102 kontakty: Antymateria, Antyproton, Atom, Ładunek elektryczny, Ładunek elektryczny elementarny, Bariogeneza, Bariony, Biegun Landaua, Bozon Higgsa, Bozony, Bozony cechowania, Brian Greene, CERN, Chen Ning Yang, Chromodynamika kwantowa, Czasoprzestrzeń, Cząstka, Cząstka elementarna, Cząstka skalarna, DESY, Elektrodynamiczna próżnia kwantowa, Elektron, Fermion Diraca, Fermion Majorany, Fermiony, Fizyka, Fizyka cząstek elementarnych, Fizyka jądrowa, Fizyka poza modelem standardowym, Geometria nieprzemienna, George Zweig, Grawiton, Grupa Lorentza, Hadrony, Hadrony egzotyczne, Hannes Alfvén, Historia fizyki, Historia pierwiastków chemicznych, Jednokierunkowa prędkość światła, Krajowe Laboratorium Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optycznej, Krzysztof Meissner, Kwantowa teoria pola, Kwark, Kwark t, Kwarkonium, Leonard Susskind, Leptokwarki, Leszek Roszkowski, Liczba barionowa, Liczba leptonowa, ..., Lista modeli stosowanych w fizyce, M-teoria, Macierz Cabibbo-Kobayashiego-Maskawy, Maria Krawczyk (fizyk), Materia (fizyka), Mechanika kwantowa, Minimalny supersymetryczny model standardowy, Mion, Monopol magnetyczny, Neutretto, Neutrino, Neutrinowe promieniowanie tła, Neutron, Nośniki oddziaływań, Oddziaływania podstawowe, Oddziaływanie słabe, Oddziaływanie silne, Oscylacje neutrin, Parzystość (mechanika kwantowa), Peter Higgs, Pierwiastek chemiczny, Plazma kwarkowo-gluonowa, Podwójny bezneutrinowy rozpad beta, Pole Higgsa, Próżnia, Problem neutrin słonecznych, Proton, Robert Mills, Rozpad protonu, Sabine Hossenfelder, Sau Lan Wu, Specjalna grupa unitarna, Spontaniczne złamanie symetrii, Stałe fizyczne, Stephen Hawking, Steven Weinberg, Supersymetria, Swoboda asymptotyczna, Symetria (fizyka), Taon, Teoria oddziaływań elektrosłabych, Teoria strun, Teoria superstrun, Teoria wszystkiego, Teorie wielkiej unifikacji, Tetrakwark, Wielki Zderzacz Hadronów, WIMP, Wszechświat, Zapach (mechanika kwantowa), Zasada odpowiedniości, Zasady dynamiki Newtona. Rozwiń indeks (52 jeszcze) »
Antymateria
Antymateria – układ antycząstek.
Nowy!!: Model standardowy i Antymateria · Zobacz więcej »
Antyproton
Antyproton – cząstka elementarna będąca antycząstkąprotonu — różniąca się od niego głównie odwrotnym ładunkiem elektrycznym, momentem magnetycznym, i liczbąbarionową— lecz mająca tę samąmasę i czas życia.
Nowy!!: Model standardowy i Antyproton · Zobacz więcej »
Atom
fm – ok. 100 000 razy mniej od rozmiarów chmury elektronowej. Atom – podstawowy składnik materii.
Nowy!!: Model standardowy i Atom · Zobacz więcej »
Ładunek elektryczny
Oddziaływanie ładunków o znakach zgodnych i przeciwnych. Eksperymenty Benjamina Franklina z latawcami doprowadziły go do wykrycia natury elektryczności atmosferycznej. Ładunek elektryczny ciała (lub układu ciał) – fundamentalna właściwość materii przejawiająca się w oddziaływaniu elektromagnetycznym ciał obdarzonych tym ładunkiem.
Nowy!!: Model standardowy i Ładunek elektryczny · Zobacz więcej »
Ładunek elektryczny elementarny
Ładunek elektryczny elementarny — podstawowa stała fizyczna, oznaczona jako e, określająca wartość ładunku elektrycznego niesionego przez proton lub (alternatywnie) wartość bezwzględna ładunku elektrycznego elektronu.
Nowy!!: Model standardowy i Ładunek elektryczny elementarny · Zobacz więcej »
Bariogeneza
Bariogeneza – hipotetyczny proces zachodzący we wczesnym wszechświecie (krótko po Wielkim Wybuchu), w wyniku którego powstały główne składniki materii – nukleony, czyli protony i neutrony.
Nowy!!: Model standardowy i Bariogeneza · Zobacz więcej »
Bariony
silnym oddziaływaniem przenoszonym przez gluony. Kwarki posiadająładunki kolorowe przenoszone przez gluony ładunki kolorowe Bariony – rodzina cząstek silnie oddziałujących fermionów (o spinie połówkowym).
Nowy!!: Model standardowy i Bariony · Zobacz więcej »
Biegun Landaua
Biegun Landaua – skala pędu (lub energii), przy której stała sprzężenia (siła oddziaływania) w kwantowej teorii pola staje się nieskończona.
Nowy!!: Model standardowy i Biegun Landaua · Zobacz więcej »
Bozon Higgsa
Bozon Higgsa (higson) – cząstka elementarna, nazwana nazwiskiem Petera Higgsa, który przewidział jego istnienie i w związku z tym dostał Nagrodę Nobla w 2013 roku.
Nowy!!: Model standardowy i Bozon Higgsa · Zobacz więcej »
Bozony
Bozony (od nazwiska fizyka Satyendra Bose) – cząstki posiadające całkowity spin.
Nowy!!: Model standardowy i Bozony · Zobacz więcej »
Bozony cechowania
Bozony cechowania – nośniki oddziaływań podstawowych.
Nowy!!: Model standardowy i Bozony cechowania · Zobacz więcej »
Brian Greene
Brian Greene (ur. 9 lutego 1963) – fizyk teoretyczny z USA, profesor na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku, popularyzator nauki.
Nowy!!: Model standardowy i Brian Greene · Zobacz więcej »
CERN
CERN – widok z lotu ptaka Europejska Organizacja Badań Jądrowych CERN (fr Organisation Européenne pour la Recherche Nucléaire) – ośrodek naukowo-badawczy położony na północno-zachodnich przedmieściach Genewy na granicy Szwajcarii i Francji, pomiędzy Jeziorem Genewskim a górskim pasmem Jury.
Nowy!!: Model standardowy i CERN · Zobacz więcej »
Chen Ning Yang
Chen Ning Franklin Yang (ur. 1 październikaData urodzenia 22 września znalazła się błędnie w paszporcie, wydanym mu w roku 1945, i od tego czasu była przez niego używana we wszystkich kolejnych dokumentach. Zob. 1922 w Hefei) – amerykański fizyk pochodzenia chińskiego, noblista.
Nowy!!: Model standardowy i Chen Ning Yang · Zobacz więcej »
Chromodynamika kwantowa
oddziaływaniem silnym przenoszonym przez gluony. ładunki koloru, których zmiana następuje poprzez wymianę gluonów. Chromodynamika kwantowa (ang. quantum chromodynamics – QCD) – teoria oddziaływań silnych, czyli kwantowa teoria pola opisująca oddziaływanie silne, najsilniejsze z oddziaływań podstawowych.
Nowy!!: Model standardowy i Chromodynamika kwantowa · Zobacz więcej »
Czasoprzestrzeń
Czasoprzestrzeń – zbiór zdarzeń zlokalizowanych w przestrzeni i czasie, wyposażony w strukturę afinicznąi metrycznąo określonej postaci, w zależności od analizowanego modelu fizycznej czasoprzestrzeni.
Nowy!!: Model standardowy i Czasoprzestrzeń · Zobacz więcej »
Cząstka
Cząstka – niewielki fragment materii, w znaczeniu potocznym zwykle ma kształt podobny do sfery.
Nowy!!: Model standardowy i Cząstka · Zobacz więcej »
Cząstka elementarna
Cząstka elementarna – cząstka, będąca podstawowym budulcem, czyli najmniejszym i nieposiadającym wewnętrznej struktury.
Nowy!!: Model standardowy i Cząstka elementarna · Zobacz więcej »
Cząstka skalarna
Cząstka skalarna (pot. skalar) – cząstka, do opisu której w mechanice kwantowej wystarcza jedna liczbowa funkcja zespolona, zależna od punktu czasoprzestrzeni.
Nowy!!: Model standardowy i Cząstka skalarna · Zobacz więcej »
DESY
Logo DESY przy wjeździe na teren ośrodka DESY (skrót od Deutsches Elektronen-Synchrotron – Niemiecki Synchrotron Elektronowy) – laboratorium fizyki i ośrodek badawczy zlokalizowane w Hamburgu.
Nowy!!: Model standardowy i DESY · Zobacz więcej »
Elektrodynamiczna próżnia kwantowa
Elektrodynamiczna próżnia kwantowa – stan próżni w elektrodynamice kwantowej.
Nowy!!: Model standardowy i Elektrodynamiczna próżnia kwantowa · Zobacz więcej »
Elektron
Elektron, negaton, e−, β− – trwała cząstka elementarna (lepton), jeden z elementów atomu.
Nowy!!: Model standardowy i Elektron · Zobacz więcej »
Fermion Diraca
Cząstki Diraca – fermiony, które sąopisane równaniem Diraca, czyli nie sąidentyczne ze swojąantycząstką; przeciwieństwo cząstek Majorany.
Nowy!!: Model standardowy i Fermion Diraca · Zobacz więcej »
Fermion Majorany
Cząstki Majorany – fermiony, które sąopisane równaniem Majorany, czyli sąsame dla siebie antycząstkami (cząstka i jej antycząstka sątożsame, nierozróżnialne); przeciwieństwo cząstek Diraca.
Nowy!!: Model standardowy i Fermion Majorany · Zobacz więcej »
Fermiony
Fermiony (ang. fermion, od nazwiska włoskiego fizyka Enrico Fermiego) – cząstki posiadające niecałkowity spin wyrażony w jednostkach \hbar.
Nowy!!: Model standardowy i Fermiony · Zobacz więcej »
Fizyka
400px Krakowie Fizyka (z, physis – „natura”) – podstawowa nauka przyrodnicza badająca najbardziej fundamentalne i uniwersalne właściwości materii i energii, ich przemiany oraz oddziaływania między nimi.
Nowy!!: Model standardowy i Fizyka · Zobacz więcej »
Fizyka cząstek elementarnych
Fizyka cząstek elementarnych, fizyka wielkich energii, fizyka wysokich energii – dział fizyki, którego celem jest badanie cząstek elementarnych (subatomowych) oraz zachodzących między nimi oddziaływań.
Nowy!!: Model standardowy i Fizyka cząstek elementarnych · Zobacz więcej »
Fizyka jądrowa
rozpadu promieniotwórczego zaobserwowany przez A.H. Becquerela pod koniec XIX wieku Tabela nuklidów przedstawiająca ich stabilność broni termojądrowej Fizyka jądrowa – dział fizyki badający jądra atomowe – ich budowę i przemiany zwane jądrowymi reakcjami lub procesami.
Nowy!!: Model standardowy i Fizyka jądrowa · Zobacz więcej »
Fizyka poza modelem standardowym
Fizyka poza modelem standardowym – aspekty fizyki teoretycznej, próbujące wyjaśnić niedoskonałości modelu standardowego, takie jak: problem hierarchii, naruszenie parzystości ładunku, oscylacje neutrin, asymetrię materii i antymaterii oraz naturę ciemnej materii i ciemnej energii.
Nowy!!: Model standardowy i Fizyka poza modelem standardowym · Zobacz więcej »
Geometria nieprzemienna
Geometria nieprzemienna, geometria niekomutatywna – dział matematyki wyższej z pogranicza geometrii różniczkowej, analizy funkcjonalnej i abstrakcyjnej algebry operatorów.
Nowy!!: Model standardowy i Geometria nieprzemienna · Zobacz więcej »
George Zweig
George Zweig (ur. 20 maja 1937 w Moskwie, w rodzinie żydowskiej) – amerykański fizyk i neurobiolog.
Nowy!!: Model standardowy i George Zweig · Zobacz więcej »
Grawiton
Diagram oddziaływań cząstek elementarnych, zawierający hipotetyczny grawiton (oznaczony symbolem G) Grawiton – hipotetyczna cząstka elementarna, która nie ma masy ani ładunku elektrycznego i przenosi oddziaływanie grawitacyjne.
Nowy!!: Model standardowy i Grawiton · Zobacz więcej »
Grupa Lorentza
Grupa Lorentza – grupa transformacji układu współrzędnych 4-wymiarowej czasoprzestrzeni Minkowskiego, takich że interwały czasoprzestrzenne nie ulegajązmianie, przy czym początek układu współrzędnych pozostaje bez zmian.
Nowy!!: Model standardowy i Grupa Lorentza · Zobacz więcej »
Hadrony
Hadrony (z gr. ἁδρός silny) – grupa silnie oddziałujących cząstek subatomowych złożonych z kwarków bądź gluonów.
Nowy!!: Model standardowy i Hadrony · Zobacz więcej »
Hadrony egzotyczne
Hadrony egzotyczne – grupa hadronów, czyli cząstek oddziałujących silnie, które nie sąmezonami złożonymi z pary kwark-antykwark, ani barionami złożonymi z trzech kwarków.
Nowy!!: Model standardowy i Hadrony egzotyczne · Zobacz więcej »
Hannes Alfvén
Hannes Olof Gösta Alfvén (ur. 30 maja 1908 w Norrköping, zm. 2 kwietnia 1995 w Djursholm) – szwedzki fizyk, laureat Nagrody Nobla z dziedziny fizyki w roku 1970 za badania w zakresie magnetohydrodynamiki i ich zastosowanie do fizyki plazmy.
Nowy!!: Model standardowy i Hannes Alfvén · Zobacz więcej »
Historia fizyki
Alegoria fizyki z XIX wieku szkoła kopenhaska Bohra i Heisenberga ścierała się tam z bardziej zachowawcząopozycjąEinsteina, Schrödingera i de Broglie’a. Historia fizyki – część historii nauki obejmująca fizykę; historia astronomii, czasem zaliczanej do fizyki, ma osobny artykuł, choć poniższy wspomina o podstawowych odkryciach astrofizycznych.
Nowy!!: Model standardowy i Historia fizyki · Zobacz więcej »
Historia pierwiastków chemicznych
Historia pierwiastków chemicznych – dzieje zmian chemicznego składu „zwykłej materii”Pojęcie „zwykła materia” nie jest jednoznaczne.
Nowy!!: Model standardowy i Historia pierwiastków chemicznych · Zobacz więcej »
Jednokierunkowa prędkość światła
Użycie terminu prędkość światła wymaga niekiedy rozróżnienia pomiędzy jednokierunkowąi dwukierunkowąprędkościąświatła.
Nowy!!: Model standardowy i Jednokierunkowa prędkość światła · Zobacz więcej »
Krajowe Laboratorium Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optycznej
Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Kondensatu Bosego-Einsteina Krajowe Laboratorium Fizyki Atomowej i Optycznej (KL FAMO) - międzyuczelniana jednostka badawcza, umożliwiająca prowadzenie w Polsce doświadczalnych badań na światowym poziomie z zakresu fizyki atomowej, molekularnej i optycznej z siedzibąw Toruniu.
Nowy!!: Model standardowy i Krajowe Laboratorium Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optycznej · Zobacz więcej »
Krzysztof Meissner
Krzysztof Meissner (Ś), IX Festiwal Góry Literatury, 2023 Krzysztof Antoni Meissner (ur. 1 września 1961 w Warszawie) – polski fizyk teoretyk i popularyzator nauki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, doktor habilitowany nauk fizycznych.
Nowy!!: Model standardowy i Krzysztof Meissner · Zobacz więcej »
Kwantowa teoria pola
Teorie pól kwantowych (ang. Quantum Field Theory, QFT) – współczesne teorie fizyczne tłumaczące oddziaływania podstawowe.
Nowy!!: Model standardowy i Kwantowa teoria pola · Zobacz więcej »
Kwark
Kwark – cząstka elementarna, fermion mający ładunek kolorowy (czyli podlegający oddziaływaniom silnym).
Nowy!!: Model standardowy i Kwark · Zobacz więcej »
Kwark t
Kwark t (ang. top, true), kwark wysoki, kwark prawdziwy (w literaturze popularnonaukowej), inaczej zwany szczytowym lub wierzchnim – kwark należący do trzeciej generacji cząstek elementarnych.
Nowy!!: Model standardowy i Kwark t · Zobacz więcej »
Kwarkonium
Kwarkonium (ang. quarkonium, liczba mnoga kwarkonia) – stan związany układu kwantowego utworzonego przez kwark i jego własny antykwark.
Nowy!!: Model standardowy i Kwarkonium · Zobacz więcej »
Leonard Susskind
Leonard Susskind (ur. 1940 w Nowym Jorku) – amerykański fizyk teoretyczny, profesor na Uniwersytecie Stanforda i popularyzator nauki; członek National Academy of Sciences (NAS), Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk (AAAS) oraz innych międzynarodowych organizacji badawczych.
Nowy!!: Model standardowy i Leonard Susskind · Zobacz więcej »
Leptokwarki
Leptokwarki (LQ) – hipotetyczne cząstki, które miałyby oddziaływać z kwarkami i leptonami.
Nowy!!: Model standardowy i Leptokwarki · Zobacz więcej »
Leszek Roszkowski
Leszek Roszkowski (ur. 28 marca 1956 w Łapach) – polski fizyk teoretyk, profesor doktor habilitowany nauk fizycznych, specjalista w zakresie fizyki, astrofizyki i kosmologii cząstek elementarnych, w szczególności bozonu Higgsa, tak zwanej „nowej fizyki” i ciemnej materii we Wszechświecie.
Nowy!!: Model standardowy i Leszek Roszkowski · Zobacz więcej »
Liczba barionowa
Liczba barionowa – jedna z wielkości fizycznych, zachowywanych w reakcjach jądrowych.
Nowy!!: Model standardowy i Liczba barionowa · Zobacz więcej »
Liczba leptonowa
Liczba leptonowa – liczba kwantowa wprowadzona do opisu zasady zachowania we wszystkich procesach.
Nowy!!: Model standardowy i Liczba leptonowa · Zobacz więcej »
Lista modeli stosowanych w fizyce
Lista modeli stosowanych w fizyce – lista modeli fizycznych wykorzystywanych w fizyce i innych pokrewnych naukach ścisłych do analizy zjawisk fizycznych.
Nowy!!: Model standardowy i Lista modeli stosowanych w fizyce · Zobacz więcej »
M-teoria
M-teoria – hipotetyczna teoria fizyczna mająca unifikować wszystkich pięć wersji teorii superstrun oraz jednąz teorii supergrawitacji.
Nowy!!: Model standardowy i M-teoria · Zobacz więcej »
Macierz Cabibbo-Kobayashiego-Maskawy
Macierz Cabibbo-Kobayashiego-Maskawy (także niepopr. macierz Cabibbo-Kobayashi-Maskawa, skr. macierz CKM) – w Modelu Standardowym fizyki cząstek elementarnych macierz łącząca stany własne kwarków ze względu na oddziaływanie słabe ze stanami własnymi masy.
Nowy!!: Model standardowy i Macierz Cabibbo-Kobayashiego-Maskawy · Zobacz więcej »
Maria Krawczyk (fizyk)
Maria Teresa Krawczyk, z d. Szczott (ur. 19 sierpnia 1946, zm. 24 maja 2017) – polska fizyk teoretyk, badacz fizyki cząstek elementarnych, pracownik naukowy Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego.
Nowy!!: Model standardowy i Maria Krawczyk (fizyk) · Zobacz więcej »
Materia (fizyka)
Skały jako przykład materii W fizyce termin materia ma kilka znaczeń.
Nowy!!: Model standardowy i Materia (fizyka) · Zobacz więcej »
Mechanika kwantowa
równania Schrödingera. interferencyjny strumienia elektronów przechodzących przez podwójnąszczelinę Mechanika kwantowa – teoria fizyczna rozszerzająca mechanikę klasyczną, konieczna do poprawnego opisu mikroświata, tj.
Nowy!!: Model standardowy i Mechanika kwantowa · Zobacz więcej »
Minimalny supersymetryczny model standardowy
Minimalny supersymetryczny model standardowy (MSSM z ang. Minimal Supersymmetric Standard Model) – minimalne rozszerzenie modelu standardowego (SM) dające model supersymetryczny.
Nowy!!: Model standardowy i Minimalny supersymetryczny model standardowy · Zobacz więcej »
Mion
Diagram Feynmana rozpadu mionu Diagram Feynmana rozpadu mionu Miony – nietrwałe cząstki elementarne, należące do leptonów.
Nowy!!: Model standardowy i Mion · Zobacz więcej »
Monopol magnetyczny
Monopol magnetyczny – hipotetyczna cząstka wprowadzona w 1931 przez Paula Adriena Maurice’a Diraca, posiadająca tylko jeden biegun magnetyczny.
Nowy!!: Model standardowy i Monopol magnetyczny · Zobacz więcej »
Neutretto
Neutretto – historyczne określenie neutralnego elektrycznie mezonu (nie chodzi o mezon w dzisiejszym znaczeniu; mezonami nazywano wówczas cząstki o masie pośredniej między elektronem i protonem).
Nowy!!: Model standardowy i Neutretto · Zobacz więcej »
Neutrino
pionu (''π-meson''). Neutrino (ν) – cząstka elementarna należąca do leptonów.
Nowy!!: Model standardowy i Neutrino · Zobacz więcej »
Neutrinowe promieniowanie tła
Kosmiczne neutrinowe promieniowanie tła – promieniowanie w postaci neutrin, wypełniające cały Wszechświat i podobnie jak mikrofalowe promieniowanie tła, będące pozostałościąpo najwcześniejszych etapach w jego ewolucji.
Nowy!!: Model standardowy i Neutrinowe promieniowanie tła · Zobacz więcej »
Neutron
beta minus ładunki kolorowe przenoszone przez gluony. Każdy kwark może występować w trzech odmianach: czerwonej, zielonej i niebieskiej. Kolory nie sąna stałe przyporządkowane do pojedynczych kwarków, ponieważ między kwarkami zachodzi wymiana kolorów w oddziaływaniach silnych za pośrednictwem gluonów. Gluony jako nośniki oddziaływania silnego, mająładunki podwójne: jeden kolor i jeden antykolor. Gdy kwark emituje lub pochłania gluon, wtedy jego kolor musi ulec zmianie, aby zachować ładunek kolorowy. Kwarki w neutronie wysyłająi pochłaniajągluony tak często, że nie ma możliwości zaobserwowania koloru pojedynczego kwarka Neutron (z, obojętny) – cząstka subatomowa występująca w jądrach atomowych.
Nowy!!: Model standardowy i Neutron · Zobacz więcej »
Nośniki oddziaływań
Nośniki oddziaływań – w teoriach kwantowych oddziaływania sąprzenoszone przez pewne cząstki zwane właśnie nośnikami oddziaływań lub kwantami oddziaływań.
Nowy!!: Model standardowy i Nośniki oddziaływań · Zobacz więcej »
Oddziaływania podstawowe
Oddziaływania podstawowe (fundamentalne, elementarne) – oddziaływania fizyczne obserwowane w przyrodzie, niedające się sprowadzić do innych oddziaływań.
Nowy!!: Model standardowy i Oddziaływania podstawowe · Zobacz więcej »
Oddziaływanie słabe
Oddziaływanie słabe – jedno z czterech oddziaływań uznanych za podstawowe.
Nowy!!: Model standardowy i Oddziaływanie słabe · Zobacz więcej »
Oddziaływanie silne
Oddziaływanie silne – jedno z czterech oddziaływań uznanych za podstawowe.
Nowy!!: Model standardowy i Oddziaływanie silne · Zobacz więcej »
Oscylacje neutrin
Oscylacje neutrin – zjawisko zaproponowane, aby wyjaśnić zbyt małąliczbę neutrin pochodzących ze Słońca obserwowanych na Ziemi (tzw. problem neutrin słonecznych).
Nowy!!: Model standardowy i Oscylacje neutrin · Zobacz więcej »
Parzystość (mechanika kwantowa)
Parzystość w fizyce to własność zmiany znaku funkcji falowej lub pola kwantowego przy zmianie znaku jednego z jej argumentów: współrzędnych przestrzeni (P), kierunku upływu czasu (T), ładunku elektrycznego (C) lub innych.
Nowy!!: Model standardowy i Parzystość (mechanika kwantowa) · Zobacz więcej »
Peter Higgs
Peter Ware Higgs (ur. 29 maja 1929 w Newcastle upon Tyne) – brytyjski fizyk teoretyk.
Nowy!!: Model standardowy i Peter Higgs · Zobacz więcej »
Pierwiastek chemiczny
Układ okresowy pierwiastków Pierwiastek chemiczny – podstawowe pojęcie chemiczne posiadające dwa znaczenia.
Nowy!!: Model standardowy i Pierwiastek chemiczny · Zobacz więcej »
Plazma kwarkowo-gluonowa
Plazma kwarkowo-gluonowa (QGP z ang. Quark-Gluon Plasma) – stan materii jądrowej występujący przy wysokich temperaturach i dużej gęstości materii.
Nowy!!: Model standardowy i Plazma kwarkowo-gluonowa · Zobacz więcej »
Podwójny bezneutrinowy rozpad beta
Podwójny bezneutrinowy rozpad beta oznaczenie: (0ν2β) lub (\beta \beta)_ – hipotetyczny proces jądrowy zaproponowany przez G. Racaha i niezależnie przez W. H. Furry’ego, zabroniony w modelu standardowym (MS), jednak przewidywanym przez wiele jego rozszerzeń np.
Nowy!!: Model standardowy i Podwójny bezneutrinowy rozpad beta · Zobacz więcej »
Pole Higgsa
Pole Brouta-Englerta-Higgsa (pole Higgsa) – skalarne pole postulowane w 1964 roku przez Petera Higgsa.
Nowy!!: Model standardowy i Pole Higgsa · Zobacz więcej »
Próżnia
Pompa do ilustracji zjawiska próżni Komora próżniowa (NASA) Próżnia – w rozumieniu tradycyjnym pojęcie równoważne pojęciu pustej przestrzeni.
Nowy!!: Model standardowy i Próżnia · Zobacz więcej »
Problem neutrin słonecznych
Problem neutrin słonecznych (ang. Solar Neutrino Problem) – rozbieżność pomiędzy zmierzonąliczbąneutrin słonecznych docierających do Ziemi ze Słońca a teoretycznym modelem wnętrza Słońca.
Nowy!!: Model standardowy i Problem neutrin słonecznych · Zobacz więcej »
Proton
Proton, p (z – ‘pierwsze’) – trwała cząstka subatomowa z grupy barionów o ładunku +1 i masie spoczynkowej równej ok.
Nowy!!: Model standardowy i Proton · Zobacz więcej »
Robert Mills
Robert L. Mills (ur. 15 kwietnia 1927 w Englewood, zm. 27 października 1999) – amerykański fizyk, specjalizujący się w kwantowej teorii pola.
Nowy!!: Model standardowy i Robert Mills · Zobacz więcej »
Rozpad protonu
Rozpad protonu – hipotetyczny nowy rodzaj rozpadu promieniotwórczego, w rezultacie którego swobodny proton rozpadałby się na lżejsze cząstki.
Nowy!!: Model standardowy i Rozpad protonu · Zobacz więcej »
Sabine Hossenfelder
Sabine Karin Doris Hossenfelder (ur. 18 września 1976 we Frankfurcie nad Menem) – niemiecki fizyk teoretyczny, filozof nauki i popularyzatorka tych dziedzin.
Nowy!!: Model standardowy i Sabine Hossenfelder · Zobacz więcej »
Sau Lan Wu
Sau Lan Wu – amerykańsko-chińska fizyczka doświadczalna z profesurąUniwersytetu Wisconsin w Madison.
Nowy!!: Model standardowy i Sau Lan Wu · Zobacz więcej »
Specjalna grupa unitarna
Specjalna grupa unitarna stopnia n oznaczana symbolem SU(n) jest grupąLiego specjalnych macierzy unitarnych U o wyznaczniku równym 1.
Nowy!!: Model standardowy i Specjalna grupa unitarna · Zobacz więcej »
Spontaniczne złamanie symetrii
Spontaniczne złamanie symetrii – zjawisko fizyczne zachodzące wówczas, gdy stan podstawowy układu fizycznego ma niższąsymetrię (opisanąpodgrupąG0 grupy G), niż symetria układu fizycznego (opisana grupąG).
Nowy!!: Model standardowy i Spontaniczne złamanie symetrii · Zobacz więcej »
Stałe fizyczne
Stała fizyczna (łac. constans) – wielkość fizyczna, która nie zmienia się w czasie i przestrzeni.
Nowy!!: Model standardowy i Stałe fizyczne · Zobacz więcej »
Stephen Hawking
Stephen William Hawking (ur. 8 stycznia 1942 w Oksfordzie, zm. 14 marca 2018 w Cambridge) – brytyjski fizyk teoretyczny i matematyczny, profesor Uniwersytetu w Cambridge na katedrze Lucasa (1979–2009) oraz w Kalifornijskim Instytucie Technicznym w Pasadenie, związany też z Perimeter Institute for Theoretical Physics (Waterloo, Ontario).
Nowy!!: Model standardowy i Stephen Hawking · Zobacz więcej »
Steven Weinberg
Steven Weinberg (ur. 3 maja 1933 w Nowym Jorku, zm. 23 lipca 2021 w Austin) – amerykański fizyk teoretyk, noblista.
Nowy!!: Model standardowy i Steven Weinberg · Zobacz więcej »
Supersymetria
Supersymetria (SUSY) – hipotetyczna symetria z zakresu fizyki cząstek elementarnych przekształcająca bozony w fermiony.
Nowy!!: Model standardowy i Supersymetria · Zobacz więcej »
Swoboda asymptotyczna
silnym oddziaływaniem przenoszonym przez gluony. Animacja próby rozdzielenia kwarków Swoboda asymptotyczna w chromodynamice kwantowej (QCD) – zjawisko oddziaływania kwarków ze sobąsiłą, która jest proporcjonalna do odległości między nimi.
Nowy!!: Model standardowy i Swoboda asymptotyczna · Zobacz więcej »
Symetria (fizyka)
Symetria – rodzaj symetrii, której podlegająprzestrzeń, pola kwantowe, równania pola, lagranżjany, hamiltoniany itp.
Nowy!!: Model standardowy i Symetria (fizyka) · Zobacz więcej »
Taon
Taon – cząstka elementarna z grupy leptonów obdarzona ładunkiem ujemnym, średnim czasem życia 3×10−13 sekundy i dużąmasąwynoszącą1777 MeV/c2.
Nowy!!: Model standardowy i Taon · Zobacz więcej »
Teoria oddziaływań elektrosłabych
Teoria oddziaływań elektrosłabych (teoria małej unifikacji) – kwantowa teoria pola opisująca oddziaływania słabe oraz elektromagnetyczne.
Nowy!!: Model standardowy i Teoria oddziaływań elektrosłabych · Zobacz więcej »
Teoria strun
Poziomy:1. Makroskopowy2. Molekularny3. Atomowy4. Subatomowy – elektrony5. Subatomowy – kwarki6. Strunowy supergrawitacji Teoria strun (TS) – koncepcja w fizyce teoretycznej, zgodnie z którą.
Nowy!!: Model standardowy i Teoria strun · Zobacz więcej »
Teoria superstrun
rozmaitości Calabi-Yau. Teoria superstrun – wersja teorii strun, która łączy jąz supersymetrią.
Nowy!!: Model standardowy i Teoria superstrun · Zobacz więcej »
Teoria wszystkiego
Teoria wszystkiego (TW) (ToE) – hipotetyczna teoria opisująca w sposób spójny wszystkie zjawiska fizyczne i pozwalająca przewidzieć wynik dowolnego doświadczenia fizycznego.
Nowy!!: Model standardowy i Teoria wszystkiego · Zobacz więcej »
Teorie wielkiej unifikacji
Teorie wielkiej unifikacji (GUT z ang. Grand Unification Theory) – teorie łączące chromodynamikę kwantowąi teorię oddziaływań elektrosłabych.
Nowy!!: Model standardowy i Teorie wielkiej unifikacji · Zobacz więcej »
Tetrakwark
Tetrakwark – cząstka elementarna, hadron egzotyczny złożony z dwóch kwarków i dwóch antykwarków.
Nowy!!: Model standardowy i Tetrakwark · Zobacz więcej »
Wielki Zderzacz Hadronów
nadprzewodzące elektromagnesy Lokalizacja miejsca eksperymentu Wielki Zderzacz Hadronów (LHC) – największy na świecie akcelerator cząstek (hadronów), znajdujący się w Europejskim Ośrodku Badań Jądrowych CERN w pobliżu Genewy.
Nowy!!: Model standardowy i Wielki Zderzacz Hadronów · Zobacz więcej »
WIMP
WIMP (ang. Weakly Interacting Massive Particles – słabo oddziałujące masywne cząstki) – hipotetyczne ciężkie (10 GeV/c² do kilku TeV/c², podczas gdy masa protonu to nieco mniej niż 1 GeV/c²) cząstki oddziałujące z widzialnąmateriąz siłąporównywalnądo oddziaływań słabych.
Nowy!!: Model standardowy i WIMP · Zobacz więcej »
Wszechświat
mikrofalowego promieniowania tła, pokazująca obraz wczesnego Wszechświata (na podstawie danych zebranych przez sondę WMAP) gwiazdy, 26,8% to ciemna materia,68,3% to ciemna energia Wszechświat – wszystko, co istnieje fizycznie: cała czasoprzestrzeń oraz wszystkie wypełniające jąformy energii jak materia i pola fizyczne; synonim słów „natura” i „przyroda”.
Nowy!!: Model standardowy i Wszechświat · Zobacz więcej »
Zapach (mechanika kwantowa)
ładunki kolorowe neutrino mionowe) Zapach – jedna z liczb kwantowych przypisywanych elementarnym fermionom materii – kwarkom i leptonom.
Nowy!!: Model standardowy i Zapach (mechanika kwantowa) · Zobacz więcej »
Zasada odpowiedniości
Zasada odpowiedniości (zasada korespondencji) – zasada dotycząca relacji pomiędzy dwiema teoriami fizycznymi, z których jedna jest uogólnieniem bądź rozszerzeniem drugiej, wcześniejszej (klasycznej) teorii.
Nowy!!: Model standardowy i Zasada odpowiedniości · Zobacz więcej »
Zasady dynamiki Newtona
url.
Nowy!!: Model standardowy i Zasady dynamiki Newtona · Zobacz więcej »