Spis treści
50 kontakty: Dopełnienie (językoznawstwo), Dopełnienie bliższe, Enklityka, Gramatyczność, Idiolekt, Jana Pleskalová, Język ajnuski, Język angielski, Język arabski, Język chiński, Język fidżyjski, Język francuski, Język hawajski, Język hebrajski, Język irlandzki, Język japoński, Język kiriwina, Język koreański, Język malgaski, Język naturalny, Język niemiecki, Język osetyjski, Język polski, Język suahili, Język tajski, Język tybetański, Język walijski, Język wietnamski, Języki analityczne, Języki fleksyjne, Kazimierz Brodziński, Krystyna Pisarkowa, Ludmila Uhlířová, Marek Nekula, Morfologia (językoznawstwo), Orzeczenie (językoznawstwo), OSV, OVS, Petr Karlík, Piotr Bąk (językoznawca), Podmiot (językoznawstwo), Preskryptywizm (językoznawstwo), Przestawnia, Przydawka, SOV (Subject Object Verb), Stanisław Karolak, SVO (Subject Verb Object), Syntaktyka (językoznawstwo), VOS, VSO.
- Składnia
Dopełnienie (językoznawstwo)
Dopełnienie – część zdania oznaczająca przedmiot czynności wyrażonej orzeczeniem zdania w stronie czynnej w sposób bezpośredni bądź pośredni.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Dopełnienie (językoznawstwo)
Dopełnienie bliższe
Dopełnienie bliższe – dopełnienie odnoszące się do czasownika przechodniego.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Dopełnienie bliższe
Enklityka
Enklityka (z gr. enklínein – oprzeć) – wyraz nieposiadający własnego akcentu, lecz tworzący całość akcentowąz wyrazem poprzedzającym.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Enklityka
Gramatyczność
Gramatyczność, gramatykalność – termin odnoszący się do wypowiedzeń, oznaczający zgodność danego wypowiedzenia z prawidłami i wzorcami gramatycznymi danej odmiany języka, zinternalizowanej przez rodzimego użytkownika.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Gramatyczność
Idiolekt
Idiolekt (gr. idios „własny, swoisty” + leksis „mowa”), język osobniczy – odmiana mowy właściwa dla danego użytkownika języka w danym okresie jego rozwoju, tzw.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Idiolekt
Jana Pleskalová
Jana Pleskalová (ur. 1 lutego 1949 w Brnie) – czeska językoznawczyni, kierowniczka Instytutu Języka Czeskiego Uniwersytetu Masaryka.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Jana Pleskalová
Język ajnuski
Język ajnuski (ajn. ainu itak), język ajnoski – język o nieustalonej przynależności językowej, którym posługująsię Ajnowie zamieszkujący japońskąwyspę Hokkaido.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język ajnuski
Język angielski
Wielkiej Brytanii symbolizujące język angielski ikona symbolizująca język angielski według standardu ISO 639-1 Język angielski, angielszczyzna (ang.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich, powszechnie używany w Wielkiej Brytanii, jej terytoriach zależnych oraz w wielu byłych koloniach i dominiach, m.in.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język angielski
Język arabski
Język arabski – język z rodziny języków semickich, w której zaliczany jest do grupy języków południowo-zachodnich według klasycznego podziału, bądź grupy języków zachodnich, centralnych według podziału Hetzrona i Voigta.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język arabski
Język chiński
Zasięg geograficzny poszczególnych języków chińskich Język chiński (lub; pinyin Zhōngwén) – język lub grupa spokrewnionych języków (w klasyfikacji ISO 639-3: makrojęzyk) z rodziny języków chińsko-tybetańskich.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język chiński
Język fidżyjski
Język fidżyjski (Na Vosa Vakaviti) – język austronezyjski ze wschodniej gałęzi grupy oceanicznej, blisko spokrewniony z językami polinezyjskimi, przez wieki pozostawał pod ich wpływem z powodu kontaktów Fidżyjczyków z Tongijczykami i Samoańczykami.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język fidżyjski
Język francuski
Języki i dialekty Francji Znajomość języka francuskiego w krajach Unii Europejskiej. Język francuski (fr. lub) – język pochodzenia indoeuropejskiego z grupy języków romańskich.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język francuski
Język hawajski
Język hawajski (haw.) – język Hawajczyków, rdzennych mieszkańców Hawajów.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język hawajski
Język hebrajski
Język hebrajski (hebr., trb.) – język z grupy kananejskiej języków semickich północno-zachodnich, należących do afroazjatyckiej rodziny językowej, zapisywany przeważnie alfabetem hebrajskim.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język hebrajski
Język irlandzki
Język irlandzki, język iryjski (Gaeilge, wym.) – język z grupy goidelskiej języków celtyckich, język narodowy Irlandczyków.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język irlandzki
Język japoński
Mapa dialektów japońskich Język japoński (jap. nihon-go) – język używany przez ok.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język japoński
Język kiriwina
Język kiriwina, także kilivila, boyowa, pol.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język kiriwina
Język koreański
Język koreański (kor.) – język narodowy Koreańczyków, urzędowy w Korei Południowej i Północnej, a także w chińskiej prefekturze autonomicznej Yanbian.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język koreański
Język malgaski
Język malgaski – język należący do rodziny austronezyjskiej, zaliczany do grupy barito.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język malgaski
Język naturalny
Termin język naturalny jest rozumiany na dwa sposoby.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język naturalny
Język niemiecki
Język niemiecki (niem.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język niemiecki
Język osetyjski
Język osetyjski (oset., iron ævzag) – język należący wraz z językiem tackim i tałyskim do podgrupy irańskiej języków indoirańskich, którymi mówi się na Kaukazie.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język osetyjski
Język polski
Język polski, polszczyzna – język z grupy zachodniosłowiańskiej (do której należąrównież czeski, kaszubski, słowacki i języki łużyckie), stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język polski
Język suahili
Język suahili, także: swahili – język z rodziny bantu używany w Afryce Środkowej i Wschodniej (Tanzania, Kenia, Demokratyczna Republika Konga, Uganda), gdzie pełni funkcję języka kontaktowego.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język suahili
Język tajski
System samogłosek w języku tajskim Schemat tonów w języku tajskim Język tajski, syjamski – język z rodziny języków dajskich.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język tajski
Język tybetański
Inskrypcja w języku tybetańskim Mantra „Om mani padme hum” w alfabecie tybetańskim z użyciem znaków do zapisu dźwięków obcojęzycznych Język tybetański (tyb., Wylie: bod-skad, ZWPY: Pögä) – język z gałęzi tybeto-birmańskiej języków chińsko-tybetańskich.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język tybetański
Język walijski
Dwujęzyczny napis na pojeździe policyjnym Dwujęzyczne napisy na dworcu Caerdydd Canolog Język walijski (wal.) – język z grupy brytańskiej języków celtyckich, którym według cenzusu z 2011 roku mówi 18% obywateli Walii (562 tys. osób), a 14% społeczeństwa potrafi w nim czytać, pisać oraz mówić.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język walijski
Język wietnamski
Schemat tonów w języku wietnamskim Porównanie języka wietnamskiego, chińskiego, japońskiego i koreańskiego Język wietnamski (wiet., lub) – narodowy i oficjalny język Wietnamu.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Język wietnamski
Języki analityczne
Języki analityczne – języki, które wyrażająstosunki gramatyczne za pomocąluźnych morfemów w postaci form czasownika posiłkowego, przysłówków i przyimków.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Języki analityczne
Języki fleksyjne
Języki fleksyjne – języki syntetyczne cechujące się rozbudowanąstrukturąmorfologiczną, w której jednostki językowe służąjako środki wyrażające relacje syntaktyczne.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Języki fleksyjne
Kazimierz Brodziński
Kazimierz Brodziński ps.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Kazimierz Brodziński
Krystyna Pisarkowa
Krystyna Pisarkowa (ur. 30 stycznia 1932 w Gdańsku, zm. 27 lutego 2010 w Krakowie) – polska językoznawczyni, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1954, stopień doktora otrzymała w 1963, habilitowała się w 1968.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Krystyna Pisarkowa
Ludmila Uhlířová
Ludmila Uhlířová (ur. 3 marca 1940 w Pradze) – czeska językoznawczyni, bohemistka i bułgarystka.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Ludmila Uhlířová
Marek Nekula
Marek Nekula (ur. 4 marca 1965 w Brnie) – czeski językoznawca.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Marek Nekula
Morfologia (językoznawstwo)
Morfologia – dziedzina lingwistyki zajmująca się formami odmiennymi części mowy (fleksja) oraz słowotwórstwem.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Morfologia (językoznawstwo)
Orzeczenie (językoznawstwo)
Orzeczenie – w składni – część zdania, która wyraża czynność podmiotu.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Orzeczenie (językoznawstwo)
OSV
OSV (z) – bardzo rzadki typ języka, w którym zdanie zaczyna się od dopełnienia, potem następuje podmiot, a na końcu orzeczenie.
Zobaczyć Szyk wyrazów i OSV
OVS
OVS (Object Verb Subject) – rzadki typ języka, w którym zdanie zaczyna się od dopełnienia, potem następuje orzeczenie, a na końcu podmiot.
Zobaczyć Szyk wyrazów i OVS
Petr Karlík
Petr Karlík (ur. 11 lutego 1951 w Uherskim Hradištu) – czeski językoznawca i bohemista.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Petr Karlík
Piotr Bąk (językoznawca)
Piotr Bąk (ur. 1911 w Kramsku, zm. 3 października 2000) – polski językoznawca (doktor) i dydaktyk, nauczyciel, wykładowca Uniwersytetu Łódzkiego.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Piotr Bąk (językoznawca)
Podmiot (językoznawstwo)
Podmiot – część zdania, która w zdaniu w stronie czynnej oznacza wykonawcę czynności wyrażonej orzeczeniem, obiekt podlegający procesowi wyrażonemu orzeczeniem lub znajdujący się w stanie wyrażonym orzeczeniem.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Podmiot (językoznawstwo)
Preskryptywizm (językoznawstwo)
Preskryptywizm („przepisywać, ordynować”; także: normatywizm) – dążność do formułowania norm i innych wzorców posługiwania się językiem, z zamiarem wywarcia wpływu na jego użytkowników, aby trzymali się proponowanych środków.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Preskryptywizm (językoznawstwo)
Przestawnia
Przestawnia, przestawka, szyk przestawny, przekładnia, inwersja (łac. inversio), hiperteza (gr. hypérthesis), metateza (gr. metáthesis) – figura retoryczna polegająca na zmianie kolejności wyrazów pozostających w zależności składniowej lub wtrąceniu do jednolitej grupy składniowej wyrazów nienależących do niej; szyk zdania odbiegający od norm składniowych języka.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Przestawnia
Przydawka
Przydawka (zwana również atrybutem) – część zdania określająca rzeczownik lub zaimek rzeczowny.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Przydawka
SOV (Subject Object Verb)
SOV (dosł. podmiot dopełnienie orzeczenie) – skrót oznaczający typ zdania, w którym podmiot występuje przed dopełnieniem, a orzeczenie występuje na końcu, a także typ języka, w którym taki szyk dominuje.
Zobaczyć Szyk wyrazów i SOV (Subject Object Verb)
Stanisław Karolak
Stanisław Karolak (ur. 22 lutego 1931 w Żyrardowie, zm. 5 czerwca 2009 w Gdańsku) – językoznawca, romanista i slawista.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Stanisław Karolak
SVO (Subject Verb Object)
SVO (Subject Verb Object) – skrót oznaczający typ zdania, w którym podmiot występuje przed orzeczeniem, a dopełnienie występuje na końcu oraz typ języka, w którym takie zdania sądominujące.
Zobaczyć Szyk wyrazów i SVO (Subject Verb Object)
Syntaktyka (językoznawstwo)
Syntaktyka, składnia (gr. sýntaxis – „porządek, szyk”, syntaktikós – „porządkujący”) – dział językoznawstwa, który zajmuje się budowąwypowiedzeń.
Zobaczyć Szyk wyrazów i Syntaktyka (językoznawstwo)
VOS
VOS (Verb Object Subject) – rzadki typ języka, w którym zdanie zaczyna się od orzeczenia, potem następuje dopełnienie, a na końcu podmiot.
Zobaczyć Szyk wyrazów i VOS
VSO
VSO (Verb Subject Object) – typ języka, w którym zdanie zaczyna się od orzeczenia, potem następuje podmiot, a na końcu dopełnienie.
Zobaczyć Szyk wyrazów i VSO
Zobacz także
Składnia
- Bank drzew
- Danda
- Drzewo wyprowadzenia
- Elipsa (językoznawstwo)
- Gramatyka formalna
- Hipotaksa
- Język bezkontekstowy
- Język nominatywno-akuzatywny
- Klityka
- Mowa zależna (literatura)
- Orzeczenie (językoznawstwo)
- Pleonazm
- Przesuwka spółgłoskowa
- Redundancja językowa
- Rozbiór logiczny
- Syntaktyka (językoznawstwo)
- Szyk wyrazów
- Walencja (językoznawstwo)
- Związek zgody
- Złożenie (językoznawstwo)
Znany jako Porządek słów, Porządek wyrazów, Szyk wyrazowy, Szyk zdania.