Pracujemy nad przywróceniem aplikacji Unionpedia w Google Play Store
TowarzyskiPrzybywający
🌟Uprościliśmy nasz projekt, aby ułatwić nawigację!
Instagram Facebook X LinkedIn

Literatura turecka

Indeks Literatura turecka

Tuwie Literatura turecka – teksty mówione (twórczość ustna) i pisane w języku tureckim w jego formie współczesnej oraz w języku osmańskotureckim, stanowiącym podstawę starszego piśmiennictwa tureckiego.

Spis treści

  1. 46 kontakty: Alfabet arabski, Alfabet turecki (łaciński), Aliteracja, Anatolia, Azerbejdżan, Azja Środkowa, Bajka, Batyst, Bliski Wschód, Buddyzm, Codex Cumanicus, Daniszmendydzi, Dialog (literatura), Epitafium, Epos, Fonetyka, Herezja, Historiografia, Hymn, Iran, Język osmański, Język perski, Język turecki, Karachanidzi, Kirgizi, Konstantynopol, Literatura piękna, Ludy tureckie, Mahmud al-Kaszgari, Manas (epos), Mongolia, Oguzowie, Orchon, Pismo orchońskie, Pismo ujgurskie, Poemat, Prolog (literatura), Ramadan, Rumelia, Runy, Sufizm, Sutra, Turkuci, Tuwa, XII wiek, Yusuf Balasaghuni.

  2. Kultura w Turcji

Alfabet arabski

Alfabet arabski Alfabet arabski – pismo będące abdżadem, używane do zapisu języka arabskiego, a także innych języków.

Zobaczyć Literatura turecka i Alfabet arabski

Alfabet turecki (łaciński)

Alfabet turecki – alfabet oparty na alfabecie łacińskim w konwencji francuskiej, z dodatkowo używanymi w nim znakami diakrytycznymi, wprowadzony w 1928 roku; wcześniej język turecki był zapisywany za pomocąalfabetu arabskiego, najwcześniejszym alfabetem tureckim były runy tureckie.

Zobaczyć Literatura turecka i Alfabet turecki (łaciński)

Aliteracja

Aliteracja jest nadal żywa w świecie anglosaskim. Aliterowane motto Uniwersytetu w Glasgow (J 14, 6) Aliteracja (z łac. ad + litera) – powtórzenie w celach ekspresywnych jednej lub kilku głosek na początku lub w akcentowanych pozycjach kolejnych wyrazów tworzących zdanie lub wers.

Zobaczyć Literatura turecka i Aliteracja

Anatolia

data dostępu.

Zobaczyć Literatura turecka i Anatolia

Azerbejdżan

Położenie Azerbejdżanu w Eurazji Azerbejdżan, Republika Azerbejdżanu – państwo położone na Kaukazie Południowym z wybrzeżem nad Morzem Kaspijskim.

Zobaczyć Literatura turecka i Azerbejdżan

Azja Środkowa

Azja Centralna w definicji wąskiej i szerokiej Mapa polityczna państw Azji Środkowej Azja Środkowa (także Azja Centralna, Środkowy Wschód) – region wyróżniany w geografii historycznej i politycznej.

Zobaczyć Literatura turecka i Azja Środkowa

Bajka

Strona tytułowa pierwszego tomu ''Fables choisies'' La Fontaine’a, wyd. 1678 Bajka – krótki utwór literacki zawierający morał (pouczenie), często jest wierszowany, czasem żartobliwy.

Zobaczyć Literatura turecka i Bajka

Batyst

Batystowa chusteczka Batyst (fr. batiste) – tkanina o delikatnej fakturze, bardzo cienka i przezroczysta.

Zobaczyć Literatura turecka i Batyst

Bliski Wschód

Mapa polityczna Zdjęcie satelitarne Bliski Wschód (hebr. המזרח התיכון;, Xâvar-e Miyâne; przestarzałe Lewant) – region geograficzny obejmujący głównie Azję Zachodnią, ale w pewnych kontekstach także obszary Europy i Afryki.

Zobaczyć Literatura turecka i Bliski Wschód

Buddyzm

„Koło Dharmy” – najczęściej spotykany buddyjski symbol. Flaga buddyjska Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pāli. Buddha Dhamma lub Buddha Sasana – „Nauka Przebudzonego”) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, którego założycielem i twórcąjego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e.

Zobaczyć Literatura turecka i Buddyzm

Codex Cumanicus

Codex Cumanicus Codex Cumanicus Codex Cumanicus – średniowieczny manuskrypt z początku XIV wieku składający się z dwóch samodzielnych części: podręcznika języka Kumanów (Połowców) – języka kumańskiego oraz zbioru tekstów religijnych i świeckich (m.in.

Zobaczyć Literatura turecka i Codex Cumanicus

Daniszmendydzi

Daniszmendydzi (albo Daniszmenidzi, Daniszmendzi) – dynastia pochodzenia turkmeńskiego rządząca w centralnej i północnej Anatolii w takich miastach jak Sivas, Malatya, Kayseri i Kastamonu, od r. ok.

Zobaczyć Literatura turecka i Daniszmendydzi

Dialog (literatura)

Dialog – wypowiedź wielopodmiotowa, rozmowa dwóch lub większej liczby osób.

Zobaczyć Literatura turecka i Dialog (literatura)

Epitafium

kościoła św. Antoniego z Padwy w Warszawie Boleścinie Jędrzejowie Epitafium (z gr. ἐπιτάφιος epi-taphios, „nad grobem”, „na kamieniu nagrobnym”) – napis umieszczony na nagrobku lub pomniku, upamiętniający lub sławiący zmarłego.

Zobaczyć Literatura turecka i Epitafium

Epos

Homer, autor Iliady i Odysei, pionier eposu. Epos (gr. έπος, epos „słowo”), także: ‘epopeja’, ‘poemat heroiczny’, czasem również ‘poemat epicki’ – jeden z głównych i najstarszych gatunków epiki.

Zobaczyć Literatura turecka i Epos

Fonetyka

rezonansu magnetycznego. Daniela Jonesa. Fonetyka (dawniej głosownia) – jeden z działów lingwistyki, zajmujący się badaniem dźwięków mowy ludzkiej (zwanych głoskami) od strony ich artykulacji (tj. sposobu wytwarzania za pomocąnarządów mowy - fonetyka artykulacyjna), ich cech fizycznych (dokładniej: akustycznych – fonetyka akustyczna), ich odbierania (fonetyka audytywna).

Zobaczyć Literatura turecka i Fonetyka

Herezja

Herezja (gr. hairesis – wybierać, łac. haeresis) – doktryna religijna odrzucana przez władze kościelne lub religijne jako błędna.

Zobaczyć Literatura turecka i Herezja

Historiografia

historii'' Historiografia (z gr. ἱστορία „badanie”/„informacja”/„opowiadanie” + γράφω „piszę”) synonim dziejopisarstwa – dział piśmiennictwa obejmujący gatunki historyczne.

Zobaczyć Literatura turecka i Historiografia

Hymn

Hymn (z greckiego hýmnos – pieśń pochwalna) – uroczysta i podniosła pieśń pochwalna o apostroficznym charakterze wypowiedzi, komponowana na cześć bóstwa, szczególnej osoby, wydarzenia, ojczyzny (kraju), a także idei.

Zobaczyć Literatura turecka i Hymn

Iran

Iran (trl. Irān, pełna nazwa Islamska Republika Iranu, Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān), w Europie dawniej znany jako Persja – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące między Morzem Kaspijskim na północy a ZatokąPerskąi ZatokąOmańskąna południu.

Zobaczyć Literatura turecka i Iran

Język osmański

Język osmański, język osmańskoturecki, język ottomański (lub, osm. lisân-ı Osmânî) – oficjalny język Imperium Osmańskiego, wywodzący się z grupy języków turkijskich.

Zobaczyć Literatura turecka i Język osmański

Język perski

Język perski, nowoperski (pers. fārsī) – język z grupy irańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ponad 50 mln mówiących, zamieszkujących głównie Iran (40 mln), Afganistan (7 mln), Tadżykistan (6 mln) i Irak (200 tys.). Służy jednocześnie jako lingua franca dla blisko 80 mln mieszkańców Bliskiego Wschodu (po języku arabskim).

Zobaczyć Literatura turecka i Język perski

Język turecki

Język turecki (tur., IPA:, Türk dili) – język należący do grupy oguzyjskiej języków tureckich, ojczysty dla ponad 83 mln ludzi na całym świecie, co czyni go najpowszechniejszym ze swojej rodziny językowej.

Zobaczyć Literatura turecka i Język turecki

Karachanidzi

Mapa Azji w 1025 ukazująca orientacyjny zasięg państwa Karachanidów Karachanidzi (albo Ilekchanidzi) – pierwsza muzułmańska dynastia pochodzenia tureckiego panująca w Turkiestanie od X do początku XIII w. Według Omelana Pricaka Karachanidzi wywodzili się z rodu rządzącego Karłuków, zamieszkujących Turkiestan tureckich koczowników, którzy niegdyś wchodzili w skład państwa Turkutów, a w IX wieku walczyli z Samanidami.

Zobaczyć Literatura turecka i Karachanidzi

Kirgizi

Kirgiski bajarz Kirgizka Kirgizi (trb. kyrgyzdar) – naród turkijski zamieszkujący głównie Kirgistan, jak również Uzbekistan, Kazachstan, Chiny, Tadżykistan, Turcję i Afganistan.

Zobaczyć Literatura turecka i Kirgizi

Konstantynopol

Hagia Sophia – symbol Konstantynopola Kościół Chrystusa Pantokratora Konstantynopol – nazwa Bizancjum nadana miastu przez Konstantyna Wielkiego, który wybrał je na swojąsiedzibę; w latach 330–395 stolica Cesarstwa Rzymskiego, w latach 395–1453 stolica Cesarstwa Bizantyńskiego i Cesarstwa Łacińskiego (1204–1261), stolica Imperium Osmańskiego w latach 1453–1922.

Zobaczyć Literatura turecka i Konstantynopol

Literatura piękna

Literatura piękna – rodzaj dzieł literackich o charakterze artystycznym; typ piśmiennictwa (także dzieł ustnych), do którego zalicza się wszystkie teksty o dominującej funkcji estetycznej języka, a więc dzieła literackie, w odróżnieniu od literatury użytkowej, tj.

Zobaczyć Literatura turecka i Literatura piękna

Ludy tureckie

Rozmieszczenie języków z turkijskiej grupy językowej Ludy tureckie, ludy turkijskie (także turańskie, turskie, turkskie) – rodzina ludów wspólnego pochodzenia i kultury, posługujących się językami turkijskiej rodziny językowej.

Zobaczyć Literatura turecka i Ludy tureckie

Mahmud al-Kaszgari

Mapa z ''Dywanu języków turkijskich'' ukazująca podział językowy plemion turkijskich Mahmud al-Kaszgari, także: Mahmud z Kaszgaru, Mahmud Kaszgarski (XI w.) – filolog, językoznawca i leksykograf muzułmański pochodzenia turkijskiego.

Zobaczyć Literatura turecka i Mahmud al-Kaszgari

Manas (epos)

Pomnik Manasa przed budynkiem filharmonii w Biszkeku Manas (kirg. Манас дастаны) – epos kirgiski.

Zobaczyć Literatura turecka i Manas (epos)

Mongolia

Mongolia (mong. Монгол улс, trb.: Mongol uls; pismo mongolskie:, trb.: Monggol Ulus) – państwo śródlądowe w środkowowschodniej Azji.

Zobaczyć Literatura turecka i Mongolia

Oguzowie

Oguzowie – tradycyjna turecka nazwa związku plemion oraz grupa tureckich plemion istniejąca pomiędzy VIII a XII wiekiem, od której wywodząsię m.in.

Zobaczyć Literatura turecka i Oguzowie

Orchon

Orchon – rzeka w środkowej Mongolii, najdłuższa rzeka Mongolii, prawy dopływ Selengi.

Zobaczyć Literatura turecka i Orchon

Pismo orchońskie

Republika Tuwy, Rosja. Pismo orchońskie (od nazwy rzeki Orchon) lub orchońsko-jenisejskie, zwane też runami tureckimi lub kök türk (od jednego z ludów tureckich, Kök Turków Niebieskich Turków), względnie pismem starotureckim – najwcześniejszy alfabet turecki.

Zobaczyć Literatura turecka i Pismo orchońskie

Pismo ujgurskie

Słowo „Ujgur” w piśmie ujgurskim Pismo ujgurskie, pismo staroujgurskie – abdżad wywodzący się z alfabetu fenickiego poprzez alfabet aramejski, syryjski i kursywne pismo sogdyjskie.

Zobaczyć Literatura turecka i Pismo ujgurskie

Poemat

Epos o Gilgameszu (przypuszczalnie XIII-XI w. p.n.e.) Poemat – dłuższy utwór wierszowany obejmujący ciąg wydarzeń tworzących fabułę lub grupę refleksji, opisów.

Zobaczyć Literatura turecka i Poemat

Prolog (literatura)

Prolog (prologos) – wstępna, wyodrębniona część utworu dramatycznego lub narracyjnego, zawierająca relację o faktach poprzedzających zawiązanie akcji; prologiem nazywa się też autorski komentarz poprzedzający utwór.

Zobaczyć Literatura turecka i Prolog (literatura)

Ramadan

Ramadan (ramaḍān; per., paszto, czecz. ramzan; tur. ramazan;, ramajāna) – dziewiąty miesiąc kalendarza muzułmańskiego.

Zobaczyć Literatura turecka i Ramadan

Rumelia

Rumelia w 1801 r. Rumelia (tur. Rumeli) – kraina historyczna na Bałkanach, której nazwa oznacza „ziemię Rzymian” (w znaczeniu: Bizantyńczyków).

Zobaczyć Literatura turecka i Rumelia

Runy

Runy (alfabet runiczny) – alfabet używany do zapisu przez ludy germańskie zwane przez nich fuþark.

Zobaczyć Literatura turecka i Runy

Sufizm

Sufizm (arab. تصوف) – zbiorcze określenie rozmaitych nurtów mistycznych w islamie.

Zobaczyć Literatura turecka i Sufizm

Sutra

Diamentowej Sutry Sutry Lankavatara Sutra (sans. सूत्र, sūtra; pali sutta, co znaczy „księga” lub „pismo”; chiń. jing 經; kor. kyŏng 경; jap. kyō 経; wiet. kinh; tyb. མདོ, Wylie mdo) – nazwa religijnych ksiąg buddyjskich lub hinduskich.

Zobaczyć Literatura turecka i Sutra

Turkuci

Turkuci (tur. Türküt, chiń. 突厥 – w transkrypcji hanyu pinyin Tūjué) albo Turcy (tur. Türk) – lud będący eponimem wszystkich ludów tureckich, który w latach 552–744, z okresowymi przerwami, stanowił dominującąpotęgę na terenach dzisiejszej Mongolii, południowej Syberii i Azji Środkowej.

Zobaczyć Literatura turecka i Turkuci

Tuwa

Mapa Tuwy Tuwa, Republika Tuwy (lub,; historyczne nazwy: Tannu-Tuwa, – Kraj Urianchajski) – republika autonomiczna w azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej.

Zobaczyć Literatura turecka i Tuwa

XII wiek

XI wiek XIII wiek Lata 1100. • Lata 1110. • Lata 1120. • Lata 1130. • Lata 1140. • Lata 1150. • Lata 1160. • Lata 1170. • Lata 1180. • Lata 1190. 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 Europa w XII wieku.

Zobaczyć Literatura turecka i XII wiek

Yusuf Balasaghuni

Yusuf Balasaghuni, znany też jako Yusuf Khas Hajib Balasaghuni (pełne imię: Yusuf Khāṣṣ Ḥājib Balasağuni, w języku Ujgurów: يۈسۈپ خاس ھاجىپ, w jęz. tureckim: Yusuf Has Hacip, ur. 1019) – pisarz z plemienia Ujgurów.

Zobaczyć Literatura turecka i Yusuf Balasaghuni

Zobacz także

Kultura w Turcji