Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Filozofia starożytna

Indeks Filozofia starożytna

Muzeum Kapitolińskim Filozofia starożytna – dyscyplina ukształtowana w starożytnej Grecji pod koniec VII w. p.n.e., zajmująca się najbardziej fundamentalnymi pytaniami dotyczącymi rzeczywistości, człowieka i myślenia.

187 kontakty: Akademia (starożytność), Aleksander Macedoński, Aleksander z Afrodyzji, Anaksagoras, Anaksymander, Anaksymenes, Andronikos z Rodos, Anegdota, Anicius Manlius Severinus Boethius, Antyfont, Apatheia, Apeiron (filozofia), Arché, Areté, Arkezylaos, Arystoteles, Arystotelizm, Askesis, Średniowieczna filozofia żydowska, Atom, Atomizm, Autarkia (filozofia), Autun, Azja Mniejsza, Żywioły, Cesarstwo Rzymskie, Cesarstwo zachodniorzymskie, Chryzyp, Chrześcijaństwo, Cnota, Corpus Aristotelicum, Cyceron, Cyrenaicy, Daimonion, Dariusz Karłowicz, De rerum natura, Demiurg, Demokryt, Diagoras z Melos, Dialog (literatura), Die Fragmente der Vorsokratiker, Diogenes Laertios, Doksa, Doksografia, Dominat, Dowód nie wprost, Dusza (filozofia), Eklektyzm starożytny, Elida, Empedokles, ..., Empiryzm, Epikur, Epikureizm, Episteme, Epoka hellenistyczna, Eter (filozofia), Etyka, Etyka nikomachejska, Euhemer, Filon z Laryssy, Filozofia Augustyna z Hippony, Filozofia średniowieczna, Filozofia świata islamu, Filozofia bizantyńska, Filozofia chrześcijańska, Filozofia cynicka, Filozofia przedsokratejska, Filozofia przyrody, Fresk, Gatunek literacki, Gieorgij Aleksandrow, Giovanni Reale, Gorgiasz, Gymnosofiści, Heraklit, Hermetyzm, Hezjod, Hippiasz (sofista), Historia filozofii (podręcznik), Homer, Hortensjusz (dialog), Idea, Idealizm (filozofia), Indie, Iwan Szczipanow, Janina Gajda-Krynicka, Jaskinia platońska, Język rosyjski, Jean-Pierre Vernant, Jońska filozofia przyrody, Jonia, Justynian I Wielki, Kleantes, Komentarz (gatunek literacki), Kosmologia, Krótki zarys historii filozofii, Kritias, Książka i Wiedza, Kwestia sokratejska, Leukippos, Liczba, List, Logos (filozofia), Lukrecjusz, Lykeion, Mark Mitin, Materializm, Mądrość, Medioplatonizm, Medycyna starożytna, Melissos z Samos, Metafizyka klasyczna, Metoda sokratyczna, Michaił Iowczuk, Mistycyzm, Mitologia, Mitologia grecka, Mniejsze szkoły sokratyczne, Muzea Kapitolińskie, Natura (filozofia), Naturalizm (filozofia), Neoplatonizm, Objawienie, Okres klasyczny (starożytna Grecja), Olof Gigon, Orfizm (religia), Organon, Pałac Apostolski, Panajtios, Paradoksy Zenona z Elei, Parmenides, Patrystyka, Pawieł Judin, Pierre Hadot, Pierwotne chrześcijaństwo, Pitagoras, Pitagorejczycy, Platon, Platonizm, Plotyn, Pluralizm (filozofia), Polignot, Polis, Pompeje, Posejdonios z Rodos, Prodikos z Keos, Protagoras, Protreptyk, Pyrron z Elidy, Rafael Santi, Reinkarnacja, Religia starożytnej Grecji, Renesans, Roman Korab-Żebryk, Rozum, Ruch (filozofia), Sceptycyzm, Sekstus Empiryk, Sofiści, Sokrates, Sotion, Stagira, Starożytna Grecja, Starożytna Macedonia, Starożytny Rzym, Stoicyzm, Straton z Lampsaku, System filozoficzny, Szczęście, Szkoła Ateńska, Szkoła elejska, Szkoła megarejska, Tales z Miletu, Teodor Ojzerman, Teodor z Cyreny, Teofrast z Eresos, Teologia, Tertulian, Timajos (dialog), Traktat (nauka), Warszawa, Wiedza empiryczna, Wielka kolonizacja, Wilhelm Windelband, Zenon z Elei, Zenon z Kition, 476. Rozwiń indeks (137 jeszcze) »

Akademia (starożytność)

Pałacu Apostolskim Akademia – szkoła założona w Atenach ok.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Akademia (starożytność) · Zobacz więcej »

Aleksander Macedoński

Aleksander III Macedoński (Aleksandros ho Tritos ho Makedon) zwany też Aleksandrem Wielkim (Aleksandros ho Megas) i niezwyciężonym (άνίκητος) (ur. 19–20 lipca 356 p.n.e. w Pelli, zm. 10 czerwca 323 p.n.e. w Babilonie) – król Macedonii z dynastii Argeadów w latach 336–323 p.n.e. Jest powszechnie uznawany za wybitnego stratega i jednego z największych zdobywców w historii ludzkości.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Aleksander Macedoński · Zobacz więcej »

Aleksander z Afrodyzji

''Commentaria in Analytica priora Aristotelis'', 1549 Aleksander z Afrodyzji (przełom II i III w. n.e.) – filozof z tradycji arystotelejskiej, komentator pism Arystotelesa, zajmujący katedrę filozofii w Atenach w latach 198–211.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Aleksander z Afrodyzji · Zobacz więcej »

Anaksagoras

Anaksagoras z Kladzomen (ur. ok. 500 p.n.e., zm. ok. 428 p.n.e.) – grecki filozof.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Anaksagoras · Zobacz więcej »

Anaksymander

nazwyZgodnie z publikacjąJohn Mansley Robinson, ''An Introduction to Early Greek Philosophy'', Houghton and Mifflin, 1968. Anaksymander z Miletu (gr. Anaksimandros ho Milesios, ok. 610–546 p.n.e.) – starogrecki filozof i polityk, jeden z pierwszych jońskich filozofów przyrody, reprezentant szkoły milezyjskiej jako prawdopodobny uczeń Talesa i nauczyciel Anaksymenesa.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Anaksymander · Zobacz więcej »

Anaksymenes

Anaksymenes z Miletu (gr. Άναξιμένης, ur. ok. 585 p.n.e., zm. ok. 525 p.n.e.) – presokratejski joński filozof przyrody, uczeń Anaksymandra, należący do szkoły milezyjskiej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Anaksymenes · Zobacz więcej »

Andronikos z Rodos

Andronikos z Rodos (I w. p.n.e.) – filozof grecki, arystotelik, dziesiąty po Arystotelesie scholarcha Lykeionu.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Andronikos z Rodos · Zobacz więcej »

Anegdota

Anegdota (gr. τὸ ἀνέκδοτоν, to anekdoton „nieopublikowane” od ἀν-, an- „nie-” i ἔκδοτος, ékdotos „opublikowane”, z ἐκ-, ek- „na zewnątrz” i δίδωμι, dídōmi „daję”) – krótka forma literacka, zawierająca prawdziwe lub zmyślone opowiadanie o zdarzeniu z życia znanej postaci, żyjącej albo historycznej, lub z życia określonego środowiska czy grupy społecznej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Anegdota · Zobacz więcej »

Anicius Manlius Severinus Boethius

Boecjusz (łac. Anicius Manlius Severinus Boëthius, ur. ok. 480 w Rzymie; zm. między 524 a 526) – rzymski filozof, tłumacz Arystotelesa, teolog chrześcijański, święty Kościoła katolickiego i polityk.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Anicius Manlius Severinus Boethius · Zobacz więcej »

Antyfont

Antyfont z Ramnus a. Antyfon z Ramnus (prawd. ur. 480 p.n.e., zm. 411 p.n.e.) – grecki retor, filozof, logograf, sofista o przekonaniach zbliżonych do Hippiaszowych.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Antyfont · Zobacz więcej »

Apatheia

Apatheia (apátheia, od a 'brak' i páthos 'doświadczenie) – w filozofii starożytnej stan lub postawa nieczułości, beznamiętności, niewzruszoności osiągany przez mędrca i któremu przypisywano wartość etyczną.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Apatheia · Zobacz więcej »

Apeiron (filozofia)

Apeiron (ἄπειρον) to greckie słowo oznaczające „(to, co jest) nieograniczone”, „bezgraniczne”, „nieskończone” lub „nieokreślone”, od ἀ- a-, „bez” i πεῖραρ peirar, „koniec, limit”, „granica” and Scott.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Apeiron (filozofia) · Zobacz więcej »

Arché

Arché, zasada, prazasada (gr. etymologicznie oznacza zasadę, przyczynę, władzę) – w filozofii przedsokratejskiej termin oznaczający praprzyczynę wszystkich bytów, zasadę oraz najbardziej zasadnicze tworzywo, prasubstancję, z której powstały wszystkie rzeczy i zarazem podstawowy składnik rzeczywistości. Pierwotna zasada kierująca światem (gr.), wszechświatem. Istnienie tej zasady postulowała jońska filozofia przyrody. Dla Talesa arché to woda, dla Anaksymandra (który jako pierwszy użył tego terminu) arché jest bezkresem (apeiron), dla Anaksymenesa – powietrzem, dla Pitagorasa – liczbą. Arché według różnych filozofów to.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Arché · Zobacz więcej »

Areté

Bibliotece Celsusa w Efezie (II w. n.e.) Areté (gr. ἀρετή) – tłumaczone jako doskonałość, cnota, dzielność, jedno z podstawowych pojęć etycznych starożytnej Grecji.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Areté · Zobacz więcej »

Arkezylaos

Arkezylaos (Ἀρκεσίλαος) z Pitane (Eolia) (ur. ok. 316 p.n.e. zm. 241 p.n.e.) – grecki filozof, twórca Średniej Akademii.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Arkezylaos · Zobacz więcej »

Arystoteles

Arystoteles (starogr., Aristotelēs, ur. 384 p.n.e. w Stagirze, zm. 322 p.n.e. w Chalkis) – filozof, jeden z trzech – obok Sokratesa i Platona – najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Arystoteles · Zobacz więcej »

Arystotelizm

Arystotelizm – grupa doktryn filozoficznych związanych z twórczościąArystotelesa.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Arystotelizm · Zobacz więcej »

Askesis

Askesis – ćwiczenie; w filozofii starożytnej fizyczne i duchowe ćwiczenie w cnocie; źródło pojęcia ascezy.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Askesis · Zobacz więcej »

Średniowieczna filozofia żydowska

Średniowieczna filozofia żydowska – filozofia uprawiana od IX do XV wieku przez myślicieli zamieszkujących kraje islamu i chrześcijaństwa.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Średniowieczna filozofia żydowska · Zobacz więcej »

Atom

fm – ok. 100 000 razy mniej od rozmiarów chmury elektronowej. Atom – podstawowy składnik materii.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Atom · Zobacz więcej »

Atomizm

Atomizm fizykalny – teoria o ziarnistej, nieciągłej strukturze materii, twierdzenie, że materia składa się z niepodzielnych elementów, niegdyś atomów, a współcześnie: cząstek elementarnych.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Atomizm · Zobacz więcej »

Autarkia (filozofia)

Autarkia (gr. autarkeia – przestawanie na swoim) – zalecane w starożytnej etyce greckiej (m.in. przez Sokratesa, cyników, stoików) wewnętrzne uniezależnienie się człowieka od świata zewnętrznego, tj.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Autarkia (filozofia) · Zobacz więcej »

Autun

Autun – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Burgundia-Franche-Comté, w departamencie Saona i Loara.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Autun · Zobacz więcej »

Azja Mniejsza

Kompozycja zdjęć satelitarnych obejmująca Azję Mniejsząen Azja Mniejsza – rozległy półwysep na zachodniej granicy Azji, otoczony morzami Czarnym od północy, Marmara od północnego zachodu, Egejskim od zachodu i Śródziemnym od południa.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Azja Mniejsza · Zobacz więcej »

Żywioły

Żywioły, elementy, pierwiastki – redukcjonistyczna koncepcja filozoficzna, według której świat materialny (Wszechświat) składa się z kilku podstawowych elementów.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Żywioły · Zobacz więcej »

Cesarstwo Rzymskie

Cesarstwo Rzymskie – starożytne państwo obejmujące obszary basenu Morza Śródziemnego, powstałe z przekształcenia republiki rzymskiej w system monarchiczny.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Cesarstwo Rzymskie · Zobacz więcej »

Cesarstwo zachodniorzymskie

Cesarstwo wschodniorzymskie (bizantyńskie) Cesarstwo zachodniorzymskie – nazwa stosowana w historiografii na określenie zachodniej części cesarstwa rzymskiego, rządzonej przez osobnego cesarza (lub cesarzy) od czasu utworzenia tetrarchii w 285 roku, formalnie niezależnego od części wschodniej po śmierci cesarza Teodozjusza I w 395.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Cesarstwo zachodniorzymskie · Zobacz więcej »

Chryzyp

Chryzyp z Soloi Chryzyp z Soloi (gr. Chrysippos; ur. 279, zm. między 207 a 204 p.n.e.) – ateński filozof i myśliciel, czołowy przedstawiciel i obrońca stoicyzmu.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Chryzyp · Zobacz więcej »

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Cnota

Alegoria cnoty. Cnocie (postać kobiety) towarzysząliczne atrybuty cnót szczegółowych (wąż, cyrkiel, miecz, uprząż, skóra lwa, tarcza i hełm). Antonio Allegri da Correggio, olej na płótnie (1525) Cnota (w j. pl. także dzielność, sprawność) (– areté) – pozytywna cecha charakteru, stała dyspozycja człowieka ku czynom moralnie dobrym.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Cnota · Zobacz więcej »

Corpus Aristotelicum

Strona tytułowa wydania Corpus Aristotelicum Bekkera z 1837 r. Corpus Aristotelicum – te spośród pism Arystotelesa, które przetrwały do naszych czasów.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Corpus Aristotelicum · Zobacz więcej »

Cyceron

Marek Tulliusz Cyceron, inaczej Marek Tulliusz CyceroNiekiedy w literaturze polskiej można również spotkać formy Ciceron lub Cicero.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Cyceron · Zobacz więcej »

Cyrenaicy

Cyrenaicy – szkoła filozoficzna w Starożytnej Grecji założona przez Arystypa z Cyreny.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Cyrenaicy · Zobacz więcej »

Daimonion

Daimonion (gr. δαιμονιον zdrobnienie od δαίμων, daimōn "Bóg; bóstwo; demon") – w filozofii starożytnej – głos bóstwa, sumienie, ostrzegawczy głos wewnętrzny.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Daimonion · Zobacz więcej »

Dariusz Karłowicz

Dariusz Jacek Karłowicz (ur. 5 lipca 1964 w WarszawieWho is who w Polsce. Encyklopedia biograficzna z życiorysami znanych Polek i Polaków, Hübners blaues Who is Who, Zug 2007 (dodatek CD).) – polski filozof, publicysta, nauczyciel akademicki, wydawca książek i działacz społeczny.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Dariusz Karłowicz · Zobacz więcej »

De rerum natura

''De rerum natura'', 1570 papieża Sykstusa IV. De rerum natura (łac. „O naturze rzeczy”) – poemat z I wieku p.n.e., napisany heksametrem przez rzymskiego filozofa i poetę Lukrecjusza.

Nowy!!: Filozofia starożytna i De rerum natura · Zobacz więcej »

Demiurg

William Blake, ''Urizen stwarzający świat'' (akwarela, 1794). Postać Urizena wzorowana jest na gnostyckim demiurgu. Demiurg (gr. δημιουργός dēmiourgós) – w filozofii i religiach starożytnych istota boska stwarzająca świat materialny.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Demiurg · Zobacz więcej »

Demokryt

Demokryt z Abdery (gr. Demokritos ho Abderites, dosł. Demokryt Abderyta, ur. ok. 460 p.n.e., zm. ok. 370 p.n.e.Imię to znaczy „sędzia ludu” od δῆμος „lud” i κριτής „sędzia”) – myśliciel i podróżnik, uczeń Leucypa, naukowiec, znany jako „śmiejący się filozof”.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Demokryt · Zobacz więcej »

Diagoras z Melos

Diagoras z Melos (gr. Διαγόρας ὁ Μήλιος) – grecki poeta i sofista z V wieku p.n.e. Jest znany jako pierwszy ateista.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Diagoras z Melos · Zobacz więcej »

Dialog (literatura)

Dialog – wypowiedź wielopodmiotowa, rozmowa dwóch lub większej liczby osób.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Dialog (literatura) · Zobacz więcej »

Die Fragmente der Vorsokratiker

Die Fragmente der Vorsokratiker – naukowe wydanie fragmentów pism filozofów greckich okresu przedsokratejskiego oraz świadectw pośrednich przygotowane przez Hermanna Dielsa (1848-1922), uzupełnione przez Walthera Kranza (1884-1960).

Nowy!!: Filozofia starożytna i Die Fragmente der Vorsokratiker · Zobacz więcej »

Diogenes Laertios

Diogenes Laertios, XVII-wieczna grafika Vitae et sententiae philosophorum, 1611 Diogenes Laertios (także Laertes lub Laertios Diogenes, gr., łac. Diogenes Laërtius) – filozof i historyk starożytny, autor dzieła Żywoty i poglądy słynnych filozofów (Bioi kai gnomai ton en philosophia eudokimesanton).

Nowy!!: Filozofia starożytna i Diogenes Laertios · Zobacz więcej »

Doksa

Doksa – w filozofii starożytnej Grecji mniemanie, złudne lub niepewne przekonanie czy też poznanie, przeciwstawiane prawdzie czy pewnej i niepodważalnej wiedzy (episteme).

Nowy!!: Filozofia starożytna i Doksa · Zobacz więcej »

Doksografia

Doksografia – (gr. doksa, pogląd i gráphein, pisać) – stosowana często w starożytności metoda całościowego opisu poglądów (doksai) filozofów, przy czym czasem termin ten odnosi się także do fragmentów dzieł na inny temat, które zawierająjednak takie opisy, np.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Doksografia · Zobacz więcej »

Dominat

Dominat (łac. dominus et deus – pan i bóg) – termin używany przez współczesnych historyków na określenie ustroju Cesarstwa Rzymskiego (III w.) po reformach Dioklecjana.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Dominat · Zobacz więcej »

Dowód nie wprost

Dowód nie wprost (dowód apagogiczny, dowód sokratejski, – sprowadzenie do sprzeczności, łac. contradictio in contrarium – zaprzeczenie przeciwieństwa, – sprowadzenie do niemożliwości) – forma dowodu logicznego, w którym z założenia o nieprawdziwości tezy wyprowadza się sprzeczność ze zdaniem prawdziwym (założenie nieprawdziwości twierdzenia prowadzi do sprzeczności), co pozwala przyjąć, że zaprzeczenie tezy jest fałszywe, a sama teza prawdziwa.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Dowód nie wprost · Zobacz więcej »

Dusza (filozofia)

Dusza (/nefesz/,, /psyche/) – w filozofii pierwiastek życia, decydujący o tym, że osoba ludzka, zwierzę i roślina sąbytami żywymi.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Dusza (filozofia) · Zobacz więcej »

Eklektyzm starożytny

Eklektyzm starożytny - kierunek filozoficzny starożytności, łączący w sobie elementy z różnych doktryn filozoficznych, zwłaszcza hellenistycznych - epikureizmu, sceptycyzmu i stoicyzmu.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Eklektyzm starożytny · Zobacz więcej »

Elida

Nomos Elida demosy Elida, również Eleia, Elea, (nowogr. a., starogr. /dialekt attycki/ a. /dialekt dorycki/) inaczej Elis – dawny nomos i górzysta kraina historyczna w starożytnej Grecji położona w zachodniej części Półwyspu Peloponeskiego.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Elida · Zobacz więcej »

Empedokles

Empedokles z Akragas (gr. Empedokles ho Akragantinos, ur. ok. 494, zm. ok. 434 p.n.e.) – starogrecki uczony: uzdrowiciel, filozof, poeta i polityk.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Empedokles · Zobacz więcej »

Empiryzm

Empiryzm (od empeiría – „doświadczenie”) – kierunek filozoficzny głoszący, że źródłem ludzkiego poznania sąwyłącznie lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, natomiast wszelkie idee, teorie itp.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Empiryzm · Zobacz więcej »

Epikur

Epikur (gr. Epikuros) (341 – 270 p.n.e. urodził się na wyspie Samos) – grecki filozof, twórca epikureizmu.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Epikur · Zobacz więcej »

Epikureizm

Epikur Epikureizm – kierunek filozoficzny zapoczątkowany w starożytności przez Epikura, ok.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Epikureizm · Zobacz więcej »

Episteme

Turcji. Episteme – w filozofii starożytnej Grecji pojęcie oznaczające wiedzę naukową.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Episteme · Zobacz więcej »

Epoka hellenistyczna

Epoka hellenistyczna – okres w dziejach regionu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu (zwłaszcza obszarów znajdujących się pod greckim panowaniem), którego początek wyznacza śmierć Aleksandra Wielkiego w 323 roku p.n.e., a koniec – rzymskie podboje zakończone zajęciem ptolemejskiego Egiptu w 30 roku p.n.e. Niekiedy zwany hellenizmem lub epokąaleksandryjską.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Epoka hellenistyczna · Zobacz więcej »

Eter (filozofia)

Eter (aithḗr) – w filozofii przyrody jeden z żywiołów, podstawowych elementów świata materialnego.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Eter (filozofia) · Zobacz więcej »

Etyka

Etyka (z, ēthos – stałe miejsce zamieszkania, obyczaj, zwyczaj) – dział filozofii dotyczący powinności moralnej: moralnego dobra lub zła.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Etyka · Zobacz więcej »

Etyka nikomachejska

Etyka nikomachejskaZapis tytułu według przekładu Danieli Gromskiej z 1956 roku, umieszczonego w opublikowanych przez PWN w 1996 roku Dziełach wszystkich Arystotelesa.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Etyka nikomachejska · Zobacz więcej »

Euhemer

Euhemer z Messeny lub Akragas (Euhémeros, IV/III p.n.e.) – filozof i podróżnik grecki.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Euhemer · Zobacz więcej »

Filon z Laryssy

Filon z Laryssy - (ur. w drugiej połowie II w p.n.e., zm. I w. p.n.e.) - filozof platońskiej Akademii doby eklektyzmu (czwarta Akademia).

Nowy!!: Filozofia starożytna i Filon z Laryssy · Zobacz więcej »

Filozofia Augustyna z Hippony

Filozofia Augustyna z Hippony – system filozoficzny świętego Augustyna, stanowiący syntezę platonizmu i myśli chrześcijańskiej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Filozofia Augustyna z Hippony · Zobacz więcej »

Filozofia średniowieczna

Herrady z Landsbergu Zachodnioeuropejska filozofia średniowieczna – okres w historii filozofii obejmujący różne nurty filozoficzne rozwijane w średniowieczu na obszarze zachodniego chrześcijaństwa.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Filozofia średniowieczna · Zobacz więcej »

Filozofia świata islamu

Filozofia świata islamu, filozofia muzułmańska (zwłaszcza dla średniowiecza używa się także niedokładnych określeń filozofia arabska, klasyczna filozofia arabska, średniowieczna filozofia arabska) – zespół tradycji filozoficznych kultywowanych na terenach objętych przez islam, przy czym nie zawsze zgodnych z islamskąortodoksjąreligijną.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Filozofia świata islamu · Zobacz więcej »

Filozofia bizantyńska

Filozofia bizantyńska – filozofia Wschodniego Cesarstwa Rzymskiego (Bizantyńskiego).

Nowy!!: Filozofia starożytna i Filozofia bizantyńska · Zobacz więcej »

Filozofia chrześcijańska

Triumf Św. Tomasza z Akwinu, Luwr, Paryż Filozofia chrześcijańska – termin oznaczający różne kierunki, prądy, tradycje i poglądy filozoficzne bazujące w różnym stopniu na chrześcijaństwie.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Filozofia chrześcijańska · Zobacz więcej »

Filozofia cynicka

Posąg nieznanego filozofa cynickiego z Muzeów Kapitolińskich z Rzymu. Posąg ten jest kopiąz okresu rzymskiego wcześniejszego greckiego posągu z III lub IV w. p.n.e. Zwój trzymany w prawej ręce jest XVIII-wiecznąrekonstrukcją. Filozofia cynicka – zespół poglądów właściwych grupie filozofów antycznej Grecji, powstały w V wieku p.n.e., a gasnący dopiero pod koniec starożytności.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Filozofia cynicka · Zobacz więcej »

Filozofia przedsokratejska

Filozofia przedsokratejska – okres w filozofii starożytnej przed wystąpieniem Sokratesa, obejmujący filozofów przyrody i często ujmowanych w osobnąkategorię sofistów.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Filozofia przedsokratejska · Zobacz więcej »

Filozofia przyrody

Bardzo bogatych godzinek księcia de Berry'', ok. 1410) Filozofia przyrody – dział filozofii zajmujący się refleksjąnad naturą, wiedząna jej temat oraz stosunkiem do niej człowieka.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Filozofia przyrody · Zobacz więcej »

Fresk

''Św. Sebastian'' - fresk anonimowego XV-wiecznego artysty, Pinacoteca Nazionale, Ferrara, Włochy Bułgarii Pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim Fresk (z – świeży) – technika malarstwa ściennego polegająca na malowaniu na mokrym tynku farbami odpornymi na alkaliczne działanie zawartego w zaprawie wapna.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Fresk · Zobacz więcej »

Gatunek literacki

Gatunek literacki – forma utworu literackiego; jednostka klasyfikacyjna podrzędna względem rodzaju i nadrzędna do odmiany gatunkowej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Gatunek literacki · Zobacz więcej »

Gieorgij Aleksandrow

Gieorgij Fiodorowicz Aleksandrow ru Георгий Фёдорович Александров (ur. 22 marca 1908 w Petersburgu, zm. 21 lipca 1961) – Rosjanin, radziecki filozof i działacz polityczny, doktor nauk filozoficznych (1939), profesor (1939).

Nowy!!: Filozofia starożytna i Gieorgij Aleksandrow · Zobacz więcej »

Giovanni Reale

Giovanni Reale, 2013 Giovanni Reale (ur. 15 kwietnia 1931 w Candia Lomellina, zm. 15 października 2014 w Luino) – włoski historyk filozofii.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Giovanni Reale · Zobacz więcej »

Gorgiasz

Gorgiasz z Leontinoi (Gorgias ho Leontinos, ur. ok. 480, zm. ok. 385 p.n.e.) – grecki filozof, retor, teoretyk wymowy należący do 10 najwybitniejszych mówców w Starożytnej Grecji, prekursor teorii sztuki, jeden z czołowych sofistów.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Gorgiasz · Zobacz więcej »

Gymnosofiści

Gymnosofiści (gr. γυμνοσοφισταί gymnosophistái – „nadzy mędrcy”) – uduchowieni i zazwyczaj uprawiający praktyki ascetyczne filozofowie.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Gymnosofiści · Zobacz więcej »

Heraklit

Heraklit z Efezu (Herakleitos ho Ephesios), (ur. ok. 540 p.n.e., zm. ok. 480 p.n.e.) – presokratyczny filozof grecki, zaliczany do jońskich filozofów przyrody, urodzony w mieście Efez, w Jonii, u wybrzeży Azji Mniejszej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Heraklit · Zobacz więcej »

Hermetyzm

Corpus Hermeticum (pierwsza edycja przekładu Marsilio Ficino z XV wieku) Hermetyzm – greko-egipski mistyczny zespół wierzeń pogańskich zawartych w zbiorze zwanym Corpus Hermeticum – zbiorze osiemnastu traktatów powstałych w hellenistycznej Aleksandrii w I wieku n.e. Za inicjatora tej filozofii uznaje się wpółmitycznego Hermesa Trismegistosa, utożsamianego z egipskim Thotem.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Hermetyzm · Zobacz więcej »

Hezjod

Hezjod i muza Melpomena w lesie, Gustave Moreau Hezjod (gr., Esiodos) z Beocji – epik grecki.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Hezjod · Zobacz więcej »

Hippiasz (sofista)

Hippiasz z Elidy (gr. Hippias; V–IV w. p.n.e., ur. w Elidzie) – starogrecki uczony-polihistor: filozof, poeta, polityk, technik i rzemieślnik, zaliczany do sofistów.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Hippiasz (sofista) · Zobacz więcej »

Historia filozofii (podręcznik)

Historia filozofii – radziecki trzytomowy podręcznik akademicki do nauki historii filozofii, napisany przez grupę autorów na czele z Gieorgijem Aleksandrowem i wyróżniony NagrodąStalinowską.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Historia filozofii (podręcznik) · Zobacz więcej »

Homer

''Homer i jego przewodnik'' – obraz Williama-Adolphe’a Bouguereau z 1874 roku Homer (Hómēros) (VIII wiek p.n.e.) – grecki pieśniarz wędrowny (aojda), epik, śpiewak i recytator (rapsod).

Nowy!!: Filozofia starożytna i Homer · Zobacz więcej »

Hortensjusz (dialog)

Popiersie Cycerona w wieku około 60 lat, w którym pisał ''Hortensjusza''. Prawdopodobnie wykonane w I wieku. Muzeum Prado w Madrycie. Hortensjusz lub Hortenzjusz – zaginiony dialog filozoficzny autorstwa Marka Tulliusza Cycerona, napisany w roku 45 przed Chrystusem, który omawiał zagadnienie, czy filozofia jest w ogóle potrzebna i miał być zachętądo studiów filozoficznychJeszcze w XX wieku w literaturze polskiej przeważał tradycyjny tytuł Hortenzjusz.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Hortensjusz (dialog) · Zobacz więcej »

Idea

Idea (gr. ιδέα) – jedno z głównych pojęć filozoficznych.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Idea · Zobacz więcej »

Idealizm (filozofia)

Idealizm – pogląd, wedle którego świat dostępny ludzkim zmysłom nie jest całościąrzeczywistości.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Idealizm (filozofia) · Zobacz więcej »

Indie

Indie (niezaakceptowana społecznie propozycja PAN z 1959 r.: India,, trl. Bhārat, trb. Bharat), Republika Indii (hindi: भारत गणराज्य, trl. Bhārat Gaṇarājya, trb. Bharat Ganaradźja; ang. Republic of India) – państwo położone w Azji Południowej, zajmujące większość subkontynentu indyjskiego.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Indie · Zobacz więcej »

Iwan Szczipanow

Iwan Szczipanow (ur. 24 września 1904 r., zmarł 5 kwietnia 1983 roku w Moskwie) - radziecki filozof, specjalista od historii filozofii rosyjskiej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Iwan Szczipanow · Zobacz więcej »

Janina Gajda-Krynicka

Janina Renata Gajda-Krynicka (ur. 1940 w Krakowie) – polska historyk filozofii, absolwentka filologii klasycznej Uniwersytetu Wrocławskiego, profesor zwyczajny w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Wrocławskiego, znawczyni filozofii przedplatońskiej, w szczególności sofistów, pitagorejczyków i aksjologii starożytnej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Janina Gajda-Krynicka · Zobacz więcej »

Jaskinia platońska

Schemat platońskiej jaskini Jaskinia platońska, także: jaskinia Platona, alegoria jaskini – mit platoński, metaforyczne przedstawienie podstawowych idei filozofii Platona.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Jaskinia platońska · Zobacz więcej »

Język rosyjski

Język rosyjski (ros., russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język z grupy wschodniosłowiańskiej, będący urzędowym w Rosji, Kirgistanie, Kazachstanie i na Białorusi, a także jednym z pięciu języków oficjalnych i jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Język rosyjski · Zobacz więcej »

Jean-Pierre Vernant

Jean-Pierre Vernant (ur. 4 stycznia 1914 w Provins, zm. 9 stycznia 2007 w Sèvres) – francuski historyk i antropolog, specjalista problematyki związanej ze StarożytnąGrecjąoraz z jej mitami.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Jean-Pierre Vernant · Zobacz więcej »

Jońska filozofia przyrody

Jońska filozofia przyrody – nurt greckiej filozofii okresu przedsokratejskiego, rozwijany w Jonii w VI i V w. p.n.e., zajmujący się filozofiąprzyrody.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Jońska filozofia przyrody · Zobacz więcej »

Jonia

Położenie Jonii Jonia – kraina w starożytności położona w centralnej części wybrzeża Azji Mniejszej, między rzekami Hermos a Meander.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Jonia · Zobacz więcej »

Justynian I Wielki

kościele San Vitale w Rawennie Granice Cesarstwa Bizantyńskiego w 550 r. Pomnik Justyniana I w Skopje dyptyku Barberini z kości słoniowej z początku VI w. Justynian I Wielki, Iustinianus (właśc. Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus, ur. 11 maja 483 w Tauresium, Prowincja Iliria, zm. 14 listopada 565 w Konstantynopolu) – cesarz bizantyński od 1 sierpnia 527 do 13 listopada 565 z dynastii justyniańskiej, święty Kościoła prawosławnego.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Justynian I Wielki · Zobacz więcej »

Kleantes

Kleantes z Assos (gr. Kleanthes ho Assios łac. Cleanthes; ur. ok. 331, zm. ok. 232 p.n.e.) – grecki filozof, pisarz i poeta, przedstawiciel stoicyzmu.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Kleantes · Zobacz więcej »

Komentarz (gatunek literacki)

Metamorfoz'' Owidiusza wraz z komentarzem na marginesie (1390−1400 r. n.e.) Komentarz – gatunek literatury użytkowej, w którym autor omawia, interpretuje i opatruje szczegółowymi uwagami oraz wyjaśnieniami dzieło innego autora.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Komentarz (gatunek literacki) · Zobacz więcej »

Kosmologia

Kosmologia (z gr. kósmos: porządek, wszechświat oraz lógos: słowo, nauka) – pierwotnie dział filozofii rozpatrujący świat materialny w świetle jego ostatecznych przyczyn.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Kosmologia · Zobacz więcej »

Krótki zarys historii filozofii

Krótki zarys historii filozofii – radziecka książka, napisana jako pomoc naukowa dla studentów wydziałów humanistycznych wyższych uczelni, jak również dla tych, którzy samodzielnie podejmująstudia nad historiąfilozofii.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Krótki zarys historii filozofii · Zobacz więcej »

Kritias

Kritias z Aten (Kritias,; ur. ok. 460 p.n.e. – zm. 403 p.n.e.) – starogrecki polityk, filozof i literat, zaliczany do sofistów.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Kritias · Zobacz więcej »

Książka i Wiedza

Spółdzielnia Wydawniczo-Handlowa „Książka i Wiedza” – polskie wydawnictwo założone w 1948 w Warszawie, utworzone w wyniku połączenia Spółdzielni Wydawniczej „Książka” (utworzonej przez działaczy PPR) i wydawnictwa „Wiedza” (związanego z PPS); w 1973 wydawnictwo weszło w skład Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa-Książka-Ruch”, której częściąpozostawało do likwidacji konglomeratu w 1990.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Książka i Wiedza · Zobacz więcej »

Kwestia sokratejska

Kwestia sokratejska, problem Sokratesa – trudność w określeniu spójnej nauki Sokratesa (ok. 470 p.n.e. – 399 p.n.e.), wynikająca ze sprzeczności podstawowych źródeł na jego temat.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Kwestia sokratejska · Zobacz więcej »

Leukippos

Leukippos z Miletu (mal. Luca Giordano, ok. 1652) Leukippos z Miletu (LeukipposImię to pochodzi od wyrazów λευκός ίππος (leukos hippos), co dosłownie oznacza „biały koń”.) – filozof grecki z V w. p.n.e., uznawany za twórcę atomizmu – teorii budowy materii, głoszącej, że jest ona zbudowana z małych, niepodzielnych, niezmiennych i nieprzenikliwych cząstek (atomów), otoczonych próżniąi różniących się między sobąkształtem, położeniem i porządkiem.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Leukippos · Zobacz więcej »

Liczba

Liczby algebraiczne. Liczba – pojęcie abstrakcyjne, jedno z najczęściej używanych w matematyce.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Liczba · Zobacz więcej »

List

kopertąList – gatunek piśmiennictwa, lub w innym ujęciu teoretycznym - literatury stosowanej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i List · Zobacz więcej »

Logos (filozofia)

Logos (gr.) – pojęcie w starożytnej filozofii europejskiej, a także retoryce klasycznej i teologii judeochrześcijańskiej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Logos (filozofia) · Zobacz więcej »

Lukrecjusz

Portret imaginacyjny Lukrecjusza dłuta nieznanego włoskiego artysty (ok. 1860) ''De rerum natura'', 1570 Lukrecjusz, łac.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Lukrecjusz · Zobacz więcej »

Lykeion

Atenach Lykeion, lykejon, likejon (gr. Λύκειον, Lýkeion) – szkoła filozoficzna (przy czym przez filozofię rozumiano wtedy ogół racjonalnej wiedzy) założona przez ucznia Platona – Arystotelesa w IV wieku p.n.e. Od V w. p.n.e. nad Ilissosem przy świątyni Apollina Likejosa na wschodnich obrzeżach Aten istniał gimnazjon (gymnásion) – w ogrodach zwanych Lykejonem od imienia patronującego świątyni boga.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Lykeion · Zobacz więcej »

Mark Mitin

Mark Borisowicz Mitin (Gerszkowicz) (ur. w Żytomierzu, zm. 15 stycznia 1987 w Moskwie) – radziecki filozof, publicysta i polityk, członek rzeczywisty Akademii Nauk ZSRR.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Mark Mitin · Zobacz więcej »

Materializm

Materializm – teoria filozoficzna, według której istnieje tylko materia.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Materializm · Zobacz więcej »

Mądrość

Bibliotece Celsusa w Efezie Mądrość w najwęższym znaczeniu to umiejętność podejmowania uzasadnionych decyzji, które w dłuższej perspektywie przynosząpozytywne rezultaty.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Mądrość · Zobacz więcej »

Medioplatonizm

Medioplatonizm - starożytny nurt filozofii platońskiej, rozwijający się pomiędzy I w p.n.e. a II w n.e. Kierunek charakteryzował się.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Medioplatonizm · Zobacz więcej »

Medycyna starożytna

Medycyna starożytna – zbiór kierunków medycznych uprawianych w starożytności na Wschodzie, w Grecji i w Rzymie.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Medycyna starożytna · Zobacz więcej »

Melissos z Samos

Melissos z Samos (V wiek p.n.e.) – samijski dowódca, amatorski filozof eleacki nawiązujący do atomizmu Demokryta i Leucypa.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Melissos z Samos · Zobacz więcej »

Metafizyka klasyczna

Metafizyka klasyczna albo filozofia pierwsza (gr. τα μετα τα φυσικά ta meta ta physika – „to, co po przyrodzie/ponad przyrodą”) – dziedzina wiedzy ukonstytuowana przez Arystotelesa, rozważająca byt jako byt oraz jego istotne właściwości i ostateczne przyczyny.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Metafizyka klasyczna · Zobacz więcej »

Metoda sokratyczna

Rafaela (1509–1510) Metoda sokratyczna – przypisywany Sokratesowi sposób prowadzenia dialogu, a zarazem docierania do prawdy.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Metoda sokratyczna · Zobacz więcej »

Michaił Iowczuk

Michaił Iovczuk (ros.: Михаи́л Три́фонович Иовчу́к; ur. 6 listopada 1908 r., zmarł 9 stycznia 1990 roku w Moskwie) – radziecki filozof i działacz partyjny.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Michaił Iowczuk · Zobacz więcej »

Mistycyzm

chrześcijaństwie za jednego z klasyków mistycyzmu Mistycyzm – wieloznaczny termin opisujący doświadczenie religijne, polegające na bezpośredniej, czyli niezależnej od rytuałów i obrzędów, relacji człowieka z rzeczywistościąpozamaterialną, pozazmysłowąlub transcendentną.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Mistycyzm · Zobacz więcej »

Mitologia

Q.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Mitologia · Zobacz więcej »

Mitologia grecka

Mitologia grecka – zbiór mitów przekazywanych przez starożytnągreckątradycję opowieści o bogach i herosach, wyjaśniających miejsce człowieka w świecie, oraz samo funkcjonowanie świata, jego stworzenie i historię.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Mitologia grecka · Zobacz więcej »

Mniejsze szkoły sokratyczne

Mniejsze szkoły sokratyczne – szkoły filozofii greckiej założone przez uczniów Sokratesa (tzw. sokratyków mniejszych).

Nowy!!: Filozofia starożytna i Mniejsze szkoły sokratyczne · Zobacz więcej »

Muzea Kapitolińskie

Pałac Kapitoliński przy Piazza del Campidoglio Muzea Kapitolińskie (wł. Musei Capitolini) – grupa muzeów archeologicznych i sztuki znajdujących się przy placu na Kapitolu (Piazza del Campidoglio) w Rzymie (Włochy).

Nowy!!: Filozofia starożytna i Muzea Kapitolińskie · Zobacz więcej »

Natura (filozofia)

Natura rozumiana jest w filozofii na kilka sposobów.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Natura (filozofia) · Zobacz więcej »

Naturalizm (filozofia)

Naturalizm (łac. natura, fr. naturalisme) – pogląd ontologiczny w filozofii, według którego istnieje wyłącznie rzeczywistość materialna (natura), czasoprzestrzenna, bez zewnętrznej racji istnienia.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Naturalizm (filozofia) · Zobacz więcej »

Neoplatonizm

Neoplatonizm – filozofia powstała w II wieku n.e. w Aleksandrii pod wpływem myśli Platona oraz politeizmu grecko-rzymskiego.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Neoplatonizm · Zobacz więcej »

Objawienie

Objawienie (gr. apokalypsis – odkrycie, odsłonięcie) – pojęcie odnoszące się do religii objawionych.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Objawienie · Zobacz więcej »

Okres klasyczny (starożytna Grecja)

Okres klasyczny – okres w dziejach starożytnej Grecji od wojen perskich do śmierci Aleksandra Wielkiego w 323 p.n.e.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Okres klasyczny (starożytna Grecja) · Zobacz więcej »

Olof Gigon

Olof Gigon (ur. 28 stycznia 1912 w Bazylei, zm. 1998 w Atenach) – szwajcarski filozof klasyczny i historyk filozofii starożytnej, autor wielu książek i wydawca antycznych tekstów.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Olof Gigon · Zobacz więcej »

Orfizm (religia)

Orfizm (Orficyzm) – nurt religijny w starożytnej Grecji powstały w VII wieku p.n.e. Jest on związany z kultem Dionizosa, cechuje się wiarąw wędrówkę dusz i ich wyższości nad ciałem.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Orfizm (religia) · Zobacz więcej »

Organon

Organon (gr. Ὄργανον oznacza instrument, narzędzie, organ) – zbiór pism logicznych Arystotelesa.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Organon · Zobacz więcej »

Pałac Apostolski

Pałac Apostolski (wł. Palazzo Apostolico) – oficjalna rezydencja papieża, która mieści się w Watykanie.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Pałac Apostolski · Zobacz więcej »

Panajtios

Panajtios (ur. ok. 180 - zm. ok. 110 p.n.e.) – pochodzący z Rodosu grecki filozof mediostoicki, uważany za twórcę rzymskiego stoicyzmu.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Panajtios · Zobacz więcej »

Paradoksy Zenona z Elei

Paradoksy Zenona z Elei – zbiór kilku paradoksów pochodzących od greckiego filozofa, Zenona z Elei.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Paradoksy Zenona z Elei · Zobacz więcej »

Parmenides

Parmenides z Elei (gr. Parmenides ho Eleates, ur. ok. 540 p.n.e., zm. ok. 470 p.n.e.) – grecki filozof, twórca szkoły elejskiej w Elei, wedle tradycji – słuchacz Ksenofanesa.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Parmenides · Zobacz więcej »

Patrystyka

Justyn Męczennik – jeden z pierwszych Ojców Kościoła; portret z XVI wieku Augustyn z Hippony – jeden z najbardziej wpływowych Ojców Kościoła zachodniego; portret z XVII wieku Jan z Damaszku – jeden z ostatnich Ojców Kościoła według tradycji zachodniej Patrystyka (łac. patristica, od patres, gr. πατήρ, patēr) – termin dwuznaczny.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Patrystyka · Zobacz więcej »

Pawieł Judin

Pawieł Fiodorowicz Judin (ur. we wsi Apraksino w guberni niżnonowogrodzkiej, zm. 10 kwietnia 1968 w Moskwie) – radziecki polityk, dyplomata, filozof, członek KC KPZR (1952-1961), zastępca członka Prezydium KC KPZR (1952-1953), członek rzeczywisty Akademii Nauk ZSRR (od 1953).

Nowy!!: Filozofia starożytna i Pawieł Judin · Zobacz więcej »

Pierre Hadot

alt.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Pierre Hadot · Zobacz więcej »

Pierwotne chrześcijaństwo

Pierwotne chrześcijaństwo lub wczesne chrześcijaństwo – pierwszy okres w historii chrześcijaństwa, poprzedzający Sobór nicejski I z 325 roku.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Pierwotne chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Pitagoras

Pitagoras (gr., Pythagóras; ur. ok. 572 p.n.e. na Samos lub w Sydonie, zm. ok. 497 p.n.e. w Metaponcie) – grecki matematyk, filozof, mistyk kojarzony ze słynnym twierdzeniem matematycznym nazwanym jego imieniem.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Pitagoras · Zobacz więcej »

Pitagorejczycy

Fiodora Bronnikowa Pitagorejczycy – wyznawcy doktryny rozwiniętej przez Pitagorasa i jego następców w szkole religijno-filozoficznej, którązałożył w Krotonie w Wielkiej Grecji, w południowych Włoszech.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Pitagorejczycy · Zobacz więcej »

Platon

Platon (Plátōn; ur. 424/423 p.n.e., zm. 348/347 p.n.e.) – filozof grecki, Ateńczyk, twórca tradycji intelektualnej znanej jako platonizm.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Platon · Zobacz więcej »

Platonizm

Platonizm – nurt filozoficzny opierający się na filozofii Platona (427–347 p.n.e.), stanowiący jej interpretację i kontynuację.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Platonizm · Zobacz więcej »

Plotyn

Plotyn (gr. Plotinos; ur. 204/205 prawdopodobnie w Lykopolis w Egipcie, zm. 270 w Kampanii) – filozof starożytny, twórca systemu filozoficznego zwanego neoplatonizmem.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Plotyn · Zobacz więcej »

Pluralizm (filozofia)

Pluralizm jest to w filozofii.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Pluralizm (filozofia) · Zobacz więcej »

Polignot

Rekonstrukcja obrazu „Bitwa pod Maratonem” autorstwa Polignota Polignot, Polygnotos (gr. Πολύγνωτος Polýgnōtos) – pierwszy klasyk malarstwa greckiego działający w połowie V wieku p.n.e. Pochodził z Tazos, lecz tworzył głównie w Atenach i Delfach.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Polignot · Zobacz więcej »

Polis

Polis (stgr., l.mn. – pierwotnie „miejsce warowne”) – forma państwa w starożytnej Grecji.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Polis · Zobacz więcej »

Pompeje

Bazylika w Pompei Pompeje (wł. Pompei) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Neapol w pobliżu ruin starożytnych Pompejów, założone w 1891 roku.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Pompeje · Zobacz więcej »

Posejdonios z Rodos

Posejdonios z Apamei (lub z Rodos, gr., ur. ok. 135 p.n.e. w Apamei, zm. ok. 51 p.n.e.) – starogrecki uczony: filozof mediostoicki, astronom, geodeta, geograf, historyk i badacz kultury, nauczyciel Cycerona.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Posejdonios z Rodos · Zobacz więcej »

Prodikos z Keos

Prodikos z Keos (V w. p.n.e.) – filozof starogrecki, obok Protagorasa i Gorgiasza jeden z najwybitniejszych sofistów, twórca sławnej przypowieści o Heraklesie na rozdrożu.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Prodikos z Keos · Zobacz więcej »

Protagoras

Protagoras z Abdery (gr. Protagoras ho Abderites, ur. ok. 480 p.n.e., zm. ok. 410 p.n.e.) – grecki filozof, zaliczany do sofistów.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Protagoras · Zobacz więcej »

Protreptyk

Protreptyk (gr. προτρεπτικός ‘zachęcający’) – rodzaj retoryki, który w starożytności obejmował literaturę o charakterze dydaktycznym.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Protreptyk · Zobacz więcej »

Pyrron z Elidy

Pyrron z Elidy (gr. Pyrrhon ho Eleios, ur. ok. 360 p.n.e., zm. ok. 286 p.n.e.) – filozof grecki, założyciel szkoły sceptyckiej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Pyrron z Elidy · Zobacz więcej »

Rafael Santi

Grób Rafaela w Panteonie ''Zaślubiny Marii z Józefem'' (1504) ''Młody mężczyzna z jabłkiem'' (1504) ''Św. Jerzy walczący ze smokiem'' (1505) ''Madonna ze szczygłem'' (1506) ''Francesco Alidosi'' (1510–1511) Papież Juliusz II'' (1511–1512) ''Portret Bindo Altoviti'' (1512–1515) ''Madonna Sykstyńska'' (1513–1516) Baltazara Castiglione'' (ok. 1515) ''Droga na Kalwarię'' (1516–1517) ''La Fornarina'' (1518–1519) Papież Leon X z kardynałami'' (1518) Przemienienie Pańskie'' (1517–1520) Rafael, właśc.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Rafael Santi · Zobacz więcej »

Reinkarnacja

Zobrazowanie kolejnych inkarnacji Reinkarnacja (również: metempsychoza, transmigracja; łac. re+in+caro, carnis „ponowne wcielenie”) – pogląd, według którego dusza (bądź świadomość) po śmierci ciała może wcielić się w nowy byt fizyczny.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Reinkarnacja · Zobacz więcej »

Religia starożytnej Grecji

Świątynia Partenon Religia starożytnej Grecji – politeistyczny kult starożytnej Grecji.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Religia starożytnej Grecji · Zobacz więcej »

Renesans

Leonardo da Vinci św. Ignacy Loyola Marcin Luter Krzysztof Kolumb Karol V Papież Juliusz II Mikołaj Kopernik Renesans, odrodzenie („odrodzenie”) – epoka w historii kultury europejskiej, obejmująca przede wszystkim XVI wiek, określany często jako „odrodzenie sztuk i nauk” oraz koncepcja historiozoficzna odnosząca się do historii kultury włoskiej od Dantego do roku 1520.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Renesans · Zobacz więcej »

Roman Korab-Żebryk

Roman Korab-Żebryk, ps. „Korab”, „Korabiewicz”, „Robak” (ur. w Homlu, zm. 4 lipca 2004 w Warszawie) – polski prawnik i historyk, oficer Armii Krajowej, dowódca 1 Wileńskiej Brygady AK, doktor nauk humanistycznych (1974).

Nowy!!: Filozofia starożytna i Roman Korab-Żebryk · Zobacz więcej »

Rozum

Francisco de Goya, ''Gdy rozum śpi, budząsię demony'' Rozum – zdolność do operowania pojęciami abstrakcyjnymi lub zdolność analitycznego myślenia i wyciągania wniosków z przetworzonych danych.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Rozum · Zobacz więcej »

Ruch (filozofia)

Ruch (łac. motus, motio) – w filozofii nowożytnej zmiana miejsca w przestrzeni względem jakiegoś punktu stałego lub uważanego za taki.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Ruch (filozofia) · Zobacz więcej »

Sceptycyzm

Sceptycyzm (gr. sképtomai – „obserwuję”) – pojęcie wieloznaczne, określające postawę w nauce, pogląd filozoficzny oraz potocznie – postawę „sceptyka”, człowieka wątpiącego, krytycznego, niedowierzającego.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Sceptycyzm · Zobacz więcej »

Sekstus Empiryk

Sekstus Empiryk Sekstus Empiryk (Sekstos ho Empeirikos) – starożytny lekarz i filozof działający na przełomie II i III wieku n.e. w Atenach i Aleksandrii.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Sekstus Empiryk · Zobacz więcej »

Sofiści

Sofiści (lp. gr. σοφιστές „mędrzec” od σοφία „mądrość”) – wędrowni nauczyciele greccy przygotowujący uczniów do życia publicznego poprzez nauczanie retoryki, polityki, filozofii oraz etyki.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Sofiści · Zobacz więcej »

Sokrates

Sokrates, (ur. 469 p.n.e. w Atenach, zm. 399 p.n.e. tamże) – grecki filozof starożytny.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Sokrates · Zobacz więcej »

Sotion

Sotion z Aleksandrii – grecki perypatetyk, doksograf i historyk, którego działalność przypadała na pierwsząpołowę II wieku p.n.e. (ok. 200–170 p.n.e.). Jego prace, w tym najważniejsza Sukcesje filozofów (Philosophon diadochai), stanowiły ważne źródło informacji dla Diogenesa Laertiosa i Atenajosa z Naukratis.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Sotion · Zobacz więcej »

Stagira

Pozostałości murów starożytnej Stagiry Stagira, Stagejra (stgr. Στάγιρα lub Στάγειρα, łac. Stagirus) – miasto starożytne na wybrzeżu Tracji, później macedońskie.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Stagira · Zobacz więcej »

Starożytna Grecja

Starożytna Grecja – cywilizacja, która w starożytności rozwijała się w południowej części Półwyspu Bałkańskiego, na wyspach mórz Egejskiego i Jońskiego, wybrzeżach Azji Mniejszej, a później także w innych rejonach Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Starożytna Grecja · Zobacz więcej »

Starożytna Macedonia

Starożytna Macedonia – antyczne królestwo na Półwyspie Bałkańskim, zamieszkane przez helleński lud z plemienia Dorów, którego historyczne centrum znajdowało się na terytorium obecnej północno-środkowej Grecji.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Starożytna Macedonia · Zobacz więcej »

Starożytny Rzym

cesarstwo nicejskie, Despotat Epiru i Despotat Morei Starożytny Rzym – cywilizacja rozwijająca się w basenie Morza Śródziemnego i części Europy.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Starożytny Rzym · Zobacz więcej »

Stoicyzm

Stoicyzm – szkoła filozoficzna, która powstała jednocześnie z epikureizmem w końcu IV wieku p.n.e. i przetrwała aż do zamknięcia wszystkich szkół filozoficznych przez cesarza Justyniana w 529 roku.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Stoicyzm · Zobacz więcej »

Straton z Lampsaku

Straton z Lampsaku (ok. 335 p.n.e. - ok. 269 p.n.e.) – grecki filozof, perypatetyk, zainteresowany przede wszystkim fizyką.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Straton z Lampsaku · Zobacz więcej »

System filozoficzny

System filozoficzny jest terminem funkcjonującym w co najmniej trzech znaczeniach.

Nowy!!: Filozofia starożytna i System filozoficzny · Zobacz więcej »

Szczęście

śmieją. Szczęście jest emocją, spowodowanądoświadczeniami ocenianymi przez podmiot jako pozytywne.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Szczęście · Zobacz więcej »

Szkoła Ateńska

Szkoła Ateńska – malowidło ścienne namalowane przez Rafaela w latach 1509–1511, na zlecenie papieża Juliusza II.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Szkoła Ateńska · Zobacz więcej »

Szkoła elejska

Szkoła eleacka (inaczej eleaci) – starożytna szkoła filozoficzna, biorąca swojąnazwę od greckiej kolonii w Elei.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Szkoła elejska · Zobacz więcej »

Szkoła megarejska

Tebami. Szkoła megarejska, szkoła erystyków – szkoła filozoficzna w starożytnej Grecji, działająca w V w. p.n.e.). Zaliczana do mniejszych szkół sokratycznych.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Szkoła megarejska · Zobacz więcej »

Tales z Miletu

Tales z Miletu (gr. Thales ho Milesios; VII/VI w. p.n.e.) – grecki uczony: filozof, matematyk i astronom okresu przedsokratejskiego, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Tales z Miletu · Zobacz więcej »

Teodor Ojzerman

Teodor Iljicz Ojzerman (ur. 14 maja 1914 w Pietrowiriwce, zm. 25 marca 2017) – radziecki i rosyjski historyk filozofii.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Teodor Ojzerman · Zobacz więcej »

Teodor z Cyreny

Ślimak Teodorosa. Teodor(os) z Cyreny, gr. Θεόδωρος ὁ Κυρηναῖος (ur. 460 p.n.e., zm. 399 p.n.e.) – grecki matematyk, geometra i nauczyciel Teajtetosa z Aten, przyjaciel Sokratesa.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Teodor z Cyreny · Zobacz więcej »

Teofrast z Eresos

''Historia plantarum'', 1549 Teofrast z Eresos (Theophrastos), (ok. 370–287 p.n.e.) – grecki uczony i filozof.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Teofrast z Eresos · Zobacz więcej »

Teologia

Akademii Krakowskiej Teologia (gr. θεος, theos, „Bóg”, + λογος, logos, „nauka”) lub sacra doctrina (święta nauka); bogoznawstwo – refleksja nad doktrynami religijnymi, wykraczająca poza religioznawstwo – nieoceniające ich prawdziwości – oraz poza filozofię religii, która to nie opiera się na wierze.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Teologia · Zobacz więcej »

Tertulian

Tertullian Quintus Septimius Florens Tertullianus (ur. pomiędzy 150 a 160 w Kartaginie, zm. 240 tamże)Stefan Swieżawski - „Dzieje Europejskiej Filozofii Klasycznej” s. 331 – łaciński teolog z Afryki Północnej, nawrócony na chrześcijaństwo w 190 roku lub około 195 roku (zobacz też Adolf Harnack, Bonwetsch i in.), stał się jego najgorliwszym w owym czasie apologetą.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Tertulian · Zobacz więcej »

Timajos (dialog)

Timajos (gr. Τίμαιος, Timaios) jest jednym z dialogów Platona.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Timajos (dialog) · Zobacz więcej »

Traktat (nauka)

Traktat – tekst naukowy w formie rozbudowanej rozprawy, zazwyczaj bardzo obszernej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Traktat (nauka) · Zobacz więcej »

Warszawa

Hejnał warszawski Warszawa, miasto stołeczne WarszawaUstawa z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Warszawa · Zobacz więcej »

Wiedza empiryczna

Wiedza empiryczna, wiedza a posteriori - pojęcie stosowane przez filozofów oznaczające wiedzę opartąna doświadczeniu.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Wiedza empiryczna · Zobacz więcej »

Wielka kolonizacja

Wielka kolonizacja – termin „wielka kolonizacja” utworzony został przez historyków dla odróżnienia ruchu osadniczego, w którym brały udział polis greckie w okresie archaicznym, od podobnych zjawisk występujących w świecie greckim przed oraz po „wielkiej kolonizacji”.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Wielka kolonizacja · Zobacz więcej »

Wilhelm Windelband

Wilhelm Windelband, 1848-1915 Wilhelm Windelband (ur. 11 maja 1848 w Poczdamie, zm. 22 października 1915 w Heidelbergu) – filozof niemiecki, przedstawiciel neokantyzmu i założyciel tak zwanej szkoły badeńskiej.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Wilhelm Windelband · Zobacz więcej »

Zenon z Elei

Zenon z Elei (Zḗnōn ho Eleátēs; ur. ok. 490 p.n.e., zm. ok. 430 p.n.e.) – filozof grecki.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Zenon z Elei · Zobacz więcej »

Zenon z Kition

Zenon z Kition Zenon z Kition (gr., trb. Zenon ho Kitieus; ur. ok. 335 p.n.e. w Kition na Cyprze, zm. ok. 263 p.n.e. w Atenach) – grecki filozof, założyciel szkoły stoików.

Nowy!!: Filozofia starożytna i Zenon z Kition · Zobacz więcej »

476

Państwo Odoakra; Europa.

Nowy!!: Filozofia starożytna i 476 · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Filozofia grecka, Filozofia starożytnej Grecji.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »