107 kontakty: Abalgamasz, Abu Salabich, Akad (kraina), Akad (miasto), Akadowie, Amoryci, Anszan, Apiszal, Aramejczycy, Arka Noego, Aszur (miasto), Azupiranu, Azuzu, Babilon, Babilonia, Bin-kali-szarri, Bitwa pod Uruk, Chafadżi, Chronologia starożytnego Bliskiego Wschodu, Cyrus II Wielki, Dilmun, E-kur, E-sar, Ebla, Emil Szlechter, En-nigaldi-Nanna, Eninkimar, Enmenana, Epir-mupi, Eufrat, Groby Królewskie z Ur, Gutejowie, Hammurabi, Hetyci, Historia Iraku, Hiszep-ratep, III dynastia z Ur, Ilaba, Imperium, Isztar, Ititi, Język akadyjski, Język eblaicki, Język sumeryjski, Kalendarz Kosmiczny, Kasimizm, Kesz, Kisz, Król wszechświata, Królowie akadyjscy, ..., Kronika wczesnych królów, Kuta (Mezopotamia), Lapis lazuli, Larsa, Lipit-ili, Lista królów elamickich, Lugalzagesi, Lulubejowie, Magan, Manisztusu, Mapa z Gasur, Marad, Mari, Me-Ulmasz, Meluhha, Mezopotamia, Mitologia sumeryjska, Muzeum Narodowe Iraku, Nabi-Ulmasz, Nabonid, Naram-Sin (Asyria), Naram-Sin z Akadu, Nippur, Puruszhanda, Religia asyryjska, Rimusz, Sargon, Sargon I, Sargon Wielki, Starożytność, Starożytny Bliski Wschód, Starożytny Iran, Stela Naram-Sina, Stworzenie świata według Biblii, Subartu, Suza, Szamszi-Adad I, Szar-kali-szarri, Sztuka babilońska, Sztuka starożytnej Mezopotamii, Szu-durul, Szumszani, Tar'am-Agade, Tell Arbid, Tuta-napszum, Tuta-szar-libbisz, Tygrys (rzeka), Ukin-Ulmasz, Umma (miasto), Ur-Baba, Ur-Zababa, Urartu, XXII wiek p.n.e., XXIII wiek p.n.e., Zabala, Zjednoczone Emiraty Arabskie, 100 najlepszych książek Norweskiego Klubu Książki. Rozwiń indeks (57 jeszcze) »
Abalgamasz
Abalgamasz (XXIII w. p.n.e.) – król Warahsze, regionu położonego na północ od Elamu.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Abalgamasz · Zobacz więcej »
Abu Salabich
okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.) Abu Salabich (obecna nazwa arabska Tell/Īšān Abū eṣ-Ṣalābīh) – stanowisko archeologiczne w południowym Iraku, w muhafazie Al-Kadisijja, leżące w odległości ok.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Abu Salabich · Zobacz więcej »
Akad (kraina)
Mapa imperium akadyjskiego z zaznaczonymi krainami Akad i Sumer Akad, Akkad (akad. māt Akkadî) – nazwa starożytnej krainy w Mezopotamii leżącej na północ od Sumeru.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Akad (kraina) · Zobacz więcej »
Akad (miasto)
okresu Ur III z zaznaczonym przypuszczalnym położeniem Akadu Akad, Akkad, Agade, Akade, Akkade (zapisywane w piśmie klinowym A-ga/kà-dèki) – starożytne miasto w Mezopotamii, stolica imperium akadyjskiego za czasów panowania Sargona Wielkiego (ok. XXIV i XXIII w. p.n.e.) i jego następców; nierozpoznane archeologicznie.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Akad (miasto) · Zobacz więcej »
Akadowie
Akadyjczycy, Akadowie – odłam ludów semickich, które osiedliły się w III tysiącleciu p.n.e. we wschodniej Mezopotamii, tj.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Akadowie · Zobacz więcej »
Amoryci
Zdjęcie satelitarne Bliskiegoo Wschodu z zaznaczonymi najważniejszymi stanowiskami, przełom III i II tysiąclecia p.n.e. Amoryci (sum. MAR.TU, akad. Amurru) – lud semicki, pokrewny Kananejczykom, który na przełomie III i II tysiąclecia p.n.e. opanował większość Mezopotamii i rozległe obszary Syrii.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Amoryci · Zobacz więcej »
Anszan
Lokalizacja Anszanu Anszan – kraina i miasto (zidentyfikowane w 1972 r. jako Tell-i Maljan niedaleko Szirazu) w starożytnym Iranie, przez tysiąclecia część Elamu - tzw.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Anszan · Zobacz więcej »
Apiszal
Apiszal (w transliteracji z pisma klinowego zapisywane A-pi-šal)Grayson A.K., Assyrian and Babylonian...
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Apiszal · Zobacz więcej »
Aramejczycy
Mapa starożytnego Bliskiego Wschodu ok. 1000-800 p.n.e. z zaznaczonymi najważniejszymi aramejskimi i nowohetyckimi państwami Aramejczycy – nazwa ludów semickich, które w II tysiącleciu p.n.e. żyły na pustyniach na zachód od Mezopotamii.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Aramejczycy · Zobacz więcej »
Arka Noego
Zwierzęta wchodzące do arki, obraz Edwarda Hicksa. Arka Noego (hebr. תֵבָה tebah, łac. arca – skrzynia) – według Biblii pływająca drewniana konstrukcja, która zgodnie z przekazami religii abrahamowych zbudowana została na polecenie Jahwe przez Noego, by mógł on ocalić siebie, swojąrodzinę (w sumie 8 osób) i przedstawicieli wszystkich rodzajów zwierząt przed Potopem.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Arka Noego · Zobacz więcej »
Aszur (miasto)
Aszur (akad. aš-šurki zapisywane w piśmie klinowym 100x20px) – starożytne miasto w północnej Mezopotamii; w III i II tysiącleciu p.n.e. główne miasto i stolica Asyrii, święte miasto boga Aszura z jego głównąświątyniąE-szara; obecnie stanowisko archeologiczne Kalat asz-Szarkat w północnym Iraku, nad zachodnim brzegiem Tygrysu, około 110 km (68 mil) na południe od Mosulu; w 2003 roku wpisane zostało na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Aszur (miasto) · Zobacz więcej »
Azupiranu
Azupiranu (akad. Szafranu) – miasto w starożytnej Mezopotamii, umiejscowione najprawdopodobniej nad Eufratem, o nieustalonej do dnia dzisiejszego lokalizacji, stanowiące - jak głosi znana z przekazu nowoasyryjskiego legenda - miejsce narodzin króla Sumeru i Akadu, Sargona Wielkiego (panował ok. 2334–2279 p.n.e).
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Azupiranu · Zobacz więcej »
Azuzu
Azuzu (akad. Azuzu, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane a-zu-zu)Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 8.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Azuzu · Zobacz więcej »
Babilon
Mapa Babilonii w czasach Hammurabiego z zaznaczonym Babilonem Bramy Isztar, kompleksu z ziguratem E-temenanki i świątyni E-sagila. Babilon (sum. ká.dingir.raki „brama boga”; akad. Bāb-ilim „brama boga” lub Bāb-ilāni „brama bogów”; gr. Babylōn; bibl. בָּבֶל Bābel; arab. بابل Bābil) – starożytne miasto położone w Mezopotamii, nad Eufratem, w pobliżu obecnego miasta Al-Hilla, dawna stolica Babilonii; obecnie stanowisko archeologiczne Atlal Babil w Iraku.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Babilon · Zobacz więcej »
Babilonia
Babilonia (akad. 𒆳𒆍𒀭𒊏𒆠, māt Akkadī) – starożytne państwo semickie w Mezopotamii, na terenie obecnego Iraku.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Babilonia · Zobacz więcej »
Bin-kali-szarri
Bin-kali-szarri (akad. Bin-kali-šarrī, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane bi-in-kà-lí-LUGAL-rí)Frayne D.R., Sargonic and Gutian..., s. 179.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Bin-kali-szarri · Zobacz więcej »
Bitwa pod Uruk
Bitwa pod Uruk – jedna z decydujących bitew, w rezultacie której król Akkadu, Sargon Wielki, podporządkował sobie Sumer.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Bitwa pod Uruk · Zobacz więcej »
Chafadżi
okresu wczesnodynastycznego (ok. 2900–2350 p.n.e.). głowa kobiecej figurki; Chafadżi; okres ED II (ok. 2700 p.n.e.); zbiory Luwru pieczęć cylindryczna i jej odcisk; Chafadżi, tell A, tzw. „świątynia Sina”, warstwa IV; okres Dżemdet Nasr (ok. 3100–2900 p.n.e.); zbiory Oriental Institute Museum, Chicago, USA plan tzw. Świątyni Owalnej w Chafadżi Chafadżi – jedno z ważniejszych stanowisk archeologicznych w Iraku, położone ok.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Chafadżi · Zobacz więcej »
Chronologia starożytnego Bliskiego Wschodu
Chronologia starożytnego Bliskiego Wschodu – kolejność następowania po sobie wydarzeń, lat panowania władców i dynastii Bliskiego Wschodu na przestrzeni ok.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Chronologia starożytnego Bliskiego Wschodu · Zobacz więcej »
Cyrus II Wielki
Cyrus II Wielki (staropers. 𐎤𐎢𐎽𐎢𐏁,; ur. 590 p.n.e. w Anszan zm. 529 p.n.e. w okolicach rzeki Jaksartes) – król Imperium Perskiego z dynastii AchemenidówCoraz większa liczba uczonych zalicza Cyrusa do dynastii Teispidów, a nie Achemenidów.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Cyrus II Wielki · Zobacz więcej »
Dilmun
Mapa Zatoki Perskiej z zaznaczonym położeniem Dilmunu (ok. 2000 r. p.n.e.) Mapa Zatoki Perskiej z zaznaczonym położeniem Bahrajnu Dilmun (sum. dilmunki; akad. TilmunPotts D.T., Dilmun, w: Meyers E.M. (wyd.), The Oxford Encyclopedia..., s. 162., TelmunDilmun, w: Black J., Green A., Słownik..., s. 60-61.; gr. Tylos, Tyros; łac. Tyrus) – w tradycji mezopotamskiej jedna z trzech krain (pozostałymi były Magan i Meluhha), które leżeć miały wzdłuż brzegów „Dolnego Morza”, tj.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Dilmun · Zobacz więcej »
E-kur
Plan stanowiska archeologicznego kryjącego pozostałości miasta Nippur z zaznaczonym położeniem świątyni E-kur E-kur (sum. é.kur, tłum. „Dom-Góra”) – nazwa świątyni boga Enlila w mieście Nippur; największe i najważniejsze sanktuarium Sumeru.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i E-kur · Zobacz więcej »
E-sar
E-sar, E-sara (sum. é.sar(.ra), tłum. „Dom roślinności(?)”)George A.R., House..., s. 140-141 – ceremonialna nazwa świątyni bogini Inany w mieście Adab.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i E-sar · Zobacz więcej »
Ebla
Ebla – jedno z najważniejszych miast starożytnej Syrii, ok.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Ebla · Zobacz więcej »
Emil Szlechter
Emil Henryk Szlechter, także Emile H. Szlechter (ur. 14 stycznia 1906 we Lwowie, zm. 14 stycznia 1995 w Paryżu) – polsko-francuski prawnik pochodzenia żydowskiego, adwokat, znawca tzw.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Emil Szlechter · Zobacz więcej »
En-nigaldi-Nanna
Plan miasta Ur z zaznaczonym położeniem Giparu En-nigaldi-NannaGlassner J.-J., Mesopotamian..., s. 312.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i En-nigaldi-Nanna · Zobacz więcej »
Eninkimar
Eninkimar – starożytny port morski nad ZatokąPerskąw południowej części Sumeru o nieustalonej do dziś lokalizacji.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Eninkimar · Zobacz więcej »
Enmenana
Enmenana (sum. en.men.an.na) – księżniczka mezopotamska, córka akadyjskiego króla Naram-Sina, siostra Szar-kali-szarri.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Enmenana · Zobacz więcej »
Epir-mupi
Epir-mupi (XXIII w. p.n.e.) – ensi miasta Suza, wyznaczony na ten urząd przez akadyjskiego króla Naram-Sina.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Epir-mupi · Zobacz więcej »
Eufrat
Eufrat (Eufrates; także Firat,, Nahr al-Furat) to obok Tygrysu jedna z dwóch największych rzek Mezopotamii.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Eufrat · Zobacz więcej »
Groby Królewskie z Ur
lokalizacja Grobów Królewskich na planie miasta Ur (cyfra 7) Groby Królewskie w Ur – grobowce odkryte przez Charlesa Leonarda Woolleya podczas prowadzonych w latach 1922-1934 prac wykopaliskowych na stanowisku Tall al-Mukajjar (starożytne Ur) w południowej Mezopotamii.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Groby Królewskie z Ur · Zobacz więcej »
Gutejowie
Gutejowie (Gutejczycy, Gutowie) – starożytny lud wywodzący się z gór Zagros (dzisiejszy zachodni Iran), o nieznanej bliżej przynależności etnicznej.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Gutejowie · Zobacz więcej »
Hammurabi
Babilonii w czasach Hammurabiego z zaznaczonym Babilonem Gliniany stożek z inskrypcjąHammurabiego upamiętniającąwzniesienie murów miasta Sippar; terakota, zbiory Luwru (AO 3277) Pomnik Hammurabiego w Iraku Hammurabi, Hammurapi (Ḫammu-rāpi) – szósty, najsłynniejszy król z I dynastii z Babilonu, syn i następca Sin-muballita, panował przez 43 lata (1792–1750 p.n.e. – chronologia średnia), twórca potęgi państwa starobabilońskiego, autor Kodeksu Praw.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Hammurabi · Zobacz więcej »
Hetyci
Płaskorzeźba króla Tudhalijasa IV w Yazılıkaya pod HattusąProcesja 12 bogów świata podziemnego; płaskorzeźba z Yazılıkaya Hetyci (biblijni חתי lub HTY) – lud posługujący się indoeuropejskim językiem hetyckim, który około XVII wieku p.n.e. stworzył potężne państwo z centrum w Hattusa (dzisiejsze Boğazkale) w Anatolii.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Hetyci · Zobacz więcej »
Historia Iraku
Niniejszy artykuł opisuje dzieje ziemi irackiej od pojawienia się tam pierwszych ludzi w epoce kamienia, aż do czasów obecnych.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Historia Iraku · Zobacz więcej »
Hiszep-ratep
Hiszep-ratep (ok. 2275 p.n.e.) – władca Elamu, syn Luh-iszszana.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Hiszep-ratep · Zobacz więcej »
III dynastia z Ur
Imperium III dynastii z Ur (na zielono). III dynastia z Ur – mezopotamska dynastia założona przez Ur-Nammu z Ur, panowała nad zjednoczonym Sumerem i Akadem w latach 2113–2005 p.n.e. (chronologia średnia).
Nowy!!: Imperium akadyjskie i III dynastia z Ur · Zobacz więcej »
Ilaba
Ilaba (Ilaba) – mezopotamski bóg-opiekun dynastii wywodzącej się od Sargona Wielkiego a także opiekun Akadu.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Ilaba · Zobacz więcej »
Imperium
Imperium Rzymskie w okresie swojego największego zasięgu terytorialnego (117 r.) Imperium (od łac. imperium) – struktura polityczna, władająca na wielkim obszarze terytorialnym.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Imperium · Zobacz więcej »
Isztar
Tzw. „waza Isztar” z wizerunkiem nagiej bogini w otoczeniu zwierząt (wielorożna tiara na głowie jest symbolem boskości); Larsa; pocz. II tys. p.n.e.; zbiory Luwru (AO 17000) Terakotowa płytka z przedstawieniem Isztar; Esznunna; pocz. II tys. p.n.e.; zbiory Luwru (AO 12456) detal z kudurru (steli) króla babilońskiego Meli-Szipaka, ukazujący ośmioramiennągwiazdę – symbol bogini Isztar Isztar (sum. Inana, asyr. Issar) – w mitologii mezopotamskiej bogini wojny i miłości, z czasem główna i jedyna licząca się bogini panteonu mezopotamskiego; jej kult rozpowszechnił się szeroko na całym obszarze starożytnego Bliskiego Wschodu – w Syrii i Fenicji (Asztarte) oraz Anatolii (Szauszka); w Babilonii czczona głównie w Uruk w świątyni E-ana („Dom nieba”).
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Isztar · Zobacz więcej »
Ititi
Ititi (akad. Ititi, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane i-ti-ti)Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 7.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Ititi · Zobacz więcej »
Język akadyjski
Język akadyjski (akad. lišānum akkadītum), dawniej też zwany „chaldejskim” – język z grupy semickiej, używany w Mezopotamii od połowy III tysiąclecia p.n.e. do początków I tysiąclecia n.e. Nazwa języka pochodzi od miasta Akad w środkowej Mezopotamii, stolicy imperium akadyjskiego, założonego około 2350 roku p.n.e. przez Sargona.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Język akadyjski · Zobacz więcej »
Język eblaicki
Język eblaicki (lub paleosyryjski) – język semicki z grupy wschodniosemickiej, bliski językowi akadyjskiemu.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Język eblaicki · Zobacz więcej »
Język sumeryjski
Język sumeryjski (sum. 𒅴𒂠, eme-gi7/gir15, akad. Ŝumeru) – język starożytnego Sumeru, używany w południowej Mezopotamii od co najmniej IV tysiąclecia p.n.e., jeden z najstarszych zapisanych języków.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Język sumeryjski · Zobacz więcej »
Kalendarz Kosmiczny
Kalendarz Kosmiczny – metoda wizualizacji chronologii wszechświata, skalowania jego obecnego wieku (13,8 miliarda lat) do jednego roku, aby użyć go do celów pedagogicznych w popularyzacji nauki lub nauczaniu o niej, a także uświadomienia sobie ogromnych różnic czasu między kolejnymi wydarzeniami.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Kalendarz Kosmiczny · Zobacz więcej »
Kasimizm
Abd al-Karim Kasim Kasimizm (arab. التيار القاسمي, trl. at-Tayyār al-Qāsimī) – iracka ideologia o charakterze nacjonalistycznym, oparta na myślach i polityce Abda al-Karima Kasima, który rządził Irakiem w latach 1958–1963.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Kasimizm · Zobacz więcej »
Kesz
Kesz – miasto sumeryjskie lub okręg kultowy w obrębie miasta Adab o nieustalonej do dziś lokalizacji, nierozpoznane archeologicznie, jak również nieznane z sumeryjskich rejestrów gospodarczych; wzmiankowane głównie w tekstach religijnych jako jedno z ważniejszych sanktuariów Sumeru – poświadczony od czasów predynastycznych ośrodek kultu bogini życia i płodności Ninhursag (Ninhursangi) oraz towarzyszących jej bogów Szulpa, Aszszira i Urumasza.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Kesz · Zobacz więcej »
Kisz
okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.) Kisz – prastare miasto sumero-akadyjskie, nad Eufratem, 13 km na wschód od Babilonu, obecnie stanowisko archeologiczne Tall al-Uhajmir (Czerwony Pagórek) w Iraku; niewątpliwie jedno z najstarszych miast świata.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Kisz · Zobacz więcej »
Król wszechświata
Król wszechświata (Sum: lugal ki-sár-ra lub lugal kiš-ki, akad: šarru kiššat māti, šar-kiššati lub šar kiššatim), interpretowane również jako król wszystkiego lub król światahttp://dro.dur.ac.uk/15105/1/15105.pdf – tytuł używany przez potężnych władców starożytnej Mezopotamii, zgłaszających pretensje do swojej dominacji nad światem.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Król wszechświata · Zobacz więcej »
Królowie akadyjscy
drzewo genealogiczne królów z dynastii akadyjskiej Lista królów z dynastii akadyjskiej (2 poł. III tysiąclecia p.n.e.).
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Królowie akadyjscy · Zobacz więcej »
Kronika wczesnych królów
Kronika wczesnych królów (Grayson)Kronika wczesnych królów (ang. Chronicle of Early Kings) to nazwa tego tekstu używana przez Graysona w jego opracowaniu asyryjskich i babilońskich kronik (Grayson Albert Kirk, Assyrian and Babylonian Chronicles, 2000, s. 45-49, 152-156.). Jako że jest to dwudziesta z omawianych tam przez niego kronik, uczeni nazywająjąteż czasem KronikąABC 20 (ABC.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Kronika wczesnych królów · Zobacz więcej »
Kuta (Mezopotamia)
Kuta (sum. gú.du8.aki, akad. Kutû)Edzard D.O., Mallery M., Kutha, w: Reallexikon..., s. 384.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Kuta (Mezopotamia) · Zobacz więcej »
Lapis lazuli
Lapis lazuli – skała metamorficzna powstała w wyniku przeobrażeń utworów węglanowych (wapieni i dolomitów) pod wpływem intruzji granitów, syenitów lub pegmatytów.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Lapis lazuli · Zobacz więcej »
Larsa
Mapa południowej Mezopotamii z zaznaczonym miastem Larsa Lista Królów Larsy, terakota, zbiory Luwru (AO 7025) Larsa (być może biblijne Ellasar, Genesis 14:1) – starożytne miasto-państwo w południowej Mezopotamii, obecnie stanowisko archeologiczne Tell Senkereh w Iraku.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Larsa · Zobacz więcej »
Lipit-ili
Lipit-ili (akad. Lipit-ilī, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane li-pi5-it-ì-li)Frayne D.R., Sargonic and Gutian..., s. 111-112.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Lipit-ili · Zobacz więcej »
Lista królów elamickich
Bez opisu.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Lista królów elamickich · Zobacz więcej »
Lugalzagesi
Sumer za Lugalzagesiego (na czerwono), ok. 2350 p.n.e. Lugalzagesi – władca sumeryjskiego miasta-państwa Umma, panujący ok.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Lugalzagesi · Zobacz więcej »
Lulubejowie
Płaskorzeźba na cześć króla Anubaniniego Lulubejowie – plemię zamieszkujące północno-wschodnie góry Zagros (obecnie Kurdystan na pograniczu iracko-irańsko-tureckim), które obok Gutejów było stałym źródłem niepokojów dla osiadłych mieszkańców Mezopotamii.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Lulubejowie · Zobacz więcej »
Magan
Magan (sum. má.ganki)Edzard D.O., Gudea..., s. 30.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Magan · Zobacz więcej »
Manisztusu
Manisztusu – władca z dynastii akadyjskiej; objął rządy nad imperium akadyjskim w roku 2269 p.n.e., po 9 latach panowania jego młodszego brata Rimusza.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Manisztusu · Zobacz więcej »
Mapa z Gasur
Mapa z Gasur – jedna z najstarszych znanych map, widniejąca na pochodzącej z Mezopotamii glinianej tabliczce.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Mapa z Gasur · Zobacz więcej »
Marad
Inskrypcja Naram-Sina wzmiankująca budowę świątyni boga Lugal-Marada przez jego syna Lipit-ili; zbiory Luwru (AO 6782) Marad, Marda (sum. már.daki lub marad.daki, akad. Marad) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, leżące ok.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Marad · Zobacz więcej »
Mari
Mezopotamii w II tysiącleciu p.n.e. z zaznaczonym położeniem miasta Mari Figurka z gipsu i lapis lazuli znaleziona na terenie świątyni Isztar w Mari (ok. 2400 p.n.e.) Mari – starożytne miasto w północnej Mezopotamii nad Eufratem.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Mari · Zobacz więcej »
Me-Ulmasz
Me-Ulmasz (akad. ME-Ulmaš, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane ME-ùl-maš)Frayne D.R., Sargonic and Gutian..., s. 158.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Me-Ulmasz · Zobacz więcej »
Meluhha
cywilizacji doliny Indusu. Meluhha (sum. me.luḫ.ḫaki)Konrad Volk, A Sumerian Reader, Editrice Pontificio Istituto Biblico, Roma 1999, s. 108.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Meluhha · Zobacz więcej »
Mezopotamia
Mezopotamia widoczna z satelity w 2020 roku Mezopotamia,, w znaczeniu dosłownym międzyrzecze (nazwa przejęta z Miyanrudan i Bet-Nahrain) – starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu Tygrysu i Eufratu.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Mezopotamia · Zobacz więcej »
Mitologia sumeryjska
Mitologia sumeryjska – mitologia z południowych terenów Mezopotamii z okresu, kiedy były pod panowaniem Sumerów.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Mitologia sumeryjska · Zobacz więcej »
Muzeum Narodowe Iraku
Muzeum Narodowe Iraku także Muzeum Irackie (arab. المتحف العراقي) – muzeum narodowe w Bagdadzie w Iraku, specjalizujące się w archeologii Mezopotamii.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Muzeum Narodowe Iraku · Zobacz więcej »
Nabi-Ulmasz
Nabi-Ulmasz (akad. Nabi-Ulmaš, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane na-bí-ùl-maš)Frayne D.R., Sargonic and Gutian..., s. 159.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Nabi-Ulmasz · Zobacz więcej »
Nabonid
Nabonid, właśc.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Nabonid · Zobacz więcej »
Naram-Sin (Asyria)
Naram-Sin – władca miasta-państwa Aszur, syn i następca Puzur-Aszura II, wymieniony w Asyryjskiej liście królów jako 37.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Naram-Sin (Asyria) · Zobacz więcej »
Naram-Sin z Akadu
Lulubejami Naram-Sin, także Narām-Sîn lub Naram-Suen (akad. 𒀭𒈾𒊏𒄠𒀭𒂗𒍪 Na-ra-am Sin, co oznacza „umiłowany przez boga Księżyca Sina”) – władca Imperium Akadyjskiego, który panował prawdopodobnie około lat 2254–2218 p.n.e. Był wnukiem Sargona Wielkiego.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Naram-Sin z Akadu · Zobacz więcej »
Nippur
Nippur (sum. nibru(EN.LÍL)ki; akad. Nippur, Nippuru) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, pradawna stolica religijna Sumeru i główne miejsce kultu boga Enlila (w świątyni E-kur); obecnie stanowisko archeologiczne Niffar położone w prowincji Al-Kadisijja w Iraku, nieco na północ od miasta Afak i ok.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Nippur · Zobacz więcej »
Puruszhanda
Mapa centralnej Anatolii w okresie istnienia tam asyryjskich kolonii handlowych (XX-XVIII w. p.n.e.) Mapa hetyckiej Anatolii z przypuszczalnym położeniem miasta Puruszhanda Puruszhanda (też Puruszhattum i Purszuhanda) – starożytne miasto i królestwo w południowo-centralnej Anatolii.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Puruszhanda · Zobacz więcej »
Religia asyryjska
Religia asyryjska – system wierzeń mieszkańców Asyrii i towarzyszący im kult w okresie istnienia tego państwa od drugiej połowy III tysiąclecia p.n.e. do pierwszej połowy I tysiąclecia p.n.e. Religia asyryjska ma wiele wspólnych cech z religiąbabilońską, od podstawy systemu wierzeń do panteonu.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Religia asyryjska · Zobacz więcej »
Rimusz
Rimusz – władca z dynastii akadyjskiej; objął władzę nad imperium akadyjskim około roku 2278 p.n.e., po 55 latach panowania swojego ojca, Sargona Wielkiego.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Rimusz · Zobacz więcej »
Sargon
Sargon to imię męskie, które nosili władcy mezopotamscy państw akadyjskiego i asyryjskiego.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Sargon · Zobacz więcej »
Sargon I
Sargon I, właśc.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Sargon I · Zobacz więcej »
Sargon Wielki
Sargon z Akadu (akad. 𒊬𒊒𒄀 Šar-ru-gi), także Sargon Wielki, w starszych pracach historycznych jako Sargon Starszy – twórca i pierwszy władca Imperium Akadyjskiego, znany z podboju sumeryjskich miast-państw w XXIV i XXIII wieku p.n.e. Był założycielem dynastii akadyjskiej, która rządziła przez około sto lat po jego śmierci, aż do podboju Sumeru przez Gutejów.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Sargon Wielki · Zobacz więcej »
Starożytność
Egipskie piramidy Ateny na Akropolu Rzymskie koloseum Starożytność – pierwszy okres historii niektórych części świata, wyróżniany zwłaszcza w dziejopisarstwie europejskim.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Starożytność · Zobacz więcej »
Starożytny Bliski Wschód
Ważniejsze państwa i krainy starożytnego Bliskiego Wschodu Starożytny Bliski Wschód - zespół cywilizacji starożytnych, skupionych przede wszystkim wokół obszaru Mezopotamii i często (choć mylnie) do niego ograniczany; zakres procesów historycznych na terenie Bliskiego Wschodu w przedziale czasowym od prahistorii do nastania wpływów cywilizacji antycznej.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Starożytny Bliski Wschód · Zobacz więcej »
Starożytny Iran
Starożytny Iran, starożytna Persja − Iran w starożytności, od początku do podboju arabskiego.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Starożytny Iran · Zobacz więcej »
Stela Naram-Sina
Lulubejami; zbiory Luwru. Stela Naram-Sina – kamienna płyta upamiętniająca zwycięstwo akadyjskiego króla Naram-Sina (ok. 2254-2218 p.n.e.) nad górskim ludem Lulubejów.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Stela Naram-Sina · Zobacz więcej »
Stworzenie świata według Biblii
Stanisława Wyspiańskiego Stworzenie świata – pojęcie biblijne wyjaśniające naturę i sposób powstania wszechświata.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Stworzenie świata według Biblii · Zobacz więcej »
Subartu
Subartu, Szubartu, Subir (akad. Subartu, Šubartu; sumer. su.bir4ki) – w źródłach mezopotamskich nazwa obszaru w północnej Mezopotamii, którego granice, przynależność polityczna i skład etniczny zmieniały się wraz z upływem czasu.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Subartu · Zobacz więcej »
Suza
Suza (pers. شوش - Shūsh) – miasto w starożytnym Elamie, jedna z jego stolic; obecnie leży w ostanie Chuzestan w Iranie, na terenie identycznie nazwanego, liczącego około 50 000 mieszkańców, współczesnego miasta, ok.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Suza · Zobacz więcej »
Szamszi-Adad I
Zasięg terytorialny królestwa Szamszi-Adada I (1814-1782 p.n.e.) Szamszi-Adad I (akadyjskie Šamšī-Adad; amoryckie Šamšī-Addu - tłum. „Słońcem moim jest bóg Adad”) – Amoryta, syn Ila-kabkabi z miasta Terqa, założyciel amoryckiej dynastii państwa asyryjskiego; twórca pierwszego asyryjskiego imperium.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Szamszi-Adad I · Zobacz więcej »
Szar-kali-szarri
Szar-kali-szarri (akad. Šar-kali-šarrī, tłum. „król wszystkich królów”) − król z dynastii akadyjskiej, syn i następca Naram-Sina, panował w latach ok.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Szar-kali-szarri · Zobacz więcej »
Sztuka babilońska
Najazd Elamitów około 2000 roku p.n.e. położył kres rozwojowi sztuki sumeryjskiej.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Sztuka babilońska · Zobacz więcej »
Sztuka starożytnej Mezopotamii
Tablica ścienna z Chafadżi przedstawiająca scenę picia wina, Irak, 2600–2370 pne. Sztuka starożytnej Mezopotamii – przejaw działalności artystycznej człowieka na obszarze, położonym w dorzeczu Tygrysu i Eufratu, w okresie od VI tysiąclecia p.n.e., tj.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Sztuka starożytnej Mezopotamii · Zobacz więcej »
Szu-durul
Szu-durul – król z dynastii akadyjskiej panujący w latach ok.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Szu-durul · Zobacz więcej »
Szumszani
Szumszani (akad. Šumšanī, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane šum6-ša-ni)Frayne D.R., Sargonic and Gutian..., s. 157.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Szumszani · Zobacz więcej »
Tar'am-Agade
Tar'am-Agade – księżniczka mezopotamska, córka akadyjskiego króla Naram-Sina, siostra Szar-kali-szarri.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Tar'am-Agade · Zobacz więcej »
Tell Arbid
Północno-wschodnia Syria - Stanowiska Archeologiczne Tell Arbid – stanowisko archeologiczne w północno-wschodniej Syrii, w dorzeczu rzeki Chabur.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Tell Arbid · Zobacz więcej »
Tuta-napszum
Tuta-napszum (akad. Tūta-napšum, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane tu-tá-na-ap-šum6)Frayne D.R., Sargonic and Gutian..., s. 175.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Tuta-napszum · Zobacz więcej »
Tuta-szar-libbisz
Tuta-szar-libbisz (akad. Tūta-šar-libbiš, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane tu-tá-šar-li-bí-íš, tłum. „Ona znalazła króla swego serca”)Frayne D.R., Sargonic and Gutian..., s. 198.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Tuta-szar-libbisz · Zobacz więcej »
Tygrys (rzeka)
Tygrys (gr. Tígrēs lub Tígris, arab. دجلة, Nahr Dijlah) to obok Eufratu jedna z dwóch największych rzek Mezopotamii.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Tygrys (rzeka) · Zobacz więcej »
Ukin-Ulmasz
Ukin-Ulmasz (akad. Ukīn-Ulmaš, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane u-kí-in-ul-maš)Frayne D.R., Sargonic and Gutian..., s. 159.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Ukin-Ulmasz · Zobacz więcej »
Umma (miasto)
okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.) Umma – starożytne miasto-państwo założone przez Sumerów w południowej Mezopotamii, znane przede wszystkim z długotrwałego sporu granicznego z sąsiadującym miastem-państwem Lagasz; obecnie stanowisko archeologiczne Dżucha (Jūkhā) w Iraku.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Umma (miasto) · Zobacz więcej »
Ur-Baba
Tabliczka z inskrypcjąUr-Baby wyliczającąwzniesione przez niego świątynie; zbiory Luwru (AO 261). Ur-Baba lub Ur-Bau (sum. ur.dba.ba6/u2, tłum. „sługa bogini Bau”) – władca sumeryjskiego miasta-państwa Lagasz, panujący w 1.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Ur-Baba · Zobacz więcej »
Ur-Zababa
Ur-Zababa (sum. ur-dza-ba4-ba4, tłum. „Sługa boga Zababy”) – według Sumeryjskiej listy królów drugi władca IV dynastii z Kisz.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Ur-Zababa · Zobacz więcej »
Urartu
Urartu, Ararat, Biajnili, Królestwo Wan (urart. KURbi-a-i-na, orm. Ուրարտու, tur. Urartular, pers. اورارتو) – starożytne państwo na Bliskim Wschodzie, na Wyżynie Armeńskiej (współcześnie terytorium byłego Urartu znajduje się w granicach Armenii, Turcji i Iranu).
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Urartu · Zobacz więcej »
XXII wiek p.n.e.
XXII WIEK P.N.E. XXIV wiek p.n.e. XXIII wiek p.n.e. XXII wiek p.n.e. XXI wiek p.n.e. XX wiek p.n.e. Urodzili się.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i XXII wiek p.n.e. · Zobacz więcej »
XXIII wiek p.n.e.
XXIII WIEK P.N.E. XXV wiek p.n.e. XXIV wiek p.n.e. XXIII wiek p.n.e. XXII wiek p.n.e. XXI wiek p.n.e. Urodzili się.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i XXIII wiek p.n.e. · Zobacz więcej »
Zabala
Larsy. Zabala, Zabalam (sum. zabala/zabalam(ZA.MÚŠ.UNUG)ki, też zábala/zábalam(ZA.MÙŠ.UNUG)ki) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, w III tys.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Zabala · Zobacz więcej »
Zjednoczone Emiraty Arabskie
Centrum Abu Zabi Zjednoczone Emiraty Arabskie (arab. الإمارات العربيّة المتّحدة, trb. al-Imārāt al-’arabijja al-Muttaḥida), ZEA – państwo arabskie na Bliskim Wschodzie, położone nad ZatokąPerskąi Omańską, składające się z siedmiu emiratów: Abu Zabi, Dubaj, Szardża, Adżman, Umm al-Kajwajn, Ras al-Chajma i Fudżajra.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i Zjednoczone Emiraty Arabskie · Zobacz więcej »
100 najlepszych książek Norweskiego Klubu Książki
– lista 100 najważniejszych książek w historii, głównie powieści, która powstała w 2002 roku.
Nowy!!: Imperium akadyjskie i 100 najlepszych książek Norweskiego Klubu Książki · Zobacz więcej »