Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Gramatyka języka polskiego

Indeks Gramatyka języka polskiego

Onufry Kopczyński – ''Układ grammatyki dla szkół narodowych'' (1785) Wydana w 1783 roku przez Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych ''Grammatyka dla szkół narodowych'' Język polski reprezentuje typ fleksyjny.

48 kontakty: Aspekt (językoznawstwo), Czas przeszły, Czas przyszły prosty, Czas przyszły złożony, Czas teraźniejszy, Czas zaprzeszły, Czasownik, Część mowy, Deklinacja (językoznawstwo), Fonem, Głoska, Historia języka polskiego, Imiesłów, Imiesłów przymiotnikowy bierny, Imiesłów przymiotnikowy czynny, Imiesłów przysłówkowy uprzedni, Imiesłów przysłówkowy współczesny, Jan Niecisław Baudouin de Courtenay, Język polski, Język prasłowiański, Język rosyjski, Języki fleksyjne, Koniugacja (językoznawstwo), Kontaminacja (językoznawstwo), Liczba podwójna, Liczebnik, Palatalizacja, Pan Tadeusz, Partykuła, Przyimek, Przymiotnik, Przysłówek, Rodzaj gramatyczny, Rzeczownik, Rzeczownik odczasownikowy, Spójnik (część mowy), Stanisław Urbańczyk, Strona (językoznawstwo), Tryb (językoznawstwo), Tryb łączący, Tryb oznajmujący, Tryb przypuszczający, Tryb rozkazujący, Wydawnictwo Naukowe PWN, Wykrzyknik (część mowy), Zaimek, Zenon Klemensiewicz, Zygmunt Saloni.

Aspekt (językoznawstwo)

Aspekt (postać, forma) – kategoria gramatyczna wyrażająca sposób przedstawienia czynności lub stanu.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Aspekt (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Czas przeszły

Czas przeszły – kategoria gramatyczna (czas gramatyczny) czasownika, która najczęściej wskazuje i nazywa wcześniejszączynność lub wcześniejszy stan niż moment mówienia lub pisania o nich, np.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Czas przeszły · Zobacz więcej »

Czas przyszły prosty

Czas przyszły prosty – jeden z dwóch (obok czasu przyszłego złożonego) rodzajów gramatycznego czasu przyszłego, jeśli za kryterium podziału przyjąć liczbę wyrazów tworzących formę czasu.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Czas przyszły prosty · Zobacz więcej »

Czas przyszły złożony

Czas przyszły złożony – jeden z dwóch (obok czasu przyszłego prostego) rodzajów gramatycznego czasu przyszłego, jeśli za kryterium podziału przyjąć liczbę wyrazów tworzących formę czasu.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Czas przyszły złożony · Zobacz więcej »

Czas teraźniejszy

Czas teraźniejszy – kategoria gramatyczna (czas gramatyczny) czasownika, która najczęściej wskazuje na równoczesność trwania czynności i mówienia lub pisania o niej, np.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Czas teraźniejszy · Zobacz więcej »

Czas zaprzeszły

Czas zaprzeszły, Plusquamperfectum – czas stosowany dla podkreślenia uprzedniości czasowej danego zdarzenia, a w szczególności dla wskazania, że jakaś czynność wydarzyła się i zakończyła przed innączynnością, która również miała miejsce w przeszłości.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Czas zaprzeszły · Zobacz więcej »

Czasownik

Czasownik – część mowy służąca do przedstawiania dziejących się czynności oraz zachodzących stanów.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Czasownik · Zobacz więcej »

Część mowy

Część mowy – specyficzna dla danego języka, wyróżniona głównie na podstawie kryteriów składniowych i fleksyjnych klasa wyrazów (zobacz też klasyfikacja części mowy).

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Część mowy · Zobacz więcej »

Deklinacja (językoznawstwo)

Deklinacja (od „odmieniać”) – odmiana wyrazu (imienia) przez przypadki i liczby.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Deklinacja (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Fonem

Fonem – podstawowa jednostka struktury fonologicznej mowy.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Fonem · Zobacz więcej »

Głoska

Głoska – najmniejszy element dźwiękowej formy wypowiedzi charakteryzujący się stałym zespołem fonetycznych cech artykulacyjnych i akustycznych.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Głoska · Zobacz więcej »

Historia języka polskiego

Stanisława Zaborowskiego, wydanie z 1518 roku Testament Piotra Wydżgi – polski tekst z lat 1470–1480. Trinity College Kaspra Elyana Historia języka polskiego – język polski powstał z zachodniego wariantu języka prasłowiańskiego i wywodzi się z języka praindoeuropejskiego.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Historia języka polskiego · Zobacz więcej »

Imiesłów

Imiesłów (łac. participium) – nieosobowa forma czasownika mająca cechy składniowe i fleksyjne przymiotnika.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Imiesłów · Zobacz więcej »

Imiesłów przymiotnikowy bierny

Imiesłów przymiotnikowy przeszły bierny – część mowy, imiesłów odnoszący się do przedmiotu czynności.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Imiesłów przymiotnikowy bierny · Zobacz więcej »

Imiesłów przymiotnikowy czynny

Imiesłów przymiotnikowy czynny – nieosobowa forma czasowników niedokonanych mówiących o sprawcy czynności.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Imiesłów przymiotnikowy czynny · Zobacz więcej »

Imiesłów przysłówkowy uprzedni

Imiesłów przysłówkowy uprzedni – bezosobowa forma czasownika, stosowana w celu wyrażenia uprzedniości jakiejś czynności w stosunku do innej.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Imiesłów przysłówkowy uprzedni · Zobacz więcej »

Imiesłów przysłówkowy współczesny

Imiesłów przysłówkowy współczesny – bezosobowa forma czasownika wyrażająca czynność trwającąrównocześnie z innączynnością.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Imiesłów przysłówkowy współczesny · Zobacz więcej »

Jan Niecisław Baudouin de Courtenay

lewo Jan Niecisław Ignacy Baudouin de Courtenay (ur. 13 marca 1845 w Radzyminie, zm. 3 listopada 1929 w Warszawie) – polski językoznawca, uznawany za jednego z najwybitniejszych w historii dyscypliny.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Jan Niecisław Baudouin de Courtenay · Zobacz więcej »

Język polski

Język polski, polszczyzna – język z grupy zachodniosłowiańskiej (do której należąrównież czeski, kaszubski, słowacki i języki łużyckie), stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Język polski · Zobacz więcej »

Język prasłowiański

Język prasłowiański – hipotetyczny, rekonstruowany wspólny prajęzyk dawnych Słowian, z którego później wykształciły się wszystkie języki słowiańskie.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Język prasłowiański · Zobacz więcej »

Język rosyjski

Język rosyjski (ros., russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język z grupy wschodniosłowiańskiej, będący urzędowym w Rosji, Kirgistanie, Kazachstanie i na Białorusi, a także jednym z pięciu języków oficjalnych i jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Język rosyjski · Zobacz więcej »

Języki fleksyjne

Języki fleksyjne – języki syntetyczne cechujące się rozbudowanąstrukturąmorfologiczną, w której jednostki językowe służąjako środki wyrażające relacje syntaktyczne.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Języki fleksyjne · Zobacz więcej »

Koniugacja (językoznawstwo)

Koniugacja (z łac.) – odmiana czasownika przez osoby, czasy, tryby, strony, liczby, aspekty i inne kategorie gramatyczne.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Koniugacja (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Kontaminacja (językoznawstwo)

Kontaminacja (– „zetknięcie” albo „splamienie”) – zjawisko słowotwórcze oznaczające połączenie (zmieszanie) dwóch (lub więcej) słów albo wyrażeń, zwykle zbliżonych semantycznie lub leksykalnie.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Kontaminacja (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Liczba podwójna

Liczba podwójna (liczba mnoga podwójna, dualis) – występująca w niektórych językach (w tym w dawnej polszczyźnie i czeszczyźnie) kategoria gramatyczna, służąca wyrażaniu podwójności, parzystości.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Liczba podwójna · Zobacz więcej »

Liczebnik

Liczebnik – część mowy określająca cechy ilościowe desygnatu: liczbę, ilość, liczebność, wielokrotność lub kolejność.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Liczebnik · Zobacz więcej »

Palatalizacja

Palatalizacja (zmiękczenie) – zjawisko wymowy danej głoski z dodatkowąartykulacjąśrodkowopodniebienną(obok głównego zbliżenia narządów mowy pojawia się zbliżenie środkowej części języka do podniebienia), np.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Palatalizacja · Zobacz więcej »

Pan Tadeusz

Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie – poemat epicki Adama Mickiewicza wydany w dwóch tomach w 1834 w Paryżu przez Aleksandra Jełowickiego.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Pan Tadeusz · Zobacz więcej »

Partykuła

Partykuła – niesamodzielny (pozbawiony samodzielnego znaczenia) wyraz lub morfem (tzw. wyrazek), nadający wypowiedzeniom zabarwienie znaczeniowe lub uczuciowe.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Partykuła · Zobacz więcej »

Przyimek

Przyimek – nieodmienna i niesamodzielna część mowy, która łączy się z innymi wyrazami i nadaje im inny sens.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Przyimek · Zobacz więcej »

Przymiotnik

Przymiotnik – część mowy określająca cechy istot żywych, rzeczy, zjawisk, pojęć i stanów.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Przymiotnik · Zobacz więcej »

Przysłówek

Przysłówek – nieodmienna część mowy, która głównie służy jako modyfikator czasownika i przymiotnika.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Przysłówek · Zobacz więcej »

Rodzaj gramatyczny

Rodzaj gramatyczny – kategoria gramatyczna, która wyznacza podział rzeczowników na kilka grup.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Rodzaj gramatyczny · Zobacz więcej »

Rzeczownik

Rzeczownik – samodzielna składniowo i semantycznie odmienna część mowy nazywająca rzeczy, obiekty, miejsca, osoby, czynności, organizmy, zjawiska i pojęcia abstrakcyjne.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Rzeczownik · Zobacz więcej »

Rzeczownik odczasownikowy

Rzeczownik odczasownikowy, rzeczownik odsłowny, gerundium, odsłownik – rzeczownik utworzony od czasownika, zwykle będący nazwączynności lub stanu.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Rzeczownik odczasownikowy · Zobacz więcej »

Spójnik (część mowy)

Spójnik – wyraz łączący dwa zdania, równoważniki zdań lub wyrażenia w jedno zdanie złożone.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Spójnik (część mowy) · Zobacz więcej »

Stanisław Urbańczyk

Stanisław Urbańczyk (ur. 27 lipca 1909 w Kwaczale, zm. 23 października 2001 w Krakowie) – polski językoznawca, profesor nauk humanistycznych (1946), profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, od 1956 profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności (1989); redaktor Encyklopedii wiedzy o języku polskim (1978).

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Stanisław Urbańczyk · Zobacz więcej »

Strona (językoznawstwo)

Strona (diateza) – kategoria gramatyczna, która sygnalizuje różnice w hierarchizacji argumentów predykatu wyrażane za pomocąśrodków formalnych, tj.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Strona (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Tryb (językoznawstwo)

Tryb – kategoria gramatyczna czasownika wyrażająca stosunek mówiącego do treści wypowiedzenia.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Tryb (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Tryb łączący

Tryb łączący (łac. coniunctivus, subiunctivus) – tryb gramatyczny, występujący w wielu językach indoeuropejskich, służący do wyrażania życzeń, poleceń, emocji, możliwości, osądów, potrzeb oraz stwierdzeń przeciwnych aktualnym faktom.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Tryb łączący · Zobacz więcej »

Tryb oznajmujący

Tryb oznajmujący, tryb orzekający (łac. indicativus) – podstawowy tryb gramatyczny w większości języków świata.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Tryb oznajmujący · Zobacz więcej »

Tryb przypuszczający

Tryb przypuszczający (łac. conditionalis) – jeden z podstawowych trybów w mowie, występujący w większości języków.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Tryb przypuszczający · Zobacz więcej »

Tryb rozkazujący

Tryb rozkazujący (łac. imperativus) – jeden z podstawowych trybów w mowie.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Tryb rozkazujący · Zobacz więcej »

Wydawnictwo Naukowe PWN

Wydawnictwo Naukowe PWN (WN PWN), w latach 1951–1991 Państwowe Wydawnictwo Naukowe (PWN) – polskie wydawnictwo naukowe założone w 1951 w Warszawie jako Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Wydawnictwo Naukowe PWN · Zobacz więcej »

Wykrzyknik (część mowy)

Wykrzyknik – nieodmienna część mowy wyrażająca m.in.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Wykrzyknik (część mowy) · Zobacz więcej »

Zaimek

Zaimek – część mowy zastępująca rzeczownik (np. ja), przymiotnik (np. mój), przysłówek (np. tam) lub liczebnik (np. tyle) i pełniąca ich funkcje w zdaniu.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Zaimek · Zobacz więcej »

Zenon Klemensiewicz

Zenon Ludwik Klemensiewicz (ur. 2 września lub 2 listopada 1891 w Tarnowie, zm. 2 kwietnia 1969 w Zawoi-Podpolicach) – polski językoznawca, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Zenon Klemensiewicz · Zobacz więcej »

Zygmunt Saloni

Zygmunt Adam Saloni (ur. 17 października 1938 w Warszawie) – polski językoznawca polonistyczny, profesor nauk humanistycznych.

Nowy!!: Gramatyka języka polskiego i Zygmunt Saloni · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Fleksja języka polskiego.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »