43 kontakty: Abraham, Alfabet paleohebrajski, Świątynia Jerozolimska, Damaszek, Dekalog, Ezdrasz (postać biblijna), Garizim, Góra Ebal, Idiom, Interpolacja (paleografia), Jahwe, Jan Hirkan I, Język hebrajski, Jerozolima, Kodeks Aleksandryjski, Królestwo Izraela (państwo północne), Krytyka tekstu, Księga Kapłańska, Księga Liczb, Księga Powtórzonego Prawa, Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Kumran, Machabeusze, Mojżesz, Nablus, Nehemiasz (postać biblijna), Peszitta, Potifera, Puncta extraordinaria, Rękopisy z Qumran, Samaria (kraina), Samarytanie, Septuaginta, Stary Testament, Synkretyzm, Targum, Tekst masorecki, Terach, Tora, Transliteracja, Wilhelm Gesenius, Wulgata.
Abraham
''Abraham ofiarowuje Izaaka'', Caravaggio Abraham (’Awrāhām, akad. A-bi-ra-mu, Ibrāhīm, dosł. „kochający ojciec”) – pierwotnie zwany Abramem, pierwszy z hebrajskich patriarchów.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Abraham · Zobacz więcej »
Alfabet paleohebrajski
Diagram ukazujący pochodzenie i pokrewieństwa paleohebrajskiego Alfabet paleohebrajski określany też jako starohebrajski – odmiana alfabetu fenickiego.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Alfabet paleohebrajski · Zobacz więcej »
Świątynia Jerozolimska
Heroda Wielkiego Model Świątyni Jerozolimskiej z czasów Heroda Wielkiego Heroda Wielkiego Świątynia Jerozolimska (Bejt Ha-Mikdasz) – jedyna świątynia judaizmu stojąca niegdyś w Jerozolimie.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Świątynia Jerozolimska · Zobacz więcej »
Damaszek
Nocna panorama Damaszku Meczet Umajjadów w Damaszku Meczet Umajjadów w Damaszku Damaszek (transkr. Dimaszk) – stolica Syrii położona w południowo-zachodniej części kraju, drugie co do wielkości (po Aleppo) miasto Syrii – 2 079 000 mieszkańców (2019), cała aglomeracja – ponad 2,8 mln mieszkańców (2008).
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Damaszek · Zobacz więcej »
Dekalog
Synagogi w Amsterdamie Zygmunta Glogera. USA Dekalog (dekalogos – dziesięć słów), Dziesięć przykazań, w tradycji żydowskiej Dziesięć Oświadczeń (עשרת הדיברות, Aseret ha-Dibrot) – zbiór podstawowych nakazów moralnych obowiązujących pierwotnie wyznawców judaizmu, a następnie przyjęty w zmienionej formie przez chrześcijan.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Dekalog · Zobacz więcej »
Ezdrasz (postać biblijna)
Kodeksie Amiatinus. Ezdrasz (Esdras) – kapłan żydowski, jeden z przywódców Żydów po powrocie z niewoli babilońskiej, znany jako zawodowy przepisywacz tekstu Prawa Mojżeszowego, święty Kościoła katolickiego.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Ezdrasz (postać biblijna) · Zobacz więcej »
Garizim
Gruzowisko na Gerazim; w tle sanktuariumzdjęcie George'a H. Judda z 1913 Gerazim – badania archeologiczne Garizim (język samarytański hebrajski: Ar-garízim; arab.: جبل جرزيمDżabal Dżarizīm, język tyberiadzki hebrajski: הַר גְּרִזִּים Har Gərizzîm; hebr.: הַר גְּרִיזִּים Har Gərizzim) – jedna z dwóch gór wznoszących się na południe od miasta Nablus w Samarii, w centralnej części Izraela.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Garizim · Zobacz więcej »
Góra Ebal
Góra Ebal – góra w środkowej Palestynie, położona naprzeciw góry Gerazim.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Góra Ebal · Zobacz więcej »
Idiom
Idiom, idiomat, idiomatyzm (z „specyfika języka, osobliwości językowe”; od gr. idiōma, dop. idiōmatos „specyficzna cecha; właściwość” od idiousthai „odpowiedni”; ídios „własny; prywatny; swoisty”) – konstrukcja językowa, której znaczenie ma charakter swoisty, tj.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Idiom · Zobacz więcej »
Interpolacja (paleografia)
Interpolacja – w paleografii, wstawienie do istniejącego tekstu fragmentów (słów lub zdań), które oryginalnie się w tym tekście nie znajdowały.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Interpolacja (paleografia) · Zobacz więcej »
Jahwe
Jahwe (JHWH) – Bóg czczony w judaizmie i chrześcijaństwie, uważany za Istotę Najwyższą, pojmowany na sposób monoteistyczny.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Jahwe · Zobacz więcej »
Jan Hirkan I
Moneta Jana Hirkana I tereny podbite Jan Hirkan I (zm. 104 p.n.e.) – etnarcha Judei i arcykapłan od 135 p.n.e. z dynastii Hasmoneuszy.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Jan Hirkan I · Zobacz więcej »
Język hebrajski
Język hebrajski (hebr., trb.) – język z grupy kananejskiej języków semickich północno-zachodnich, należących do afroazjatyckiej rodziny językowej, zapisywany przeważnie alfabetem hebrajskim.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Język hebrajski · Zobacz więcej »
Jerozolima
Jerozolima (trl. Yerushalayim trb. Jeruszalajim; arab. القدس, trl. Al-Quds, trb. Al-Kuds oraz اورشليمtrl. Ūrushalīm, trb. Uruszalim, także بيت المقدس, trl. Bayt al-Maqdis lub Bayt al-Muqaddas, trb. Bajt al-Makdis lub Bajt al-Mukaddas, – zobacz też: nazwy Jerozolimy) – największe miasto Izraela, stolica administracyjna Dystryktu Jerozolimy i stolica państwa Izraela według izraelskiego prawa.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Jerozolima · Zobacz więcej »
Kodeks Aleksandryjski
Kodeks Aleksandryjski (Londyn, British Library, MS Royal 1. D. V-VIII, oznaczany symbolami A albo 02 Gregory-Aland, δ 4 Soden) – manuskrypt greckiej Biblii, tj.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Kodeks Aleksandryjski · Zobacz więcej »
Królestwo Izraela (państwo północne)
Królestwo Izraela – starożytne państwo na Bliskim Wschodzie, obejmujące znaczne tereny Palestyny.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Królestwo Izraela (państwo północne) · Zobacz więcej »
Krytyka tekstu
Bizantyjski iluminowany rękopis czterech Ewangelii, 1020 Krytyka tekstu (łac. critica textus) – dział filologii, odgałęzienie krytyki literackiej, poświęcony pracom edytorskim nad dawnymi dziełami zachowanymi w manuskryptach.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Krytyka tekstu · Zobacz więcej »
Księga Kapłańska
Księga Kapłańska, Trzecia Księga Mojżeszowa, (hebr. ויקרא (Wajikra) – „zawołał" – od pierwszych słów księgi, gr. Λευιτικόν Leuitikon z Septuaginty, w nawiązaniu do Lewitów) – trzecia księga Pisma św. (przed niąjest Księga Wyjścia) i Pięcioksięgu, a tym samym Starego Testamentu.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Księga Kapłańska · Zobacz więcej »
Księga Liczb
hebrajsku Księga Liczb, Czwarta Księga Mojżeszowa, Numeri jest czwartąksięgąTory, a tym samym Starego Testamentu i Biblii.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Księga Liczb · Zobacz więcej »
Księga Powtórzonego Prawa
Księga Powtórzonego Prawa (hebr. דברים Dwarim, słowa; gr. Δευτερονόμιον, Powtórzone Prawo; łac. Deuteronomium) – ostatnia, piąta księga Tory.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Księga Powtórzonego Prawa · Zobacz więcej »
Księga Rodzaju
Księga Rodzaju, Pierwsza Księga Mojżeszowa (hebr. בראשית Bereszit (od pierwszych słów Na początku), gr. Γένεσις Genesis) – pierwsza księga Biblii, należąca do Starego Testamentu, zaliczana do Pięcioksięgu (Tory).
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Księga Rodzaju · Zobacz więcej »
Księga Wyjścia
Księga Wyjścia, Druga Księga Mojżeszowa, Exodus (hebr. שמות (Szemot) – „imiona" – od pierwszych słów księgi, gr. Εξοδος Exodos z Septuaginty) – druga księga Pisma Świętego.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Księga Wyjścia · Zobacz więcej »
Kumran
Kumran, Qumrān (Chirbet Kumran, Chirbat Kumran) − ruiny starożytnej osady położonej w odległości 1 km na północny zachód od brzegu Morza Martwego, na pustyni Judzkiej, na Zachodnim Brzegu Jordanu.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Kumran · Zobacz więcej »
Machabeusze
Fazy ekspansji Państwa Machabeuszy Judy Machabeusza (167–161 p.n.e.) Machabeusze'' Machabeusze, znani również jako: Hasmoneusze (hebr.: מכבים lub מקבים, Makabim) – judejski ród kapłański, a po powstaniu Machabeuszy – dynastia panująca w Judei (147–37 p.n.e.).
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Machabeusze · Zobacz więcej »
Mojżesz
Juliusza II Gotyckie popiersie Mojżesza z Dekalogiem z bazyliki katedralnej św. Janów w Toruniu Obraz ''Mojżesz'', 1638, Jusepe de Ribera. jego siostra (obraz z 1900 r.) Przejście przez Morze Czerwone (ilustracja z 1907 r.) Mojżesz i tetragram ''JHWH'' w krzewie gorejącym (obraz z 1770 r.) węża miedzianego, który chronił Izraelitów przed skutkami ukąszeń węży Mojżesz spoglądający przed śmierciąna Ziemię Obiecaną(ilustracja z 1907 r.) Rodowód Mojżesza Mojżesz (hebr. מֹשֶׁה Mosze, arab. موسى, Musa, cs. Prorok Bogowidiec Moisiej) – postać biblijna, przywódca Izraelitów w okresie ich wyjścia z Egiptu i wędrówki do Ziemi Obiecanej, święty prorok.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Mojżesz · Zobacz więcej »
Nablus
Nablus (arab. نابلس, Nābulus) – miasto w Autonomii Palestyńskiej, na Zachodnim Brzegu Jordanu, w Samarii, na północ od Jerozolimy.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Nablus · Zobacz więcej »
Nehemiasz (postać biblijna)
Gustave Doré, ''Nehemiasz potajemnie ogląda ruiny murów Jerozolimy'', 1866. Nehemiasz (heb: נחמיה, Jah pociesza) (V w. p.n.e.) – namiestnik króla Persji w Judei, razem z Ezdraszem reformator judaizmu.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Nehemiasz (postać biblijna) · Zobacz więcej »
Peszitta
Peszitta (syr. „prosty”, „powszechny”, w odróżnieniu od przekładu syro-heksaplarnego) – przekład całej Biblii na język syryjski.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Peszitta · Zobacz więcej »
Potifera
Potifera (hebr. פּוֹטִיפֶרַע; z egip. „dany przez Ra”) – postać biblijna ze Starego Testamentu, egipski kapłan z On.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Potifera · Zobacz więcej »
Puncta extraordinaria
Puncta extraordinaria (z ) albo nequdot (z) – 15 miejsc w tekście masoreckim Biblii hebrajskiej zaznaczonych i wyróżnionych przez soferów kropkami nad i (jeden raz: Ps 27,13) pod literami.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Puncta extraordinaria · Zobacz więcej »
Rękopisy z Qumran
Grota 4 z Qumran. 200px Rękopisy z Qumran (niektóre inne stosowane nazwy: zwoje znad Morza Martwego, rękopisy znad Morza Martwego i manuskrypty znad Morza Martwego) – zbiór dokumentów spisanych po hebrajsku, aramejsku i grecku, znalezionych w latach 1947–1956 w 11 grotach niedaleko ruin Kumran na Zachodnim Brzegu.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Rękopisy z Qumran · Zobacz więcej »
Samaria (kraina)
Samaria Samaria (hebr. שומרון, Somaron; arab. سامريّون, Sāmariyyūn) – kraina historyczna w środkowym Izraelu i w Autonomii Palestyńskiej, między Galileąa Judeą.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Samaria (kraina) · Zobacz więcej »
Samarytanie
Grupa Samarytan „Dobry Samarytanin” (1633),obraz Rembrandta Samarytanie, Szomronim, Szamerim, sami często określająsię Bene Israel, Żydzi nadali im miano Kutim – grupa etniczno-religijna, genetycznie i językowo semicka, zaś wyznaniowo abrahamiczna, żyjąca od starożytności w Palestynie.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Samarytanie · Zobacz więcej »
Septuaginta
Kodeks synajski LXX z IV lub pocz. V w. – fragment ''Księgi Estery'' Septuaginta (z; oznaczana rzymskąliczbąLXX oznaczającą70, w wydaniach krytycznych przez symbol 𝔖) – pierwsze tłumaczenie Biblii hebrajskiej i innych religijnych tekstów judaizmu z hebrajskiego i aramejskiego na grekę.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Septuaginta · Zobacz więcej »
Stary Testament
Tory w języku hebrajskim Dziesięć Przykazań) – Codex Orientales 4445 I w. p.n.e. Stary Testament – starsza część Biblii, przyjęta przez chrześcijaństwo.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Stary Testament · Zobacz więcej »
Synkretyzm
Synkretyzm (gr. συγκρητισμός, synkrētismós 'sojusz miast kreteńskich') – połączenie różnych, często rozbieżnych i sprzecznych poglądów; wyznawanie zasad lub wierzeń obejmujących odległe od siebie elementy pozornie lub rzeczywiście wzajemnie sprzecznych.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Synkretyzm · Zobacz więcej »
Targum
XI-wiecznego egzemplarza Biblii hebrajskiej z targumem. Targum, Targumy (aram./hebr. תרגום – „tłumaczenie”; od hetyckiego tarkummaj – „proklamacja”, „wyjaśnienie”, „tłumaczenie”) – to wypowiadane parafrazy, wyjaśnienia i rozwinięcia żydowskiej Biblii (Tanachu), przekazywane przez rabina we wspólnym języku słuchaczy, którym początkowo był często aramejski.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Targum · Zobacz więcej »
Tekst masorecki
Papirus Nasha, pochodzący z II wieku p.n.e., zawierający tekst przedmasorecki Tekst masorecki – ujednolicony tekst Biblii hebrajskiej, opracowany przez masoretów.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Tekst masorecki · Zobacz więcej »
Terach
Terach (hebr. תֶּרַח) − ojciec Abrahama.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Terach · Zobacz więcej »
Tora
Zwój Tory w języku hebrajskim Tora (– wskazówka, pouczenie, wtórnie prawo) – pięć pierwszych ksiąg Biblii (stąd także Pięcioksiąg, Pentateuch), najważniejszy tekst objawiony judaizmu.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Tora · Zobacz więcej »
Transliteracja
Transliteracja, w skrócie trl. – grafemiczny sposób konwersji pisma.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Transliteracja · Zobacz więcej »
Wilhelm Gesenius
Wilhelm Gesenius Heinrich Friedrich Wilhelm Gesenius (ur. 3 lutego 1786 w Nordhausen; zm. 23 października 1842 w Halle) – niemiecki teolog ewangelicki, orientalista, znawca kultury i historii Bliskiego Wschodu i jeden z najwybitniejszych znawców starych języków, szczególnie języka hebrajskiego.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Wilhelm Gesenius · Zobacz więcej »
Wulgata
Wulgata (przekład rozpowszechniony, popularny) – przekład Biblii na łacinę, dokonany przez Hieronima ze Strydonu w latach 382–406 z języków oryginałów: hebrajskiego i greki.
Nowy!!: Pięcioksiąg samarytański i Wulgata · Zobacz więcej »