Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Zainstaluj
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Dharma

Indeks Dharma

Dharma (skt. धर्म; pali Dhamma धम्म; chiń. 法, pinyin fǎ; kor. pŏp 법, talma; jap. 法 hō lub ダルマ daruma; wiet. pháp, đạt-ma; tyb. ལྷ་ཆོས།, Wylie lha chos) – wieloznaczny termin występujący w religiach dharmicznych, np.

54 kontakty: Abhidhamma Pitaka, Absolut, Aleister Crowley, Asanga, Braminizm, Buddyzm, Czittamatra, Dharmadhatu, Dialektyka, Doktryna, Epistemologia, Filozofia, Hanyu pinyin, Hinduizm, Idealizm, Inicjatywa DHARMA, Język chiński, Język japoński, Język koreański, Język pali, Język tybetański, Język wietnamski, Karma, Madhjamaka, Mahajana, Metafizyka klasyczna, Monizm, Nagardżuna, Nirwana, Oświecenie (religie Wschodu), Pluralizm, Pneuma (filozofia), Pratityasamutpada, Relatywizm, Religie dharmiczne, Rozumowanie dedukcyjne, Ryszi, Sanskryt, Sarvastivada, Sautrantika, Stoicyzm, Sutta Pitaka, Tathagata, Teishō, Teza, Thelema, Therawada, Tipitaka, Transliteracja Wyliego, Triwarga, ..., Wasubandhu, Wczesne szkoły buddyjskie, Wyzwolenie w hinduizmie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Rozwiń indeks (4 jeszcze) »

Abhidhamma Pitaka

Abhidhamma Pitaka (chiń. lunzang (論藏); kor. lonjang 논장; jap. ronzō; wiet. luận tang, Tạng Luận; tyb. mngon.pa’i.sde.snod; pol. skarbnica traktatów; chiń. huizang; kor. hyejang; jap. ezō; wiet. huê tang; pol. skarbnica mądrości) – trzeci z trzech koszy Tipitaki.

Nowy!!: Dharma i Abhidhamma Pitaka · Zobacz więcej »

Absolut

Absolut („bezwarunkowy, niezwiązany”) – osobowy lub bezosobowy pierwotny byt, doskonały, najwyższy, pełny, całkowicie niezależny, nieuwarunkowany i niczym nieograniczony.

Nowy!!: Dharma i Absolut · Zobacz więcej »

Aleister Crowley

Aleister Crowley podczas wyprawy na K2 (1902) Aleister Crowley, właściwie Edward Alexander Crowley (ur. 12 października 1875 w Royal Leamington Spa, zm. 1 grudnia 1947 w Hastings) – brytyjski okultysta, mistyk, szachista, alpinista i święty Gnostyckiego Kościoła Katolickiego.

Nowy!!: Dharma i Aleister Crowley · Zobacz więcej »

Asanga

MaitrejąAsanga − żyjący w Indiach IV w.n.e. filozof indyjski, twórca szkoły filozoficznej jogaćara należącej do kręgu buddyzmu mahajany.

Nowy!!: Dharma i Asanga · Zobacz więcej »

Braminizm

Braminizm, brahmanizm – etap rozwoju religii indyjskiej między wedyzmem a właściwym hinduizmem.

Nowy!!: Dharma i Braminizm · Zobacz więcej »

Buddyzm

„Koło Dharmy” – najczęściej spotykany buddyjski symbol. Flaga buddyjska Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pāli. Buddha Dhamma lub Buddha Sasana – „Nauka Przebudzonego”) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, którego założycielem i twórcąjego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e. Siddhārtha Gautama (pāli. Siddhattha Gotama), syn księcia z rodu Śākyów, władcy jednego z miast-państw w północnych Indiach.

Nowy!!: Dharma i Buddyzm · Zobacz więcej »

Czittamatra

Majtreję nauczającego traktatów o naturze buddy. Czittamatra – doktryna „tylko umysłu” w buddyzmie wywodząca się od przekazu nauk o naturze buddy Maitrei przekazanego przez Asangę (Indie, IV w.n.e) oraz rozpowszechnionego przez Vasubandhu (Indie, IV).

Nowy!!: Dharma i Czittamatra · Zobacz więcej »

Dharmadhatu

Dharmadhatu (skr. धर्मधात dharmadhātu; chiń. fajie 法界; kor. pŏpkye 법계; jap. hokke; wiet. pháp giới; tyb. ch'os kyi dbyings) – dosłownie „Zakres Nauki Buddy”; przestrzeń, obszar lub sfera Dharmy, która jest niezmienna i nie tworzona, w której wszystkie zjawiska powstają, trwająi rozpuszczająsię.

Nowy!!: Dharma i Dharmadhatu · Zobacz więcej »

Dialektyka

Cornelisa Corta z 1565 roku. Dialektyka – nauka zajmująca się poprawnościąargumentacji i refutacji podczas wypowiedzi.

Nowy!!: Dharma i Dialektyka · Zobacz więcej »

Doktryna

Doktryna (z łac. doctrina – nauczanie, wiedza) oznacza zespół twierdzeń, założeń i dogmatów religijnych, filozoficznych, politycznych lub wojskowych.

Nowy!!: Dharma i Doktryna · Zobacz więcej »

Epistemologia

Epistemologia (od, episteme – „wiedza; umiejętność, zrozumienie”; λόγος, logos – „nauka; myśl”), teoria poznania lub gnoseologia – dział filozofii, zajmujący się relacjami między poznawaniem, poznaniem a rzeczywistością.

Nowy!!: Dharma i Epistemologia · Zobacz więcej »

Filozofia

Herrada z Landsbergu, ''Hortus deliciarum'', ''Philosophia et septem artes liberales'' Rembrandt, ''Medytujący filozof'', 1632 Auguste Rodin, ''Myśliciel'', 1902 Filozofia (od: – „miły, ukochany” i – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej.

Nowy!!: Dharma i Filozofia · Zobacz więcej »

Hanyu pinyin

Hanyu pinyin – oficjalna transkrypcja standardowego języka mandaryńskiego (putonghua, hanyu pinyin: pǔtōnghuà) – urzędowego języka Chin – na alfabet łaciński.

Nowy!!: Dharma i Hanyu pinyin · Zobacz więcej »

Hinduizm

OM – zapis sylaby będącej symbolem hinduizmu Swastyka hinduistyczna Hinduizm – określenie zbiorcze na grupę wierzeń religijnych, wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim.

Nowy!!: Dharma i Hinduizm · Zobacz więcej »

Idealizm

* idealizm (poznawczy) – każdy system filozoficzny, który głosi całkowitąniemożność bezpośredniego poznania rzeczywistości i twierdzący, że jedyne, co jest nam bezpośrednio dane, to nasze własne myśli i uczucia.

Nowy!!: Dharma i Idealizm · Zobacz więcej »

Inicjatywa DHARMA

Prowiant, opatrzony logo DHARMA, wykorzystywany przez rozbitków Inicjatywa DHARMA (ang. DHARMA Initiative: Department of Heuristics And Research on Material Applications) – fikcyjny projekt powstały na potrzeby serialu Zagubieni, wprowadzony do serii w drugim sezonie.

Nowy!!: Dharma i Inicjatywa DHARMA · Zobacz więcej »

Język chiński

Zasięg geograficzny poszczególnych języków chińskich Język chiński (lub; pinyin Zhōngwén) – język lub grupa spokrewnionych języków (w klasyfikacji ISO 639-3: makrojęzyk) z rodziny języków chińsko-tybetańskich.

Nowy!!: Dharma i Język chiński · Zobacz więcej »

Język japoński

Mapa dialektów japońskich Język japoński (jap. nihon-go) – język używany przez ok.

Nowy!!: Dharma i Język japoński · Zobacz więcej »

Język koreański

Język koreański (kor.) – język narodowy Koreańczyków, urzędowy w Korei Południowej i Północnej, a także w chińskiej prefekturze autonomicznej Yanbian.

Nowy!!: Dharma i Język koreański · Zobacz więcej »

Język pali

Język pali (sanskr. पाळि pāli, szereg, wiersz, kanon), język palijski – martwy język średnioindyjski z grupy indoaryjskiej języków indoeuropejskich, wykazujący duże podobieństwo do języka wedyjskiego i sanskrytu klasycznego.

Nowy!!: Dharma i Język pali · Zobacz więcej »

Język tybetański

Inskrypcja w języku tybetańskim Mantra „Om mani padme hum” w alfabecie tybetańskim z użyciem znaków do zapisu dźwięków obcojęzycznych Język tybetański (tyb., Wylie: bod-skad, ZWPY: Pögä) – język z gałęzi tybeto-birmańskiej języków chińsko-tybetańskich.

Nowy!!: Dharma i Język tybetański · Zobacz więcej »

Język wietnamski

Schemat tonów w języku wietnamskim Porównanie języka wietnamskiego, chińskiego, japońskiego i koreańskiego Język wietnamski (wiet., lub) – narodowy i oficjalny język Wietnamu.

Nowy!!: Dharma i Język wietnamski · Zobacz więcej »

Karma

Karma (lub karman, sanskr. कर्म, pali. kamma, chiń. 業 yè, kor. 업ǒp; jap. gō; wiet. nghiệp) – w buddyzmie, hinduizmie i religiach dharmicznych jest to przyczyna – rozumiana w sensie prawa przyczyny i skutku.

Nowy!!: Dharma i Karma · Zobacz więcej »

Madhjamaka

Posążek przedstawiający nauczającego Nagardżunę, klasztor tybetański w Kullu, Indie. Madhjamaka, czyli „Droga Środka” (sanskryt: माध्यमक, Mādhyamaka, chiń. 中觀派 Zhōngguānpài lub 中道宗 Zhōngdàozōng; zwana też Śunyavada) – jest tradycjąnauk mahajany, na temat m.in.

Nowy!!: Dharma i Madhjamaka · Zobacz więcej »

Mahajana

Mahajana (skt. mahāyāna „Wielki Wóz”, chiń.: 大乘, dàshèng; kor. 대승 taesŭng, jap.: 大乗, daijō, wiet. đại thừa) – kierunek buddyzmu, który wyodrębnił się w I wieku p.n.e.

Nowy!!: Dharma i Mahajana · Zobacz więcej »

Metafizyka klasyczna

Metafizyka klasyczna albo filozofia pierwsza (gr. τα μετα τα φυσικά ta meta ta physika – „to, co po przyrodzie/ponad przyrodą”) – dziedzina wiedzy ukonstytuowana przez Arystotelesa, rozważająca byt jako byt oraz jego istotne właściwości i ostateczne przyczyny.

Nowy!!: Dharma i Metafizyka klasyczna · Zobacz więcej »

Monizm

Monizm (gr. mónos „jedyny”) – filozoficzny pogląd według wąskiej definicji uznający naturę wszelkiego bytu za jednorodną: materialną(materializm, monizm materialistyczny), duchową(spirytyzm, monizm spirytystyczny) lub materialno-duchową(np. panteizm, choć nie tylko).

Nowy!!: Dharma i Monizm · Zobacz więcej »

Nagardżuna

Nagardżuna (Nāgārjuna, telugu నాగార్జునా) – żyjący w II wieku twórca filozofii ''madhjamiki'' („Środkowej Drogi”).

Nowy!!: Dharma i Nagardżuna · Zobacz więcej »

Nirwana

Nirwana (dosłownie zgaśnięcie) – wygaśnięcie cierpienia, termin używany w religiach dharmicznych na określenie bardzo zaawansowanego poziomu urzeczywistnienia.

Nowy!!: Dharma i Nirwana · Zobacz więcej »

Oświecenie (religie Wschodu)

Latarnia przy japońskiej świątyni zen Oświecenie (albo samourzeczywistnienie, samorealizacja, bodhi skr. बोधि, poch. od rdzenia budh „wiedzieć”, w stronie biernej „być przebudzonym”) – stan (lub raczej cały szereg stanów), jaki według większości religii i filozofii Wschodu (buddyzm, hinduizm, dżinizm, taoizm), czasami lub trwale realizuje się po długotrwałej praktyce medytacyjnej, albo z nagła (spór gradualizmu z subityzmem).

Nowy!!: Dharma i Oświecenie (religie Wschodu) · Zobacz więcej »

Pluralizm

W znaczeniu ogólnym różnorodność, na przykład.

Nowy!!: Dharma i Pluralizm · Zobacz więcej »

Pneuma (filozofia)

Pneuma (gr.; trl. pneuma - tchnienie) – pojęcie filozoficzne związane z dynamizmem, stworzone przez stoików, oznaczające pierwiastek (zwany też czynnikiem) czynny (gr.; trl. to poioyn), od którego zależała jakość danego ciała, przeciwstawny pierwiastkowi biernemu (gr.; trl. to paskhon).

Nowy!!: Dharma i Pneuma (filozofia) · Zobacz więcej »

Pratityasamutpada

Pratitya-samutpada (sanskryt, pali paticcasamuppāda), buddyjska doktryna współzależnego powstawania, stanowiąca istotnączęść buddyjskiej metafizyki.

Nowy!!: Dharma i Pratityasamutpada · Zobacz więcej »

Relatywizm

Relatywizm – pogląd filozoficzny, wedle którego prawdziwość wypowiedzi można oceniać wyłącznie w kontekście systemu, w którym sąone wypowiadane.

Nowy!!: Dharma i Relatywizm · Zobacz więcej »

Religie dharmiczne

Odcieniami żółtego zaznaczono zasięg geograficzny religii dharmicznych Religie dharmiczne – religie wiążące się z dharmą.

Nowy!!: Dharma i Religie dharmiczne · Zobacz więcej »

Rozumowanie dedukcyjne

Dedukcja – rodzaj rozumowania logicznego, mającego na celu dojście do ścisłego wniosku na podstawie wcześniej założonego zbioru przesłanek.

Nowy!!: Dharma i Rozumowanie dedukcyjne · Zobacz więcej »

Ryszi

Ryszi (sanskryt ऋषि, trl. ṛṣi, ang. rishi) – tytuł hinduistyczny.

Nowy!!: Dharma i Ryszi · Zobacz więcej »

Sanskryt

Rygwedy w sanskrycie Sanskryt (dewanagari: संस्कृतम् saṃskṛtam; sa.msk.rtā bhā.sā, od sa.m+k.r: zestawiać, składać; bhā.sā: język; język uporządkowany, w przeciwieństwie do języków naturalnych prakrytów, tzn. ludowych o nieuporządkowanej gramatyce) – język literacki starożytnych, średniowiecznych i wczesnonowożytnych Indii.

Nowy!!: Dharma i Sanskryt · Zobacz więcej »

Sarvastivada

Sarvāstivāda (dosł. „Nauka głosząca, że wszystko istnieje” – od słów „sarvam asti”) – nazwa jednej ze wczesnych buddyjskich szkół, głosząca, że wszystkie dharmy istniejąw każdym czasie (przyszłość, przeszłość i teraźniejszość).

Nowy!!: Dharma i Sarvastivada · Zobacz więcej »

Sautrantika

Sautrāntika – należy do wczesnych szkół buddyjskich.

Nowy!!: Dharma i Sautrantika · Zobacz więcej »

Stoicyzm

Stoicyzm – szkoła filozoficzna, która powstała jednocześnie z epikureizmem w końcu IV wieku p.n.e. i przetrwała aż do zamknięcia wszystkich szkół filozoficznych przez cesarza Justyniana w 529 roku.

Nowy!!: Dharma i Stoicyzm · Zobacz więcej »

Sutta Pitaka

Sutta Pitaka (pāḷi suttapiṭaka, Suttanta Pitaka; skt. Sutra Pitaka सूत्र पिटक; pol. kosz sutr; chiń. Jingzang 經藏; kor. Kyŏngjang 경장; jap. kyōzō; wiet. Kinh tạng); tyb. mdo.sde'i.sde.snod) – drugi z trzech "koszy" (pāḷi: piṭaka), które tworząTipitakę (pāḷi: Tipiṭaka; skr.: Tripiṭaka त्रिपिटक; pol.: trzy kosze). Tipitaka, inaczej Kanon palijski, jest wielkim zbiorem buddyjskich tekstów tradycji therawady. Sutta Pitaka zawiera ponad 10.000 sutt (pāḷi: Sutta; skt.

Nowy!!: Dharma i Sutta Pitaka · Zobacz więcej »

Tathagata

Tathagata (skt. tathāgata तथागत) — jedno z określeń Buddy.

Nowy!!: Dharma i Tathagata · Zobacz więcej »

Teishō

– w buddyzmie zen "ukazanie Dharmy", mowa wygłaszana przez mistrza zen w dōjō.

Nowy!!: Dharma i Teishō · Zobacz więcej »

Teza

Teza (gr. θέσις – ’umieszczenie, rozmieszczenie, złożenie, kompozycja’, od τίθημι – ’umieścić, położyć, kłaść, postawić’) – twierdzenie, dla którego przedstawia się uzasadnienie.

Nowy!!: Dharma i Teza · Zobacz więcej »

Thelema

Heksagram unikursalny — najbardziej rozpoznawalny symbol thelemy Thelema – angielska wymowa greckiego słowa "θέλημα", które oznacza „wolę” lub „chęć”.

Nowy!!: Dharma i Thelema · Zobacz więcej »

Therawada

Therawada (pāli: थेरवाद theravāda; sanskr. स्थविरवाद sthaviravāda; dosł. „doktryna starszych”) – najdłużej istniejąca szkoła buddyjska spośród wczesnych szkół buddyjskich.

Nowy!!: Dharma i Therawada · Zobacz więcej »

Tipitaka

Tipitaka Tipitaka – zbiór nauk buddyjskich, spisany w języku palijskim.

Nowy!!: Dharma i Tipitaka · Zobacz więcej »

Transliteracja Wyliego

Transliteracja Wyliego – najczęściej stosowana transliteracja języka tybetańskiego, zaprezentowana przez tybetologa Turrella Wyliego (1927–1984) w 1959.

Nowy!!: Dharma i Transliteracja Wyliego · Zobacz więcej »

Triwarga

Triwarga (sanskryt trl. trivarga) – trzy cele życia w tradycyjnym hinduistycznym systemie wartości.

Nowy!!: Dharma i Triwarga · Zobacz więcej »

Wasubandhu

Wasubandhu (skt वसुबन्दु, chiń. Shiqin (世親), Tianqin 天親; kor. Sech'in 세친; jap. Sesshin; wiet. Thế Thân, Thiên Thân; tyb. dbyig gnyen དབྱིག་གཉེན་) – uczony i mnich buddyjski, razem ze swym bratem Asangą, jeden z założycieli buddyjskiej szkoły jogaczara.

Nowy!!: Dharma i Wasubandhu · Zobacz więcej »

Wczesne szkoły buddyjskie

Wczesne szkoły buddyjskie – nazwa nadana szkołom buddyjskim, które pojawiły się po schizmie na II soborze w Vesali (lub Vaishali, Wajśali) za panowania króla Kalasoki około roku 386 p.n.e. Sobór ten zwany jest też „Soborem 700 Mnichów”, gdyż siedmiuset mnichów recytowało na nim fragmenty świętych tekstów.

Nowy!!: Dharma i Wczesne szkoły buddyjskie · Zobacz więcej »

Wyzwolenie w hinduizmie

Wyzwolenie – stan będący celem rozwoju duchowego w tych tradycjach hinduistycznych, które dążądo uwolnienia od cykliczności sansary, prawa karmana zmuszającego do ponownej inkarnacji na Ziemi i doświadczanego tutaj cierpienia materialnej egzystencji.

Nowy!!: Dharma i Wyzwolenie w hinduizmie · Zobacz więcej »

Zakład Narodowy im. Ossolińskich

Zakład Narodowy im.

Nowy!!: Dharma i Zakład Narodowy im. Ossolińskich · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Dhamma.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »