Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Zainstaluj
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Topos

Indeks Topos

bibliotece opactwa św. Galla pod sygnaturą818, pagina 253 Topos lub miejsce wspólne, w dawniejszych polskich pracach niekiedy komunał – twierdzenie przyjmowane w danej kulturze bez dowodu, będące podstawąargumentacji (według definicji dialektycznej); gotowy do użycia, powszechnie znany argument, o dużej sile perswazyjnej, który można zastosować do udowadniania dowolnej tezy podczas wypowiedzi (według definicji retorycznej); ponadczasowy konstant w literaturze, przejawiający się w tożsamych znakach, motywach i sformułowaniach (według definicji literackiej)W polskiej literaturze naukowej występujądwie formy mianownika liczby mnogiej: toposy lub topoi.

110 kontakty: Aksjomat, Albert Gorzkowski, Andrzej Borowski (literaturoznawca), Apoloniusz z Tiany, Archetyp (psychologia), Argumentacja, Arystoteles, Aurelius Prudentius Clemens, Austriacka Biblioteka Narodowa, Banko, Benedykt z Nursji, Biblia, Biblioteka opactwa św. Galla, Biblistyka, Buddyzm, Carl Gustav Jung, Congkhapa, Cyceron, Dialektyka, Eneasz, Eneida, Ernst Robert Curtius, Eulalia z Méridy, Eunapios, Exemplum, Felicyta z Kartaginy, Filologia, Filozofia, Flawiusz Filostrat, Fryderyk II Hohenstauf, Fulgencjusz z Ruspe, Geniusz (mitologia), Georges Dumézil, Grzegorz I, Homer, Iliada, Indoeuropejczycy, Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Izydor z Sewilli, Język grecki klasyczny, Jerzy Axer, Jerzy Liebert, Julian Apostata, Kalka (językoznawstwo), Kanon (sztuka), Klaudian Klaudiusz, Komentarz (gatunek literacki), Konwencja literacka, Księga Mądrości, Księga tysiąca i jednej nocy, ..., Kultura, Kwintylian, Laozi, Literatura, Literaturoznawstwo, Logika matematyczna, Luca Giordano, Makary Wielki Egipski, Makbet, Manusmryti, Maria Cytowska, Metafora, Metodologia nauk, Michał Głowiński, Mitologia, Motyw (literatura), Mowa (retoryka), Muzeum Brytyjskie, Nauka, Nieświadomość zbiorowa, O inwencji, Odyseja, Owidiusz, Paolo Veronese, Paradygmat, Perpetua z Kartaginy, Politologia, Prawdopodobieństwo, Przesłanka, Public relations, Publiusz Papiniusz Stacjusz, Reklama, Retoryka, Romuald Turasiewicz, Semiotyka (językoznawstwo), Sofiści, St. Gallen, Starożytna Grecja, Starożytny Rzym, Stary Tobiasz, Sylogizm, Tages, Taoizm, Tebaida (epos), Tekst (literatura), Teoria literatury, Topika, Topiki, Topos (ujednoznacznienie), Turnus, Twierdzenie, Tybet (region), Wergiliusz, Wiedeń, William Shakespeare, Wnioskowanie, Wnioskowanie entymematyczne, Wstęp, Wypowiedź, Znak (semiotyka). Rozwiń indeks (60 jeszcze) »

Aksjomat

Aksjomat, postulat, pewnik (gr. axíōma, godność, pewność, oczywistość) – jedno z podstawowych pojęć logiki matematycznej.

Nowy!!: Topos i Aksjomat · Zobacz więcej »

Albert Gorzkowski

Albert Juliusz Gorzkowski (ur. 26 sierpnia 1971 w Tarnowie) – polski badacz literatury staropolskiej i dawnej, eseista i tłumacz, znawca starożytnej retoryki i filologii biblijnej, profesor nadzwyczajny Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek pisma poświęconego kulturze renesansu – „Terminus”, wykładowca akademicki.

Nowy!!: Topos i Albert Gorzkowski · Zobacz więcej »

Andrzej Borowski (literaturoznawca)

Andrzej Stanisław Borowski (ur. 1945) – literaturoznawca, teoretyk i historyk literatury, członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności, wiceprezes Polskiej Akademii Umiejętności (2012–2018), emerytowany profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, b. kierownik Katedry Historii Literatury Staropolskiej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesor zwyczajny Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie, członek Rady Wydawniczej Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, członek Rady Akademii Artes Liberales.

Nowy!!: Topos i Andrzej Borowski (literaturoznawca) · Zobacz więcej »

Apoloniusz z Tiany

Apoloniusz z Tiany, Apollonios z Tyany (ur. 15 w Tianie w Kapadocji, zm. 100 w Efezie) – neopitagorejski filozof, założyciel szkoły pitagorejskiej w Efezie.

Nowy!!: Topos i Apoloniusz z Tiany · Zobacz więcej »

Archetyp (psychologia)

Archetyp (z gr. arche – "początek", typos – "typ") – pierwotny wzorzec (pierwowzór) postaci, zdarzenia, motywu, symbolu lub schematu, głęboko zakorzeniony w kulturze przez człowieka.

Nowy!!: Topos i Archetyp (psychologia) · Zobacz więcej »

Argumentacja

Argumentacja lub argumentowanie, dowodzenie – trzecia, główna część wypowiedzi, której zadaniem jest przedstawienie tezy głoszonej przez autora oraz udowodnienie jej za pomocąargumentów.

Nowy!!: Topos i Argumentacja · Zobacz więcej »

Arystoteles

Arystoteles (starogr., Aristotelēs, ur. 384 p.n.e. w Stagirze, zm. 322 p.n.e. w Chalkis) – filozof, jeden z trzech – obok Sokratesa i Platona – najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji.

Nowy!!: Topos i Arystoteles · Zobacz więcej »

Aurelius Prudentius Clemens

Aurelius Prudentius Clemens – rzymski poeta chrześcijański, urodzony w prowincji Tarraconensis (obecnie północna Hiszpania) w 348 r. n.e. Zmarł prawdopodobnie w Hiszpanii, krótko po 405 r. n.e., być może około 413 r. n.e. Prawdopodobnie urodził się jako chrześcijanin, ponieważ nigdzie w swoich pracach nie wspomina o nawróceniu z pogaństwa.

Nowy!!: Topos i Aurelius Prudentius Clemens · Zobacz więcej »

Austriacka Biblioteka Narodowa

Austriacka Biblioteka Narodowa (niem. Österreichische Nationalbibliothek, dawniej Hofbibliothek, ÖNB lub OeNB) – austriacka biblioteka narodowa, będąca jednocześnie głównąbibliotekąakademickąw kraju.

Nowy!!: Topos i Austriacka Biblioteka Narodowa · Zobacz więcej »

Banko

Théodore Chassériau, ''Duch Banqua'' Banko (org. Banquo) - fikcyjna postać z dramatu Makbet autorstwa Williama Shakespeare’a.

Nowy!!: Topos i Banko · Zobacz więcej »

Benedykt z Nursji

Benedykt z Nursji (ur. ok. 480 w Nursji, zm. 21 marca 543 albo 547 w Monte Cassino) – włoski mnich, eremita i opat, któremu przypisuje się autorstwo reguły benedyktyńskiej.

Nowy!!: Topos i Benedykt z Nursji · Zobacz więcej »

Biblia

Tory w języku hebrajskim LXXVTS 10a (zwój ''Proroków mniejszych'') ok. I wieku p.n.e. Wulgaty z 1407 r. do czytania na głos w klasztorze Biblia Gutenberga pierwsza książka drukowana przy użyciu ruchomej czcionki Dziesięć Przykazań) Johna Wyclifa (XIV wiek) Kodeksie Aleksandryjskim z V wieku Biblii Królowej Zofii (1455) Biblii Wujka Biblii gdańskiej Biblia (biblion – zwój papirusu, księga; l.m. βιβλία, biblia – księgi), Pismo Święte – wspólna nazwa (hiperonim) różnych dzieł literackich, zwanych kanonami.

Nowy!!: Topos i Biblia · Zobacz więcej »

Biblioteka opactwa św. Galla

Biblioteka opactwa św.

Nowy!!: Topos i Biblioteka opactwa św. Galla · Zobacz więcej »

Biblistyka

Biblistyka – grupa dyscyplin naukowych zajmujących się badaniem Biblii.

Nowy!!: Topos i Biblistyka · Zobacz więcej »

Buddyzm

„Koło Dharmy” – najczęściej spotykany buddyjski symbol. Flaga buddyjska Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pāli. Buddha Dhamma lub Buddha Sasana – „Nauka Przebudzonego”) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, którego założycielem i twórcąjego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e. Siddhārtha Gautama (pāli. Siddhattha Gotama), syn księcia z rodu Śākyów, władcy jednego z miast-państw w północnych Indiach.

Nowy!!: Topos i Buddyzm · Zobacz więcej »

Carl Gustav Jung

Carl Gustav Jung (ur. 26 lipca 1875 w Kesswil, zm. 6 czerwca 1961 w Küsnacht) – szwajcarski psychiatra, psycholog, naukowiec, artysta malarz.

Nowy!!: Topos i Carl Gustav Jung · Zobacz więcej »

Congkhapa

klasztorze Kumbum (Chiny) przedstawiająca Tsongkhapę Je Tsongkhapa Losang Drakpa (tyb.: ཙོང་ཁ་པ།, Wylie: tsong kha pa, ZWPY: Zongkaba; ur. 1357, zm. 1419) – reformator i uczony buddyjski z Tybetu, założyciel szkoły Gelug.

Nowy!!: Topos i Congkhapa · Zobacz więcej »

Cyceron

Marek Tulliusz Cyceron, inaczej Marek Tulliusz CyceroNiekiedy w literaturze polskiej można również spotkać formy Ciceron lub Cicero.

Nowy!!: Topos i Cyceron · Zobacz więcej »

Dialektyka

Cornelisa Corta z 1565 roku. Dialektyka – nauka zajmująca się poprawnościąargumentacji i refutacji podczas wypowiedzi.

Nowy!!: Topos i Dialektyka · Zobacz więcej »

Eneasz

''Eneasz opuszcza płonącąTroję'' Obraz autorstwa Federico Barocciego Eneasz (także Ajnejas, łac. Aeneas, gr. Aineías) – w mitologii greckiej i mitologii rzymskiej bohater wojny trojańskiej.

Nowy!!: Topos i Eneasz · Zobacz więcej »

Eneida

Ucieczka Eneasza z Troi(Federico Barocci, 1598) kodeksie ''Vergilius Romanus'' (V w.) Eneida – rzymski poemat epicki, napisany heksametrem przez Publiusza Wergiliusza Marona, opiewający w 12 księgach o łącznym rozmiarze 9892 wierszy dzieje Trojańczyka Eneasza, legendarnego protoplasty Rzymian.

Nowy!!: Topos i Eneida · Zobacz więcej »

Ernst Robert Curtius

Ernst Robert Curtius (ur. 14 kwietnia 1886, zm. 19 kwietnia 1956) – niemiecki historyk literatury i eseista specjalizujący się w dziejach literatur romańskich i studiach porównawczych.

Nowy!!: Topos i Ernst Robert Curtius · Zobacz więcej »

Eulalia z Méridy

Św. Eulalia, John William Waterhouse, 1885. Eulalia z Méridy (ur. ok. 290 lub 292 w Augusta Emerita, zm. ok. 304 tamże) – dziewica i męczennica chrześcijańska, hiszpańska bohaterka wiary, święta Kościoła katolickiego i prawosławnego.

Nowy!!: Topos i Eulalia z Méridy · Zobacz więcej »

Eunapios

Wydanie ''Żywotów sofistów'' z 1596 roku Eunapios (gr. Εὐνάπιος Eunápios, łac. Eunapius) – żyjący w IV wieku grecki retor i pisarz, neoplatonik.

Nowy!!: Topos i Eunapios · Zobacz więcej »

Exemplum

Exemplum, egzemplum, kommemoracja (łac. commemoratio), przykład, wzór – w retoryce i dialektyce argument z wydarzenia lub wydarzeń rzeczywistych czy fikcyjnych, który jest elementem wypowiedzi.

Nowy!!: Topos i Exemplum · Zobacz więcej »

Felicyta z Kartaginy

św. Perpetui i towarzyszy(św. Perpetua w środku, po lewej św. Felicyta); XIX-wieczny witraż z kościoła w Vierzon, Francja Felicyta z Kartaginy (zm. 7 marca 202 lub 203 w Kartaginie) – męczennica wraz ze św. Perpetuą(znane jako Felicyta i Perpetua, męczennice kartagińskie) w czasach panowania Septymiusza Sewera, święta Kościoła katolickiego, anglikańskiego, ewangelickiego, prawosławnego i ormiańskiego.

Nowy!!: Topos i Felicyta z Kartaginy · Zobacz więcej »

Filologia

Filologia – nauka humanistyczna badająca literaturę kręgu cywilizacyjnego lub narodu.

Nowy!!: Topos i Filologia · Zobacz więcej »

Filozofia

Herrada z Landsbergu, ''Hortus deliciarum'', ''Philosophia et septem artes liberales'' Rembrandt, ''Medytujący filozof'', 1632 Auguste Rodin, ''Myśliciel'', 1902 Filozofia (od: – „miły, ukochany” i – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej.

Nowy!!: Topos i Filozofia · Zobacz więcej »

Flawiusz Filostrat

Flawiusz Filostrat zwany też Filostratem II, Filostratem I Lemnijskim, Filostratem z Tyru lub Filostratem Starszym (gr.: Φλάβιος Φιλόστρατος, Flawios Filostratos, ur. ok. 170, zm. ok. 248) – sofista grecki, biograf sofistów, autor Żywota Apolloniosa z Tyany, Listów miłosnych, Obrazów, Rozmowy o Herosach.

Nowy!!: Topos i Flawiusz Filostrat · Zobacz więcej »

Fryderyk II Hohenstauf

Fryderyk II, niem. Friedrich II.

Nowy!!: Topos i Fryderyk II Hohenstauf · Zobacz więcej »

Fulgencjusz z Ruspe

Fulgencjusz z Ruspe, łac. Fulgentius (ur. ok. 467 w Thélepte w Byzacenie, zm. ok. 532 w Ruspe) – Ojciec Kościoła, biskup, święty katolicki.

Nowy!!: Topos i Fulgencjusz z Ruspe · Zobacz więcej »

Geniusz (mitologia)

Flawiusza Waleriusza Sewera Geniusz – w religii rzymskiej półboska, śmiertelna istota, która obdarza mężczyznę płodnością, kieruje jego losem, przynosi szczęście, a rodzi się wraz z nim.

Nowy!!: Topos i Geniusz (mitologia) · Zobacz więcej »

Georges Dumézil

Georges Dumézil (ur. 4 marca 1898 w Paryżu, zm. 11 października 1986 tamże) – francuski filolog, komparatysta, mitograf, autor hipotezy o trzech funkcjach klas społecznych.

Nowy!!: Topos i Georges Dumézil · Zobacz więcej »

Grzegorz I

Grzegorz I, zwany: Wielki, Dialog lub Dwojesłow, łac. Gregorius Magnus, cs. Swiatitiel Grigorij Dwojesłow, papa Rimskij (ur. ok. 540 w Rzymie, zm. 12 marca 604 tamże) – z pochodzenia rzymianin, 64.

Nowy!!: Topos i Grzegorz I · Zobacz więcej »

Homer

''Homer i jego przewodnik'' – obraz Williama-Adolphe’a Bouguereau z 1874 roku Homer (Hómēros) (VIII wiek p.n.e.) – grecki pieśniarz wędrowny (aojda), epik, śpiewak i recytator (rapsod).

Nowy!!: Topos i Homer · Zobacz więcej »

Iliada

Iliada (gr. Iliás) – obok Odysei drugi z eposów, których autorstwo tradycja przypisuje Homerowi.

Nowy!!: Topos i Iliada · Zobacz więcej »

Indoeuropejczycy

Współczesny zasięg geograficzny języków zaliczonych do grupy IE Indoeuropejczycy – umowna nazwa grupy ludów posługujących się językami indoeuropejskimi, pochodzącymi od języka praindoeuropejskiego, bądź będącymi efektem wymieszania się dawnych grup języków.

Nowy!!: Topos i Indoeuropejczycy · Zobacz więcej »

Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Pracownia Słownika Polszczyzny XVI w. PAN w Toruniu Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (IBL PAN) – instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk powołany 24 lipca 1948, początkowo podległy Ministerstwu Oświaty, następnie Ministerstwu Szkół Wyższych i Nauki.

Nowy!!: Topos i Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk · Zobacz więcej »

Izydor z Sewilli

Izydor z Sewilli, także Izydor Sywilski (ur. ok. 560 w Kartagenie, zm. 4 kwietnia 636 w Sewilli) – arcybiskup Sewilli, święty Kościoła katolickiego, doktor Kościoła.

Nowy!!: Topos i Izydor z Sewilli · Zobacz więcej »

Język grecki klasyczny

Język grecki klasyczny, greka klasyczna – stadium rozwojowe języka greckiego używanego w okresie klasycznym (500 r. p.n.e. – 350 r. p.n.e.) starożytnej Grecji.

Nowy!!: Topos i Język grecki klasyczny · Zobacz więcej »

Jerzy Axer

Jerzy Axer (ur. 18 kwietnia 1946 r. w Łodzi) – polski filolog klasyczny, wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego, od 2022 członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk.

Nowy!!: Topos i Jerzy Axer · Zobacz więcej »

Jerzy Liebert

Grób Jerzego Lieberta na cmentarzu Powązkowskim Jerzy Liebert (ur. 23 lipca lub 24 lipca 1904 w Częstochowie, zm. 19 czerwca 1931 w Warszawie) – polski poeta okresu międzywojennego.

Nowy!!: Topos i Jerzy Liebert · Zobacz więcej »

Julian Apostata

Flawiusz Julian (Flavius Claudius Iulianus, ur. w 331 lub wiosną332 w Konstantynopolu, zm. 26 czerwca 363 w dolinie Maranga koło dzisiejszej Samarry) – cesarz rzymski w latach 361–363, znany szerzej jako Julian Apostata.

Nowy!!: Topos i Julian Apostata · Zobacz więcej »

Kalka (językoznawstwo)

Kalka językowa, in.

Nowy!!: Topos i Kalka (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Kanon (sztuka)

Leonarda da Vinci Albrechta Dürera Kanon (sztuka) – zespół wzorców, reguł i metod wytwarzania obowiązujących w danym okresie w odniesieniu do przedstawiania ludzkiej postaci, stylu architektonicznego lub wszelkich form artystycznych na określonym obszarze.

Nowy!!: Topos i Kanon (sztuka) · Zobacz więcej »

Klaudian Klaudiusz

Klaudian Klaudiusz (zm. 404) – rzymski poeta.

Nowy!!: Topos i Klaudian Klaudiusz · Zobacz więcej »

Komentarz (gatunek literacki)

Metamorfoz'' Owidiusza wraz z komentarzem na marginesie (1390−1400 r. n.e.) Komentarz – gatunek literatury użytkowej, w którym autor omawia, interpretuje i opatruje szczegółowymi uwagami oraz wyjaśnieniami dzieło innego autora.

Nowy!!: Topos i Komentarz (gatunek literacki) · Zobacz więcej »

Konwencja literacka

Konwencja literacka – istniejący w praktyce literackiej i świadomości literackiej epoki zespół norm, zwyczajów, regulujących określonądziedzinę wypowiedzi, dobór składników dzieła oraz ich układ, zespół zasad określających charakter i funkcję poszczególnych elementów dzieła oraz sposób ich zorganizowania w większąautonomicznącałość.

Nowy!!: Topos i Konwencja literacka · Zobacz więcej »

Księga Mądrości

Księga Mądrości, Mądrość Salomona – w katolickim i prawosławnym kanonie Biblii jedna z dydaktycznych (mądrościowych) ksiąg Starego Testamentu, zaliczana do ksiąg deuterokanonicznych.

Nowy!!: Topos i Księga Mądrości · Zobacz więcej »

Księga tysiąca i jednej nocy

Ilustracja jednej z baśni Księga tysiąca i jednej nocy (znana również jako Baśnie z tysiąca i jednej nocy lub Tysiąc i jedna noc, oryg. arab. كتاب ألف ليلة وليلة Kitāb 'alf layla wa-layla; pers. هزار و یک شب Hezār-o yek šab) – zbiór około 300 baśni, podań, legend, anegdot i opowieści zamkniętych w kompozycyjnąramę legendy o sułtanie Szachrijarze i jego żonie Szeherezadzie, z głównym wątkiem narracyjnym Szeherezady.

Nowy!!: Topos i Księga tysiąca i jednej nocy · Zobacz więcej »

Kultura

Kultura (z, 'uprawa, dbać, pielęgnować, kształcenie’) – wieloznaczny termin pochodzący od („uprawa roli”), interpretowany w wieloraki sposób przez przedstawicieli różnych nauk.

Nowy!!: Topos i Kultura · Zobacz więcej »

Kwintylian

Kroniki norymberskiej), 1493. Pomnik Kwintyliana w Calahorra (Hiszpania) Marcus Fabius Quintilianus (ok. 35 – ok. 96) – rzymski retor i pedagog w dziedzinie teorii wymowy.

Nowy!!: Topos i Kwintylian · Zobacz więcej »

Laozi

Laozi (wym.); nazwisko: Li Er (李耳); nazwisko pośmiertne: Li Dan (李聃) – półlegendarny chiński filozof, twórca taoizmu.

Nowy!!: Topos i Laozi · Zobacz więcej »

Literatura

Literatura Literatura – wszystkie „sensowne twory słowne” (według definicji Stefanii Skwarczyńskiej), czyli dzieła artystyczne, tj.

Nowy!!: Topos i Literatura · Zobacz więcej »

Literaturoznawstwo

Literaturoznawstwo (także: nauka o literaturze, wiedza o literaturze) – dyscyplina humanistyczna, której przedmiotem zainteresowania jest literatura, a przede wszystkim analiza poszczególnych utworów literackich oraz rekonstruowanie historycznoliterackich procesów.

Nowy!!: Topos i Literaturoznawstwo · Zobacz więcej »

Logika matematyczna

Logika matematyczna – dział matematyki, który wyodrębnił się jako samodzielna dziedzina na przełomie XIX i XX wieku, wraz z dążeniem do dogłębnego zbadania podstaw matematyki.

Nowy!!: Topos i Logika matematyczna · Zobacz więcej »

Luca Giordano

''Komunia Apostołów'' (ok. 1659), Muzeum Narodowe w Warszawie ''Św. Magdalena pokutująca'', (1660-65), Prado Madryt ''Zuzanna i starcy'' (2 poł. XVII wieku), Muzeum Narodowe w Kielcach Palazzo Medici Riccardi Florencja Palazzo Medici Riccardi Florencja ''Ucieczka z Egiptu'' (1690-1705), Zamek Królewski w Niepołomicach, Muzeum Narodowe w Krakowie Luca Giordano, hiszp. Lucas Jordán (ur. 18 października 1634 w Neapolu, zm. 12 stycznia 1705 w Neapolu) – eklektyczny włoski malarz i rysownik epoki baroku.

Nowy!!: Topos i Luca Giordano · Zobacz więcej »

Makary Wielki Egipski

Makary Wielki Egipski, Makary Starszy, cs. Priepodobnyj Makarij Wielikij, Jegipietskij (ur. ok. 300 w Górnym Egipcie, zm. ok. 390 w Skete) – chrześcijański mnich, uważany za jednego z ojców egipskiego monastycyzmu, święty katolicki i prawosławny.

Nowy!!: Topos i Makary Wielki Egipski · Zobacz więcej »

Makbet

thumb Scena z ''Makbeta'' przedstawiająca trzy wiedźmy wyczarowujące zjawę, akt IV, scena I; mal. William Rimmer Duch Banka, autor: Théodore Chassériau Makbet – tragedia Williama Shakespeare’a napisana około roku 1606, należy do najczęściej wystawianych i adaptowanych sztuk szekspirowskich, jest również najkrótszątragediąjego autorstwa.

Nowy!!: Topos i Makbet · Zobacz więcej »

Manusmryti

Manusmryti (sanskryt मनुस्मृति manusmṛti) – starożytny indyjski traktat dotyczący dharmy, omawiający wszystkie aspekty i przejawy życia jednostki i społeczeństwa.

Nowy!!: Topos i Manusmryti · Zobacz więcej »

Maria Cytowska

Maria Cytowska (ur. 6 marca 1922 w Warszawie, zm. 14 listopada 2007 tamże) – polska filolog klasyczna, badaczka kultury antycznej i jej recepcji w literaturze polskiej oraz europejskiej; zasłużony wykładowca akademicki, tłumaczka i edytor literatury klasycznej oraz renesansowej (w tym pism Erazma z Rotterdamu).

Nowy!!: Topos i Maria Cytowska · Zobacz więcej »

Metafora

Metafora (gr. metaphorá), inaczej przenośnia – językowy środek stylistyczny, w którym obce znaczeniowo wyrazy sąze sobąskładniowo zestawione, tworząc związek frazeologiczny o innym znaczeniu niż dosłowny sens wyrazów, np.

Nowy!!: Topos i Metafora · Zobacz więcej »

Metodologia nauk

Metodologia nauk – nauka zajmująca się metodami stosowanymi w naukach przy formułowaniu twierdzeń i teorii naukowych.

Nowy!!: Topos i Metodologia nauk · Zobacz więcej »

Michał Głowiński

Michał Głowiński (ur. 4 listopada 1934 w Warszawie, zm. 29 września 2023 tamże) – polski filolog, historyk i teoretyk literatury specjalizujący się w najnowszej historii literatury polskiej, profesor nauk humanistycznych, członek Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności, pisarz, autor podręczników dla studentów polonistyki, prozy wspomnieniowej i esejów; wydał liczne prace poświęcone językowi w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, szczególnie zjawisku nowomowy.

Nowy!!: Topos i Michał Głowiński · Zobacz więcej »

Mitologia

Q.

Nowy!!: Topos i Mitologia · Zobacz więcej »

Motyw (literatura)

Motyw – najmniejsza elementarna jednostka świata przedstawionego dzieła: zdarzenie, przedmiot, cecha, sytuacja, przeżycie.

Nowy!!: Topos i Motyw (literatura) · Zobacz więcej »

Mowa (retoryka)

Cezara Maccariego. Palazzo Madama, siedziba włoskiego senatu w Rzymie. Mowa lub przemówienie, przemowa, niekiedy oracja – ustna wypowiedź, wygłaszana jako rzeczywisty i celowy komunikat językowy, wyrażający stanowisko, pogląd czy opinię mówcy lub osób, w imieniu których mówca przemawia.

Nowy!!: Topos i Mowa (retoryka) · Zobacz więcej »

Muzeum Brytyjskie

The British Museum, także Muzeum Brytyjskie – muzeum narodowe z siedzibąw Londynie, największe muzeum Wielkiej Brytanii i jedno z największych na świecie – ma ok.

Nowy!!: Topos i Muzeum Brytyjskie · Zobacz więcej »

Nauka

Wojciech Gerson (1831–1901), ''Nauka'' (1870) Europie Okładka ''Everyday Science and Mechanics'' z 1931 roku Nauka – różnie definiowany element kultury, odznaczający się dążeniem do wiedzy.

Nowy!!: Topos i Nauka · Zobacz więcej »

Nieświadomość zbiorowa

Nieświadomość zbiorowa – strukturalna część ludzkiej psychiki, której istnienia dowodził Carl Gustav Jung.

Nowy!!: Topos i Nieświadomość zbiorowa · Zobacz więcej »

O inwencji

Początek pierwszej księgi ''De inventione''. Rękopis spisany w Italii, w latach 1100–1150. Det Kongelige Bibliotek, Kopenhaga. Sygnatura GKS 1998, 1 recto. O inwencji, inaczej O wynajdywaniu treści, O wynalezieniu retorycznym, O inwencji retorycznej, właściwie Księgi retoryczne – nieukończony podręcznik retoryki w formie traktatu autorstwa Marka Tulliusza Cycerona, napisany najprawdopodobniej w latach 84–81 przed ChrystusemWykorzystano przekłady Erazma Rykaczewskiego (mowy oraz pisma retoryczne Cycerona) i Mieczysława Brożka (Kwintylian).

Nowy!!: Topos i O inwencji · Zobacz więcej »

Odyseja

języku greckim klasycznym Odyseja (gr. Odysseia) – epos grecki, przypisywany Homerowi, oparty na antycznej ustnej tradycji epickiej i spisany przypuszczalnie w VIII wieku p.n.e. Odyseja była przez Homera śpiewana wierszem, tzw.

Nowy!!: Topos i Odyseja · Zobacz więcej »

Owidiusz

Owidiusz, właśc.

Nowy!!: Topos i Owidiusz · Zobacz więcej »

Paolo Veronese

''Uczta w domu Lewiego'' Paolo Veronese (ur. 1528 w Weronie, zm. 19 kwietnia 1588 w Wenecji) – włoski malarz, jeden z najwybitniejszych twórców renesansowych tworzących w XVI-wiecznej Wenecji.

Nowy!!: Topos i Paolo Veronese · Zobacz więcej »

Paradygmat

Paradygmat (gr. parádeigma „przykład, wzór”) – zbiór pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki; znaczenie to wprowadził filozof Thomas Kuhn w książce Struktura rewolucji naukowych (ang. The Structure of Scientific Revolutions) z 1962 roku.

Nowy!!: Topos i Paradygmat · Zobacz więcej »

Perpetua z Kartaginy

św. Felicyta); XIX-wieczny witraż z kościoła w Vierzon, Francja Perpetua z Kartaginy (ur. 181, zm. 7 marca ok. 203 w Kartaginie) – męczennica razem ze św. Felicytą(znane razem jako Felicyta i Perpetua, męczennice kartagińskie) w czasach panowania Septymiusza Sewera, święta Kościoła katolickiego, anglikańskiego, ewangelickiego, prawosławnego i ormiańskiego.

Nowy!!: Topos i Perpetua z Kartaginy · Zobacz więcej »

Politologia

Politologia, nauki polityczne, nauki o polityce, nauka o polityce (z gr. πολιτικά politiká „sprawy miasta, państwa”1 od πόλις polis – „miasto-państwo” oraz λόγος, logos, „rozum, słowo, myśl”) – nauka społeczna zajmująca się politykąrozumianąjako całokształt działalności związanej ze sprawowaniem władzy politycznej, jej funkcjąi roląw życiu społecznym, teoriąjej organizacji, funkcjami i charakterem państwa i międzynarodowych organizacji politycznych.

Nowy!!: Topos i Politologia · Zobacz więcej »

Prawdopodobieństwo

Prawdopodobieństwo – w znaczeniu potocznym, szansa na wystąpienie jakiegoś zdarzenia, natomiast w matematycznej teorii prawdopodobieństwa, rodzina miar służących do opisu częstości lub pewności tego zdarzenia.

Nowy!!: Topos i Prawdopodobieństwo · Zobacz więcej »

Przesłanka

Przesłanka – zdanie logiczne.

Nowy!!: Topos i Przesłanka · Zobacz więcej »

Public relations

Public relations (PR) (z ang. relacje publiczne, kontakty z otoczeniem), imagistyka społeczna – budowanie i utrzymywanie wzajemnie korzystnych relacji podmiotu z otoczeniem wewnętrznym i zewnętrznym.

Nowy!!: Topos i Public relations · Zobacz więcej »

Publiusz Papiniusz Stacjusz

Publiusz Papiniusz Stacjusz (ok. 45 - 96) – poeta rzymski, urodzony w Neapolu, związany z dworem cesarza Domicjana.

Nowy!!: Topos i Publiusz Papiniusz Stacjusz · Zobacz więcej »

Reklama

Reklama Encyklopedii Britannica z 1911 r. Ursus z Rękodzielnika z 1914 roku Coca-Cola, 1900, pozuje Hilda Clark Współczesna reklama sieci Media Expert Reklama (z łac. reclamo, reclamare ‘odzew’; re 'w tył, znów, naprzeciw’ i clamo, clamare ‘wołać’) – informacja połączona z komunikatem perswazyjnym.

Nowy!!: Topos i Reklama · Zobacz więcej »

Retoryka

Justynian. Napis głosi: ''Retoryka (...) jest najcudowniejsząze wszystkich umiejętności''. Retoryka – sztuka budowania artystycznej, perswazyjnej wypowiedzi ustnej lub pisemnej, nauka o niej, refleksja teoretyczna, jak również wiedza o komunikacji słownej, obrazowej i zachowawczej pomiędzy autorem wypowiedzi a jej odbiorcami.

Nowy!!: Topos i Retoryka · Zobacz więcej »

Romuald Turasiewicz

Romuald Turasiewicz (ur. 11 października 1930 w Bydgoszczy, zm. 31 stycznia 2005 w Krakowie) – filolog klasyczny, brat Adama; od 1976 profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, od 1997 do 2002 profesor Katedry Filologii Klasycznej Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego; od 1990 członek PAU.

Nowy!!: Topos i Romuald Turasiewicz · Zobacz więcej »

Semiotyka (językoznawstwo)

Semiotyka (gr. σημειωτικός sēmeiōtikós „dotyczący znaku”, od σῆμα sēma „znak”) albo semiologia, zwana jest także ogólnąteoriąznaków.

Nowy!!: Topos i Semiotyka (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Sofiści

Sofiści (lp. gr. σοφιστές „mędrzec” od σοφία „mądrość”) – wędrowni nauczyciele greccy przygotowujący uczniów do życia publicznego poprzez nauczanie retoryki, polityki, filozofii oraz etyki.

Nowy!!: Topos i Sofiści · Zobacz więcej »

St. Gallen

Opactwo Sankt Gallen Wzniesienie ''Freudenberg'' w pobliżu miasta St.

Nowy!!: Topos i St. Gallen · Zobacz więcej »

Starożytna Grecja

Starożytna Grecja – cywilizacja, która w starożytności rozwijała się w południowej części Półwyspu Bałkańskiego, na wyspach mórz Egejskiego i Jońskiego, wybrzeżach Azji Mniejszej, a później także w innych rejonach Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Topos i Starożytna Grecja · Zobacz więcej »

Starożytny Rzym

cesarstwo nicejskie, Despotat Epiru i Despotat Morei Starożytny Rzym – cywilizacja rozwijająca się w basenie Morza Śródziemnego i części Europy.

Nowy!!: Topos i Starożytny Rzym · Zobacz więcej »

Stary Tobiasz

Bernarda Strozzi Tobiasz (Jahwe jest moim bogactwem) (właściwie Tobit) – postać biblijna, główny bohater Księgi Tobiasza.

Nowy!!: Topos i Stary Tobiasz · Zobacz więcej »

Sylogizm

Sylogizm (z – konkluzja, wniosek) – schemat wnioskowania na podstawie dwóch przesłanek, które zawierająwspólny element, a każdy element wniosku zawarty jest w dokładnie jednej przesłance.

Nowy!!: Topos i Sylogizm · Zobacz więcej »

Tages

Tages – bóg mądrości w mitologii etruskiej i rzymskiej.

Nowy!!: Topos i Tages · Zobacz więcej »

Taoizm

yang'' Taoizm (czasem zapisywany jako daoizm) – tradycyjny chiński system filozoficzny i religijny.

Nowy!!: Topos i Taoizm · Zobacz więcej »

Tebaida (epos)

Publiusz Papiniusz Stacjusz Tebaida – poemat epicki rzymskiego poety Publiusza Papiniusza Stacjusza.

Nowy!!: Topos i Tebaida (epos) · Zobacz więcej »

Tekst (literatura)

Adama Mickiewicza z 1822 r. Tekst – wypowiedź (zwłaszcza utrwalona graficznie, ale także ustnie) powstała w obrębie określonego systemu językowego, stanowiąca zamkniętąi skończonącałość z punktu widzenia treściowego.

Nowy!!: Topos i Tekst (literatura) · Zobacz więcej »

Teoria literatury

Teoria literatury – nauka, której przedmiotem badań jest literatura, ale która w odróżnieniu od historii literatury nie skupia się na periodyzacji zjawisk literackich, a w odróżnieniu od poetyki nie zajmuje się samąbudowądzieła literackiego.

Nowy!!: Topos i Teoria literatury · Zobacz więcej »

Topika

Bibliotece opactwa św. Galla pod sygnaturą818, pagina 253. Topika – nauka zajmująca się wynajdywaniem, analizą, klasyfikacjąi zastosowaniem toposów, czyli miejsc wspólnych (komunałów), używanych podczas argumentacji lub refutacji w wypowiedzi albo dyskusji.

Nowy!!: Topos i Topika · Zobacz więcej »

Topiki

#TAM Topiki (Arystoteles).

Nowy!!: Topos i Topiki · Zobacz więcej »

Topos (ujednoznacznienie)

* topos – pojęcie naukowe w humanistyce, stosowane w retoryce, dialektyce, teorii literatury, biblistyce, politologii, filozofii, reklamie, public relations, semiologii czy metodologii nauk.

Nowy!!: Topos i Topos (ujednoznacznienie) · Zobacz więcej »

Turnus

Turnus – postać w mitologii greckiej i rzymskiej, władca Rutulów.

Nowy!!: Topos i Turnus · Zobacz więcej »

Twierdzenie

Twierdzenie – sformalizowana wypowiedź sądu, stosowana we wszystkich naukach ścisłych, składająca się z dwóch zbiorów zdań, które łączy relacja implikacji.

Nowy!!: Topos i Twierdzenie · Zobacz więcej »

Tybet (region)

Tybet (Wylie: Bod, ZWPY: Poi; chiń.: 西藏, pinyin: Xīzàng) – kraina historyczna w Azji obejmująca Wyżynę Tybetańskąi jej przyległości, obecnie w większości w granicach Chin.

Nowy!!: Topos i Tybet (region) · Zobacz więcej »

Wergiliusz

Wergiliusz, właśc.

Nowy!!: Topos i Wergiliusz · Zobacz więcej »

Wiedeń

Wiedeń (niem. Wien) – stolica i największe miasto w Austrii położone w północno-wschodniej części kraju, nad Dunajem oraz miasto statutarne tworzące jednocześnie odrębny kraj związkowy.

Nowy!!: Topos i Wiedeń · Zobacz więcej »

William Shakespeare

William Shakespeare (forma spolszczona: Szekspir) (ur. prawd. 23 kwietnia 1564, ochrzczony 26 kwietnia 1564, w Stratford-upon-Avon, zm. tamże) – angielski poeta, dramaturg, aktor.

Nowy!!: Topos i William Shakespeare · Zobacz więcej »

Wnioskowanie

Wnioskowanie – jedna z najbardziej podstawowych odmian rozumowania obok sprawdzania, dowodzenia i wyjaśniania.

Nowy!!: Topos i Wnioskowanie · Zobacz więcej »

Wnioskowanie entymematyczne

Wnioskowanie entymematyczne, także entymemat lub entymem (z gr. ἐν θυμῶ – w umyśle) – takie wnioskowanie dedukcyjne, w którym została przemilczana któraś z przesłanek.

Nowy!!: Topos i Wnioskowanie entymematyczne · Zobacz więcej »

Wstęp

Q.

Nowy!!: Topos i Wstęp · Zobacz więcej »

Wypowiedź

Wypowiedź lub wypowiedzenie, niekiedy stanowisko lub oświadczenie – ustny lub pisemny, rzeczywisty komunikat językowy wyrażający stanowisko, pogląd czy opinię autora.

Nowy!!: Topos i Wypowiedź · Zobacz więcej »

Znak (semiotyka)

Znak – w semiotyce: obserwowalny (percypowalny) element rzeczywistości, który nie jest istotny ze względu na swoje własne cechy, ale na swojąrelację do innego elementu rzeczywistości do którego się odnosi. Znak to nośnik informacji, który funkcjonuje albo w oparciu o naturalną, instynktownąwiedzę człowieka wynikającąz jego funkcjonowania w środowisku dotyczącąistniejących mechanizmów przyczynowo-skutkowych np.

Nowy!!: Topos i Znak (semiotyka) · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Komunał, Loci communes, Miejsca wspólne, Miejsce wspólne, Topos (retoryka), Topos (teoria literatury).

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »