Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Pobieranie
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Elam

Indeks Elam

Elam – starożytne państwo o strukturze federacyjnej, powstałe około 2400 roku p.n.e. na terenach obecnego południowo-zachodniego Iranu (prowincja Chuzestan na granicy z Irakiem) oraz górskiej prowincji Lurestan, sięgającej aż do Buszehr nad ZatokąPerską.

57 kontakty: Aleksander Macedoński, Anszan, Asyria, Aszurbanipal, Attar-kitah, Babilonia, Bitwa nad rzeką Ulai (653 p.n.e.), Buszehr, Chuzestan, Der, Dynastia kasycka, Ensi, Eparti II, Esznunna, Federacja, Hallutusz-Inszuszinak, Hammurabi, Humban-haltasz III, Hurbatila, Huttelusz-Inszuszinak, Idaddu I, Ige-halki, II tysiąclecie p.n.e., Irak, Iran, Joachim Śliwa, Karche, Kiden-Hutran, Kodeks Hammurabiego, Królestwo Partów, Kurigalzu I, Kurigalzu II, Kutir-Nahhunte III, Lista królów elamickich, Lorestan, Mezopotamia, Monarchia, Nabuchodonozor I, Nippur, Palestyna, Pismo klinowe, Samaria (starożytne miasto), Sargon Wielki, Sasanidzi, Seleucydzi, Starożytność, Sumer, Suza, Suzjana, Szilhak-Inszuszinak, ..., Szutruk-Nahhunte I, Tepti-Humban-Inszuszinak, Tukulti-Ninurta I, Tygrys (rzeka), Untasz-Napirisza, Zatoka Perska, Zdobycie Suzy przez Asyryjczyków. Rozwiń indeks (7 jeszcze) »

Aleksander Macedoński

Aleksander III Macedoński (Aleksandros ho Tritos ho Makedon) zwany też Aleksandrem Wielkim (Aleksandros ho Megas) i niezwyciężonym (άνίκητος) (ur. 19–20 lipca 356 p.n.e. w Pelli, zm. 10 czerwca 323 p.n.e. w Babilonie) – król Macedonii z dynastii Argeadów w latach 336–323 p.n.e. Jest powszechnie uznawany za wybitnego stratega i jednego z największych zdobywców w historii ludzkości.

Nowy!!: Elam i Aleksander Macedoński · Zobacz więcej »

Anszan

Lokalizacja Anszanu Anszan – kraina i miasto (zidentyfikowane w 1972 r. jako Tell-i Maljan niedaleko Szirazu) w starożytnym Iranie, przez tysiąclecia część Elamu - tzw.

Nowy!!: Elam i Anszan · Zobacz więcej »

Asyria

Asyria (akad. māt Aššurki) – starożytne państwo semickie w północnej Mezopotamii istniejące od drugiej połowy III tysiąclecia p.n.e. do pierwszej połowy I tysiąclecia p.n.e.

Nowy!!: Elam i Asyria · Zobacz więcej »

Aszurbanipal

Mapa imperium asyryjskiego za czasów Aszurbanipala (na brązowo) British Museum. Niniwy; zbiory British Museum steli Aszurbanipala; zbiory British Museum Aszurbanipal, Asurbanipal, właśc.

Nowy!!: Elam i Aszurbanipal · Zobacz więcej »

Attar-kitah

Attar-kitah (ok. 1310–1300 p.n.e.) - król elamicki, brat i następca Pahir-iszszana.

Nowy!!: Elam i Attar-kitah · Zobacz więcej »

Babilonia

Babilonia (akad. 𒆳𒆍𒀭𒊏𒆠, māt Akkadī) – starożytne państwo semickie w Mezopotamii, na terenie obecnego Iraku.

Nowy!!: Elam i Babilonia · Zobacz więcej »

Bitwa nad rzeką Ulai (653 p.n.e.)

Bitwa nad rzekąUlai, też bitwa pod Til-Tubą– starcie zbrojne pomiędzy wojskami asyryjskiego króla Aszurbanipala (669-627? p.n.e.) i wojskami elamickiego króla Tepti-Humban-Inszuszinaka (664-653 p.n.e.), do którego doszło w 653 r. p.n.e. nad rzekąUlai w pobliżu Suzy w ElamieM.

Nowy!!: Elam i Bitwa nad rzeką Ulai (653 p.n.e.) · Zobacz więcej »

Buszehr

Buszehr (perski: بوشهر, dawniej również Abu Szahr ابو شهر) – miasto w południowo-zachodnim Iranie, nad ZatokąPerską.

Nowy!!: Elam i Buszehr · Zobacz więcej »

Chuzestan

Chuzestan – ostan w południowo-zachodnim Iranie nad ZatokąPerską.

Nowy!!: Elam i Chuzestan · Zobacz więcej »

Der

Der (sum. uruBAD3.ANki; akad. Dēru) – w II i I tys.

Nowy!!: Elam i Der · Zobacz więcej »

Dynastia kasycka

Dynastia kasycka, znana też jako III dynastia z Babilonu – jedna z królewskich dynastii mezopotamskich, której władcy rządzili Babiloniąw latach ok.

Nowy!!: Elam i Dynastia kasycka · Zobacz więcej »

Ensi

Ensi (sum. ensi2 zapisywane PA.TE.SI) – tytuł sumeryjski oznaczający księcia lub namiestnika prowincji.

Nowy!!: Elam i Ensi · Zobacz więcej »

Eparti II

Eparti II, Ebarti II (ok. 1850–1830 p.n.e.) – król elamicki, założyciel nowej dynastii „królów Anszan i Suzy”.

Nowy!!: Elam i Eparti II · Zobacz więcej »

Esznunna

Mapa Babilonii w czasach Hammurabiego (1 poł. XVIII w. p.n.e.) z zaznaczonym położeniem miasta Esznunna Jedna z figurek wotywnych znalezionych w Esznunnie Esznunna – starożytne miasto-państwo w Mezopotamii; obecnie stanowisko archeologiczne Tall Asmar w Iraku, niedaleko Bagdadu, nad rzekąDijalą.

Nowy!!: Elam i Esznunna · Zobacz więcej »

Federacja

stany Federacja (– „przymierze”, „związek”), in.

Nowy!!: Elam i Federacja · Zobacz więcej »

Hallutusz-Inszuszinak

Hallutusz-Inszuszinak (1205–1185 p.n.e.) – król Elamu, pierwszy władca z dynastii Szutrukidów, ojciec Szutruk-Nahhunte I. O władcy tym wiadomo jest bardzo niewiele, gdyż jak dotychczas nie odkryto żadnych źródeł dotyczących jego panowania.

Nowy!!: Elam i Hallutusz-Inszuszinak · Zobacz więcej »

Hammurabi

Babilonii w czasach Hammurabiego z zaznaczonym Babilonem Gliniany stożek z inskrypcjąHammurabiego upamiętniającąwzniesienie murów miasta Sippar; terakota, zbiory Luwru (AO 3277) Pomnik Hammurabiego w Iraku Hammurabi, Hammurapi (Ḫammu-rāpi) – szósty, najsłynniejszy król z I dynastii z Babilonu, syn i następca Sin-muballita, panował przez 43 lata (1792–1750 p.n.e. – chronologia średnia), twórca potęgi państwa starobabilońskiego, autor Kodeksu Praw.

Nowy!!: Elam i Hammurabi · Zobacz więcej »

Humban-haltasz III

Khumban-haltasz III, Humbanhaltasz III – król Elamu w latach 648–644? p.n.e. W walce o tron elamicki pokonał Indabigasza, stronnika króla asyryjskiego Aszurbanipala, który wprowadził go na tron.Pociągnęło to za sobąkolejnął wojnę z Asyrią, która zakończyła się podbiciem kraju i zburzeniem Suzy.

Nowy!!: Elam i Humban-haltasz III · Zobacz więcej »

Hurbatila

Hurbatila (ok. 1330 p.n.e.) – władca elamicki, znany jak dotychczas jedynie ze źródeł babilońskich.

Nowy!!: Elam i Hurbatila · Zobacz więcej »

Huttelusz-Inszuszinak

Huttelusz-Inszuszinak, Huteludusz-Inszuszinak (1120–1110 p.n.e.) – król Elamu, z dynastii Szutrukidów (okres średnioelamicki), najstarszy syn Szilhak-Inszuszinaka.

Nowy!!: Elam i Huttelusz-Inszuszinak · Zobacz więcej »

Idaddu I

Idaddu I, Idaddu-Inszuszinak, Indattu (ok. 1970–1945 p.n.e.) – król elamicki z dynastii z Simaszki, siostrzeniec Hutran-temti i najprawdopodobniej wnuk Kindattu.

Nowy!!: Elam i Idaddu I · Zobacz więcej »

Ige-halki

Ige-halki (ok. 1320 p.n.e.) – słabo znany król elamicki, który po klęsce Hurbatili w wojnie z Kurigalzu II przejął władzę stając się założycielem nowej dynastii.

Nowy!!: Elam i Ige-halki · Zobacz więcej »

II tysiąclecie p.n.e.

III tysiąclecie p.n.e. II tysiąclecie p.n.e. I tysiąclecie p.n.e.XX wiek p.n.e. XIX wiek p.n.e. XVIII wiek p.n.e. XVII wiek p.n.e. XVI wiek p.n.e. XV wiek p.n.e. XIV wiek p.n.e. XIII wiek p.n.e. XII wiek p.n.e. XI wiek p.n.e. II tysiąclecie p.n.e. zaznacza przejście ze średniej do późnej epoki brązu.

Nowy!!: Elam i II tysiąclecie p.n.e. · Zobacz więcej »

Irak

Region Iraku Zdjęcie satelitarne Iraku Irak, Republika Iraku (arab. العراق, trl. Al-'Irāq, trb. Al-Irak; جمهورية العراق, trb. Dżumhurijjat al-Irak, kurd. كۆماری عێراق, trl. Komarî 'Êraq, trb. Komari Erak; asyr. ܩܘܛܢܝܘܬܐ ܕܥܝܪܐܩ) – państwo arabskie na Bliskim Wschodzie, leżące nad ZatokąPerską.

Nowy!!: Elam i Irak · Zobacz więcej »

Iran

Iran (trl. Irān, pełna nazwa Islamska Republika Iranu, Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān), w Europie dawniej znany jako Persja – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące między Morzem Kaspijskim na północy a ZatokąPerskąi ZatokąOmańskąna południu.

Nowy!!: Elam i Iran · Zobacz więcej »

Joachim Śliwa

Joachim Śliwa (ur. 1940) – polski archeolog, prof.

Nowy!!: Elam i Joachim Śliwa · Zobacz więcej »

Karche

Karche (pers. کرخه, arab. الكرخة) – rzeka w zachodnim Iranie i południowo-wschodnim Iraku.

Nowy!!: Elam i Karche · Zobacz więcej »

Kiden-Hutran

Kiden-Hutran (ok. 1215 p.n.e.) – król Elamu, następca i brat Unpahasz-Napiriszy, ostatni przedstawiciel dynastii założonej przez Ige-halki.

Nowy!!: Elam i Kiden-Hutran · Zobacz więcej »

Kodeks Hammurabiego

Stela z prawami Hammurabiego; zbiory Luwru, Paryż Szamasz wręczający Hammurabiemu insygnia władzy królewskiej Stela z Kodeksem Hammurabiego – inskrypcja Tabliczka z prologiem ze steli Hammurabiego; zbiory Luwru, Paryż Kodeks Hammurabiego – babiloński zbiór praw zredagowany i spisany w XVIII w. p.n.e. za panowania króla Hammurabiego, szóstego przedstawiciela I dynastii z Babilonu.

Nowy!!: Elam i Kodeks Hammurabiego · Zobacz więcej »

Królestwo Partów

Królestwo Partów – państwo na terenie starożytnego Iranu, rządzone przez dynastię Arsacydów, istniejące od 247/238 p.n.e. do 226 n.e.

Nowy!!: Elam i Królestwo Partów · Zobacz więcej »

Kurigalzu I

Kurigalzu I – król Babilonii z dynastii kasyckiej, syn Kadaszman-Harbe I, panujący na przełomie XV/XIV w. p.n.e. Babilonia za panowania Kasytów. Utrzymywał przyjazne kontakty dyplomatyczne z faraonem Amenhotepem III, o czym świadczy korespondencja amarneńska jednego z jego następców, króla Burna-Buriasza II.

Nowy!!: Elam i Kurigalzu I · Zobacz więcej »

Kurigalzu II

Babilonia za panowania Kasytów. Kurigalzu II – król Babilonii z dynastii kasyckiej, syn Burna-Buriasza II i ojciec Nazi-Maruttasza; panował w latach 1332–1308 p.n.e. Według Kroniki synchronistycznej zasiadł on na tronie babilońskim dzięki pomocy króla asyryjskiego Aszur-uballita I, który usunął jego poprzednika, uzurpatora o imieniu Nazi-Bugasz: Wydaje się, iż niedługo po śmierci Aszur-uballita I i objęciu władzy przez jego syna Enlil-narari doszło do wybuchu konfliktu pomiędzy Babiloniąa Asyrią.

Nowy!!: Elam i Kurigalzu II · Zobacz więcej »

Kutir-Nahhunte III

Kutir-Nahhunte III (1155–1150 p.n.e.) – król Elamu, syn i następca Szutruk-Nahhunte I. U boku swego ojca wziął udział w podboju Babilonii, a po zdobyciu Babilonu w 1158 r. p.n.e. objął jako regent tron babiloński, pomimo iż de facto władcąBabilonii wciąż pozostawał przebywający na wygnaniu kasycki król Enlil-nadin-ahhe.

Nowy!!: Elam i Kutir-Nahhunte III · Zobacz więcej »

Lista królów elamickich

Bez opisu.

Nowy!!: Elam i Lista królów elamickich · Zobacz więcej »

Lorestan

Lorestan, Lurestan, Lorestān - ostan w zachodnim Iranie.

Nowy!!: Elam i Lorestan · Zobacz więcej »

Mezopotamia

Mezopotamia widoczna z satelity w 2020 roku Mezopotamia,, w znaczeniu dosłownym międzyrzecze (nazwa przejęta z Miyanrudan i Bet-Nahrain) – starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu Tygrysu i Eufratu.

Nowy!!: Elam i Mezopotamia · Zobacz więcej »

Monarchia

monarchy (tu:chrześcijańska korona Królestwa Włoch) Monarchia (ze, monarchía „jedynowładztwo”, od μόναρχος „jedyny władca”, od μόνος monos „jeden” i ἀρχός archós „początek”) – ustrój polityczny lub forma rządów, gdzie głowąpaństwa jest jedna osoba, nazywana monarchą, nie wybierana w sposób republikański.

Nowy!!: Elam i Monarchia · Zobacz więcej »

Nabuchodonozor I

Nabuchodonozor I, właśc.

Nowy!!: Elam i Nabuchodonozor I · Zobacz więcej »

Nippur

Nippur (sum. nibru(EN.LÍL)ki; akad. Nippur, Nippuru) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, pradawna stolica religijna Sumeru i główne miejsce kultu boga Enlila (w świątyni E-kur); obecnie stanowisko archeologiczne Niffar położone w prowincji Al-Kadisijja w Iraku, nieco na północ od miasta Afak i ok.

Nowy!!: Elam i Nippur · Zobacz więcej »

Palestyna

Palestyńska moneta z okresu rządów brytyjskich Flaga brytyjskiego mandatu Palestyna Flaga współczesnego państwa Palestyna Jerozolimie Banknot palestyńskiego funta Palestyna – region geograficzny w zachodniej Azji.

Nowy!!: Elam i Palestyna · Zobacz więcej »

Pismo klinowe

Mapa ważniejszych stanowisk archeologicznych na których znaleziono archiwa z tekstami zapisanymi pismem klinowym Pismo klinowe – jedna z najstarszych na świecie odmian pisma, powstała na Bliskim Wschodzie, stworzona najprawdopodobniej przez Sumerów ok.

Nowy!!: Elam i Pismo klinowe · Zobacz więcej »

Samaria (starożytne miasto)

Samarytanin, w tle ruiny Samariizdjęcie z http://www.jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid.

Nowy!!: Elam i Samaria (starożytne miasto) · Zobacz więcej »

Sargon Wielki

Sargon z Akadu (akad. 𒊬𒊒𒄀 Šar-ru-gi), także Sargon Wielki, w starszych pracach historycznych jako Sargon Starszy – twórca i pierwszy władca Imperium Akadyjskiego, znany z podboju sumeryjskich miast-państw w XXIV i XXIII wieku p.n.e. Był założycielem dynastii akadyjskiej, która rządziła przez około sto lat po jego śmierci, aż do podboju Sumeru przez Gutejów.

Nowy!!: Elam i Sargon Wielki · Zobacz więcej »

Sasanidzi

Sasanidzi – dynastia panująca w Iranie (wówczas, Ērānšahr) w latach 224–651 naszej ery.

Nowy!!: Elam i Sasanidzi · Zobacz więcej »

Seleucydzi

bitwie pod Ipsos (301 p.n.e.) Seleucydzi lub też Seleukidzi – dynastia hellenistyczna założona przez Seleukosa, z ośrodkiem początkowo w Babilonii, a od początku III w. p.n.e. Syrii, panująca w latach 312–63 p.n.e. Seleukos był jednym z dowódców Aleksandra Wielkiego.

Nowy!!: Elam i Seleucydzi · Zobacz więcej »

Starożytność

Egipskie piramidy Ateny na Akropolu Rzymskie koloseum Starożytność – pierwszy okres historii niektórych części świata, wyróżniany zwłaszcza w dziejopisarstwie europejskim.

Nowy!!: Elam i Starożytność · Zobacz więcej »

Sumer

Sumer i jego miasta. W czasach jego istnienia linia brzegowa sięgała miasta Ur. Sumer (Szumer, Sumeria; sum. 𒌦 𒊕 𒈪 𒂵 Ki-en-gir, hebr. שִׁנְעָר Szinear – por. Rdz 10:10) – starożytna kraina leżąca w południowej części Mezopotamii (dzisiaj południowy Irak).

Nowy!!: Elam i Sumer · Zobacz więcej »

Suza

Suza (pers. شوش - Shūsh) – miasto w starożytnym Elamie, jedna z jego stolic; obecnie leży w ostanie Chuzestan w Iranie, na terenie identycznie nazwanego, liczącego około 50 000 mieszkańców, współczesnego miasta, ok.

Nowy!!: Elam i Suza · Zobacz więcej »

Suzjana

Obszar Elamu (kolor czerwony). Suzjana położona jest na zachód od gór Zagros. Suzjana, Chuzistan – kraina historyczna, południowo-zachodni region Persji, położony w bezpośredniej bliskości Mezopotamii między górami Zagros, ZatokąPerską, rzekąTygrys i Szatt al-Arab.

Nowy!!: Elam i Suzjana · Zobacz więcej »

Szilhak-Inszuszinak

Szilhak-Inszuszinak (1150–1120 p.n.e.) – król Elamu.

Nowy!!: Elam i Szilhak-Inszuszinak · Zobacz więcej »

Szutruk-Nahhunte I

Szutruk-Nahhunte I (1185–1155 p.n.e.) – król Elamu, najprawdopodobniej założyciel nowej dynastii, zwanej od jego imienia dynastiąSzutrukidów.

Nowy!!: Elam i Szutruk-Nahhunte I · Zobacz więcej »

Tepti-Humban-Inszuszinak

Tepti-Humban-Inszuszinak (w źródłach asyryjskich: Teumman) – król Elamu w latach 664–653 p.n.e. Po śmierci Urtaka zajął Suzę i objął rządy w państwie, co nie spodobało się części arystokracji elamickiej, która wysłała ambasadorów do Aszurbanipala z prośbąo rozstrzygnięcie sporu, ponieważ nie był on legalnym spadkobiercątronu.

Nowy!!: Elam i Tepti-Humban-Inszuszinak · Zobacz więcej »

Tukulti-Ninurta I

Zasięg terytorialny królestwa średnioasyryjskiego w okresie jego największego rozwoju (koniec XIII – początek XI w. p.n.e.) tzw. ołtarz Tukulti-Ninurty I odnaleziony w Aszur; zbiory Muzeum Pergamońskiego w Berlinie. Głowica maczugi z umieszczonąna niej inskrypcjąwymieniającąimię Tukulti-Ninurty I; zbiory Luwru (AO 2152) Tukulti-Ninurta I (akad. Tukultī-Ninurta, tłum. „W bogu Ninurcie jest moja ufność”) – król Asyrii, syn i następca Salmanasara I, według Asyryjskiej listy królów panować miał przez 37 lat.

Nowy!!: Elam i Tukulti-Ninurta I · Zobacz więcej »

Tygrys (rzeka)

Tygrys (gr. Tígrēs lub Tígris, arab. دجلة, Nahr Dijlah) to obok Eufratu jedna z dwóch największych rzek Mezopotamii.

Nowy!!: Elam i Tygrys (rzeka) · Zobacz więcej »

Untasz-Napirisza

Untasz-Napirisza (1275–1240 p.n.e.) – król Elamu, jego żonąbyła Napirasu, córka króla kasytów Burna-Buriasza II.

Nowy!!: Elam i Untasz-Napirisza · Zobacz więcej »

Zatoka Perska

Zatoka Perska, Zatoka Irańska, (pers. خليج فارس – Chalidż-e Fars, arab. الخليج الفارسي – Al-Chalidż al-Farsi), wcinająca się między Półwysep Arabski a wybrzeże Iranu.

Nowy!!: Elam i Zatoka Perska · Zobacz więcej »

Zdobycie Suzy przez Asyryjczyków

Zdobycie Suzy – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 647 p.n.e. r. w trakcie walk Asyryjczyków z Elamitami.

Nowy!!: Elam i Zdobycie Suzy przez Asyryjczyków · Zobacz więcej »

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »