Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Zainstaluj
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Ruch Indian Amerykańskich

Indeks Ruch Indian Amerykańskich

Flaga Ruch Indian Amerykańskich (ang. American Indian Movement (AIM)) – współczesna panindiańska (ponadplemienna) organizacja Indian Ameryki Północnej, szczególnie aktywna i popularna w latach 70.

49 kontakty: Anna Mae Aquash, Biuro do spraw Indian, Black Hills, Dennis Banks, Dyskryminacja (psychologia społeczna), Dzień Dziękczynienia, Floyd Red Crow Westerman, Genewa, Indianie, Indianie Ameryki Północnej, Języki autochtoniczne Ameryk, John Trudell, Kanada, Komercjalizacja, Krajowy Kongres Indian Amerykańskich, Leonard Peltier, Lewica, Libertarianizm, Ludy tubylcze, Masakra nad Wounded Knee, Minneapolis, Minnesota, Nowy Jork, Obywatelskie nieposłuszeństwo, Organizacja Narodów Zjednoczonych, Panindianizm, Pine Ridge (rezerwat), Restytucja mienia, Rezerwat Indian, Ruch alterglobalistyczny, Russell Means, Saint Paul, Stany Zjednoczone, Stereotyp, Suwerenność, Szlak Złamanych Traktatów, Taniec Słońca, Tubylczy Amerykanie, Uniwersytet Kolorado w Boulder, Vine Deloria Jr., Ward Churchill, Waszyngton, Wounded Knee (Dakota Południowa), XX wiek, 1873, 1968, 1972, 1973, 1975.

Anna Mae Aquash

Anna Mae Aquash (Anna Mae Pictou Aquash, Anna Mae Pictou; tradycyjne indiańskie imię Naguset Eask; ur. 27 marca 1945 koło Shubenacadie w Kanadzie, zm. w połowie grudnia 1975 w rezerwacie Pine Ridge w USA) – działaczka w obronie praw Indian Ameryki Północnej, pochodząca z plemienia Mi’kmaq (Mikmaków) z prowincji Nowa Szkocja w Kanadzie, jedna z najbardziej aktywnych i znanych Indianek – członkiń Ruchu Indian Amerykańskich z początku lat 70.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Anna Mae Aquash · Zobacz więcej »

Biuro do spraw Indian

Pieczęć biura ds. Indian Biuro do spraw Indian (BIA) – agencja rządu federalnego Stanów Zjednoczonych odpowiedzialna za całość relacji władz amerykańskich z zamieszkującymi ten kraj i uznawanymi przez nie formalnie plemionami północnoamerykańskich Indian.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Biuro do spraw Indian · Zobacz więcej »

Black Hills

Black Hills – pasmo górskie na granicy stanów Dakota Południowa i Wyoming w Stanach Zjednoczonych, wznoszący się na terenie Wielkich Równin.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Black Hills · Zobacz więcej »

Dennis Banks

Dennis J. Banks (w odżibwe Nowacumig, ur. 12 kwietnia 1937 w Leech Lake, zm. 29 października 2017 w Rochester) – amerykański Indianin z plemienia Czipewejów z rezerwatu Leech Lake, działacz społeczno-polityczny tubylczych Amerykanów, lider Ruchu Indian Amerykańskich (AIM) i okupacji Wounded Knee w 1973, organizator sztafetowych Świętych Biegów i Najdłuższych Marszy, nauczyciel, aktor i twórca.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Dennis Banks · Zobacz więcej »

Dyskryminacja (psychologia społeczna)

en) uznawany jako postawa dyskryminująca osoby o orientacji homoseksualnej (zob. homofobia) pod pretekstem religijnym (2005) Dyskryminacja (łac. discriminatio – rozróżnianie) – forma marginalizacji (wykluczenia społecznego), objawiająca się poprzez traktowanie danej osoby mniej przychylnie, niż innej w porównywalnej sytuacji ze względu na jakąś cechę, np.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Dyskryminacja (psychologia społeczna) · Zobacz więcej »

Dzień Dziękczynienia

Dzień Dziękczynienia, Święto Dziękczynienia – święto obchodzone w Stanach Zjednoczonych w czwarty czwartek listopada, a w Kanadzie w drugi poniedziałek października, jako pamiątka pierwszych dożynek mieszkańców kolonii Plymouth w 1621 roku.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Dzień Dziękczynienia · Zobacz więcej »

Floyd Red Crow Westerman

Floyd „Red Crow" Westerman (ur. 17 sierpnia 1936 w Dakocie Południowej, zm. 13 grudnia 2007 w Los Angeles) – amerykański aktor, pieśniarz, kompozytor i obrońca praw Indian.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Floyd Red Crow Westerman · Zobacz więcej »

Genewa

Genewa (fr. Genève; niem. Genf; gsw. Gämf, Gänf; frp. Geneva; wł. Ginevra; rm. Genevra) – miasto w Szwajcarii, drugie pod względem liczby mieszkańców, siedziba administracyjna kantonu Genewa.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Genewa · Zobacz więcej »

Indianie

Indianie (od) – najliczniejsza z trzech (obok Inuitów i Aleutów) i jednocześnie najbardziej zróżnicowana grupa ludności tubylczej (rdzennej, autochtonicznej) spośród zamieszkujących Amerykę, obejmująca zarówno dawniej, jak i dziś setki ludów, plemion i grup etnicznych o bardzo różnym charakterze i stopniu rozwoju.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Indianie · Zobacz więcej »

Indianie Ameryki Północnej

Kręgi kulturowe, grupy językowe i plemiona Indian Ameryki Płn. w początkach europejskiej kolonizacji kontynentu (XVII w.) – cz. wschodnia - tylko obszar dzisiejszego USA Kręgi kulturowe, grupy językowe i plemiona Indian Ameryki Płn. w początkach europejskiej kolonizacji kontynentu (XVII w.) – cz. zachodnia - tylko obszar dzisiejszego USA Przekazywanie wiedzy z pokolenia na pokolenie na podstawie historii utrwalonej przez indiańskiego artystę pismem obrazkowym na skórze Czirokezów, litografia z 1828 roku Siuksowie z Wielkich Równin ok. 1875 roku szkoły z internatem dla Indian w Carlisle, koniec XIX w. „Grand Entry” – uroczysty początek jednego z licznych indiańskich festiwali ''pow-wow'', Omaha, 1983 rok Nawahów wykonujątradycyjnąpieśń, 2004 r. Udział procentowy Indian zamieszkujących poszczególne hrabstwa Stanów Zjednoczonych w 1990 r. Indianie Ameryki Północnej – Indianami nazywa się niemal całą(z wyłączeniem Aleutów i Inuitów) autochtoniczną(tubylczą, rdzenną) ludność obu Ameryk o złożonej etnogenezie.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Indianie Ameryki Północnej · Zobacz więcej »

Języki autochtoniczne Ameryk

Rozmieszczenie języków w Ameryce Północnej przed przybyciem Europejczyków język mapudungun (mapucze) Grupę języków rdzennej ludności obu Ameryk wydziela się ze względów czysto geograficznych, jak dotąd nie udało się bowiem ustalić ich wzajemnego pokrewieństwa.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Języki autochtoniczne Ameryk · Zobacz więcej »

John Trudell

John Trudell (ur. 15 lutego 1946 w Omaha, zm. 8 grudnia 2015 w Santa Clara County) – amerykański Indianin Santee, działacz społeczno-polityczny, poeta, pisarz, muzyk i aktor.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i John Trudell · Zobacz więcej »

Kanada

Kanada (ang. i fr. Canada) – państwo położone w Ameryce Północnej, rozciągające się od Oceanu Atlantyckiego na wschodzie do Oceanu Spokojnego na zachodzie i Oceanu Arktycznego na północy.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Kanada · Zobacz więcej »

Komercjalizacja

Komercjalizacja – oparcie działalności na zasadach rynkowych.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Komercjalizacja · Zobacz więcej »

Krajowy Kongres Indian Amerykańskich

Krajowy Kongres Indian Amerykańskich (ang. National Congress of American Indians, NCAI) – najstarsza i największa ze współczesnych organizacji indiańskich w Stanach Zjednoczonych, skupiająca przedstawicieli ponad 250 plemion.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Krajowy Kongres Indian Amerykańskich · Zobacz więcej »

Leonard Peltier

Peltier w 1972 Leonard Peltier (ur. 12 września 1944) – amerykański Indianin z plemienia Czipewejów (ang. Chippewa, w języku ojibwa Anishinabe), działacz American Indian Movement (AIM – Ruchu Indian Amerykańskich), skazany po budzącym do dziś kontrowersje procesie na podwójny wyrok dożywotniego więzienia za zastrzelenie dwóch agentów FBI podczas tzw.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Leonard Peltier · Zobacz więcej »

Lewica

Czerwony sztandar – symbol różnego rodzaju ruchów lewicowych Lewica – określenie pochodzące z okresu rewolucji francuskiej, używane w odniesieniu do ruchów żądających zmian polityczno-ustrojowych, społecznych i gospodarczych.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Lewica · Zobacz więcej »

Libertarianizm

Flaga Gadsdena, jeden z symboli libertarianizmu Libertarianizm (fr. libertaire, łac. libertas – wolność) – zbiór doktryn i filozofii politycznych uznających wolność jednostki za nadrzędnąwartość.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Libertarianizm · Zobacz więcej »

Ludy tubylcze

Ludy tubylcze – pojęcie pozbawione uniwersalnej, powszechnie przyjętej definicji.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Ludy tubylcze · Zobacz więcej »

Masakra nad Wounded Knee

Masakra nad Wounded Knee – ostatnie duże starcie zbrojne pomiędzy armiąStanów Zjednoczonych Ameryki a Indianami Wielkich Równin z 29 grudnia 1890.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Masakra nad Wounded Knee · Zobacz więcej »

Minneapolis

Minneapolis (wymowa) – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Minnesota.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Minneapolis · Zobacz więcej »

Minnesota

Minnesota – stan w północnej części Stanów Zjednoczonych, położony w regionie Midwest, przy granicy kanadyjskiej, nad Jeziorem Górnym.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Minnesota · Zobacz więcej »

Nowy Jork

Nowy Jork (ang. City of New York, również New York, New York City) – miasto w Stanach Zjednoczonych o największej liczbie mieszkańców, a zarazem centrum jednej z najludniejszych aglomeracji na świecie.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Nowy Jork · Zobacz więcej »

Obywatelskie nieposłuszeństwo

Obywatelskie nieposłuszeństwo – celowe działanie łamiące konkretne przepisy prawne w imię przekonania, że owe regulacje rażąco naruszająwartości istotne dla stosującego nieposłuszeństwo obywatelskie (połączone ze świadomościąmożliwości poniesienia konsekwencji prawnych).

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Obywatelskie nieposłuszeństwo · Zobacz więcej »

Organizacja Narodów Zjednoczonych

Organizacja Narodów Zjednoczonych, ONZ (Organizacyja Objedinionnych Nacyj;, al-Umam al-Muttahida;, Liánhéguó) – uniwersalna (z wyjątkiem narodów niereprezentowanych) organizacja międzynarodowa, z siedzibąw Nowym Jorku, powstała 24 października 1945 roku w wyniku wejścia w życie podpisanej 26 czerwca 1945 w San Francisco Karty Narodów Zjednoczonych.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Organizacja Narodów Zjednoczonych · Zobacz więcej »

Panindianizm

Panindianizm – współczesne zjawisko społeczne polegające na osiąganiu lub dążeniu do ponadplemiennej jedności tubylczych ludów Ameryki Północnej, zwanych Indianami.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Panindianizm · Zobacz więcej »

Pine Ridge (rezerwat)

Rezerwat Pine Ridge i inne rezerwaty Siuksów na tle mapy Dakoty Południowej Rezerwat Pine Ridge (lak. Oglala Oyanke) – rezerwat Indian w południowo-zachodniej części stanu Dakota Południowa w Stanach Zjednoczonych, zamieszkany głównie przez Indian (tubylczych Amerykanów) z plemienia Lakotów Oglala.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Pine Ridge (rezerwat) · Zobacz więcej »

Restytucja mienia

Restytucja mienia – zwrot w formie ekwiwalentu (np. pieniężnego) lub w naturze mienia bezprawnie skonfiskowanego przez rząd lub władze samorządowe.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Restytucja mienia · Zobacz więcej »

Rezerwat Indian

Rezerwat Indian – autonomiczny obszar przeznaczony dla tubylczych ludów Ameryki (Indian), ustanowiony przez dane państwo (lub jego jednostkę administracyjną, np. stan, prowincję) – zazwyczaj w celu ochrony terytorium, tożsamości, integralności, odrębności i innych praw tubylczej grupy, będącej jego właścicielem lub użytkownikiem.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Rezerwat Indian · Zobacz więcej »

Ruch alterglobalistyczny

G8 w Edynburgu w czerwcu 2005 Sofii: „Myśl globalnie, działaj lokalnie” Ruch alterglobalistyczny – ruch społeczno-polityczny aktywny w większości państw świata, różnorodny ideowo i niejednolity organizacyjnie.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Ruch alterglobalistyczny · Zobacz więcej »

Russell Means

Russell Means (w języku lakota Oyate Wacinyapin, czyli „(Ten, który) pracuje dla ludzi” (ur. 10 listopada 1939 w Pine Ridge, zm. 22 października 2012 w Porcupine) – amerykański działacz na rzecz praw Indian, polityk i aktor. Russell Means był północnoamerykańskim Indianinem z plemienia Siuksów Oglala. Urodził się w Greenwood, w rezerwacie Yankton w Dakocie Pd. W 1942 jego rodzina przeprowadziła się do San Francisco, gdzie jako młody człowiek miewał konflikty z prawem i uzależnienia. Po porzuceniu nauki, w 1964 roku wziął wraz z ojcem udział w indiańskiej okupacji wyspy Alcatraz, a następnie na przełomie lat 60. i 70. XX w. zaangażował się w działalność broniącego praw tubylczych Amerykanów ruchu Red Power. Wkrótce został jednym z liderów głośnego w latach 70. Ruchu Indian Amerykańskich (AIM), organizatorem głośnych indiańskich protestów (w tym – obok Dennisa Banksa – przywódcąokupacji Wounded Knee w 1973 roku) i jednym z najbardziej znanych – obok Dennisa Banksa, Johna Trudella i Leonarda Peltiera współczesnych działaczy indiańskich w USA. Jego kontrowersyjna sława, ambicje i zdolności zaprowadziły go z czasem do polityki i Hollywood. Występował m.in. w filmach Ostatni Mohikanin (jako Chingachgook), Urodzeni mordercy, Into the West i – w (2007) – Tropiciel (Pathfinder). Udzielił swojego głosu wodzowi Powhatanowi w disneyowskiej kreskówce Pocahontas, napisał też obszernąautobiografię Where White Men Fear to Tread (1997). Jako skrajnie liberalny polityk, startował – bez powodzenia – m.in. w wyborach na prezydenta USA (z ramienia Partii Libertariańskiej) i kilka razy – również bez powodzenia (ostatnio w 2008) – w wyborach na przewodniczącego Rady Plemiennej Siuksów Oglala w rodzinnym rezerwacie Pine Ridge. W lipcu 2011 zdiagnozowano u niego raka przełyku. Means odrzucił możliwość leczenia operacyjnego na rzecz innych metod intensywnej terapii, łączących możliwości medycyny współczesnej i tradycyjnej. We wrześniu 2011 poinformował, że guz „znacząco zmalał”, a on sam odzyskał głos i możliwość przełykania. 22 października 2012 przegrał walkę z rakiem, który objął ostatecznie język, węzły chłonne i płuca. Zmarł w swoim ranczo w Porcupine.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Russell Means · Zobacz więcej »

Saint Paul

Saint Paul – miasto w Stanach Zjednoczonych, stolica stanu Minnesota.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Saint Paul · Zobacz więcej »

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Stany Zjednoczone · Zobacz więcej »

Stereotyp

Stereotyp (z gr. στερεός "twardy, stały, sztywny, przestrzenny" i τυπος "wzór, odcisk") – konstrukcja myślowa, zawierająca komponent poznawczy, emocjonalny i behawioralny, zawierająca uproszczone przeświadczenie dotyczące genezy różnych zjawisk, w tym dotyczących innych grup społecznych.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Stereotyp · Zobacz więcej »

Suwerenność

Suwerenność (z „suweren(ny)” i „najwyższy” od „nad; dodatkowo”) – zdolność do samodzielnego, niezależnego od innych podmiotów, sprawowania władzy politycznej nad określonym terytorium, grupąosób lub samym sobą.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Suwerenność · Zobacz więcej »

Szlak Złamanych Traktatów

Szlak Złamanych Traktatów (zwany też „KarawanąSzlakiem Złamanych Traktatów”) – protest tubylczych grup i organizacji ze Stanów Zjednoczonych i Kanady zorganizowany jesienią1972 r. w USA w celu zwrócenia uwagi władz i społeczeństwa na kwestie naruszania traktatowych praw Indian, trudne warunki życia w rezerwatach i dyskryminację ludności tubylczej w Ameryce.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Szlak Złamanych Traktatów · Zobacz więcej »

Taniec Słońca

Taniec Słońca Taniec słońca (ang.: Sun Dance) – charakterystyczna dla Indian Prerii uroczystość religijna i inicjacyjnaLech Mróz, Zanim dorosną, w: Poznaj Świat, nr 10/1979, s. 33, ISSN 0032-6143.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Taniec Słońca · Zobacz więcej »

Tubylczy Amerykanie

''Tubylczy Amerykanie'' Indianie amerykańscy i tubylcy Alaski (tylko obszar USA) Tubylczy Amerykanin (inaczej rdzenny Amerykanin, czasem też „rodowity Amerykanin”) – wieloznaczne pojęcie, które w zależności od autora i kontekstu może oznaczać.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Tubylczy Amerykanie · Zobacz więcej »

Uniwersytet Kolorado w Boulder

Uniwersytet Kolorado w Boulder (w skrócie) – amerykański uniwersytet z siedzibąw Boulder, należący do Public Ivy.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Uniwersytet Kolorado w Boulder · Zobacz więcej »

Vine Deloria Jr.

Vine Deloria Jr. (ur. 26 marca 1933, zm. 13 listopada 2005) – profesor teologii i prawa, amerykański naukowiec i działacz społeczny, historyk, filozof, adwokat praw amerykańskich Indian, znany pisarz i publicysta.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Vine Deloria Jr. · Zobacz więcej »

Ward Churchill

Ward Churchill Ward Churchill (ur. 2 października 1947) amerykański pisarz, weteran z Wietnamu i działacz polityczny.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Ward Churchill · Zobacz więcej »

Waszyngton

Waszyngton (często:, wymowa: //), Dystrykt Kolumbii (potocznie) – stolica Stanów Zjednoczonych, położona na północnym brzegu rzeki Potomak, stanowiąca terytorium federalne (nie znajduje się w granicach żadnego stanu).

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Waszyngton · Zobacz więcej »

Wounded Knee (Dakota Południowa)

Wounded Knee – miejscowość spisowa położona w hrabstwie Shannon, w Dakocie Południowej (Stany Zjednoczone) w pobliżu potoku Wounded Knee, od którego wzięła swąnazwę.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i Wounded Knee (Dakota Południowa) · Zobacz więcej »

XX wiek

XIX wiek XXI wiek Lata 1900. • Lata 1910. • Lata 1920. • Lata 1930. • Lata 1940. • Lata 1950. • Lata 1960. • Lata 1970. • Lata 1980. • Lata 1990. 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 ----.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i XX wiek · Zobacz więcej »

1873

Bez opisu.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i 1873 · Zobacz więcej »

1968

Bez opisu.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i 1968 · Zobacz więcej »

1972

Bez opisu.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i 1972 · Zobacz więcej »

1973

Bez opisu.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i 1973 · Zobacz więcej »

1975

Bez opisu.

Nowy!!: Ruch Indian Amerykańskich i 1975 · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

American Indian Movement.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »