Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Rozumowanie

Indeks Rozumowanie

Rozumowanie – proces myślowy polegający na uznaniu za prawdziwe danego przekonania lub zdania na mocy innego przekonania lub zdania uznanego za prawdziwe już uprzednio.

54 kontakty: Antynomia, Błąd poznawczy, Błędne koło w rozumowaniu, Bezpośredniość, C.P. Snow, David Premack, Derywacja (socjologia), Dialektyka, Dobrostan subiektywny, Domniemanie, Dowodzenie (logika), Falsyfikacja, Filoksenos z Mabbug, Filozofia polska, Heureza, Imperatyw kategoryczny, Inteligencja (psychologia), Kazimierz Ajdukiewicz, Kazimierz Pasenkiewicz, Konfirmacja (metoda), Konkluzja, Krytyczny racjonalizm, Logika, Matematyka, Móżdżkowy zespół poznawczo-emocjonalny, Mentalność ofiary, Metoda aksjomatyczna, Myślenie, Myślenie lateralne, Myślenie magiczne, Neuroetyka, Niewspółmierność interteoretyczna, Operacje psychologiczne, Paradoks Moraveca, Paralogizm, Paul Feyerabend, Platon, Proces decyzyjny, Procesy poznawcze, Racja, Regressus ad infinitum, René Descartes, Rozumienie, Rozumowanie indukcyjne, Rozumowanie intuicyjne, Rozumowanie prawnicze, Rozumowanie redukcyjne, Sprawdzanie, Sprawiedliwość immanentna, Tadeusz Kotarbiński, ..., Trylemat Agryppy, Wnioskowanie, Wyjaśnianie, Znaczenie. Rozwiń indeks (4 jeszcze) »

Antynomia

Antynomia (gr. antinomia – sprzeczność praw) – logiczna sprzeczność, paradoks, zdanie logiczne bądź rozumowanie dedukcyjne, które prowadzi do sprzeczności.

Nowy!!: Rozumowanie i Antynomia · Zobacz więcej »

Błąd poznawczy

Błąd poznawczy – wzorzec nieracjonalnego spostrzegania rzeczywistości, mający wpływ na ludzkie postawy, emocje, rozumowanie lub zachowania (działania).

Nowy!!: Rozumowanie i Błąd poznawczy · Zobacz więcej »

Błędne koło w rozumowaniu

Błędne koło w rozumowaniu (łac. circulus in demonstrando) – błąd w rozumowaniu polegający na tym, że przy wyprowadzeniu wniosku "W" oparto się na przesłance "P", a następnie, by uzasadnić przesłankę "P", powołano się na wniosek "W".

Nowy!!: Rozumowanie i Błędne koło w rozumowaniu · Zobacz więcej »

Bezpośredniość

Bezpośredniość (nłac. immedietas) – w sensie ogólnym relacja bezpośrednia to taka relacja, pomiędzy wyróżnionymi argumentami której nie uwzględnia się członu trzeciego (pośredniego).

Nowy!!: Rozumowanie i Bezpośredniość · Zobacz więcej »

C.P. Snow

Charles Percy Snow, C.P. Snow (ur. 15 października 1905 w Leicesterze, zm. 1 lipca 1980 w Londynie) – brytyjski fizykochemik, pisarz i wysoki urzędnik państwowy, autor m.in.

Nowy!!: Rozumowanie i C.P. Snow · Zobacz więcej »

David Premack

David Premack (ur. 26 października 1925 w Aberdeen, zm. 11 czerwca 2015 w Santa Barbara) – amerykański psycholog poznawczy i filozof (pozytywizm logiczny), prymatolog związany z Uniwersytetem Missouri, Uniwersytetem Kalifornijskim w Santa Barbara, Uniwersytetem Pensylwanii, twórca zasady, dotyczącej wzmacniania zachowań mniej prawdopodobnych przez bardziej prawdopodobne, powszechnie stosowanego pojęcia „teoria umysłu” oraz propozycji sposobu komunikacji z innymi naczelnymi, która stała się inspiracjądla twórców języka.

Nowy!!: Rozumowanie i David Premack · Zobacz więcej »

Derywacja (socjologia)

Derywacja – nienaukowe rozumowanie polegające na logicznych i pozornie logicznych uzasadnieniach ludzkiego działania oparte na rezyduach, a w małym stopniu lub w ogóle niebiorące pod uwagę doświadczenia.

Nowy!!: Rozumowanie i Derywacja (socjologia) · Zobacz więcej »

Dialektyka

Cornelisa Corta z 1565 roku. Dialektyka – nauka zajmująca się poprawnościąargumentacji i refutacji podczas wypowiedzi.

Nowy!!: Rozumowanie i Dialektyka · Zobacz więcej »

Dobrostan subiektywny

Zmiany dobrostanu Brytyjczyków w okresie kwiecień 2012 – marzec 2013 Dobrostan subiektywny – jeden z elementów ludzkiego zdrowia, definiowanego przez WHO nie tylko na podstawie negatywnych mierników stanu zdrowia (brak choroby lub niepełnosprawności), lecz również jako subiektywnie postrzegane przez człowieka zadowolenie z fizycznego, psychicznego i społecznego stanu własnego życia. Ochrona tak rozumianego dobrostanu subiektywnego mieści się w dziedzinie promocji zdrowia. Na podstawie badań w dziedzinach antropologii kulturowej lub epidemiologii społecznej dowiedziono, że na liście podstawowych warunków dobrostanu wysoko znajdująsię jasne reguły życia społecznego (zob.

Nowy!!: Rozumowanie i Dobrostan subiektywny · Zobacz więcej »

Domniemanie

Domniemanie prawne – norma nakazująca przyjąć za udowodniony jakiś fakt lub kształt prawa.

Nowy!!: Rozumowanie i Domniemanie · Zobacz więcej »

Dowodzenie (logika)

Dowodzenie – jedna z najbardziej podstawowych odmian rozumowania obok wnioskowania, sprawdzania i wyjaśniania.

Nowy!!: Rozumowanie i Dowodzenie (logika) · Zobacz więcej »

Falsyfikacja

Falsyfikacja (łac. falsum – fałsz) – odmiana jednego z rozumowań zwanego sprawdzaniem.

Nowy!!: Rozumowanie i Falsyfikacja · Zobacz więcej »

Filoksenos z Mabbug

Bibliotece Brytyjskiej pod sygnaturą14598, fol. 119a Filoksenos z Mabbug (syr. ܐܟܣܢܝܐ ܡܒܘܓܝܐ, Aksenāyâ Mabûḡāyâ), także Filoksen, Aksenaia, Xenias, Xenos, Aksnoyo (ur. ok. 450 w regionie w Persji, zm. 523 w Filipopolis w Tracji) – syryjski filozof i teolog pochodzący z Persji; biskup Mabbug.

Nowy!!: Rozumowanie i Filoksenos z Mabbug · Zobacz więcej »

Filozofia polska

Filozofia polska – narodowa tradycja filozoficzna w ramach filozofii europejskiej, uprawiana w języku polskim, przez Polaków, lub na terytorium Polski.

Nowy!!: Rozumowanie i Filozofia polska · Zobacz więcej »

Heureza

Heureza (gr. heúresis – odnalezienie) – sposób nauczania polegający na naprowadzaniu uczniów na właściwy tok rozumowania i doprowadzeniu do samodzielnego rozwiązania przez nich problemów.

Nowy!!: Rozumowanie i Heureza · Zobacz więcej »

Imperatyw kategoryczny

rozumowania Imperatyw kategoryczny – zasada etyczna, którąmożna sformułować na wiele sposobów, w tym w sposób następujący: „należy postępować zawsze wedle takich reguł, co do których chcielibyśmy, aby były one stosowane przez każdego i zawsze”.

Nowy!!: Rozumowanie i Imperatyw kategoryczny · Zobacz więcej »

Inteligencja (psychologia)

Inteligencja – rozumiana jako sprawność umysłowa ma wiele odcieni znaczeniowych i co za tym idzie ma wiele różnych definicji.

Nowy!!: Rozumowanie i Inteligencja (psychologia) · Zobacz więcej »

Kazimierz Ajdukiewicz

Starych Powązkach cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie Kazimierz Ajdukiewicz (ur. 12 grudnia 1890 w Tarnopolu, zm. 12 kwietnia 1963 w Warszawie) – polski filozof i logik, reprezentant szkoły lwowsko-warszawskiej, profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza i Uniwersytetu Warszawskiego, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, członek Polskiej Akademii Umiejętności.

Nowy!!: Rozumowanie i Kazimierz Ajdukiewicz · Zobacz więcej »

Kazimierz Pasenkiewicz

Kazimierz Pasenkiewicz (ur. 27 września 1897 w Kijowie, zm. 21 czerwca 1995 w Krakowie) – polski logik i filozof, wojewoda pomorski (1945), wicewojewoda (1945) i wojewoda krakowski (1946–1951), członek Komitetu Centralnego PZPR (1948–1952), doktor habilitowany, docent w Uniwersytecie Jagiellońskim i Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie.

Nowy!!: Rozumowanie i Kazimierz Pasenkiewicz · Zobacz więcej »

Konfirmacja (metoda)

Konfirmacja – jedna z podstawowych metod sprawdzania zdań (ogólniej: teorii) oraz metod rozumowania.

Nowy!!: Rozumowanie i Konfirmacja (metoda) · Zobacz więcej »

Konkluzja

W każdym rozumowaniu odnaleźć można następujące elementy: racja i następstwo, przesłanka i konkluzja (wniosek).

Nowy!!: Rozumowanie i Konkluzja · Zobacz więcej »

Krytyczny racjonalizm

Krytyczny racjonalizm – kierunek filozofii nauki zapoczątkowany przez Karla Poppera; definiowany co najmniej trojako.

Nowy!!: Rozumowanie i Krytyczny racjonalizm · Zobacz więcej »

Logika

Logika (gr. λόγος, logos – rozum, słowo, myśl) – nauka formalna o jasnym i ścisłym formułowaniu myśli, o regułach poprawnego rozumowania i uzasadniania twierdzeń.

Nowy!!: Rozumowanie i Logika · Zobacz więcej »

Matematyka

Rafaela Santiego (XVI wiek); cyrkiel trzyma Euklides, grecki matematyk z III wieku p.n.e. Uniwersytetu Oksfordzkiego; na ziemi znajduje się parkietaż Penrose’a opisany po raz pierwszy przez jednego z pracowników tej placówki. Matematyka (z łac. mathematicus, od gr. μαθηματικός mathēmatikós, od μαθηματ-, μαθημα mathēmat-, mathēma, „nauka, lekcja, poznanie”, od μανθάνειν manthánein, „uczyć się, dowiedzieć”; prawd. spokr. z goc. mundon, „baczyć, uważać”) – nauka zaliczana do grupy formalnych, inaczej dedukcyjnych lub apriorycznych, a także do nauk ścisłych i definiująca tę grupę – matematyka stanowi ich fundament.

Nowy!!: Rozumowanie i Matematyka · Zobacz więcej »

Móżdżkowy zespół poznawczo-emocjonalny

Móżdżkowy zespół poznawczo-emocjonalny (CCAS, zespół Schmahmanna) – zespół chorobowy wynikający z uszkodzenia móżdżku.

Nowy!!: Rozumowanie i Móżdżkowy zespół poznawczo-emocjonalny · Zobacz więcej »

Mentalność ofiary

Mentalność ofiary jest nabytącechąosobowości, charakteryzującąsię tendencjądo uważania siebie za ofiarę wrogich czynów innych ludzi i podtrzymywania tego poglądu nawet w obliczu dowodów przeczących zaistnieniu takich okoliczności.

Nowy!!: Rozumowanie i Mentalność ofiary · Zobacz więcej »

Metoda aksjomatyczna

Metoda aksjomatyczna, system aksjomatyczno-dedukcyjny – rozumowanie wywodzące twierdzenia ze zbioru aksjomatów.

Nowy!!: Rozumowanie i Metoda aksjomatyczna · Zobacz więcej »

Myślenie

304x304px Myślenie – ciągły proces poznawczy polegający na skojarzeniach i wnioskowaniu, operujący elementami pamięci takimi jak symbole, pojęcia, frazy, obrazy i dźwięki.

Nowy!!: Rozumowanie i Myślenie · Zobacz więcej »

Myślenie lateralne

Edward de Bono Myślenie lateralne (ang. lateral thinking, lub myślenie w bok) – termin wprowadzony w roku 1967 przez Edwarda de Bono i oznaczający nowe spojrzenie na sytuację (kreatywność), dostrzeżenie nowych możliwości (nowe idee), przeformułowanie problemu dające szansę rozwiązania go nowymi metodami.

Nowy!!: Rozumowanie i Myślenie lateralne · Zobacz więcej »

Myślenie magiczne

Myślenie magiczne – pojęcie z zakresu psychologii i psychiatrii określające takątreść rozumowania, w którym (w przekonaniu podmiotu) myślenie jest tożsame z działaniem.

Nowy!!: Rozumowanie i Myślenie magiczne · Zobacz więcej »

Neuroetyka

Neuroetyka – obszar interdyscyplinarnych badań naukowych układu nerwowego (głównie OUN), dotyczących powiązań etyki z neurobiologią, oraz zastosowań zgromadzonej wiedzy w praktyce.

Nowy!!: Rozumowanie i Neuroetyka · Zobacz więcej »

Niewspółmierność interteoretyczna

Niewspółmierność interteoretyczna (niewspółmierność teoretyczna – ang. intertheoretical/theoretical incommensurability) – relacja jaka zachodzi między dwiema bardzo ogólnymi (nieinstancjalnymi) teoriami naukowymi (np. mechanikąNewtona i mechanikąEinsteina).

Nowy!!: Rozumowanie i Niewspółmierność interteoretyczna · Zobacz więcej »

Operacje psychologiczne

Operacje psychologiczne (PsyOps) – sąto operacje planowane, by przekazać wybrane informacje i wskaźniki dla zagranicznych odbiorców oraz wpływać na ich emocje, motywacje, obiektywne rozumowanie, a ostatecznie zachowanie rządów państw obcych, organizacji, grup i osób.

Nowy!!: Rozumowanie i Operacje psychologiczne · Zobacz więcej »

Paradoks Moraveca

Paradoks Moraveca – odkrycie z dziedziny sztucznej inteligencji i robotyki, mówiące, że wbrew tradycyjnym przeświadczeniom, wysokopoziomowe rozumowanie wymaga niewielkiej mocy obliczeniowej, natomiast niskopoziomowa percepcja i zdolności motoryczne wymagająolbrzymiej mocy obliczeniowej.

Nowy!!: Rozumowanie i Paradoks Moraveca · Zobacz więcej »

Paralogizm

Paralogizm (z gr. paralogismós od parálogos 'niespodziewany, nierozsądny' od para- 'obok' i logos 'mowa, słowo, wypowiedź') – błędne rozumowanie prowadzące do fałszywego wniosku.

Nowy!!: Rozumowanie i Paralogizm · Zobacz więcej »

Paul Feyerabend

Paul Karl Feyerabend (ur. 13 stycznia 1924 w Wiedniu, zm. 11 lutego 1994 w Genolier w Szwajcarii) – austriacki filozof, autor programu filozofii nauki zwanego przez niego samego anarchizmem metodologicznym lub kontrindukcjonizmem.

Nowy!!: Rozumowanie i Paul Feyerabend · Zobacz więcej »

Platon

Platon (Plátōn; ur. 424/423 p.n.e., zm. 348/347 p.n.e.) – filozof grecki, Ateńczyk, twórca tradycji intelektualnej znanej jako platonizm.

Nowy!!: Rozumowanie i Platon · Zobacz więcej »

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny – określony proces myślowy lub sztuczny który realizuje funkcję podejmowania decyzji (istotne rozróżnienie zaproponowane przez Gadomskiego, 1986, ang..

Nowy!!: Rozumowanie i Proces decyzyjny · Zobacz więcej »

Procesy poznawcze

Procesy poznawcze – zbiór czynności, podejmowanych w celu tworzenia i określania konkretnych struktur poznawczych za pomocąsystemu poznawczego (umysłu), stanowiące jednocześnie podstawę procesu przetwarzania informacji, w ramach pracy układu nerwowego danego organizmu.

Nowy!!: Rozumowanie i Procesy poznawcze · Zobacz więcej »

Racja

W każdym rozumowaniu odnaleźć można następujące elementy: racja i następstwo, przesłanka i konkluzja (wniosek).

Nowy!!: Rozumowanie i Racja · Zobacz więcej »

Regressus ad infinitum

mały Regressus ad infinitum (łac. cofanie się w nieskończoność, regres w nieskończoność) – nieskończony łańcuch wiodących wstecz kroków myślowych związanych z definiowaniem, uzasadnianiem lub rozumowaniem.

Nowy!!: Rozumowanie i Regressus ad infinitum · Zobacz więcej »

René Descartes

René Descartes, łac. Renatus Cartesius, po polsku Kartezjusz, (ur. 31 marca 1596 w La Haye en Touraine, zm. 11 lutego 1650 w Sztokholmie) – francuski uczony: matematyk, fizyk i filozof, jeden z najwybitniejszych intelektualistów XVII wieku, uznawany również za ojca filozofii nowożytnej.

Nowy!!: Rozumowanie i René Descartes · Zobacz więcej »

Rozumienie

Osoba X rozumie przedmiot Y, gdy zna sens przedmiotu Y. W szczególności osoba X rozumie wyrażenie Y, gdy zna sens wyrażenia Y. Zwłaszcza w pierwszym znaczeniu pojęcie "rozumienia" stało się przedmiotem szczególnego zainteresowania nie tylko pragmatyki logicznej, ale też pewnych kierunków filozoficznych (hermeneutyka) oraz metodologii nauk humanistycznych, zwłaszcza historycznych.

Nowy!!: Rozumowanie i Rozumienie · Zobacz więcej »

Rozumowanie indukcyjne

Indukcja (łac. inductio, wprowadzenie) – typ rozumowania redukcyjnego, stanowiący wnioskowanie o prawdziwość danej racji, będącej wynikiem procesu wnioskowania metodąpoznania „od szczegółu do ogółu”, wynikający z prawdziwości następstw będących przesłankami.

Nowy!!: Rozumowanie i Rozumowanie indukcyjne · Zobacz więcej »

Rozumowanie intuicyjne

Rozumowanie intuicyjne, „doświadczeniowe”, przedświadome, skojarzeniowe – rozumowanie charakteryzujące się przedświadomością, błyskawicznąszybkością, bezwysiłkowościąi automatycznościądokonywanych w ramach niego operacji myślowych.

Nowy!!: Rozumowanie i Rozumowanie intuicyjne · Zobacz więcej »

Rozumowanie prawnicze

Rozumowanie prawnicze (ang. legal reasoning) – typ rozumowań praktycznych stosowanych w praktyce prawniczej i naukach prawnych.

Nowy!!: Rozumowanie i Rozumowanie prawnicze · Zobacz więcej »

Rozumowanie redukcyjne

Rozumowanie redukcyjne (redukcja) – wyróżniony przez Jana Łukasiewicza rodzaj rozumowania logicznego.

Nowy!!: Rozumowanie i Rozumowanie redukcyjne · Zobacz więcej »

Sprawdzanie

Sprawdzanie, również konfirmacja – jedna z najbardziej podstawowych odmian rozumowania obok wnioskowania, dowodzenia i wyjaśniania.

Nowy!!: Rozumowanie i Sprawdzanie · Zobacz więcej »

Sprawiedliwość immanentna

Sprawiedliwość immanentna – tok rozumowania oparty na przekonaniu, że złamaniu czy naruszeniu reguł (nawet jeśli nikt o nich nie wie), zawsze towarzyszy następstwo o charakterze kary.

Nowy!!: Rozumowanie i Sprawiedliwość immanentna · Zobacz więcej »

Tadeusz Kotarbiński

Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (23 lipca 2008) Tadeusz Marian Kotarbiński (ur. 31 marca 1886 w Warszawie, zm. 3 października 1981 tamże) – polski filozof, logik i etyk, czołowy przedstawiciel szkoły lwowsko-warszawskiej, autor koncepcji reizmu, twórca etyki niezależnej oraz koncepcji opiekuna spolegliwego.

Nowy!!: Rozumowanie i Tadeusz Kotarbiński · Zobacz więcej »

Trylemat Agryppy

kartce pocztowej, przed 1934) Trylemat Agryppy, trylemat Münchhausena, trylemat Friesa – problem epistemologiczny z zakresu uzasadniania wiedzy i rozumowań dedukcyjnych.

Nowy!!: Rozumowanie i Trylemat Agryppy · Zobacz więcej »

Wnioskowanie

Wnioskowanie – jedna z najbardziej podstawowych odmian rozumowania obok sprawdzania, dowodzenia i wyjaśniania.

Nowy!!: Rozumowanie i Wnioskowanie · Zobacz więcej »

Wyjaśnianie

Wyjaśnianie, tłumaczenie, eksplanacja – zadanie myślowe polegające na wskazaniu racji dla stwierdzonego zdania; jedna z najbardziej znanych odmian rozumowania obok wnioskowania, dowodzenia i sprawdzania.

Nowy!!: Rozumowanie i Wyjaśnianie · Zobacz więcej »

Znaczenie

Znaczenie – pojęcie, które łączy to, co rejestrujemy naszymi zmysłami z jakimś symbolem.

Nowy!!: Rozumowanie i Znaczenie · Zobacz więcej »

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »