Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Filozofia matematyki

Indeks Filozofia matematyki

Filozofia matematyki – dział filozofii.

36 kontakty: A priori, Abelard, Abstrakt (filozofia), Aksjomat, Arystoteles, Bertrand Russell, Empiryzm, Epistemologia, Filozofia, Filozofia starożytna, Formalizm (matematyka), Gottlob Frege, Idea, Intuicjonizm (matematyka), Język (logika), Konceptualizm, Konstruktywizm w filozofii matematyki, Konwencjonalizm, Liczby naturalne, Logicyzm, Matematyka, Michael Dummett, Nominalizm, Obiekt matematyczny, Ontologia, Ontyczny, Pojęcie, Prawo wyłączonego środka, Racjonalizm, Realizm pojęciowy, Roscelin, Rzecz, Spór o uniwersalia, Teoria (logika), William Ockham, Zjawisko.

A priori

A priori (łac. „z góry”, „uprzedzając fakty”, „z założenia”) – wyrażenie, które w filozofii Zachodu od czasów Immanuela Kanta nabrało powszechnego znaczenia na określenie tego, co pierwotne, uprzednie lub wcześniejsze i niepodlegające dowodzeniu – stało się antonimem określenia a posteriori dla tego, co wtórne.

Nowy!!: Filozofia matematyki i A priori · Zobacz więcej »

Abelard

Abelard – imię męskie zapewne pochodzenia francuskiego (prowansalskiego), którego pierwotne znaczenie wywodzone jest od wyrazu prowansalskiego abelha, oznaczającego „pszczelarza”.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Abelard · Zobacz więcej »

Abstrakt (filozofia)

Abstrakt, byt abstrakcyjny – pojęcie powstałe w wyniku procesu abstrakcji, przeciwstawiające się konkretowi.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Abstrakt (filozofia) · Zobacz więcej »

Aksjomat

Aksjomat, postulat, pewnik (gr. axíōma, godność, pewność, oczywistość) – jedno z podstawowych pojęć logiki matematycznej.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Aksjomat · Zobacz więcej »

Arystoteles

Arystoteles (starogr., Aristotelēs, ur. 384 p.n.e. w Stagirze, zm. 322 p.n.e. w Chalkis) – filozof, jeden z trzech – obok Sokratesa i Platona – najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Arystoteles · Zobacz więcej »

Bertrand Russell

Bertrand Russell w roku 1893 Bertrand Russell w roku 1907 Bertrand Arthur William Russell, 3.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Bertrand Russell · Zobacz więcej »

Empiryzm

Empiryzm (od empeiría – „doświadczenie”) – kierunek filozoficzny głoszący, że źródłem ludzkiego poznania sąwyłącznie lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, natomiast wszelkie idee, teorie itp.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Empiryzm · Zobacz więcej »

Epistemologia

Epistemologia (od, episteme – „wiedza; umiejętność, zrozumienie”; λόγος, logos – „nauka; myśl”), teoria poznania lub gnoseologia – dział filozofii, zajmujący się relacjami między poznawaniem, poznaniem a rzeczywistością.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Epistemologia · Zobacz więcej »

Filozofia

Herrada z Landsbergu, ''Hortus deliciarum'', ''Philosophia et septem artes liberales'' Rembrandt, ''Medytujący filozof'', 1632 Auguste Rodin, ''Myśliciel'', 1902 Filozofia (od: – „miły, ukochany” i – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Filozofia · Zobacz więcej »

Filozofia starożytna

Muzeum Kapitolińskim Filozofia starożytna – dyscyplina ukształtowana w starożytnej Grecji pod koniec VII w. p.n.e., zajmująca się najbardziej fundamentalnymi pytaniami dotyczącymi rzeczywistości, człowieka i myślenia.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Filozofia starożytna · Zobacz więcej »

Formalizm (matematyka)

Formalizm to kierunek w filozofii matematyki, będący formąrozwojowąlogicyzmu, który postuluje, że matematyka jest systemem formalnym, który zawiera aksjomaty (współcześnie rolę tę pełniąaksjomaty teorii mnogości), pewien zespół definicji oraz wyprowadza swoje wnioski w oparciu o te pojęcia korzystając z rachunku logicznego zdań.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Formalizm (matematyka) · Zobacz więcej »

Gottlob Frege

Friedrich Ludwig Gottlob Frege (ur. 8 listopada 1848 w Wismarze, zm. 26 lipca 1925 w Bad Kleinen) – niemiecki matematyk, logik i filozof, profesor matematyki w Jenie.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Gottlob Frege · Zobacz więcej »

Idea

Idea (gr. ιδέα) – jedno z głównych pojęć filozoficznych.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Idea · Zobacz więcej »

Intuicjonizm (matematyka)

Intuicjonizm – pogląd filozoficzny w zakresie istnienia obiektów matematycznych.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Intuicjonizm (matematyka) · Zobacz więcej »

Język (logika)

Język – pewien zbiór symboli, przy użyciu których można tworzyć bardziej złożone wyrażenia (na przykład formuły, zdania matematyczne) według ściśle określonych reguł syntaktycznych.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Język (logika) · Zobacz więcej »

Konceptualizm

Konceptualizm – w średniowieczu stanowisko w sporze o uniwersalia, przeciwstawne realizmowi pojęciowemu, jedna z umiarkowanych postaci nominalizmu.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Konceptualizm · Zobacz więcej »

Konstruktywizm w filozofii matematyki

W filozofii matematyki konstruktywizm zakłada, że trzeba znaleźć (lub „skonstruować”) konkretny przykład obiektu matematycznego, aby udowodnić, że taki przykład istnieje.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Konstruktywizm w filozofii matematyki · Zobacz więcej »

Konwencjonalizm

Konwencjonalizm – przyrodoznawczy kierunek filozoficzny, powstały w V w. p.n.e. (Protagoras, Arystyp, sofiści), a rozwinięty w końcu XIX i w XX w. (Poincaré, Bergson, Ajdukiewicz), w myśl którego wszystkie twierdzenia i teorie o charakterze naukowym sąkonwencjami (tzn. mająumowny charakter).

Nowy!!: Filozofia matematyki i Konwencjonalizm · Zobacz więcej »

Liczby naturalne

osi liczbowej duża litera N – standardowy symbol liczb naturalnych. Liczby naturalne – termin dwuznaczny.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Liczby naturalne · Zobacz więcej »

Logicyzm

Logicyzm – kierunek w filozofii matematyki, zakładający, że można oprzeć jej podstawy na bazie rachunku logicznego zdań (porównaj logika).

Nowy!!: Filozofia matematyki i Logicyzm · Zobacz więcej »

Matematyka

Rafaela Santiego (XVI wiek); cyrkiel trzyma Euklides, grecki matematyk z III wieku p.n.e. Uniwersytetu Oksfordzkiego; na ziemi znajduje się parkietaż Penrose’a opisany po raz pierwszy przez jednego z pracowników tej placówki. Matematyka (z łac. mathematicus, od gr. μαθηματικός mathēmatikós, od μαθηματ-, μαθημα mathēmat-, mathēma, „nauka, lekcja, poznanie”, od μανθάνειν manthánein, „uczyć się, dowiedzieć”; prawd. spokr. z goc. mundon, „baczyć, uważać”) – nauka zaliczana do grupy formalnych, inaczej dedukcyjnych lub apriorycznych, a także do nauk ścisłych i definiująca tę grupę – matematyka stanowi ich fundament.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Matematyka · Zobacz więcej »

Michael Dummett

Michael Dummett w roku 2004 Sir Michael Anthony Eardley Dummett (ur. 27 czerwca 1925 w Londynie, zm. 27 grudnia 2011 w Oksfordzie) – angielski filozof i logik, profesor Uniwersytetu Oksfordzkiego, laureat Nagrody Schocka (1995).

Nowy!!: Filozofia matematyki i Michael Dummett · Zobacz więcej »

Nominalizm

Nominalizm pojęciowy – jeden z poglądów filozoficznych na pojęcia ogólne, inaczej powszechniki lub uniwersalia.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Nominalizm · Zobacz więcej »

Obiekt matematyczny

Modele wielościanów wypukłych - obiektów matematycznych. Obiekt matematyczny – obiekt abstrakcyjny, będący przedmiotem rozważań matematyki.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Obiekt matematyczny · Zobacz więcej »

Ontologia

Christian Wolff spopularyzował termin „ontologia” Ontologia – dział filozofii dotyczący bytu; zajmuje się strukturąrzeczywistości oraz pojęciami istoty, istnienia, jego sposobów, przedmiotu i jego własności, przyczynowości, czasu, przestrzeni oraz możliwości i konieczności; w analizie ostatnich dwóch pojęć korzysta z logik modalnych.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Ontologia · Zobacz więcej »

Ontyczny

Ontyczny (z gr. ὄν, ‘byt’) – bytowy, odnoszący się do bytu, w jakiś sposób związany z bytem.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Ontyczny · Zobacz więcej »

Pojęcie

Pojęcie – abstrakcyjny, myślowy odpowiednik przedmiotu.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Pojęcie · Zobacz więcej »

Prawo wyłączonego środka

Prawo wyłączonego środka (dosł. trzecie nie będzie dane, trzeciej możliwości nie ma) – jedno z podstawowych praw klasycznego rachunku zdań.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Prawo wyłączonego środka · Zobacz więcej »

Racjonalizm

Racjonalizm („rozum”; „rozumny, rozsądny”) – ogólna nazwa różnych stanowisk, podkreślających znaczenie rozumu lub ewentualnie racjonalności.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Racjonalizm · Zobacz więcej »

Realizm pojęciowy

Realizm pojęciowy - stanowisko filozoficzne, uznające realne istnienie pojęć ogólnych.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Realizm pojęciowy · Zobacz więcej »

Roscelin

Roscelin (ur. ok. 1050 w Compiègne, zm. ok. 1120) – filozof, logik i teolog; jedna z czołowych postaci we wczesnym okresie sporu o uniwersalia.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Roscelin · Zobacz więcej »

Rzecz

Rzecz, substancja pierwsza, byt jednostkowy – kategoria przedmiotów, od innych przedmiotów (np. zdarzeń czy relacji) różniących się tym, że.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Rzecz · Zobacz więcej »

Spór o uniwersalia

Spór o uniwersalia – filozoficzny problem dotyczący statusu pojęć ogólnych (powszechników, uniwersaliów), historycznie przybierał formę dyskusji wokół istnienia idei.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Spór o uniwersalia · Zobacz więcej »

Teoria (logika)

Teoria – niesprzeczny zbiór zdań.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Teoria (logika) · Zobacz więcej »

William Ockham

William Ockham, Wilhelm Ockham ang.

Nowy!!: Filozofia matematyki i William Ockham · Zobacz więcej »

Zjawisko

Zjawisko, fenomen (– obserwowany) – pojęcie filozoficzne oznaczające to, co dane jest w poznaniu zmysłowym, a więc obrazy, dźwięki, zapachy, smaki itd.

Nowy!!: Filozofia matematyki i Zjawisko · Zobacz więcej »

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »