położone w Afryce Północnej, nad zatokąWielka Syrta (Morze Śródziemne), ze stolicąw Trypolisie.

Nowy!!: Czad i Libia · Zobacz więcej »

Libia w okresie rządów Mu’ammara al-Kaddafiego

Libia w okresie rządów Mu’ammar al-Kaddafiego – okres rządów Mu’ammara al-Kaddafiego w Libii obejmujący od 1 września 1969 (data przewrotu) do 20 października 2011 (data śmierci przywódcy).

Nowy!!: Czad i Libia w okresie rządów Mu’ammara al-Kaddafiego · Zobacz więcej »

Libijskie Siły Powietrzne

Libijskie Siły Powietrzne – sączęściąsił zbrojnych odpowiedzialnąza prowadzenie działań w powietrzu, w wyniku nalotów NATO w 2011 mogły utracić większość ze swojego wyposażenia.

Nowy!!: Czad i Libijskie Siły Powietrzne · Zobacz więcej »

Ligue de N’djaména

Ligue de N’djaména jest najwyższąpiłkarskąklasąrozgrywkowąw Czadzie.

Nowy!!: Czad i Ligue de N’djaména · Zobacz więcej »

Likaon pstry

Likaon pstry, likaon, simir (Lycaon pictus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych, zaliczany do reliktowej linii psowatych, dawniej występujący na prawie całym kontynencie afrykańskim, łącznie z Saharą, a w starożytności także na Bliskim Wschodzie aż po Babilonię.

Nowy!!: Czad i Likaon pstry · Zobacz więcej »

Linia

* linia – dawna jednostka długości; W Polsce.

Nowy!!: Czad i Linia · Zobacz więcej »

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Czadzie

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Czadzie – lista miejsc w Czadzie wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17.

Nowy!!: Czad i Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Czadzie · Zobacz więcej »

Lista chorążych reprezentacji Czadu na igrzyskach olimpijskich

Lista chorążych reprezentacji Czadu na igrzyskach olimpijskich – lista zawodników i zawodniczek reprezentacji Czadu, którzy podczas ceremonii otwarcia nowożytnych igrzysk olimpijskich nieśli flagę Czadu.

Nowy!!: Czad i Lista chorążych reprezentacji Czadu na igrzyskach olimpijskich · Zobacz więcej »

Lista domen najwyższego poziomu

Lista istniejących domen najwyższego poziomu (październik 2009).

Nowy!!: Czad i Lista domen najwyższego poziomu · Zobacz więcej »

Lista kraterów na Marsie

Lista nazwanych kraterów marsjańskich.

Nowy!!: Czad i Lista kraterów na Marsie · Zobacz więcej »

Lista kraterów uderzeniowych na Ziemi

Lista kraterów uderzeniowych na Ziemi.

Nowy!!: Czad i Lista kraterów uderzeniowych na Ziemi · Zobacz więcej »

Lista kraterów uderzeniowych w Afryce

Lista kraterów uderzeniowych w Afryce.

Nowy!!: Czad i Lista kraterów uderzeniowych w Afryce · Zobacz więcej »

Lista lotnisk w Czadzie

stolicy Czadu (w lewym, górnym rogu lokalizacja międzynarodowego portu lotniczego) Na terenie Czadu znajduje się 40 lotnisk, w tym pięć komercyjnych i jedno międzynarodowe.

Nowy!!: Czad i Lista lotnisk w Czadzie · Zobacz więcej »

Lista najwyższych krajowych rozgrywek ligowych w piłce nożnej kobiet należących do FIFA

Lista najwyższych krajowych rozgrywek ligowych w piłce nożnej kobiet należących do FIFA – poniższa lista przedstawia 110 lig (46 z UEFA, 19 z CONCACAF, 16 z CAF, 14 z AFC, 10 z CONMEBOL, 5 z OFC).

Nowy!!: Czad i Lista najwyższych krajowych rozgrywek ligowych w piłce nożnej kobiet należących do FIFA · Zobacz więcej »

Lista odcinków programu Kobieta na krańcu świata

Ten artykuł zawiera listę wszystkich wyemitowanych odcinków programu Kobieta na krańcu świata.

Nowy!!: Czad i Lista odcinków programu Kobieta na krańcu świata · Zobacz więcej »

Lista państw Afryki

Lista państw Afryki – lista państw i terytoriów zależnych Afryki.

Nowy!!: Czad i Lista państw Afryki · Zobacz więcej »

Lista państw świata w latach 50. XX wieku

Lista państw świata w latach 50.

Nowy!!: Czad i Lista państw świata w latach 50. XX wieku · Zobacz więcej »

Lista państw świata według gęstości zaludnienia

Państwa i terytoria zależne świata według gęstości zaludnienia – wartości podane sąw osobach na kilometr kwadratowy. Podano także liczbę ludności (w większości według stanu na rok 2004) oraz całkowitąpowierzchnię państw wraz z ich terytoriami autonomicznymi i zależnymi. Do wartości powierzchni wliczono także wody śródlądowe (jeziora, zbiorniki wodne, rzeki). Gęstość zaludnienia (osób/km²) stan z 1994.

Nowy!!: Czad i Lista państw świata według gęstości zaludnienia · Zobacz więcej »

Lista państw świata według liczby ludności

Lista państw świata i terytoriów zależnych według liczby ludności – przedstawia państwa świata i terytoria zależne uszeregowane według liczby ludności.

Nowy!!: Czad i Lista państw świata według liczby ludności · Zobacz więcej »

Lista państw świata według powierzchni

Państwa świata według powierzchni – lista przedstawia państwa świata uszeregowane według powierzchni ich terytorium.

Nowy!!: Czad i Lista państw świata według powierzchni · Zobacz więcej »

Lista wulkanów tarczowych

Ta lista wulkanów zawiera aktywne, nieaktywne i wygasłe wulkany tarczowe.

Nowy!!: Czad i Lista wulkanów tarczowych · Zobacz więcej »

Lista zgromadzeń przedstawicielskich

Arabii Saudyjskiej i w Watykanie) Lista zgromadzeń przedstawicielskich w państwach świata, na terytoriach zależnych oraz w organizacjach międzynarodowych.

Nowy!!: Czad i Lista zgromadzeń przedstawicielskich · Zobacz więcej »

Lista związków piłkarskich

Jest to wykaz międzynarodowych piłkarskich władz.

Nowy!!: Czad i Lista związków piłkarskich · Zobacz więcej »

Logon

Rzeka Logon około 1892 r. Logon (fr. Logone) – rzeka w Zachodniej Afryce, główny dopływ rzeki Szari.

Nowy!!: Czad i Logon · Zobacz więcej »

Louis Gidrol

Louis Gidrol (ur. 1922, zm. ?) – czadyjski muzyk, autor słów do Le Tchadienne, narodowego hymnu Czadu.

Nowy!!: Czad i Louis Gidrol · Zobacz więcej »

Luigi Poggi

Luigi Poggi (ur. 25 listopada 1917 w Piacenzy, zm. 4 maja 2010 w Rzymie) – włoski duchowny rzymskokatolicki, doktor obojga praw, delegat apostolski w Republice Środkowoafrykańskiej w latach 1965–1969, pronuncjusz apostolski w Kamerunie w latach 1966–1969, pronuncjusz apostolski w Gabonie w latach 1967–1969, nuncjusz apostolski w Peru w latach 1969–1973, nuncjusz apostolski w Polsce w latach 1975–1986, nuncjusz apostolski we Włoszech w latach 1986–1992, Archiwista i Bibliotekarz Świętego Kościoła Rzymskiego w latach 1992–1998, kardynał diakon w latach 1994–2005, protodiakon Kolegium Kardynalskiego w latach 2002–2005, kardynał prezbiter od 2005.

Nowy!!: Czad i Luigi Poggi · Zobacz więcej »

Luty 2006

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i Luty 2006 · Zobacz więcej »

Luty 2021

", tak aby były widoczne w portalu Aktualności).

Nowy!!: Czad i Luty 2021 · Zobacz więcej »

Lycophidion

Lycophidion – rodzaj węży z podrodziny Lamprophiinae w rodzinie Lamprophiidae.

Nowy!!: Czad i Lycophidion · Zobacz więcej »

Mahamat Ahmat Alhadj

Mahamat Ahmat Alhadj (ur. 11 sierpnia 1978) – czadyjski piłkarz grający na pozycji ofensywnego pomocnika.

Nowy!!: Czad i Mahamat Ahmat Alhadj · Zobacz więcej »

Mahamat Déby Itno

Mahamat ibn Idriss Déby Itno (ur. 1 stycznia 1984) – czadyjski wojskowy w stopniu generała majora, syn byłego prezydenta Czadu Idrissa Déby'ego.

Nowy!!: Czad i Mahamat Déby Itno · Zobacz więcej »

Mahamat Idriss

Mahamat-Koundja-Ouya Idriss (ur. 17 lipca 1942, Ndżamena, Francuska Afryka Równikowa, zm. 3 października 1987) – lekkoatleta z Czadu, skoczek wzwyż.

Nowy!!: Czad i Mahamat Idriss · Zobacz więcej »

Mahamat Saleh Haroun

Mahamat Saleh Haroun (ur. 1961 w Ndżamenie) – czadyjski reżyser i scenarzysta filmowy.

Nowy!!: Czad i Mahamat Saleh Haroun · Zobacz więcej »

Maj 2008

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i Maj 2008 · Zobacz więcej »

Mali

Mali, oficjalnie Republika Mali (fr. République du Mali) – śródlądowe państwo położone w Afryce Zachodniej, siódme co do wielkości w Afryce ze stolicąw Bamako, graniczy z Algieriąna północy, Nigrem i Burkina Faso na wschodzie, Wybrzeżem Kości Słoniowej i Gwineąna południu oraz z Senegalem i Mauretaniąna zachodzie.

Nowy!!: Czad i Mali · Zobacz więcej »

Malik Djakna

Malik Djakna (ur. 1 stycznia 1989) – czadyjski zapaśnik walczący w stylu wolnym.

Nowy!!: Czad i Malik Djakna · Zobacz więcej »

Mammuthus africanavus

Mamut afrykański (†Mammuthus africanavus) − jeden z najstarszych gatunków mamutów.

Nowy!!: Czad i Mammuthus africanavus · Zobacz więcej »

Manat afrykański

Manat afrykański (Trichechus senegalensis) – gatunek ssaka wodnego z rodziny manatowatych (Manatidae), rzędu brzegowców, żyjący na pograniczu środowiska morskiego i słodkowodnego, roślinożerny.

Nowy!!: Czad i Manat afrykański · Zobacz więcej »

Mandélia

Mandélia – miasto w Czadzie, w regionie Szari-Bagirmi; ośrodek administracyjny departamentu Szari.

Nowy!!: Czad i Mandélia · Zobacz więcej »

Mangalmé

Mangalmé – miasto w środkowym Czadzie, w Regionie Guéra.

Nowy!!: Czad i Mangalmé · Zobacz więcej »

Mao

* Mao – miasto w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Mao · Zobacz więcej »

Mao (Czad)

Mao – miasto w Czadzie, w regionie Kanem, departament Kanem; 18 031 mieszkańców (2005).

Nowy!!: Czad i Mao (Czad) · Zobacz więcej »

Marcel Lefebvre

Marcel François Lefebvre (ur. 29 listopada 1905 w Tourcoing, zm. 25 marca 1991 w Martigny) – francuski biskup katolicki, duchacz, który odmówił zaakceptowania niektórych zmian drugiego soboru watykańskiego, szczególnie dotyczących ekumenizmu i kolegialności Kościoła.

Nowy!!: Czad i Marcel Lefebvre · Zobacz więcej »

Marcel Ninga

Marcel Ninga Ndonane (ur. 25 kwietnia 1988 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz grający na pozycji prawego obrońcy.

Nowy!!: Czad i Marcel Ninga · Zobacz więcej »

Marie-Christine Koundja

Marie-Christine Koundja (ur. 30 marca 1957, Iriba) – czadyjska dyplomatka i pisarka, tworząca w języku francuskim.

Nowy!!: Czad i Marie-Christine Koundja · Zobacz więcej »

Marisol Touraine

Marisol Touraine (ur. 7 marca 1959 w Paryżu) – francuska polityk, parlamentarzystka, a także minister.

Nowy!!: Czad i Marisol Touraine · Zobacz więcej »

Mariusz Ochalski

Mariusz Ochalski (ur. 22 czerwca 1974 w Warszawie) – pułkownik Wojska Polskiego.

Nowy!!: Czad i Mariusz Ochalski · Zobacz więcej »

Maro (Czad)

Maro – miasto w południowym Czadzie, w Regionie Szari Środkowe.

Nowy!!: Czad i Maro (Czad) · Zobacz więcej »

Martin Waïngue Bani

Martin Waïngue Bani (ur. 12 lutego 1963 w Laï) – czadyjski duchowny katolicki, biskup Doby od 2017.

Nowy!!: Czad i Martin Waïngue Bani · Zobacz więcej »

Marzec 2023

", tak aby były widoczne w portalu Aktualności).

Nowy!!: Czad i Marzec 2023 · Zobacz więcej »

Masakra w Baga (2015)

Masakra w Baga – masakra, która trwała od 3 do 8 stycznia 2015 roku i była prowadzona w dwóch miastach: Baga i Doron Baga.

Nowy!!: Czad i Masakra w Baga (2015) · Zobacz więcej »

Massaguet

Massaguet – miasto w Czadzie, w regionie Hadjer-Lamis, departament Haraze Al Biar; 17 906 mieszkańców (2005).

Nowy!!: Czad i Massaguet · Zobacz więcej »

Massakory

Massakory – miasto w Czadzie, w regionie Hadjer-Lamis, departament Dagana; 15 406 mieszkańców (2005), położone 125 km na północny wschód od Ndżameny.

Nowy!!: Czad i Massakory · Zobacz więcej »

Massénya

Massénya – miasto w Czadzie, w regionie Chari-Baguirmi, departament Baguirmi; 3368 mieszkańców (2005), położone w centralnej części kraju, 145 km na południowy wschód od Ndżameny.

Nowy!!: Czad i Massénya · Zobacz więcej »

Maszaw

Logo Maszawu. Maszaw (hebr. מש"ב, skrót. המרכז לשיתוף פעולה בינלאומי, Merkaz le-Szituf Pe’ula Bejnle’umi, ang. Mashav lub Agency for International Development Cooperation), dosłownie Centrum Współpracy Międzynarodowej – izraelski program pomocowy powołany do życia w 1958 roku, a od 1960 roku departament Ministerstwa Spraw Zagranicznych Izraela, którego zadaniem było oferowanie i realizowanie pomocy międzynarodowej krajom rozwijającym się oraz nawiązywanie z nimi relacji dyplomatycznych.

Nowy!!: Czad i Maszaw · Zobacz więcej »

Mata (ujednoznacznienie)

* mata – płaska tkanina o dużej powierzchni pełniąca różne funkcje.

Nowy!!: Czad i Mata (ujednoznacznienie) · Zobacz więcej »

Mathieu Adoassou

Mathieu Ado Tchaoussou znany jako Mathieu Adoassou (ur. 9 maja 1995 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz grający na pozycji bramkarza.

Nowy!!: Czad i Mathieu Adoassou · Zobacz więcej »

Matthias N’Gartéri Mayadi

Matthias N’Gartéri Mayadi (ur. 1942, zm. 19 listopada 2013 w Lyonie) – czadyjski duchowny katolicki, arcybiskup archidiecezji ndżameńskiej od 2003 r. Pierwszy Czadyjczyk, który otrzymał godność biskupa rzymskokatolickiego.

Nowy!!: Czad i Matthias N’Gartéri Mayadi · Zobacz więcej »

Maurice Abatam

Maurice Abatam (ur. 22 czerwca 1987) – czadyjski zapaśnik walczący w obu stylach.

Nowy!!: Czad i Maurice Abatam · Zobacz więcej »

Mayo Kébbi

Mayo Kébbi − rzeka w zachodniej Afryce, w Czadzie i Kamerunie.

Nowy!!: Czad i Mayo Kébbi · Zobacz więcej »

M’Bairo Abakar

M'Bairo Abakar (ur. 13 stycznia 1961) – czadyjski judoka, uczestnik Letnich Igrzysk Olimpijskich 1992.

Nowy!!: Czad i M’Bairo Abakar · Zobacz więcej »

Mbanguingar Krabe

Mbanguingar Krabe (ur. 25 stycznia 1971) – czadyjski piłkarz grający na pozycji defensywnego pomocnika.

Nowy!!: Czad i Mbanguingar Krabe · Zobacz więcej »

MDT David

MDT David – lekki pojazd opancerzony produkowany przez MDT Armor Corporation dla służb bezpieczeństwa Izraela o napędzie 4×4 na podwoziach Land Rovera Defendera lub Toyoty Land Cruiser.

Nowy!!: Czad i MDT David · Zobacz więcej »

Medal Zamorski

Medal Zamorski lub Medal Służby Zamorskiej – francuskie wojskowe odznaczenie o charakterze pamiątkowym, ustanowione 6 czerwca 1962, powstałe z przemianowania dotychczasowego Medalu Kolonialnego.

Nowy!!: Czad i Medal Zamorski · Zobacz więcej »

Megantereon

Megantereon – wymarły rodzaj ssaka drapieżnego z podrodziny machajrodonów (Machairodontinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae), zamieszkujących ongiś Amerykę Północną, Eurazję i Afrykę.

Nowy!!: Czad i Megantereon · Zobacz więcej »

Melfi (miasto w Czadzie)

Melfi – miasto w Czadzie, w regionie Guéra, departament Barh Signaka; 5784 mieszkańców (2005), położone w centralnej części kraju.

Nowy!!: Czad i Melfi (miasto w Czadzie) · Zobacz więcej »

Metropolia Ndżamena

Metropolia Ndżamena – jedyna metropolia kościoła rzymskokatolickiego w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Metropolia Ndżamena · Zobacz więcej »

Mia Farrow

Mia Farrow, właściwie María de Lourdes Villiers Farrow (ur. 9 lutego 1945 w Los Angeles) – amerykańska aktorka, aktywistka i była modelka.

Nowy!!: Czad i Mia Farrow · Zobacz więcej »

Miasta Czadu

350px Według danych oficjalnych pochodzących z 2010 roku Czad posiadał ponad 40 miast o ludności przekraczającej 1 tys.

Nowy!!: Czad i Miasta Czadu · Zobacz więcej »

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

Siedziba Międzynarodowego Funduszu Walutowego w Waszyngtonie Międzynarodowy Fundusz Walutowy, MFW (ang. International Monetary Fund, IMF) – międzynarodowa organizacja w ramach ONZ, zajmująca się kwestiami stabilizacji ekonomicznej na świecie.

Nowy!!: Czad i Międzynarodowy Fundusz Walutowy · Zobacz więcej »

Międzynarodowy kod samochodowy

Międzynarodowy kod samochodowy – międzynarodowy system oznaczania pojazdów polegający na literowym określeniu państwa, w którym zostały one zarejestrowane lub zaewidencjonowane, poprzez zastosowanie skrótu urzędowej nazwy tego kraju (np. PL – Polska, D – Niemcy, USA – Stany Zjednoczone).

Nowy!!: Czad i Międzynarodowy kod samochodowy · Zobacz więcej »

Międzynarodowy kod samolotowy

G na powyższej „rejestracji” oznacza, że samolot jest zarejestrowany w Wielkiej Brytanii. Polski szybowiec, SP-3034 Międzynarodowy kod samolotowy – alfanumeryczne oznaczenie przynależności państwowej statków powietrznych.

Nowy!!: Czad i Międzynarodowy kod samolotowy · Zobacz więcej »

Michel Der Zakarian

Michel Der Zakarian (orm. Միքայել Տեր–Զաքարյան, Mikajel Ter–Zakarian; ur. 18 lutego 1963 w Erywaniu) – ormiański piłkarz grający na pozycji środkowego obrońcy.

Nowy!!: Czad i Michel Der Zakarian · Zobacz więcej »

Michele Russo

Michele Russo (ur. 30 stycznia 1945 w San Giovanni Rotondo, zm. 30 marca 2019 w Mediolanie) – włoski duchowny rzymskokatolicki posługujący w Czadzie, w latach 1989–2014 biskup Doba.

Nowy!!: Czad i Michele Russo · Zobacz więcej »

Mid Express Tchad

Mid Express Tchad – czadyjska linia lotnicza z siedzibąw Ndżamenie.

Nowy!!: Czad i Mid Express Tchad · Zobacz więcej »

Miguel Angel Sebastián Martínez

Miguel Angel Sebastián Martínez (ur. 28 września 1950 w Saragossie) – hiszpański duchowny rzymskokatolicki działający w Czadzie, od 2018 biskup Sarh.

Nowy!!: Czad i Miguel Angel Sebastián Martínez · Zobacz więcej »

Milorad Ulemek

Milorad Ulemek (cyr. Милорад Улемек, ur. 1965 lub 1968 w Belgradzie), znany również jako Milorad Luković (Милорад Луковић), pseudonim „Legija” – dowódca Specjalnej Jednostki Operacyjnej, podlegającej ministerstwu spraw wewnętrznych Serbii, skazany na kary pozbawienia wolności za przeprowadzenie zamachu na prezydenta Serbii Ivana Stambolicia w 2000 roku i premiera Serbii Zorana Đinđicia w 2003 roku.

Nowy!!: Czad i Milorad Ulemek · Zobacz więcej »

Miron (Chodakowski)

MironOficjalny tytuł w Polskim Autokefalicznym Kościele Prawosławnym: Jego Ekscelencja Najprzewielebniejszy Miron, arcybiskup hajnowski, Prawosławny Ordynariusz Wojska Polskiego.

Nowy!!: Czad i Miron (Chodakowski) · Zobacz więcej »

Misje dyplomatyczne Czadu

Kraje, w których Republika Czadu ma swoje przedstawicielstwa dyplomatyczne Misje dyplomatyczne Czadu - przedstawicielstwa dyplomatyczne Republiki Czadu przy innych państwach i organizacjach międzynarodowych.

Nowy!!: Czad i Misje dyplomatyczne Czadu · Zobacz więcej »

Misjonarze Świętego Franciszka Salezego

Misjonarze Świętego Franciszka Salezego (Fransalianie) – męski zakon założony 24 października 1838 roku przez ojca Pierre'a-Marie Mermiera pod patronatem świętego Franciszka Salezego w Annecy we Francji.

Nowy!!: Czad i Misjonarze Świętego Franciszka Salezego · Zobacz więcej »

Mistrzostwa Afryki w Zapasach 2012

Mistrzostwa Afryki w zapasach w 2012 roku rozegrano w dniu 12 marca w Marrakeszu w Maroku.

Nowy!!: Czad i Mistrzostwa Afryki w Zapasach 2012 · Zobacz więcej »

Mistrzostwa Afryki w Zapasach 2013

Mistrzostwa Afryki w zapasach w 2013 roku rozegrano w dniu 2 maja w Ndżamenie w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Mistrzostwa Afryki w Zapasach 2013 · Zobacz więcej »

Mistrzostwa Afryki w Zapasach 2014

Mistrzostwa Afryki w zapasach w 2014 roku rozegrano w dniach 28-30 marca w Tunisie w Tunezji.

Nowy!!: Czad i Mistrzostwa Afryki w Zapasach 2014 · Zobacz więcej »

Mistrzostwa Afryki w Zapasach 2016

Mistrzostwa Afryki w zapasach w 2016 roku rozegrano w dniach 3 - 7 marca w Aleksandrii w Egipcie.

Nowy!!: Czad i Mistrzostwa Afryki w Zapasach 2016 · Zobacz więcej »

Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce 2011

13.

Nowy!!: Czad i Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce 2011 · Zobacz więcej »

Moïssala

Moïssala – miasto w Czadzie, w regionie Mandoul, departament Barh Sara; 11 264 mieszkańców (2005), położone 520 km na południowy wschód od Ndżameny przy granicy z RepublikąŚrodkowoafrykańską.

Nowy!!: Czad i Moïssala · Zobacz więcej »

Mobile Country Code

MCC (ang. Mobile Country Code) – unikatowy numer identyfikujący kraj, w którym działa dana sieć telefonii bezprzewodowej.

Nowy!!: Czad i Mobile Country Code · Zobacz więcej »

Monanthotaxis buchananii

Monanthotaxis buchananii R.E.Fr.

Nowy!!: Czad i Monanthotaxis buchananii · Zobacz więcej »

Mondésir Alladjim

Mondésir Alladjim (ur. 10 lutego 1986 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz grający na pozycji środkowego obrońcy.

Nowy!!: Czad i Mondésir Alladjim · Zobacz więcej »

Mongo (miasto)

Mongo – miasto w Czadzie, w regionie Guéra, departament Guéra; 26 tys.

Nowy!!: Czad i Mongo (miasto) · Zobacz więcej »

Mont Valérien

Mont Valérien – fort położony na 162-metrowym wzniesieniu o tej samej nazwie w obrębie Île-de-France, na terenie gminy Suresnes, kilka kilometrów na zachód od Paryża.

Nowy!!: Czad i Mont Valérien · Zobacz więcej »

Motoambulans

Motoambulans – motocykl wykorzystywany jako pojazd ratunkowy, dzięki posiadanemu specjalnemu doposażeniu w sprzęt medyczny, oraz kwalifikacjom osób, które jeżdżąpojazdem.

Nowy!!: Czad i Motoambulans · Zobacz więcej »

Moudou Kouta

Moudou Kouta – czadyjski piłkarz, grający na pozycji pomocnika, trener piłkarski.

Nowy!!: Czad i Moudou Kouta · Zobacz więcej »

Moumi Sébergué

Moumi Sébergué (ur. 7 grudnia 1977) – czadyjski lekkoatleta specjalizujący się w biegach na 100 metrów, olimpijczyk.

Nowy!!: Czad i Moumi Sébergué · Zobacz więcej »

Moundou

Moundou – miasto w południowo-zachodnim Czadzie, nad rzekąLogone, ośrodek administracyjny regionu Logon Zachodni, departament Lac Wey.

Nowy!!: Czad i Moundou · Zobacz więcej »

Mounira Mitchala

Mounira Mitchala, właściwie Mounira Khalil Alia (ur. 19 września 1979 w Ndżamena) – czadyjska piosenkarka, kompozytorka, performerka, aktorka, działaczka społeczna.

Nowy!!: Czad i Mounira Mitchala · Zobacz więcej »

Moussa Faki

Moussa Faki Mahamat (ur. 21 czerwca 1960 w Biltine) – czadyjski polityk, premier Czadu w latach 2003–2005, minister spraw zagranicznych od 2008 do 2017.

Nowy!!: Czad i Moussa Faki · Zobacz więcej »

Moussoro

Moussoro – miasto w Czadzie, w regionie Barh El Gazel, departament Barh El Gazel; 15 190 mieszkańców (2005), położone 300 km na północny wschód od Ndżameny, przy drodze wiodącej przez miasto Faya na północ.

Nowy!!: Czad i Moussoro · Zobacz więcej »

Moyencharia mineti

Moyencharia mineti – gatunek motyli z podrzędu Glossata i rodziny Metarbelidae.

Nowy!!: Czad i Moyencharia mineti · Zobacz więcej »

Mrównik (rodzaj)

Mrównik (Orycteropus) – rodzaj ssaków z rodziny mrównikowatych (Orycteropodidae).

Nowy!!: Czad i Mrównik (rodzaj) · Zobacz więcej »

Mrównik afrykański

Mrównik afrykański, mrównik, prosię ziemneNazwa jest kalkąz ang. i afrikaans "aardvark", z hol.

Nowy!!: Czad i Mrównik afrykański · Zobacz więcej »

Mu’ammar al-Kaddafi

Mu’ammar al-Kaddafi (arab., trl. Muʿammar al-Qaḏḏāfī, trb. Mu’ammar al-KazzafiZapis w polskiej transkrypcji fonetycznej współczesnego standardowego języka arabskiego., dialektalnie Gaddafi; ur. 13 września lub w czerwcu 1942 w Syrcie, zm. 20 października 2011 tamże) – libijski pułkownik, polityk i ideolog, w latach 1969–2011 sprawował władzę autorytarnąjako Przywódca Rewolucji 1 września.

Nowy!!: Czad i Mu’ammar al-Kaddafi · Zobacz więcej »

Myriopholis

Myriopholis – rodzaj węży z podrodziny Leptotyphlopinae w rodzinie węży nitkowatych (Leptotyphlopidae).

Nowy!!: Czad i Myriopholis · Zobacz więcej »

Mysz sahelska

Mysz sahelska (Mus haussa) – gatunek gryzonia z rodziny myszowatych, występujący w Afryce Zachodniej.

Nowy!!: Czad i Mysz sahelska · Zobacz więcej »

Myszorówka czadyjska

Myszorówka czadyjska (Mastomys kollmannspergeri) – gatunek gryzonia z rodziny myszowatych, występujący w Afryce Subsaharyjskiej.

Nowy!!: Czad i Myszorówka czadyjska · Zobacz więcej »

Myszoskocz okazały

Myszoskocz okazały suwak skalny (Gerbillus campestris) – gatunek ssaka z podrodziny myszoskoczków (Gerbillinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w Afryce Północnej i Zachodniej.

Nowy!!: Czad i Myszoskocz okazały · Zobacz więcej »

Myszoskoczka egipska

Myszoskoczka egipska (Gerbillus pyramidum) – gatunek ssaka z podrodziny myszoskoczków (Gerbillinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występuje w Afryce Północnej.

Nowy!!: Czad i Myszoskoczka egipska · Zobacz więcej »

Nabatingue Toko

Nabatingue Tokomon Dieudonné (ur. 21 sierpnia 1952 roku w Ndżamenie) – piłkarz czadyjski, występował w lidze francuskiej.

Nowy!!: Czad i Nabatingue Toko · Zobacz więcej »

Nagoum Yamassoum

Nagoum Yamassoum (ur. 1954) – czadyjski polityk, politolog i menedżer, w latach 1999–2002 premier Czadu, sędzia sądu konstytucyjnego, były minister edukacji, kultury oraz spraw zagranicznych (2003–2005).

Nowy!!: Czad i Nagoum Yamassoum · Zobacz więcej »

Nagroda Literacka Josepha Brahima Seida

Nagroda Literacka Josepha Brahima Seida – czadyjska nagroda literacka ufundowana przez Stowarzyszenie Rozwoju Kultury - ADEC (Association pour le Développement Culturel) w listopadzie 2013.

Nowy!!: Czad i Nagroda Literacka Josepha Brahima Seida · Zobacz więcej »

Naja

Naja – rodzaj jadowitych węży z rodziny zdradnicowatych (Elapidae).

Nowy!!: Czad i Naja · Zobacz więcej »

Narodowy komitet olimpijski

Narodowy komitet olimpijski – organizacja krajowa podległa Międzynarodowemu Komitetowi Olimpijskiemu.

Nowy!!: Czad i Narodowy komitet olimpijski · Zobacz więcej »

Nassour Guelendouksia Ouaido

Nassour Guelendouksia Ouaido (ur. 1947 w Gounou Gaya) – czadyjski polityk, premier Czadu w latach 1997–1999.

Nowy!!: Czad i Nassour Guelendouksia Ouaido · Zobacz więcej »

Nasz ojciec

Nasz ojciec (tyt. oryg. Abouna) – czadyjsko-francusko-holenderski film fabularny z roku 2002 w reżyserii Mahamata Saleh Harouna.

Nowy!!: Czad i Nasz ojciec · Zobacz więcej »

N’Guigmi (departament)

N’Guigmi – departament w południowo-wschodnim Nigrze, w regionie Diffa.

Nowy!!: Czad i N’Guigmi (departament) · Zobacz więcej »

Ndakom Valéry Ndeidoum

Ndakom Valéry Ndeidoum (ur. 14 lipca 1981 w Ndżamenie) – czadyjski piłkarz grający na pozycji bramkarza.

Nowy!!: Czad i Ndakom Valéry Ndeidoum · Zobacz więcej »

Ndżamena

Ndżamena (arab. نجامينا, fr. Ndjamena, także: N'Djamena) – stolica i największe miasto Czadu, położone w południowo-zachodniej części kraju, na prawym brzegu rzeki Szari, niedaleko ujścia rzeki Logone.

Nowy!!: Czad i Ndżamena · Zobacz więcej »

Neisseria lactamica

Neisseria lactamica – komensalny gatunek bakterii Gram-ujemnych charakteryzujący się unikalnym dla rodzaju Neisseria przystosowaniem do fermentacji laktozy.

Nowy!!: Czad i Neisseria lactamica · Zobacz więcej »

Neukamerun

Neukamerun (z niem. Nowy Kamerun) – określenie terytoriów w środkowo-zachodniej Afryce, przejętych przez Cesarstwo Niemieckie od Francji w 1911 r. W 1907 r. Theodor Seitz, gubernator niemieckiego Kamerunu, bronił niemieckich posiadłości przed francuskimi próbami ekspansji.

Nowy!!: Czad i Neukamerun · Zobacz więcej »

Ngama

Ngama, Gama – miasto w Czadzie, w regionie Hadjer-Lamis, departament Dababa; 12 438 mieszkańców (2005), ok.

Nowy!!: Czad i Ngama · Zobacz więcej »

Ngaoundéré

Ngaoundéré Ngaoundéré lub N'Gaoundéré – miasto w Kamerunie, stolica Regionu Adamawa i departamentu Vina.

Nowy!!: Czad i Ngaoundéré · Zobacz więcej »

Nicolas Nadji Bab

Nicolas Nadji Bab (ur. 2 września 1969 w Béré) – czadyjski duchowny katolicki, biskup Laï od 2019.

Nowy!!: Czad i Nicolas Nadji Bab · Zobacz więcej »

Niger

Niger, Republika Nigru (fr. République du Niger) – państwo położone w Afryce Zachodniej na Saharze, bez dostępu do morza.

Nowy!!: Czad i Niger · Zobacz więcej »

Nigeria

Mapa lingwistyczna Nigerii z 1979 Nigeria, Federalna Republika Nigerii – państwo w Afryce Zachodniej nad ZatokąGwinejską, najludniejsze na kontynencie afrykańskim.

Nowy!!: Czad i Nigeria · Zobacz więcej »

Nimrod (pisarz)

Nimrod, właściwie Nimrod Bena Djangrang (ur. 7 grudnia 1959 w Koyom) – czadyjski pisarz, poeta, eseista i dziennikarz.

Nowy!!: Czad i Nimrod (pisarz) · Zobacz więcej »

Noël Milarew Odingar

Noël Milarew Odingar (ur. 1932, zm. 4 maja 2007) – czadyjski oficer, który w latach od 13 kwietnia do 15 kwietnia 1975 pełnił obowiązki prezydenta Czadu a następnie był jednym z dziewięciu członków Najwyższej Rady Wojskowej, junty, która rządziła Czadem w latach 1975-1978.

Nowy!!: Czad i Noël Milarew Odingar · Zobacz więcej »

Nosorożec czarny

Nosorożec czarny, znany także jako: nosorożec spiczastonosy, nosorożec zwyczajny (Diceros bicornis) – gatunek ssaka kopytnego z rodziny nosorożcowatych (Rhinocerotidae), występujący w południowej i wschodniej Afryce, na obszarze Angoli, Eswatini, Kenii, Mozambiku, Namibii, Republiki Południowej Afryki, Tanzanii i Zimbabwe; dodatkowo reintrodukowany w Botswanie, Malawi i Zambii.

Nowy!!: Czad i Nosorożec czarny · Zobacz więcej »

Noureddine Aman Hassan

Noureddine Aman Hassan (ur. 7 maja 1943) – czadyjski bokser, uczestnik Letnich Igrzysk Olimpijskich 1972.

Nowy!!: Czad i Noureddine Aman Hassan · Zobacz więcej »

Nuncjatura Apostolska w Republice Środkowoafrykańskiej

Nuncjatura Apostolska w Republice Środkowoafrykańskiej – misja dyplomatyczna Stolicy Apostolskiej w Republice Środkowoafrykańskiej.

Nowy!!: Czad i Nuncjatura Apostolska w Republice Środkowoafrykańskiej · Zobacz więcej »

Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO w Afryce

Wielki Meczet w Algierze Piramidy w Gizie Abu Simbel Słonie na tle Kilimandżaro Wodospady Wiktorii Kairuan Kamienne kręgi Senegambii Kazby w Ajt Bin Haddu Szinkicie Łuk Septymiusza Sewera w Leptis Magna Krajobraz Tsingy de Bemaraha Dżabal Barkal Saint Louis Volubilis Timbuktu Obelisk króla Ezany w Aksum Kunta Kinteh Island Kartaginy Formacje skalne Tasili Wan Ahdżar Wielki Meczet w zabytkowym centrum Dżenne Wielkie Zimbabwe Poniżej przedstawiono listę obiektów z listy światowego dziedzictwa UNESCO, położone w Afryce.

Nowy!!: Czad i Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO w Afryce · Zobacz więcej »

Ochna rhizomatosa

Ochna rhizomatosa (Tiegh.) Keay – gatunek roślin z rodziny ochnowatych (Ochnaceae).

Nowy!!: Czad i Ochna rhizomatosa · Zobacz więcej »

OHADA

OHADA (fr. Organisation pour l'harmonisation en Afrique du droit des affaires - Organizacja dla Harmonizacji Prawa Afrykańskiego) to afrykańska wspólnota 17 państw, która za cel stawia sobie integrację regionalnąoraz rozwój ekonomiczny tego kontynentu.

Nowy!!: Czad i OHADA · Zobacz więcej »

Okaleczanie żeńskich narządów płciowych

Materiały wykorzystywane do nauczania ludności w Burkina Faso na temat FGM infibulacji, czyli okaleczenia żeńskich narządów płciowych (FGM) typu IIIbOkaleczanie żeńskich narządów płciowych (FGM), potocznie obrzezanie kobiet lub wyrzezanie – rytualne nacinanie lub usuwanie niektórych lub wszystkich części zewnętrznych żeńskich narządów płciowych.

Nowy!!: Czad i Okaleczanie żeńskich narządów płciowych · Zobacz więcej »

Omar Bongo

El Hadj Omar Bongo Ondimba (ur. jako Albert-Bernard Bongo 30 grudnia 1935 w Lewai, zm. 8 czerwca 2009 w Barcelonie) – gaboński polityk, minister, wiceprezydent w latach 1966–1967, prezydent Gabonu od 1967 do 2009.

Nowy!!: Czad i Omar Bongo · Zobacz więcej »

Onigue Berkemi

Onigue Berkemi, właściwie Mahamat Moussa Ahmat Onigue (ur. 25 maja 1998 w Guereda) – czadyjski pisarz młodego pokolenia.

Nowy!!: Czad i Onigue Berkemi · Zobacz więcej »

Operacja Barkhane

Operacja Barchan – antypowstańcza, antyterrorystyczna operacja wojskowa przeprowadzona w rejonie Sahelu w Afryce.

Nowy!!: Czad i Operacja Barkhane · Zobacz więcej »

Operacja Manta

Operacja Manta – francuska interwencja wojskowa w Czadzie przeprowadzona, w odpowiedzi na inwazję wojsk libijskich oraz wspierających ich rebeliantów z czadyjskiego GUNT, na swojego południowego sąsiada w czerwcu 1983.

Nowy!!: Czad i Operacja Manta · Zobacz więcej »

Operacja Serwal

Operacja Serwal (Opération Serval) – francuska operacja reagowania kryzysowego w Mali, trwająca od 11 stycznia 2013 do 15 lipca 2014.

Nowy!!: Czad i Operacja Serwal · Zobacz więcej »

Ordery i odznaczenia (Afryka)

Lista dawnych i obecnych orderów państw afrykańskich i ościennych.

Nowy!!: Czad i Ordery i odznaczenia (Afryka) · Zobacz więcej »

Organizacja Jedności Afrykańskiej

Organizacja Jedności Afrykańskiej (OJA; ang. Organization of African Unity, OAU) – jedna z najważniejszych i najliczniejszych regionalnych organizacji międzynarodowych zrzeszająca niemal wszystkie państwa Afryki z wyjątkiem Maroka.

Nowy!!: Czad i Organizacja Jedności Afrykańskiej · Zobacz więcej »

Oriano Quilici

Oriano Quilici (ur. 29 listopada 1929 w Lukka, zm. 3 listopada 1998 w Bernie) – włoski duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski.

Nowy!!: Czad i Oriano Quilici · Zobacz więcej »

Orthetrum brevistylum

Orthetrum brevistylum – gatunek ważki z rodziny ważkowatych (Libellulidae).

Nowy!!: Czad i Orthetrum brevistylum · Zobacz więcej »

Orthetrum caffrum

Orthetrum caffrum – gatunek ważki z rodziny ważkowatych (Libellulidae).

Nowy!!: Czad i Orthetrum caffrum · Zobacz więcej »

Oryks szablorogi

Oryks szablorogi (Oryx dammah) – gatunek ssaka z rodziny wołowatych (Bovidae).

Nowy!!: Czad i Oryks szablorogi · Zobacz więcej »

Ouara

Ruiny kompleksu pałacowego w Ouara Ouara – miasto w Czadzie, w regionie Wadaj, w departamencie Ouara, ok.

Nowy!!: Czad i Ouara · Zobacz więcej »

Ouham

Ouham – rzeka w środkowej Afryce, w Republice Środkowoafrykańskiej i Czadzie.

Nowy!!: Czad i Ouham · Zobacz więcej »

Ouham (prefektura)

Ouham – prefektura w Republice Środkowoafrykańskiej z siedzibąw Bossangoa.

Nowy!!: Czad i Ouham (prefektura) · Zobacz więcej »

Ouham-Pendé

Ouham-Pendé – prefektura w Republice Środkowoafrykańskiej z siedzibąw Bozoum.

Nowy!!: Czad i Ouham-Pendé · Zobacz więcej »

Oum Hadjer

Oum Hadjer – miasto w Czadzie, w regionie Batha, departament Batha Est; 19 271 mieszkańców (2005).

Nowy!!: Czad i Oum Hadjer · Zobacz więcej »

Oxygonum sinuatum

Oxygonum sinuatum (Hochst. & Steud ex Meisn.) Dammer – gatunek rośliny z rodziny rdestowatych (Polygonaceae Juss.). Występuje naturalnie w Afryce Południowej, Środkowej i Wschodniej oraz na Półwyspie Arabskim.

Nowy!!: Czad i Oxygonum sinuatum · Zobacz więcej »

Oznakowania statków powietrznych

Poniższe tabele przedstawiająoznaczenia międzynarodowe statków powietrznych przydzielone przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (Aneks 7), oraz graficzne oznaczenia wojskowych jednostek powietrznych.

Nowy!!: Czad i Oznakowania statków powietrznych · Zobacz więcej »

Październik 2013

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i Październik 2013 · Zobacz więcej »

Październik 2022

", tak aby były widoczne w portalu Aktualności).

Nowy!!: Czad i Październik 2022 · Zobacz więcej »

Państwa członkowskie Unii Europejskiej

Unia Europejska składa się z 27 państw członkowskich.

Nowy!!: Czad i Państwa członkowskie Unii Europejskiej · Zobacz więcej »

Państwa nieuznawane

Państwa nieuznawane (inne terminy stosowane zamiennie: państwa powstańcze, państwa nieuznane, quasi-państwa, parapaństwa, państwa de facto niepodległe) – termin stosowany dla kilku jednostek politycznych świata, które pomimo braku uznania na arenie międzynarodowej (lub z minimalnym uznaniem) de facto sąniepodległymi państwami.

Nowy!!: Czad i Państwa nieuznawane · Zobacz więcej »

Państwa uczestniczące w letnich igrzyskach olimpijskich

Lista przedstawia państwa uczestniczące w letnich igrzyskach olimpijskich w latach 1896-2008.

Nowy!!: Czad i Państwa uczestniczące w letnich igrzyskach olimpijskich · Zobacz więcej »

Państwo śródlądowe

Państwa podwójnie śródlądowe Państwo śródlądowe – państwo nieposiadające dostępu do morza, a tym samym nieposiadające własnej linii brzegowej.

Nowy!!: Czad i Państwo śródlądowe · Zobacz więcej »

Państwo upadłe

Państwo upadłe (również państwo dysfunkcyjne) – państwo, którego struktury państwowe uległy rozkładowi.

Nowy!!: Czad i Państwo upadłe · Zobacz więcej »

Pachnephorus gardinii

Pachnephorus gardinii – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny Eumolpinae.

Nowy!!: Czad i Pachnephorus gardinii · Zobacz więcej »

Pachnephorus moseykoi

Pachnephorus moseykoi – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny Eumolpinae.

Nowy!!: Czad i Pachnephorus moseykoi · Zobacz więcej »

Pala

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i Pala · Zobacz więcej »

Pala (Czad)

Pala – miasto w południowym Czadzie, stolica regionu Mayo-Kebbi Ouest i departamentu Mayo-Dallah, około 26 115 mieszkańców (1999).

Nowy!!: Czad i Pala (Czad) · Zobacz więcej »

Panhard AML

Panhard AML – francuski lekki, kołowy (4x4) samochód pancerny.

Nowy!!: Czad i Panhard AML · Zobacz więcej »

Pape Diouf

Pape Diouf (ur. 18 grudnia 1951 roku w Abéché, Czad, zm. 31 marca 2020 roku w Dakarze) – dziennikarz senegalski, od 2004 dyrektor generalny, a następnie (w latach 2005–2009) prezes klubu piłkarskiego Olympique Marsylia.

Nowy!!: Czad i Pape Diouf · Zobacz więcej »

Parafia Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy w Boguszycach

Parafia pw.

Nowy!!: Czad i Parafia Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy w Boguszycach · Zobacz więcej »

Park Narodowy Bouba N’Djida

Park Narodowy Bouba N’Djida (fr. Parc National de Boumba Ndjida; Bouba N’Djiddah, Bouba N’Djidah, Bouba Bouba N’Djidda lub N’Djida) – park narodowy położony w północno-wschodniej części Kamerunu w Regionie Północnym przylegający do granicy z Czadem.

Nowy!!: Czad i Park Narodowy Bouba N’Djida · Zobacz więcej »

Park Narodowy Manovo-Gounda St. Floris

Park Narodowy Manovo-Gounda St.

Nowy!!: Czad i Park Narodowy Manovo-Gounda St. Floris · Zobacz więcej »

Park Narodowy Zakouma

Park Narodowy Zakouma – park narodowy położony w Regionie Guéra oraz Regionie Salamat, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Park Narodowy Zakouma · Zobacz więcej »

Parki narodowe w Afryce

Poniższe zestawienie przedstawia parki narodowe i wybrane rezerwaty przyrody położone na obszarze Afryki, według krajów.

Nowy!!: Czad i Parki narodowe w Afryce · Zobacz więcej »

Pascal Yoadimnadji

Pascal Yoadimnadji (ur. 1950, zm. 23 lutego 2007) – premier Czadu w latach 2005–2007.

Nowy!!: Czad i Pascal Yoadimnadji · Zobacz więcej »

Paschalis

Paschalis — imię męskie pochodzenia greckiego, następnie łacińskiego, oznaczającego Wielkanoc.

Nowy!!: Czad i Paschalis · Zobacz więcej »

Patas rudy

Patas rudy, patas, koczkodan rudy, huzar zwykły (Erythrocebus patas) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny koczkodanów (Cercopithecinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae) o stosunkowo ciężkiej budowie ciała, jeden z największych przedstawicieli rodziny.

Nowy!!: Czad i Patas rudy · Zobacz więcej »

Patriotyczny Ruch Ocalenia

Patriotyczny Ruch Ocalenia (franc. Mouvement Patriotique du Salut, MPS) – partia polityczna, rządząca Czadem od 1990 r.

Nowy!!: Czad i Patriotyczny Ruch Ocalenia · Zobacz więcej »

Pójdźka zwyczajna

mały Pójdźka zwyczajna, pójdźka (Athene noctua) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny puszczykowatych (Strigidae).

Nowy!!: Czad i Pójdźka zwyczajna · Zobacz więcej »

Pełziec afrykański

Pełziec afrykański (Salpornis salvadori) – gatunek małego ptaka z rodziny pełźców (Salpornithidae).

Nowy!!: Czad i Pełziec afrykański · Zobacz więcej »

Pedro Ekong Andeme

Pedro Ekong Andeme (ur. 1941) – polityk i dyplomata z Gwinei Równikowej.

Nowy!!: Czad i Pedro Ekong Andeme · Zobacz więcej »

Pelusios

Pelusios – rodzaj żółwia z rodziny pelomeduzowatych (Pelomedusidae).

Nowy!!: Czad i Pelusios · Zobacz więcej »

Perlica zwyczajna

Perlica zwyczajna, perlica, perliczka, perlica dzika, pantarka (Numida meleagris) – gatunek dużego ptaka z rodziny perlic (Numididae), jedyny przedstawiciel rodzaju Numida.

Nowy!!: Czad i Perlica zwyczajna · Zobacz więcej »

Phacophallus sahariensis

Phacophallus sahariensis – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków.

Nowy!!: Czad i Phacophallus sahariensis · Zobacz więcej »

Philippe Abbo Chen

Philippe Abbo Chen INDV (ur. 10 maja 1962 w Dadouar) – czadyjski duchowny katolicki, wikariusz apostolski Mongo od 2021.

Nowy!!: Czad i Philippe Abbo Chen · Zobacz więcej »

Philippe Leclerc de Hauteclocque

Znaczek Poczty Kirgistanu z wizerunkiem marsz. Philippe’a Leclerca, 2005 Philippe Leclerc de Hauteclocque, właściwie Philippe François Marie de Hauteclocque, pseudonim Jacques Leclerc (ur. 22 listopada 1902 w Belloy-Saint-Léonard, zm. 28 listopada 1947 k. Colomb-Béchar) – francuski dowódca wojskowy, generał armii Francuskich Sił Zbrojnych, marszałek Francji (1952, pośmiertnie).

Nowy!!: Czad i Philippe Leclerc de Hauteclocque · Zobacz więcej »

Pié Masumbuko

Pié Masumbuko (ur. 29 września 1931) – burundyjski lekarz, polityk i dyplomata, dwukrotny minister, wicepremier, pełniący obowiązki premiera Burundi od 15 do 25 stycznia 1965.

Nowy!!: Czad i Pié Masumbuko · Zobacz więcej »

Pierre Nguyễn Văn Tốt

Pierre Nguyễn Văn Tốt (ur. 15 kwietnia 1949 w Thủ Dầu Một w Wietnamie) – duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski.

Nowy!!: Czad i Pierre Nguyễn Văn Tốt · Zobacz więcej »

Pierre Semmler

Pierre Semmler, znany również jako Peter Semmler (ur. 19 kwietnia 1943 w Gladbeck, zm. 8 września 2011) – niemiecko-francuski aktor.

Nowy!!: Czad i Pierre Semmler · Zobacz więcej »

Pierre-Olivier Lapie

Pierre-Olivier Lapie (ur. 2 kwietnia 1901 w Rennes, zm. 10 marca 1994 w Paryżu) – francuski polityk, prawnik i pisarz, uczestnik ruchu oporu podczas II wojny światowej, Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.

Nowy!!: Czad i Pierre-Olivier Lapie · Zobacz więcej »

Pilatus PC-6

Pilatus PC-6 – wielozadaniowy samolot transportowy, produkowany w latach 1959-2019.

Nowy!!: Czad i Pilatus PC-6 · Zobacz więcej »

Pilatus PC-7

Pilatus PC-7 Turbo Trainer – jednosilnikowy lekki samolot szkolno-treningowy produkowany przez szwajcarskie przedsiębiorstwo Pilatus Aircraft.

Nowy!!: Czad i Pilatus PC-7 · Zobacz więcej »

Plażowe Igrzyska Afrykańskie 2019

Plażowe Igrzyska Afrykańskie 2019 – pierwsza edycja plażowych igrzysk afrykańskich, które odbyły się na wyspie Sal w Republice Zielonego Przylądka w dniach 14–23 czerwca 2019.

Nowy!!: Czad i Plażowe Igrzyska Afrykańskie 2019 · Zobacz więcej »

Placówki dyplomatyczne i konsularne Polski na świecie oraz obcych państw w Polsce

Poniższy artykuł przedstawia listę ambasad, konsulatów i innych przedstawicielstw dyplomatyczno-konsularnych Rzeczypospolitej Polskiej na świecie oraz zagranicznych ambasad i konsulatów ulokowanych lub akredytowanych w Polsce.

Nowy!!: Czad i Placówki dyplomatyczne i konsularne Polski na świecie oraz obcych państw w Polsce · Zobacz więcej »

Platyceps

Platyceps – rodzaj węży z podrodziny Colubrinae w rodzinie połozowatych (Colubridae).

Nowy!!: Czad i Platyceps · Zobacz więcej »

Platycoryne

Platycoryne – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae).

Nowy!!: Czad i Platycoryne · Zobacz więcej »

Podróż wśród wojowników

Podróż wśród wojowników (ang.: Journey Among Warriors) – reportaż wojenny francusko-amerykańskiej dziennikarki i pisarki Ève Curie, po raz pierwszy wydany w Stanach Zjednoczonych w 1943, będący owocem podróży autorki do Afryki, na Bliski Wschód, do ZSRR, Chin i Indii, którąodbyła w okresie od listopada 1941 do kwietnia 1942.

Nowy!!: Czad i Podróż wśród wojowników · Zobacz więcej »

Podskoczek egipski

Podskoczek egipski, skoczek pustynny, skoczek egipski (Jaculus jaculus) – gatunek ssaka z podrodziny skoczków (Dipodinae) w rodzinie skoczkowatych (Dipodidae), najmniejszy z rodzaju Jaculus.

Nowy!!: Czad i Podskoczek egipski · Zobacz więcej »

Podział administracyjny Czadu

Podział administracyjny Czadu, obowiązujący od 19 lutego 2008 r. Obecny podział administracyjny Czadu obowiązuje od 19 lutego 2008 r. Kraj podzielony jest na 22 regionów, w tym region stołeczny Ndżamena posiadający specjalny status administracyjny.

Nowy!!: Czad i Podział administracyjny Czadu · Zobacz więcej »

Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Czadzie

Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Czadzie. Ciemniejszym kolorem oznaczona jest diecezja ndżameńska Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Czadzie – w ramach Kościoła katolickiego w Czadzie funkcjonuje obecnie jedna metropolia, w której skład wchodzi jedna archidiecezja i sześć diecezji.

Nowy!!: Czad i Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Czadzie · Zobacz więcej »

Pokraczka

Pokraczka (Thalassornis leuconotus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae).

Nowy!!: Czad i Pokraczka · Zobacz więcej »

Pokrzewka czarnogardła

Pokrzewka czarnogardła (Curruca ruppeli) – gatunek małego ptaka z rodziny pokrzewek (Sylviidae).

Nowy!!: Czad i Pokrzewka czarnogardła · Zobacz więcej »

Poligamia

Poligamia (polygamia, od polys „liczny” i gameo „zawieram małżeństwo”; wielomałżeństwo) – małżeństwo z więcej niż jednąosobą(w tym samym czasie), najczęściej jednego mężczyzny z dwiema lub więcej kobietami (poligynia) lub między jednąkobietąi więcej niż jednym mężczyzną(poliandria).

Nowy!!: Czad i Poligamia · Zobacz więcej »

Polityka zagraniczna Izraela

Polityka zagraniczna Izraela – rozpoczęła się po proklamowaniu niepodległości Izraela w dniu 14 maja 1948 roku.

Nowy!!: Czad i Polityka zagraniczna Izraela · Zobacz więcej »

Polska w rankingach 1987-2013

Artykuł prezentuje zmiany pozycji Polski w rankingach państw.

Nowy!!: Czad i Polska w rankingach 1987-2013 · Zobacz więcej »

Polski kontyngent wojskowy

Polski kontyngent wojskowy (PKW) – wydzielona jednostka wojskowa Sił Zbrojnych RP (wojska operacyjne), przeznaczona do udziału w zagranicznej operacji wojskowej (pokojowej lub wojennej) zgodnie z postanowieniem Prezydenta RP na wniosek Rady Ministrów.

Nowy!!: Czad i Polski kontyngent wojskowy · Zobacz więcej »

Polski Kontyngent Wojskowy w Czadzie

Polski Kontyngent Wojskowy w Czadzie (PKW Czad) – wydzielony komponent Sił Zbrojnych RP, przeznaczony do zapewnienia bezpieczeństwa działaniom humanitarnym na rzecz uchodźców z Darfuru w latach 2008–2009.

Nowy!!: Czad i Polski Kontyngent Wojskowy w Czadzie · Zobacz więcej »

Pomnik Francji Walczącej

Pomnik Francji Walczącej – pomnik ku czci Francuzów walczących w ruchu oporu, deportowanych i zabitych w czasie II wojny światowej w forcie Mont Valérien, w gminie Suresnes.

Nowy!!: Czad i Pomnik Francji Walczącej · Zobacz więcej »

Port lotniczy Abéché

Port lotniczy Abéché – międzynarodowy port lotniczy położony w Abéché.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Abéché · Zobacz więcej »

Port lotniczy Abou-Deia

Port lotniczy Abou-Deia – port lotniczy położony w Abou-Deia, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Abou-Deia · Zobacz więcej »

Port lotniczy Adé

Port lotniczy Adé – port lotniczy położony w Adé, w regionie Wadaj, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Adé · Zobacz więcej »

Port lotniczy Am Timan

Port lotniczy Am Timan – port lotniczy położony w Am Timan, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Am Timan · Zobacz więcej »

Port lotniczy Ati

Port lotniczy Ati (IATA: ATV, ICAO: FTTI) – port lotniczy położony w Ati, w Regionie Batha, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Ati · Zobacz więcej »

Port lotniczy Biltine

Port lotniczy Biltine – port lotniczy położony w Biltine, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Biltine · Zobacz więcej »

Port lotniczy Bokoro

Port lotniczy Bokoro – międzynarodowy port lotniczy położony w Bokoro w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Bokoro · Zobacz więcej »

Port lotniczy Bol (Czad)

Port lotniczy Bol (IATA: OTC, ICAO: FTTL) – port lotniczy położony w Bol, w regionie Lac, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Bol (Czad) · Zobacz więcej »

Port lotniczy Bongor

Port lotniczy Bongor – międzynarodowy port lotniczy położony w Bongorze w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Bongor · Zobacz więcej »

Port lotniczy Bousso

Port lotniczy Bousso – krajowy port lotniczy położony w Bousso w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Bousso · Zobacz więcej »

Port lotniczy Faya-Largeau

Port lotniczy Faya-Largeau – międzynarodowy port lotniczy położony w Faya-Largeau.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Faya-Largeau · Zobacz więcej »

Port lotniczy Lai

Port lotniczy Laï – port lotniczy położony w Laï, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Lai · Zobacz więcej »

Port lotniczy Mao

Port lotniczy Mao – port lotniczy położony w Mao, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Mao · Zobacz więcej »

Port lotniczy Melfi

Port lotniczy Melfi – port lotniczy położony w Melfi, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Melfi · Zobacz więcej »

Port lotniczy Mongo

Port lotniczy Mongo – port lotniczy położony w Mongo, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Mongo · Zobacz więcej »

Port lotniczy Moundou

Port lotniczy Moundou – międzynarodowy port lotniczy położony w Moundou.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Moundou · Zobacz więcej »

Port lotniczy Ndżamena

Port lotniczy Ndżamena (IATA: NDJ, ICAO: FTTJ) – międzynarodowy port lotniczy położony w Ndżamenie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Ndżamena · Zobacz więcej »

Port lotniczy Oum Hadjer

Port lotniczy Oum Hadjer – port lotniczy położony w Oum Hadjer, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Oum Hadjer · Zobacz więcej »

Port lotniczy Pala

Port lotniczy Pala – port lotniczy położony w Pala, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Pala · Zobacz więcej »

Port lotniczy Sarh

Port lotniczy Sarh – międzynarodowy port lotniczy położony w Sarh.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Sarh · Zobacz więcej »

Port lotniczy Zakouma

Port lotniczy Zakouma – port lotniczy położony w Zakouma, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Zakouma · Zobacz więcej »

Port lotniczy Zougra

Port lotniczy Zougra – port lotniczy położony w Bardaï, w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Port lotniczy Zougra · Zobacz więcej »

Prawa człowieka w Republice Środkowoafrykańskiej

Prawa człowieka w Republice Środkowoafrykańskiej nie sąprzestrzegane.

Nowy!!: Czad i Prawa człowieka w Republice Środkowoafrykańskiej · Zobacz więcej »

Prawosławny patriarchat aleksandryjski

Podział administracyjny Patriarchatu Prawosławny patriarchat aleksandryjski – jeden z patriarchatów w Kościele prawosławnym, historycznie trzeci po Rzymie i Konstantynopolu.

Nowy!!: Czad i Prawosławny patriarchat aleksandryjski · Zobacz więcej »

Pręgomysz zebrowana

Pręgomysz zebrowana (Lemniscomys zebra) – gatunek gryzonia z rodziny myszowatych występujący w regionie Sudanu i w Afryce Wschodniej.

Nowy!!: Czad i Pręgomysz zebrowana · Zobacz więcej »

Pręgowiórka samotna

Pręgowiórka samotna (Funisciurus anerythrus) – gatunek gryzonia z podrodziny afrowiórek (Xerinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).

Nowy!!: Czad i Pręgowiórka samotna · Zobacz więcej »

Prefektura (administracja)

Prefektura – jednostka administracyjna podstawowego podziału administracyjnego w Japonii, Czadzie (1960–1999), Grecji (tzw. nomos do końca 2010 roku), Rwandzie, ChRL i Republice Środkowoafrykańskiej.

Nowy!!: Czad i Prefektura (administracja) · Zobacz więcej »

Prostytucja

Prostytutka – ''Femmes de Maison'', Henri de Toulouse-Lautrec, obraz pastelowy na płótnie (ok. 1894) Prostytucja (pot. nierząd) – świadczenie usług o charakterze seksualnym, polegające zwykle na odbywaniu stosunku płciowego w zamian za pieniądze lub inne korzyści.

Nowy!!: Czad i Prostytucja · Zobacz więcej »

Prosymninae

Prosymninae – monotypowa podrodzina węży z rodziny Lamprophiidae.

Nowy!!: Czad i Prosymninae · Zobacz więcej »

Protestantyzm w Czadzie

Protestantyzm w Czadzie według różnych badań wyznaje od 1 do 2 miliona osób, co stanowi 10–18% populacji.

Nowy!!: Czad i Protestantyzm w Czadzie · Zobacz więcej »

Przedstawiciele dyplomatyczni Polski

Marcin Kromer – Wiedeń (1558–1564) Stanisław Chomętowski – Stambuł (1712–1714), Petersburg (1719–1720) Krzysztof Antoni Szembek – Wiedeń (1713–1714) Stanisław Poniatowski – Berlin (1733) Alojzy Fryderyk von Brühl – Petersburg (1762) Feliks Franciszek Łoyko – Paryż (1766) Franciszek Antoni Kwilecki – Berlin (1771–1776) Franciszek Bukaty – Londyn (1772–1785) Eustachy Sapieha – Wielka Brytania (1919–1920) Witold Jurasz – Wenezuela (1968–1973), Nigeria (1978–1983), Irak (1986–1990), Libia (1996–2001) Andrzej Jasionowski – Serbia (2009–2014), Chorwacja (2017–2023), Bośnia i Hercegowina (od 2023), 2008 Henryka Mościcka-Dendys – Dania (2015–2020), 2015 ONZ (2017–2021), 2017 RPA (od 2023), 2017 Przedstawiciele dyplomatyczni Polski – I RP, II RP, PRL i III RP, według nazw państw oraz organizacji międzynarodowych, w których pełnili lub pełniąmisję dyplomatyczną.

Nowy!!: Czad i Przedstawiciele dyplomatyczni Polski · Zobacz więcej »

Przepiórka pstra

Przepiórka pstra (Coturnix delegorguei) – gatunek małego ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae), podrodziny bażantów (Phasianinae).

Nowy!!: Czad i Przepiórka pstra · Zobacz więcej »

Przewodniczący Komisji Unii Afrykańskiej

Przewodniczący Komisji Unii Afrykańskiej – osoba stojąca na czele Komisji Unii Afrykańskiej i będąca jej przedstawicielem prawnym w stosunkach zewnętrznych.

Nowy!!: Czad i Przewodniczący Komisji Unii Afrykańskiej · Zobacz więcej »

Psammophis

Psammophis – rodzaj węży z podrodziny Psammophiinae w rodzinie Lamprophiidae.

Nowy!!: Czad i Psammophis · Zobacz więcej »

Puchacz pustynny

Puchacz pustynny (Bubo ascalaphus) – gatunek dużego ptaka z rodziny puszczykowatych (Strigidae).

Nowy!!: Czad i Puchacz pustynny · Zobacz więcej »

Puchar CEMAC

Puchar CEMAC (ang. CEMAC Cup) – turniej piłkarski w Afryce organizowany przez UNIFFAC dla państw Wspólnoty Gospodarczej i Walutowej Afryki Środkowej (CEMAC) (fr. Communauté Economique et Monétaire de l'Afrique Centrale).

Nowy!!: Czad i Puchar CEMAC · Zobacz więcej »

Puchar Narodów Afryki 1994 (eliminacje)

Eliminacje do Pucharu Narodów Afryki 1994 odbywały się w 8 grupach.

Nowy!!: Czad i Puchar Narodów Afryki 1994 (eliminacje) · Zobacz więcej »

Puchar UDEAC

Puchar UDEAC (fr. Coupe UDEAC) – rozgrywki piłkarskie w Afryce Środkowej organizowane przez UDEAC dla reprezentacji członków UDEAC.

Nowy!!: Czad i Puchar UDEAC · Zobacz więcej »

Puchar UNIFFAC

Puchar UNIFFAC (fr. Coupe UNIFFAC) – rozgrywki piłkarskie w Afryce Środkowej organizowane przez UNIFFAC dla reprezentacji członków UNIFFAC.

Nowy!!: Czad i Puchar UNIFFAC · Zobacz więcej »

Purificación Angue Ondo

Purificación Angue Ondo (ur. 1945 w Mongomo) – dyplomata i polityk, minister ds.

Nowy!!: Czad i Purificación Angue Ondo · Zobacz więcej »

Python (zwierzęta)

Python – rodzaj węży z rodziny pytonów (Pythonidae).

Nowy!!: Czad i Python (zwierzęta) · Zobacz więcej »

Raymond Depardon

Raymond Depardon (ur. 6 lipca 1942 w Villefranche-sur-Saône) – francuski fotograf, reżyser, scenarzysta i operator filmowy.

Nowy!!: Czad i Raymond Depardon · Zobacz więcej »

Régis Belzile

Joseph Marie Régis Belzile O.F.M. Cap. (ur. 13 marca 1931 w Amqui, zm. 4 września 2018 w Montrealu) – kanadyjski duchowny rzymskokatolicki posługujący w Czadzie, w latach 1975-1985 biskup Moundou.

Nowy!!: Czad i Régis Belzile · Zobacz więcej »

Region Adamawa

Położenie regionu Adamawa na mapie Kamerunu Adamawa (ang. Adamawa Region, fr. Région de l'Adamaoua) – region Kamerunu.

Nowy!!: Czad i Region Adamawa · Zobacz więcej »

Region Bahr El Gazel

Region Bahr El Gazel (arab. منطقة بحر الغزال, fr. Région du Barh El Gazel) - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r. z departamentu Barh El Gazel w wyniku podziału regionu Kanem.

Nowy!!: Czad i Region Bahr El Gazel · Zobacz więcej »

Region Batha

Region Batha (arab. البطحة) – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony w 1999 r. z wcześniejszej prefektury Batha, obejmującej ten sam obszar.

Nowy!!: Czad i Region Batha · Zobacz więcej »

Region Borkou-Ennedi-Tibesti

Borkou-Ennedi-Tibesti (lub BET) – region administracyjny Czadu, istniejący w latach 2002–2008 (i wcześniej, w latach 1960–1999 jako jedna z 14 prefektur).

Nowy!!: Czad i Region Borkou-Ennedi-Tibesti · Zobacz więcej »

Region Borku

Region Borku (arab. بركو) – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r. w wyniku podziału regionu Borkou-Ennedi-Tibesti.

Nowy!!: Czad i Region Borku · Zobacz więcej »

Region Ennedi

Region Ennedi - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r. w wyniku podziału regionu Borkou-Ennedi-Tibesti.

Nowy!!: Czad i Region Ennedi · Zobacz więcej »

Region Guéra

Region Guéra (arab. قيرا) - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Guéra · Zobacz więcej »

Region Hadjer-Lamis

Region Hadjer-Lamis (arab. حجر لميس) - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowo-zachodniej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Hadjer-Lamis · Zobacz więcej »

Region Kanem

Region Kanem (arab. كانم) - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r., gdy istniejący wcześniej region o tej samej nazwie podzielono na dwie części: z części zachodniej, obejmującej dawny departament Kanem, utworzony został nowy region Kanem, z części wschodniej, obejmującej departament Barh El Gazel, utworzono region Barh El Gazel.

Nowy!!: Czad i Region Kanem · Zobacz więcej »

Region Lac

Region Lac (arab. البحيرة) - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Lac · Zobacz więcej »

Region Logon Wschodni

Region Logon Wschodni – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Logon Wschodni · Zobacz więcej »

Region Logon Zachodni

Region Logon Zachodni – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Logon Zachodni · Zobacz więcej »

Region Mandoul

Region Mandoul – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Mandoul · Zobacz więcej »

Region Mayo-Kebbi Est

Region Mayo-Kebbi Est - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowo-zachodniej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Mayo-Kebbi Est · Zobacz więcej »

Region Mayo-Kebbi Ouest

Region Mayo-Kebbi Ouest – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowo-zachodniej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Mayo-Kebbi Ouest · Zobacz więcej »

Region Salamat

Region Salamat – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Salamat · Zobacz więcej »

Region Sila

Region Sila - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r. w wyniku podziału regionu Wadaj.

Nowy!!: Czad i Region Sila · Zobacz więcej »

Region Szari Środkowe

Region Szari Środkowe – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Szari Środkowe · Zobacz więcej »

Region Szari-Bagirmi

Region Szari-Bagirmi – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowo-zachodniej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Szari-Bagirmi · Zobacz więcej »

Region Tandjilé

Region Tandjilé - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowo-wschodniej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Tandjilé · Zobacz więcej »

Region Tibesti

Region Tibesti (arab. تيبستي) – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r. w wyniku podziału regionu Bourkou-Ennedi-Tibesti.

Nowy!!: Czad i Region Tibesti · Zobacz więcej »

Region Wadaj

Region Wadaj (arab. وداي) - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r. w wyniku podziału istniejącego wcześniej, obszerniejszego regionu Wadaj.

Nowy!!: Czad i Region Wadaj · Zobacz więcej »

Region Wadi Fira

Region Wadi Fira (arab. وادي فيرا, fr. Région de Wadi Fira) - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w środkowo-zachodniej części kraju.

Nowy!!: Czad i Region Wadi Fira · Zobacz więcej »

Religia w Czadzie

Położenie Czadu Tradycyjne ozdoby wielbłąda w Czadzie Religia w Czadzie – wspólnoty religijne istniejące na terenie Republiki Czadu.

Nowy!!: Czad i Religia w Czadzie · Zobacz więcej »

René Pleven

René Pleven (ur. 15 kwietnia 1901 w Rennes, zm. 13 stycznia 1993 w Paryżu) – francuski polityk.

Nowy!!: Czad i René Pleven · Zobacz więcej »

Reprezentacja Czadu w piłce nożnej mężczyzn

Reprezentacja Czadu w piłce nożnej – kadra Czadu w piłce nożnej mężczyzn.

Nowy!!: Czad i Reprezentacja Czadu w piłce nożnej mężczyzn · Zobacz więcej »

Republika Środkowoafrykańska

Republika Środkowoafrykańska – państwo śródlądowe w środkowej Afryce, w dorzeczach rzek Konga i Szari.

Nowy!!: Czad i Republika Środkowoafrykańska · Zobacz więcej »

Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 151

Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 151 została przyjęta jednomyślnie 23 sierpnia 1960 r. Po przeanalizowaniu wniosku Czadu o członkostwo w Organizacji Narodów Zjednoczonych, Rada zaleciła Zgromadzeniu Ogólnemu przyjęcie tego państwa do swojego grona.

Nowy!!: Czad i Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 151 · Zobacz więcej »

Rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z roku 1960

Stałe miejsca w Radzie Bezpieczeństwa ONZ w 1960 posiadały.

Nowy!!: Czad i Rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z roku 1960 · Zobacz więcej »

Rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z roku 1982

Stałe miejsca w Radzie Bezpieczeństwa ONZ posiadają.

Nowy!!: Czad i Rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z roku 1982 · Zobacz więcej »

Rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z roku 2007

Stałe miejsca w Radzie Bezpieczeństwa ONZ posiadają.

Nowy!!: Czad i Rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z roku 2007 · Zobacz więcej »

Ridbok zwyczajny

Ridbok zwyczajny, dawniej także: bohor (Redunca redunca) – gatunek średniej wielkości antylopy, ssaka parzystokopytnego z rodziny wołowatych.

Nowy!!: Czad i Ridbok zwyczajny · Zobacz więcej »

Rokietta siewna

Kwiaty Rokietta siewna (Eruca vesicaria (L.) Cav.) – gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny kapustowatych.

Nowy!!: Czad i Rokietta siewna · Zobacz więcej »

Roland de La Poype

Roland de La Poype (ur. 28 lipca 1920 w Les Pradeaux, zm. 23 października 2012 w Saint-Tropez) – francuski as myśliwski II wojny światowej.

Nowy!!: Czad i Roland de La Poype · Zobacz więcej »

Ronodji Niakaken

Ronodji Niakaken (ur. 11 sierpnia 1965) – czadyjski lekkoatleta, długodystansowiec.

Nowy!!: Czad i Ronodji Niakaken · Zobacz więcej »

Ropa naftowa

Ropa naftowa Ropa naftowa; pot. ropa, nafta, olej skalny – ciekła kopalina, złożona z mieszaniny naturalnych węglowodorów gazowych, ciekłych i stałych (bituminów) z niewielkimi domieszkami związków azotu, tlenu, siarki i zanieczyszczeń nieorganicznych.

Nowy!!: Czad i Ropa naftowa · Zobacz więcej »

Ropucha panterowata

Ropucha panterowata (Sclerophrys regularis) – afrykański gatunek płaza bezogonowego z rodziny ropuchowatych (Bufonidae).

Nowy!!: Czad i Ropucha panterowata · Zobacz więcej »

Rosalie Matondo

Rosalie Matondo (ur. 18 kwietnia 1963 w Ndżamena) – kongijska agronom i polityk, minister leśnictwa.

Nowy!!: Czad i Rosalie Matondo · Zobacz więcej »

Rosario Pio Ramolo

Rosario Pio Ramolo (ur. 12 grudnia 1952 w Limosano) – włoski duchowny rzymskokatolicki działający w Czadzie, od 1999 biskup Goré.

Nowy!!: Czad i Rosario Pio Ramolo · Zobacz więcej »

Rostratula

Rostratula – rodzaj ptaków z rodziny złotosłonek (Rostratulidae).

Nowy!!: Czad i Rostratula · Zobacz więcej »

Rozprzestrzenienie języków urzędowych

Poniższa lista przedstawia języki urzędowe państw świata, ułożone w kolejności alfabetycznej.

Nowy!!: Czad i Rozprzestrzenienie języków urzędowych · Zobacz więcej »

Sahara

Sahara Sahara (Libia) Sahara (Algieria) Sahara (z arab. صحراء ṣaḥrāʼ – „pustynia”) – strefa pustynna położona w północnej Afryce.

Nowy!!: Czad i Sahara · Zobacz więcej »

Sahel

Afryce, zaznaczony błękitnym pasem Sahel, Sahel Tropikalny (sāḥil, dosł. „wybrzeże, brzeg morski”) – region geograficzny w Afryce.

Nowy!!: Czad i Sahel · Zobacz więcej »

Sahelantrop

Sahelanthropus tchadensis – wymarły gatunek ssaka człekokształtnego.

Nowy!!: Czad i Sahelantrop · Zobacz więcej »

Sakor Rodet

Sakor Rodet (ur. 3 września 1967) – czadyjski judoka, uczestnik Letnich Igrzysk Olimpijskich 1992.

Nowy!!: Czad i Sakor Rodet · Zobacz więcej »

Salamat (rzeka)

Salamat, Bahr Salamat – rzeka, częściowo okresowa, przepływająca przez terytorium Czadu i Sudanu.

Nowy!!: Czad i Salamat (rzeka) · Zobacz więcej »

Salezjański Wolontariat Misyjny „Młodzi Światu”

Salezjański Wolontariat Misyjny MŁODZI ŚWIATU (SWM) jest wolontariackąorganizacjąpozarządowąo katolickim charakterze, niosącąpomoc w biednych krajach i uczącąo kulturach i problemach globalnych.

Nowy!!: Czad i Salezjański Wolontariat Misyjny „Młodzi Światu” · Zobacz więcej »

Salma Khalil Alio

Salma Khalil Alio (ur. 22 stycznia 1982 w Czadzie) – poetka i pisarka czadyjska, fotograf, karykaturzystka, grafik.

Nowy!!: Czad i Salma Khalil Alio · Zobacz więcej »

Salome Zurabiszwili

Salome Zurabiszwili (ur. 18 marca 1952 w Paryżu) – francusko-gruzińska polityk i dyplomatka, minister spraw zagranicznych Gruzji w latach 2004–2005, od 2018 prezydent Gruzji.

Nowy!!: Czad i Salome Zurabiszwili · Zobacz więcej »

Samuel Mbairabé Tibingar

Samuel Mbairabé Tibingar (ur. 27 lipca 1972 w Sarh) – czadyjski duchowny katolicki, biskup Koumra od 2023.

Nowy!!: Czad i Samuel Mbairabé Tibingar · Zobacz więcej »

Santiago De Wit Guzmán

Santiago De Wit Guzmán (ur. 5 września 1964 w Walencji) – hiszpański duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski w Trynidadzie i Tobago.

Nowy!!: Czad i Santiago De Wit Guzmán · Zobacz więcej »

Sao (cywilizacja)

Sao na mapie Afryki Północnej Sao albo So – cywilizacja afrykańska rozwijająca się między V a XV wiekiem na terenach dzisiejszego południowo-zachodniego Czadu, północnego Kamerunu i północno-wschodniej Nigerii, w rejonie jeziora Czad i rzeki Szari, na południowym skraju Sahary.

Nowy!!: Czad i Sao (cywilizacja) · Zobacz więcej »

Sarh

Sarh (do 1976 Fort Archambault) – miasto w południowym Czadzie, nad rzekąSzari, ośrodek administracyjny regionu Moyen-Chari, departament Barh Köh.

Nowy!!: Czad i Sarh · Zobacz więcej »

Sarkidiornis

Sarkidiornis – rodzaj ptaków z rodziny kaczkowatych (Anatidae).

Nowy!!: Czad i Sarkidiornis · Zobacz więcej »

Sándor Jászberényi

Sándor Jászberényi (ur. 8 października 1980 w Sopronie) – węgierski dziennikarz, korespondent wojenny, poeta, nowelista.

Nowy!!: Czad i Sándor Jászberényi · Zobacz więcej »

Słoń afrykański

Słoń podążający do wodopoju Słoń afrykański (Loxodonta africana) – gatunek ssaka z rodziny słoniowatych (Elephantidae), największe współcześnie żyjące zwierzę lądowe.

Nowy!!: Czad i Słoń afrykański · Zobacz więcej »

Sęp brunatny

Sęp brunatny, ścierwnik brunatny (Necrosyrtes monachus) – gatunek padlinożernego ptaka z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae).

Nowy!!: Czad i Sęp brunatny · Zobacz więcej »

Sclerophrys maculata

Sclerophrys maculata – gatunek afrykańskiego płaza bezogonowego z rodziny ropuchowatych (Bufonidae).

Nowy!!: Czad i Sclerophrys maculata · Zobacz więcej »

Sclerophrys steindachneri

Sclerophrys steindachneri – gatunek egzotycznego płaza z rzędu płazów bezogonowych.

Nowy!!: Czad i Sclerophrys steindachneri · Zobacz więcej »

Sclerophrys xeros

Sclerophrys xeros – gatunek afrykańskiego płaza.

Nowy!!: Czad i Sclerophrys xeros · Zobacz więcej »

SECAM

SECAM (séquentiel couleur à mémoire, z fr. kolejny kolor z pamięcią) – francuski system nadawania koloru w sygnale kolorowej telewizji analogowej.

Nowy!!: Czad i SECAM · Zobacz więcej »

SEPECAT Jaguar

SEPECAT Jaguar — brytyjsko-francuski samolot myśliwsko-bombowy wykorzystywany przez RAF i Armée de l'air, obecnie tylko przez Indyjskie Siły Powietrzne.

Nowy!!: Czad i SEPECAT Jaguar · Zobacz więcej »

Siły pokojowe ONZ

Błękitny hełm – wyróżniający element umundurowania sił pokojowych ONZ Brazylijski żołnierz sił pokojowych ONZ na Haiti Polski żołnierz sił pokojowych ONZ w Syrii Indyjscy żołnierze sił pokojowych ONZ w Demokratycznej Republice Konga Siły pokojowe ONZ (popularnie zwane niebieskie / błękitne berety, niebieskie / błękitne hełmy) – część sił zbrojnych państw oddanych do dyspozycji ONZ w celu przeprowadzenia konkretnych operacji pokojowych.

Nowy!!: Czad i Siły pokojowe ONZ · Zobacz więcej »

Siły Szybkiego Wsparcia

Siły Szybkiego Wsparcia (RSF; ang. Rapid Support Forces; arab. قوات الدعمالسريع) to paramilitarne oddziały operujące na terytorium Sudanu.

Nowy!!: Czad i Siły Szybkiego Wsparcia · Zobacz więcej »

Sierpień 2022

", tak aby były widoczne w portalu Aktualności).

Nowy!!: Czad i Sierpień 2022 · Zobacz więcej »

Sierpodudek purpurowy

Śpiew Sierpodudek purpurowy (Phoeniculus purpureus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny sierpodudków (Phoeniculidae).

Nowy!!: Czad i Sierpodudek purpurowy · Zobacz więcej »

Silli

Silli (łac. Diocesis Silitanus) – stolica historycznej diecezji we Cesarstwie rzymskim w prowincji Numidia zlikwidowana w VII w. podczas ekspansji islamskiej, współcześnie w północnej Algierii.

Nowy!!: Czad i Silli · Zobacz więcej »

Simonetta Sommaruga

Simonetta Sommaruga (ur. 14 maja 1960 w Zug) – szwajcarska polityk, deputowana do Rady Narodu w latach 1999–2003 oraz do Rady Kantonów od 2003 do 2010.

Nowy!!: Czad i Simonetta Sommaruga · Zobacz więcej »

Sitamadji Allarassem

Sitamadji Allarassem (ur. 24 grudnia 1988 w Sarh, zm. 4 grudnia 2014) – czadyjski piłkarz grający na pozycji prawego obrońcy.

Nowy!!: Czad i Sitamadji Allarassem · Zobacz więcej »

Skowron pustynny

Skowron pustynny (Alaemon alaudipes) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny skowronków (Alaudidae).

Nowy!!: Czad i Skowron pustynny · Zobacz więcej »

Skowronik piaskowy

Skowronik piaskowy (Ammomanes deserti) – gatunek małego ptaka z rodziny skowronków (Alaudidae).

Nowy!!: Czad i Skowronik piaskowy · Zobacz więcej »

Skowronik rudawy

Skowronik rudawy (Ammomanes cinctura) – gatunek małego ptaka z rodziny skowronków (Alaudidae).

Nowy!!: Czad i Skowronik rudawy · Zobacz więcej »

Skróty i skrótowce używane w NATO – T

T Skróty używane w NATO -.

Nowy!!: Czad i Skróty i skrótowce używane w NATO – T · Zobacz więcej »

SotelTchad

SotelTchad (właśc. franc. Societe des Telecommunications Internationales du Tchad) – czadyjski państwowy operator telekomunikacyjny, dostawca telefonii stacjonarnej, komórkowej, oferujący telefoniczne połączenia krajowe oraz zagraniczne, jak również usługi internetowe.

Nowy!!: Czad i SotelTchad · Zobacz więcej »

Srebrnodziobek afrykański

Srebrnodziobek afrykański (Euodice cantans) – gatunek małego ptaka z rodziny astryldowatych (Estrildidae).

Nowy!!: Czad i Srebrnodziobek afrykański · Zobacz więcej »

Srokosz

Srokosz, dzierzba srokosz (Lanius excubitor) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny dzierzb (Laniidae).

Nowy!!: Czad i Srokosz · Zobacz więcej »

Ssaki krytycznie zagrożone

Ssaki krytycznie zagrożone – gatunki zwierząt zaliczanych do gromady ssaków uznane przez MiędzynarodowąUnię Ochrony Przyrody i Jej Zasobów za krytycznie zagrożone wyginięciem.

Nowy!!: Czad i Ssaki krytycznie zagrożone · Zobacz więcej »

Stade de Moundou

Stade de Moundou – to wielofunkcyjny stadion w Moundou w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Stade de Moundou · Zobacz więcej »

Stade de Sarh

Stade de Sarh – to wielofunkcyjny stadion w Sarh w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Stade de Sarh · Zobacz więcej »

Stade Omnisports Idriss Mahamat Ouya

Stade Omnisports Idriss Mahamat Ouya – to wielofunkcyjny stadion w Ndżamenie w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Stade Omnisports Idriss Mahamat Ouya · Zobacz więcej »

Stambuł

Stambuł (tur. İstanbul) – największe i najludniejsze miasto w Turcji oraz jej centrum kulturalne, handlowe i finansowe.

Nowy!!: Czad i Stambuł · Zobacz więcej »

Stany Zjednoczone Europy

Członkostwo UE możliwe Stany Zjednoczone Europy, Państwo Europejskie, Wspólnota Europejska, Zjednoczona Europa, Federacja Europejska – nazwy proponowane do opisania hipotetycznych scenariuszy zjednoczenia Europy jako pojedynczego państwa (federacji), podobnego do Stanów Zjednoczonych Ameryki, zarówno w ujęciu political fiction, jak i w ujęciu politologiczno-futurystycznym.

Nowy!!: Czad i Stany Zjednoczone Europy · Zobacz więcej »

Stepówka prążkowana

Stepówka prążkowana (Pterocles lichtensteinii) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny stepówek (Pteroclidae).

Nowy!!: Czad i Stepówka prążkowana · Zobacz więcej »

Stolice państw świata

Poniższa lista przedstawia listę stolic państw świata ułożonych w kolejności alfabetycznej.

Nowy!!: Czad i Stolice państw świata · Zobacz więcej »

Strefa Aouzou

Strefa Aozou Strefa Aouzou − północna część Czadu (regiony: Borku, Ennedi, Tibesti), pas terenu o szerokości około 100 km, położony przy granicy z Libią.

Nowy!!: Czad i Strefa Aouzou · Zobacz więcej »

Stuart Roosa

Stuart Roosa podczas przygotowań do lotu Apollo 14 Grób Stuarta Roosy na Cmentarzu Narodowym w Arlington Stuart Allen Roosa (ur. 16 sierpnia 1933 w Durango, zm. 12 grudnia 1994 w Waszyngtonie) – amerykański astronauta, pułkownik United States Air Force.

Nowy!!: Czad i Stuart Roosa · Zobacz więcej »

Sudan

Sudan, oficjalnie Republika Sudanu – państwo położone w północno-wschodniej części Afryki nad Morzem Czerwonym.

Nowy!!: Czad i Sudan · Zobacz więcej »

Sudan (region)

Sudan Zachodni (Gambia) – typowy krajobraz Sudan Zach. (kolor zielony) na tle konturu Afryki Zach. Sudan Śrdk. i Wsch. (kolor zielony) na tle konturu Afryki Centr. i Afryki Wsch. Sudan – kraina geograficzna i historyczna w Afryce.

Nowy!!: Czad i Sudan (region) · Zobacz więcej »

Sympozjum Konferencji Episkopatów Afryki i Madagaskaru

Sympozjum Konferencji Episkopatów Afryki i Madagaskaru – struktura Kościoła katolickiego w Afryce, powołana do życia w r. 1969 podczas wizyty papieża Pawła VI w Ugandzie.

Nowy!!: Czad i Sympozjum Konferencji Episkopatów Afryki i Madagaskaru · Zobacz więcej »

Systemy ustrojowe w poszczególnych państwach

Brak rządu.

Nowy!!: Czad i Systemy ustrojowe w poszczególnych państwach · Zobacz więcej »

Sytuacja prawna i społeczna osób LGBT

Homoseksualność, jak i biseksualność były i nadal sąw wielu regionach świata zjawiskiem wywołującym kontrowersje.

Nowy!!: Czad i Sytuacja prawna i społeczna osób LGBT · Zobacz więcej »

Szari

Szari (Chari) – rzeka w środkowej Afryce.

Nowy!!: Czad i Szari · Zobacz więcej »

Szarip Warajew

Szarip Magomiedowicz Warajew (ur. 13 sierpnia 1969) – radziecki, a potem rosyjski judoka.

Nowy!!: Czad i Szarip Warajew · Zobacz więcej »

Szczeciniec

Szczeciniec (Thryonomys) – rodzaj afrykańskich ssaków z rodziny szczecińcowatych (Thryonomyidae).

Nowy!!: Czad i Szczeciniec · Zobacz więcej »

Szczeciniec mniejszy

Szczeciniec mniejszy (Thryonomys gregorianus) (ang. Lesser cane rat, Smaller grascutter) – gatunek afrykańskiego gryzonia z rodziny szczecińcowatych (Thryonomyidae) z rodzaju szczeciniec (Thryonomys).

Nowy!!: Czad i Szczeciniec mniejszy · Zobacz więcej »

Szponiastonóg zbrojny

Szponiastonóg zbrojnySystematyka i nazewnictwo polskie za: (Pternistis bicalcaratus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae).

Nowy!!: Czad i Szponiastonóg zbrojny · Zobacz więcej »

Szponnik żółtogardły

Szponnik żółtogardły (Macronyx croceus) – gatunek małego ptaka z rodziny pliszkowatych (Motacillidae).

Nowy!!: Czad i Szponnik żółtogardły · Zobacz więcej »

TAI Anka

TAI Anka – turecki, bezzałogowy aparat latający (UAV - Unmanned Aerial Vehicle), klasy MALE (Medium-Altitude Long-Endurance/statek powietrzny o średniej wysokości i długotrwałości lotu) produkcji firmy Turkish Aerospace Industries, nad którym pracę rozpoczęto w latach 90.

Nowy!!: Czad i TAI Anka · Zobacz więcej »

Tajny związek

Maska z Nowej Brytanii Tajny związek – w etnologii termin określający różnego rodzaju stowarzyszenia o działalności skrywanej przed niewtajemniczonymi.

Nowy!!: Czad i Tajny związek · Zobacz więcej »

Ténéré

Ténéré – widok na oazy pod klifami Kaouar Ténéré – pustynny region w obrębie południowo-centralnej Sahary.

Nowy!!: Czad i Ténéré · Zobacz więcej »

Technical

Pick-up marki Zxauto uzbrojony w karabin maszynowy nieopodal libijskiego miasta Marsa al-Burajka, 2011 Technical – improwizowany pojazd wojskowy, najczęściej cywilny samochód terenowy z nadwoziem pick-up, przystosowany do działań bojowych.

Nowy!!: Czad i Technical · Zobacz więcej »

Technologia mobilna w Afryce

Technologia mobilna w Afryce – jedna z najnowocześniejszych, szybko rozwijających się infrastruktur.

Nowy!!: Czad i Technologia mobilna w Afryce · Zobacz więcej »

Telescopus

Telescopus – rodzaj węży z podrodziny Colubrinae w rodzinie połozowatych (Colubridae).

Nowy!!: Czad i Telescopus · Zobacz więcej »

Terytorium zależne

Terytorium zależne – ogólne określenie obszarów znajdujących się pod różnymi formami zależności politycznej od jakiegoś państwa lub innego podmiotu prawa międzynarodowego.

Nowy!!: Czad i Terytorium zależne · Zobacz więcej »

Thuburnica

Thuburnica (łac. Diocesis Thuburnicensis) – stolica historycznej diecezji we Cesarstwie rzymskim w prowincji Afryka Prokonsularna, sufragania metropolii Kartagina.

Nowy!!: Czad i Thuburnica · Zobacz więcej »

Thyreocephalus ater

Thyreocephalus ater – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków.

Nowy!!: Czad i Thyreocephalus ater · Zobacz więcej »

Thyreocephalus magnus

Thyreocephalus magnus – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków.

Nowy!!: Czad i Thyreocephalus magnus · Zobacz więcej »

Tibesti

Tibesti (Tibasti, Tibisti) – wulkaniczny, najwyższy na Saharze masyw górski.

Nowy!!: Czad i Tibesti · Zobacz więcej »

Tikem

Tikem – jezioro w regionie Mayo-Kebbi Est w południowo-zachodnim Czadzie.

Nowy!!: Czad i Tikem · Zobacz więcej »

Tina

* Tina – imię żeńskie.

Nowy!!: Czad i Tina · Zobacz więcej »

Tina (Czad)

Tina (lub Tine) – wieś garnizonowa we wschodnim Czadzie, w pobliżu granicy z Sudanem.

Nowy!!: Czad i Tina (Czad) · Zobacz więcej »

Toumaï Air Tchad

Toumaï Air Tchad – czadyjskie narodowe linie lotnicze z siedzibąw Ndżamenie.

Nowy!!: Czad i Toumaï Air Tchad · Zobacz więcej »

Toussidé

Toussidé (fr. Pic de Toussidé, arab. Ra’s Tūsīdī) – stratowulkan w północno-zachodnim Czadzie, w masywie Tibesti.

Nowy!!: Czad i Toussidé · Zobacz więcej »

Traktat feski

Strefa międzynarodowa w Tangerze Traktat feski (arab. معاهدة فاس) – traktat międzynarodowy podpisany 30 marca 1912 w Fezie.

Nowy!!: Czad i Traktat feski · Zobacz więcej »

Trans-African Highways

Sieć dróg transafrykańskich Trans-African Highways – sieć dziewięciu dróg transkontynentalnych, łączących stolice oraz główne skupiska ludności i ośrodki przemysłu większości państw afrykańskich.

Nowy!!: Czad i Trans-African Highways · Zobacz więcej »

Trans-Sahara Highway

Trans-Sahara Highway (fr. Route transsaharienne), trasa TAH2 – droga międzynarodowa przebiegająca przez pustynię Saharyjskąpomiędzy Algierem w Algierii i Lagos w Nigerii.

Nowy!!: Czad i Trans-Sahara Highway · Zobacz więcej »

Transport w Kamerunie

Mapa Kamerunu z widocznym położeniem głównych dróg i linii kolejowych.

Nowy!!: Czad i Transport w Kamerunie · Zobacz więcej »

Trapelus

Trapelus – rodzaj jaszczurek z podrodziny Agaminae w obrębie rodziny (Agamidae).

Nowy!!: Czad i Trapelus · Zobacz więcej »

Tricheilostoma

Tricheilostoma – rodzaj węży z podrodziny Asiatyphlopinae w rodzinie węży nitkowatych (Leptotyphlopidae).

Nowy!!: Czad i Tricheilostoma · Zobacz więcej »

Troglodyci

Morze Czerwone, którego zachodni brzeg zamieszkiwały ludy troglodyckie Troglodyci (gr. Τρωγλοδύται) – określenie ludów zamieszkujących wybrzeże północno-wschodniej Afryki nad Morzem Czerwonym, rzadziej także prostych ludów w Europie (Tracja, Dacja).

Nowy!!: Czad i Troglodyci · Zobacz więcej »

Trzciniak papirusowy

Trzciniak papirusowy (Acrocephalus rufescens) – gatunek małego ptaka z rodziny trzciniaków (Acrocephalidae).

Nowy!!: Czad i Trzciniak papirusowy · Zobacz więcej »

Tu-22

Tu-22 – radziecki odrzutowy ponaddźwiękowy bombowiec i samolot rozpoznawczy, skonstruowany w biurze konstrukcyjnym Tupolewa, w kodzie NATO oznaczany jako Blinder.

Nowy!!: Czad i Tu-22 · Zobacz więcej »

Tubu (lud)

Tubu – lud afrykański zamieszkujący południowo-wschodniąSaharę, głównie północ Czadu (góry Tibesti), a także południowy wschód Libii, północ Nigru oraz północno-zachodni Sudan.

Nowy!!: Czad i Tubu (lud) · Zobacz więcej »

Turak białoczuby

Turak białoczuby (Tauraco leucolophus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae) występujący w Afryce Środkowej.

Nowy!!: Czad i Turak białoczuby · Zobacz więcej »

Turak fioletowy

Turak fioletowy (Tauraco violaceus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae).

Nowy!!: Czad i Turak fioletowy · Zobacz więcej »

Turystyka w Czadzie

wizę Turystyka w Czadzie jest stosunkowo niewielkim działem gospodarki.

Nowy!!: Czad i Turystyka w Czadzie · Zobacz więcej »

Tymalczyk saharyjski

Tymalczyk saharyjski, dżunglotymal saharyjski, tymal saharyjski (Argya fulva) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny pekińczyków (Leiothrichidae).

Nowy!!: Czad i Tymalczyk saharyjski · Zobacz więcej »

Ubangi-Szari

Ubangi-Szari (fr. Oubangui-Chari) – dawna francuska kolonia w środkowej Afryce.

Nowy!!: Czad i Ubangi-Szari · Zobacz więcej »

Ubogie kraje o wysokim zadłużeniu

Kraje kwalifikujące się do pomocy HIPC, ale niespełniające jeszcze wszystkich wymogów. Program Redukcji Zobowiązań Najbiedniejszych i Najbardziej Zadłużonych Państw Świata (HIPC) – grupa 40 najsłabiej rozwiniętych krajów z wysokim poziomem ubóstwa i nawisem zadłużenia (debt overhang).

Nowy!!: Czad i Ubogie kraje o wysokim zadłużeniu · Zobacz więcej »

Umowa o Afrykańskiej Kontynentalnej Strefie Wolnego Handlu

Umowa o Afrykańskiej Kontynentalnej Strefie Wolnego Handlu (AfCFTA) – porozumienie zawarte pomiędzy 52 z 55 krajów Unii Afrykańskiej, mające na celu utworzenie panafrykańskiego wspólnego rynku, a następnie strefy swobodnego przepływu osób i unii walutowej.

Nowy!!: Czad i Umowa o Afrykańskiej Kontynentalnej Strefie Wolnego Handlu · Zobacz więcej »

Uniwersytet Króla Fajsala

Uniwersytet Króla Fajsala (URF, KFU) – czadyjska prywatna uczelnia zlokalizowana w Ndżamenie.

Nowy!!: Czad i Uniwersytet Króla Fajsala · Zobacz więcej »

Uromastyx

Uromastyx – rodzaj jaszczurek z podrodziny Uromastycinae w obrębie rodziny agamowatych (Agamidae).

Nowy!!: Czad i Uromastyx · Zobacz więcej »

Vakaga

Vakaga – prefektura w Republice Środkowoafrykańskiej z siedzibąw Birao.

Nowy!!: Czad i Vakaga · Zobacz więcej »

Voodoo

Voodoo a. wudu (inne formy Vodun (Benin); również Vodoun (kreolski), Sevi Lwa) jest synkretycznąreligiąafroamerykańskąwyznawanągłównie w Haiti i na południu USA.

Nowy!!: Czad i Voodoo · Zobacz więcej »

Vulpes riffautae

Vulpes riffautae - wymarły gatunek ssaka z rodziny psowatych.

Nowy!!: Czad i Vulpes riffautae · Zobacz więcej »

Wacław Micuta

Wacław Micuta, ps.

Nowy!!: Czad i Wacław Micuta · Zobacz więcej »

Wadaj

* Wadaj – region administracyjny w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Wadaj · Zobacz więcej »

Wadaj (królestwo)

Wadaj (także: Ouaddaï, Wadai) – średniowieczne afrykańskie królestwo na terenach dzisiejszego Czadu.

Nowy!!: Czad i Wadaj (królestwo) · Zobacz więcej »

Wadaj (wyżyna)

Wadaj (fr. Plateau Ouaddaï) – wyżyna w Afryce, na pograniczu Czadu i Sudanu.

Nowy!!: Czad i Wadaj (wyżyna) · Zobacz więcej »

Wadi Howar

Pełny bieg Wadi Howar czyli Żółtego Nilu Wadi Howar (Ued Howa) czy też Żółty Nil, (arab. وادي هور), – to ued w Sudanie i Czadzie będący w sezonie deszczowym lewostronnym dopływem Nilu.

Nowy!!: Czad i Wadi Howar · Zobacz więcej »

Walentin Wdowin

Walentin Pietrowicz Wdowin (ros. Валенти́н Петро́вич Вдо́вин, ur. 1927 w Pawłowskim Posadzie, zm. 24 czerwca 2015) – radziecki dyplomata.

Nowy!!: Czad i Walentin Wdowin · Zobacz więcej »

Waluta

Waluta (wł. valuta „wartość” z łac. valere „być silnym, mieć moc”), jednostka monetarna – nazwa pieniądza obowiązującego w danym państwie.

Nowy!!: Czad i Waluta · Zobacz więcej »

Wanzyr błotny

Wanzyr błotny, mangusta błotna (Atilax paludinosus) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny Herpestinae w obrębie rodziny mangustowatych (Herpestidae).

Nowy!!: Czad i Wanzyr błotny · Zobacz więcej »

Władysław Grochowski

Władysław Mieczysław Grochowski (ur. 4 września 1952 w Siedlcach) – polski przedsiębiorca, właściciel i prezes zarządu Arche SA.

Nowy!!: Czad i Władysław Grochowski · Zobacz więcej »

Wielki Zielony Mur

Sahary. Wielki Zielony Mur (ang. Great Green Wall) – projekt opracowany w 2005 roku podczas szczytu Wspólnoty Państw Sahelu i Sahary, wspierany przez Unię Afrykańską.

Nowy!!: Czad i Wielki Zielony Mur · Zobacz więcej »

Wikariat apostolski Mongo

Wikariat apostolski Mongo – jednostka podziału administracyjnego Kościoła katolickiego w Czadzie.

Nowy!!: Czad i Wikariat apostolski Mongo · Zobacz więcej »

Wikłacz czerwonodzioby

Wikłacz czerwonodzioby, wikłacz krwistodzioby (Quelea quelea) – gatunek małego ptaka z rodziny wikłaczowatych (Ploceidae).

Nowy!!: Czad i Wikłacz czerwonodzioby · Zobacz więcej »

Wikłacz zmienny

Wikłacz zmienny, wikłacz żółtopręgowy, wikłacz czarnopręgi, wikłacz pospolity (Malimbus cucullatus) – gatunek małego ptaka z rodziny wikłaczowatych (Ploceidae).

Nowy!!: Czad i Wikłacz zmienny · Zobacz więcej »

Witold Spirydowicz

Witold Czesław Spirydowicz (ur. 5 października 1958 w Warszawie) – polski prawnik i dyplomata; ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Algierii (2016–2023) i Maroku (2010–2015), konsul generalny w Montrealu (2000–2004).

Nowy!!: Czad i Witold Spirydowicz · Zobacz więcej »

Wojna domowa w Libii

I Wojna domowa w Libii (zwana również rewolucjąlibijską) – wojna domowa rozpoczęta po wystąpieniu opozycji przeciwko złej sytuacji materialnej, bezrobociu, korupcji, ograniczaniu swobód obywatelskich oraz długoletnim rządom Mu’ammara al-Kaddafiego.

Nowy!!: Czad i Wojna domowa w Libii · Zobacz więcej »

Wojna domowa w Libii (2014–2020)

II wojna domowa w Libii – konflikt zbrojny na terenie Libii rozpoczęty w następstwie I wojny domowej (od 15 lutego do 23 października 2011) oraz konfliktu wewnętrznego mającego miejsce od 1 listopada 2011 do 16 maja 2014.

Nowy!!: Czad i Wojna domowa w Libii (2014–2020) · Zobacz więcej »

Wojna domowa w Mali (2012–2014)

Wojna domowa w Mali (2012–2014) – seria konfliktów zbrojnych między armiąmalijskąa rebeliantami tuareskimi z Narodowego Ruchu Wyzwolenia Azawadu (MNLA), a następnie MNLA z ich dawnymi sojusznikami z islamistycznych ugrupowań ekstremistycznych.

Nowy!!: Czad i Wojna domowa w Mali (2012–2014) · Zobacz więcej »

Wojna domowa w Republice Środkowoafrykańskiej

Wojna domowa w Republice Środkowoafrykańskiej – konflikt zbrojny rozpoczęty od prób obalenia prezydenta François Bozizé, co miało miejsce 24 marca 2013.

Nowy!!: Czad i Wojna domowa w Republice Środkowoafrykańskiej · Zobacz więcej »

Wojna podziemno-minerska

Francesca Martiniego Wojna podziemno-minerska – prowadzenie działań wojennych podczas ataku na silnie umocnione pozycje i duże miasta, którego celem jest zniszczenie (na ogół wysadzenie) pozycji ufortyfikowanych, typowo z wykorzystaniem materiałów wybuchowych umieszczonych w komorze minowej specjalnie wykonanych pod ziemiąchodników minowych.

Nowy!!: Czad i Wojna podziemno-minerska · Zobacz więcej »

Wojna toyot

Wojna toyot – popularna nazwa ostatniej fazy konfliktu pomiędzy Libiąa Czadem, która miała miejsce w 1987 w północnym Czadzie i na granicy libijsko-czadyjskiej.

Nowy!!: Czad i Wojna toyot · Zobacz więcej »

Wolna Francja

Wolna Francja, Komitet Wolnej Francji – francuski ruch polityczno-wojskowy istniejący podczas II wojny światowej, kontynuujący walkę z hitlerowskimi Niemcami po upadku Francji; utworzony w 1940 roku w Londynie, skupiony wokół francuskiego polityka i generała Charles’a de Gaulle’a.

Nowy!!: Czad i Wolna Francja · Zobacz więcej »

Wróbel cytrynowy

Wróbel cytrynowy (Passer luteus) – gatunek małego ptaka z rodziny wróbli (Passeridae).

Nowy!!: Czad i Wróbel cytrynowy · Zobacz więcej »

Wróbel pustynny

Wróbel pustynny (Passer simplex) – gatunek małego ptaka z rodziny wróbli (Passeridae).

Nowy!!: Czad i Wróbel pustynny · Zobacz więcej »

Współczynnik umieralności niemowląt

Współczynnik umieralności niemowląt według państw świata w 2007 Współczynnik umieralności niemowląt – liczba zgonów niemowląt (tj. dzieci w wieku 0-1 roku) w danym przedziale czasowym przypadająca na 1000 urodzeń żywych; jeden ze wskaźników oceny stanu zdrowia populacji.

Nowy!!: Czad i Współczynnik umieralności niemowląt · Zobacz więcej »

Wspólnota Francuska

Państwa wspólnoty francuskiej Wspólnota Francuska (fr. Communauté française) – pozostałość po francuskim imperium kolonialnym.

Nowy!!: Czad i Wspólnota Francuska · Zobacz więcej »

Wybory powszechne w Sudanie w 2010 roku

Wybory powszechne w Sudanie w 2010 roku – wybory prezydenckie, parlamentarne i regionalne w Sudanie przeprowadzone w dniach od 11 do 15 kwietnia 2010.

Nowy!!: Czad i Wybory powszechne w Sudanie w 2010 roku · Zobacz więcej »

Wybory w 2006

Lista i rezultaty wyborów, które się odbyły na świecie w 2006 roku.

Nowy!!: Czad i Wybory w 2006 · Zobacz więcej »

Wyderka białolica

Wyderka białolica, wydrzyca afrykańska (Lutra capensis) – gatunek ssaka z rodziny łasicowatych (Mustelidae), szeroko rozprzestrzeniony w Afryce.

Nowy!!: Czad i Wyderka białolica · Zobacz więcej »

Xenopus

Xenopus – rodzaj płazów bezogonowych z rodziny grzbietorodowatych (Pipidae).

Nowy!!: Czad i Xenopus · Zobacz więcej »

Yoa

Yoa – drugie pod względem wielkości jezioro w zespole jezior Ounianga w regionie Ennedi w północno-wschodnim Czadzie.

Nowy!!: Czad i Yoa · Zobacz więcej »

Youssouf Saleh Abbas

Youssouf Saleh Abbas (ur. w 1953 w Abéché) – czadyjski polityk, premier Czadu od 16 kwietnia 2008 do 5 marca 2010.

Nowy!!: Czad i Youssouf Saleh Abbas · Zobacz więcej »

Zaćmienie Słońca z 29 marca 2006

Całkowite zaćmienie Słońca z dnia 29 marca 2006 roku Całkowite zaćmienie słońca w dniu 29 marca 2006 roku - zaćmienie Słońca, które było widoczne jako całkowite (magnitudo 1,052) w wąskim pasie ciągnącym się od północno-wschodniej Brazylii przez środkowy Atlantyk, afrykańskie państwa Ghanę, Togo, Benin, Nigerię, Niger, Czad, Libię, Egipt (w północno-zachodniej części przy granicy z Libią), zachodniączęść Morza Śródziemnego, greckąwysepkę Kastelorizo, Turcję, Morze Czarne, Gruzję, środkowączęść Rosji i północny Kazachstan, aż po zachodniąMongolię.

Nowy!!: Czad i Zaćmienie Słońca z 29 marca 2006 · Zobacz więcej »

Zaghawa

Zaghawa – grupa etniczna zamieszkująca we wschodniej części Czadu oraz na zachodzie Sudanu, w większości w Darfurze.

Nowy!!: Czad i Zaghawa · Zobacz więcej »

Zakon Braci Mniejszych Kapucynów

Zakon Braci Mniejszych Kapucynów (kapucyni) – katolicka wspólnota zakonna z grupy zakonów żebrzących, z rodziny franciszkańskiej, wyodrębniona ze wspólnoty zakonnej stworzonej przez św. Franciszka z Asyżu w 1209 roku.

Nowy!!: Czad i Zakon Braci Mniejszych Kapucynów · Zobacz więcej »

Zamach stanu w Czadzie (2004)

Afryki. Zamach stanu w Czadzie w 2004 – nieudany zamach stanu, dokonany w Czadzie w dniach 16 maja–17 maja 2004 przez grupę wojskowych przeciw władzy prezydenta Idrissa Déby.

Nowy!!: Czad i Zamach stanu w Czadzie (2004) · Zobacz więcej »

Zamach stanu w Czadzie (2006)

Afryki. Zamach stanu w Czadzie w 2006 roku – nieudany zamach stanu, dokonany w Czadzie 14 marca 2006 przez grupę wojskowych rebeliantów przeciw władzy prezydenta Idrissa Déby.

Nowy!!: Czad i Zamach stanu w Czadzie (2006) · Zobacz więcej »

Zamach stanu w Nigrze (2023)

Zamach stanu w Nigrze w 2023 – zamach stanu trwający od 26 do 28 lipca 2023 roku.

Nowy!!: Czad i Zamach stanu w Nigrze (2023) · Zobacz więcej »

Zapasy na Igrzyskach Afrykańskich 2015

Turniej w ramach igrzysk afrykańskich w 2015 roku rozegrano w dniach 15 - 18 września w Brazzaville w Kongo.

Nowy!!: Czad i Zapasy na Igrzyskach Afrykańskich 2015 · Zobacz więcej »

Zapasy na Igrzyskach Frankofońskich 2013

Zapasy na Igrzyskach Frankofońskich 2013 – odbyły się w dniach od 8 września do 10 września w Nicei, a zawody rozgrywane były w stylu wolnym kobiet i mężczyzn.

Nowy!!: Czad i Zapasy na Igrzyskach Frankofońskich 2013 · Zobacz więcej »

Zawód: Reporter

Zawód: Reporter (wł. Professione: reporter) – włosko-francusko-hiszpański dramat filmowy z 1975 roku w reżyserii Michelangela Antonioniego.

Nowy!!: Czad i Zawód: Reporter · Zobacz więcej »

Zębiełek afrykański

Zębiełek afrykański (Crocidura foxi) – gatunek owadożernego ssaka z rodziny ryjówkowatych (Soricidae).

Nowy!!: Czad i Zębiełek afrykański · Zobacz więcej »

Zgromadzenie Narodowe (Czad)

Zgromadzenie Narodowe (Assemblée Nationale) – jednoizbowy parlament Czadu, główny organ władzy ustawodawczej w tym państwie.

Nowy!!: Czad i Zgromadzenie Narodowe (Czad) · Zobacz więcej »

Znak wywoławczy

Sołdek” Znak wywoławczy (w skrócie call) – ciąg znaków (liter i cyfr), który posiada każda radiowa stacja nadawcza.

Nowy!!: Czad i Znak wywoławczy · Zobacz więcej »

Znaki lotnictwa wojskowego

Znak lotnictwa wojskowego – to graficzny symbol przynależności państwowej statku powietrznego.

Nowy!!: Czad i Znaki lotnictwa wojskowego · Zobacz więcej »

Zonitoschema iranica

Zonitoschema iranica – gatunek chrząszcza z rodziny oleicowatych i podrodziny Nemognathinae.

Nowy!!: Czad i Zonitoschema iranica · Zobacz więcej »

Zonitoschema oculatissima

Zonitoschema oculatissima – gatunek chrząszcza z rodziny oleicowatych i podrodziny Nemognathinae.

Nowy!!: Czad i Zonitoschema oculatissima · Zobacz więcej »

Zorilla libijska

Zorilla libijska (Poecilictis libycus) – gatunek małego drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych, zamieszkujący Algierię, Czad, Egipt, Libię, Mali, Mauretanię, Maroko, Niger, Nigerię, Sudan i Tunezję.

Nowy!!: Czad i Zorilla libijska · Zobacz więcej »

Zwrotnik Raka

Mapa świata z naniesionym przebiegiem zwrotnika Raka. Zwrotnik Raka (także Zwrotnik Północny) – równoleżnik na północnej półkuli Ziemi, wyznaczany przez najdalej na północ wysunięte punkty, nad którymi Słońce może podczas pozornej wędrówki po sklepieniu niebieskim znaleźć się w zenicie, zatem określony jest przez najdalej wysunięte na północ możliwe punkty podsłoneczne.

Nowy!!: Czad i Zwrotnik Raka · Zobacz więcej »

.td

.td jest domenąinternetowąprzypisanądla stron internetowych z Czadu.

Nowy!!: Czad i .td · Zobacz więcej »

1 Cudzoziemski Pułk Kawalerii

1 Cudzoziemski Pułk Kawalerii (fr. 1er régiment étranger de cavalerie, 1REC) – jednostka wojskowa armii francuskiej, wchodząca w skład Legii Cudzoziemskiej i 6 Brygady Pancernej utworzona w 1921 roku.

Nowy!!: Czad i 1 Cudzoziemski Pułk Kawalerii · Zobacz więcej »

1 grudnia

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 1 grudnia · Zobacz więcej »

1 Pułk Powietrznodesantowy Huzarów

1 Pułk Powietrznodesantowy Huzarów (fr. 1er Régiment de Hussards Parachutistes, 1 RHP) – jednostka wojskowa armii francuskiej, wchodząca w skład 11 Brygady Powietrznodesantowej, w francuskich wojskach lądowych.

Nowy!!: Czad i 1 Pułk Powietrznodesantowy Huzarów · Zobacz więcej »

10 stycznia

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 10 stycznia · Zobacz więcej »

11 maja

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 11 maja · Zobacz więcej »

11 października

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 11 października · Zobacz więcej »

11 sierpnia

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 11 sierpnia · Zobacz więcej »

13 kwietnia

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 13 kwietnia · Zobacz więcej »

14 marca

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 14 marca · Zobacz więcej »

16 listopada

ŚWIĘTA RUCHOME BĘDĄ USUWANE -->.

Nowy!!: Czad i 16 listopada · Zobacz więcej »

16 maja

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 16 maja · Zobacz więcej »

17 maja

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 17 maja · Zobacz więcej »

17 października

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 17 października · Zobacz więcej »

1900

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 1900 · Zobacz więcej »

1950

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 1950 · Zobacz więcej »

1958

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 1958 · Zobacz więcej »

1960

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 1960 · Zobacz więcej »

1973

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 1973 · Zobacz więcej »

1982

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 1982 · Zobacz więcej »

1984

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 1984 · Zobacz więcej »

1986

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 1986 · Zobacz więcej »

1990

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 1990 · Zobacz więcej »

1990 w polityce

Nelson Mandela Tadeusz Mazowiecki Lech Wałęsa.

Nowy!!: Czad i 1990 w polityce · Zobacz więcej »

2 Cudzoziemski Pułk Piechoty

2 Cudzoziemski Pułk Piechoty (2REI) – jednostka piechoty zmotoryzowanej francuskiej Legii Cudzoziemskiej, wchodząca w skład 6 Lekkiej Brygady Pancernej utworzona w 1841 roku.

Nowy!!: Czad i 2 Cudzoziemski Pułk Piechoty · Zobacz więcej »

2 Cudzoziemski Pułk Powietrznodesantowy

2 Cudzoziemski Pułk Powietrznodesantowy (fr. 2 Régiment étranger de parachutistes, 2REP) – jednostka Legii Cudzoziemskiej, wchodząca w skład 11 Brygady Powietrznodesantowej, w armii francuskiej.

Nowy!!: Czad i 2 Cudzoziemski Pułk Powietrznodesantowy · Zobacz więcej »

2 Dywizja Pancerna (Francja)

2 Dywizja Pancerna (fr. 2e Division Blindée, 2e DB) – francuska dywizja pancerna, która podczas II wojny światowej brała udział w walkach na froncie zachodnim.

Nowy!!: Czad i 2 Dywizja Pancerna (Francja) · Zobacz więcej »

2 grudnia

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 2 grudnia · Zobacz więcej »

2004

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 2004 · Zobacz więcej »

2006

Wolfgang Amadeus Mozart.

Nowy!!: Czad i 2006 · Zobacz więcej »

2006 w polityce

Michelle Bachelet Jan Peter Balkenende Ban Ki-moon Ferenc Gyurcsány Lech Kaczyński Joseph Kabila Teresa Liszcz Alaksandar Milinkiewicz Marí Alkatiri Georgi Pyrwanow Zbigniew Religa René Préval Ali Abd Allah Salih Óscar Arias Sánchez Luiz da Silva Igor Smirnow Ariel Szaron Julia Tymoszenko.

Nowy!!: Czad i 2006 w polityce · Zobacz więcej »

2007 w Wojsku Polskim

Kalendarium Wojska Polskiego 2007 – wydarzenia w Wojsku Polskim w roku 2007.

Nowy!!: Czad i 2007 w Wojsku Polskim · Zobacz więcej »

2008

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 2008 · Zobacz więcej »

2009 w Wojsku Polskim

Kalendarium Wojska Polskiego 2009 – strona przedstawia wydarzenia w Wojsku Polskim w roku 2009.

Nowy!!: Czad i 2009 w Wojsku Polskim · Zobacz więcej »

2013

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 2013 · Zobacz więcej »

22 czerwca

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 22 czerwca · Zobacz więcej »

22 kwietnia

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 22 kwietnia · Zobacz więcej »

28 listopada

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 28 listopada · Zobacz więcej »

28 września

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 28 września · Zobacz więcej »

29 maja

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 29 maja · Zobacz więcej »

29 stycznia

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 29 stycznia · Zobacz więcej »

2K12 Kub

2K12 Kub (w kodzie NATO SA-6 Gainful) – system kierowanych rakiet ziemia–powietrze opracowany w ZSRR na początku lat 60.

Nowy!!: Czad i 2K12 Kub · Zobacz więcej »

3 lutego

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 3 lutego · Zobacz więcej »

30 marca

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 30 marca · Zobacz więcej »

30 stycznia

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 30 stycznia · Zobacz więcej »

4 grudnia

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 4 grudnia · Zobacz więcej »

4 maja

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 4 maja · Zobacz więcej »

6 kwietnia

Bez opisu.

Nowy!!: Czad i 6 kwietnia · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Gospodarka Czadu, Ustrój polityczny Czadu.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »