Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Zainstaluj
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Filozofia rzymska

Indeks Filozofia rzymska

Filozofia rzymska (filozofia starożytnego Rzymu) – filozofia uprawiana przez Rzymian.

118 kontakty: Akademia (starożytność), Albert Wielki, Alegoria, Ambrozjusz Teodozjusz Makrobiusz, Ameliusz, Anicius Manlius Severinus Boethius, Antropologia filozoficzna, Apokryf, Apologetyka, Apulejusz (pisarz), Areté, Arnobiusz Starszy, Arystotelizm, Śmierć Seneki, Atomizm, Augustyn z Hippony, Benedykt z Nursji, Benedyktyni, Chalcydiusz, Chrześcijaństwo, Consolatio Philosophiae, Cyceron, Czas, De rerum natura, Domicjan, Epiktet, Epikur, Epikureizm, Etruria, Etyka, Filodemos z Gadary, Filozofia średniowieczna, Filozofia przyrody, Filozofia starożytna, Frygia, Frygijczycy, Gelliusz, Giovanni Reale, Gliptoteka monachijska, Gramatyka, Herma, Horacy (poeta), Istota, Jacques-Louis David, Jakość, Język starogrecki, Język wernakularny, Justyn Męczennik, Justynian I Wielki, Karneades z Cyreny, ..., Kato Starszy, Klaudiusz Ptolemeusz, Korespondencja Pawła z Tarsu z Seneką, Laktancjusz, Latynizacja, Liber chronicarum, Logika, Luca Giordano, Lukan, Lukrecjusz, Marcjanus Kapella, Marek Aureliusz, Marek Maniliusz, Mariusz Wiktoryn, Materializm, Medioplatonizm, Metafizyka, Mistycyzm, Moralność, Mozaika, Muzea Kapitolińskie, Muzoniusz Rufus, Neoplatonizm, Neron, Nikopolis, Numerologia, Oktawian August, Omniscjencja, Opatrzność, Organon, Państwo Boże, Panajtios, Patrystyka, Percepcja, Persjusz, Peter Paul Rubens, Platon, Platonizm, Plotyn, Plutarch, Poemat filozoficzny, Pompeje (stanowisko archeologiczne), Porfiriusz (filozof), Posejdonios z Rodos, Prawo natury, Religia starożytnego Rzymu, Republika rzymska, Republikanizm, Retoryka, Rozmyślania (Marek Aureliusz), Rzymianie, Samobójstwo, Sceptycyzm, Scypion Afrykański Młodszy, Sen Scypiona, Seneka Młodszy, Spirytualizm, Stare Muzeum, Starożytny Rzym, Stoicyzm, Teodoryk Wielki, Tertulian, Wergiliusz, Wespazjan, Wieki ciemne (średniowiecze), Wola, Wolna wola, Wyzwoleniec. Rozwiń indeks (68 jeszcze) »

Akademia (starożytność)

Pałacu Apostolskim Akademia – szkoła założona w Atenach ok.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Akademia (starożytność) · Zobacz więcej »

Albert Wielki

Albert Wielki, Albert z Kolonii, Albert z Lauingen, Albert von Bollstädt, łac. Albertus Magnus (ur. 1193/1205? w Lauingen (Donau), zm. 15 listopada 1280 w Kolonii) – niemiecki duchowny katolicki oraz uczony; dominikanin, teolog i filozof scholastyczny, pierwszy wybitny przedstawiciel scholastycznego arystotelizmu.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Albert Wielki · Zobacz więcej »

Alegoria

Eugène Delacroix, ''Wolność wiodąca lud na barykady'' (1830), Luwr Włodzimierz Tetmajer, alegoria Polski umarłej (1909), katedra św. Mikołaja Biskupa w Kaliszu Alegoria cenzury w krajach komunistycznych Alegoria (allēgoría, od allēgoréo „mówię w przenośni, obrazowo” z ἄλλος allos „inny, różny” i ἀγορεύω agoreuo „przemawiać w zgromadzeniu” z ἀγορά agora „zgromadzenie”) w literaturze i sztukach plastycznych – obraz plastyczny lub słowny przedstawiający pojęcie, ideę, myśl lub wydarzenie przy pomocy obrazu o charakterze przenośnym lub symbolicznym, np.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Alegoria · Zobacz więcej »

Ambrozjusz Teodozjusz Makrobiusz

Średniowieczna podobizna Makrobiusza Makrobiusz Ambrozjusz Teodozjusz (łac. Macrobius Afimbrosius Theodosius) – rzymski pisarz (jednak nierzymskiego pochodzenia, być może urodzony w Afryce) i rzymski filozof neoplatoński, żyjący i tworzący na przełomie IV i V wieku.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Ambrozjusz Teodozjusz Makrobiusz · Zobacz więcej »

Ameliusz

Ameliusz - (właściwe imię Gentilianus) urodzony w Etrurii, żyjący w III w. n.e. filozof neoplatoński ze szkoły rzymskiej, uznawany za najbardziej oddanego ucznia Plotyna.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Ameliusz · Zobacz więcej »

Anicius Manlius Severinus Boethius

Boecjusz (łac. Anicius Manlius Severinus Boëthius, ur. ok. 480 w Rzymie; zm. między 524 a 526) – rzymski filozof, tłumacz Arystotelesa, teolog chrześcijański, święty Kościoła katolickiego i polityk.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Anicius Manlius Severinus Boethius · Zobacz więcej »

Antropologia filozoficzna

Antropologia filozoficzna (filozofia człowieka) – dział filozofii zajmujący się kwestiami natury człowieka, jego bytem osobowym, działalnością, wyjaśnieniem jego miejsca we wszechświecie, przyrodzie i społeczeństwie.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Antropologia filozoficzna · Zobacz więcej »

Apokryf

Apokryf (ápókryphos – ukryty, tajemny) – określenie używane obecnie głównie w kontekście religijnym wobec ksiąg o tematyce biblijnej, uważanych za nienatchnione i co za tym idzie niewchodzących w skład Kanonu Biblii.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Apokryf · Zobacz więcej »

Apologetyka

Apologetyka (łac. apologeticum, z gr. ἀπολογία) – dział teologii (teologia fundamentalna, której apologetyka jest wymiarem praktycznym) lub literatury zajmujący się obronąwiary, w szczególności chrześcijańskiej, przed zarzutami przeciwników oraz uzasadniający podstawowe prawdy wiary.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Apologetyka · Zobacz więcej »

Apulejusz (pisarz)

Apulejusz z Madaury (Lucius Apuleius) (ur. ok. 125 w Madaurze, zm. po 170) – rzymski pisarz, filozof i retor.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Apulejusz (pisarz) · Zobacz więcej »

Areté

Bibliotece Celsusa w Efezie (II w. n.e.) Areté (gr. ἀρετή) – tłumaczone jako doskonałość, cnota, dzielność, jedno z podstawowych pojęć etycznych starożytnej Grecji.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Areté · Zobacz więcej »

Arnobiusz Starszy

Arnobiusz Arnobiusz z Sikki (Starszy) (ur. w III wieku, zm. 330 w Rzymie) – wczesnochrześcijański pisarz.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Arnobiusz Starszy · Zobacz więcej »

Arystotelizm

Arystotelizm – grupa doktryn filozoficznych związanych z twórczościąArystotelesa.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Arystotelizm · Zobacz więcej »

Śmierć Seneki

„Portret Seneki”, 1612, Museum Plantin-Moretus, Antwerpia Śmierć Seneki – obraz malarza flamandzkiego Rubensa.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Śmierć Seneki · Zobacz więcej »

Atomizm

Atomizm fizykalny – teoria o ziarnistej, nieciągłej strukturze materii, twierdzenie, że materia składa się z niepodzielnych elementów, niegdyś atomów, a współcześnie: cząstek elementarnych.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Atomizm · Zobacz więcej »

Augustyn z Hippony

Philippe’a de Champaigne Aureliusz Augustyn z Hippony, łac. Aurelius Augustinus (ur. 13 listopada 354 w Tagaście, zm. 28 sierpnia 430 w Hipponie) – filozof, teolog, organizator życia kościelnego, święty Kościoła katolickiego i Cerkwi PrawosławnejPor.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Augustyn z Hippony · Zobacz więcej »

Benedykt z Nursji

Benedykt z Nursji (ur. ok. 480 w Nursji, zm. 21 marca 543 albo 547 w Monte Cassino) – włoski mnich, eremita i opat, któremu przypisuje się autorstwo reguły benedyktyńskiej.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Benedykt z Nursji · Zobacz więcej »

Benedyktyni

Benedyktyni, Zakon Świętego Benedykta (łac. Ordo Sancti Benedicti, używany skrót: OSB) − najstarszy katolicki zakon mniszy na Zachodzie, założony w 529 roku przez św.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Benedyktyni · Zobacz więcej »

Chalcydiusz

Chalcydiusz (III/IV wiek) – diakon, rzymski filozof Był autorem komentarza do Timajosa Platona.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Chalcydiusz · Zobacz więcej »

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Consolatio Philosophiae

''Consolatio Philosophiae'' (Gandawa, 1485) Consolatio Philosophiae lub De consolatione philosophiae (tłumaczone jako O pocieszeniu, jakie daje filozofia lub O pociechach filozofii) – dzieło filozoficzne autorstwa rzymskiego filozofa i teologa Boethiusa (Boecjusza) napisane w języku łacińskim około roku 524 po Chrystusie.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Consolatio Philosophiae · Zobacz więcej »

Cyceron

Marek Tulliusz Cyceron, inaczej Marek Tulliusz CyceroNiekiedy w literaturze polskiej można również spotkać formy Ciceron lub Cicero.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Cyceron · Zobacz więcej »

Czas

Czas – wielkość fizyczna określająca kolejność zdarzeń oraz odstępy między zdarzeniami zachodzącymi w tym samym miejscu.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Czas · Zobacz więcej »

De rerum natura

''De rerum natura'', 1570 papieża Sykstusa IV. De rerum natura (łac. „O naturze rzeczy”) – poemat z I wieku p.n.e., napisany heksametrem przez rzymskiego filozofa i poetę Lukrecjusza.

Nowy!!: Filozofia rzymska i De rerum natura · Zobacz więcej »

Domicjan

Domicjan, Domitianus, Titus Flavius Domitianus, Imperator Caesar Domitianus Augustus (ur. 24 października 51, Rzym; zm. 18 września 96 tamże) – syn Wespazjana i Domitilli Starszej, brat Tytusa Flawiusza i Domitilli Młodszej, cesarz rzymski z dynastii Flawiuszy panujący od 14 września 81 do 18 września 96 roku n.e.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Domicjan · Zobacz więcej »

Epiktet

Epiktet z Hierapolis (ur. ok. 50 roku w Hierapolis – zm. w 135 roku) – grecko-rzymski filozof, jeden z reprezentantów (kontynuator) stoicyzmu.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Epiktet · Zobacz więcej »

Epikur

Epikur (gr. Epikuros) (341 – 270 p.n.e. urodził się na wyspie Samos) – grecki filozof, twórca epikureizmu.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Epikur · Zobacz więcej »

Epikureizm

Epikur Epikureizm – kierunek filozoficzny zapoczątkowany w starożytności przez Epikura, ok.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Epikureizm · Zobacz więcej »

Etruria

Etruria (gr. Tyrrhenia, lub Tuscia, od czego pochodzi wł. Toscana) to kraina historyczna w starożytnej Italii, znajdująca się w środkowej części Półwyspu Apenińskiego nad Morzem Tyrreńskim, pokrywająca się ze współczesnąToskaniąi północnym Lacjum.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Etruria · Zobacz więcej »

Etyka

Etyka (z, ēthos – stałe miejsce zamieszkania, obyczaj, zwyczaj) – dział filozofii dotyczący powinności moralnej: moralnego dobra lub zła.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Etyka · Zobacz więcej »

Filodemos z Gadary

Filodemos z Gadary (Philodemos, ur. ok. 110 p.n.e. – zm. ok. 39 p.n.e.) – grecki poeta i filozof ze szkoły epikurejskiej.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Filodemos z Gadary · Zobacz więcej »

Filozofia średniowieczna

Herrady z Landsbergu Zachodnioeuropejska filozofia średniowieczna – okres w historii filozofii obejmujący różne nurty filozoficzne rozwijane w średniowieczu na obszarze zachodniego chrześcijaństwa.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Filozofia średniowieczna · Zobacz więcej »

Filozofia przyrody

Bardzo bogatych godzinek księcia de Berry'', ok. 1410) Filozofia przyrody – dział filozofii zajmujący się refleksjąnad naturą, wiedząna jej temat oraz stosunkiem do niej człowieka.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Filozofia przyrody · Zobacz więcej »

Filozofia starożytna

Muzeum Kapitolińskim Filozofia starożytna – dyscyplina ukształtowana w starożytnej Grecji pod koniec VII w. p.n.e., zajmująca się najbardziej fundamentalnymi pytaniami dotyczącymi rzeczywistości, człowieka i myślenia.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Filozofia starożytna · Zobacz więcej »

Frygia

Mapa Azji Mniejszej Frygia jako prowincja rzymska Frygowie Frygia (łac. Phrygia) – starożytna kraina w zachodniej części Azji Mniejszej, położona między Bitynią, Myzją, Lidią, Karią, Lycją, Pamfilią, Lykaoniąi Galacją.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Frygia · Zobacz więcej »

Frygijczycy

Frygijczycy albo Frygowie – starożytny lud indoeuropejski pochodzący z Bałkanów.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Frygijczycy · Zobacz więcej »

Gelliusz

Gelliusz przy pracy (na XVIII-wiecznej rycinie z ówczesnej edycji jego dzieła) Aulus Gellius (druga połowa II wieku n.e.) – erudyta i pisarz rzymski, miłośnik starożytności i kolekcjoner ciekawostek, znany z autorstwa zbioru zatytułowanego Noce attyckie (łac. Noctes Atticae).

Nowy!!: Filozofia rzymska i Gelliusz · Zobacz więcej »

Giovanni Reale

Giovanni Reale, 2013 Giovanni Reale (ur. 15 kwietnia 1931 w Candia Lomellina, zm. 15 października 2014 w Luino) – włoski historyk filozofii.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Giovanni Reale · Zobacz więcej »

Gliptoteka monachijska

Gliptoteka monachijska – muzeum sztuki starożytnej w Monachium w Niemczech.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Gliptoteka monachijska · Zobacz więcej »

Gramatyka

Gramatyka – uporządkowany zbiór reguł językowych rządzących organizacjązdań, dyskursów, tekstów; innymi słowy zespół prawideł umożliwiających tworzenie złożonych jednostek językowych, ich składanie z jednostek elementarnych.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Gramatyka · Zobacz więcej »

Herma

Różnorodne hermy jako element architektoniczny św. Zygmunta Burgundzkiego z katedry w Płocku Herma (hermes, lm. hermai) – architektoniczny element dekoracyjny w kształcie czworokątnego słupka zwężającego się ku dołowi, a na szczycie zakończonego popiersiem lub rzeźbągłowy o cechach fantastycznych albo portretowych.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Herma · Zobacz więcej »

Horacy (poeta)

Horacy, właściwie Kwintus Horacjusz Flakkus (ur. 8 grudnia 65 p.n.e. w Wenuzji, zm. 27 listopada 8 p.n.e.) – poeta rzymski, często określany mianem największego łacińskiego liryka i mistrza satyry.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Horacy (poeta) · Zobacz więcej »

Istota

Istota, esencja, eidos (gr. είδος) – w filozofii istota ma być samym sednem rzeczy, ich prawdziwąnaturą, wiedzą, która wydaje się osiągalna przy pogłębionym poznaniu świata.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Istota · Zobacz więcej »

Jacques-Louis David

Jacques-Louis David (wym.; ur. 30 sierpnia 1748 w Paryżu, zm. 29 grudnia 1825 w Brukseli) – francuski malarz, główny reprezentant klasycyzmu, nadworny malarz Napoleona Bonapartego.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Jacques-Louis David · Zobacz więcej »

Jakość

Jakość (gr. poiotes, łac. qualitas) – pojęcie filozoficzne zdefiniowane przez Platona jako „pewien stopień doskonałości”.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Jakość · Zobacz więcej »

Język starogrecki

Język starogrecki, greka starożytna (stgr. dialekt attycki:, he Hellenikè glõtta) – ogólna nazwa okresu w rozwoju języka greckiego, trwającego od okresu archaicznego przez okres klasyczny aż po okres hellenistyczny w dziejach starożytnej Grecji.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Język starogrecki · Zobacz więcej »

Język wernakularny

Język wernakularny – forma mowy (język, dialekt, rejestr) używana do kontaktów codziennych przez przedstawicieli pewnej wspólnoty.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Język wernakularny · Zobacz więcej »

Justyn Męczennik

Justyn Męczennik, Justyn Filozof, Święty Justyn, gr. Ἰουστῖνος ὁ Μάρτυρ, łac. Iustinus philosophus, cs. Muczenik Iustin Fiłosof (ur. ok. 100 we Flawii Neapolis w Palestynie, zm. ścięty mieczem między 163 a 167 w Rzymie) – filozof i apologeta tworzący w języku greckim.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Justyn Męczennik · Zobacz więcej »

Justynian I Wielki

kościele San Vitale w Rawennie Granice Cesarstwa Bizantyńskiego w 550 r. Pomnik Justyniana I w Skopje dyptyku Barberini z kości słoniowej z początku VI w. Justynian I Wielki, Iustinianus (właśc. Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus, ur. 11 maja 483 w Tauresium, Prowincja Iliria, zm. 14 listopada 565 w Konstantynopolu) – cesarz bizantyński od 1 sierpnia 527 do 13 listopada 565 z dynastii justyniańskiej, święty Kościoła prawosławnego.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Justynian I Wielki · Zobacz więcej »

Karneades z Cyreny

Karneades z Cyreny Karneades z Cyreny (gr. Karneades ho Kyrenaios, ur. ok. roku 214 p.n.e. w Cyrenie, zm. ok. 129 p.n.e. w Atenach) – filozof, jeden z wybitnych przedstawicieli sceptycyzmu, scholarcha Akademii Platońskiej od roku 156 p.n.e. aż do śmierci.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Karneades z Cyreny · Zobacz więcej »

Kato Starszy

Marek Porcjusz Katon (Marcus Porcius Cato) zwany Cenzorem (Censorius, ur. 234 p.n.e. w Tusculum, zm. 149 p.n.e.) – mówca, polityk i pisarz rzymski.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Kato Starszy · Zobacz więcej »

Klaudiusz Ptolemeusz

Andreasa Cellariusa Podstawowe elementy teorii PtolemeuszaA – epicyklB – ekwantC – deferentniebieski punkt – Ziemiaczerwony punkt – planeta krążąca wokół Ziemi Klaudiusz Ptolemeusz (także: Ptolemeusz Klaudiusz, Ptolemeusz, Aleksandryjczyk) (łac. Claudius Ptolemaeus, Klaudios Ptolemaios; ur. ok. 100, zm. ok. 168) – astronom, matematyk i geograf pochodzenia greckiego.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Klaudiusz Ptolemeusz · Zobacz więcej »

Korespondencja Pawła z Tarsu z Seneką

Korespondencja Pawła z Tarsu z Seneką– zbiór pisanych po łacinie 14 apokryficznych listów, które mieli rzekomo wymieniać między sobąPaweł z Tarsu i Seneka Młodszy.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Korespondencja Pawła z Tarsu z Seneką · Zobacz więcej »

Laktancjusz

Lucius Caecilius Firmianus Lactantius (ur. ok. 250, zm. 330) – pisarz i apologeta chrześcijański, retor.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Laktancjusz · Zobacz więcej »

Latynizacja

Latynizacja – termin przyjmujący różne znaczenia.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Latynizacja · Zobacz więcej »

Liber chronicarum

Fragment ''Kroniki'' Liber chronicarum – inkunabuł wydany w 1493 w Norymberdze, w oficynie Antona Kobergera z drzeworytniczymi ilustracjami pochodzącymi z pracowni Michała Wolgemuta i tekstem napisanym przez Hartmanna Schedla.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Liber chronicarum · Zobacz więcej »

Logika

Logika (gr. λόγος, logos – rozum, słowo, myśl) – nauka formalna o jasnym i ścisłym formułowaniu myśli, o regułach poprawnego rozumowania i uzasadniania twierdzeń.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Logika · Zobacz więcej »

Luca Giordano

''Komunia Apostołów'' (ok. 1659), Muzeum Narodowe w Warszawie ''Św. Magdalena pokutująca'', (1660-65), Prado Madryt ''Zuzanna i starcy'' (2 poł. XVII wieku), Muzeum Narodowe w Kielcach Palazzo Medici Riccardi Florencja Palazzo Medici Riccardi Florencja ''Ucieczka z Egiptu'' (1690-1705), Zamek Królewski w Niepołomicach, Muzeum Narodowe w Krakowie Luca Giordano, hiszp. Lucas Jordán (ur. 18 października 1634 w Neapolu, zm. 12 stycznia 1705 w Neapolu) – eklektyczny włoski malarz i rysownik epoki baroku.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Luca Giordano · Zobacz więcej »

Lukan

Marcus Annaeus Lucanus (ur. 3 listopada 39, zm. 30 kwietnia 65) – poeta rzymski, bratanek Seneki Młodszego, wnuk Seneki Starszego.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Lukan · Zobacz więcej »

Lukrecjusz

Portret imaginacyjny Lukrecjusza dłuta nieznanego włoskiego artysty (ok. 1860) ''De rerum natura'', 1570 Lukrecjusz, łac.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Lukrecjusz · Zobacz więcej »

Marcjanus Kapella

Marcjanus Kapella lub Marcjan Kapella – żyjący na przełomie IV i V wieku prawnik oraz nauczyciel, pochodzący z rzymskiej prowincji Afryka.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Marcjanus Kapella · Zobacz więcej »

Marek Aureliusz

Marek Aureliusz Antoninus, Marek Anniusz Aureliusz Werus (Marcus Aurelius Antoninus, Marcus Annius Aurelius Verus; ur. 26 kwietnia 121 w Rzymie, zm. 17 marca 180 w Vindobonie) – w latach 161–180 cesarz rzymski, pisarz i filozof.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Marek Aureliusz · Zobacz więcej »

Marek Maniliusz

Słowa tego rzymskiego poety widniejąna Medalu Fieldsa. ''Transire suum pectus mundoque potiri'', co się wykłada: „Wznieść się ponad granice ludzkich możliwości i przewodzić światu”. Marek Maniliusz (łac. Marcus Manilius; I wiek naszej ery) – rzymski poeta, astrolog i filozof stoicki.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Marek Maniliusz · Zobacz więcej »

Mariusz Wiktoryn

Gajusz Mariusz Wiktoryn (łac. Gaius Marius Victorinus ur. 281-291 w Afryce, zm. w 363) przydomek: Afer (Afrykańczyk) – gramatyk, łaciński pisarz i tłumacz z greki, rzymski filozof neoplatoński, teolog wczesnochrześcijański.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Mariusz Wiktoryn · Zobacz więcej »

Materializm

Materializm – teoria filozoficzna, według której istnieje tylko materia.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Materializm · Zobacz więcej »

Medioplatonizm

Medioplatonizm - starożytny nurt filozofii platońskiej, rozwijający się pomiędzy I w p.n.e. a II w n.e. Kierunek charakteryzował się.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Medioplatonizm · Zobacz więcej »

Metafizyka

* metafizyka klasyczna – jedna z podstawowych dyscyplin filozoficznych, badająca najogólniejsze właściwości bytu (zobacz też: ontologia), ukonstytuowana przez Arystotelesa i rozwijana przez św. Tomasza, Dunsa Szkota czy Ockhama.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Metafizyka · Zobacz więcej »

Mistycyzm

chrześcijaństwie za jednego z klasyków mistycyzmu Mistycyzm – wieloznaczny termin opisujący doświadczenie religijne, polegające na bezpośredniej, czyli niezależnej od rytuałów i obrzędów, relacji człowieka z rzeczywistościąpozamaterialną, pozazmysłowąlub transcendentną.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Mistycyzm · Zobacz więcej »

Moralność

Moralność – zbiór zasad (norm), które określają, co jest dobre, a co złe.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Moralność · Zobacz więcej »

Mozaika

Mozaika w Herkulanum Mozaika – dekoracja w postaci ornamentu lub obrazu, wykonana z drobnych, o różnej kolorystyce (dwu- lub wielobarwne), fakturze i kształcie kamyczków, kawałków szkła lub ceramiki.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Mozaika · Zobacz więcej »

Muzea Kapitolińskie

Pałac Kapitoliński przy Piazza del Campidoglio Muzea Kapitolińskie (wł. Musei Capitolini) – grupa muzeów archeologicznych i sztuki znajdujących się przy placu na Kapitolu (Piazza del Campidoglio) w Rzymie (Włochy).

Nowy!!: Filozofia rzymska i Muzea Kapitolińskie · Zobacz więcej »

Muzoniusz Rufus

Muzoniusz Rufus – rzymski filozof neostoicki urodzony około 30 roku n.e. Pozostawał pod wpływem filozofii cynickiej.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Muzoniusz Rufus · Zobacz więcej »

Neoplatonizm

Neoplatonizm – filozofia powstała w II wieku n.e. w Aleksandrii pod wpływem myśli Platona oraz politeizmu grecko-rzymskiego.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Neoplatonizm · Zobacz więcej »

Neron

Neron (Lucius Domitius Ahenobarbus, po adopcji przez Klaudiusza Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus, ur. 15 grudnia 37 roku w Ancjum, zm. 9 czerwca 68 roku w Rzymie) – piąty cesarz rzymski panujący w latach 54–68, syn Gnejusza Domicjusza Ahenobarbusa i Agrypiny Młodszej, późniejszej żony cesarza Klaudiusza.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Neron · Zobacz więcej »

Nikopolis

Plan (Actia) Nikopolis (gr. miasto zwycięstwa) – miasto w Grecji, w Epirze, założone w roku 31 p.n.e. przez Oktawiana, na pamiątkę zwycięstwa nad Antoniuszem.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Nikopolis · Zobacz więcej »

Numerologia

Strona tytułowa traktatu numerologicznego Pietro Bongo ''Numerorum mysteria'' (1591) Numerologia – pseudonauka badająca mistyczne lub magiczne właściwości liczb; prognozowanie z liczb, opierające się na przekonaniu, że numer przyporządkowany danemu obiektowi (numer domu, samochodu, telefonu, zakodowane pod postaciąliczby imię, itp.) ma związek z jego losem.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Numerologia · Zobacz więcej »

Oktawian August

Gaius Octavius Thurinus (Gajusz Oktawiusz Turyn), po adopcji Gaius Iulius Caesar Octavianus (Gajusz Juliusz Cezar Oktawian) (ur. 23 września 63 roku p.n.e. w Rzymie, zm. 19 sierpnia 14 roku n.e. w Noli) – pierwszy cesarz rzymski, panował od 16 stycznia 27 roku p.n.e. do śmierci jako Imperator Caesar Augustus.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Oktawian August · Zobacz więcej »

Omniscjencja

Omniscjencja, wszechwiedza – pełna wiedza o wszystkich realnych i potencjalnych faktach i relacjach między faktami, czyli znajomość wszechrzeczy.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Omniscjencja · Zobacz więcej »

Opatrzność

Oko opatrzności kościele św. Katarzyny w Jastrzębiu Górnym Opatrzność lub Opatrzność Boża (łac. providentia, gr. πρόνοια; pronoja) – w myśli teologicznej nieustanna opieka wszechwiedzącego i wszechmocnego Boga, której przejawem jest kierowanie dziejami świata i poszczególnych ludzi do ich doczesnego spełnienia oraz ostatecznego celu; poprzez to działanie Bóg okazuje mądrość, dobroć i miłość.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Opatrzność · Zobacz więcej »

Organon

Organon (gr. Ὄργανον oznacza instrument, narzędzie, organ) – zbiór pism logicznych Arystotelesa.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Organon · Zobacz więcej »

Państwo Boże

''De civitate Dei'', krata tytułowa wydania z ok. 1470 Państwo Boże (łac. De Civitate Dei) – dzieło Augustyna z Hippony napisane w latach 413–427.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Państwo Boże · Zobacz więcej »

Panajtios

Panajtios (ur. ok. 180 - zm. ok. 110 p.n.e.) – pochodzący z Rodosu grecki filozof mediostoicki, uważany za twórcę rzymskiego stoicyzmu.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Panajtios · Zobacz więcej »

Patrystyka

Justyn Męczennik – jeden z pierwszych Ojców Kościoła; portret z XVI wieku Augustyn z Hippony – jeden z najbardziej wpływowych Ojców Kościoła zachodniego; portret z XVII wieku Jan z Damaszku – jeden z ostatnich Ojców Kościoła według tradycji zachodniej Patrystyka (łac. patristica, od patres, gr. πατήρ, patēr) – termin dwuznaczny.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Patrystyka · Zobacz więcej »

Percepcja

Percepcja – procesy zmysłowe oraz interpretujące je jako wytwór obiektów lub wydarzeń pochodzących z zewnętrznego, trójwymiarowego świata.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Percepcja · Zobacz więcej »

Persjusz

Persjusz Persjusz, właśc.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Persjusz · Zobacz więcej »

Peter Paul Rubens

Portret Rubensa ''Portret księcia Lermy'' (1603), Prado, Madryt ''Upadek Faetona'' (1604-05), National Gallery of Art, Waszyngton ''Autoportret z IsabeląBrant'' (1609-10), Stara Pinakoteka, Monachium Kunsthistorisches Museum, Wiedeń Kunsthistorisches Museum, Wiedeń Janem Wildensem, Stara Pinakoteka, Monachium Zdjęcie z krzyża'' (1618), Ermitaż, Petersburg ''Zjednoczenie Wody i Ziemi'' (ok. 1618), Ermitaż, Petersburg ''Ostatnia Komunia Św. Franciszka z Asyżu'' (1619), Fitzwilliam Museum, Cambridge Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Antwerpia Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Antwerpia ''Wymiana księżniczek'' (1622-25), Luwr, Paryż Muzeum Pałacu Króla Jana III, Warszawa Kunsthistorisches Museum, Wiedeń ''Helena Fourment z dziećmi'' (ok. 1636), Luwr, Paryż National Gallery, Londyn Kunsthistorisches Museum, Wiedeń Trzy Gracje'' (1637-38), Prado, Madryt Peter Paul Rubens (ur. 28 czerwca 1577 w Siegen, zm. 30 maja 1640 w Antwerpii) – flamandzki malarz, jeden z najwybitniejszych malarzy epoki baroku.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Peter Paul Rubens · Zobacz więcej »

Platon

Platon (Plátōn; ur. 424/423 p.n.e., zm. 348/347 p.n.e.) – filozof grecki, Ateńczyk, twórca tradycji intelektualnej znanej jako platonizm.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Platon · Zobacz więcej »

Platonizm

Platonizm – nurt filozoficzny opierający się na filozofii Platona (427–347 p.n.e.), stanowiący jej interpretację i kontynuację.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Platonizm · Zobacz więcej »

Plotyn

Plotyn (gr. Plotinos; ur. 204/205 prawdopodobnie w Lykopolis w Egipcie, zm. 270 w Kampanii) – filozof starożytny, twórca systemu filozoficznego zwanego neoplatonizmem.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Plotyn · Zobacz więcej »

Plutarch

Przypuszczalne popiersie portretowe Plutarcha z Delf(II-III w. n.e., muzeum w Delfach) Plutarch z Cheronei (gr., Plutarchos ho Chaironeus, ur. ok. 50 n.e., zm. ok. 125 n.e.) – jeden z największych pisarzy starożytnej Grecji, historyk, filozof-moralista oraz orator.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Plutarch · Zobacz więcej »

Poemat filozoficzny

Poemat filozoficzny – gatunek literatury dydaktycznej zbliżony do poematu dydaktycznego, stanowiący wierszowany wykład określonej doktryny filozoficznej, a czasem także światopoglądowej lub naukowej.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Poemat filozoficzny · Zobacz więcej »

Pompeje (stanowisko archeologiczne)

''Widok Pompei'', litografia, Friedrich Federer, 1850 Macellum – wejście do sklepów od strony Forum Bazylika – widok w kierunku Forum Bazylika – widok na ''trybunał'' Świątynia Apollina – na pierwszym planie ołtarz, za nim biała kolumna z zegarem Posążek Apolla (pierwotnie trzymającego łuk) ze świątyni bóstwa Miejska fontanna zasilana z akweduktu Teatr Wielki w Pompejach Scena teatru i tzw. Portyk Gladiatorów Termy Rynkowe, posążki atlasów w tepidarium Żarna zachowane w ruinach piekarni Nimfeum Figurka tańczącego fauna Domu Fauna Dom Dramaturga – posadzka z napisem cave canem w wejściu Pompeje, dawniej Pompeja – miasto w regionie dzisiejszej Kampanii we Włoszech zniszczone w czasach cesarstwa rzymskiego przez erupcję Wezuwiusza w 79 roku.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Pompeje (stanowisko archeologiczne) · Zobacz więcej »

Porfiriusz (filozof)

Wyimaginowana debata pomiędzy Porfiriuszem a Awerroesem. Obraz Monfredo de Monte Imperiali, XIV wiek. Porfiriusz (Porphyrios; ur. około roku 234, zm. 304 lub 305) – antyczny filozof neoplatoński, matematyk i astrolog.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Porfiriusz (filozof) · Zobacz więcej »

Posejdonios z Rodos

Posejdonios z Apamei (lub z Rodos, gr., ur. ok. 135 p.n.e. w Apamei, zm. ok. 51 p.n.e.) – starogrecki uczony: filozof mediostoicki, astronom, geodeta, geograf, historyk i badacz kultury, nauczyciel Cycerona.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Posejdonios z Rodos · Zobacz więcej »

Prawo natury

Prawo natury, prawo naturalne (łac. ius naturale) – postulowany, odmienny od prawa pozytywnego porządek prawny.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Prawo natury · Zobacz więcej »

Religia starożytnego Rzymu

Religia starożytnego Rzymu – zbiór wierzeń i rytuałów praktykowanych w starożytnym Rzymie w formie kultu, a w wyniku późniejszych podbojów rozprzestrzenionych na cały obszar rzymskiego imperium.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Religia starożytnego Rzymu · Zobacz więcej »

Republika rzymska

Republika rzymska – okres w historii starożytnego Rzymu w którym był on republiką, trwający od upadku królestwa w 509*Daty opatrzone asteriskiem podane sąwedług tzw.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Republika rzymska · Zobacz więcej »

Republikanizm

Ambrogia Lorenzettiego. Republikanizm (od łac. res publica – rzecz publiczna) – nurt filozofii politycznej, zgodnie z którym ideałem życia politycznego jest republika, rozumiana jako wspólnota polityczna, której członkowie (obywatele) biorąudział w życiu publicznym.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Republikanizm · Zobacz więcej »

Retoryka

Justynian. Napis głosi: ''Retoryka (...) jest najcudowniejsząze wszystkich umiejętności''. Retoryka – sztuka budowania artystycznej, perswazyjnej wypowiedzi ustnej lub pisemnej, nauka o niej, refleksja teoretyczna, jak również wiedza o komunikacji słownej, obrazowej i zachowawczej pomiędzy autorem wypowiedzi a jej odbiorcami.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Retoryka · Zobacz więcej »

Rozmyślania (Marek Aureliusz)

Marek Aureliusz Rozmyślania (oryg., Ta eis heauton, dosł. Te do siebie samego) – zbiór zapisków o tematyce filozoficznej, etycznej i osobistej, autorstwa cesarza rzymskiego Marka Aureliusza.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Rozmyślania (Marek Aureliusz) · Zobacz więcej »

Rzymianie

* Rzymianie – mieszkańcy miasta Rzym.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Rzymianie · Zobacz więcej »

Samobójstwo

Samobójstwo – celowe odebranie sobie życia.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Samobójstwo · Zobacz więcej »

Sceptycyzm

Sceptycyzm (gr. sképtomai – „obserwuję”) – pojęcie wieloznaczne, określające postawę w nauce, pogląd filozoficzny oraz potocznie – postawę „sceptyka”, człowieka wątpiącego, krytycznego, niedowierzającego.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Sceptycyzm · Zobacz więcej »

Scypion Afrykański Młodszy

Publiusz Korneliusz Scypion Emilian Afrykański Młodszy, Publius Cornelius Scipio Aemilianus Africanus Minor (ur. 185 p.n.e., zm. 129 p.n.e.) – rzymski wódz z okresu III wojny punickiej.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Scypion Afrykański Młodszy · Zobacz więcej »

Sen Scypiona

Makrobiusza w rękopisie z XII wieku. Kopenhaga, Det Kongelige Bibliotek, ms. NKS 218 4°, fol. 38v. Sen Scypiona – opowiadanie autorstwa Marka Tulliusza Cycerona o eschatologicznej wizji sennej Scypiona Afrykańskiego Młodszego.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Sen Scypiona · Zobacz więcej »

Seneka Młodszy

Śmierć Seneki (mal. Joseph-Noël Sylvestre, 1875) Lucius Annaeus Seneca (Minor) (ur. ok. 4 p.n.e. w Kordobie, zm. 65 r. n.e.), Lucjusz Anneusz Seneka (Młodszy) – retor, pisarz, poeta, filozof rzymski, zwany Filozofem, syn Seneki Starszego (Seneca Maior) zwanego Retorem (Seneca Rhetor).

Nowy!!: Filozofia rzymska i Seneka Młodszy · Zobacz więcej »

Spirytualizm

* spirytualizm – kierunek filozoficzny.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Spirytualizm · Zobacz więcej »

Stare Muzeum

Stare Muzeum (do roku 1845 Königliches Museum – Muzeum Królewskie) – muzeum, znajdujące się w Berlinie, na Wyspie Muzeów.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Stare Muzeum · Zobacz więcej »

Starożytny Rzym

cesarstwo nicejskie, Despotat Epiru i Despotat Morei Starożytny Rzym – cywilizacja rozwijająca się w basenie Morza Śródziemnego i części Europy.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Starożytny Rzym · Zobacz więcej »

Stoicyzm

Stoicyzm – szkoła filozoficzna, która powstała jednocześnie z epikureizmem w końcu IV wieku p.n.e. i przetrwała aż do zamknięcia wszystkich szkół filozoficznych przez cesarza Justyniana w 529 roku.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Stoicyzm · Zobacz więcej »

Teodoryk Wielki

franciszkanów w Innsbrucku Teodoryk, zwany Wielkim („Król ludów”; ur. 451/455, zm. 30 sierpnia 526) – król Ostrogotów z dynastii Amalów.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Teodoryk Wielki · Zobacz więcej »

Tertulian

Tertullian Quintus Septimius Florens Tertullianus (ur. pomiędzy 150 a 160 w Kartaginie, zm. 240 tamże)Stefan Swieżawski - „Dzieje Europejskiej Filozofii Klasycznej” s. 331 – łaciński teolog z Afryki Północnej, nawrócony na chrześcijaństwo w 190 roku lub około 195 roku (zobacz też Adolf Harnack, Bonwetsch i in.), stał się jego najgorliwszym w owym czasie apologetą.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Tertulian · Zobacz więcej »

Wergiliusz

Wergiliusz, właśc.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Wergiliusz · Zobacz więcej »

Wespazjan

Wespazjan (ur. 17 listopada 9, zm. 23 czerwca 79) – cesarz rzymski w latach 69–79.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Wespazjan · Zobacz więcej »

Wieki ciemne (średniowiecze)

Mapa świata (półkula wschodnia) w roku 600 n.e. Francesco Petrarca, który wprowadził pojęcie europejskich „wieków ciemnych”. Wieki ciemne – określenie subiektywne, używane odnośnie do okresu historycznego trwającego od końca V wieku (upadek cesarstwa rzymskiego) do połowy X wieku, nazwanego tak przez niektórych historyków ze względu na niewielki zasób źródeł pisanych z tych czasów oraz przeświadczenie o znacznym upadku kultury, czemu przeczy np.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Wieki ciemne (średniowiecze) · Zobacz więcej »

Wola

* wola – pojęcie psychologiczne.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Wola · Zobacz więcej »

Wolna wola

Wolna wola – zdolność podmiotów do dokonywania wyborów bez ograniczeń ze strony różnych czynników.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Wolna wola · Zobacz więcej »

Wyzwoleniec

Wyzwoleniec (gr. ελευθεριος eleuterios, łac. lībertŭs, lībertīnŭs) – człowiek, który został podniesiony ze stanu niewolnictwa i otrzymał wolność, a wraz z niąpełne lub częściowe prawa obywatelskie.

Nowy!!: Filozofia rzymska i Wyzwoleniec · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Filozofia starożytnego Rzymu.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »