60 kontakty: Anhui, Śikszananda, Avatamsaka Sutra, Bodhisattwa, Chan (buddyzm), Dharma, Dharmadhatu, Dixin Dushun, Emei Shan, Fazang, Filozofia, Fujian, Guifeng Zongmi, Hangzhou, Hanyu pinyin, Huainan, Huayan, Huiyuan, Inkarnacja, Język chiński, Język japoński, Język koreański, Język polski, Język wietnamski, Jiangsu, Jiangxi, Jingshan Faqin, Jingxi Zhanran, Kaiyuan si (Quanzhou), Klasztor buddyjski, Konfucjanizm, Korea, Laoshan Yifu, Li (noumen), Madhjamaka, Mahajana, Manjushri, Mantra, Metafizyka, Nankin, Nirvana Sutra, Niutouzong, Paradygmat, Północna szkoła chan, Quanzhou, Sanskryt, Shaoxing, Song gaoseng chuan, Syczuan, Taishō Shinshū Daizōkyō, ..., Taoizm, Tiantai, Tipitaka, Winaja Pitaka, Wutai Shan, Xiantong si, Xi’an, 23 kwietnia, 738, 839. Rozwiń indeks (10 jeszcze) »
Anhui
Anhui – prowincja we wschodnich Chinach w dorzeczu Jangcy i Huang He.
Nowy!!: Chengguan i Anhui · Zobacz więcej »
Śikszananda
Śikszananda (ur. 652, zm. 710; skt Śikṣānanda; chiń. 實叉難陀 Shichanantuo; kor. Silch'ananda; jap.; Jisshananda; wiet. Thật-xoa-nan-đà – misjonarz buddyjski i tłumacz działający w Chinach.
Nowy!!: Chengguan i Śikszananda · Zobacz więcej »
Avatamsaka Sutra
Avatasaka sūtra lub Buddhāvatasaka sūtra (Mahāvaipulya Buddhāvataṃsaka Sūtra;; kor. (Taebang gwangbul) hwaŏm kyŏng (화엄경); jap.(Daihōkōbutsu) kegon kyō;; tyb.Sangs-rgyas phal-po-che shes-bya ba śin-tu-rgyas-pa-chen-pohi mdo) – sanskryckie pismo mahajany, powstałe w Indiach ok.
Nowy!!: Chengguan i Avatamsaka Sutra · Zobacz więcej »
Bodhisattwa
Boddhisattva Mandźuśri (Monju), Japonia Sakralny posąg buddyjski (Bodhisattwa Kannon), 2 poł XIX wieku, Japonia, Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie Bodhisattwa (skt.: बोधिसत्त्व bodhisattva, dosł. przebudzone dobro; tyb. བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་, Wylie: byang chub sems dpa', dosł. bohater umysłu oświecenia; chiń. 菩薩, pinyin: púsà, kor. 보살 posal; jap. bosatsu; wiet. bồ tát) – w buddyzmie tradycji mahāyāna istota, która przez systematyczne ćwiczenie wyzwalających działań (skt. paramita) dąży do stanu buddy, kierując się altruistycznąmotywacjąprzynoszenia pożytku innym.
Nowy!!: Chengguan i Bodhisattwa · Zobacz więcej »
Chan (buddyzm)
Chan (chiń. 禪 pinyin: chán; sans. ध्यान dhyāna; kor. sŏn (선), sŏn chong (선종); jap. zen (禅), zen shū (禅宗); wiet. thiền, thiền tông) – jedna z najważniejszych szkół chińskiego buddyzmu, założona w VI wieku przez Bodhidharmę.
Nowy!!: Chengguan i Chan (buddyzm) · Zobacz więcej »
Dharma
Dharma (skt. धर्म; pali Dhamma धम्म; chiń. 法, pinyin fǎ; kor. pŏp 법, talma; jap. 法 hō lub ダルマ daruma; wiet. pháp, đạt-ma; tyb. ལྷ་ཆོས།, Wylie lha chos) – wieloznaczny termin występujący w religiach dharmicznych, np.
Nowy!!: Chengguan i Dharma · Zobacz więcej »
Dharmadhatu
Dharmadhatu (skr. धर्मधात dharmadhātu; chiń. fajie 法界; kor. pŏpkye 법계; jap. hokke; wiet. pháp giới; tyb. ch'os kyi dbyings) – dosłownie „Zakres Nauki Buddy”; przestrzeń, obszar lub sfera Dharmy, która jest niezmienna i nie tworzona, w której wszystkie zjawiska powstają, trwająi rozpuszczająsię.
Nowy!!: Chengguan i Dharmadhatu · Zobacz więcej »
Dixin Dushun
Dixin Dushun (557-640; chiń. trad. 帝心杜順, pinyin Dìxīn Dùshùn) – chiński mnich buddyjski, przyczynił się do sinizacji buddyzmu, pierwszy patriarcha szkoły huayan. Znany także jako Fashun.
Nowy!!: Chengguan i Dixin Dushun · Zobacz więcej »
Emei Shan
Emei Shan (chiń. 峨眉山, pinyin: Éméi Shān) – masyw górski w Chinach, w prowincji Syczuan, jedna z czterech chińskich świętych gór buddyzmu.
Nowy!!: Chengguan i Emei Shan · Zobacz więcej »
Fazang
Fazang (chiń. 賢首法藏 pinyin Xiánshǒu Fǎzàng; kor. Hyeonsu Beopjang (현수법장); jap. Kenshū Hōzō (ホウゾウ); wiet. Hiền Thủ Pháp Tạng; ur. 643. zm. 712) – filozof i buddysta chiński, trzeci patriarcha szkoły huayan.
Nowy!!: Chengguan i Fazang · Zobacz więcej »
Filozofia
Herrada z Landsbergu, ''Hortus deliciarum'', ''Philosophia et septem artes liberales'' Rembrandt, ''Medytujący filozof'', 1632 Auguste Rodin, ''Myśliciel'', 1902 Filozofia (od: – „miły, ukochany” i – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej.
Nowy!!: Chengguan i Filozofia · Zobacz więcej »
Fujian
Fujian – prowincja w południowo-wschodnich Chinach nad cieśninąTajwańską.
Nowy!!: Chengguan i Fujian · Zobacz więcej »
Guifeng Zongmi
Guifeng Zongmi (chiń. 圭峰宗密, pinyin Guīfēng Zōngmì; kor. 규봉종밀 Kyubong Chongmil; jap. Keihō Shūmitsu; wiet. Khuê Phong Tông Mật; ur. 780, zm. 1 lutego 841) – chiński mistrz chan ze szkoły heze i teoretyk chanu oraz piąty patriarcha szkoły huayan (華嚴).
Nowy!!: Chengguan i Guifeng Zongmi · Zobacz więcej »
Hangzhou
Zdjęcie satelitarne miasta Hangzhou – miasto we wschodnich Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Zhejiang.
Nowy!!: Chengguan i Hangzhou · Zobacz więcej »
Hanyu pinyin
Hanyu pinyin – oficjalna transkrypcja standardowego języka mandaryńskiego (putonghua, hanyu pinyin: pǔtōnghuà) – urzędowego języka Chin – na alfabet łaciński.
Nowy!!: Chengguan i Hanyu pinyin · Zobacz więcej »
Huainan
Huainan – miasto o statusie prefektury miejskiej we wschodnich Chinach, w prowincji Anhui, port nad rzekąHuai He.
Nowy!!: Chengguan i Huainan · Zobacz więcej »
Huayan
Huayan (Kwiatowa Girlanda; 華嚴 pinyin Huáyán; kor. Hwaeom 화엄; jap. 華厳宗 Kegon-shū) – chińska szkoła buddyjska (chiń. zong 宗) odwołująca się do intelektu (tak jak i tiantai), powstała około VI wieku w Chinach (nie ma jej odpowiednika w Indiach).
Nowy!!: Chengguan i Huayan · Zobacz więcej »
Huiyuan
Huiyuan (ur. 344, zm. 18 sierpnia 416) (慧遠; kor. Hyewŏn; jap. Eon (えおん); wiet. Huệ Viễn) – wczesny buddysta chiński, propagator kultu buddy Amitābhy.
Nowy!!: Chengguan i Huiyuan · Zobacz więcej »
Inkarnacja
Visznu jako dzik (varaha) Inkarnacja (z łac.: incarnatio; od incarnare, gdzie caro – ciało, mięso) – w religiach dharmicznych jest to jedno z wcieleń przyjmowanych przez żywąistotę (duszę) w cyklu samsary.
Nowy!!: Chengguan i Inkarnacja · Zobacz więcej »
Język chiński
Zasięg geograficzny poszczególnych języków chińskich Język chiński (lub; pinyin Zhōngwén) – język lub grupa spokrewnionych języków (w klasyfikacji ISO 639-3: makrojęzyk) z rodziny języków chińsko-tybetańskich.
Nowy!!: Chengguan i Język chiński · Zobacz więcej »
Język japoński
Mapa dialektów japońskich Język japoński (jap. nihon-go) – język używany przez ok.
Nowy!!: Chengguan i Język japoński · Zobacz więcej »
Język koreański
Język koreański (kor.) – język narodowy Koreańczyków, urzędowy w Korei Południowej i Północnej, a także w chińskiej prefekturze autonomicznej Yanbian.
Nowy!!: Chengguan i Język koreański · Zobacz więcej »
Język polski
Język polski, polszczyzna – język z grupy zachodniosłowiańskiej (do której należąrównież czeski, kaszubski, słowacki i języki łużyckie), stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej.
Nowy!!: Chengguan i Język polski · Zobacz więcej »
Język wietnamski
Schemat tonów w języku wietnamskim Porównanie języka wietnamskiego, chińskiego, japońskiego i koreańskiego Język wietnamski (wiet., lub) – narodowy i oficjalny język Wietnamu.
Nowy!!: Chengguan i Język wietnamski · Zobacz więcej »
Jiangsu
Mauzoleum Sun Jat-sena w Nankinie Jiangsu - prowincja ChRL położona w środkowej części wschodniego wybrzeża Chin.
Nowy!!: Chengguan i Jiangsu · Zobacz więcej »
Jiangxi
Jiangxi – prowincja ChRL położona w południowo-wschodniej części kraju, rozciągająca się między Jangcy na północy, a górami na południu.
Nowy!!: Chengguan i Jiangxi · Zobacz więcej »
Jingshan Faqin
Jingshan Faqin (chiń. 徑山法欽 pinyin Jìngshān Fǎqīn; kor. 경산법흠 Kyŏngsan Pŏphŭm / +Kyǒngsan Tohŭm; jap. Keizan Hōkin / +Keizan Dōkin; wiet. Kính Sơn Pháp Khâm / +Kính Sơn Đạo Khâm; ur. 714, zm. 792) – chiński mistrz chan ze szkoły niutou, znany także jako +Jinghshan Daoqin (徑山道欽) i Jingshan Yuanming (?).
Nowy!!: Chengguan i Jingshan Faqin · Zobacz więcej »
Jingxi Zhanran
Jingxi Zhanran (711-782;; kor. 형계담연 Hyŏnggye Tamyŏn; jap. Kyōkei Tanzen; wiet. Kính Khe Đậm Nhiên) – chiński mnich buddyjski, dziewiąty (lub szósty) patriarcha szkoły tiantai.
Nowy!!: Chengguan i Jingxi Zhanran · Zobacz więcej »
Kaiyuan si (Quanzhou)
Kaiyuan si – chiński klasztor buddyjski położony w prowincji Fujian, największy klasztor w tej prowincji.
Nowy!!: Chengguan i Kaiyuan si (Quanzhou) · Zobacz więcej »
Klasztor buddyjski
Klasztor buddyjski (chiń. si 寺; kor. sa 사; jap. 寺 ji lub tera; wiet. tự lub chùa) – budynek lub kompleks budynków, w którym przebywająi praktykująmnisi buddyjscy lub mniszki buddyjskie.
Nowy!!: Chengguan i Klasztor buddyjski · Zobacz więcej »
Konfucjanizm
Konfucjanizm (儒學, rúxué, lub 儒家, rújiā) – system filozoficzno-religijny zapoczątkowany w Chinach przez Konfucjusza (Kong Fuzi, Kongzi) w V wieku p.n.e., a następnie rozwinięty m.in.
Nowy!!: Chengguan i Konfucjanizm · Zobacz więcej »
Korea
Korea (Chosŏn, Han'guk, Cháoxiǎn) – kraina historyczna na Półwyspie Koreańskim we wschodniej Azji; obszar zamieszkany przez jednolitągrupę etniczną– Koreańczyków.
Nowy!!: Chengguan i Korea · Zobacz więcej »
Laoshan Yifu
Laoshan Yifu (pinyin Láoshān Yìfú; kor.?산의복 Losan Uibok; jap. Rōzan Gifuku; wiet. Lao Sơn Nghĩa Phúc; ur. 658 lub 661, zm. 736) – mistrz chan z północnej szkoły chan.
Nowy!!: Chengguan i Laoshan Yifu · Zobacz więcej »
Li (noumen)
Li (理) – zasada, noumen, absolut, takość (skt tathatā) (kor. li; jap. ri; wiet. li) – jeden z podstawowych terminów chińskiej buddyjskiej szkoły huayan, czyli szkoły Awatamsaki, powstałej pod wpływem Sutry Awatamsaki.
Nowy!!: Chengguan i Li (noumen) · Zobacz więcej »
Madhjamaka
Posążek przedstawiający nauczającego Nagardżunę, klasztor tybetański w Kullu, Indie. Madhjamaka, czyli „Droga Środka” (sanskryt: माध्यमक, Mādhyamaka, chiń. 中觀派 Zhōngguānpài lub 中道宗 Zhōngdàozōng; zwana też Śunyavada) – jest tradycjąnauk mahajany, na temat m.in.
Nowy!!: Chengguan i Madhjamaka · Zobacz więcej »
Mahajana
Mahajana (skt. mahāyāna „Wielki Wóz”, chiń.: 大乘, dàshèng; kor. 대승 taesŭng, jap.: 大乗, daijō, wiet. đại thừa) – kierunek buddyzmu, który wyodrębnił się w I wieku p.n.e.
Nowy!!: Chengguan i Mahajana · Zobacz więcej »
Manjushri
'''Tradycyjna figurka z Nepalu ze swymi atrybutami''' Monju Bosatsu w klasztorze Myoshinji w Kioto, Japonia Manjushri (skr. मञ्जुश्री, Mañjuśrī, Manjushri, Mandziuśri (chiń. 文殊師利 Wénshū Shīlì, 文殊 Wénshū; kor. Munsu(sari); jap. Monju) – w buddyzmie Bodhisattwa Mądrości. Należy do 3 najważniejszych bodhisattwów w mahajanie i wadżrajanie (obok Awalokiteśwary i Wadżrapaniego). Jest emanacjąbuddy Wajroczany (jednego z buddów 5 rodzin). Inspiruje do odkrywania pustki (świadcząo tym m.in. przedmioty, które trzyma w swoich dłoniach – w prawej miecz odcinający dualistyczne spojrzenie na rzeczywistość, a w lewej kwiat lotosu, na którym spoczywa tekst Pradżniaparamity). Z tego też powodu nazywany jest też bodhisattwąmądrości. Jest przedstawiany w postaci 16-letniego młodzieńca, co daje w ten sposób wskazówkę, iż mądrość nie musi być kojarzona z dojrzałym wiekiem. Uważa się, że Mandziuśri przebywa obecnie w czystej krainie, która ma swoje ziemskie odniesienie w rejonie chińskich gór Wutai Shan (Pięć gór raju). W XIX w. Mipham Rinpocze (1846–1912) opracował MO (jest to tybetańska sztuka wróżenia), która opiera się na postaci bodhisattwy Mandziuśriego i jego mantrze OM AH RA PA TSA NA DHI. Jest jidamem na którego medytowało wielu wielkich mistrzów przeszłości jak ww. Mipham Rinpocze i Szantidewa. EmanacjąMandziuśriego był m.in. wielki mistrz i współinicjator niesekciarskiego ruchu Rime – Dziamjang Khjentse Rinpocze. Istnieje kilka form Mandziuśriego m.in. w kolorze białym, żółtym (złotym). Kategoria:Bodhisattwowie.
Nowy!!: Chengguan i Manjushri · Zobacz więcej »
Mantra
Tybet Gompie Drophan Ling w Darnkowie Mantra (dewanagari मन्त्र; rdzeń man „myśleć” z przyrostkiem -tra „narzędzie”; alternatywne wyjaśnienie: man pochodzi od sanskryckiego "manas" czyli umysł, a tra pochodzi od sanskryckiego "traya" oznaczającego chronić, czyli razem "ochrona umysłu") – w buddyzmie, hinduizmie i ezoteryce formuła, werset lub sylaba, która jest elementem praktyki duchowej.
Nowy!!: Chengguan i Mantra · Zobacz więcej »
Metafizyka
* metafizyka klasyczna – jedna z podstawowych dyscyplin filozoficznych, badająca najogólniejsze właściwości bytu (zobacz też: ontologia), ukonstytuowana przez Arystotelesa i rozwijana przez św. Tomasza, Dunsa Szkota czy Ockhama.
Nowy!!: Chengguan i Metafizyka · Zobacz więcej »
Nankin
Nankin – stolica prowincji Jiangsu, port nad dolnąJangcy, dawna stolica Chin.
Nowy!!: Chengguan i Nankin · Zobacz więcej »
Nirvana Sutra
Nirvāna Sūtra (pełna nazwa: skt. (Mahāyāna) Mahāparinirvāna Sūtra) chiń. Nieban jing 涅槃經; kor. Yŏlban kyŏng; jap. Nehan-gyō; wiet. Niết-bàn Kinh; tyb. myang 'das kyi mdo – jeden z najważniejszych tekstów mahajany i wadżrajany, w którym Budda przedstawia ostateczne objaśnienie swojej nauki, przekazane w ostatni dzień i noc przed jego odejściem i ostatecznym oświeceniem (skt. parinirvana).
Nowy!!: Chengguan i Nirvana Sutra · Zobacz więcej »
Niutouzong
Niutouzong ((chiń. 牛頭宗, pinyin Niútóu zōng; Wade-Giles Niu-t'ou tsung; dosł. "szkoła Wolej Głowy"); kor. udu chong; jap. gozu shū; wiet. ngưu đầu tông) – radykalna i ikonoklastyczna szkoła chan założona przez mistrza chan Niutou Faronga.
Nowy!!: Chengguan i Niutouzong · Zobacz więcej »
Paradygmat
Paradygmat (gr. parádeigma „przykład, wzór”) – zbiór pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki; znaczenie to wprowadził filozof Thomas Kuhn w książce Struktura rewolucji naukowych (ang. The Structure of Scientific Revolutions) z 1962 roku.
Nowy!!: Chengguan i Paradygmat · Zobacz więcej »
Północna szkoła chan
Północna szkoła chan (chiń. 北宗禅, běizōng chán) – szkoła chan wyrosła z linii przekazu mistrza chan Yuquana Shenxiu w VII wieku, jednak była naturalnym przedłużeniem nauczania typowego dla Szkoły Wschodniej Góry.
Nowy!!: Chengguan i Północna szkoła chan · Zobacz więcej »
Quanzhou
Quanzhou – miasto na prawach prefektury w południowo-wschodnich Chinach, w prowincji Fujian, nad CieśninąTajwańską, na północny wschód od miasta Xiamen.
Nowy!!: Chengguan i Quanzhou · Zobacz więcej »
Sanskryt
Rygwedy w sanskrycie Sanskryt (dewanagari: संस्कृतम् saṃskṛtam; sa.msk.rtā bhā.sā, od sa.m+k.r: zestawiać, składać; bhā.sā: język; język uporządkowany, w przeciwieństwie do języków naturalnych prakrytów, tzn. ludowych o nieuporządkowanej gramatyce) – język literacki starożytnych, średniowiecznych i wczesnonowożytnych Indii.
Nowy!!: Chengguan i Sanskryt · Zobacz więcej »
Shaoxing
Shaoxing – miasto o statusie prefektury miejskiej we wschodnich Chinach, w prowincji Zhejiang, na południowy wschód od miasta Hangzhou.
Nowy!!: Chengguan i Shaoxing · Zobacz więcej »
Song gaoseng chuan
Song gaoseng chuan (język chiński 宋高僧傳, pinyin Sòng gāosēng zhuàn; język koreański 송고승전 Song kosŭng chŏn; język japoński Sō kōsōden; język wietnamski Tống cao tăng truyền; pol. Biografie wybitnych mnichów Song) – jedno z głównych dzieł do poznania historii wczesnego buddyzmu w Chinach i chanu poprzez biografie.
Nowy!!: Chengguan i Song gaoseng chuan · Zobacz więcej »
Syczuan
Syczuan (Sichuan wym.) – prowincja w południowo-zachodnich Chinach, ze stolicąw Chengdu.
Nowy!!: Chengguan i Syczuan · Zobacz więcej »
Taishō Shinshū Daizōkyō
— największe, współczesne wydanie kanonu pism buddyjskich, uznane za jego najbardziej autorytatywnąi wiarygodnąedycję, szeroko studiowanąna świecie.
Nowy!!: Chengguan i Taishō Shinshū Daizōkyō · Zobacz więcej »
Taoizm
yang'' Taoizm (czasem zapisywany jako daoizm) – tradycyjny chiński system filozoficzny i religijny.
Nowy!!: Chengguan i Taoizm · Zobacz więcej »
Tiantai
Tiantai (pinyin Tiāntái zōng; Wade-Giles T’ien-t’ai tsung; kor. 천태 Ch'ŏnt'ae chong; jap. Tendai; wiet. Thiên thai) – jedna z najważniejszych szkół buddyzmu chińskiego, założona w VI wieku przez Zhiyi.
Nowy!!: Chengguan i Tiantai · Zobacz więcej »
Tipitaka
Tipitaka Tipitaka – zbiór nauk buddyjskich, spisany w języku palijskim.
Nowy!!: Chengguan i Tipitaka · Zobacz więcej »
Winaja Pitaka
Winaja Pitaka (pāḷi: Vinaya Piṭaka; pol. kosz dyscypliny) – tekst buddyjski, jeden z trzech „koszy” (pāḷi: piṭaka), które tworząTipitakę (pāḷi: Tipiṭaka; skr. Tripiṭaka त्रिपिटक; pol. trzy kosze).
Nowy!!: Chengguan i Winaja Pitaka · Zobacz więcej »
Wutai Shan
Wutai Shan (chiń. 五台山, pinyin: Wǔtái Shān.
Nowy!!: Chengguan i Wutai Shan · Zobacz więcej »
Xiantong si
Xiantong si (Klasztor Ukazania się) – chiński klasztor buddyjski położony w prowincji Shanxi, obok Baima si uważany za najstarszy klasztor w Chinach.
Nowy!!: Chengguan i Xiantong si · Zobacz więcej »
Xi’an
Xi’an – ośrodek administracyjny prowincji Shaanxi, jedno z najważniejszych historycznie miast Chin.
Nowy!!: Chengguan i Xi’an · Zobacz więcej »
23 kwietnia
Bez opisu.
Nowy!!: Chengguan i 23 kwietnia · Zobacz więcej »
738
Europa.
Nowy!!: Chengguan i 738 · Zobacz więcej »
839
Bez opisu.
Nowy!!: Chengguan i 839 · Zobacz więcej »